How To Understand A Kali

Transcription

1 PELAJARAN 3 Akibat Tidak Mendengar Kata 1. Mendengar, Membaca dan Memahami Kumari berumur tujuh tahun. Dia nakal. Dia suka membiarkan alat-alat permainannya bersepah di dalam rumah. Selain itu, Kumari suka bermain air juga. Apabila ditegur oleh ibunya, dia mudah merajuk. Kadang-kadang dia melawan kata-kata ibunya. Pada suatu hari, Kumari telah menaburkan tepung di atas lantai. Lantai dapur menjadi berhabuk. Kumari sungguh gembira. Dia menyepak-nyepak tepung itu. Tibatiba, ibunya datang lalu memarahi Kumari. lbu menyuruh Kumari membersihkan lantai tersebut. Tetapi Kumari berdegil. Dia mula merajuk. "Aku akan lari ke dalam hutan. Aku akan carl seorang ibu yang sa yang kepadaku. lbuku sudah tidak sayang kepadaku lagi," kata Kumari kepada dirinya. Ketika ibunya sibuk di.dapur, Kumari pun lari ke dalam hutan. Di sana, dia bertemu dengan seekor burung. "Wahai Sang Burung, mahukah kamu menjadi ibuku?" "Tak mahu, kamu tidak tabu terbang?" jawab Sang Burung Kumari kecewa. Tidak lama kemudian, dia sampai ke tepi belukar dan temampak seekor singa. "Wahai Sang Singa, mahukah kamu menjadi ibuku?" tanya Kumari. "Ha... ha... ha... boleh juga. Jika aku lapar, aku boleh menjadikan kamu makananku. Marilah," kata Sang Singa. Kumari berasa takut. Dia berlari sekuat hatinya. Setibanya di rumah, dia terus memeluk ibunya. ML201 37

2 "Maatkan Kumari, ibu. Mulai hari ini, Kullllari berjanji tidak akan nakallagi," katanya. (dipetik daripada Nor Shafinaz Atil, 1992, pewan Pelajar, Jun, 1992, him 11.) Perbendaharaan Kata akibat [a-ki-bat] kata [ka-ta] berumur [bor-u-mur] nakal [na-kal] membiarkan [m8m-biar-kan] alat-alat [a-lat-a-at] bersepah [b8r-se-pah] ditegur [ta-gur] mudah [mu-dah] merajuk [mb-ra-,iu?] kadang-kadang [ka-da.!] ka-da:!]] melawan [m8-la-wan] menaburkan [mb--na-bur-kan] tepung [ta-pu9] atas [a-tas] lantai [lan-tai] berhabuk [b8r-ha-bu?] sungguh [su'~-guh] gembira [g8m-bi.;ra] 0 0 u. fll,,,fl 1'l3fl... fl. (11) 61~ 1. CVfl'111.J,,,.,~Ofh, n. tjriov~.:!1~. vo1111f, n:mw, hi1ri1,.. ~ A u. ~1Jfl1tu, lfl16.:!116 ~ ~ "' n. 'rl.:!l1'vnfl, n1::,.1v, 1nnounn1fl n. (~n),;vn, li'nn1v, lin, 't3fl, 'h 1..:!1l.l, n':lfl1flfl'lj1l.l n..:!ou, uu, 11, 11ivw,,., 1. UHfli'.:!lJHf1111, U1.:! lomn fl. lfflfll.l4, flo~, lal.l.:!, U~.:! n. 'th11fnn,.1v, n1::i'fln'i::,.1v U. U~.a, (thhi'lj'tiltt~u11) lj. lj\j,.f/1.:!\ju.. " U. 'WU, 'W\JlJ11.J n. o11u> ~u~.:!, 1. B.:!, 111n,,;.:!CO),"~';.:!..... "'.., 1. l.\jf\, 1'11H, 1\Jl'i.:!, 'WO ij menyepak-nyepak [mb;p.e-pajle-pa?] memarahi [mb-ma-ra hi] 38 ML201

