Transcription

1 A R K K I T E H T U U R I K E SK E I N E N L Пкг H E ST Y M I ST A P A T A V O I T T E E N A O H J E L M I ST O N P A R E M P I L A A T U Harri Karhunen P r o g r a d u -t ut k iel m a T iet o j enk Плг s it t el y t ied e O h j e l m i s t o t e k n i i k k a Kuo p io n y l io p is t o I nf o rm aat io t ek no l o g ian j a k aup p a- t iet eid en t ied ek unt a Sy y s k u u

2 TIIVISTELMПкг K U O P I O N Y L I O P I S T O, I nf o rm a a tio te kno l o g ia n j a ka up p a tie te id e n tie d e kunta T ie to j e nkплг s itte l y tie d e O h j e l m is to te kniikka K A R H U N E N, H A R R I J : A h s l Плг h e s m p a v o e o h j e l m p a m p l a a. rkkite tuurike ke ine n ty is ta ta itte na is - to n re i tu P ro g ra d u-tutkie l m a, 14 1 s., 8 l iite ttплг ( 5 7 s.) P g d l m a o h j a a j a : F T, p f e s s o m v s ) A E e l a S y y s 0 3 ro ra u tutkie n ro ri( nne ro kuu 20 A v a ins a na t: O h j e l m is to a rkkite h tuuri, a rkkite h tuurin p a ra nta m ine n, a rkkite h tuuri- j a s uunnitte l um a l l it, ko m p o ne nttite kno l o g ia, a rkkite h tuurin a rv io innin ke h ittплг m ine n T utkie l m a n ta v o itte e na o n s e l v ittплг Плг l iike to im inta j Плг rj e s te l m ie n a rkkite h tuurin p a ra nta m i- s e e n l iitty v iплг te kij Пл itплг h uo m io id e n ko m p o ne nttip o h j a ine n s o v e l l us ke h ity s. L iike to im inna n l Плг h tпл ko h ta na o v a t m a rkkina t j a a s ia kka id e n e s ittплг m Плг t v a a tim uks e t. A s i- a kka id e n v a a tim us te n p o h j a l ta s uunnite l l a a n j a ra ke nne ta a n to im ite tta v a tuo te. P ro s e s - s inh a l l inta kil p a il uky ky is e s ti l a a d ukka ita tuo tte ita ra ke nta e n o n y rity ks e n tплг rke im p iплг kil p a il ute kij Пл itплг o h j e l m is to te o l l is uud e s s a. L iike to im inta p ro s e s s it to te ute ta a n tплг nплг Плг n h a j a ute tus s a y m p Плг ris tпл s s Плг. H a j a utuks e n m u- ka na a n tuo m a m o nim utka is uus a ih e utta a uus ia v a a tim uks ia j Плг rj e s te l m Плг ke h ity ks e e n. M o nim utka is uutta p y ritплг Плг n h a l l its e m a a n ko m p o ne nttite kno l o g ia n a v ul l a. K o m p o ne nttip o h j a ine n a j a tte l uta p a tuo uus ia v a a tim uks ia o h j e l m is to tuo ta nto o n. K o m p o ne nttie n ke s - kinплг is iплг s uh te ita tutkita a n a rkkite h tuurie n a v ul l a. A rkkite h tuurie n a v ul l a v o id a a n s y nty - v Плг Плг j Плг rj e s te l m Плг Плг a rv io id a j a p a ra nta a s e n o m ina is uuks ia. A rkkite h tuuris uunnitte l u to te u- te ta a n h y Пл d y ntплг m Плг l l Плг m a l l ij Плг rj e s te l m iплг, j o id e n a v ul l a o h j e l m is to j e n ra ke nne tta v o id a a n p a ra nta a. A rkkite h tuurie n a v ul l a v o id a a n o h j e l m is to n ra ke nne d o kum e nto id a a s ia no s a i- s ia kiinno s ta v a l l a ta v a l l a. K o m p o ne ntti- j a a rkkite h tuurip o h j a ine n a j a tte l uta p a p y rkii p a ra nta m a a n o h j e l m is to n l a a tua j a l is Плг Плг m Плг Плг n uud e l l e e nkплг y ttпл Плг. T Плг s s Плг tutkim uks e s s a s e l v ite tплг Плг n l a a d unp a ra nta m is e e n j a uud e l l e e nkплг y ttпл Пл n l iitty v iплг te kij Пл itплг ta v o itte e na l is Плг - tплг tuo tte e n kil p a il uky ky Плг. T utkie l m a a v a rte n o n h a a s ta te l tu ko l m e a y rity s tплг. H a a s ta tte l un l Плг h tпл ko h ta na o n o l l ut j o kin y rity ks e n j Плг rj e s te l m Плг s s Плг o l e v a o ng e l m a ta i p iirre. T ul o ks ia o n p e il a ttu a rkkite h tuurike s ke is e s ti. M y Пл s o ng e l m a n ra tka is u o n e s ite tty. T e h o s, l a a d s m p o o h j a v a a y e p s e s s l Плг p y m e Y e l e d e l l y Плг Плг p s e m p Плг Плг a j a Плг p a a p s e s s E s m a l l o s l s y a j a l l e p y e v o a h y Пл d y Плг a h j a m p o s a j a l p a a s o v e l m a l l a m a l l e j a l v a s j a p y o m a a j o m a a l a s o p a p e ka uka ko ne nttip ine n tuo ta nto tii ko ko rity ks n to im inta ro - in ikплг is n. rity ks tплг te tплг n ky ky ky n to im inta n ky ky - ra nta tuo ta nto ro ia. ite ty t it n uunnite tu uuria rity ks iплг te n, ie ne t rity ks t iv t ntплг rkkite tuuri- ko ne nttike ke is tплг tte uta - ta uo ti rkie n tta n niis tплг uuri n iike to im inta n iv t iirte t. 2

3 Esipuhe T Плг m Плг t u t k i e l m a o n t e h t y K u o p i o n y l i o p i s t o n t i e t o j e n k Плг s i t t e l y t i e t e e n l a i t o k s e l l a v u o n n a T u t k i e l m a n o h j a a j a n a t o i m i F T, p ro f e s s o ri A n n e E e ro l a, j o l l e e s i t Плг n p a rh a i m m a t k i i t o k s e t a s i a n t u n t e v a s t a o h j a u k s e s t a j a a v u s t a t y Пл n t e k e m i s e s s Плг. H a l u a n k i i t t Плг Плг h a a s t a t t e l u i h i n o s a l l i s t u n e i t a y ri t y k s i Плг j a h e n k i l Пл i t Плг h e i d Плг n a v u s t a a n t u t - k i m u k s e n t e k e m i s e s s Плг. K u o p i o s s a H a rri K a rh u n e n 3

