ศ กษาศาสตรมหาบ ณฑ ต (บร หารการศ กษา)

Transcription

1 การศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการ จ ดการเร ยนร ของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงาน เขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ท แตกต างก น A Comparative Study of Academic Affairs Administration on Learning Management Process of Small-sized Secondary Schools Under the Office of Chiang Rai Educational Service Area 3 with Different Ordinary National Educational Testing (O-NET) Results ผ เข ยน สมภพ ใจยา, สรบ ศย ร งโรจน ส วรรณ, ส ทธา ร ตนศ กด ศ กษาศาสตรมหาบ ณฑ ต (บร หารการศ กษา) บทค ดย อ การว จ ยคร งน ม ว ตถ ประสงค เพ อศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร และเสนอแนะแนวทางในการบร หารว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล กท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ท แตกต างก น เคร องม อท ใช ในการเก บข อม ลค อแบบส มภาษณ และนาข อม ลท ได มาว เคราะห แล ว เข ยนบรรยายเป นความเร ยง เก ยวก บกระบวนการจ ดการเร ยนร ท งหมด 6ด าน ผลการว จ ยสร ปได ด งน (1) ด านการพ ฒนาคร และจ ดคร เข าสอน โรงเร ยน ก ส งเสร มให คร พ ฒนาตนเองและจ ดทาโครงการพ ฒนาคร อย าง ต อเน อง จ ดหาบ คลากรภายนอกท ม ความร มาสอนเพ มเต ม แต โรงเร ยน ข ไม ได ดาเน นการเน องจากขาดคร (2) ด านการจ ดแผนการเร ยน โรงเร ยน ก ว เคราะห หล กส ตรสถานศ กษาและจ ดโครงสร างการเร ยน ตรงตาม ความต องการของผ เร ยน โดยเน นผ เร ยนเป นสาค ญ แต โรงเร ยน ข จ ดทาโดยอ งคร เป นสาค ญเพราะคร ม จานวน น อย (3) ด านการจ ดทาแผนการเร ยนร โรงเร ยน ก ใช ว ทยากรจากสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเข ามาอบรม การเข ยนของแผนการเร ยนร แต โรงเร ยน ข ใช ท มงานว ชาการในการอบรม (4) ด านการจ ดก จกรรมการ เร ยนร โรงเร ยน ก จาแนกน กเร ยนออกเป น 3 กล ม ค อ เด กเก ง เด กปานกลางและเด กพอใช เพ อให การจ ด ก จกรรมเหมาะสมตามระด บของน กเร ยน แต โรงเร ยน ข ไม ได ดาเน นการจาแนกน กเร ยน (5) ด านการจ ดการ ส อการเร ยนร โรงเร ยน ก จ ดอบรมการทาส อโดยใช ว ทยากรภายนอกท ม ความเช ยวชาญและประเม นการใช ส อ เพ อพ ฒนาและปร บปร งส อให สมบ รณ มากย งข น แต โรงเร ยน ข ใช ส อการสอนเก าและไม ม ระบบจ ดเก บส อท เป นระบบ (6) ด านการว ดและประเม นผลการเร ยนร โรงเร ยน ก ประเม นน กเร ยนโดยใช เคร องม อและเกณฑ การประเม นท หลากหลาย แต โรงเร ยน ข ใช แบบทดสอบเพ ยงอย างเด ยวในการประเม นการเร ยนร ของน กเร ยน

2 แนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการน นโรงเร ยนควรส งเสร มให คร พ ฒนาตนเองอย างต อเน องหาก ม คร ไม เพ ยงพอให จ ดจ างคร เพ มหร อขอความร วมม อจากสถาบ นอ น ๆ โรงเร ยนควรว เคราะห หล กส ตรและ สร างโครงสร างการเร ยนให เหมาะสมก บบร บทของโรงเร ยนและการจ ดทาแผนการเร ยนร ควรส งเสร มให คร เข า ร บการอบรมเพ อให ม ร ปแบบท หลากหลายและเทคน คกระบวนการท ครอบคล มในรายว ชาต าง ๆ ซ งในการจ ด ก จกรรมการเร ยนร คร ควรว เคราะห น กเร ยนและทดสอบก อนเร ยน หล งเร ยน เพ อให คร จ ดก จกรรมการเร ยนร ท เหมาะสมตามระด บของผ เร ยน และกระต นให ม การใช ส อการเร ยนร ส งเสร มให คร สร างและใช ส อท หลากหลายเพ อแก ไขป ญหาเด กเร ยนอ อนและเสร มท กษะเด กท ม ความร เฉพาะทาง การว ดและประเม นผลการ เร ยนร ของน กเร ยนควรใช เคร องม อว ดผลท หลากหลาย หน วย ครอบคล มและเหมาะสมก บหน วยการเร ยนร แต ละ ค าส าค ญ: การบร หารว ชาการ/กระบวนการจ ดการเร ยนร /ผลการทดสอบระด บชาต

3 ABSTRACT This research aimed to study and compare academic managements on learning management processes and provide guidelines of academic managements of small-sized high schools, which earned different national test (O-NET) results. Data collection tool was the interview form. The data would be analyzed and described about learning management processes which covered six aspects. Research results could be concluded as follow (1) For teacher development and teaching assignment aspect, in school A, there were teachers self-development supports and teachers development projects creation. Arrangements on extra class for students taught by external staff was also provided. However, there were no such projects in school B due to the lack of teacher. (2) For study plan management aspect, in school A, there was an analysis on school curriculum and management on study structure which met students demands. These practices based on student centered concern. On the other hand, teacher-centered based was conducted in school B due to small number, of teacher. (3) For learning plan management aspect, in school A, speakers from The Educational Service Area Office were invited for trainings on learning plan writing. On the other hound, training speakers of school B were selected from schools academic staff. (4) For learning activity creation aspect, in school A, students were separated into three groups, which were outstanding, moderate, and fair, in order to create varied activities appropriate to levels of students study results while, there was no such classification of students in school B. (5) For learning media management aspect, in school A, trainings on learning media by inviting outside expertise speakers and media evaluations were practiced to improve and develop learning media. On the other hand, using old learning media was found in school B and there was no systematic learning media storage. (6) For learning measurement and evaluation aspect, in school A, various tools and appraisal indexes were used, while school B used single test for students learning evaluation. For guidelines on development of academic managements, schools should support teachers on self-development continually. The recruitment of more teachers or requesting for cooperation from other schools when facing teachers shortage inadequacy should be considered. Schools should conduct curriculum analysis and create study structure proper to their conditions. Furthermore, learning plans should also be created. Schools should support teachers to attend numerous kinds of trainings in under to improve their teaching techniques. For learning activity creation, pretest and posttest analyses of students are essential to create proper learning activities

4 for different levels of. It is also important for schools to encourage teachers to use learning media. Teachers should also be encouraged to create and use various kinds of learning media in order to solve problems of students whose study results were weak. Varied types of learning media also benefit to enhance specific skills of students whose study results were excellent. For learning evaluation, various kinds of learning evaluation tools should be considered to fit every learning unit appropriately. Keywords: Academic Management/Learning Management Process/National Test (O-NET) Results 1.บทนา การศ กษาเป นรากฐานท สาค ญท ส ดประการหน งสาหร บการสร างสรรค ความเจร ญก าวหน าและแก ไข ป ญหาการพ ฒนาประเทศในด านต าง ๆ เป นเร องท ม ความส มพ นธ โดยตรงต อการการพ ฒนาทร พยากรบ คคล ของประเทศให เป นผ ร จ กค ด ร จ กทา ร จ กแก ป ญหา ตลอดจนร จ กใช ทร พยากรท ม อย ให เก ดประโยชน ส งส ดและ ส นเปล องน อยท ส ด (สาน กงานคณะกรรมการการศ กษาแห งชาต, 2535,หน า 1) เป นท ยอมร บก นแล วว า การศ กษาเป นกระบวนการสาค ญในการช วยให คนพ ฒนาตนเองได อย างเต มศ กยภาพ ท งในด านสต ป ญญา ร างกาย อารมณ และจ ตใจตลอดช ว ต ต งแต การวางรากฐานพ ฒนาช ว ตในแรกเก ดไปถ งว ยแห งการพ ฒนา ศ กยภาพและข ดความสามารถท จะดารงช พและประกอบอาช พ ม รายได เล ยงตนเอง สร างพล งครอบคร ว ช มชน และส งคมอย างม ความส ข ซ งจะส งผลต อการสร างสรรค พ ฒนาส งคมและประเทศชาต โดยรวมอย างส นต จวบ จนถ งว ยส ดท ายของช ว ต ด งน นจ งกล าวได ว าการศ กษาเป นเคร องม อสาค ญในการวางรากฐาน สร างสรรค พ ฒนาความเจร ญม นคง และแก ไขป ญหาต าง ๆ แก ส งคม ต งแต ตนเอง ครอบคร ว ประเทศชาต และโลก การปฏ ร ปการศ กษาเป นการปร บเปล ยนทางการศ กษาของไทยเป นการปร บเปล ยนเพ อให ได ส งท ด ข น สมบ รณ ข นกว าเด ม ม ความม งหมายท จะจ ดการศ กษาเพ อพ ฒนาคนไทยให เป นมน ษย ท สมบ รณ เป นคนด ม สต ป ญญาความสามารถและม ความส ข เพ อให คนไทยม ค ณภาพ ซ งคนท ม ค ณภาพหมายถ ง คนท ด ม สต ป ญญา ความสามารถและม ความส ข ม การเพ มประส ทธ ภาพบร หารจ ดการเพ อการดาเน นการให บรรล เป าหมาย ม การ กระจายอานาจและให ท กฝ ายม ส วนร วมตามเจตนารมณ ของร ฐธรรมน ญแห งราชอาณาจ กรไทย พ.ศ เป นไปตามความม งหมายและหล กการของพระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ.ศ แก ไขเพ มเต ม (ฉบ บท 2) พ.ศ (กระทรวงศ กษาธ การ, 2546, หน า 4)

