Toman s Tuberculosis

Size: px
Start display at page:

Download "Toman s Tuberculosis"

Transcription

1

2 Toman s Tuberculosis Case detection, treatment, and monitoring - questions and answers SECOND EDITION Edited by T. Frieden WORLD HEALTH ORGANIZATION GENEVA 2004

3 nasromis qartulad Targmnis da gamocemis saavtoro ufleba jandacvis msoflio organizaciam mianiwa tuberkulozisa da filtvis daavadebata erovnul centrs. qartuli gamocema dafinansebulia samedicino momsaxureobis saertasoriso korporaciis (MSCI) mier, romelic amerikis saertasoriso ganvitarebis saagentos (USAID) mxardawerit saqartvelosi anxorcielebs tuberkulozis mkurnalobis da kontrolis programas. MSCI uvcfslvmp{jtb!eb!gjmuwjt! ebbwbefcbub!fspwovmj!dfousj Targmanis redaqtireba _ l. vasakize, r. marsanisvili, r. aspinzelasvili, m. janelize, l. goginasvil, q. zedasize, l. kupreisvili, S. gamcemlize. l. kawarava Targmani _ q. kandelaki da n. goglize

4 tomanis tuberkulozi SemTxvevaTa gamovlena, mkurnaloba da moitoringi kitxvebi da pasuxebi meore gamocema redaqtirebulia t. fridenis mier jandacvis msoflio organizacia Jeneva 2004

5 jandacvis msoflio organizaciis biblioteka tomanis tuberkulozi _SemTxvevaTa gamovlena, mkurnaloba da monitoringi: kitxvebi da pasuxebi/ redaqtirebulia t. fridenis mier - II gamocema. 1. filtvismieri tuberkulozi _ diagnostika 2. filtvismieri tuberkulozi- medikamenturi Terapia 3. rezistentuli tuberkulozi 4. antituberkulozuri sasualebebi - farmakologia I. kurt tomani II. tomas frideni III. tuberkulozis SemTxvevaTa gamovlena, mkurnaloba da monitoringi ISBN (NLM classification: WF 360) WHO/HTM/TB/ jandacvis msoflio organizaciis biblioteka yvela ufleba daculia momusave personali, iseve rogorc am gamocemasi warmodgenili masala ar gulisxmobs sakutari azris gamoxatvas jandacvis msoflio organizaciis mier, rac romelime qveynis, teritoriis, qalaqis, adgilis an avtoritetuli figuris legalur statuss exeba an exeba misi sazrvrebis, an sasazrvro fortebis delimitacias. rukebze arsebuli wertilovani xazebi miutitebs miaxloebul sasazrvro xazebs, ris Sesaxebac konkretuli Tanxmoba ar aris mirweuli. garkveuli kompaniebis an manufaqtorebis produqciis xsenebisas ar igulisxmeba, rom es rekomendebulia an dadgenilia msoflios jandacvis organizaciis mier, romelic upiratesobas aniwebs mas sxva amgvari saxis produqciastan SedarebiT. Sesworebuli Secdomebi, dapatentebuli produqciis saxelebi ganmoyofilia da iwyeba didi asoebit. jandacvis msoflio organizacia ar izleva garantias imis Sesaxeb, rom informacia, romelsac es wigni Seiavs sruli da sworia da ar iqneba pasuxismgebeli im zianze, romelsac am literaturis gamoyeneba gamoiwvevs. am wignsi asaxul Sexedulebebze pasuxismgebloba mxolod avtorsa da redaqtors ekisrebat. damatebiti informaciisatvis mimartet : gadamdeb daavadebata (Department of Communicable Diseases) resursebis sainformacio centrs, jandacvis msoflio organizacia 1211 Jeneva 27, Sveicaria, faqsi: (+41) , el. fosta: cdsdocs@who.int dizaini minimaluri grafikis gamoyenebit akrefilia Contour Ltd. TbilisSi dabewdilia Contour Ltd. TbilisSi

6 sargevi pirveli gamocemis winasityvaoba meore gamocemis winasityvaoba Sesavali madlobis werili pirveli gamocemisatvis madlobis werili meore gamocemisatvis madlobis werili qartuli gamocemisatvis monawileta sia SemTxvevaTa gamovlena 1. ra rols asrulebs SemTxvevaTa gamovlena tuberkulozis kontrolis saqmesi f. luelmo ras warmoadgens tuberkulozis SemTxveva f. luelmo ra rols asrulebs naxvelis mikroskopia im pacientebis gamokvlevasi, romlebic mimartaven samedicino dawesebulebebs f. uelmo ramdeni baqteria unda iyos napovni nacxsi, rata igi mivicniot dadebitad k. tomani ramdenad sarwmunoa nacxis mikroskopia k. tomani ra aris cru-dadebiti da cru-uaryofiti pasuxebis ZiriTadi mizezebi k. tomani rogoria cru-pozitiuri da cru-negatiuri nacxis ZiriTadi Sedegebi T. freideni ra dadebiti da uaryofiti mxareebi aqvs fluoroscentul mikroskopul kvlevas k. tomani rogoria mikobaqteriuli kulturebis gamokvlevis roli tuberkulozis diagnostikasa da SemTxvevaTa dadgenasi van deuni rogoria kultura_uaryofiti Sedegis mirebis albatoba nacxit dadebiti tuberkulozis dros k. tomani ra damatebiti Sedegebi moaqvs naxvelis gamnmeorebit gamokvlevas nacxis mikroskopiuli da kulturaluri kvlevis sasualebit a. harisi...57 v

7 12. ramdenad sandoa gulmkerdis rentgenografiuli kvleva r. kopaka da n. boki ra SedarebiTi upiratesobebi aqvs gulmkerdis rentgenografiasa da nacxis gamokvlevas (nacxis mikroskopiuli kvleva da kultura) tuberkulozis axali SemTxvevebis gamovlenasi im pacientebs Soris, romlebsac arenisnebat gaxangrzlivebuli simptomebi gulmkerdis aresi a. harisi rogor vitardeba filtvis tuberkulozi da rogor gamovavlinot is adreul etapze k. tomani ra rols asrulebs tuberkulozis kontrolis saqmesi SemTxvevaTa gamovlena perioduli masiuri rentgenografiuli gamokvlevis mesveobit h. raideri rit gansxvavdeba tuberkulozis diagnostika aiv-inficirebul pacientebsa da arainficirebul pirebsi a. harisi ra rols asrulebs tuberkulinis kanis testi tuberkulozis diagnostikasi d. menziesi rogoria sxva diagnostikuri testebis arsebuli da potenciuri roli d. menziesi rogor unda itanamsromlon kerzo da saxelmwifo seqtorebma tuberkulozis gamovlenis, mkurnalobisa da monitoringis dros t. frideni mkurnaloba 20. tuberkulozis mkurnalobis ganvitarebis ZiriTadi etapebi k. tomani rogor moqmedebs tuberkulozis mkurnaloba k. tomani ra rols asrulebs makroorganizmis faqtorebi tuberkulozis patogenezsi, prevenciasa da mkurnalobasi m.lademarko da m. ricleri ra Terapiuli efeqti da toqsiuroba axasiatebs tubsawinaarmdego medikamentebs T. frideni da m. sarnali ra mizans emsaxureba orfaziani mkurnalobis sawyisi intensiuri mkurnaloba k. tomani rogoria Tanamedrove rekomendaciebi standartuli rejimis mimart a. harisi ra diagnostikuri kategoriebi arsebobs da ra principebi udevs mat safuzvlad a. harisi vi

8 27. ras warmoadgens intervalebit intermitiuli mkurnaloba da ra mecnieruli safuzvlebi aqvs mas t. frideni ra dozebit gamoiyeneba tubsawinaarmdego medikamentebi yoveldriur da intermitiul rejimsi h. reideri ra mecnierul mtkicebulebebs efuzneba tubsawinaarmdego medikamentebis dozirebastan dakavsirebuli rekomendaciebi h. raideri rogoria mkurnalobis optimaluri xangrzlivoba T. santa ra ZiriTadi gverditi reaqciebi axasiatebs pirveli rigis tubsawinaarmdego medikamentebs da rogoria mati ganmeorebit danisvnis procedura a. harisi ra Rirsebebi aqvs Tioacetazons, rogorc izoniazidis Tanmxleb medikaments da ramdenad efeqturia izoniazids plus TioacetazoniT mkurnaloba h. raideri rit gansxvavdeba eqstrapulmonaruli tuberkulozis martva filtvis tuberkulozis martvisagan r. balasubramaniani, r. rajesvari, T. santa rit gansxvavdeba tuberkulozis mkurnaloba fexmzime qalebsi, RviZlis an Tirkmlis daavadebis mqone pacientebsi a. harisi rit gansxvavdeba tuberkulozit daavadebuli aivinficirebuli pacientebis mkurnaloba a. arisi ra ZiriTadi Sedegebi iqna mirebuli madrassi Catarebuli kvlevebit, romelta mizanic iyo binaze da sanatoriumsi mkurnalobis formebis Sedareba k. tomani ramdenad xsirad Sewyveten vadamde adre pacientebi mkurnalobas j. sbarbaro ra upiratesobebi aqvs mkurnalobas usualo metvalyureobis qves j. sbarbaro ratom aris mkurnaloba warumatebeli da ra unda gaketdes mkurnalobis arasasurveli Sedegebis armosafxvrelad f. luelmo ra upiratesobebi da nakli aqvs tubsawinaarmdego medikamentebit fiqsirebuli dozebit mkurnalobas k. lasersoni da m. lademako rogor vitardeba medikamentebisadmi rezistentoba k. tomani ratom unda davicvat gansakutrebuli sifrtxile rifampicinis gamoyenebisas a. vernoni vii

9 43. medikamentebisadmi rezistentobis ra tipebi arsebobs m. espinali ras warmoadgens ~vardnisa da matebis fenomeni da rogoria ~Tanmimdevruli rejimis meqanizmi m. espinali ramdeni medikamentisadmi rezistentuli bacila SeiZleba iqnes armocenili tuberkulozit daavadebuli, aranamkurnalebi pacientebis naxvelsi a. pablos-menozi ra mizezebi ganapirobebs medikamentebisadmi rezistentuli tuberkulozis ganvitarebas m. espinali da t. frideni rogor avicilot Tavidan medikamentebisadmi rezistentoba t. frideni ramdenad sandoa medikamentebisadmi mgrznobelobis testebi m. espinali rogoria medikamentebisadmi mgrznobelobis arazusti testirebis SesaZlo Sedegebi m. espinali ra sarezervo rejimebi arsebobs da ra adgili uwiravt mat tuberkulozis kontrolis programebsi m. espinali ra rols asrulebs latenturi tuberkulozis mkurnaloba, tuberkulozis kontrolis programasi m. e. vilarino ra epidemiologiuri zegavlena aqvs latenturi tuberkulozuri infeqciis mkurnalobas z. teilori monitoringi 53. rogoria tuberkulozis avadobit gamowveuli janmrtelobis, socialuri da ekonomikuri mdgomareobis gauareseba i. smiti rogoria tuberkulozis kontrolis globaluri miznebi da ras efuzneba is i. smiti ra aris DOTS-i i. smiti aris Tu ara DOTS-i xarjtefeqturi i. smiti rogor ganvaxorcielot mkurnalobis Sedegebis warmatebis monitoringi t. santa ramdenad efeqturia tuberkulozis mkurnaloba da risi gaketebaa sawiro momavalsi t. santa warmoadgens Tu ara pirveladi rezistentoba sasisroebas tuberkulozis kontrolisatvis m. espinali da t. frideni viii

10 60. gankurebis ra ZiriTadi sasualebani arsebobs k. tomani ra mnisvneloba eniweba mkurnalobis Sewyvetas tuberkulozis mkurnalobis dros n. boki ramdenad mnisvnelovania mkurnalobis gavrcelebis faza da rogoria recidivis sixsire mkurnalobis dasrulebis Semdeg t. santa ristvis aris sawiro registrirebisa da angarisgebis sistema da romeli sistemis gamoyenebaa am TvalsazrisiT rekomendirebuli d. maheri, m. ravilione rodis unda moxdes tuberkulozit daavadebuli pacientebis hospitalizacia da ramdenad baqteriagamomyofni arian isini mkurnalobis dros e. a. talboti, s. d. velsi rogor xdeba tuberkulozis nozokomialuri transmisia da rogoria misi prevencia f. m. simone Cveulebriv sad vrceldeba tuberkulozi da rogor SevamciroT misi gavrceleba h. reideri ra principebi da motxovnebi arsebobs kontrolirebadi klinikuri kvlevebis mimart f. rehmani ra aris molekuluri epidemiologia da ra rols asrulebs igi tuberkulozis kontrolis saqmesi k. derimeri da f.m. smoli SesaZlebelia Tu ara tuberkulozis kontroli t. frideni SesaZlebelia Tu ara SemTxvevaTa gamovlenis da mkurnalobis mesveobit medikamentebisadmi rezistentobis prevencia da ukuqceva sazogadoebasi m. ravilione ra macvenebeli aqvs tuberkulozis kontrolis efeqtur programas f. luelgo da t. frideni tuberkulozis kontrolis efeqturi programis magalitebim. ravilione da t. frideni ra SedarebiTi prioritetebi aqvs tuberkulozis kontrolis programas da ra saqmianoba ar unda ganxorcieldes f. leilmo da t. frideni ra zegavlenas axdens aiv-infeqcia tuberkulozis epidemiologiaze mosaxleobasi a. harisi rogor SevuwyoT xeli tuberkulozis kontrolis samsaxurebs da rogor SevinarCunoT mati qmeditoba t. frideni ix