3 menyuruh [ma-,u-ruh] membersihkan [m8m-ber-sih-kan] berdegil [b8r-d8-gil] lari [la-ri] hutan [hu-tan] carl [~a-ri] sayang [sa-ya~] sibuk [si-bu?] bertemu [bar-ta-mu] burung [bu-ru!j] wahai [wa-hai] sang [sa!)] mahu [ma-hu] menjadi [m8 n-ja-di] terbang [to r-ba~] kecewa [k8- te-wa] tepi [ta- pi] belukar [b8- lu-kar] singa [si-1ja1 tanya [tajla] marl [ma-ri] sekuat [s8-kuat] fl. H, tt~. 1J6fl fl. ~11~n'::61ft, 1\'H.l.x:.x.. fl. ft6, ft6's\.., ft6ft~ ,1 fl. 1~. 1~11u, 1~ a \..1. \h fl. ~\..1'111, ~u i'fl, n~nu, \161\l, &ftfjft1fj.. 1. {1J'S::) ~~. 1\..111fJ, 1J1'S:: fl. t1u, l\16, t1uu:: u. Ufl 6. t'h~111uuffft~f1111jff~tr1"s &tlu~. iivfl!6~f1111jn'u1 00 t~a..!{!'g!.. ~ f11\..11'hu1,6flfl1 &U\..Y1\..&'SfJflfl1fJf1111JfJflfJ6~ (fl,,) 1(6~m1, 6fJ1fl,~ (fl) mnmrlu, ~111f&r!u (fl) iiu 1. &nv1, Nft'H1~ 1. ~1~, ;1J, tu6'u.11..,;.,.~, d U. J1Y1Jfl\..l 1Jll'tfl") \..1. ann" fl. Cl11J, tuf.lfl1fl61j n. ~rl. 1J1, 61.jtlJ1" 1~. tu6 1~ 1. lftfj~, ft~l,}1~\l::ft~,~. UH&,}1~\l::UH,A' ML201 39

4 hati [ha-ti] setiba [sg-ti-ba] terus [to-rus] memeluk [md-m8-lu?].....,.1.. rt. a~, ~no~, ufh ~. ifl1'1, t11111{ifn, fl'u <61'o1::) fl. fih, 'n1~fi'h, lfiofih, fihu'u1 fl. ntlfl, lt~untlfl berjanji [bor-jan-:m 2. Tatabahasa " 1lfnq,qp,.,../.,., _, J!.,...1. 'U1J'nl'SO'U'U'lti10'U 1mnnutt~tl~nrtn'S01'nft~~1Jft'11tl ber- (Awalan BeR-) l~lllfl11'11n~&;o'u11111hui\'11'u ML 102 i~q Awalan BeR- aflu~uft'11tl~1fafi11~1n;o, fl1'u111 'H;tlti11&ftlJtUUi\'1fh1lf thmja-nrumnoaflu ti1n;o, 2.1 lufh Awalan ber- ~Uft'11'tl ~- nttlti1&11u 3 nn\ltut fttl be-, bel- Uftt ber- ~~'110fttlVOflflt'J 1tJil a a 1..!!ill "" ~ ~ ll ~1Jft'11'tl ber- 'ltlljftojullj'u be- 111t'Jlfl11tl1'nttl'Ut!'UP110'VW'f,Ut -R ber + rumah = '111u, aflua«1tt~t1~'111u, ijtl'st'j1jtli'1 ber + rasa =~rasa = fifn, i111n ber + renang = ~ren~ = 'llou ~Uft''i1tl ber- ::atj~o~aflu be- adt'j&fl11th~ij,..o1 UlU'Snft U~1oi1o 44 o4 4A!:i!..l/ ~A :m: 11l'nO~tl11tl01 CJt~()tlllJU,t'JOn&'A'U tlt'j ber +~a = bekerj =,,~,,. ll ll ' fi.:jfl1t'joh ber + ajar ber + unjur = belajar: = belunjut..... = 'SOU, lft1110'u.... = Oft, 'HOOfl 40 ML201