5 การจ ดระบบโครงสร างและกระบวนการการจ ดการศ กษาของไทย ม การกระจายอานาจไปส เขตพ นท การศ กษาซ งกาหนดอานาจหน าท ของสถานศ กษาและส วนราชการไว โดยให ม ผ อานวยการโรงเร ยนหร อห วหน า ส วนราชการท เร ยกช ออย างอ นเป นผ บ งค บบ ญชาข าราชการ รวมท งนโยบายและว ตถ ประสงค ของสถานศ กษา และหน าท ในการประสานการระดมทร พยากรเพ อการศ กษา รวมท งควบค มด แลบ คลากร การเง น การพ สด สถานท และทร พย ส นอ นของสถานศ กษา (สาน กงานเลขาธ การสภาการศ กษา, 2548, หน า 46) จากป จจ ยด งกล าวทาให สถานศ กษาม ความคล องต ว ม อ สระในการบร หารจ ดการสามารถจ ดการศ กษา ได อย างม ค ณภาพตามมาตรฐานการศ กษาและสามารถพ ฒนาอย างต อเน อง โดยม จ ดม งหมายเพ อพ ฒนา ผ เร ยนในด านสต ป ญญา ความร ความค ด ความสามารถ และพฤต กรรมท ด งาม สามารถดารงช ว ตอย ในส งคม อย างม ความส ข โดยสาน กงานเลขาธ การสภาการศ กษา (2548, หน า 46) ระบ ว าในการบร หารต องม การ บร หารโรงเร ยนโดยม การแบ งงานเป น 4 งานค อ การบร หารว ชาการ การบร หารงานบ คคล การบร หารงาน ท วไป การบร หารงบประมาณและส นทร พย ซ งผ บร หารโรงเร ยนควรให ความสาค ญแก งานว ชาการในโรงเร ยน เป นสาค ญ โสร จ พ ศชวนชม (2542, หน า 318) กล าวว า การบร หารว ชาการถ อว าเป นงานสาค ญ เป นห วใจของ สถานศ กษาเพราะเป นงานท เก ยวข องโดยตรงก บการพ ฒนาน กเร ยน เป นงานท เก ยวข องก บการจ ดก จกรรมการ เร ยนการสอนและ ภาว ดา ธาราศร ส ทธ (2550, หน า 1) ระบ ว างานด านว ชาการน บเป นงานท สาค ญอย างย ง เพราะการบร หารการศ กษา ก เพ อตอบสนองความสาเร จของผลงานทางว ชาการหร อการเร ยนการสอน จาก ความสาค ญของการบร หารว ชาการในสถานศ กษาด งกล าวจ งจาเป นผ บร หารโรงเร ยนและผ ท เก ยวข อง ต องด แล เอาใจใส การบร หารว ชาการเป นพ เศษ สาน กงานปฏ ร ปการศ กษา (2544, หน า 53) ระบ ว า ผ อานวยการโรงเร ยน เป นผ นาหน วยงานไปส ความสาเร จตามเป าหมายท กาหนดไว ป จจ ยท ใช ในการดาเน นงานด านว ชาการ ค อหล กส ตรแผนการสอน การ น เทศการสอน ก จกรรมเสร มหล กส ตรและการว ดผลการเร ยนการสอนและผ เร ยนต องม ค ณล กษณะตามท หล กส ตรต องการ แต ส งท สาค ญประการหน งค อสถานศ กษาต องให ความสาค ญต อผลส มฤทธ ทางการเร ยนของ น กเร ยนท งในระด บโรงเร ยนและระด บชาต อ กด วย จากผลการศ กษาของกองว จ ยทางการศ กษาของกระทรวงศ กษาธ การ (2540, หน า 2) พบว าในระด บ ประถมศ กษาและม ธยมศ กษาตอนต นน กเร ยนในโรงเร ยนขนาดใหญ ม ศ กยภาพรวมส งกว าน กเร ยนโรงเร ยน ขนาดกลางและขนาดเล ก และระด บม ธยมศ กษาตอนปลายน กเร ยนในโรงเร ยนขนาดใหญ ม ศ กยภาพโดยรวม ส งกว าน กเร ยนในโรงเร ยนขนาดกลาง แสดงให เห นว าขนาดของสถานศ กษาม ผลต อศ กยภาพของน กเร ยน เน องจากสถานศ กษาขนาดใหญ ม ความพร อมในด านการบร หารว ชาการท ด กว าโรงเร ยนขนาดเล ก ส งผลให

6 น กเร ยนม ผลส มฤทธ ด กว าโรงเร ยนขนาดเล ก สอดคล องก บผลการทดสอบและประเม นค ณภาพการศ กษา ระด บชาต ของสาน กทดสอบทางการศ กษา (ศ นย เสมาร กษ,2551) รายงานผลการทดสอบประเม นค ณภาพ การศ กษาระด บชาต (National Test-NT) ระด บม ธยมศ กษาป ท 3 ป การศ กษา 2552 ระบ ว า จากการ ประมวลผลการสอบ (O-NET) ใน 3 กล มสาระว ชาค อ ภาษาไทย คณ ตศาสตร และว ทยาศาสตร ในภาพรวม การสอบท กว ชาน กเร ยนสามารถทาคะแนนได ผ านเกณฑ ท สาน กงานคณะกรรมการการศ กษาข นพ นฐานหร อ สพฐ. กาหนด แต ผลสอบท ออกมาคะแนนเฉล ยท กว ชาไม ถ งร อยละ 50 และจากการว ดผลค ณภาพการศ กษา ระด บชาต (O-NET) ป การศ กษา 2552 ระด บช นม ธยมศ กษาป ท 3 ของสาน กงานเขตพ นท การศ กษา เช ยงรายเขต 3 พบว าผลการสอบว ชาภาษาไทย ได ร อยละ ว ชาคณ ตศาสตร ร อยละ และ ว ทยาศาสตร ร อยละ ซ งท ง 3 รายว ชาได คะแนนน อยกว าผลเฉล ยระด บชาต ท ง 3 รายว ชาโดยผลเฉล ย ระด บชาต ค อ ว ชาภาษาไทยได ร อยละ ว ชาคณ ตศาสตร ได ร อยละ และรายว ชาว ทยาศาสตร ได ร อยละ41.82เม อแยกตามขนาดของสถานศ กษาพบว าโรงเร ยนขนาดเล กม ผลการสอบระด บชาต (O-NET) ใน 3รายว ชา ด งน รายว ชาภาษาไทยได ร อยละ รายว ชาคณ ตศาสตร ได ร อยละ และว ทยาศาสตร ได ร อยละ37.60 ซ งม ผลคะแนนการสอบระด บชาต (O-NET) น อยกว าโรงเร ยนขนาดใหญ ซ งม ผลคะแนน เฉล ยการสอบรายว ชาภาษาไทย ร อยละ รายว ชาคณ ตศาสตร ร อยละ 32.77และรายว ชาว ทยาศาสตร ร อยละ (สาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3, 2551) ซ งจากผลคะแนนท ม ความแตกต างก น น น อาจเก ดจากสาเหต ด านการบร หารว ชาการของโรงเร ยนเป นสาค ญ จากข อม ลด งกล าวทาให สาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 ( 2551, หน า 1) ระบ ว าการ ปฏ ร ปการเร ยนร ถ อเป นห วใจสาค ญของการศ กษาท ม งเน นพ ฒนาผ เร ยนเป นสาค ญ ให ม ค ณล กษณะอ นพ ง ประสงค ซ งการปฏ ร ปการเร ยนร จะประสบผลสาเร จได ต องอาศ ยป จจ ยหลายอย างอาท คร น กเร ยน ช มชน และหน วยงานท เก ยวข องท งในและนอกโรงเร ยน ซ งเป นป จจ ยสาค ญท จะทาให กระบวนการการพ ฒนาผ เร ยน เป นไปตามเป าหมายค ณภาพของการศ กษา แต สาหร บน กเร ยนในเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 ส วนใหญ จะขาดโอกาสในการพ ฒนาตนเองด านว ชาการจ งทาให ผลการทดสอบความร ระด บชาต หร อท เร ยกว า การสอบ โอเน ต (O-NET: Ordinary National Education Testing) ของน กเร ยนช วงช นท 3 (ม.3) ในเขตพ นท อย ใน ระด บต ากว าเกณฑ เฉล ยของประเทศ ด งน น การพ ฒนาผลส มฤทธ การทดสอบ O-NET ของน กเร ยนให ส งข น น น น าจะอาศ ยระบบการบร หารจ ดการงานว ชาการของโรงเร ยนท ม ระบบและม ประส ทธ ภาพโดยเฉพาะเร อง เพราะกระบวนการจ ดการเร ยนร เป นงานหล กของการบร หารว ชาการท จะส งผลต อ กระบวนการจ ดการเร ยนร ความร ความสามารถและความพร อมของผ เร ยนให ม ความร เพ ยงพอต อการสอบว ดผลระด บชาต (O-NET) ซ งสอดคล องก บความค ดเห นของนายส ท ศน พ ทธยากร ผ อานวยการสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต

7 3 ซ งกล าวในการมอบนโนบายการจ ดการศ กษาให ก บข าราชการคร และบ คลากรทางการศ กษาในเขตอาเภอ เช ยงแสน จ งหว ดเช ยงราย ณ โรงเร ยนราชประชาน เคราะห ท 15 ใน ว นท 15 ธ นวาคม พ.ศ. 2551เวลา น น. กล าวโดยสร ปว า ผลคะแนนการสอบ O-NET, A-NET ท ตกต าเน องจากการท คร หลงล มภารก จหล ก ค อปฏ บ ต หน าท ในการสอนน อยแต สนใจในเร องของภารก จรอง ค อการทางานตาม มาตรฐานและการทาว ทยฐานะ และโรงเร ยนส วนใหญ สนใจในเร องของโครงสร างพ นฐานเช นด านอาคารเร ยน ร ว โรงอาหาร ฯลฯ แต ขาดความสนใจในเร องกระบวนการในการสร างความสาเร จให ก บน กเร ยน โดยให ม ความสนใจในเร อง ว ธ การในการเปล ยนแปลงการสอน การให คร อย ก บน กเร ยนและใช เวลาก บน กเร ยนให มาก ข น การไม ท งเด ก การแยกเด กเป นรายบ คคล และการแบ งกล มผ เร ยน การสอนซ อมเสร ม การสอนเพ มเต ม การวางแผนในการป องก นก จกรรมท นอกเหน อจากการสอน การใช ส อและเทคโนโลย การจ ดการเร ยนการสอน การพ ฒนาร ปแบบการสอน และการน เทศ(ส ท ศน พ ทธยากร, 2551) จากความค ดเห นด งกล าวทาให ผ ศ กษาสนใจในประเด นการบร หารว ชาการท ม ระบบและม ประส ทธ ภาพ โดยขอบข ายและภาระงานของฝ ายว ชาการตามท ได ระบ ไว ใน กระทรวงศ กษาธ การ(2546) ได ให ขอบข าย ภารก จด งน การพ ฒนาหล กส ตรสถานศ กษา การพ ฒนากระบวนการเร ยนร การว ดผล ประเม นผล และเท ยบโอนผลการเร ยน การว จ ยเพ อพ ฒนาค ณภาพการศ กษา การพ ฒนาส อนว ตกรรม และเทคโนโลย เพ อ การศ กษา การพ ฒนาแหล งเร ยนร การน เทศการศ กษา การแนะแนวการศ กษา และการพ ฒนาระบบประก นค ณภาพภายในสถานศ กษา เป นต น ซ งจากขอบข ายการบร หารว ชาการจะเห นได ว าก จกรรมท เก ยวข องต อน กเร ยนมากท ส ดค อ กระบวนการ ในการจ ดการเร ยนร ซ งเป นภาระงานท ม ความสาค ญของการบร หารว ชาการซ งกระบวนการในการจ ดการเร ยนร น นประกอบด วยก จกรรมท สาค ญท งหมด 6 ด าน ค อ การพ ฒนาคร และจ ดคร เข าสอน การจ ดแผนการเร ยน การจ ดทาแผนการเร ยนร การจ ดก จกรรมการเร ยนร การจ ดการส อการเร ยนร และการว ดและประเม นผลการ เร ยนร ซ งหากโรงเร ยนม การบร หารจ ดการงานว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ท ด และม ประส ทธ ภาพน น อาจส งผลต อการยกระด บผลส มฤทธ ของน กเร ยนและส งผลต อความพร อมในการสอบว ดระด บผลการทดสอบ ระด บชาต ได อ กด วย ด งน นผ ศ กษาจ งได ทาการค ดเล อกโรงเร ยนท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ใน ระด บส งส ดและในระด บต าส ด นอกจากน ท ง 2 โรงเร ยนย งเป นโรงเร ยนท ม บร บทใกล เค ยงก น กล าวค อเป น โรงเร ยนขนาดเล กเหม อนก น เป นโรงเร ยนประจาตาบลเหม อนก น จานวนน กเร ยนใกล เค ยงก น ค อ ไม ต ากว า 300 และไม เก น 500 คน ซ งท ง 2โรงเร ยนน เป นโรงเร ยนท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ส งส ดและ โรงเร ยนท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ต าส ด ท งน เพ อทาการศ กษาว ธ การในการบร หารว ชาการ โดย ม งเน นศ กษาในด านกระบวนการจ ดการเร ยนร โดยนาเอาร ปแบบการจ ดกระบวนการเร ยนร ซ งเป นภาระงาน

8 หล กของการบร หารว ชาการจากท ง 2 โรงเร ยนมาเปร ยบเท ยบก น เพราะว ากระบวนการจ ดการเร ยนร น นม ความเก ยวข องก บการเร ยนร ของน กเร ยนมากท ส ด ท งน เพ อให ได ร บแนวทางและว ธ การท เหมาะสมเพ อนามา พ ฒนางานว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร เพ อยกระด บผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ของ โรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล กต อไป 2.ว ตถ ประสงค 2.1 เพ อศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ของโรงเร ยนม ธยมศ กษา ขนาดเล กท ม ผลคะแนนการทดสอบระด บชาต (O-NET) ส งส ดและต าส ด 2.2 เพ อเสนอแนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร เพ อยกระด บผล การประเม นระด บชาต (O-NET) ของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ของสาน กงานเขตพ นท การศ กษา เช ยงรายเขต 3 3.กรอบแนวค ดในการศ กษา การศ กษาเร อง การศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ของโรงเร ยน ม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O- NET) ท แตกต างก น ผ ศ กษาได รวบรวมข อม ลจากกล มประชากรโดยตรงจากการส มภาษณ รายบ คคล ซ ง ประกอบด วย ผ อานวยการโรงเร ยน รองผ อานวยการฝ ายว ชาการ ห วหน ากล มสาระว ชาภาษาไทย คณ ตศาสตร ว ทยาศาสตร และคร ผ สอนจากกล มสารท ง 3 รวมจานวน 16 คน ท ให ข อม ลเก ยวก บการบร หารว ชาการท ม ความเก ยวข องก บกระบวนการจ ดการเร ยนร เพ อหาแนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการด านกระบวนการ จ ดการเร ยนร ของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลต อ การทดสอบระด บชาต