11 x

12 pirveli gamocemis winasityvaoba jandacvis msoflio organizaciis (WHO) ert-erti mtavari funqcia mecnieruli codnis praqtikuli faseulobis janmrtelobastan dakavseirebul problemebtan misadagebaa. tuberkulozis kontrolsi moqceulia codnisa da gamocdilebis udidesi maragi. jandacvis msoflio organizaciis mxardawerit ganxorcielebuli proeqtebit SesaZlebeli gaxda msoflios ganvitarebadi qveynebis yvelaze ufro miusadegar da Sor teritoriebze tuberkulozis gamartivebuli da standartizirebuli kontrolis metodebis samedicino praqtikasi gamoyeneba. tuberkulozis nacionaluri kontrolis programis koncefcia formulirebul iqna jandacvis msoflio organizaciis mier, rata axali teqnologia ufro efeqturad yofiliyo gamoyenebuli. organizaciis strategia, romelic tuberkulozis kontrols exeba, WHO-s eqspertta komitetis mokle werilobiti moxsenebis saxit arsebobda, romelmac TavisTavad mravali kitxva da damatebiti informaciis motxovnis safuzveli warmosva. didi xania arsebobs azri imis Sesaxeb, rom detaluri komentari mecnieruli codnis praqtikuli gamocdilebisa, romelic WHO-s tuberkulozis kontrolis strategias ukavsirdeba, metad Zvirfasi elementi iqneboda msoflio jandacvis organizaciis wevr qveyanata teqnikuri urtiertobisatvis. es wigni, romelic kitxva-pasuxis saxit aris warmodgenili, am mimartulebit gadadgmuli pirveli nabijia. imedi maqvs es yvela tuberkulozis daavadebastan momusave musaks Seexeba, visac sakmaod gadamwyveti da mnisvnelovani Tanamdeboba ukavia: organizatorebsa da administratorebs, romlebic erovnul programebsi tuberkulozis kontrolze arian pasuxismgebelni. es, agretve, exebat im dargis musakebs, romlebic dainteresebulni arian sazogadebasi tuberkulozis kontroltan dakavsirebuli yoveldriuri problemebit. wigni aseve gankutvnilia mattvis, vinc tuberkulozis kontrolis SeswavliTaa dakavebuli samedicino skolebsi, sazogadoebrivi jandacvis saswavleblebsi, saeqtno skolebsa da sxva msgavs dawesebulebebsi. h. maleri generaluri direqtori Jeneva, 1979 weli xi

13 meore gamocemis winasityvaoba ukve oc welze metia, rac kurt tomanis wigni, _ tuberkulozis SemTxvevaTa gamovlena da qimoterapia kitxva-pasuxis saxit _ yvelaze ufro avtoritetuli rekomendaciaa racionalurad dasabutebuli tuberkulozis diagnostikasa da mkurnalobisatvis. Zalzed cota wigni gazlebda ase didxans, mitumetes codnis aseti didi siswrafit ganvitarebis epoqasi. wigni mravaljer iqna dabewdili inlisur, espanur da arabul enebze msoflio jandacvis organizaciis mier da gadatargmnili frangul da portugaliur enebze saertasoriso gaertianebis mier tuberkulozisa da filtvis daavadebata winaarmdeg. saubedurod, miuxedavad imisa, rom 30 welze metia mkurnaloba sakmaod xelmisawvdomia, SesaZlebelia zusti diagnostika da TiTqmis 100%-iT gankurnebadi mkurnaloba, tuberkulozi kvlavac ert-ert mtavar infeqciur daavadebad rceba, romelic globalurad iwvevs sikvdilianobas da weliwadsi daaxloebit or milion adamians uswrafebs sicocxles. tuberkulozi ganvitarebadi qveynebis zrdasrulta Soris otxidan erti sikvdilis mizezad itvleba, romelic SeiZleba acilebuli iqnes. Sidsis epidemia situacias kidev ufro auaresebs. afrikis mraval qveyanasi Sidsis epidemiis arsebobis gamo tuberkulozis SemTxvevaTa raodenoba or-otxjer gaizarda. bolo ati wlis ganmavlobasi, msoflio jandacvis oprganizaciis partniorebisa da wevr qveyanata konsultaciebis safuzvelze, WHOm gaaumjobesa da mxari dauwira tuberkulozis kontrolis strategias, romelic DOTS-is saxelit aris cnobili. DOTS-i uzrunvelyofs rogorc swor diagnostikas, sando mkurnalobasa da sistematur monitorings, aseve politikur da administraciul mxardaweras, rac tuberkulozis efeqturi mkurnalobisatvisaa sawiro. magram unda arinisnos isic, rom DOTS-is mkurnalobis safzvlebi zogjer kitxvis nisnis qvesac dgeba. DOTS-i dogmas ar warmoadgens. es is saqmianobis sferoa, romelic ZiriTad klinikur da epidemiologiur kvlevebs eyrdnoba. es procesi ki ganvitardeba yoveli axali infomaciis armocenastan ertad. am kutxit tomanis tuberkulozis meore gamocema gansakutrebit drouli da misadagebulia. msoflios ufro da ufro meti qveyana zrdis DOTSxii

14 is danergvis procesebs. programis menejerebs, eqimebs, samedicino skolebis profesorebsa da sxva dainteresebul adamianebs xsirad ebadebat kitxvebi DOTS-is safuzvlebis strategiebisa da praqtikebis Sesaxeb. unda variarot, rom udidesi mnisvneloba mecnieruli wignisa, romelic 24 wlis win daiwera, eqimi tomanis winaswarmetyvelebis dasturi ki ar aris, aramed tuberkulozis kontrolis sferos bolo oci wlis ganmavlobasi metad neli ganvitarebis samwuxaro ariarebaa. ukanasknel wlebsi arinisneba tuberkulozisadmi ganaxlebuli interesi. Cveneburi xedva am daavadebisa, SesaZleblobebi misi diagnostikisa da mkurnalobisa, agretve efeqturi kontrolis strategiebis danergva, sagrznoblad unda gaumjobesdes ise, rom gacilebit male gaxdes sawiro Semdegi gamocemis Seqmna. vimedovneb, rom es fasdaudebeli wigni didi mxardawera iqneba mattvis, vinc wina xazebze ibrzvis tuberkulozis winaarmdeg: programis menejerebis, strategiis Semqmnelebis, eqimebis, eqtnebis, samedicino skolis profesorebisa da sazogadoebis wevrebis CaTvliT, vinc MdauRalavad Sromobs, rata SeaCeros tuberkulozi. li iong-vuki generaluri direqtori Jeneva, 2004 weli xiii

15 Sesavali tomanis wignis pirveli gamocemis ert-erti qvetavi tuberkulozis SemTxvevaTa armocena da qimoterapia kitxva-pasuxis saxit, agretve qvetavi ra aris umtavresi tuberkulozis mkurnalobis ganvitarebis processi, tomanis wignis ZiriTad dedaazrad SeiZleba CaiTvalos. pirveli gamocemis dabewdvidan Zalian male, 1979 wels, k.stiblom da saertasoriso gaertianebam tuberkulozisa da filtvis daavadebata winaarmdeg (IUATLD) ganavitara modeli, romelic tuberkulozis kontrolis yvela umtavres elements Seicavda. es modeli SemdgomSi afrikisa da amerikis ramodenime qveyanasi iqna gamoyenebuli da dresdreobit DOTS-is saxelit aris cnobili. DOTS strategia, saertasorisod rekomendebuli tuberkulozis efeqturi kontroli, SemdgomSi ufro srulyo jandacvis msoflio organizaciam (WHO). igi eyrdnoba faqtebs, romlebic mravalgzis Seswavlili da gamocdilia. faqtebi, romlebic safuzvlad udevs tuberkulozis diagnostikas, mkurnalobasa da monitorings, warmodgenilia yovlismomcveli da gasagebi formit. informacia gatvaliswinebulia yvelasatvis, vinc ki Cabmulia tuberkulozis diagnozirebis, mkurnalobis, am daavadebisagan Tavis dacvasa da kontrolis saqmesi. isini rogorc am dargis specialistebi, aseve pirveladi jandacvis musakebic SeiZleba iyvnen. tuberkulozis armocenasa da mkurnalobisas, tomanis koncefcia itvaliswinebs WHO/IUATLD-s mecnieruli sawyisebis gabatonebas. udidesi nawili imisa, rac tomanma 24 wlis win dawera, dresac mnisvnelovani da mtavaria; amitomac ar swirdeba wignis bevr Tavs ganaxleba. bevr ganvitarebad qveyanasi tomanis mier gamoyenebuli nateli da zusti informacia, gasagebi axsna-ganmartebebi da gaazrebuli midgoma safuzvelia imisa, rom misi wigni tuberkulozis eqpertebis sayrdeni dedabozia rogorc mati profesiuli STamomavlebisaTvis, aseve mravali mkurnali eqimisatvis. Mdaavadebis kontrolis arwera, Tu raoden efeqturia tuberkulozis pacientebis pativiscemit mopyroba da gulitadi mkurnaloba, isetive misadagebuli da sworia dres, rogorc masin, rodesac es wigni pirvelad daiwera. gaazrebuli da gulitadi dacva gamocdili xiv

16 klinikuri cdebisa, ertguleba marali mecnieruli da etikuri principebisa dresac isetive aqtualuria, rogorc masin. tomanis sistematuri diskusia medikamentebisadmi rezistentobis ganvitarebis Sesaxeb da sirtuleebi, romlebic sarezervo medikamentebit mkurnalobas sdevs Tan, Zalian waagavs drevandel aqtualur diskusias, romelic rezistentuli tuberkulozis mkurnalobas ukavsirdeba. ra Tqma unda, mtliani Tavi, romelic SemTxvevaTa armocenas etmoba klasikuri da SesaniSnavi axsna-ganmartebaa imisa, Tu raoden didia mjavagamzle nacxis roli, agretve mkerdis radiograma, kulturaluli testebis Semcirebis uaryofit efeqti da tuberkulozit daavadebuli pacientebis armocenis mnisvneloba pirveladi jandacvis sitemis mesveobit. tomanis tuberkulozis meore gamocemasi SeiniSneba mcdeloba, SenarCunebul iqnes is ubraloeba da gasagebi ena, romelic pirvel gamocemasia mocemuli, agretve is sistematuri mecnieruli foni, rac mocemul pasuxebs udevs safuzvlad. is nawili, romelic tuberkulozis armocenas exeba ganaxlebulia, xolo nawilebi, romlebic adamianis imunodeficitis viruss-tuberkulinis tests da axal diagnostikis models exeba, Camatebulia. es gamocema, agretve Seicavs tuberkulozis Sesabamisi armocenis strategiebsac. Mis nawili, sadac tuberkulozis mkurnaloba ganixileba, sawiroebis mixedvit ganaxlda. am nawilsi mokle kursis mkurnalobis Sesaxeb iqna Setanili informacia. Emkurnalobis es forma originaluri teqstis daweris dros jer kidev ar iyo danergili. agretve, damatebul iqna ganaxlebuli informacia virusisagan dacvis, medikamentis mimart rezistentobis ganvitarebis, medikamentebis dozebis gansazrvris, arafiltvismieri tuberkulozis mkurnalobisadmi nebisyofis gamomusavebisa da pirdapiri dakvirvebit mkurnalobis Sesaxeb. am gamocemasi ATavmoyrilia rogorc informacia tuberkulozis mkurnalobis safuzvlebis, misi rolisa da limitebis Sesaxeb, aseve is sakitxebi, romlebic tuberkulozis monitoringis programis efeqturobas exeba. es sakitxebi sxvadasxva qveynebsi DOTS-is danergvis gamocdilebazea damyarebuli. stiblos mier danergili arwerisa da Sedegebis moxsenebis sistema ubralo, Zlieri da metad efeqturia. es uyris safuzvels mkurnalobis programis monitorings da pasuxismgeblobas irebs mkurnalobis efeqturobaze. xv