4 1 J o h d a n t o 1. 1 Y l e i s t Плг 1. 2 M a r k k i n a t 1. 3 A r k k i t e h t u u r i t 1. A r k k i t e h t u u r i e n p a r a n t a m i n e n k i l p a i l u k e i n o n a 2 H a j a u t e t u t j Плг r j e s t e l m Плг t Y l e i s t Плг H a j a u t e t t u j e n j Плг r j e s t e l m i e n p e r i a a t t e i t a I n t e g r a a t i o K o m m u n i k a a t i o H a j a u t u k s e n a r k k i t e h t u u r i H a j a u t e t t u j e n j Плг r j e s t e l m i e n l u o k i t t e l u a M i d d l e w a r e h j e l m i s t o t h a j a u t u k s e n t o t e u t t a j a n a O S F : n h a j a u t e t t u t i e t o j e n k Плг s i t t e l y m p Плг r i s t Пл T a p a h t u m a m o n i t o r i ( T P m o n i t o r ) M O M V e r k k o p a l v e l u t ( w e b s e r v i c e s ) O l i o p o h j a i s e t h a j a u t u s t e k n i i k a t C O R B A C o m m o n O b j e c t R e q u e s t B r o k e r r k k i t e h t u u r i J a v a J 2 E E r k k i t e h t u u r i M i c r o s o f t. N E T a r k k i t e h t u u r i Y h t e e n v e t o h a j a u t u k s e s t a j a v Плг l i t a s o n o h j e l m i s t a K o m p o n e n t i t u u d e l l e e n k Плг y t t Пл j a l i i k e t o i m i n t a k o m p o n e n t i t Y l e i s t Плг K o m p o n e n t t i e n l u o k i t t e l u j a r a k e i s u u s K o m p o n e n t t i e n k e h i t t Плг m i n e n K e h y k s e t j a k o m p o n e n t t i s y s t e e m i n m e t a m a l l i U u d e l l e e n k Плг y t e t t Плг v Плг t o h j e l m i s t o t j a k o m p o n e n t i t 3. 6 K o m p o n e n t i t j a i n t e g r a a t i o 3. Y h t e e n v e t o k o m p o n e n t e i s t a A r k k i t e h t u u r i t 1 O h j e l m i s t o a r a r k k i t e h t u u r i t a r k k i t e h t u u r i n n Плг k Пл k u l m a t 1. 1 Y l e i s t Плг 1. 2 N Плг k Пл k u l m a t Y h t e e n v e t o A r k k i t e h t u u r i t y y l i t, a l l i t j a s u u n n i t t e l u m a l l i t s u u n n i t t e l u n v Плг l i n e e n Плг Y l e i s t Плг A r k k i t e h t u u r i t y y l i t j a a l l i t E s i m e r k k i a r k k i t e h t u u r i j a s u u n n i t t e l u m a l l i e n k Плг y t Пл s t Плг Y h t e e n v e t o A r k k i t e h t u u r i j a s i d o s r y h m Плг t d o k u m e n t o i n n i n h a a s t e e t 6 1 V a a t i m u s t e n h a l l i n t a j a o h j e l m i s t o p r o s e s s i n o r g a n i s o i n t i Y l e i s t Плг V a a t i m u s t e n m Плг Плг r i t t e l y 6 3 P r o s e s s i n m a l l i n t a m i n e n 6 6 P r o s e s s i n k y p s y y d e n a r v i o i n t i 5 Y h t e e n v e t o 5 A r k k i t e h t u u r i n s u u n n i t t e l u 5. 1 Y l e i s t Плг 5. 2 A r k k i t e h t u u r i n s u u n n i t t e l u 5. 3 Y h t e e n v e t o o -y a 7 -a m m

5 4. 6 A r k k i t e h t u u r i n p t i n e n Y l e i s t Плг A r k k i t e h t u u r i n p t i n e n Y h t e e n v e t o T u o t e l i n j k k i t e h t u u r i Y l e i s t Плг T u o t e l i n j k k i t e h t u u r i Y h t e e n v e t o A r k k i t e h t u u r i n d o k u m e n t o i n t i Y l e i s t Плг N Плг k y m Плг t d o k u m e n t i o o n j d o k u m e n t o i t k o h t e e t H y v Плг n d o k u m e n t i o n t u n n u s m e r k i t D o k u m e n t i o j i o s s t e n k i i n n o s t u k s e n k o h t e e t Y h t e e n v e t o Y h t e e n v e t o k k i t e h t u u r e i s t 8 6 E s i m e r k k i t k s e t Y l e i s t Плг t o i t t e e t, t u t k i m u s m e n e t e l m Плг t E s i m e r k k i 1 h t t e l u E s i m e r k k i 2 h t t e l u E s i m e r k k i 3 h t t e l u 9 2 Y h t e e n v e t o j j o h t o p Плг Плг t Пл k s e t h t t e l u i s t H t t e l u j e n t u l o k s e t Y h t e e n v e t o T o i t t e e n k k i t e h t u u r i n p t i n e n T u o t t o p r o s e s s i n p t i n e n u u d e l l e e n k Плг y t Пл n l i s Плг Плг m i n e n K o h d e u e e n y s o i n t i P r o s e s s i n p t i n e n U u d e l l e e n k Плг y t Пл n l i s Плг Плг m i n e n L u n m Плг Плг r i t t Плг m i n e n j l u n v i o i n t i L u t r i b u u t t i e n e t t i n e n A r k k i t e h t u u r i j l u t r i b u u t t i l u t e k i j Плг n k o h d i s t i n e n k k i t e h t u u r i i n A r k k i t e h t u u r i n v i o i n n i n k e h i t t Плг m i n e n A r k k i t e h t u u r i n v i o i n t i y l e i s t Плг S A A M A T A M T u o t t e e n h l i n t j t u o t e l i n j k k i t e h t u u r i k e i n o i n l i s Плг t Плг u u d e l l e e n k Плг y t t Пл Плг T u o t t e e n h l i n n t e h t Плг v Плг t T u o t e l i n j k k i t e h t u u r i j u u d e l l e e n k Плг y t t Пл L i i k e t o i m i n t o m p o n e n t t i k e h y s j m l i n t i n e n k e i n o n l i s Плг t Плг u u d e l l e e n k Плг y t t Пл Плг K o h d e u e s p e s i f i s e t s o v e l l u s k e h y k s e t ( D o m n p e c i f i c p l i c i o n f r e w o r k s ) Y h t e e n v e t o P o h d i n t Y l e i s t Плг P k l k e n t Плг r j e s t e l m Плг e s i m e r k k i n Плг k k i t e h t u u r i n k Плг y t Пл s t Плг K u v s j Плг r j e s t e l m Плг s t Плг M u u n n e l t u u s y y s i A r k k i t e h t u u r i K Плг y t t Пл t k s e t A k t i v i t e e t t i k i o ar an am ar an am a-ar a-ar aat a av at aat aat a as an ai 5 5 ar a 5 ap au 5. av 5. aas at 5. aas at 5. aas at 5. 5 a aas at a aas at av a ar ar an am 5 an ar an am 5 al an al 5 ar an am aad a aad ar aat at as am a aat at aat am ar ar ar al a a a-ar a al an a-ar a 5 ak a al am a al ai -s ap at am a 5 5 al an as aj ar au av an al ap au 5 aav 5

6 7. 2. K o m p o n e n t y h t e e n v e t o m a l l t a A r k k e h t u u r p a r a n t a m e n k p a u k e o n a L Плг h t e e t it is it in in il il in L I I T T E E T L I I T E 1. S a n a s t o j a k Плг s it t e e t L I I T E 2. E s im e r k k i 1 K u o p io n k a u p u n k i s o s ia a l i- j a t e r v e y s k e s k u s L I I T E 3. E s im e r k k i 2 P r im u s -o p p il a s h a l l in t o j Плг r j e s t e l m Плг, K u o p io n k a u p u n k i o p p im a t e r ia a l ik e s k u s L I I T E 4. E s im e r k k i 3 P r o in t r a -I n t r a n e t o h j e l m is t o, J S O P O Y L I I T E 5. L a a t u a t t r ib u u t t ie n p a in o a r v o t L I I T E 6. L a a t u a t t r ib u u t t ie n o m in a is u u k s ie n k a r t o it u s L I I T E 7. A r k k it e h t u u r ie n m a l l ij Плг r j e s t e l m iплг L I I T E 8. A r k k it e h t u u r i- j a s u u n n it t e l u m a l l e j a s t a a t t in e n k u v a u s 6