9 4.ขอบเขตการศ กษา 4.1 ขอบเขตด านเน อหา การบร หารว ชาการ ด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ซ ง ประกอบด วยก จกรรมท สาค ญต อการเร ยนร และเป นภาระงานหล กของฝ ายงานว ชาการ โดยม ก จกรรมท เก ยวข องท งหมด 6 ด าน ค อ 1. การพ ฒนาคร -จ ดคร เข าสอน 2. การจ ดแผนการเร ยน 3. การจ ดทาแผนการจ ดการเร ยนร 4. การจ ดก จกรรมการเร ยนร 5. การจ ดการส อการเร ยนร 6. การว ดและประเม นผลการเร ยนร ศ กษาการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ท ง 6 ด าน โดยใช ภารก จการบร หารงาน ท ง 5 ข นตอนในการตรวจสอบค ณภาพในการบร หารว ชาการ (สมพงษ เกษมส น, 2523) ค อ 1. การวางแผน (Planning) 2. การจ ดองค การ (Organizing) 3. การส งการ (Directing) 4. การประสานงาน (Coordinating) 5. การควบค ม (Controlling) 4.2 ขอบเขตด านประชากร ประชากรท ใช ศ กษาคร งน เป นผ บร หารสถานศ กษา ผ ช วยผ อานวยการโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก และคร ผ สอน ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 ป การศ กษา 2552 จานวน 2 โรงเร ยน จานวน ประชากร 16 คน

10 5.ประโยชน ท จะได ร บ ผ อานวยการโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล กของสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3สามารถนา แนวทางการบร หารว ชาการ เพ อนาไปประย กต ใช ในการวางแผนเพ อยกระด บผลการทดสอบระด บชาต (O- NET) ของโรงเร ยนได เพ อให เก ดประโยชน ต อผ เร ยนและสร างน กเร ยนให ม ค ณภาพเพ อตอบสนองการปฏ ร ป การศ กษาตามพระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ ทธศ กราช น ยามศ พท 6.1 การบร หารงาน หมายถ ง แนวทางหร อว ธ การท ผ บร หารใช ในการปฏ บ ต ภารก จด านการบร หาร ว ชาการให ประสบความสาเร จตามว ตถ ประสงค หร อเป าหมาย ประกอบด วย 5 ข นตอนค อ การวางแผน การจ ด องค การ การส งการ การประสานงาน และการควบค ม การวางแผน หมายถ ง การว เคราะห ข อม ลเพ อศ กษาสภาพป จจ บ นและป ญหา การกาหนด ว ตถ ประสงค เป าหมายหร อการกาหนดนโยบายและการกาหนดว ธ ดาเน นงานในการบร หารการจ ดการเร ยนการ สอน การจ ดองค การ หมายถ ง การจ ดโครงสร างของงานว ชาการในโรงเร ยน และจ ดบ คลากรเข า ปฏ บ ต หน าท ต าง ๆ การกาหนดหน าท ความร บผ ดชอบ ตลอดจนกาหนดว ธ การต ดต อและการประสานงานซ ง ก นและก นในการบร หารว ชาการ การส งการ หมายถ ง การพ จารณาส งการ และการมอบหมายงานในการปฏ บ ต งานบร หารงาน ว ชาการ การประสานงาน หมายถ ง การจ งใจ การช แนะ การร เร ม การให กาล งใจ การสร างความส มพ นธ ระหว างหน วยงานและตาแหน งต าง ๆ ในงานบร หารว ชาการ การควบค ม หมายถ ง การกาหนดมาตรฐานหร อเกณฑ ในการประเม น การต ดตามการายงาน และการปร บปร งแก ไขการปฏ บ ต งานในการบร หารว ชาการ 6.2 กระบวนการจ ดการเร ยนร หมายถ ง ก จกรรมท ม ความเก ยวข องก บการจ ดการเร ยนร ซ งม ความส มพ นธ ก น 6 ด าน ด งน การพ ฒนาคร -จ ดคร เข าสอน การจ ดแผนการเร ยน การจ ดทาแผนการจ ดการเร ยนร การจ ดก จกรรมการเร ยนร

11 6.2.5 การจ ดการส อการเร ยนร การว ดและประเม นผลการเร ยนร 6.3 โรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก หมายถ ง โรงเร ยนท จ ดการเร ยนการสอนต งแต ระด บช วงช นท 3 และช วงช นท 4 โดยม จานวนน กเร ยนไม เก น 500 คน ของสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต ผลการประเม นการทดสอบระด บชาต หมายถ ง ผลส มฤทธ ทางการเร ยนระด บชาต หร อ ผลการ ประเม นค ณภาพการศ กษาระด บชาต ของน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 3 ผลส มฤทธ ทางการเร ยน (ค ดจาก คะแนนเฉล ยของว ชาท สอบ) 3 ว ชาค อ ว ชาภาษาไทย ว ชาคณ ตศาสตร ว ชาว ทยาศาสตร ประจาป การศ กษา ช วงช นท 3 หมายถ ง น กเร ยนท กาล งศ กษาอย ในระด บช นม ธยมศ กษาป ท 1 ถ ง ช นม ธยมศ กษาป ท การบร หารสถานศ กษาข นพ นฐาน หมายถ ง การบร หารจ ดการโรงเร ยนหร อสถานศ กษาก อน ระด บอ ดมศ กษา ท จ ดการเร ยนร สาหร บน กเร ยนต งแต ระด บช วงช นท 1 ถ ง ระด บช วงช นท โรงเร ยน ก หมายถ ง โรงเร ยนท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ส งส ด 6.8 โรงเร ยน ข หมายถ ง โรงเร ยนท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O-NET) ต าส ด 7.สร ปผล อภ ปรายผล และข อเสนอแนะ การศ กษาเร อง ม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงานเขตพ NET) ท แตกต างก น ผ การศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ของโรงเร ยน นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลการทดสอบระด บชาต (O- ศ กษาได รวบรวมข อม ลจากกล มประชากรโดยตรงจากการส มภาษณ รายบ คคล ซ ง ประกอบด วย ผ อานวยการโรงเร ยน รองผ อานวยการฝ ายว ชาการ ห วหน ากล มสาระว ชาภาษาไทย คณ ตศาสตร ว ทยาศาสตร และคร ผ สอนจากกล มสารท ง 3 รวมจานวน 16 คน ท ให ข อม ลเก ยวก บการบร หารว ชาการท ม ความเก ยวข องก บกระบวนการจ ดการเร ยนร เพ อหาแนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการด านกระบวนการ จ ดการเร ยนร ของโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลต อ การทดสอบระด บชาต สามารถสร ปผลการว จ ยเก ยวก บการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร เพ อ หาแนวทางในการพ ฒนาสาหร บโรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ซ งแยกออกเป น 6 ด าน ด งน