17 madlobis werili pirveli gamocemisatvis me valsi var yvelas winase, vinc pirdapir an arapirdapir damexmara, rom es wigni damewera. Ddavalebuli var eqim h. maleris winase, vinc ati wlis win warmoisva idea Seqmniliyo teqnikuri saxelmzrvanelo tuberkulozis kontrolis Sesaxeb, romelic ZiriTadad ganvitarebadi qveynebis am dargis araspecialisti medpersonalisatvis iqneboda gankutvnili. didi madloba minda gadavuxado saertasoriso gaertianebas tuberkulozis winaarmdeg (IUAT) mis yofil direqtors eqim j. holmsa da mis Semdgom mosul movaleobis armsrulebels, eqim d.r. tomfsons, romlebmac pirveli nabijebi gadadges am wignis gamocemisatvis da didi Tanadgoma gamomicxades misi teqnikuri redaqtirebis sakitxebsi. axlandeli IUAT-is direqtorma, profesori v. fargamac metad saintereso rcevebi mogvawoda. eqimma anik ruilonma, pasuxismgeblobis farto arealsi, mravali gulitadi Tanadgoma gagviwia. agretve, mravali gulwrfeli, nayofieri da mastimulirebeli diskusiebi mqonda ukve aw gardacvlil profesor g. kanettan, romelic IUAT-is tuberkulozis mecnieruli komitetis Tavmjdomare iyo. madloba minda gadavuxado, agretve im pirs, vinc SemdgomSi misi Tanamdeboba ewira-eqim j.r. bingals da axlandel komitetis Tavmjdomaresa da direqtors (tuberkulozis metvalyureobiti kvlevebis ganyofileba) eqim k. stiblos. eqim k. maieris didi interesis wyalobit da eqim h.a. van goinsis iniciativit, niderlandebis sonevankis federaciam, Tanxis nawili dafara. eqimma k.l. hitcem, tuberkulozisa da sasuntqi gzebis daavadebata ganyofilebis ufrosmac (msoflio jandacvis organizacia) gamomicxada mxardawera, mravali rceva momca da gamamxneva. eqim valis foqss tuberkulozisa da mkerdis daavadebataa kvlevis ganyofilebis direqtors (samedicino kvlevis sakonsulo) da professor d.a. mitcisons (londonis hamersmitis samedicino aspirantura), romlebmac Zireuli cvlilebebi Seitanes tuberkulozis mkurnalobasi, madloba minda gadavuxado am sferosi dainteresebasa da kritikisatvis da imisatvis, rom ufleba momces mat pionerul codnas davyrdnobodi. xvi

18 madloba minda gadavuxado, agretve, Cems TanamSromlebs da studentebs ganvitarebad qveynebsi: eqimebs, medpersonals, damxmareebs, maswavleblebsa da sazogadoebrivi dajgufebebis liderebs, romlebic TavdadebiT ibrzodnen, rata matiatanamozmeni usafuzvlo tanjvisagan exsnat. mat maizules gametvitcnobierebina, rom tuberkulozi da sxva janmrtelobastan AdakavSirebuli problema SeiZleba moixsnas, roca kulturuli, socialuri da ekonomikuri urtiertdamokidebuleba gaanalizebuli da gatvitcnobierebulia. me madlobeli var Cemi meurlisa. misi daxmarebisa da nebisyofis garese es wigni ar daiwereboda. k. tomani xvii

19 madlobis werili meore gamocemisatvis es RirsSesaniSnavi wigni swored, rom tomanis tuberkulozia. kurt tomanma safuzveli Cauyara da Seqmna wigni, romelic SeiZleba micneul iqnes Sedevrad wlebis bolos dawerili es wigni diagnozis, mkurnalobisa da tuberkulozis kontrolis yvela mnisvnelovan kitxvas exeba. aq mokledaa Tavmoyrili tuberkulozis mecnieruli codna. wigni gamoirceva saocrad gasagebi enita da lakonurobit, swored amitom vart udides valsi im adamianis winase, visac es wigni ekutvnis da es kurt tomania. unda arinisnos isic, rom erteuli avtorebis era dasasruls miuaxlovda da tomanis tuberkulozis am gamocemas mravali pirovnebis daxmareba da mati wvlilis Setana daswirda. es SesaniSnavi sacuqaria im mirwevebisa da suliskvetebisa, ritac es teqsti tuberkulozis eqspertebis mier msoflios sxvadasxva nawilsi daiwera. eqimma fabio luelmom udidesi wvlili Seitana Sesworebul gamocemasi, Zalisxmeva gairo, rata misi Sinaarsi ufro gasagebi gamxdariyo. aseve wvlili Seitana, mravali Tavis ganaxlebasi da frtxilad gadaamowma mtliani manuskripti. sxva kolegebma Jenevis msoflios jandacvis organizaciidan, eqimebis, mario ravigliones, ian smitisa da markos espinalis CaTvliT, wvlili Seitanes rogorc mtliani wignis, aseve calkeuli qvetavebis srulyofasi. eqimebma antoni harisma da hans raiderma, didsulovnad gamoyves TavianTi dro da angarisgasawevi eqspertizis unari, rata daewerat an gadaemowmebinat qvetavebis sakmaod didi raodenoba da mat, iseve rogorc eqimma martien borgdorfma, mteli manuskriptis gadamowmebac itaves. aseve didi wvlili Seitanes mravalma ass-s daavadebata kontrolisa da misgan Tavdacvis centrebma (CDC) axali da ukve gadamowmebuli seqciebis srulyofasi. Cven martlac gagvimartla, rom sasualeba mogveca Cinaisa da indoetis tuberculozis kvlevis centrebis eqspertta daxmareba da gamocdileba gamogveyenebina. sxva avtorebis/semmowmebelta saxelebi CamoTvlilia sarcevsa da am saqmesi monawileta calke siasi; mati mondomeba dafasebulia. yvela didi motminebit musaobda, rac metad mwidro rejimsi mimdinareobda wlamde arsebuli sarekomendacio masala mopovebul iqna CDC-s (atlanta, jorjiis Stati, ass), Culalongkornis universitetis samedicino bibliotekis (bankoki, xviii

20 tailandi), Cennais tuberkulozis kvlevis centris, bangloris tuberkulozis erovnuli institutisa da indoetis tuberkulozis asociaciis (axali deli, indoeti) daxmarebit. beivordis redaqtoruli konsultaciebma uzrunvelyo proeqtis mtliani kordinireba da redaqtireaba wels, rodesac es wigni pirvelad daibewda, eqimma Kkarel stiblom da misma kolegebma (tuberkulozisa da filtvis daavadebata internacionaluri gaertianeba da samefo niderlandebis tuberkulozis asociacia) strategiis ganxorcieleba daiwyes, romelic SemdgomSi DOTS- is saxelit gaxda cnobili. am strategiis arsanisnavi aspeqtebia gansakutrebit Zlieri monitoringis sistema da DOTS-is menejmentis mtliani paketi, romelic am wignsia Tavmoyrili, fartod faravs efeqturi diagnostikis, mkurnalobisa da monitoringis strategiebs. redaqtors martlac Zalian gamoadga indoetsa da samxret armosavlet aziasi tuberkulozis sakitxebze momusave pirebtan diskusiebi, romelic mravali saati grzeldeboda. Mmisi didi interesi da kritikuli midgoma masve Zalian daexmara, rata pasuxi gaeca mnisvnelovan kitxvebze, romelsac SemdgomSi mravaljer daubrunda. mravalma adamianma Seitana wvlili am wignis dawerasi; pasuxismgebloba Secdomebze ki redaqtors ekisreba. tomas r. frideni axali deli indoeti 2003 xix

21 madlobis werili qartuli gamocemisatvis k. tomanis tuberkulozi ert-erti im nasromtagania, romelmac drois gamocdas gauzlo da romelsac samecniero literaturis Sedevrad moixsenieben. wignis pirvel da meore gamocemebs Soris or ateul welze metia gasuli, avtorta nawili, romelebma meore gamocemis SevsebaSi da damatebebsi miiro monawileoba, tuberkulozis eqspertebad Camoyalibebis processi samagido wignad swored pirveli gamocemas iyenebdnen. ukve ati welia, rac saqartvelosi xorcieldeba tuberkuloztan brzolis saxelmwifo programa, romelic dafuznebulia jandacvis msoflio organizaciis (WHO) da tuberkulozsa da filtvis daavadebebtan brzolis saertasoriso kavsiris (IUATLD) mier SemuSavebul DOTS strategiaze. programas koordinacias uwevs tuberkulozis da filtvis daavadebata erovnuli centris armasrulebeli direqtori b-ni arcil salayaia. winamdebare wignis qartuli gamocemis ideac swored mas ekutvnis. man sxvaze uket uwyis, rom miuxedavad mravali Catarebuli treningisa da sagangebod Seqmnili metoduri rekomendaciebisa, praqtikos eqimebs da jandacvis menejerebs yoveldriuri musaobis processi ucndebat kitxvebi, romlebzec pasuxis gacemasi mat es wigni udides samsaxurs gauwevs. imisatvis, rom wignsi gamoyenebuli samedicino terminologia qartul enaze inglisur dedantan srul SesabamisobaSi yofiliyo didi wvlili miuzrvit ftiziatriasi momusave specialistta jgufs: q-nebs r. marsanisvils, r. aspinzelasvils, m. janelizes, l. goginasvils, q. zedasizes, l. kupreisvils, b-n S. gamcemlizes. miuxedavad mati datvirtuli samusao grafikisa, TiToeuli matganis entuziazmma da maralma pasuxismgeblobis grznobam ganapiroba is faqti, rom mat mokle drosi individualurad daamusaves wignis gankutvnili nawilebi da Semeg miires monawileoba teqstis jgufur ganxilvasi. gansakutrebuli arnisvnis Rirsia profesori q-n l. vasakizis xx

22 wvlili, romelmac Seajama jgufis musaoba da nasromis xelaxla gadamusavebis Semdeg saboloo saxe misca mas. am wignis TargmnasTan, redaqtirebastan da gamocemastan dakavsirebuli yvela teqnikuri da finansuri sakitxi uzrunvelyofili iqna samedicino momsaxurebis saertasoriso korporaciis (MSCI) mier, romelic ass-s ganvitarebis saertasoriso saagentos (USAID) dafinansebit da tuberkulozis erovnul programastan mwidrod TanamSromlobiT axorcielebs saqartvelosi tuberkulozis mkurnalobisa da kontrolis programas. qartveli mkitxvelis madlobas imsaxureben korporaciis prezidenti b-n j. kontisi da vice-prezidenti b-n l. iansensi, romeltac saqartvelosi ramodenime wlis saqmianobis Sedegad gansakutrebuli urtiertoba CamouyalibdaT Cvens TanamemamuleebTan. rom ara mati kerzo iniciativa da daintereseba wignis qartuli gamocemit, qartvel eqimebs SesaZlebelia kidev didxans ar hqonodat sasualeba gacnobodnen am metad Rirebul nasroms. arsanisnavia, agretve korporaciis Tbilisis ofisis TanamSromlebis, programis diretoris q-n T. axalazis da programis direqtoris moadgilis b-n n. nasizis damsaxureba, romlebic, erti mxriv, koordinacias uwevdnen specialistebis, Tarjimnebis da redaqtoris musaobas da meore mxriv, Tanmimdevrulad agvarebdnen yvela organizaciul sakitxs. gaweuli mravaldriani skurpulozuri momqancveli SromisaTvis gansakutrebul madlobas imsaxurebs korporaciis TanamSromeli q-n q. gocaze. sagangebo madloba ekutvnis jandacvis msoflio organizacias, romlis TanxmobiTac qartulad itargmna da gamoica es wigni. xxi

23 monawileta sia rani balasubramaniani eqimi diplomi ginekologiasa da obstetriasi, direqtoris moadgile, tuberkulozis kvlevis centris direqtoris moadgile, Cenai, indoeti naomi boki eqimi, magistris wodeba mecnierebis dargsi, kvlevisa da Sefasebis ganxris samedicino musaki, tuberkulozis ganadgurebis ganyofileba, Sidsis, sasqeso gzit gadamdebi daavadebebisa da tuberkulozisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebis kontrolisa da Tavdacvis centrebi, atlanta, jorjiis Stati, ass. qesi deraimleri mecnierebata doqtori geografiuli medicinisa da infeqciur daavadebata ganyofileba, stanfordis universitetis samedicino centri, stanfordi, kaliforniis Stati, ass. markos espinali eqimi, mecnierebata doqtori samedicino ganxrit, msoflio jandacvis organizacia, Jeneva, Sveicaria tomas r. frideni eqimi, medicinis mecnierebata doqtori, medmusaki, tuberkuloztan brzolis ganyofileba, msoflios jandacvis organizacia - samxret-armosavlet azia, msoflios jandacvis organizacia - axali deli, indoeti (trieden@health.nyc.gov) antoni harisi biologiis swavlebis ofisis eqimi, fizikosta samefo kolejis wevri, malaviis erovnuli tuberkulozis kontrolis programa-teqnikuri mrceveli, lilongue, malavia (adharriesmalawi.net) maikl f. iademarko eqimi, magistris wodeba sazogadoebrivi jandacvis sferosi, tuberkulozis armofxvris ganxris mecnieruli ganyofilebis direqtoris moadgile, Sidsis, tuberkulozisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da Tavdacvis centrebi, atlanta, jorjiis Stati, ass. (miademarco@cdc.gov) ram kopaka mecnierebata doqtori samedicino ganxrit, medmusaki, tuberkulozis armofxvris ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli xxii