7 1 Johdanto 1.1 YleistПлг A iv an l iian u sein o n l eh d ist Плг l u et t av issa k r it iik k iплг o h j el mist o t eo l l isu u d en t u o t an n o n l aad u st a. M il l o in p et t ПлгПлг l aat u, mil l o in p al v el u t eiv Плгt t o imi t ai mar k k in o id en t o imiv u u s o n ar v o st el u n k o h t een a [ J u n 0 3 ]. O h j el mist o t o v at o sa j o k ap Плгiv Плгist Плг el ПлгmПлгПлгmme j a n iid en k an ssa o n t u l t av a t o imeen. O l emme k eh it t Плгn eet u seit a t ap o j a t u l l a t o imeen er il aist en o h j el mist o j en k an ssa. O l emme t o t t u n eet siih en k in, et t Плг o st amassamme o h j el mist o t u o t t eessa o n v ik o j a - v ak av iak in. U sein asiak as o n n iin r iip p u v ain en t u o t t eest a, et t Плг h Плгn siet ПлгПлг mel k ein mit Плг t ah an sa, j o t t a t y Пл t saad aan ed es j o l l ain t ap aa su o r it et u k si. A siak k aat eiv Плгt o l e t y y t y v ПлгisiПлг n y k y t il aan. A iv an l iian u sein t u o t t eet t u o d aan mar k k i- n o il l e k esk en er Плгisin Плг. O n g el mat o v at n imen o maan l aad u ssa. O h j el mist o j u l k ist u k set t u o d aan mar k k in o il l e p u o l iv al miin a. O h j el mien t est au s l aimin l y Пл d ПлгПлгn. A siak as o n t est aaj a [ J u n 0 3 ]. T u o t e o n saat av a n o p east i mar k k in o il l e ( t ime-t o -mar k et ). L aat u k o et aan t Плгr k eплгk si, mu t t a aik at au l u t u s- j a r esu r ssien k o h d en t amiso n g el mat j o h t av at siih en, et t Плг j o st ain o n t in g it t Плг- v Плг. T in g it ПлгПлгn su u n n it t el u st a, t in g it ПлгПлгn t est au k sest a. T Плгn ПлгПлгn asiak k aat o d o t t av at h y Пл t y j Плг in v est o in n eist aan. M y y j Плгn p it ПлгПлг p y st y Плг o so it t amaan, mit k Плг o v at o h j el mist o n h y Пл d y t asiak k aal l e. A siak as my Пл s v aat ii, et t Плг l u p au k set p id et ПлгПлгn. J o t t a asiak k aan v aat imu k siin v o it aisiin v ast at a, o n miet it t Плгv Плг k ein o j a, j o il l a t u o t an t o p r o sessia v o id aan k eh it t ПлгПлг n iin, et t Плг v al mist et t av a t u o t e saad aan t u o t et t u a n o p eammin, h al v emmal l a j a r iit t Плгv Плгn l aad u k - k aast i. 1.2 M a r k k in a t L iik et o imin t aso v el l u st en j a p al v el u j en mar k k in a-ar v o st a mer k it t Плгv Плг o sa t u l ee er i in - f o r maat io j Плгr j est el mien t o imin n al l isu u d en y h t een so v it t amisest a. I n t eg r o in n in o su u s I T - p an o st u k sist a o n n o u ssu t j o p a 70 % [ J u n 0 3 ]. T ПлгmПлг k er t o o, missплг o n l iik et o imin t aso v el - l u st en b u sin ess-t o -b u sin ess mar k k in o id en p ain o p ist e. 7

8 M a r kkino il l a me ne s t yt Плг Плг n, j o s kye t Плг Плг n v a l mis t a ma a n p a r e mp ia t uo t t e it a kuin muut j a p a r e mmin kuin muut. E s ime r kiks i, j o s yr it ys A : n ma r kkino ima t uo t e o n j o us t a v a mp i, h e l p o mp i int e g r o id a muih in j Плг r j e s t e l miin kuin yr it yks e n B t uo t e, o n s e l v Плг Плг, e t t Плг A : l l a o n e t ul yпл nt ia s e ma. V o id a ks e e n v a l mis t a a t uo t t e it a kil p a il ukykyis e s t i yr it ys A o n p a r a nt a - nut v a l mis t us p r o s e s s ia a n, j o nka a ns io s t a t uo t t e e n v a l mis t us a ika a o n kye t t y l yh e nt Плг - mплг Плг n. L is Плг ks i uud e l l e e nkплг yt t Пл Плг l is Плг Плг mплг l l Плг o n p ys t yt t y a l e nt a ma a n v a l mis t us kus t a nnuks ia. T uo t t e e n o n o l t a v a myпл s j o us t a v a, int e g r o it a v is s a j a v ika s ie t o ine n. T uo t t e e n o n o l - t a v a l a a d uka s. L a a t u o n t uo t t e e s s a s e n r a ke nt e e s s a e l i a r kkit e h t uur is s a. T Плг s s Плг t ut kie l - ma s s a t ut us t ut a a n o h j e l mis t o t uo t a nno n e r i kплг s it t e is iin t a v o it t e e na l Пл yt Плг Плг t e kij Пл it Плг, j o id e n a v ul l a s a a t a is iin t uo t e t t ua p a r e mp il a a t uis ia o h j e l mis t o j a ma r kkino il l e. P uh ut t a e s s a a r k- kit e h t uur e is t a (A r c h it e c t ur e ) t a r ko it e t a a n t Плг s s Плг t ut kie l ma s s a o h j e l mis t o a r kkit e h t uur e j a (S o f t w a r e a r c h it e c t ur e ), e l l e i muut a o l e ma init t u. 1.3 Arkkitehtuurit O h j e l mis t o n s uunnit t e l u j a r a ke nt a mine n o n v a r s in mo nimut ka is t a. H a j a ut us l is Плг Плг v ie l Плг mo nimut ka is uut t a. H a j a ut e t t uj e n j Плг r j e s t e l mie n mo nimut ka is uud e n h a l l int a a n o n o l e ma s - s a v Плг l io h j e l mis t o j a, s o v e l l us p a l v e l imia j a s o v e l l us ke h it t imiплг. N e t a r j o a v a t h a j a ut e t t uun j Плг r j e s t e l mплг Плг n t a r v it t a v a n ko mmunika a t io v Плг yl Плг n, h o it a v a t t r a ns a kt io t s e kплг t a r j o a v a t t ie t o - t ur v a n. H a j a ut e t t uj e n j Плг r j e s t e l mie n v iit e a r kkit e h t uur i muo d o s t uu ke r r o s a r kkit e h t uur is t a, j o s s a monikerrosarkkitehtuurin (multi-tier arc hitec ture) a v ul l a t o t e ut e t a a n asiakasp alv elin (c lient-serv er) -tehtплг v iплг. V Плг l io h j e l mis t o j e n t e h t Плг v Плг nплг o n p a it s i v Плг yl Плг n t a r j o a mine n p a l v e l up yynnпл il l e, myпл s nimip a l v e l un j Плг r j e s t Плг mine n, j o t t a a s ia ka s j a p a l v e l u l Пл yt Плг - v Плг t t o is e ns a. O h j e l mis t o t uo t a nno n s iir t ye s s Плг o l io a j a t t e l uun, a l ko i o h j e l mis t o j e n r a ke nt e e n a na l ys o int i j a ke h it t Плг mine n muo d o s t ua t Плг r ke Плг ks i. J o v e r r a t t a in p ie ne n o h j e l mis t o n o l io id e n v Плг l is e t v iit t a uks e t v o iv a t muo d o s t a a mo nimut ka is e n sp ag etin (suhteid en v erkon). J o s o h j e l ma n r a ke nne a l uks i o nkin s e l ke Плг, niin s iih e n e l inka a r e n a ika na ko h d is t une e t muut o s - j a p a - r a nnus t o ime t v o iv a t a ih e ut t a a s e n, e t t Плг s e n r a ke nne d e g e ne r o it uu niin p a h o in, e t t e i kuka a n s a a s iit Плг s e l v Плг Плг (K uv a 1 ). T Плг l l Пл in j o ud ut a a n ko ko o h j e l mis t o t o t e ut t a ma a n uud e l - l e e n. O s it t a in t Плг mплг n t a kia a l e t t iin t ut kia o h j e l mis t o j e n r a ke nne t t a. T a v o it t e e na o l i muo - d o s t a a r a ke nt e e s t a s e l l a ine n, e t t Плг s e o l is i s e l ke Плг j a s a l l is i mo nimuo t o is uud e n kплг yt t Плг mis e n o h j e l mis t o n t o iminna s s a j a e t t Плг o h j e l mis t o n e l inikплг muo d o s t uis i ma h d o l l is imma n p it kплг ks i. A l e t t iin t ut kia e r il a is t e n ma l l ie n kплг yt t Пл Плг j a l uo t iin mallij Плг rj estelmiплг (p attern sy stems), j o id e n a v ul l a o h j e l mis t o j e n r a ke nne t t a v o it iin s e l ke yt t Плг Плг (K uv a 2 ). 8