12 7.1 ด านการพ ฒนาคร และจ ดคร เข าสอน โรงเร ยน ก ม การส งเสร มให คร ผล ตและใช ส อในการจ ดก จกรรมการเร ยนการสอน ส งเสร มให คร ม การศ กษาต อในระด บปร ญญาโทและจ ดทาโครงการรองร บก จกรรมการอบรมและพ ฒนาคร ของโรงเร ยนโดยม การจ ดสรรงบประมาณไว ล วงหน าและดาเน นการจ ดคาบสอนของคร ท กคนให พอด ตามเกณฑ จ ดหาบ คลากร ภายนอกท ม ความร มาสอนเพ มเต ม แต โรงเร ยน ข ไม ได ดาเน นการเพราะม ป ญหาด านการขาดแคลนคร และ บ คลากรทางการศ กษา 7.2 ด านการจ ดแผนการเร ยน โรงเร ยน ก ได จ ดทาโครงสร างแผนการเร ยนโดยทาการว เคราะห เน อหาให สอดคล องตามเกณฑ มาตรฐานของหล กส ตรแกนกลางและหล กส ตรสถานศ กษา ตรงตามความสามารถและความต องการของ น กเร ยน โดยเน นน กเร ยนเป นสาค ญทาให น กเร ยนได เร ยนร ในส งท น กเร ยนม ความสนใจแต โรงเร ยน ข ใช หล กการค อย ดคร เป นหล กในการเป ดสอนรายว ชาเพ มเต มเพราะการขาดแคลนคร และคร ม ความร ไม หลากหลายเท าท ควรทาให น กเร ยนไม ได เร ยนในส งท ต องการซ งอาจส งผลให การเร ยนน าเบ อได 7.3 ด านการจ ดท าแผนการเร ยนร โรงเร ยน ก ม การเตร ยมการสาหร บการทาแผนการเร ยนร โดยจ ดให ม ว ทยากรจากสาน กงานเขตพ นท การศ กษา เข ามาอบรมเร องการทาแผนการเร ยนร โดยใช แบบเน นน กเร ยนเป นสาค ญและเน อหาของแผนม ความสอดคล องตามหล กส ตรแกนกลาง แต โรงเร ยน ข ม การจ ดอบรมการทาแผนการเร ยนร โดยใช ท มงาน ว ชาการของโรงเร ยนซ งไม ม ความเช ยวชาญและความหลากหลายในด านเทคน คการสอนเท าท ควร 7.4 ด านการจ ดก จกรรมการเร ยนร โรงเร ยน ก ม การว เคราะห และแยกระด บการเร ยนร ของน กเร ยนออกเป น 3 กล ม ค อ เด กเก ง เด กปาน กลาง และเด กพอใช เพ อเหมาะสมต อการจ ดก จกรรมตามระด บของน กเร ยน เน อหาท เร ยนต องม ความ สอดคล องก บหล กส ตรสถานศ กษา บร บทและนโยบายของโรงเร ยนท เน นการตอบสนองต อการเร ยนร ของ น กเร ยน แต โรงเร ยน ข ไม ม การดาเน นการในการว เคราะห น กเร ยน เพ ยงแต ในกรณ ท คร ต ดราชการฝ าย ว ชาการจะจ ดคร เข าสอนแทนเท าน น ส งผลให น กเร ยนได เร ยนร ไม เต มศ กยภาพ 7.5 ด านการจ ดการส อการเร ยนการสอน โรงเร ยน ก ม การดาเน นการจ ดอบรมการทาส อภายในโรงเร ยน โดยใช Master Teacher ของโรงเร ยน และเช ญว ทยากรภายนอกท ม ความเช ยวชาญเฉพาะทางมาให ความร เร องการผล ตส อให เหมาะสมก บรายว ชา ของคร แต ละคน และทางโรงเร ยนม การส งเสร มให คณะคร สร างส อการสอนโดยให เน อหาม ความสอดคล องก บ หล กส ตรและมาตรฐานต วช ว ดในหล กส ตรแกนกลาง ม การประเม นการใช ส อเพ อพ ฒนาและปร บปร งส อให ม

13 ความสมบ รณ มากย งข น แต โรงเร ยน ข ไม ได ดาเน นการในการสร างส อใหม อาศ ยการใช ส อการสอนเก าท โรงเร ยนม และไม ม ระบบด แลส อท ด ทาให ส อกระจ ดกระจายไม เป นระเบ ยบและย งยากต อการนามาใช ในการ สอน 7.6 ด านการว ดผลและประเม นผลการเร ยนร โรงเร ยน ก ม การดาเน นการด านการว ดและประเม นผลน กเร ยนโดยอาศ ยการว เคราะห น กเร ยนตาม สภาพการเร ยนร และประเม นตามศ กยภาพของน กเร ยนโดยใช เกณฑ การประเม นท หลากหลายและม การแจ งว น เวลาในการประเม นไว ล วงหน า แต โรงเร ยน ข การประเม นไม ม ความหลากหลายสาหร บน กเร ยน คร เป นผ กาหนดเกณฑ ในการประเม นและเน นการประเม นเฉพาะด านความร และความจาเท าน น ความร ของน กเร ยนไม ครอบคล มและไม สามารถนาไปประย กต ใช ก บช ว ตจร งได ซ งทาให การประเม น แนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการท เก ยวข องก บกระบวนการจ ดก จกรรมการเร ยนร แนวทางในการพ ฒนาการบร หารว ชาการท เก ยวข องก บกระบวนการจ ดการเร ยนร สามารถจาแนกตาม ด านต าง ๆ ด งน 1. ด านการพ ฒนาคร และจ ดคร เข าสอน โรงเร ยนควรจ ดทาโครงการรองร บก จกรรมการอบรมและพ ฒนาคร ของโรงเร ยนหากทางโรงเร ยนม คร ไม เพ ยงพออาจใช แนวทางในการจ ดจ างบ คลากรคร เพ มเต มหร อขอความร วมม อจากสถาบ นท ม ความพร อมใน ด านบ คลากร เช น สถาบ นราชภ ฏ หร อสถาบ นอ น ๆ 2. ด านการจ ดท าแผนการเร ยน โรงเร ยนควรม การกาหนดแนวทางโดยเร มต นจากการทา SWOT เพ อว เคราะห สภาพของโรงเร ยนว าม จ ดเด น จ ดด อย และจ ดพ ฒนา นาเอา อ ตล กษณ ว ส ยท ศน และบร บทของโรงเร ยนมาม ส วนร วมในการว เคราะห และสร างแผนพ ฒนาค ณภาพการศ กษา (action plan) 3. ด านการจ ดท าแผนการเร ยนร ใช ว ธ การในการจ ดอบรม ส งเสร มให คร เข าร บการอบรมเร องการเข ยนแผนการสอนอย างหลากหลาย เพ อให เก ดประส ทธ ภาพในการเข ยนแผนการสอนท ม เน อหาและกระบวนการท ครอบคล มในหน วยน น ๆ 4. ด านการจ ดก จกรรมเร ยนร สาหร บน กเร ยนน น คร ควรม การว เคราะห และแยกแยะน กเร ยนตามความสามารถในการเร ยนร ของ น กเร ยนออกเป น 3 กล ม ค อ เด กเก ง เด กปานกลาง และเด กพอใช เพ อเหมาะสมต อการจ ดก จกรรมตามระด บ ของน กเร ยน

14 5. ด านส อการเร ยนการสอน โรงเร ยนควรม การส งเสร มให คร สร างและผล ตส อท ม ความหลากหลายท งเพ อแก ไขป ญหาเด กเร ยน อ อนและส งเสร มท กษะสาหร บเด กท ม ความร ความสามารถพ เศษ 6. ด านว ดและประเม นผลการเร ยนร โรงเร ยนควรจ ดให ม การประเม นเพ อว ดความร น กเร ยนตามว ตถ ประสงค การเร ยนร และม การประเม น ก อนและหล งเร ยนการประเม นควรม การแจ งล วงหน าเพ อให น กเร ยนม โอกาสเตร ยมต วล วงหน าก อนการ ประเม น และการประเม นควรย ต ธรรมไม ลาเอ ยง การอภ ปรายผลการศ กษา จากผลของการศ กษาเก ยวก บ การศ กษาเปร ยบเท ยบการบร หารว ชาการด านกระบวนการจ ดการเร ยนร ของ โรงเร ยนม ธยมศ กษาขนาดเล ก ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 ท ม ผลการทดสอบ ระด บชาต (O-NET) ท แตกต างก น น นม ประเด นป ญหาท น าสนใจ สามารถนามาอภ ปรายผลได ด งน 1. การพ ฒนาคร และ จ ดคร เข าสอน ประเด นป ญหาท พบค อ บ คลากรคร ม น อยไม เพ ยงพอและม ความร ไม กว างขวางมากน กโดยเฉพาะใน รายว ชาเพ มเต มซ งเป นรายว ชาท ต องเป ดทาการสอนเพ อตอบสนองความต องการของน กเร ยนและส งเสร มให น กเร ยนได เร ยนร ตามความสนใจ จากป ญหาน สอดคล องก บงานว จ ยของพ ทธ ธ รา ร ตนช ย (2550) ท ได ศ กษา เก ยวก บการบร หารว ชาการตามแนวปฏ ร ปการศ กษาของผ บร หารสถานศ กษาข นพ นฐาน (ช วงช นท 3-4 ) ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 1 พบว า การจ ดสรรจานวนนคร และบ คลากรทางการศ กษาให ม ความเพ ยงพอก บจานวนน กเร ยนโดยการบรรจ และแต งต งคร ในสาขาว ชาท ขาดแคลน เพ อให การจ ดก จกรรม การเร ยนการสอนม ประส ทธ ภาพมากย งข นซ งในกรณ ของโรงเร ยนท ประสบป ญหาการขาดแคลนคร น นจะส งผล กระทบทาให โรงเร ยนไม สามารถบร หารงานว ชาการได อย างม ประส ทธ ภาพเพราะม คร ไม พอก บรายว ชาท สอน ด งน นควรแก ไขข อจาก ดด งกล าวโดยการวางแผนอ ตรากาล ง บรรจ สรรหา ร บย าย หร อค ดเล อกบ คคลท ม ความร ในท องถ น เพ อหาตาแหน งหร ออ ตรากาล งมาเพ มให เพ ยงพอต อการบร หารว ชาการเพ อให ดาเน นการจ ด ก จกรรมการเร ยนการสอนได อย างม ประส ทธ ภาพและสร างขว ญกาล งใจให ก บคร ร ส กร กและผ กพ นต อโรงเร ยน ความเป นหน งเด ยวในโรงเร ยนเพ อลดการโยกย าย และส งเสร มให คร เข าร บการอบรมเพ อเพ มเต มความร ให ม ความเช ยวชาญและองค ความร ท หลากหลายมากย งข น ซ งสอดคล องก บกรอบการดาเน นงานของสาน กงานเขต พ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 ท เร งแก ไขภาวะขาดแคลนคร โดยกาหนดเป าหมายว าสถานศ กษาร อยละ 90 ขาดคร ไม เก นร อยละ 30และในกล มสาระหล ก เช นภาษาไทย คณ ตศาสตร ว ทยาศาสตร ภาษาอ งกฤษ ต องม