24 centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass. qeila f. lasersoni doqtoris xarisxi mecnierebata dargsi, epidemiologi, tuberkulozis armofxvris saertasoriso saqmianobis ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass. fabio luelmo eqimi, mecnierebata doqtori samedicino ganxrit, tuberkulozis kontrolis programebis konsultanti, Jeneva, Sveicaria dermo maeri bakalavris xarisxi medicinasi, bakalavris xarisxi qirurgiasi, fizikosta samefo kolejis wevri, medicinis musaki, tuberkuloztan brzolis departamenti, msoflios jandacvis organizacia, Jeneva, Sveicaria dik menziesi, eqimi medicines dakvirvebisa da Tvalyuris devnebis centri, tuberkulozis klinikis eqimi, monrealis mkerdis instituti, makgilis universiteti, montreali, PQ, kanada ariel pablos mendesi eqimi, mecnierebata doqtori samedicino ganxrit, direqtoris moadgile, janmrteloba da uflebebi (samartliani janmrteloba), rokfeleris fundamenti, niu iurki, niu iorkis Stati, ass. rajesvari ramaxandran eqimi, DM mecnierebata doqtori, direqtoris moadgile, tuberkulozis kvlevis centri, Cenai, indoeti mario raviglione eqimi, kordinatori, tuberkulozis strategia da operaciebi, tuberkulozis SeCerebis ganyofileba, gadamdebi daavadebebi, msoflios jandacvis organizacia, Jeneva, Sveicaria fatima remani BSc, mtavari kvleviti musaki, tuverkulozis kvlevis centri, Cenai, indoeti m. raixleri eqimi, tuberkulozis armofxvris ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass. hans l. raideri eqimi, mecnierebata doqtori samedicino ganxrit, tuberkulozis ganyofileba, saertasoriso gaertianeba xxiii

25 tuberkulozisa da filtvis daavadebata winaarmdeg, parizi, safrangeti t. santa eqimis xarisxi (brit.), diplomi tuberkulozisa da mkerdis daavadebebis sferosi, direqtoris moadgile (marali safexuri), tuberkulozis kvlevis centri, Cenai, indoeti jon a. sbarbaro bakalavris wodeba samedicino dargsi, magistris xarisxi sazogadoebrivi jandacvis sferosi, FCCP, medicinisa da TavdacviTi medicines profesori; samedicino skola, kolorados jandacvis samecniero centris universiteti, denveri, kolorados Stati, ass. patricia m. simone eqimi, jandacvis mxardaweris ofisis ufrosi, direqtoris ofisi, piter smoli eqimi, adiunkt profesori, infeqciuri daavadebebisa da geografiuli medicines ganyofileba, stanfordis samedicino universiteti, stanfordi, kaliforniis Stati, 94305, ass. ian smiti eqimi, tuberkulozis SeCerebis ganyofileba, jandacvis msoflio organizacia, Jeneva, Sveicaria elizabet a. talboti eqimi, tuberkulozisa da Sidsis kvlevis direqtori, BOTUSA proeqti, internacionaluri saqmianoba tuberkulzis armofxvris ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass. zaqari teilori eqimi, MS, daavadebis kontrolisa da Tavdacvis centrebi, atlanta, jorgiis Stati, ass arman van doini eqimi, mikobaqteriis ganyofileba, tropikuli medicines instituti, antverpi, belgia endriu a. vernoni eqimi, MHS, sametvalyureo samedicino epidemiologis ganyofileba, kvlevisa da Sefasebis ganxra, tuberkulozis armofxvris ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass margarita elsa vilarino sazogadoebrivi jandacva-magistris wodeba, diagnostikuri da Terapevtuli ganyofilebis ufrosi, kvlevisa da Sefasebis ganxra, tuberkulosis armofxvris xxiv

26 ganyofileba. tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass Carlz d. uelsi eqimi, internacionaluri saqmianobis sferos direqtoris moadgile, tuberkulosis armofxvris ganyofileba, tuberkulozis, Sidsisa da sqesobrivi gzit gadamdebi daavadebebisagan Tavdacvis erovnuli centri, daavadebata kontrolisa da matgan Tavdacvis centrebi, atlanta, jojiis Stati, ass jandacvis msoflio organizaciis tuberkulozis departamenti ariarebs redaqtoris, eqim t. fridenis Tavdauzogav Sromas, agretve im ZviradRirebul komentars, romelic eqimebma: m. borgdorfma da enarsonma, p. hopevelma, a. seitam da a. van doanma wignis saboloo variants daurtes. ra Tqma unda, arsanisnavia is daxmarebac, romelic eqimma f. luelmom gagviwia. tomanis tuberkulozi xxv

27

28 SemTxvevaTa gamovlena 1

29 2

30 1. ra rols asrulebs SemTxvevaTa gamovlena tuberkulozis kontrolis saqmesi 1 f.luelmo 2 tuberkulozis yvelaze infeqciuri variantis, kerzod, naxvelis nacxis gamokvlevit, mgb pozitiuri (nacxit dadebiti) filtvis formis gamovlena tuberkulozis kontrolis sakvanzo elementia. misi mizania bacilagamomyofi anu im pirovnebis gamovlena, romelic sazogadoebasi avrcelebs tuberkulozis gamomwvevi baqteriis did raodenobas. mkurnaloba xels uwyobs aseti infeqciuri pacientebis swrafad gadayvanas abacilur mdgomareobasi, ritac gawyvets daavadebis gadacemis jawvs. SemTxvevaTa drouli gamovlenis kidev erti upiratesoba aris mkurnalobis dawyebis dagvianebis minimumamde dayvana, rac zrdis gankurnebis albatobas 1. Tu gamovlenil pacients ar Cautarda efeqturi mkurnaloba - wamlebis uqonlobis, mkurnalobis cudi organizaciis an samkurnalo dawesebulebebisadmi xelmiuwvdomlobis gamo SemTxvevaTa gamovlenis RonisZiebebs ekargeba Tavdapirveli Rirebuleba. SemTxvevaTa gamovlena mkurnalobis garese iwvevs samedicino sistemisadmi ndobis Sesustebas da zrdis iseti infeqciuri pacientebis raodenobas, romlebic rezistentuli Stamebis wyaros warmoadgendnen. iq, sadac axali SemTxvevebis efeqturi mkurnaloba da gankurneba ver xorcieldeba, umjobesia resursebi da Zalisxmeva mimartuli iyos mkurnalobis Sedegebis amarlebaze da ara axali SemTxvevebis gamovlenis macveneblis gazrdaze 2. garda im pacientebisa, romlebic simptomebis gamo sakonsultaciod mimartaven samedicino dawesebulebebs, gamosakvlev jgufs unda warmoadgendnen is pacientebic, romlebmac mimartes samedicino dawesebulebebs mdgradi anu gaxangrzlivebuli (2-3 kviraze xangrzlivi) xvelis gamo. warsulsi SemTxvevaTa gamovlena warmoebda masiuri miniaturuli radoigrafiit (MMR)-fluorografiiT e.w. aqtiuri gamovlena, 1 k. tomanis pirvel gamocemasi arsebul Tavze dayrdnobit 2 tuberkulozis kontrolis programis konsultanti. Jeneva, Sveicaria 3

31 magram filtvis rentgenogramaze Crdili ar aris tuberkulozis diagnozis specifikuri macvenebeli im pacientebs Sorisac ki, romlebsac arenisnebat filtvis aqtiuri tuberkulozi. rentgenologiuri kvleva ar aris sakmarisi imistvisac ki, rom moxdes diferenciacia infeqciis gamomyof da im pacientebs Soris, romlebic ar warmoadgenen sasisroebas sazogadoebisatvis. masobrivi skriningi ar amartlebs xarjebs, radganac es metodi nakleb specifikuria infeqciis wyaros gamovlenistvis. bevr SemTxvevaSi daavadeba iwyeba SemowmebaTa Soris drois intervalsi da arnisnul SemTxvevebSi pacientebs ara aqvt mkurnalobis dasrulebis motivacia, amitom isini xsirad ikargebian 3,4, (ix. Tavi: ra rols asrulebs perioduli masiuri rentgenologiuri gamokvlevvebis metodi tuberkulozis kontrolis saqmesi ). mdgradi xvelis mqone mozrdili pacientebis gamovlena (im pirtagan, vinc mimartavs samedicino dawesebulebebs) naxvelis nacxis gamokvlevis mesveobit gacilebit ufro xarjefeqturi metodia, vidre rentgenografia. es metodi ufro zustad gamoavlens infeqciis gavrcelebis TvalsazrisiT sasis pacientebs. im regionebsi, sadac pacientebi uzrunvelyofili arian satanado mkurnalobit, unda Catardes mosaxleobis saganmanatleblo RonisZiebebi, romelta mizanic iqneba miawodos mcxovreblebs informacia, Tu ramdenad sasisia xangrzlivi xvela, sad mdebareobs Sesabamisi samedicino dawesebuleba da unda davarwmunot adamianebi, mimarton samedicino personals naxvelis nacxis gamokvlevis Casatareblad. Nnaxvelis mgb dadebiti nacxis mqone pacientebtan kontaqtsi myofi adamianebi arian inficirebisa da tuberkulozit daavadebis marali riskis qves, rac kidev ertxel adasturebs SemTxvevaTa aqtiurad gamovlenis aucileblobas am individebsi. kontaqtebis, kerzod, ki naxvelis dadebiti nacxis mqone tuberkulozit daavadebul pacientebtan kontaqtsi myofi pirebis samedicino Semowmeba rekomendirebulia tuberkulozis SemTxvevebis gamovlenisa da mkurnalobisatvis, aseve prevenciuli mkurnalobis Catarebis miznit iseti marali riskis jgufebsi, rogoricaa bavsvebi da aiv-inficirebuli individebi. amastanave, infeqciis wyaroebis gamovlenisa da mkurnalobis miznit, mnisvnelovania im pirta gamokvleva da perioduli Sefaseba, romlebic imyofebian tuberkulozis gavrcelebis marali riskis dawesebulebebsi: cixeebsi, usaxlkarota TavSesafrebSi da saavadmyofoebsi. 4

32 2. ras warmoadgens tuberkulozis SemTxveva 3 f. luelmo 4 tuberkulozis kontroli miznad isaxavs arnisnuli daavadebis gavrcelebis Semcirebas. misi gavrcelebis Semcirebis yvelaze efeqturi metodia infeqciis potenciuri wyaros, kerzod, tuberkulozis baqteriagamomyofi filtvis formit daavadebuli pacientis identificireba 5 (SemTxvevaTa gamovlenis, diagnostikis gzit) da mkurnaloba. amis garda, sikvdilianobisa da avadobis macveneblebis Sesamcireblad, tuberkulozis kontroli miznad isaxavs daavadebis yvela formis gankurnebas. tuberkulozis kontrolis programebis miznebisatvis, termini SemTxveva~ gamoiyeneba iseti pacientis arsanisnad, romelsac tuberkulozi daudginda baqteriologiurad an eqimis mier 6. programis sawiroebis gamo SemTxvevaTa klasificireba warmoebs dazianebis lokalizaciis mixedvit: filtvis (rodesac dazianeba lokalizebulia filtvis parenqimasi) da FfiltvgareSe (rodesac dazianeba lokalizebulia, nebismier adgilas filtvis parenqimis garda) formebad. filtvis forma, naxvelis nacxis analizis mixedvit, iyofa pozitiurad an negatiurad (rac moicavs naxvelis nacxis daudgenel SemTxvevebsac). naxvelis nacxis pozitiuroba damokidebulia tuberkulozis bacilebis raodenobaze (ix. ramdeni baqteria unda inaxos naxvelis nacxsi, rom is CaiTvalos pozitiurad nacxis mikroskopiuli analizis mixedvit gv. 12) da korelaciasi imyofeba sxva individebis inficirebisa da tuberkulozit gardacvalebis risktan. im individebs, romlebic kontaqtsi iyvnen nacxit dadebit avadmyoftan, tuberkulozis mikobaqteriit inficirebisa da tuberkulozit daavadebis ufro marali riski aqvt, vidre mxolod kulturit pozitiur pacientebtan kontaqtsi 3 k. tomanis pirvel gamocemasi arsebul Tavze dayrdnobit 4 tuberkulozis kontrolis programis konsultanti. Jeneva, Sveicaria 5