5 .1..1 "' A.,. o..sj t1 ~., ~11ft'1'1fl her- fl~1j her- ~11JlfUJ l1jfllfl1jfllfl,.'u~\.jt11v'vwfuw~ ~'U'l Uflmnn~nrln 1-rlu.u'fl ~~~1tnh~ t'tiu her + ganti = berganti = Ufl'U, fltlufl'u, ffft1j1jlw'u l her + langsung = berlangsung = 1J~1flfl, 111'1fl{), 1lfi,.'U, ~fll'utn her + kemhang = berkemhang = 1J1'U, 1Ufl, &~1J 1~. ow~'ul,,.vlv Jl.cl ~ \.Jlfl~fl~ Awalan her- fllfl1'v1fllfltl1l1flfl11'1flll~jff1'hl her- 1l~llJUfll flfl1'111fl;v1 (tak transitif) 1YtJ belajar, hekerja, berjalan dan lain-lain 11~flUfftl~n1v1 Yhd~lu111'U1U111fl ly\j berbulan-hulan, herjam-jam, db. ua~1cfuf!u~ Awalan me- 1u ij'j~lufl transitif 1~nft1Vtflun;tl1fl'J'J111~'n (pasio, w 2.3 fl u,fl~ Awalan 'her- fllfl;vllll~ll~ijty'j'jfl be~- ijfl111j111j1u~~i: Ua~n,~Y11m'Jff~ 1flff~11u~nu«nu lt1ui1 1tJu~11~Ut:Jn"n1Jn1 u1 ' 111'U her+ main = hermain = lft'u her + hual = herhual = ffu'tlul, \lflfju her+ salam = hersalam =. lt11nft'~hdflinfl1vnu her+ cakap = hercakap = \lflfjv... her + sapa = hersapa = flfl'tllu\lflfju Utl~ fl1 (fl1~fl1fl11) ~~1fl~~11d~~1Ufi'Ulfl~ ii111l1j~ult:l~ n;tll wflif&fjuon1'1lln;u, &.Vu her+ cukur = bercukur = lnu11u1tl~11t:l~~1v~'ulfn her + solek = hersolek. J/... = 11~~11U1fl11fl~ her+ jemur = berjemur = fl11juflfl her + semhunyi = hersemhunyi '... = C]ft:J\J~1lfl~ ML201 4f

6 &mvtufivum11rl/n;v,~1.jnntjufj1.jffl'.ifl! 'her-' (tlfl'jnm;vl) nufl;v,~tj,~ntju tjl1ff'l'jfl 'men-' (fffl'l'1jflivl) 1u.WtJd'l..;~1'1fn~u1innH/f21.Jff'.i'iflbeR- Hn~ men- ",~mh~cm'~1~u ~~il Dia sedang bercukur. (lltllflla~ l fl~11'1j1~1utl~lltll) Tukang gunting rambut itu mencukpr misai ayah saya. Jl. ('ih~~~ N1JflUU'.J l fl'.j11'1.j1~'rifltt~tj~\fu) Jlvil-3n;v,~n,tJdff~,,n1Jtl&rlurhrl'fl' &Jfu ber + jual = berjual = tti1v, unm1.j~v'.jff'.jfl'l ber + niaga = bec.iaga =' ~tl,lv, nl1fitl~, nlfll'l'"'l ber + tc;mun ' = be*nun ~ ber- kata a<ijektif ~un~~fl1111{ifn11!tjnj~'.jfl~ lgjt'.j her + gembira = berg~mbira = ti1~. 4u&;-3, ;,,;~.nfl1lll~,1jlfl her + sedih = bers~dih= &nv1~. lfffl1,,,lijjfl1lll~,, 'H~~1~ ber + jimat her + besarhati ' ber + keraskepala = berji~at = 1.Jn:11Vft, lt1~ml1f,hv = berb~sarhati =. ~,,,, jjfl111j~,, 'H~~tl1~ti = berk raskepala.,.; H1itl, ~tl, fu, 13-ivtJllll~. 11~ 1 D...,d.,. ' Ql;,! '1f ber-+ kata nama nl111ll,j~flltlfl'i1'llfl'iv1 'Yl1Jfl111J11111V~H"') ~H'.J,,,, (a) 'H1J1Vfl~ 'H, 'HNftNft~, Nft~ ber + anak = beran~ = f)f)fl~fl ber + peluh ber + buah ber + telur. = berpel~ = berbua~ = bertelut.... = l11~66tlfl. = &rjut)fl, tltlflnft (1~) ' = f)f)fl 1,j 42 ML201'