9 K uv a 1. E s im e r k k i e l e m e n t t ie n v Плг l is is t Плг s uh t e is t a s p a g e t t i-m a l l i Facade Broker S t r at eg y K uv a 2. E s im e r k k i e l e m e n t t ie n v Плг l is is t Плг s uh t e is t a k Плг y t t Плг e n o h j e l m is t o a r k k it e h t uur e it a j a m a l l e j a A r k k it e h t uur ie n a v ul l a k uv a t a a n r a k e n n e t t a v a a t uo t e t t a. A r k k it e h t uur ie n a v ul l a v o id a a n m y Пл s a n a l y s o in t iv a ih e e s s a a r v io id a t uo t t e e n l a a d ul l is ia o m in a is uuk s ia. O n n is t un ut o h - j e l m is t o t uo t e o n t e k ij Пл id e n s Плг s um m a : m a r k k in o in n in, t uo t e k e h it y k s e n j a a s ia k k a a n y h - t e is v a ik ut uk s e n t ul o s t a. K o s k a o h j e l m is t o j e n k e h it t Плг m in e n o n k a l l is t a, t a r v it a a n k e in o j a k us t a n n us t e n a l e n t a m is e e n j a t uo t a n t o a ik o j e n l y h e n t Плг m is e e n. K o m p o n e n t t ia j a t t e l u t e - h o s t a a uud e l l e e n k Плг y t t Пл Плг. V Плг h it e l l e n v o id a a n m uo d o s t a a t uo t e p e r h e it Плг t uo t e l in j a - a r k k it e h t uur i, j o l l o in k o m p o n e n t t ie n k ie r r Плг t y s t Плг v o id a a n t e h o s t a a. 1.4 Arkkitehtuurien parantaminen kilpailukeino na T Плг m Плг n t ut k ie l m a n t a v o it t e e n a o n t ut k ia n iit Плг k e in o j a, j o it a s e k Плг a s ia k k a a l l a e t t Плг o h j e l - m is t o j a t uo t t a v a l l a y r it y k s e l l Плг o n, k un n e p y r k iv Плг t p a r a n t a m a a n t ie t o j Плг r j e s t e l m Плг n s Плг t a i o h j e l m is t o n s a o m in a is uuk s ia. A s ia k a s h a l ua a p a r e m p a a t o im in n a l l is uut t a, l a a t ua j a in - t e g r o it a v uut t a j Плг r j e s t e l m ie n s Плг v Плг l il l Плг. T uo t t a j a h a l ua a p a r e m p ia o h j e l m ia, p a r e m p a a l a a - t ua, p a r e m p ia j a n o p e a m p ia p r o s e s s e j a. T uo t t a j a h a l ua a m y Пл s t uo t t a a o h j e l m is t o t h a l - v e m m a l l a k uin k il p a il ij a t. K uv a s s a 3 o n h a v a in n o l l is t e t t u arkkitehtonis en l Плг hes ty m is tav an ( arc hitec tu re c entric ap p roac h) m uk a is e s t i s iih e n l iit t y v iплг o s a -a l ue it a. 9

10 E l in k a a r i Y l l Плг p it o L a a t u H in t a A s ia k a s - v a a t imu k s et Tu o t e Time-t o - ma r k et O h j el mis t o - t u o t a n t o Tek n o l o g ia P r o s es s i Tu o t t a v u u s, t eh o k k u u s K o mmu n ik a a t io A R K K I TE H TU U R I K o mp o n en t t i D o k u men t a a t io U u d el l een - k Плг y t et t Плг v y y s P a l v el u t P Плг Плг t Пл k s en t ek o D o k u men t a a t io - t eh t Плг v Плг A r k k it eh t u u r i, d o k u men t a a t io K o o d i,k ir j a s t o t, a l u s t a t K u v a 3. A r kkit e h t u u r iin l iit t yv iплг kплг s it t e it Плг T u t kie l m a s s a t u t kit a a n a l u ks i ke s ke is im p iплг kплг s it t e it Плг. T a v oit t e e n a on s e l v it t Плг Плг t e kn ol o- g in e n ym p Плг r is t Пл j a a r kkit e h t u u r ie n os u u s t u ot a n t op r os e s s is s a. A r kkit e h t u u r e is t a s e l v it e - t Плг Плг n ke s ke is im m Плг t kплг s it t e e t j a a r kkit e h t u u r in m Плг Плг r it t e l e m is e e n j a m u okka a m is e e n l iit t y- v Плг t t e kij Плг t. C a s e -os a koos t u u kol m e s t a t a p a u ks e s t a. K a ks i n iis t Плг on t u ot e t t a kплг yt t Плг v iплг or g a n is a a t ioit a j a yks i on oh j e l m is t oa t u ot t a v a m a r kkin oin t ios a s t o. T u t kim u s m e n e t e l - m Плг n Плг on h e n kil Пл koh t a in e n h a a s t a t t e l u. H a a s t a t t e l u n t a v oit t e e n a ol i s e l v it t Плг Плг or g a n is a a t i- on t a v oit t e it a t u ot t e e n s u h t e e n : m ikплг ol i kon t e ks t i, on g e l m a j a r a t ka is u. T a v oit t e e n a a r k- kit e h t u u r in p a r a n t a m in e n -os a s s a l u od a a n ka t s a u s a r kkit e h t u u r in m u okka a m is e ks i j a l a a d u n h a l l in n a n p a r a n t a m is e ks i. L op u ks i P oh d in t a -os a s s a a r v ioid a a n a r kkit e h t u u r ie n m e r kit ys t Плг j a a r kkit e h t u u r ie n p a r a n t a m is e n v a iku t u s t a kil p a il u kykyyn. 1 0

11 2 Hajautetut jплг r jes tel m Плг t 2.1 YleistПлг T Плгs s Плг tu tk i elm a s s a lплгh tпл k o h ta n a o v a t y r i ty s ten ti eto j Плгr j es telm Плгt o s a n a y r i ty k s en li i k e- to i m i n ta p r o s es s ej a. H a j a u tu s tek n o lo g i o i d en a v u lla v o i d a a n li i k eto i m i n ta s o v ellu k s et h a j a u tta a ti eto v er k k o o n. H a j a u tu s o n v a a ti v a tek n o lo g i a, j o n k a to teu tta m i s ek s i o n u s ei ta er i v a i h to eh to j a. Y r i ty k s et v o i v a t i n teg r o i d a to i m i n ta n s a v er k o n v Плгli ty k s ellплг j o k o v er k - k o p a lv elu i d en a v u lla ta i s o v ellu s ta s o n i n teg r o i n ti tek n i i k o i d en a v u lla es i m. o li o p o h j a i s - ten v Плгli o h j elm i en a v u lla. T o i m i n n a lli s u u d en a i k a a n s a a m i s ek s i ta r v i ta a n k o m m u n i k a a - ti o ta. Y r i ty s ten j a s o v ellu s ten o n k y ettплгv Плг k o m m u n i k o i m a a n k es k en ПлгПлгn. J o i ta k i n k es k ei - s i m p i Плг tu tk i elm a s s a k Плгy tetty j Плг k Плгs i ttei tплг o n s elo s tettu s a n a s to s s a ( L i i te1 ). H a j a u tettu j en j Плгr j es telm i en a v u lla v o i d a a n teh tплгv Плгt s u o r i tta a h a j a u tetu s ti ti eto v er k o s s a k Плгy ttплгen v er k o s s a s a a ta v i lla o lev i a p a lv elu i ta. U u s i s s a j Плгr j es telm i s s Плг ti eto j en k Плгs i ttely n h a j a u tu s o n j o s s a i n m u o d o s s a a i n a m u k a n a j a h a j a u tu k s en v Плгli n ei n Плг k Плгy tetплгплгn j o n k i n - la i s ta vплгlitason ohjelmistoa (middleware). A s i a k k a a t j a p a lv elu n ta r j o a j a t y h d i s tetплгплгn v er k k o p a lv elu i d en j a v Плгli ta s o n o h j elm i en a v u lla. H a j a u tu k s en a v u lla s a a v u teta a n lплгp inплгk y vy y s (transp arenc y ). S y s teem i s s Плг er i teh tплгv Плгt o v a t j a k a a n tu n eet er i k o n ei lle o m i k s i p r o s es s ei k s een. P r o s es s i en v Плгli lle lu o d a a n y h tei s - to i m i n ta a j a m a h d o lli s teta a n p r o s es s i en v Плгli n en k o m m u n i k a a ti o. K o m m u n i k a a ti o k u s - ta n n u k s et k a s v a v a t h a j a u tu k s en m y Пл tплг [ T a n 0 2 ], [ M u l8 9 s. 6-9 ]. H a j a u tetu n j Плгr j es telm Плгn tu lee h u o leh ti a k Плгy ttплгj Плгn s Плг p u o les ta p r o s es s i en v Плгli s es tплг k o m - m u n i k a a ti o s ta, p r o s es s i en h a lli n n a s ta, n i m i p a lv elu s ta, p r o s es s i en s y n k r o n o i n n i s ta, ti e- d o n y h ten Плгi s y y d es tплг j a r ep li k o i n n i s ta s ek Плг tr a n s a k ti o i d en h a lli n n a s ta j a v i r h ees tплг to i p u - m i s es ta j a tu r v a lli s u u d es ta. N Плгm Плг v a a ti m u k s et to teu teta a n sovellu sp alvelinten (ap p lic a- tion servers) a v u lla. 1 1