33 myoft 7. im qveynebsi, sadac naxvelis nimusebis kulturebis kvleva problemas ar warmoadgens, nacxit uaryofiti SemTxvevebi SeiZleba daiyos tuberkulozis dadgenil SemTxvevebad (dadebiti kulturit tuberkulozis mikobaqteriis kompleqsistvis), an sxvadasxvad (kultura-negatiuri an/da daudgeneli). diagnozis dasadgenad pacientebis klasificireba xorcieldeba imisda mixedvit, hqonda Tu ara pacients Catarebuli tuberkulozis mkurnaloba. mkurnalobis mixedvit, pacientebi iyofian Semdegnairad: axali SemTxveva: pacients mkurnaloba utardeboda ert Tveze naklebi periodis ganmavlobasi an saertod ar umkurnalia; recidivi: nacxit an kulturit dadebiti pacienti, romelsac Cautarda mkurnaloba da Catarebuli mkurnalobis Sedegad micneul iqna gankurnebulad, an sruli kursit namkurnalebad; usedegod namkurnalevi: pacienti, romlis naxvelis nacxic pozitiuri iyo mkurnalobis dasrulebidan 5 an ufro xangrzlivi periodis Semdeg (2 Tvis, an ufro xangrzlivi periodis Semdeg mkurnalobis dawyebidan, Tu Tavdapirvelad pacienti iyo nacxit uaryofiti); Sewyvetili mkurnalobis ganaxleba: mkurnalobis ganaxleba misi Sewyvetidan ori Tvis an meti drois Semdeg; gadmoyvanili pacienti: sxva tubsamkurnalo dawesebulebidan mkurnalobis gagrezelebis miznit gadmoyvanili pacienti; sxva: yvela is SemTxveva, romelic ar ganekutvneba zemot CamoTvlil gansazrvrebebs (amasi Sedis qronikuli SemTxvevebi, anu is SemTxvevebi, roca pacientebi ganmeorebiti mkurnalobis Semdeg arian nacxit dadebiti). Tumca, nacxit negatiuri filtvis da filtvgarese tuberkulozis SemTxvevebSic SesaZloa gvqondes relafsi, usedegod namkurnalebi 6

34 avadmyofebi an qronikuli SemTxvevebi. arnisnuli gvxvdeba isviatad da unda efuznebodes patomorfologiuri an baqteriologiuri kvlevis Sedegebs 6. arricxvianobis warmoebis miznebit, mkurnalobis Sedegebis mixedvit SeirCa pacientta eqvsi kategoria: gankurnebuli: pacienti romelic aris nacxit uaryofiti mkurnalobis bolo TveSi da rogorc minimum ertxel mainc mkurnalobis periodis ganmavlobasi; sruli kursit namkurnalebi: pacienti, romelmac daasrula mkurnaloba, magram ar Seesabameba arc gankurnebulta da arc usedegod namkurnaleb pacientta kategoriebs; usedegod namkurnalebi: pacienti, romelsac arenisneba pozitiuri nacxi mexute Tveze an mkurnalobis nebismier ufro gvian etapze; gardacvlili: pacienti, romelic gardaicvala mkurnalobis dros raime mizezit; mkurnalobasewyvetili: pacienti, romelsac Seuwyda mkurnaloba 2 TviT an ufro xangrzlivi periodit mkurnalobis dawyebis Semdeg; gadayvanili: pacienti, romelic gadayvanil iqna sxva ganyofilebasi da, romlis mkurnalobis Sedegebic aris ucnobi. mkurnalobis warmateba ganisazrvreba, gankurnebuli da sruli kursit namkunalebi pacientebis jamuri ricxvit. im qveynebsi, sadac kvlevasi kulturis gamoyeneba xelmisawvdomia, SesaZloa pacientebis klasificireba kulturebis kvlevis Sedegebis mixedvit: gankurnebuli an usedegod namkurnalebi. 7

35 3. ra rols asrulebs naxvelis mikroskopia im pacientebis gamokvlevasi, romlebic mimartaven samedicino dawesebulebebs f. luelmo 5 naxvelis mikroskopiuli gamokvleva tuberkulozuri infeqciis wyaros gansazrvris yvelaze efeqturi sasualebaa. (es metodi gamoiyeneba tuberkulozis diagnostikistvis pacientebsi, romlebtanac savaraudoa filtvis daavadeba da infeqciis wyaros dasadgenad im pirebs Soris, romeltac arenisnebat xvela da nebismieri mizezit mimartes samedicino dawesebulebas.) naxvelis mikroskopia aseve gamoiyeneba infeqciuri pacientebis mkurnalobis progresis monitoringisa da gankurnebis faqtis dasadastureblad. diagnozi naxvelis nacxis gamokvlevis diagnostikuri efeqtianobis sakitxebi ganxilulia TavSi: ramdenad sarwmunoa naxvelis mikroskopiuli gamokvleva nacxis mikroskopiis gamoyenebas aqvs ramodenime funqciuri upiratesoba kulturis gamokvlevastan SedarebiT. Sedegebi vlindeba ufro swrafad da gvicvenebs, Tu ramdenad sasisia infeqciurobis TvalsazrisiT; xdeba im pacientebis identificireba, romlebsac aqvt darupvis marali riski, Tu ar imkurnaleben; gamoavlens pacientebs, romlebsac didi baqteriuli datvirtvis gamo mkurnalobis sawyis rejimtan ertad esawiroebat damatebiti medikamentebi. pacientebis gansazrvruli nawili eqims mimartavs tuberkulozze saewvo simptomebis gamo. Aam SemTxvevaSi eqimis valia ewvi miitanos tuberkulozze da Cautaros pacients Sesabamisi diagnostikuri 5 tuberkulozis kontrolis programis konsultanti. Jeneva, Sveicaria 8

36 testebi. mdgradi xvelis SemTxvevaSi filtvis infeqciuri tuberkulozis diagnostikis yvelaze mnisvnelovani diagnostikuri testi naxvelis gamokvlevaa. gulmkerdis rentgenologiuri kvleva gamoiyeneba filtvis daavadebebis diferenciuli diagnozistvis nacxit uaryofit pacientebsi. diagnostikuri procedurebis danisvnis periodi damokidebulia qveyanasi tuberkulozis prevalentobis macvenebelze. im adgilebsi, sadac tuberkulozis SemTxvevebi xsiria, anu maralia prevalentoba, pirvel rigsi, unda iqnes gamoyenebuli naxvelis nacxis gamokvleva. im adgilebsi, sadac arinisneba daavadebis dabali prevalentoba, SesaZlebelia nacxis gamokvlevis da gulmkerdis rentgenologiuri kvlevis ertdroulad Catareba. aseve SesaZlebelia tuberkulozisatvis araspecifikuri antibiotikebis mokle kursis danisvna. gulmkerdis rentgenologiuri kvleva unda Catardes rogorc damxmare procedura naxvelis nacxisa da kulturis gamokvlevis Catarebamde. nebismier SemTxvevaSi, rentgenologiurad patologiuri cvlilebebis gamovlenisas filtvis tuberkulozis diagnozis sabolood dadgenamde, pacientma unda Caabaros naxvelis ramodenime sinji nacxis analizisatvis. SemTxvevis gamovlena xsirad filtvis tuberkulozis diagnozis dadgena ver xerxdeba daavadebis gvian stadiamde im SemTxvevaSic ki, rodesac pacienti mimartavs samedicino dawesebulebas daavadebis sawyis periodsi. arnisnulis ZiriTadi mizezi aris is, rom eqims ar miaqvs ewvi tuberkulozze, an ar moitxovs, rom pacientma xvelis sindromit Caitaros naxvelis nacxis analizi, gansakutrebit masin, rodesac daavadebis mimdinareobisas ar vlindeba sxva respiratoruli nisnebi. gamoangarisebulia, rom ganvitarebadi ekonomikis qveynebsi im mozrdil pacientta 5-10%-s, romlebic mimartaven ambulatoriul dawesebulebas, arenisnebat mdgradi xvela 2-3 kviris ganmavlobasi 8, 9. filtvis tuberkulozis nacxit dadebiti formebis Tanafardoba nacxit uaryofit formebtan damokidebulia sazogadoebasi am daavadebis prevalentobaze. samedicino dawesebulebebis ambulatoriul pacientebisagan mdgradi xvelis mqone avadmyofebis identificireba izleva tuberkulozuri infeqciis wyaros didi nawilis gamovlenis 9

37 SesaZleblobas 10. arnisnuli amcirebs daavadebis mkurnalobis dawyebis dagvianebis safrtxes, aseve amcirebs sxva pacientebis da personalis inficirebis risks. aseti pacientebis warmatebuli mkurnaloba swraf zegavlenas axdens tuberkulozis prevalentobaze, sikvdilianobasa 11 da infeqciis gavrcelebaze 8. didi datvirtvit momusave samedicino dawesebulebebi, parasamedicino da administraciuli personali, pasuxs unda agebdes qronikuli xvelis mqone pacientebis gagzavnaze naxvelis nacxis gamosakvlevad. arnisnuli skrining-metodit daavadebulta gamovlena warmoadgens sazogadoebrivi jandacvis RonisZiebas, romelic miznad isaxavs mxolod infeqciis wyaros gamovlenasa da mkurnalobas. amastan is aris damatebiti diagnostikuri RonisZieba iset pirta diagnostikisatvis, romlebic spontanurad mimartaven ambulatorias. vinaidan pirveladi mizani sazogadoebistvis sargeblis motanaa, es procedura unda iyos martivi, mosaxerxebeli gamosakvlevi piristvis, ufaso da ar unda scildebodes pacientis im Tavdapirvel mizezs, ris gamoc man miakitxa ambulatorias. Zalian mnisvnelovania pacientis saxelis, gvarisa da misamartis dafiqsireba. laboratoriis mier nacxis pozitiurobis gamovlenisas, pacienti unda saswrafod moinaxos da dawyebul iqnes mkurnaloba. kulturis analizit gamokvleva ar warmoadgens SemTxvevaTa sistematuri gamovlenis prioritetul tests. mxolod kulturit pozitiuri individebi ufro naklebad kontagiozurebi arian, vidre isini, romelta mikroskopuli testic dadebitia. amis garda, kulturis kvleva ufro Zviria da ufro rtulad Sesasrulebeli, pasuxis mireba ki, did dros moitxovs. xvelis zrvruli xangrzlivoba, romlis drosac rekomendirebulia naxvelis nacxis testis Catareba, ganisazrvreba TiToeuli qveynis mier da efuzneba: nacxit dadebiti tuberkulozis SemTxvevebis saxsires qveyanasi, mosaxleobis mier jandacvis obieqtebsi mimartvis sixsires da arsebul laboratoriul sasualebebs. Tu tuberkulozis prevalentoba Zalian dabalia, masin azri ara aqvs nacxis testebis sistemurad gamoyenebas gaxangrzlivebuli xvelis mqone individebs Soris (dabali xarjefeqturoba da cru-dadebiti Sedegebis mirebis marali riski). samkurnalo dawesebulebebsi mimartva sxvadasxva qveyanasi gansxvavebulia. ganvitarebuli ekonomikis qveynebsi xalxi samedicino dawesebulebebs konsultaciebisatvis ufro adreul 10

PhD Concept Paper. winasityvaoba

PhD Concept Paper. winasityvaoba umarlesi ganatlebis samsafexuriani sistemis SemoReba saqartvelosi PhD Concept Paper Tbilisi 2005 PhD Concept Paper winasityvaoba ganatlebis, da kerzod umarlesi ganatlebis reforma saqartvelosi Zlieri da

More information

How To Build A City On A River

How To Build A City On A River saqartvelos sajaro moxeleta profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis mirebasa da molaparakebebis warmartvis teqnikasi CAPACITY BUILDING OF THE GEORGIAN LEADERSHIP COMMUNITY FOR IMPROVED DECISION

More information

Education, Science and Culture in Georgia!