7 ber + kereta ber + kuda ber + songkok = berkereta = berkuda = bersongkok = = = '\11J'Hl "' """ '\11J1 q ff11j 't11j 1 n 't1 tn.j ber + bedak = berbedak = NA'Htfl (NAU'li~~'U) ber +rumah = berumah qtj = 1J1J1'U ber + rumah tangga = berumah tangga ber + kawan = berkawan Q.. = 1J 1 'Vttl'U ber + pendapatan = berpendapatan = ~nv1~. UL~u1~ (d) 1~ her+ fi1u11j~l~u1jljliv 'H1J1vil~ &mvulnvu, 'l'nnul~u,,;,. her +raja = beraja = 'l'11tl1jl~un-jfi~v ber + tuan = bertuan = 'l'11tl1jl~'u'u1v ber + bapa = berbapa = 'l'11tl1j1~uvitl, Y. 0 d "" "' 0.! q 4 (e),. ber + fi1'u11j1jtlofffll'u'y&nv101jn1'l'v11j1't11lfiv~'lf'n 't11j1vtl~ ber + sawah = bersawah = li1u1 ber + kebun = berkebun = lilff1'u ber + kedai = berkedai = '\11V'\ltl~ (f) 1~ ber + fl1u11j~l~v1tl1j1jljliv~li1tl1;$'n~1~'1 L"Jfu ber + kuli = berkuli = li1~1'ul~uqfl, lihl'u'huo ber + tukang = bertukang = lihl\.u~'u "Jf1~ ber + buruh = berburuh = L~'UO'l''l'1JO'l' ML201 43

8 her + mesyuarat her+ sekolah = bennesyuarat = 1.r1tbt111 = hersekqlah =,,, h u1o.u, iinl'jfttnn " her + hujan = berhuj~ = &riuihfju i1mhnj'l't lofl~1fqth'11'1fl ber Kumari berumur tujuh tahun. (fj1111ihn~ 1 ih Alat-alat permainannya bersepah ~i dalam rumah....:...,, (~1Jfl'Jtu'V6~1fiU,tl~1'V1 Qfl'V~lnfi~UflfllflDQ U1J1U) Kumari suka bermain air juga. " (fj1111'jf61jlriuu1f\'1tj} Lantai dapur menjadi berhabuk. <ifufli'1flfi10&r!u~u~~) Tetapi Kumari berdegll (UfifJ1111~6) Di sana, dia (Kumari) bertemu den~an seekor hurung. dc:,....,.,... ('VUUl'V1(fJ111'J)'W1Jfl1JUflfi111U~) Kumari berasa takut. '. Dia berlari sekuat hatinya. (l'v1~~~~1nh~1,6o1n't,th Kumari berjanji tidak akan nakall~gi ' ( fj11111 ~ntytyl'll't,~,fl'lsuofl) Bendera Thai berwarna merah, pu~h dan hiru., ' (1J~'Jf,;;,..,oiinufl~.,,1uatu1&~u> : 44 ML201