12 2.2 Hajau t e t t u je n jплг r je s t e l m i e n p e r i aat t e i t a Integraatio I nteg r o innin ta r k o ituk s ena o n m a hd o l l is ta a tied o n j a l iik eto im inta p r o s es s ien j a k a m inen o r g a nis a a tio s s a s iihen l iitty v ien s o v el l us ten, tieto v a r a s to j en j a ihm is ten k es k en. I nteg - r a a tio n s uunnittel u j a ha l l inta o n o hj el m is to s uunnittel un k es k eis im p iплг tehtплгv iплг. H a - j a utettuj en j Плгr j es tel m ien k a nna l ta v o id a a n integ r o intitehtплгv Плгt j a k a a esitysintegraatioon ( u ser interf ac e l ev el ), tietov arastointegraatioon ( d ata l ev el ), toiminnal l iseen integraation [ P uu0 3 ]. E s ity s integ r a a tio s s a integ r o inti ta p a htuu s uo r a a n s o v el l us ten k Плгy ttпл l iitty m i- en k a utta. T ieto v a r a s to integ r a a tio s s a integ r a a tio ta p a htuu s uo r a a n tieto k a nto j en ta i tieto k a nna nha l l inta j Плгr j es tel m ien k a utta. T o im inna l l is es s a integ r a a tio s s a s o v el l uk s et integ - r o id a a n s uo r a a n to is iins a es im er k ik s i oh j el mointiraj ap intoj en ( A P I ) k au tta [ P uu0 3 ]. D a v id L inthic um es ittплгплг integ r o intim a l l in, j o k a l Плгhtee y r ity k s en o m a s ta p r o s es s is ta j a s en integ r o im is es ta j Плгr j es tel m ПлгПлгn. M a l l is s a m a hd o l l is ina integ r o intip is teinплг o v a t metod i, sov el l u sraj ap inta ta i tieto. I nteg r a a tio ta s o t tплгs s Плг m a l l is s a o v a t tietosu u ntau tu nu t integrointimal l i, sov el l u sraj ap intasu u ntau tu nu t integrointimal l i, metod isu u ntau tu nu t integrointimal l i, p ortaal isu u ntau tu nu t integrointimal l i j a p rosessisu u ntau tu nu t integrointimal l i [ P uu0 3 ], [ L in0 0 ] ( k ts. L iite 1 ). T a v o itel ta v in, m utta m y Пл s v a a tiv in integ r a a tio m a l l i o n p r o s es s ien v Плгl il l Плг ta p a htuv a integ r o inti, j o s s a y hteis es ti l a a d ittuj en s ПлгПлгntПл j en a v ul l a v o id a a n s iir tплгплг inf o r m a a tio ita er i o r g a nis a a tio id en j Плгr j es tel m ien k es k en. A ina tплгhплгn ei o l e ed el l y ty k s iплг. U s ein v o id a a n s o p ia a ino a s ta a n y hteis en tied o n m uo d o s ta. T Плгs s Плг ta p a uk s es s a integ r o inti ta p a htuu niin, ettплг j Плгr j es tel m Плгt k Плгy ttплгv Плгt y hteis tплг tieto a, j o k a v o i o l l a v a ik k a to is en j Плгr j es tel m Плгn tieto - k a nta, y hteinen tieto k a nta ta i j a ettu ha k em is to, j o ho n to inen tuo tta a tied o s to n j a j o s ta to inen l uk ee tied o s to n K om m u nik aatio K o m m unik a a tio n a v ul l a m ПлгПлгr ПлгtПлгПлгn j Плгr j es tel m Плгn o m ina is uud et k uten s k a a l a utuv uus, s a m a na ik a is uud en ha l l inta j a s uo r itus k y k y. K o m m unik a a tio v o id a a n j Плгr j es tплгплг k Плгy ttплгen etплг p rosed u u rik u tsu a ( remote p roc ed u re c al l R P C ), etплг metod ik u tsu a ( remote meth od inv oc ation R M I ), v iestisu u ntau tu nu tta v Плг l itasoa ( message-oriented mid d l ew are M O M ) 1 2

13 ta i tietovirtasuuntautunutta tapaa (stream-oriented ). R P C j a R M I -ty y p p ise t a sia - k a s/ p a l v e l in -y h te y d e t o v a t y l e e n sплг sy n k ro n isia, m ik Плг ta rk o itta a sitплг, e ttплг a sia k a s p y y tплг Плг p a l v e l u a j a j Плг Плг o d o tta m a a n k u n n e s sa a v a sta u k se n. A sy n k ro n ise ssa ty y l issплг a sia k a s l Плг - h e ttплг Плг p y y n n Пл n j a j a tk a a to im in ta a n sa. K u n v a sta u s sa a p u u, a sia k a s k e sk e y ttплг Плг to im in - ta n sa j a k Плг sitte l e e tu l l e e n v a sta u k se n. K u v a ssa 4 o n e site tty sy n k ro n ise n j a a sy n k ro n ise n R P C : n y k sin k e rta iste ttu p e ria a te. T a v a l l in e n a sia k k a a n j a p a l v e l im e n v Плг l in e n tie d o n siirto o n sy n k ro n ista. S k a a l a u tu v issa su u re n v o l y y m in j Плг rj e ste l m issплг, j o issa o n a sia k a sm Плг Плг rплг t v a ih te l e v a t su u re sti e sim e rk ik si o l l e n ta i 1 m il j. sa m a n a ik a ista k Плг y ttплг j Плг Плг, p a l v e l in to im ii a sy n k ro n ise sti. T Плг l l Пл in p a l v e l u p y y n n Пл t tu l e v a t k Плг sitte l y sплг ik e e l l e, j o k a o h j a a p y y n n Пл t j o n o o n o d o tta m a a n k Плг sitte l y Плг. Client Synchronous RPC Wait for result Request Reply Server RPC between a client and server program Asynchronous RPC Client Server Wait for result Request Return Accept results Request Call local procedure Interrupt client Acknowledge Call client with one-way RPC K u v a 4. R P C -k u tsu sy n k ro n in e n / a sy n k ro n in e n [ T a n 0 2 s. 7 9 ] K o m m u n ik a a tio v o i o l l a j o k o y h tey d el l inen (c onnec tion-oriented ) ta i y h tey d etпл n (c onnec tionl ess). Y h te y s l u o d a a n e n n e n tie to j e n l Плг h e ttплг m istплг ta i sitte n y h te y ttплг e i o l e e tu k Плг - te e n m u o d o ste ttu. Y h te y d e tпл n tплг v ie stin tплг Плг o n e sim e rk ik si h ttp -p ro to k o l l a n m u k a in e n se l a in y h te y s p a l v e l im e e n. 1 3