Education, Science and Culture in Georgia! saqartvelos ekonomikuri ganvitarebis saministro statistikis departamenti Ministry of Economic Development of Georgia Department of Statistics!!!!!!!!! ganatleba, mecniereba da kultura saqartvelosi Education,

More information

revolucia martvasi qartuli TviTmmarTvelobisTvis

revolucia martvasi qartuli TviTmmarTvelobisTvis revolucia martvasi qartuli TviTmmarTvelobisTvis anu polonuri gamocdileba sajaro servizebis standartebis SemoRebaSi revolucia martvasi qartuli TviTmmarTvelobisTvis anu polonuri gamocdileba sajaro servizebis

More information

ROLE OF SOCIAL NETWORKS IN GEORGIAN PARTY POLITICS

ROLE OF SOCIAL NETWORKS IN GEORGIAN PARTY POLITICS socialuri qselebis roli qartul partiul politikasi ROLE OF SOCIAL NETWORKS IN GEORGIAN PARTY POLITICS korneli kakacia KORNELY KAKACHIA Tamar pataraia TAMARA PATARAIA Tbilisi 2013 TBILISI 2013 socialuri

More information

liberalizmi da sakutreba

liberalizmi da sakutreba liberalizmi da sakutreba Tavisuflebis bibliotekis krebulis III wigni gia jandieri axali ekonomikuri skola saqartvelos damfuznebeli da vice prezidenti. daibada 1961 wels. 1983 wels daamtavra saqartvelos

More information

klinikuri medicinis samecniero-kvleviti instituti

klinikuri medicinis samecniero-kvleviti instituti saqartvelos mecnierebata erovnuli akademia GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES klinikuri medicinis samecniero-kvleviti instituti RESEARCH INSTITUTE OF CLINICAL MEDICINE 1 klinikuri medicinis samecniero-kvleviti

More information

socialuri kapitalis roli soflis ganvitarebasi

socialuri kapitalis roli soflis ganvitarebasi 0 sazogadoebis kvlevis centri marina musxelisvili, lia mezvrisvili, beqa nacvlisvili, mariam elizbarasvili socialuri kapitalis roli saqartvelos soflis ganvitarebasi gamomcemloba `universali~ Tbilisi 2012

More information

kompiuteruli - kitxva, savarjiso daimaxsovre,? simrera,? TamaSi.

kompiuteruli - kitxva, savarjiso daimaxsovre,? simrera,? TamaSi. dawyebiti safexuris mesame donis inglisuri enis saxelmzrvanelo- diii Sedgenilia erovnuli saswavlo gegmit gatvaliswinebuli ucxouri enis standartis motxovnata Sesabamisad. saxelmzrvanelo Sedgeba moswavlis

More information

wliuri angarisi ANNUAL REPORT

wliuri angarisi ANNUAL REPORT wliuri angarisi ANNUAL REPORT 2008 www.tbcbank.ge Sinaarsi misia da xedvan bankis istoria sametvalyureo sabwos Tavmjdomaris mimartva bankis menejmenti bankis prezidentis mimartva finansuri Sedegebi moziduli

More information

Tavmjdomaris sveti Chairman s column

Tavmjdomaris sveti Chairman s column Tavmjdomaris sveti Chairman s column Dear Reader, As you may agree, it is a great responsibility to lead the agency that protects intellectual property the most valuable asset for any country from the

More information

civilizaciuri Ziebani CIVILIZATION RESEARCHES

civilizaciuri Ziebani CIVILIZATION RESEARCHES ivane javaxisvilis sax. Tbilisis saxelmwifo universiteti Ivane Javakhishvili Tbilisi State University kulturis mecnierebata instituti interkulturuli dialogis iuneskos katedra Institute of Cultural Studies

More information

saqartvelos statistikis erovnuli samsaxuri NATIONAL STATISTICS OFFICE OF GEORGIA saqartvelos statistikuri weliwdeuli STATISTICAL YEARBOOK OF GEORGIA

saqartvelos statistikis erovnuli samsaxuri NATIONAL STATISTICS OFFICE OF GEORGIA saqartvelos statistikuri weliwdeuli STATISTICAL YEARBOOK OF GEORGIA saqartvelos statistikis erovnuli samsaxuri NATIONAL STATISTICS OFFICE OF GEORGIA saqartvelos statistikuri weliwdeuli 2014 STATISTICAL YEARBOOK OF GEORGIA saqartvelos statistikuri weliwdeuli: 2014 / saqartvelos

More information

PhD Concept Paper. Preface

PhD Concept Paper. Preface PhD Concept Paper Tbilisi 2005 PhD Concept Paper Preface The reform of education and namely of higher education in Georgia is an indispensable prerequisite for the development of a strong and modern state.

More information

saqartvelos sajaro moxeleta profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis mirebasa da molaparakebebis warmartvis teqnikasi

saqartvelos sajaro moxeleta profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis mirebasa da molaparakebebis warmartvis teqnikasi saqartvelos sajaro moxeleta profesiuli SesaZleblobebis zrda gadawyvetilebis mirebasa da molaparakebebis warmartvis teqnikasi CAPACITY-BUILDING OF THE GEORGIAN LEADERSHIP COMMUNITY FOR IMPROVED DECISION-MAKING

More information

Capital markets in developing countries

Capital markets in developing countries School of Business STOCKHOLM UNIVERSITY Master thesis 10 credits Spring semester 2006 Capital markets in developing countries A model for capital market diagnostics, with a field study implementation in

More information

Tbilisis saertasoriso kinofestivali TBILISI INERNATIONAL FILM FESTIVAL

Tbilisis saertasoriso kinofestivali TBILISI INERNATIONAL FILM FESTIVAL is, rom Tbilisis saertasoriso kinofestivali ukve mesvided tardeba, imas mowmobs, rom interesi sazogadoebis mxridan mis mimart izrdeba. wlidan wlamde festivali ufro mastaburi xdeba da xels uwyobs kinoprocesebis

More information

4-6 oqtomberi, 2015 OCTOBER 4-6, 2015. programa/program

4-6 oqtomberi, 2015 OCTOBER 4-6, 2015. programa/program giorgi axvledianis saxelobis enatmecnierebis istoriis sazogadoeba ivane javaxisvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti ideologia da lingvisturi ideebi saertasoriso konferencia 4-6 oqtomberi, 2015

More information

Nanotechnologically assembled new generation of biologically active nano-complexes in acne and post-acne treatment

Nanotechnologically assembled new generation of biologically active nano-complexes in acne and post-acne treatment A.Sepper, M.Danielov, N.Danielov (New York, USA) Nanotechnologically assembled new generation of biologically active nano-complexes in acne and post-acne treatment Abstract: The article provides results

More information

(D,{g i j },{R i j }),

(D,{g i j },{R i j }), leqcia III-IV. interpretacia. Sesrulebadoba da WeSmaritoba. modelebi. formulebs gaacnia azri mxolod masin, roca matsi Semaval simboloebs gaacnia interpretacia. rogorc vicit, simboloebi warmoadgenen Teoriis

More information

foliumis mjavas deficitit gamowveuli anemia

foliumis mjavas deficitit gamowveuli anemia foliumis mjavas deficitit gamowveuli anemia klinikuri praqtikis erovnuli rekomendacia (gaidlaini) 1 klinikuri praqtikis erovnuli rekomendacia (gaidlaini) `foliumis mjavas deficitit gamowveuli anemia~ mirebulia

More information

gamocdebis erovnuli centris ucxouri enebis jgufig rogor movemzadot erovnuli gamocdebisatvis inglisuri ena 2012-2013 saswavlo weli

gamocdebis erovnuli centris ucxouri enebis jgufig rogor movemzadot erovnuli gamocdebisatvis inglisuri ena 2012-2013 saswavlo weli gamocdebis erovnuli centris ucxouri enebis jgufig rogor movemzadot erovnuli gamocdebisatvis inglisuri ena U 2012-2013 saswavlo weli sarcevi zogadi rekomendaciebi 3 sagamocdo programa 4 sagamocdo testis

More information

aleqsandre kvitasvili (ivane javaxisvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtori)

aleqsandre kvitasvili (ivane javaxisvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtori) qartul istoriografiasi sruliad axali etapis dawyeba pirveli qartuli universitetis damaarseblis ivane javaxisvilis saxels ukavsirdeba. man mecnieruli morvaweobis kredod aircia istoriuli wyaroebisadmi kritikuli

More information

A NEW HEALTH MANAGEMENT EDUCATION PARTNERSHIP: GEORGIA AND SCRANTON

A NEW HEALTH MANAGEMENT EDUCATION PARTNERSHIP: GEORGIA AND SCRANTON A NEW HEALTH MANAGEMENT EDUCATION PARTNERSHIP: GEORGIA AND SCRANTON Daniel J. West 1, Otar Vasadze 2, Otar Gerzmava 3 Abstract An innovative Health Management Education Partnership (HMEP) has been initiated

More information

Workflow Administration of Windchill 10.2

Workflow Administration of Windchill 10.2 Workflow Administration of Windchill 10.2 Overview Course Code Course Length TRN-4339-T 2 Days In this course, you will learn about Windchill workflow features and how to design, configure, and test workflow

More information

Problems and Solutions in Vocational Education and Training in Georgia

Problems and Solutions in Vocational Education and Training in Georgia saqartvelos mecnierebata erovnuli akademiis moambe, t. 7, #2, 2013 BULLETIN OF THE GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, vol. 7, no. 2, 2013 Economics Problems and Solutions in Vocational Education and

More information

Introduction to Windchill Projectlink 10.2

Introduction to Windchill Projectlink 10.2 Introduction to Windchill Projectlink 10.2 Overview Course Code Course Length TRN-4270 1 Day In this course, you will learn how to participate in and manage projects using Windchill ProjectLink 10.2. Emphasis

More information

Hospice Care for the Terminally Ill

Hospice Care for the Terminally Ill SERVING THE TERMINALLY ILL: THE HOSPICE APPROACH TO COMFORT AND PAIN MANAGEMENT Steven J. Szydlowski 1 Abstract Terminally ill patients and their families have specific spiritual, social, psychological

More information

The article is issued in the form of presentation presented at symposium

The article is issued in the form of presentation presented at symposium The article is issued in the form of presentation presented at symposium Vasoactive drugs for vasodilatatory shock. A.Muhamed Mukhar (Cairo, Egypt) Here is presented studies of vasoactive drug usage during

More information

Climate and Disaster Resilience Index of Asian Cities

Climate and Disaster Resilience Index of Asian Cities Climate and Disaster Resilience Index of Asian Cities Coexistence of Contrast Rajib Shaw Professor, http://www.iedm.ges.kyoto-u.ac.jp/ Increasing Trend 4000 3500 Source: UNPD, 2010 3000 2500 2000 1500

More information

PSYCHO-SOCIAL VARIABLES IN CHANGE MANAGEMENT: TOUGH TIMES NEVER LAST

PSYCHO-SOCIAL VARIABLES IN CHANGE MANAGEMENT: TOUGH TIMES NEVER LAST PSYCHO-SOCIAL VARIABLES IN CHANGE MANAGEMENT: TOUGH TIMES NEVER LAST Daniel J. West 1 Abstract Consideration of teaching psycho-social aspects in health management education must promote formation of new

More information

THE IMPORTANCE OF PROFESSIONAL IDENTITY IN HEALTH SERVICES MANAGEMENT. Abstract

THE IMPORTANCE OF PROFESSIONAL IDENTITY IN HEALTH SERVICES MANAGEMENT. Abstract THE IMPORTANCE OF PROFESSIONAL IDENTITY IN HEALTH SERVICES MANAGEMENT Robert J. Spinelli 1, Daniel J. West 2 Abstract Establishing professional identity in the field of health service administration is

More information

Schneps, Leila; Colmez, Coralie. Math on Trial : How Numbers Get Used and Abused in the Courtroom. New York, NY, USA: Basic Books, 2013. p i.

Schneps, Leila; Colmez, Coralie. Math on Trial : How Numbers Get Used and Abused in the Courtroom. New York, NY, USA: Basic Books, 2013. p i. New York, NY, USA: Basic Books, 2013. p i. http://site.ebrary.com/lib/mcgill/doc?id=10665296&ppg=2 New York, NY, USA: Basic Books, 2013. p ii. http://site.ebrary.com/lib/mcgill/doc?id=10665296&ppg=3 New

More information

Business Administration of Windchill PDMLink 10.0

Business Administration of Windchill PDMLink 10.0 Business Administration of Windchill PDMLink 10.0 Overview Course Code Course Length TRN-3160-T 3 Days After completing this course, you will be well prepared to set up and manage a basic Windchill PDMLink

More information

Introduction to Windchill PDMLink 10.0 for Heavy Users

Introduction to Windchill PDMLink 10.0 for Heavy Users Introduction to Windchill PDMLink 10.0 for Heavy Users Overview Course Code Course Length TRN-3146-T 2 Days In this course, you will learn how to complete the day-to-day functions that enable you to create

More information

Contents. iii. ix xi xi xi xiii xiii xiii xiv xv xvi xvii xix

Contents. iii. ix xi xi xi xiii xiii xiii xiv xv xvi xvii xix What s New in Microsoft Office Project 2003 Getting Help Getting Help with This Book and Its CD-ROM Getting Help with Microsoft Office Project 2003 Using the Book s CD-ROM What s on the CD-ROM System Requirements

More information

INTERNAL REGULATIONS OF THE AUDIT AND COMPLIANCE COMMITEE OF BBVA COLOMBIA

INTERNAL REGULATIONS OF THE AUDIT AND COMPLIANCE COMMITEE OF BBVA COLOMBIA ANNEX 3 INTERNAL REGULATIONS OF THE AUDIT AND COMPLIANCE COMMITEE OF BBVA COLOMBIA (Hereafter referred to as the Committee) 1 INDEX CHAPTER I RULES OF PROCEDURE OF THE BOARD OF DIRECTORS 1 NATURE 3 2.