15 คร สอนตรงตามว ชาเอกท จบการศ กษามา ท งน เพ อแก ไขป ญหาการบร หารว ชาการท ไม ม ประส ทธ ภาพเพราะ ป ญหาขาดแคลนคร ในลาด บต นก อน ซ งหากแก ไขได จะส งผลให ผลส มฤทธ ในโรงเร ยนด ข นและผลการทด ระด บชาต (O-NET) ดาเน นไปได ด วยด เพราะม บ คลากรเพ ยงพอและบ คลากรเป นผ ม ความร ความเช ยวชาญ 2. การจ ดแผนการเร ยน ประเด นป ญหาท พบ ค อ ป ญหาการจ ดโครงสร างแผนการเร ยนสอดคล องก บหล กส ตรแกนกลางแต ไม สามารถเป ดให ตรงตามความสนใจของน กเร ยนได อย างครบถ วน โดยคร ขาดความพร อมในด านความร และส อ ว สด ทางการศ กษาตามความสนใจของน กเร ยน โดยเฉพาะอย างย งในรายว ชาเพ มเต มน นทางโรงเร ยนไม สามารถจ ดรายว ชาเพ อตอบสนองต อความต องการของน กเร ยนได จากป ญหาด งกล าวสอดคล องก บงานว จ ยของ จ ตราภรณ บ ญยงค (2544) ท ได ศ กษาเก ยวก บ การบร หารว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษา ส งก ดกรมสาม ญ ศ กษา จ งหว ดเช ยงราย พบว า การบร หารการจ ดการเร ยนการสอนตามล กษณะงานท ง 6 งานน น การจ ด แผนการเร ยน และงานส อการเร ยนการสอนอย ในระด บมาก จากประเด นด งกล าว สาน กงานเขตพ นท การศ กษา เช ยงราย เขต 3 ก ม กรอบดาเน นการในการดาเน นงานโดยให สาค ญต อการพ ฒนาหล กส ตรแกนกลาง สถานศ กษาโดยใช โรงเร ยนนาร องในการทดลองใช หล กส ตรและแก ไขเพ อความเหมาะสม ด งน นโรงเร ยนควร ส งเสร มให คร ศ กษาเก ยวก บหล กส ตรและนาหล กส ตรไปปร บปร งประย กต ใช ให ม ความสอดคล องก บบร บทของ สถานศ กษาและความต องการของน กเร ยนให มากท ส ด กระทบต อการจ ดการทางว ชาการในด านโครงสร างการเร ยนท ในกรณ ของโรงเร ยนท พบป ญหาด งกล าว จะส งผล ไม ตอบสนองต อความต องการของน กเร ยน ด งน นควรม การแก ไขด วยการจ ดให ม การประช มคร เพ อเตร ยมความพร อมเพ อทาความเข าใจเก ยวก บการจ ดทา หล กส ตรและโครงสร างแผนการเร ยนและนาไปประย กต ใช ส งเสร มให คร เข าร บการอบรมท หลากหลายเพ อ พ ฒนาตนเองให ม ความร ความเช ยวชาญในด านต าง ๆ มากย งข น เพ อให คร ม ศ กยภาพในการสอนมากย งข นไป 3. การจ ดท าแผนการจ ดการเร ยนร ประเด นป ญหาท พบ ค อ การจ ดทาแผนการเร ยนร ของคร น นเน นการจ ดการเร ยนท เน นน กเร ยนเป น สาค ญแต ม ก จกรรมและเทคน คการสอนท ไม หลากหลายเท าท ควรโดยร ปแบบของแผนแต ละรายว ชาก ไม ม การ กาหนดร ปแบบช ดเจน โดยให คร ผ สอนเล อกร ปแบบในการจ ดทาแผนการเร ยนร เอง ทาให ม ความหลากหลาย ยากต อการประเม นและการกาก บต ดตามน เทศการสอนน นย งไม ช ดเจนเท าท ควรและไม สามารถเข าน เทศได ครบถ วนและสม าเสมอด วยภาระงานของคร และเวลาว างสาหร บคณะกรรมการน เทศท ไม ตรงก น โดยขาดการ ประช มช แจงคณะคร เพ อให ดาเน นการตามระด บโครงสร างการบร หาร ซ งสอดคล องก บงานว จ ยของ ประเสร ฐ ศร บ ญเร อง (2548) ซ งได ศ กษาเก ยวก บป ญหาและแนวทางในการบร หารว ชาการของสถานศ กษาขนาดเล ก ในอาเภอส นทราย สาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงใหม เขต 2 พบว างานด านการพ ฒนากระบวนการเร ยนร ม

16 ความสาค ญมากท ส ด ค อการส งเสร มให คร จ ดกระบวนการเร ยนร โดยจ ดเน อหาสาระและก จกรรมให สอดคล อง ก บความสนใจของน กเร ยนน นม ความสาค ญท ส ด และจากงานว จ ยของ ผกายวรรณ วาท รอยร มย (2540) ซ ง ได ศ กษาสภาพการบร หารว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษาในจ งหว ดลาปาง พบว า การแก ไขป ญหาน กเร ยนม ผลส มฤทธ ต า โรงเร ยนควรม งเน นให คร จ ดทาแผนการสอนมากข น และขน ษฐา อาน กมณ (2547) ซ งได ศ กษา การบร หารว ชาการท ส งผลต อผลส มฤทธ ทางการเร ยนในโรงเร ยนระด บประถมศ กษา ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษา จ งหว ดกระบ พบว า การยกระด บผลส มฤทธ ในโรงเร ยน ควรเน นเร องการจ ดการเร ยนการสอน โดย โรงเร ยนควรม การส งเสร ม กระต นให คร จ ดทาแผนการเร ยนร และการต ดตามการนาแผนการเร ยนร ไปใช อ ก ด วย ซ งหากโรงเร ยนต องการท จะยกระด บผลส มฤทธ อย างจร งจ งควรให คร จ ดทาแผนการเร ยนร ท ม ค ณภาพ เพ อเป นแนวทางในการยกระด บผลส มฤทธ ในกรณ ของโรงเร ยนท พบป ญหาด งกล าวจะส งผลกระทบต อการจ ด ก จกรรมการเร ยนการสอนท ไม ม ความหลากหลายและไม ตอบสนองต อความต องการและความสนใจของ น กเร ยน ซ งจะทาให บรรยากาศในการเร ยนร น าเบ อหน าย ด งน น จากป ญหาด งกล าวควรแก ไขด วยการจ ดการ ประช มช แจงเพ อให คร เข าใจและให ความสาค ญต อการจ ดทาแผนการเร ยนร และร วมก นหาร ปแบบแผนท จะ นามาใช ให ช ดเจนโดยจ ดก จกรรมท หลากหลายตามสภาพพ นฐานรายว ชา และกาหนดปฏ ท นว ชาการในการ จ ดทาแผนการเร ยนร การส งแผนการเร ยนร และการออกกาก บน เทศต ดตามให ช ดเจนและให คร ท กคนถ อ ปฏ บ ต อย างเท าเท ยมก น 4. การจ ดก จกรรมการเร ยนร ประเด นป ญหาท พบ ค อ การว เคราะห น กเร ยนก อนการจ ดก จกรรมการเร ยนการสอนและบทบาทของ คร ในฐานะการจ ดก จกรรมการเร ยนการสอน โดยโรงเร ยนควรว เคราะห น กเร ยนเป นรายบ คคลเพ อแบ งกล ม และเล อกร ปแบบก จกรรมการเร ยนร ท เหมาะสม ซ งจะทาให น กเร ยนเร ยนร ได รวดเร วข นและคร ควรทาการ ประเม นก อนเร ยนและหล งเร ยนอย างสม าเสมอ ในด านการจ ดก จกรรมการเร ยนร สาหร บเด กท งสองโรงเร ยนก ม แนวทางในการดาเน นการท แตกต างก น เช น การให อ สระคร ในการกาหนดเน อหาและร ปแบบก จกรรมการ เร ยนการสอนแต ต องให สอดคล องก บ นโยบาย บร บทและหล กส ตรสถานศ กษาข นพ นฐานและตอบสนองต อ ความต องการในการเร ยนร ของน กเร ยน ส วนอ กด านน นใช การกาหนดบทบาทคร ให เป นผ คอยควบค มการจ ด ก จกรรมการเร ยนร ของน กเร ยน และการน เทศการจ ดก จกรรมการเร ยนการสอนน นม การนาเอาประเด นป ญหา ท พบในการเข าน เทศมาพ ดค ยเพ อหาแนวทางในการแก ไขการจ ดก จกรรมการเร ยนเพ อให เหมาะสมก บ น กเร ยน ซ งอ กโรงเร ยนน นม การปฏ บ ต ค อนข างน อยเพราะล กษณะการน เทศไม ได เอ อต อคร ผ สอนเท าใดน ก ซ งจากป ญหาด งกล าวน นสอดคล องก บงานว จ ย ของ ดารงค คาภ ระปาวงค (2549) ซ งได ทาการศ กษา การ บร หารว ชาการในสถานศ กษาท จ ดการศ กษาภาคบ งค บ อาเภอเช ยงแสน จ งหว ดเช ยงราย สาน กงานเขตพ นท