9 Orang tua itu bertongkat apabua berjalan~ ~. (tlu'lfnuu1f<at>),j1&~11u-uw::(na1)&~u Pohon mangga itu baru berbwap dan mungkin akan berbuah kelak., (~u1j:ah~ju~~tltlflfltln(..m)ua::t>1 ::&rluqn 1u&'lft1flt>,1.1 (1uou1f\fl) Dia berjanji hendak datang ke rumah saya akhir minggu ini.. ~ (&-u 11 1f ff(\1(\1111 :: 1J 1V nf 1\JUtl~u u 1.1 a 1t1( tyfl )ft\lfl1mib Orang kampung pada umumnya berkebun atau bersawab. (tl\j,\j'lf\jtjfllfltl~'l,tl;ila''l'u'h!tl't'h\j1) Sejak pulang ke kampung, Encik Sulaiman bertukang kayu. ~ < tt ~".; natj ~J ii a1' u 1fltl& tt, a1j 1-u, rt wth~, ~> Kami bergemblra kerana diterima masuk ke universiti. (vnmn~1 nu&wn::,~i'tjm'jvo1ji'tj11f&tfi'1&1vu1ujj1'nifltnnv) Dia telah berbulan-bulan merantau di luar negeri. (&11 1, ~lit>~& ~V1t>Q1 ufi,~tl,::mft) Para pelancong suka berjemur di tepi pantai.., ' ( tj'j 'J fl 1\J flfltl~ & fl tl'l'lftltj tl 1tJU fl fl fl 'J 1J 'H1fl ( fl 11J'lf1ti'H1fl) Lebih baik berlembut daripada berkeras dengan orang tua kita. fl 41.1:~ (6tl\J\Jtl1Jflfl11flO'J'UfltJfttlU1J1JtN&'J1) Nasi telah bertanak, tetapi lauk belum masak. (tfi'11,~\jfl1t~tfflu«1 UfltltJtfi'nv~,1i,~th (1t~f\'1J)) ~. (bertanak 1uti'Jt lvflil&flu pasif Ufl111J'H1J1tl = ditanak). Orang yang pandai bernlaga ekas kaya. (ekas = cepat) (fl\j~~1111tlitl~ ::'J1tl&~1) ML201 45

10 3.. Peribahasa J.l Raja sehari [ra-ja-s8-ha-ri] (~U~~.:J1U, 1~1V111~1ff11) Hasan dan Fatimah akan menjadi taja sehaafi tida~ lama lagi. ( 81ci'Uufl~'t'h~ll~U~~~rJu~u~~.:JlU (ll~ HlU). 1 u i,j.glu) Raja sehari itu akan pergi berbul~n madu ke Phuket..!,. A f. Ql.. d d (t)ll~n.:j1uuu~~ il~llu1n.:j't'f:i~~ljv1hl(jlm) 3.2 Tolak ansur [to-la?.-an-sur] 0thf~ 1 fl.:jfi'tntlu, l~6'fl.:j~.:jtluuc~tlu, 1lf nuufl~nu,l~vil'l'~1l1w) Pibak kami telab bertolak ansur pengan mereka untuk menyelesai kan masalab itu. (~1Vl'i1 1~~flfi.:Jtitu-n'o.:Jnuvnm11 1~ou"'iltli111Ju llfqri1-3 1 il 3.3 Biar mati anak jangan mati ada. [bia-r/ma~ti/a na?(a-~an/ma~ti!a-dat], "!:!..cl d, ".cl..cl, (UfltiV M~fl~1VlnV~fl11Vl~~ 11~~1J1i'l"l'~lUV1lu'l'~l'WWfl1fJ (fj't'\lfffllv) il) tymii~uuff~-311ftl'tun-3fl1'l'v~,jt:j1u'uu1j1j'nllluv1ltt~6-3fluu~rlou Penduduk kampung itu mementinfn adat,~ ibarat biar mati anak jangan mati adat. (U'l'~'l11fl'l'M~U'1uuu11ff111JJthfl'q,nu\U1J1J'l''l'lllUV111/'l'~t'WcU&Mi1ou~-3 tymii~~ h1h'~n~~mnv~n h1~u~tl'wwfl'fylth 3.4 Biar lambat asal selamat. [bia-r/l,m-bat/a-savs8-la mat] (tl-3~~~1~,~ &rjui-'l''ut11hufi6ativ1~riou) t'liu!. Kita bendaklab bersabar apabila mtj,nandu dijall!n raya.dan menganialkan sikap ', d, d Gl..,,.1! biar lambat asal se.amat (ll1f11l'nf:l~flu \llq.u,&'u'uw~'uu'l'fl. Un~N ouumc1-3l~o1jnilff'v~-h f1 i,jtrj~ 1 'itt~o 1 H'ilflofltl'u, ~rlou) 46 Ml- 201