More information

OPENTRACK: Simulation of complex nodes

OPENTRACK: Simulation of complex nodes OPENTRACK: Simulation of complex nodes Case Studies in Italy Zurich, 21st January 2010 About Us Important railway university in Italy OT Users since 2004 Spin-off since 2007 Cloose Cooperation with RFI

More information

BSM 9.0 ESSENTIALS. Instructor-Led Training

BSM 9.0 ESSENTIALS. Instructor-Led Training BSM 9.0 ESSENTIALS Instructor-Led Training INTENDED AUDIENCE New users of Business Service Management (BSM) 9.0, including: Database Administrators System Administrators Network Administrators Operations

More information

List of approved Universities and Programmes by Yayasan Peneraju

List of approved Universities and Programmes by Yayasan Peneraju 1 ASIA PACIFIC UNIVERSITY OF BACHELOR DEGREE i. Bachelor of Arts (Hons.) in Accounting and Finance: TECHNOLOGY AND INNOVATION Forensic Accounting A6227 Taxation Forex and Investments ii. Bachelor of Science

More information

Regulation On Attainment of Doctor of Sciences Degree at SEEU (PhD)

Regulation On Attainment of Doctor of Sciences Degree at SEEU (PhD) According to article 118 of the Law on Higher Education of Republic of Macedonia; articles 60, 68 and 69 of SEEU statute ; based on decision of Council of Teaching and Science of SEEU of date April 12th

More information

Forensic Accounting Taxation

Forensic Accounting Taxation NO UNIVERSITY LEVEL PROGRAMME PROGRAMME CODE 1 ASIA PACIFIC UNIVERSITY OF i. Bachelor of Arts (Hons.) in Accounting and Finance: TECHNOLOGY AND INNOVATION Forensic Accounting Taxation A6227 Forex and Investments

More information

NATO STANDARD AMedP-8.1 DOCUMENTATION RELATIVE TO INITIAL MEDICAL TREATMENT AND EVACUATION

NATO STANDARD AMedP-8.1 DOCUMENTATION RELATIVE TO INITIAL MEDICAL TREATMENT AND EVACUATION NATO STANDARD AMedP-8.1 DOCUMENTATION RELATIVE TO INITIAL MEDICAL TREATMENT AND EVACUATION Edition A Version 1 JUNE 2013 NORTH ATLANTIC TREATY ORGANIZATION ALLIED MEDICAL PUBLICATION Published by the NATO

More information

Mid Willamette Valley: Community Systems Background Document Marion, Polk, Yamhill, Linn, and Benton counties

Mid Willamette Valley: Community Systems Background Document Marion, Polk, Yamhill, Linn, and Benton counties Mid WillametteValley:CommunitySystemsBackgroundDocument Marion,Polk,Yamhill,Linn,andBentoncounties PreparedbytheClimateLeadershipInitiative April2010 OVERVIEW SurroundingtheWillametteRiverandborderedbytheCoastRangeandCascades,theMid

More information

THE WHITE HOUSE. Office of the Press Secretary. For Immediate Release June 26, 2013 EXECUTIVE ORDER - - - - - - -

THE WHITE HOUSE. Office of the Press Secretary. For Immediate Release June 26, 2013 EXECUTIVE ORDER - - - - - - - THE WHITE HOUSE Office of the Press Secretary For Immediate Release June 26, 2013 EXECUTIVE ORDER - - - - - - - ESTABLISHING THE WHITE HOUSE COUNCIL ON NATIVE AMERICAN AFFAIRS By the authority vested in

More information

1 of 7 31/10/2012 18:34

1 of 7 31/10/2012 18:34 Regulatory Story Go to market news section Company TIDM Headline Released Number Ironveld PLC IRON Holding(s) in Company 18:01 31-Oct-2012 0348Q18 RNS Number : 0348Q Ironveld PLC 31 October 2012 TR-1:

More information

DR. BABASAHEB AMBEDKAR MARATHWADA UNIVERSITY, AURANGABAD. PROGRAMME

DR. BABASAHEB AMBEDKAR MARATHWADA UNIVERSITY, AURANGABAD. PROGRAMME BCA 1 DR BABASAHEB AMBEDKAR MARATHWADA UNIVERSITY, AURANGABAD Diploma in Business Management Semester I st & II nd Semester (New Syllabus 60/40) Examination May-2011 The Examination held on the Days and

More information

Music Business Lecturers Oxford, UK Seeking Part-time and casual appointments

Music Business Lecturers Oxford, UK Seeking Part-time and casual appointments Music Business Lecturers Oxford, UK Seeking Part-time and casual appointments SAE Institute is a leading global provider of education for creative media industries with a current network of over 50 Colleges

More information

b) Discussion of Bid c) Voting (1) Results: Coastal Carolina wins B. State Communications Coordinator of the Year 1. Winthrop University

b) Discussion of Bid c) Voting (1) Results: Coastal Carolina wins B. State Communications Coordinator of the Year 1. Winthrop University South Carolina Organization for Residential Education 2015 SCORE Boardroom Minutes I. Call to order at 8:02 am II. Roll Call: Clemson, Coastal Carolina, College of Charleston, Winthrop University, University

More information

Federal Public Service Commission

Federal Public Service Commission Note-1: Federal Public Service Commission Against the qualification required for various jobs advertised by FPSC, as mentioned in column-2, the Degrees and Subjects mentioned at column-3&4 CAN BE CONSIDERED

More information

Illinois Early Intervention System Overview Online Training Outline

Illinois Early Intervention System Overview Online Training Outline Illinois Early Intervention System Overview Online Training Outline I. System Overview Demonstration provides tips on how to navigate the online modules II. Early Intervention at a Glance (approximately

More information

Connecticut Health Care Costs

Connecticut Health Care Costs How much does Connecticut spend on health care? Connecticut Health Care Costs In 2009 Connecticut spent $30.4 billion dollars on health care. That is $8,653.57 for every state resident. And those costs

More information

PART A: OVERVIEW...1 1. INTRODUCTION...1 2. APPLICABILITY...1 3. OBJECTIVE...1 PART B: LEGAL PROVISIONS...2 4. LEGAL PROVISIONS...

PART A: OVERVIEW...1 1. INTRODUCTION...1 2. APPLICABILITY...1 3. OBJECTIVE...1 PART B: LEGAL PROVISIONS...2 4. LEGAL PROVISIONS... PART A: OVERVIEW...1 1. INTRODUCTION...1 2. APPLICABILITY...1 3. OBJECTIVE...1 PART B: LEGAL PROVISIONS...2 4. LEGAL PROVISIONS...2 PART C: POLICY...2 5. SCOPE OF ACTIVITIES THAT CAN BE OUTSOURCED...2

More information

Construction of Management Information Systems of Distributed Business Processes Based on Petri Networks and Object-Role Modeling

Construction of Management Information Systems of Distributed Business Processes Based on Petri Networks and Object-Role Modeling saqartvelos mecnierebata erovnli akademiis moambe, t 8, #1, 2014 BULLETIN OF THE GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, vol 8, no 1, 2014 Informatics Constrction of Management Information Systems of Distribted

More information

งานท าทายท ล มแม น ำโขง

งานท าทายท ล มแม น ำโขง งานท าทายท ล มแม น ำโขง การจ างแรงงานข ามชาต ในประเทศไทย: งานหน ก จ ายน อย และไม ได ร บการค มครอง เล ม หน ง โดย อ เลน เพ ยร ส น โครงการอน ภ ม ภาคล มน ำโขงเพ อต อต านการค าเด กและหญ ง ส ร ย พร พ นพ ง อาร

More information

No. 29 February 12, 2016. The President

No. 29 February 12, 2016. The President Vol. 81 Friday, No. 29 February 12, 2016 Part IV The President Executive Order 13719 Establishment of the Federal Privacy Council VerDate Sep2014 20:00 Feb 11, 2016 Jkt 238001 PO 00000 Frm 00001 Fmt

More information

THE REGULATION OF PUBLIC CHARITES AND PRIVATE FOUNDATIONS IN HAWAII. By: Hugh.R.Jones i

THE REGULATION OF PUBLIC CHARITES AND PRIVATE FOUNDATIONS IN HAWAII. By: Hugh.R.Jones i THE REGULATION OF PUBLIC CHARITES AND PRIVATE FOUNDATIONS IN HAWAII By: Hugh.R.Jones i There are over 5,000 public charities and private foundations in Hawaii according to Internal Revenue Service data.

More information

R162-2f-206c. Certification of Continuing Education Course. (1) (a) The division may not award continuing education credit for a course that is

R162-2f-206c. Certification of Continuing Education Course. (1) (a) The division may not award continuing education credit for a course that is R162-2f-206c. Certification of Continuing Education Course. (1) (a) The division may not award continuing education credit for a course that is advertised in Utah to real estate licensees unless the course

More information

XL REINSURANCE SEGMENT PRO FORMA CONDENSED CONSOLIDATED STATEMENT OF OPERATIONS FOR THE YEAR ENDED DECEMBER 31, 2001

XL REINSURANCE SEGMENT PRO FORMA CONDENSED CONSOLIDATED STATEMENT OF OPERATIONS FOR THE YEAR ENDED DECEMBER 31, 2001 XL REINSURANCE SEGMENT PRO FORMA CONDENSED CONSOLIDATED STATEMENT OF OPERATIONS FOR THE YEAR ENDED DECEMBER 31, 2001 (Expressed in thousands of US Dollars) Technical account: non-life 2001 Gross premiums

More information

CHAPTER 19 WYOMING PROPERTY TAX RELIEF PROGRAM

CHAPTER 19 WYOMING PROPERTY TAX RELIEF PROGRAM CHAPTER 19 WYOMING PROPERTY TAX RELIEF PROGRAM Section 1. Authority. These rules are promulgated under the authority of W.S. 16-3-103 and W.S. 39-11-102(b). Section 2. Purpose. These rules are intended

More information

TITLE 9. HEALTH SERVICES CHAPTER 1. DEPARTMENT OF HEALTH SERVICES ADMINISTRATION ARTICLE 4. CODES AND STANDARDS REFERENCED

TITLE 9. HEALTH SERVICES CHAPTER 1. DEPARTMENT OF HEALTH SERVICES ADMINISTRATION ARTICLE 4. CODES AND STANDARDS REFERENCED TITLE 9. HEALTH SERVICES CHAPTER 1. DEPARTMENT OF HEALTH SERVICES ADMINISTRATION ARTICLE 4. CODES AND STANDARDS REFERENCED R9-1-412. Physical Plant Health and Safety Codes and Standards A. The following

More information

Enrolled Copy S.B. 40

Enrolled Copy S.B. 40 1 FINANCIAL AND ECONOMIC LITERACY AMENDMENTS 2 2014 GENERAL SESSION 3 STATE OF UTAH 4 Chief Sponsor: Patricia W. Jones 5 House Sponsor: Rich Cunningham 6 7 LONG TITLE 8 General Description: 9 This bill

More information

EVALUATING THE EFFECTIVENESS OF THE CHLORINE BANK PROGRAM FOR SUSTAINABLE WATER DISINFECTION IN RURAL HONDURAS

EVALUATING THE EFFECTIVENESS OF THE CHLORINE BANK PROGRAM FOR SUSTAINABLE WATER DISINFECTION IN RURAL HONDURAS EVALUATINGTHEEFFECTIVENESSOFTHECHLORINE BANKPROGRAMFORSUSTAINABLEWATER DISINFECTIONINRURALHONDURAS PreparedfortheNewForestsProjectby CarolinaFritz,MichaelHeller,JiheiSong&DaynaWolter GeorgeWashingtonUniversity

More information

TUITION & MISCELLANEOUS FEES ACADEMIC YEAR 2013/14. Students on placement year of sandwich courses/intercalary year abroad 1,780

TUITION & MISCELLANEOUS FEES ACADEMIC YEAR 2013/14. Students on placement year of sandwich courses/intercalary year abroad 1,780 1 FULL-TIME COURSES (b) Home and EU excluding GB Students Undergraduate and Integrated Master's awards and equivalent courses (except as detailed below) 3,575 Students on placement year of sandwich courses/intercalary

More information

second century. Banking in India can be, by and large, grouped into three eras, i.e., pre-nationalisation, postnationalisation

second century. Banking in India can be, by and large, grouped into three eras, i.e., pre-nationalisation, postnationalisation By: Dr M. SELVAKUMAR e.l. ramar ATTITUDE OF CUSTOMERS TOWARDS e-crm SERVICES OF BANKS IN VIRUDHUNAGAR DISTRICT, TAMIL NADU The key objective of an organisation should be to keep an eye on each and every

More information

TUITION & MISCELLANEOUS FEES ACADEMIC YEAR 2014/15. Students on placement year of sandwich courses/intercalary year abroad 1,835

TUITION & MISCELLANEOUS FEES ACADEMIC YEAR 2014/15. Students on placement year of sandwich courses/intercalary year abroad 1,835 1 FULL-TIME COURSES (b) Home and EU excluding GB Students Undergraduate and Integrated Master's awards and equivalent courses (except as detailed below) 3,685 Students on placement year of sandwich courses/intercalary

More information

EL PASO COUNTY DEPARTMENT OF HUMAN RESOURCES. Family and Medical Leave

EL PASO COUNTY DEPARTMENT OF HUMAN RESOURCES. Family and Medical Leave EL PASO COUNTY DEPARTMENT OF HUMAN RESOURCES Family and Medical Leave Revised Date: El Paso County shall provide eligible employees up to 12 weeks of unpaid leave per year for certain family and medical

More information

No. 30 February 16, 2016. The President

No. 30 February 16, 2016. The President Vol. 81 Tuesday, No. 30 February 16, 2016 Part IV The President Executive Order 13719 Establishment of the Federal Privacy Council: Republication VerDate Sep2014 16:34 Feb 12, 2016 Jkt 238001 PO 00000

More information

GFSU Certified Cyber Crime Investigator GFSU-CCCI. Training Partner. Important dates for all batches

GFSU Certified Cyber Crime Investigator GFSU-CCCI. Training Partner. Important dates for all batches GFSU Certified Cyber Crime Investigator GFSU-CCCI 1. Internet Fundamentals 2. Cyber Crime Essentials 3. Cyber Investigation Essentials 4. Digital Evidence in Computer Devices 5. Cyber Forensics Essentials

More information

Usage of Information Technology in the Programs of Music Teaching, Example of Uludag University Turkey

Usage of Information Technology in the Programs of Music Teaching, Example of Uludag University Turkey International Conference on Educational Research and Sports Education (ERSE 013) Usage of Information Technology in the Programs of Music Teaching, Example of Uludag University Turkey Sirin Akbulut Demirci,

More information

FINAL JOINT PRETRIAL ORDER. This matter is before the Court on a Final Pretrial Conference pursuant to R. 4:25-1.