17 การศ กษา เช ยงราย เขต 3 พบว า คร ควรม การจ ดก จกรรมการเร ยนการสอนตามแนวทางการปฏ ร ปการศ กษา โดยส งเสร มให คร จ ดทาแผนการสอนและผล ตส อการเร ยนร เพ อใช ในการจ ดก จกรรมการเร ยนร ซ งป ญหาด าน การเร ยนร น นในป จจ บ นคร ย งไม เปล ยนแปลงกระบวนการเร ยนร ย งใช ร ปแบบการสอนแบบเด มและขาดความ หลากหลายในการจ ดก จกรรมการเร ยนร สาหร บน กเร ยน และประเสร ฐ ศร บ ญเร อง (2548) ซ งได ศ กษา ป ญหาและแนวทางการบร หารว ชาการของสถานศ กษาขนาดเล กในอาเภอส นทราย สาน กงานเขตพ นท การศ กษา เช ยงใหม เขต 2 พบว า สถานศ กษาควรส งเสร มให คร จ ดกระบวนการเร ยนร โดยจ ดเน อหาสาระและ ก จกรรมให สอดคล องก บความสนใจของน กเร ยน ในกรณ ของโรงเร ยนท ประสบป ญหาการจ ดก จกรรมการเร ยน หร อขาดการว เคราะห น กเร ยน ตลอดจนคร เองย งไม สามารถเปล ยนแนวความค ดเก ยวก บบทบาทของตนเองใน การจ ดก จกรรมการเร ยนการสอนได ย งย ดต วของคร เองเป นสาค ญย อมส งกระทบผลต อการจ ดก จกรรมท ไม สอดคล องก บศ กยภาพของน กเร ยน และก จกรรมท เร ยนร ก จะเร ยนร ได น อยลง ซ งควรแก ไขป ญหาเหล าน ด วย การกระต นให คร เปล ยนแปลงแนวความค ดและร ปแบบว ธ การสอนให หลากหลายและสอดคล องต อแนวทาง ปฏ ร ปการศ กษาให มากท ส ด 5.การจ ดการส อการเร ยนร ประเด นป ญหาท พบ ค อ ด านการอบรมให ความร คร ในเร องการจ ดทาส อการเร ยนร โดยส งเสร มให คร ได ร บการพ ฒนาตนเองอย างต อเน อง ส งเสร มให คร ม การสร างส อข นมาใช ในการจ ดการเร ยนการสอนจร งและม ระบบในการจ ดเก บและด แลส ออย างเป นระบบ โดยส อการเร ยนการร น นม ความหลากหลายเช น ส อ CAI, E- Book และส อว ด ท ศน ต าง ๆ ม การกาก บต ดตามการใช ส อและม การประเม นค ณภาพของส อท กคร งในการจ ด ก จกรรมการเร ยนการสอน ม การเผยแพร ผลงานและส อการเร ยนร ผ านทางเว บไซด ของทางโรงเร ยน จาก ประเด นข อแตกต างด งกล าวมาน นสอดคล องก บงานว จ ยของ จ ตราภรณ บ ญยงค (2544) ซ งทาการศ กษา เก ยวก บ การบร หารว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษาส งก ดกรมสาม ญศ กษา จ งหว ดเช ยงราย พบว า ด านการ จ ดทาส อการเร ยนร น น คร ม การผล ตส อไม หลากหลาย เน อหา ร ปแบบของส อม ข อจาก ดและขาดงบประมาณใน การผล ตส อม ไม เพ ยงพอ ในกรณ ของโรงเร ยนท ประสบป ญหาเร อง ส อการสอนน นจะส งผลกระทบต อการ เร ยนร ท ไม ได เก ดจากการปฏ บ ต จร งและการได เห น การได ส มผ ส ทาให น กเร ยนเร ยนร และเข าถ งว ตถ ประสงค ในการเร ยนร ในแต ละคร งได น อยหร อช าลง ซ งการเร ยนร ด วยส อจะทาให น กเร ยนเข าใจและร บร องค ความร ได รวดเร วข น ด งน นโรงเร ยนท ประสบป ญหา ควรแก ไขด วยการส งเสร มให คร สร างและผล ตส อมาใช ในการสอน หร อจ ดหาส อสาเร จร ปท ม เน อหาส มพ นธ ก บเน อหามาใช ในการจ ดก จกรรมการเร ยนร ให มากท ส ด

18 6.การว ดและประเม นผลการเร ยนร ประเด นป ญหาท พบ ค อ ด านการว เคราะห น กเร ยนโดยใช การประเม นน กเร ยนตามศ กยภาพโดยอาศ ย เกณฑ การประเม นท ม ความแตกต างก นตามศ กยภาพของเด ก เพ อค ดแยกน กเร ยนเป น 3ระด บ ค อ เด กเก ง เด กปานกลาง และเด กเร ยนร ช า ในการประเม นท กคร งเน นความย ต ธรรมและเท าเท ยมก น โดยม การเล อกใช เคร องม อในการประเม นท หลากหลาย หล งการประเม นม การแจ งผลการประเม นและประช มหาร อเพ อหา แนวทางในการแก ไขป ญหาและใช การประช มเพ อร วมก นสร างเคร องม อท ม ความเหมาะสมและย ดหย นเพ อ นามาใช ในการประเม นการเร ยนการสอนของคร ในโรงเร ยนโดยม การช แจงว ตถ ประสงค ในการประเม นและแจ ง เกณฑ และเน อหาท จะทาการประเม นท กคร งเพ อให คร ท กคนทราบล วงหน าเพ อลดอคต ท เก ดข นต อการประเม น ในแต ละคร ง จากประเด นด งกล าวสอดคล องก บงานว จ ยของ พ ทธ ธ รา ร ตนช ย (2550) ซ งได ศ กษาว จ ยการ บร หารว ชาการตามแนวปฏ ร ปการศ กษาของผ บร หารสถานศ กษาข นพ นฐาน (ช วงช นท 3-4) พบว าผ บร หาร สถานศ กษาควรม การน เทศ กาก บ ต ดตาม การเร ยนการสอนตลอดจนสร ปผลการน เทศเพ อการพ ฒนาการ เร ยนการสอนและ น เรก หอมรส (2548) ซ งศ กษาเก ยวก บ การบร หารว ชาการโรงเร ยนก นดาร ตาบลวาว อาเภอแม สรวย สาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 2 ผลการศ กษาพบว า การพ ฒนาการว ดผลและ ประเม นผลน นต องให ม ความสอดคล องก บหล กส ตรสถานศ กษาและควรม เกณฑ ในการว ดผลประเม นผลท หลากหลาย ส วนการน เทศภายในน นควรจ ดให คร ได ม ส วนร วมในการน เทศ และผ บร หารควรม ความตระหน ก ถ งความสาค ญของการน เทศการศ กษาให เป นไปในล กษณะของการให คาแนะนา ช แนะ ปร กษาหาร อเพ อ ช วยเหล อในด านการจ ดก จกรรมการเร ยนร ให ด ย งข น กรณ ของโรงเร ยนท ประสบป ญหาการว ดและประเม น ผล การเร ยนร ท ไม ม ความหลากหลายและครอบคล มหน วยการเร ยนร ควรแก ไขด วยการส งเสร มให คร ศ กษาร ปแบบ การประเม นท รอบด านและร ปแบบเคร องประเม นท ม ความหลากหลาย เช น แบบทดสอบ แบบส งเกต พฤต กรรม แบบบ นท กแบบสอบถาม เป นต น และในการประเม นน กเร ยนควรกาหนดว นเวลาในการประเม นท ช ดเจนไว ล วงหน าเพ อให น กเร ยนม เวลาในการเตร ยมต วร บการประเม น ท งน ควรม การประเม นการจ ดก จกรรม การเร ยนร ของคร เพ อตรวจสอบประส ทธ ภาพของก จกรรมการเร ยนร ท คร ได จ ดให ก บน กเร ยนเพ อว ด ความสาเร จของก จกรรมน น ๆ ด วย