11 4. ufl«1u Jl '.. ' 1 U1Jl'll~ vuuu-omnn vuflyior1'1,.nht~1 vhuv-3 11i'L1vu{Lnv1n1Jt11n;m. '. '.... tl..., " " l'llh'o ff'i'ifl her- ~ft'o"\l\jfl1111lf111t.llll1t11i 'lt ('HU1l1) 4UtHfl1fl'irJ1l'llfl"\l1flfl1'i.. l~li~uff'i'ifl her-: \ltl~u fl1tlfl11llfl';tn M~t:ltl ff"-3fl1'ifl'lt\11l~u ~1U1U111fl 11 ftt 1~ lll'l'u~~tlty'i'ifl men-1'utllt1vflfffl'ill.jfl;v11~flft1t.ll~'ufl;t.l1 flll1111\lfl (pasif) fll'ju'stllj'uni'lfllrj1jj'jrj'u 5.1 1M~mhu~'Ofllfft.l-3l1V~fl1111l~'0-3Akibat Tidak Mendenga! Kata Jnutlnt1V-3fl11111~'0-3 Akibat Tidak Mendengar Kata 1~t1~1'Utn1:11,'VW ~11i'11lfl1111 c'nntl1mtlch) 5.3 Jawab soalan- so.alan yang berikut dengan fakta yang diberikan (\l-391'01jfl1tl111 " ' ' ~-o 1tluli'1v,r-o,~\l\l; -3~-3Vitlnn{)) Berapa umur Kumari? Mengapa dikatakan Kumari itu nakal? Mengapa lbunya memarahi Kumari? Cara apakah Kumari merajuk ibunya? Akhimya apa pelajaran yang Kumari mendapat dalam hutan? 5.4 silah tempat- tempat kosong yang berikut dengan kata kerja yang sesuai ( \l-31~11fl1 1 'U'Jf'0-31H~1Ufl1fl; t.ll~ tff11) bertumbuk, berlari, berundur, bersembunyi, berjanji, berjahit, berbaju, berkasut, berkebun, bertelur, bersukacita, berjalan, berdua, berbahasa, bertulis, bergotong-royong, berambut panjang, berpunca, berbasikal, bekerja, ML201 47

12 5.4.1 Petani itu kelapa Sida dapat Melayu1dengan baik Petang Tadi Hasan dengan Halim Budak-budak itu dilbawah katil Mere lea akan be~a seterusnya Laporan itu belum lagi Murid-murid selc:olah seragam Adilc: baharil lee se~lah Ayam hutan itu sudah Mereka sahaja tij.laaal di rumah itu; Kami suka di tepi jpantai M1,1suh mula Baju sekolah anaknya sudah --~----, Mereka.._ sepanjan$ hari Mereka sedang Gadis yang ---- itu kepsih abang saya Mereka ---- memben!ihlc:an kampung mereka Pencemaran alam selc:itar daripada beberapa faktor Budak-budalc: suka ke sekolah kami hanya kais ~gi malc:an pagi,.kais petang makan petang. 48' ML201

13 6. ltltnmuu1.h:ai'h.. Na~lt11J'n 6.1 Jawapan- Jawapan dalamjudul5.3 adalah yang berikut: Kumari berumur tujuh tahun Kumari dikatakan nakal kerana dia suka membiarkan alat-alat pennainannya bersepah, suka _bennain air, mudah merajuk dan kadang-kadang melawan kata-kata ibunya lbunya memarahi Kumari kerana dia menaburkan tepung di atas lantai serta menyepak tepung itu sehingga lantai dapur menjadi berhabuk Kumari merajuk ibunya dengan lari ke dalam hutan untuk mencari seorang ibu yang sayang kepadanya Kumari berasa takut akan seekor singa sehingga dia berlari sekuat hatinya. 6.2 Jawapan- Jawapan dalamjudul5.4 adalah yang berikut: berkebun berlari ~6.2.2 berbahasa berundur bertumbuk berjahit bersembunyi bersukacita berjanji berjalan bertulis berambut panjang berbaju bergotong-royong berkasut berpunca bertelur berbasikal berdua bekerja ML201 49