14 2.2.3 Hajautuksen arkkitehtuuri T iet oj enkплг sit t ely n p er ussuh d e on asiakas-p al v e l in su h d e ( c l ie n t -se r v e r st y l e ). A siakas on v ailla p alv elua j a ky sy y sit Плг. Y h t ey s on p oin t -t o-p oin t t y y p p inen. P alv elin suor it t aa t eh t Плг v Плг n saat uaan p y y nnпл n j a v ast aa p y y nt Пл Пл n. H aj aut et ussa y m p Плг r ist Пл ssплг t ar v it aan v Плг - lit t Плг j Плг Плг, j onka t eh t Плг v Плг nплг on v Плг lit t Плг Плг p alv elup y y nt Пл p alv elim elle. V Плг lit y st eh t Плг v Плг t ot eut e- t aan V Плг l it t Плг j Плг ( B r oke r ) -ar kkit e h t u u r im al l in av ulla. P alv elim en t oim int a on j aet t u er i ker r oksiin sov ellusp alv elim en av ulla, j olloin sy nt y y m oniker r osar kkit eh t uur i ( m ult i-t ier ar c h it ec t ur e). P alv elim en op er aat iot t uod aan asiakkaalle esim er kiksi kплг y t t Плг en et Плг oliot a, j oka ed ust aa p alv elint a asiakkaan koneessa. T Плг llпл in kплг y t et Плг Плг n P r ox y -su u n n it t e l u m al l ia. P oint -t o-p oint t y y p p inen y h t ey s ei aina sov ellu kaikkiin t ap auksiin. E sim er kiksi t ap ah - t um ankплг sit t ely ssплг t ar v it aan m enet elm Плг, j ossa t ap ah t um ist a kiinnost uneet saav at t ied on t ap ah t um ist a. T Плг m Плг t ot eut et aan Tar kkail ij a ( P u bl ish -S u bsc r ibe t ai O bse r v e r ) su u n n it t e l u m al l in av ulla. M alli t ot eut t aa on e -t o-m an y t y y p p isen y h t ey d en osap uolt en v Плг lillплг Hajautettujen jплг rjestel m ien l uo kittel ua H aj aut et ut j Плг r j est elm Плг t v oid aan j aot ella h aj aut et t uih in oliop oh j aisiin sy st eem eih in ( d ist r ib ut ed ob j ec t -b ased sy st em ), h aj aut et t uih in t ied ost oj Плг r j est elm iin ( d ist r ib ut ed f ile sy s- t em s), h aj aut et t uih in d okum ent t ip oh j aisiin sy st eem eih in ( d ist r ib ut ed d oc um ent -b ased sy st em ) sekплг h aj aut et t uih in koor d inaat iop oh j aisiin sy st eem eih in ( d ist r ib ut ed c oor d inat i- on b ased sy st em ) [ T an0 2 s ] ( kt s. L iit e 1 ). O liop oh j aist en sy st eem ien t ar koit uksena on t eh t Плг v ien suor it t am inen h aj aut et t uj a olioit a kплг y t t Плг m Плг llплг, j ossa et Плг oliolla on ed ust aj a, j ot a asiakas v oi kплг y t t Плг Плг t uot ant op r osessissaan ( kt s. koh t a ). H aj aut et t uj en t ied ost oj Плг r j est elm ien av ulla t aas v oid aan y h t eist Плг t iet oa j akaa h aj aut et ussa y m p Плг r ist Пл ssплг j a t aat a luot et t av a j a t ur v allinen t oim int a. H aj aut et ut t ied ost oj Плг r j est elm Плг t ov at om ana ker r oksenaan r akennet t aessa h aj aut et t uj a sy st eem ej Плг j a sov elluksia. H aj aut et ut d okum ent aat iop oh j aiset sy st eem it p y r kiv Плг t p uolest aan ant am aan kплг y t t Плг j Плг lleen d okum ent in sellaisena konsep t ina, et t Плг t iet o on h elp ost i j a y ksinker t aisest i kплг y t et t Плг v issплг. E sim er kkinплг t Плг st Плг ov at t ied ost op oh j ainen w eb -siv ust o j a t iet okant ap oh j ainen L ot us N ot es. H aj aut et t u koor d inaat iop oh j ainen sy st eem i p y r kii kom p onent t ien sij ast a koor d inoim aan kom p onent t ien v Плг lisiплг t oim int oj a. P r osessit v oiv at kom m unikoid a keskenплг Плг n t iet Плг m Плг t t Плг 1 4

15 et u kплг t een t o is is t aan. T Плг rkein t Плг ko o rd in aat io p o h j ais is s a j Плг rj es t elm is s Плг o n t iet o j en kплг s it t e- ly n j a ko o rd in aat io n ero t t am in en t o is is t aan. K o m m u n ikaat io h o id et aan y leen s Плг as y n kro - n is es t i, m u t t a ko o rd in aat t o rit v o iv at t o im ia m y Пл s s y n kro n is es t i. V ies t ien v Плг lit y s p ro s es - s ilt a t o is elle v o id aan t o t eu t t aa ko o rd in aat io -o s as s a es im erkiks i kплг y t t Плг m Плг llплг T arkkailij a m allia ( kt s. liit e 8 ). Y h t ey s v o id aan h o it aa m y Пл s p o in t -t o -p o in t t y y p p is es t i. E s im erkiks i J av an J in i-arkkit eh t u u ri kплг y t t Плг Плг T arkkailij a-m allia ain o as t aan s illo in, ku n p alv elu alu s t e- t aan. J in in ko o rd in aat io -o m in ais u u ks ien an s io s t a as iakas j a p alv elu lпл y t Плг v Плг t t o is en s a v erko s t a. J in i kплг y t t Плг Плг ko m m u n iko in t it ekn o g io in a v erko s s a es im erkiks i R M I -, C O R B A - t ai S O A P -t ekn o lo g io it a A s iakas lпл y t Плг Плг p alv elu n p alv elu A P I : n av u lla. J in i t arj o aa p alv e- lu in a es im erkiks i h aku -, t ran s akt io -, t ap ah t u m an h allin t a- j a p o s t ilaat ikko p alv elu it a 2.3 Middleware-o h j elm is t o t h aj au t u k s en t o t eu t t aj an a V Плг lit as o n o h j elm is t o t ( m id d lew are) v o id aan lu o kit ella t iet o kan t a- ( d at ab as e m id d lew a- re), et Плг p ro s ed u u riku t s u - ( R P C ), o lio s an o m an v Плг lit in - ( O R B ), t ran s akt io p ro s es s ien m o n i- t o ro in t i- ( t ran s ac t io n p ro c es s in g m o n it o rs T P ) j a v ies t is u u n t au t u n eis iin - ( m es s ag e- o rien t ed M O M ) v Плг lit as o n o h j elm is t o ih in [ w w w ]. H aj au t et t u j en j Плг rj es t elm ien arkkit eh t u u reilla o n y h t y m Плг ko h t ia j a y h d y s kплг y t Плг v iплг, j o id en av u lla j Плг rj es t elm Плг t v o iv at ko m m u n iko id a kes ken Плг Плг n j a j o id en av u lla eri j Плг rj es t elm ien t o im in n allis u u t t a v o id aan y h d is t Плг Плг ( K u v a 5 ). T ekn o lo g iat p eru s t u v at m o n elt a o s in s a- m o ih in p eru s p eriaat t eis iin. N Плг ih in o n m Плг Плг rit t ely j en y h t ey d es s Плг t eh t y v alm is t a- j a/ m Плг Плг rit t elij Плг -ko h t ais ia m u u t o ks ia j a p aran n u ks ia. Compound Document and Component Framework Java Beans OpenDoc OLE JAVA RMI CORBA Distiributed Architecture OSF DCE COM DCOM Interprocess Communication OMG GIOP OMG IIOP OMG DCE CIOP OSF DCE MS modific. Operating Systems and Low-level Network Protocols MVS UNIX Mac Windows K u v a 5. H aj au t et t u j en arkkit eh t u u rien t ekn o lo g io id en v ert ailu a [ M o R 9 7 s ] 1 5