19 ข อเสนอแนะในการศ กษาคร งต อไป 1. ควรศ กษาแนวทางการบร หารว ชาการเพ อยกระด บผลการทดสอบระด บชาต ของโรงเร ยน ม ธยมศ กษาขนาดเล กของสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 นาไปทดลองใช ก บสถานศ กษา ม ธยมศ กษาขนาดเล ก และควรเปร ยบเท ยบผลส มฤทธ ทางการทดสอบแห งชาต เพ อหาความแตกต างและ ประส ทธ ภาพของแนวทางการบร หารว ชาการเพ อยกระด บผลการทดสอบระด บชาต ของโรงเร ยนม ธยมศ กษา ขนาดเล กของสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3 ควรสอบถามประชากร ท งผ อานวยการสถานศ กษา คร คณะกรรมการสถานศ กษา น กเร ยน และผ ม ส วนได เส ยในช มชน 2. ควรศ กษากลย ทธ ในการบร หารว ชาการเพ อยกระด บผลการทดสอบระด บชาต ของโรงเร ยน ม ธยมศ กษาขนาดเล ก ของสาน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงราย เขต 3 โดยใช กระบวนการ PDCA ในการ ตรวจสอบกลย ทธ ต าง ๆ ท ทางโรงเร ยนนามาใช ในการยกระด บผลการทดสอบระด บชาต ควรสอบถาม ประชากรท งผ อานวยการสถานศ กษา คร และบ คลากรทางการศ กษาของโรงเร ยน 8.เอกสารอ างอ ง กรมสาม ญศ กษา. (2542). เกณฑ มาตรฐานโรงเร ยนม ธยมศ กษา. กร งเทพฯ: โรงพ มพ ค ร สภาลาดพร าว. กระทรวงศ กษาธ การ. (2540). การศ กษาศ กยภาพของเด กไทย ระยะท 1 (พ.ศ. 2540). กร งเทพฯ: กองว จ ยทางการศ กษา. กระทรวงศ กษาธ การ. (2546). พระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ.ศ และท แก ไขเพ มเต ม(ฉบ บ ท 2) พ.ศ กร งเทพฯ: องค การค าและร บส งพ สด ภ ณฑ (ร.ส.พ.). กระทรวงศ กษาธ การ. (2547). ความร ความสามารถเฉพาะต าแหน งส าน กงานคณะกรรมการการศ กษาข น พ นฐาน. กร งเทพฯ : สถาบ นพ ฒนาคร และบ คลากรทางการศ กษา. ขน ษฐา อาน กมณ. (2547). การบร หารงานว ชาการท ส งผลต อผลส มฤทธ ทางการเร ยนของน กเร ยนใน โรงเร ยนระด บประถมศ กษา ส งก ดส าน กงานเขตพ นท การศ กษากระบ. ว ทยาน พนธ คร ศาสตรมหา บ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา. มหาว ทยาล ยราชภ ฏนครศร ธรรมราช, นครศร ธรรมราช. จ ตราภรณ บ ญยงค. (2544). การบร หารงานว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษา จ งหว ดเช ยงราย. ว ทยาน พนธ ศ กษาศาสตรมหาบ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา.มหาว ทยาล ยเช ยงใหม, เช ยงใหม. ดารงค คาภ ระปาวงค. (2549). การบร หารงานว ชาการในสถานศ กษาท จ ดการศ กษาภาคบ งค บอ าเภอ เช ยงแสน จ งหว ดเช ยงราย ส าน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 3.การศ กษาโดยอ สระ คร ศาสตรมหาบ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา.มหาว ทยาล ยราชภ ฏเช ยงราย, เช ยงราย.

20 ถว ลย มาศจร ส. (2546). การจ ดท าและการเข ยนรายงานผลการบร หารจ ดการโรงเร ยนเพ อพ ฒนาส ความ เป นเล ศ. กร งเทพฯ: ธารอ กษร. นพพงษ บ ญจ ตราด ลย. (2548). โน ตย อบร หาร. เช ยงใหม : Orange Group Tactics Design. นวลจ ตต เชาวก รต พงศ, เบญจล กษณ น าฟ า และช ดเจน ไทยแท. (2545). ช ดฝ กอบรมผ บร หารประมวล สาระ บทท 5 และ บทท 6 การจ ดการเร ยนร ท เน นผ เร ยนเป นส าค ญ. กร งเทพฯ:ภาพพ มพ. น เรก หอมรส. (2548). การบร หารงานว ชาการโรงเร ยนก นดาร ต าบลวาว อ าเภอแม สรวยส าน กงานเขต พ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 2. การศ กษาโดยอ สระ คร ศาสตรมหาบ ณฑ ตสาขาว ชาการบร หาร การศ กษา. มหาว ทยาล ยราชภ ฏเช ยงราย, เช ยงราย. ประเสร ฐ ศร บ ญเร อง. (2548). ป ญหาและแนวทางการบร หารงานว ชาการของสถานศ กษาขนาดเล กใน อ าเภอส นทรายส าน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงใหม เขต 2. การศ กษาโดยอ สระศ กษาศาสตร มหาบ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา. มหาว ทยาล ยเช ยงใหม,เช ยงใหม. ปร ยาพร วงศ อน ตรโรจน. (2535). การบร หารงานว ชาการ. กร งเทพฯ: ศ นย ส อเสร มกร งเทพมหานคร. ผกายวรรณ วาท รอยร มย. (2540). การบร หารงานว ชาการของโรงเร ยนม ธยมศ กษาในจ งหว ดลาปาง. ว ทยาน พนธ ศ กษาศาสตรมหาบ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา.มหาว ทยาล ยเช ยงใหม, เช ยงใหม. พ ทธ ธ รา ร ตนช ย. (2550). การบร หารงานว ชาการตามแนวปฏ ร ปการศ กษาของผ บร หารสถานศ กษาข น พ นฐาน ( ช วงช นท 3-4 ) ส งก ดส าน กงานเขตพ นท การศ กษาเช ยงรายเขต 1.การศ กษาโดยอ สระ ศ กษาศาสตรมหาบ ณฑ ต สาขาว ชาการบร หารการศ กษา.มหาว ทยาล ยแม ฟ าหลวง, เช ยงราย. พ ช ย เสง ยมจ ตต. (2542). การบร หารงานเฉพาะด านในสถาบ นการศ กษา. อ บลราชธาน :คณะคร ศาสตร สถาบ นราชภ ฏอ บลราชธาน. ภาว ดา ธาราศร ส ทธ และว บ ลย โตวณะบ ตร. (2542). หล กและทฤษฎ การบร หารการศ กษา.กร งเทพฯ: คณะศ กษาศาสตร มหาว ทยาล ยรามคาแหง. ภาว ดา ธาราศร ส ทธ. (2550). ทฤษฎ การบร หารการศ กษาและการบร หารการศ กษา. ส บค นเม อ 2 ธ นวาคม 2553, จาก ร จ ร ภ สาระ และ จ นทราน สงวนนาม. (2545). การบร หารหล กส ตรในสถานศ กษา. กร งเทพฯ:บ ค พอยท. ว ฒนาพร ระง บท กข. (2542). แผนการสอนท เน นผ เร ยนเป นศ นย กลาง (พ มพ คร งท 2). กร งเทพฯ: แอล ท เพรส. วาณ ภ เสตว. (2542). การพ ฒนากระบวนการเร ยนการสอน. จ นทบ ร : สถาบ นราชภ ฏราไพพรรณ.