FINAL JOINT PRETRIAL ORDER. This matter is before the Court on a Final Pretrial Conference pursuant to R. 4:25-1. SUPERIOR COURT OF NEW JERSEY MIDDLESEX COUNTY:LAW DIVISION Docket No. Plaintiff(s), v. Defendant(s). FINAL JOINT PRETRIAL ORDER This matter is before the Court on a Final Pretrial Conference pursuant to

More information

How To Make Index Option Contracts In Karnival Stock Exchange

How To Make Index Option Contracts In Karnival Stock Exchange REGULATIONS GOVERNING INDEX OPTION CONTRACTS [Gazette Notification of MAY 02, 2012] REGULATIONS GOVERNING INDEX OPTION CONTRACTS OF THE KARACHI STOCK EXCHANGE (GUARANTEE) LIMITED 1. PREAMBLE WHEREAS in

More information

Automation in Banking, Volume 1-2014

Automation in Banking, Volume 1-2014 Brochure More information from http://www.researchandmarkets.com/reports/3045720/ Automation in Banking, Volume 1-2014 Description: This year's edition of the Automation in Banking report marks the 29th

More information

Deal or Appeal. Thursday, November 16, 2006 4:30 PM to 5:45 PM Room # B405

Deal or Appeal. Thursday, November 16, 2006 4:30 PM to 5:45 PM Room # B405 Deal or Appeal Thursday, November 16, 2006 4:30 PM to 5:45 PM Room # B405 TM adventurelaw APPEAL OR DEAL: DEFENDING AN ACCIDENT AT YOUR FACILITY Prepared By R. Wayne Pierce, Esquire The Pierce Law Firm,

More information

Regulatory Story. RNS Number : 8343I. DCD Media PLC. 08 July 2013. TR-1: NOTIFICATION OF MAJOR INTEREST IN SHARES i

Regulatory Story. RNS Number : 8343I. DCD Media PLC. 08 July 2013. TR-1: NOTIFICATION OF MAJOR INTEREST IN SHARES i 1 of 7 25/11/2013 11:51 Regulatory Story Go to market news section Company TIDM Headline Released DCD Media PLC DCD Holding(s) in Company 15:19 08-Jul-2013 8343I15 RNS : 8343I DCD Media PLC 08 July 2013

More information

IN THE COUNCIL OF THE DISTRICT OF COLUMBIA

IN THE COUNCIL OF THE DISTRICT OF COLUMBIA Codification District of Columbia Official Code IN THE COUNCIL OF THE DISTRICT OF COLUMBIA 2001 Edition 2004 Fall Supp. West Group Publisher To provide greater access and participation in public services,

More information

GUIDELINES FOR ONLINE SUBMISSION OF APPLICATIONS

GUIDELINES FOR ONLINE SUBMISSION OF APPLICATIONS GUIDELINES FOR ONLINE SUBMISSION OF APPLICATIONS Important Note/Information for the applicants: It is in the interest of the applicants to study in detail and thoroughly observe the guidelines given in

More information

KATHARINE HOUSE HOSPICE JOB DESCRIPTION. Advanced Nurse Practitioner (Independent Prescriber)

KATHARINE HOUSE HOSPICE JOB DESCRIPTION. Advanced Nurse Practitioner (Independent Prescriber) KATHARINE HOUSE HOSPICE JOB DESCRIPTION Advanced Nurse Practitioner (Independent Prescriber) Post Holder: Area of Work: Responsible to: Vacant Day Therapies Director of Nursing Services Mission To offer

More information

Stratex International Plc ('Stratex' or 'the Company') Holdings in Company

Stratex International Plc ('Stratex' or 'the Company') Holdings in Company Regulatory Story Go to market news section Company TIDM Headline Released Stratex International PLC STI Holding(s) in Company 17:30 04-Feb-2010 7233G17 RNS : 7233G Stratex International PLC 04 February

More information

www.nacol.org Fast Facts About Online Learning Research, Trends and Statistics K-12 Online Learning and Virtual Schools: Expanding Options

www.nacol.org Fast Facts About Online Learning Research, Trends and Statistics K-12 Online Learning and Virtual Schools: Expanding Options The North American Council for Online Learning (NACOL) is the leading international K-12 non-profit organization representing the interests of administrators, practitioners, businesses and students involved

More information

Recent Trends in Nostratic Comparative Linguistics

Recent Trends in Nostratic Comparative Linguistics saqartvelos mecnierebata erovnuli akademiis moambe, t. 2, #4, 2008 BULLETIN OF THE GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, vol. 2, no. 4, 2008 Linguistics Recent Trends in Nostratic Comparative Linguistics

More information

Strategic Information Technology and Portfolio Management

Strategic Information Technology and Portfolio Management Strategic Information Technology and Portfolio Management Albert Wee Kwan Tan National University of Singapore, Singapore Petros Theodorou Athens University of Economics and Business, Greece Information

More information

Specification Attachment 1

Specification Attachment 1 1. Duties. The successful bidder agrees to perform services for the College on the terms and conditions set forth in this agreement as follows: A. Provide pest and rodent control for the College at the

More information

Book of Needs of the Holy Orthodox Church

Book of Needs of the Holy Orthodox Church by Christian Classics Ethereal Library About Book of Needs of the Holy Orthodox Church by Title: URL: Author(s): Publisher: Print Basis: Rights: Date Created: Status: CCEL Subjects: Book of Needs of the

More information

Whole-of-government Victorian alcohol and drug strategy

Whole-of-government Victorian alcohol and drug strategy Submission Whole-of-government Victorian alcohol and drug strategy September 2011 beyondblue PO Box 6100 HAWTHORN WEST VIC 3122 Tel: (03) 9810 6100 Fax: (03) 9810 6111 www.beyondblue.org.au Whole-of-government

More information

www.nacol.org Fast Facts About Online Learning Research, Trends and Statistics K-12 Online Learning and Virtual Schools: Expanding Options

www.nacol.org Fast Facts About Online Learning Research, Trends and Statistics K-12 Online Learning and Virtual Schools: Expanding Options Research, Trends and Statistics K-12 Online Learning and Virtual Schools: Expanding Options K-12 online learning is a new field consisting of an estimated $50 million market, which is growing at an estimated

More information

PAPER-6 PART-5 OF 5 CA A.RAFEQ, FCA

PAPER-6 PART-5 OF 5 CA A.RAFEQ, FCA Chapter-4: Business Continuity Planning and Disaster Recovery Planning PAPER-6 PART-5 OF 5 CA A.RAFEQ, FCA Learning Objectives 2 To understand the concept of Business Continuity Management To understand

More information

Agenda Item #06-29 Effective Spring 2007 Eastern Illinois University Revised Course Proposal MGT 4500, Employee Staffing and Development

Agenda Item #06-29 Effective Spring 2007 Eastern Illinois University Revised Course Proposal MGT 4500, Employee Staffing and Development Agenda Item #06-29 Effective Spring 2007 Eastern Illinois University Revised Course Proposal MGT 4500, Employee Staffing and Development 1. Catalog Description a. Course Number: MGT 4500 b. Title: Employee

More information

Perceived Workplace Discrimination as a Mediator of the Relationship between Work Environment and Employee Outcomes: Does Minority Status Matter?

Perceived Workplace Discrimination as a Mediator of the Relationship between Work Environment and Employee Outcomes: Does Minority Status Matter? University of South Florida Scholar Commons Graduate Theses and Dissertations Graduate School 7-12-2010 Perceived Workplace Discrimination as a Mediator of the Relationship between Work Environment and

More information

Office of Student Employment 5781 Wingate Hall Orono, Maine 04469-5781

Office of Student Employment 5781 Wingate Hall Orono, Maine 04469-5781 Office of Student Employment 5781 Wingate Hall Orono, Maine 04469-5781 Tel: 207.581.1349 Fax: 207.581.3261 umaine.edu/studemp student.employ@umit.maine.edu Table of Contents I. Getting Started About the

More information

Quarterly report for the first quarter of 2000 SAB - Q I/2001 Form (for banks)

Quarterly report for the first quarter of 2000 SAB - Q I/2001 Form (for banks) Quarterly report for the first quarter of 2000 SAB - Q I/2001 Form (for banks) Pursuant to 46, clause 1, item 2 of the Council of Ministers Ordinance dated December 22, 1998 (Dz. U. No. 163, item 1160)

More information

FREQUENTLY!ASKED!LEGAL! QUESTIONS!!!! A!MANUAL!FOR!OREGON S!! DOMESTIC!AND!SEXUAL!VIOLENCE!! ADVOCATES!!!!

FREQUENTLY!ASKED!LEGAL! QUESTIONS!!!! A!MANUAL!FOR!OREGON S!! DOMESTIC!AND!SEXUAL!VIOLENCE!! ADVOCATES!!!! FREQUENTLYASKEDLEGAL QUESTIONS AMANUALFOROREGON S DOMESTICANDSEXUALVIOLENCE ADVOCATES OREGONCOALITIONAGAINSTDOMESTICANDSEXUALVIOLENCE 1737NEALBERTASTREET,SUITE205 PORTLAND,OREGON97211 503"230"1951 WWW.OCADSV.COM

More information

CARICOM ICT STATISTICS AND INDICATORS

CARICOM ICT STATISTICS AND INDICATORS CARICOM ICT STATISTICS AND INDICATORS 2000 2012 STATISTICS SUB-PROGRAMME CARIBBEAN COMMUNITY (CARICOM) SECRETARIAT April 2014 i CARICOM ICT STATISTICS AND INDICATORS Copyright 2014, Caribbean Community

More information

How To Understand Human Resource Management

How To Understand Human Resource Management MBA 616: HUMAN RESOURCE MANAGEMENT Semester II, 2007-2008 Mon, Wed. 8.30-10.00 am, FB 320 Rahul Varman, FB 327, Ph: 7970, email: rahulv@iitk.ac.in Purpose Managing humans is at the heart of almost all

More information

Pursuant to A.R.S. 12-1831, et seq., plaintiffs allege:

Pursuant to A.R.S. 12-1831, et seq., plaintiffs allege: 1 1 1 1 MOONEY, WRIGHT & MOORE, PLLC Paul J. Mooney (No. 000) Jim L. Wright (No. 01) Mesa Financial Plaza, Suite 000 South Alma School Road Mesa, Arizona 0-1 Telephone: (0) 1-00 Email: pmooney@azstatetaxlaw.com

More information

LINCOLNSHIRE COUNTY COUNCIL May 09. JEM Number: 4123

LINCOLNSHIRE COUNTY COUNCIL May 09. JEM Number: 4123 LINCOLNSHIRE COUNTY COUNCIL May 09 JOB DESCRIPTION DIRECTORATE: Development Division/Section/Branch: Service Development Service/Sub-Division: JOB TITLE: Highway Asset Manager JEM Number: 4123 GRADE: REPORTS

More information

Windchill PDMLink 10.2. Curriculum Guide

Windchill PDMLink 10.2. Curriculum Guide Windchill PDMLink 10.2 Curriculum Guide Live Classroom Curriculum Guide Update to Windchill PDMLink 10.2 from Windchill PDMLink 9.0/9.1 for the End User Introduction to Windchill PDMLink 10.2 for Light

More information

Online Product Research

Online Product Research Online Product Research 58% of Americans have researched a product or service online September 29, 2010 Jim Jansen, Senior Fellow, Pew Internet Project http://pewinternet.org/reports/2010/online-product-research.aspx

More information

ReDBox SUPPORT AGREEMENT

ReDBox SUPPORT AGREEMENT ReDBox SUPPORT AGREEMENT This Agreement is made the. day of 2012, with a Commencement Date of the day of.. 2012 BETWEEN: (1 QUEENSLAND CYBER INFRASTRUCTURE FOUNDATION LTD of c/- Maths, University of Queensland,

More information

Accreditation in Higher Education - an introduction -

Accreditation in Higher Education - an introduction - Confédération des Conférences des Recteurs de l'union Européenne Confederation of European Union Rectors' Conferences Aarlenstraat 39-41 rue d Arlon B-1000 Brussels Tel.: (32) 2 2305544 Fax:(32)2 2305751

More information