16 L i i k et o i m i n t ap r o sessi en k eh i t t Плг m i sen k an n al t a m i el en k i i n t o i si m p i a h aj au t et t u j en j Плг r j est el m i en t o t eu t u sr at k ai su j a o vat h aj au t et u t o l i o p o h j ai set sy st eem i t i n t eg r o i t u n a w eb - y m p Плг r i st Пл Пл n. P al vel u p y y n t Пл j Плг j a vast au k si a h aj au t et u ssa y m p Плг r i st Пл ssплг l i i k et o i m i n t aso - vel l u st en vплг l i l l Плг vo i d aan vплг l i t t Плг Плг esi m er k i k si k Плг y t t Плг en ver k k o p al vel u i t a t ai o l i o p o h j ai si a h aj au t u st ek n i i k o i t a OSF:n hajautettu tietojenkплгsittely-ym p Плгr istпл O S F ( O p en S o f t w ar e F o u n d at i o n ) al k o i l u o d a l u vu l l a m Плг Плг r i t t el y Плг y m p Плг r i st Пл n l u o m i sek si c l i en t -ser ver so vel l u k si l l e l u vu n al u ssa val m i st u i m Плг Плг r i t t el y, j o k a l o i ver k k o - j a k Плг y t t Пл j Плг r j est el m Плг n j a h aj au t et t u j en so vel l u st en vплг l i l l e p al vel u k er r o k sen p al - vel u p y y n t Пл j en vплг l i t t Плг m i sek si ( K u va 6 ). H aj au t et t u t i et o j en k Плг si t t el y -y m p Плг r i st Пл ( D i st r i b u - t ed C o m p u t i n g E n vi r o n m en t D C E ) o n p r o sed u u r i p o h j ai n en, ei k Плг t u e su o r aan o l i o p o h - j ai st a o h j el m i st o k eh i t y st Плг. D C E t ar j o aa so vel l u k si l l e l Плг p i n Плг k y vy y d en. D C E j a C O R B A o vat m o n essa su h t eessa sam an k al t ai si a. M o l em m at k esk i t t y vплг t h aj au t et t u i h i n asi a- k as/ p al vel i n -so vel l u k si i n. M o l em p i en t ak an a o n sam o j a o r g an i saat i o i t a j a y r i t y k si Плг. M o - l em m i st a o n o l l u t t o i m i t t aj aver si o i t a 9 0 -l u vu l t a l Плг h t i en. M o l em m at t ar j o avat sam o j a p al vel u i t a m m. h ak em i st o -, ai k a-, sплг i e- t u r val l i su u s-, t ap ah t u m a- j a ver k o n h al l i n t ap al vel u t. E r o i n a o vat l Плг h i n n Плг C O R B A : n o l i o p o h j ai su u s, d y n aam i su u s sek Плг l aaj em p i t u k i k o h d eal u ek o h t ai si l l e t o t eu t u k si l l e. D C E o n r ak en t eel t aan y k si n k er t ai sem p i k u i n C O R B A [ M o R 9 7 s ]. Distributed Applications Network Management Option Event Service Distributed File Service Directory Services Distributed Time Service Security Services Remote procedure call Threads Service Operating Systems and Network Services K u va 6. D C E -ar k k i t eh t u u r i T ap ahtum am onitor i ( T P m onitor ) T ap ah t u m am o n i t o r i t ( t r an sac t i o n p r o c essi n g m o n i t o r t ec h n o l o g y ) t ar j o avat asi a- k as/ p al vel i n k o m m u n i k o i n t i i n k ap asi t eet t i a t eh o k k aast i j a l u o t et t avast i. M o n i t o r ei d en 1 6

17 a v u lla v oi d a a n k e h i t t Плг Плг, a j a a j a h oi t a a t ra ns a k t i oi t a. A s i a k a s on y h t e y d e s s Плг m oni t oroi n- t i oh j e lm a a n, j ok a h oi t a a t ra ns a k t i oi t a k Плг y t t Плг e n A P I -ra j a p i nt a a. T Плг t Плг t e k nolog i a a on k Плг y - t e t t y 8 0 -lu v u n a lu s t a a lk a e n. T a p a h t u m a m oni t ori h a lli nnoi u s e i d e n a s i a k k a i d e n p ros e s - s e j a olle n j u lk i s i v u na a s i a k k a i s i i n p Плг i n j a h oi t a e n y h t e y d e t p a lv e lu i h i n. T e k nolog i a t a r- j oa a m y Пл s t e h ok k a a n j a lu ot e t t a v a n ohjelmien vплгlisen (program-t o-program) k om m u ni - k oi nt i m a h d olli s u u d e n k Плг y t t Плг e n e ri m a lle j a, k u t e n t allenna ja lплгhet Плг (st ore-and -f orw ard ) -, a s y nk roni ne n- j a R P C -m a lli t [ w w w ]. S ov e llu s p a lv e li m e t ov a t t a p a h t u m a m oni t ore - j a, k os k a ne A P I -ra j a p i nna n k a u t t a k ont rolloi v a t a s i a k k a i d e n e s i t t Плг m i Плг p a lv e lu p y y nt Пл j Плг j a v Плг li t t Плг v Плг t p y y nnпл t e t e e np Плг i n p a lv e lu k om p one nt i lle [ P u u 0 3 s. 3 1 ] M O M M O M -t y y p p i s i Плг oh j e lm i s t oj a a le t t i i n k Плг y t t Плг Плг lu v u n lop p u p u ole lla. O h j e lm i s t on t a rk oi t u k s e na on li s Плг t Плг oh j e lm i s t oj e n j a j Плг rj e s t e lm i e n y ht eent oimivu u t t a (int eroperab ilit y ), siirret t Плгvy y t t Плг (port ab ilit y ) j a jou st avu u t t a (f lex ib ilit y ) a s i a k a s / p a lv e li n- oh j e lm i s t oi s s a [ w w w ]. M O M s op i i t a p a h t u m a p oh j a i s i i n s ov e llu k s i i n, j olloi n v oi d a a n s ov e lt a a T a rk k a i li j a ( P u b - li s h -S u b s c ri b e ) s u u nni t t e lu m a lli a. O li op oh j a i s i s s a s ov e llu k s i s s a m a h d olli s t e t a a n s ov e l- lu s t e n v Плг li ne n p oi nt -t o-p oi nt t y y p p i ne n v i e s t i e nv a i h t o. T Плг s s Плг m a lli s s a e s i m e rk i k s i I B M : n m a lli n m u k a i s e s t i m ole m m i s s a p Плг i s s Плг on viest ijonomanageri (message q u eu e manager), j onk a t e h t Плг v Плг on t a rj ot a s ov e llu k s i lle A P I -ra j a p i nt a j a j onop a lv e lu ( K u v a 7 ). M a na g e ri n t e h t Плг v i i n k u u lu u v i e s t i n t oi m i t t a m i ne n j ok o A P I -ra j a p i nna n k a u t t a p a i k a lli - s e lle s ov e llu k s e lle t a i viest invплгlit y spalvelu n (message moving servic e) a v u lla e t Плг - m a na g e ri lle ( B rok e r-a rk k i t e h t u u ri m a lli ). T Плг m Плг n m a lli n e t u na, on y k s i nk e rt a i ne n t oi m i n- t a -a j a t u s. A P I -k u t s u j e n e s i m e rk i k s i C O N N, O P E N, G E T, P U T j a C L O S E op e ra a t i oi d e n a v u lla v oi d a a n s ov e llu s t e n v Плг li llплг v a i h t a a v i e s t e j Плг. M O M on lu ont e e lt a a n a s y nk roni ne n. O h j e lm i s t o p y rk i i nop e u t e e n j a j onoj e n k Плг s i t t e ly m e k a ni s m i n a v u lla lu o- t e t t a v u u t e e n. S i t t e m m i n nплг i h i n j Плг rj e s t e lm i i n on li i t e t t y t ra ns a k t i oi d e nh a lli nt a om i na i - s u u k s i a j a t i e t ot u rv a t e k i j Пл i t Плг [ w w w ]. 1 7

18 Appl A PUT msg Appl B GET msg Appl C GET msg API API API Message Queuing service Q1 Message Queuing service Q1 Message Moving Service Message Moving Service K u v a 7. V i es ti n v Плг li ty s p r os es s i [ w w w ] Verkkopalvelut (web services) V er k k op alv elu t tar j oav at y htei s en r aj ap i n n an p alv elu p y y n tпл j en es i ttплг m i s een. T ar k oi tu k - s en a on, ettплг m Плг Плг r i ttely tar j oaa y k s i s eli ttei s en p r otok ollan, j otta os ap u olten k om m u n i - k oi n ti on n i s tu i s i help om m i n. T av oi tteen a on m ahd olli s taa s ov ellu s ten au tom aatti n en k om m u n i k oi n ti. V er k k op alv elu i d en v ahv u u s on n i i d en s elk ey s j a help p ou s. H ai ttoi n a v oi d aan m ai n i ta, ettплг m Плг Плг r i ttely ei tar j oa s i s Плг Плг n r ak en n ettu a k Плг y ttплг j Плг n tu n n i s tu s ta, ti etotu r v aa, k u or m an tas au s ta tai v i r hei s tплг toi p u m i s ta. N Плг m Плг p i i r teet on j ok o r ak en n ettav a i ts e tai n e s i s Плг lty v Плг t w eb -p alv eli m een j a s ov ellu s p alv eli m een. V er k k op alv elu n log i i k k a on s e, ettплг s ov ellu s p alv eli m ella olev a s ov ellu s, j ok a on u s ei n j ok i n k om p on en tti p ohj ai n en tu ote, halu aa lплг hettплг Плг s an om an toi s elle s ov ellu k s elle, j ok a ei s i j ai ts e om alla s ov ellu s p alv eli m ella ( p alv elu k etj u es i m er k k i K u v a 8 ). T Плг llпл i n s ov ellu s p alv eli n lплг hettплг Плг k y s ely n v er k k op alv elu i hi n k Плг y ttплг en k an av an w eb -p alv eli n os aa. K u n U D D I -r ek i s ter i s tплг on p ai k alli s tettu p alv elu n tar j oaj a, n ou d etaan p alv elu n tar j oaj alta p alv elu a k u v aav a W S D L -d ok u m en tti. S en j Плг lk een k u n d ok u m en tti on tu tk i ttu, lплг hettплг Плг as i ak as s ov ellu s S O A P -p alv elu p y y n n Пл n p alv elu n tar j oaj alle j a k es k u s telu alk aa os ap u olten k es k en. V er k k op alv elu t toi m i v at I n ter n eti n k au tta j a k Плг y ttплг v Плг t http -p r otok ollaa. N Плг i n ollen s an om a v oi d aan lплг hettплг Плг s alattu n a es i m. H T T P S : n av u lla j u lk i s en v er k on k au tta k ohteen a olev alle j Плг r j es telm Плг lle s en p alom u u r i n lплг v i ts e. V er k k op alv elu i d en k Плг y ttпл k ohteek s i s ov eltu v at y r i ty s ten li i k etap ahtu m at es i m. s Плг hk Пл i n en las k u tu s j a log i s ti i k k a s ek Плг y r i ty k s en s i s Плг i n en v i es ti n tплг I n tr an et-v er k os s a es i m. v i r hei lm oi tu k s et. M u i n a k Плг y ttпл k ohtei n a ov at s ov ellu s ten haj au ttam i n en v er k k oon [ J Плг r 0 2 ]. 1 8

19 L iik et o im in t a a p a l v el ev a t v er k k o p a l v el ut t o t eut et a a n v a l m is t a j ien sovelluskehysten a vulla ( a p p li c a ti on f r a m ew or ks). S o v el l us k eh y k s et t a r j o a v a t k a ik k i t a r p eel l is et p a l v el ut j a t iet o t ur v a n s ek Плг t o im iv a t k eh it y s a l us t o in a t a r j o t en t y Пл k a l ut j a o h j el m o in t iy m p Плгr is t Пл n h a j a ut et t uj en m o n ik er r o s s o v el l us t en r a k en t a m is een [ w w w ]. K Плгy t et y im m Плгt r a t k a is ut t o im iv a t J 2 E E - t a i. N E T -a l us t o il l a. T a r j o l l a o n m y Пл s a v o im een k o o d iin p er us t uv ia r a t - k a is uj a. K uv a 8. E s im er k k i p a l v el up y y n n Пл n k Плгs it t el y s t Плг [ w w w ] V er k k o p a l v el un k Плгy t t Пл o n p er us t el t ua s il l o in, k un v er k k o p a l v el ut y k s in k er t a is t a v a t a r k - k it eh t uur ia. V er k k o p a l v el ut k o o s t uv a t j o uk o s t a y k s in k er t a is ia a v o im ia s t a n d a r d ej a, j o t en n e eiv Плгt s is Плгl l Плг s is ПлгПлгn r a k en n et t uj a t o im in t o j a. T Плгm Плг h el p o t t a a p a l v el uj en in t eg r o in t ia. T ied o n v Плгl it y s o n h el p p o a h et er o g een is es s a, m a s s iiv is es s a h a j a ut et us s a y m p Плгr is t Пл s s Плг. V er k k o p a l v el ut v a a t iv a t p a n eut um is t a t iet o t ur v a a n j a s o v el l us t en v ik a s iet o is uud en j a s k a a l a ut uv uud en t ut k im is en Oliopohjaiset hajautustekniikat L iik et o im in t a k o m p o n en t t ien v Плгl it a s o n o h j el m is t o m a r k k in a t p er us t uv a t k o l m een p er us - r a t k a is uun, j o is t a s el o s t et a a n j Плгl j em p Плгn Плг p er us p er ia a t t eet : C O R B A o n O M G : n m ПлгПлгr it t el y l a a j o j en l iik et o im in t a s o v el l us t en r a k en t a m is ek s i. T Плгm Плгn m ПлгПлгr it t el y n m uk a is ia s o v el l us p a l v el im ia o n m a r k k in o il l a us eit a. 1 9

20 C O R B A -a r k k i t e h t u u r i n m u k a i se t j Плг r j e st e lm Плг t sov e lt u v a t p a r h a i t e n su u r i i n p a lv e - lu k ok on a i su u k si i n, j oi ssa se t a r j oa a v a k a a n a lu st a n sov e llu k si lle. J 2 E E on S u n i n t e k e m Плг oh j e lm i st oa r k k i t e h t u u r i m Плг Плг r i t t e ly, j oh on on li i t e t t y m u - k a a n m y Пл s v e r k k op a lv e lu t. O li ot e k n olog i a p e r u st u u J a v a B e a n s- j a E J B - k om p on e n t t i m Плг Плг r i t y k se e n. M i c r osof t i n. N E T -a r k k i t e h t u u r i on M i c r osof t i n a lu st a lle su u n n i t t e lu a lu st a v e r k - k op a lv e lu j e n t ot e u t t a m i se k si, k om p on e n t t i e n k e h i t t Плг m i se k si j a t e h t Плг v i e n su or i t - t a m i se k si. E si t e llплг Плг n m y Пл s ly h y e st i M i c r osof t i n v a n h e m p i C O M -t e k n olog i a CORBA Common Object Request Broker a rkki teh tuuri C O R B A on O M G : n oli op y y n t Пл j e n m Плг Плг r i t t e ly a r k k i t e h t u u r i m a lli e li m Плг Плг r i t t e ly, j on k a m u k a i se st i oh j e lm i st ov a lm i st a j a t v oi v a t su u n n i t e lla j a v a lm i st a a v Плг li t a son oh j e lm i st oj a. C O R B A m u od ost a a a lu st a n a si a k k a a n sov e llu k si lle e li oh j e lm i st ok om p on e n t e i lle. C O R B A t a r j oa a oli op y y n t Пл j e n v Плг li t t Плг m i se e n v Плг y lплг k si sanomanvплгlittплгjплгплг (object request brok er O R B ), j ok a on oh j e lm a j a j on k a t e h t Плг v Плг n Плг on v Плг li t t Плг Плг oli op y y n n Пл t a si a k a sk om - p on e n t i lt a p a lv e lu k om p on e n t i lle. K om p on e n t t i e n v Плг li se n Плг r a j a p i n t a n a k Плг y t e t Плг Плг n I D L : n (I nterf ace D ef inition L ang uag e) m u k a i st a r a j a p i n t a m Плг Плг r i t t e ly Плг. T Плг m Плг r a j a p i n t a m Плг Плг r i t t e ly k i e li m Плг Плг r i t t e le e t a r k a st i oli oi - d e n j a p a lv e lu i d e n m e t od i t j a n i i d e n p a r a m e t r i t [ T a n 0 2 s ]. A si a k a s v oi k Плг y t t Плг Плг oli op a lv e lu i t a st a a t t i se st i st u b - j a sk e le t on -lu ok k i e n a v u lla, d y n a a m i se st i oli ov i i t t e e n a v u lla t a i r a j a p i n t a v a r a st on a v u lla si lloi n, k u n on v i i t e oli oon, m u t t a e i ole t i e t oa oli on t a r j oa m i st a r a j a p i n n oi st a ( K u v a 9 ) [ N K V 0 1 s ]. C O R B A k on se p t i p oh j a u t u u oliop oh jaiseen malliin (object-oriented mod el), avoimeen h ajautusp oh jaiseen y mp ПлгristПл Пл n (op en d istributed comp uting environments) j a k omp onenttien integ raatioon ja uud elleenk Плгy ttпл Пл n (comp onent integ ration and reuse) [ M or 9 7 s. 9 ]. 2 0