เทคโนโลย ทางการศ กษา

Transcription

1 เทคโนโลย ทางการศ กษา เทคโนโลย ทางการศ กษา หมายถ ง การประย กต ความร ทางว ทยาศาสตร อย างม ระบบเพ อน ามาใช ใน กระบวนการเร ยนการสอน แก ไขป ญหา และพ ฒนาการศ กษาให ก าวหน าต อไปอย างม ประส ทธ ภาพ ความร ทาง ว ทยาศาสตร ม ความหมายไม เพ ยงแต เป นว ทยาศาสตร ทางธรรมชาต เท าน น แต ย งรวมหมายถ งว ทยาศาสตร ทาง จ ตว ทยา และศาสตร ในการบร หารงานครอบคล มท งด านบร หารว ชาการและบร การ ด งน นในการน าเทคโนโลย ทางการศ กษามาปร บปร งประส ทธ ภาพในการศ กษา จ งครอบคล ม 3 ด าน ค อ 1. เคร องม ออ ปกรณ การสอนต าง ๆ (Devices หร อ Hardware) เป นการน าอ ปกรณ มาใช ในการศ กษา 2. ว สด (Materials หร อ Solfware) เป นการผล ตว สด การสอนแนวใหม การน าเอาว สด การสอนมาใช ตลอดจนการผล ตบทเร ยนส าเร จร ปในแบบต าง 3. ว ธ การและเทคน ค (Methods and Techniques) ได แก กระบวนการ ก จกรรมต าง ๆ ท ประย กต มาใช ใน การศ กษา การน าเทคโนโลย ทางการศ กษามาใช ในการจ ดการศ กษาน นจะย ดหล กการท วไปเหม อนการน า เทคโนโลย ไปใช ในสาขาว ชาการอ น ๆ ค อ ประส ทธ ภาพ (Efficiency) หมายความว า เม อน าเอาเทคโนโลย มาใช แล วท าให เก ด การเร ยนร ตามท วางจ ดม งหมายเช งพฤต กรรมไว ในแผนการสอน ประส ทธ ผล (Productivity) หล งจบกระบวนการเร ยนการสอนแล ว ผ เร ยนท งหมด หร อเก อบท งหมดเก ดการเร ยนร ตามจ ดม งหมายท วางไว ประหย ด (Economy) การท จะน าเอาเทคโนโลย มาใช ในการเร ยนการสอน ต อง ตระหน กถ งข อน ในการเร ยนการสอนถ าม ประส ทธ ภาพและประส ทธ ผลใช ทร พยากรอย างประหย ด ก ย อมถ อว าสามารถบร หารจ ดการเก นค มค า นโยบายเทคโนโลย สารสนเทศของประเทศไทย นโยบายเทคโนโลย สารสนเทศระยะ พ.ศ ของประเทศไทย ซ งคณะร ฐมนตร ได เห นชอบเม อ 19 ม นาคม พ.ศ ได เสนอเป าหมาย ย ทธศาสตร และความเช อมโยงระหว างย ทธศาสตร ก บการพ ฒนาประเทศ ไทยให เป นส งคมแห งภ ม ป ญญาและการเร ยนร เพ อใช และสร างภ ม ป ญญาของคนไทยท จะท าให ประเทศไทยม ความแข งแกร งและความสามารถท จะร บการท าทายของการแข งข นในระบบเศรษฐก จใหม ของส งคมโลกาภ ว ตน ได อย างเต มท นอกจากน นย งได เสนอแนะก ญแจแห งความส าเร จท จะใช กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศฯ ฉบ บน ไปด าเน นการให เก ดผลต อไป 120

2 รายงานฉบ บสมบ รณ นโยบายเทคโนโลย สารสนเทศระยะ พ.ศ ของ ประเทศไทย ได เป ดประเด นน าของกรอบนโยบายฯ ไว สามเร อง ค อ ความท าทายในย คโลกาภ ว ตน ส งคมแห งภ ม ป ญญาและการเร ยนร และประเทศไทยในทศวรรษแรกของคร สต ศตวรรษท 21 นโยบายฯ น ม สาระโดยรวมว า เทคโนโลย ใหม ท รวมคอมพ วเตอร สารสนเทศ และ การส อสาร (โทรคมนาคม) เร ยกว าเทคโนโลย สารสนเทศและการส อสาร (Information and Communications Technology หร อ ICT) รวมถ งเทคโนโลย ช วภาพ และพ นธ ว ศวกรรมศาสตร ได แก ให เก ดก จกรรมใหม ๆ ในทางเศรษฐก จและส งคมอ นส งผลต อการด ารงอย และการพ ฒนาของ ประเทศต าง ๆ ในโลกท แตกต างจากอด ตอย างมากจนเป นท ยอมร บก นว าในศตวรรษท 21 (เร มจาก ค.ศ หร อ พ.ศ เป นต นไป) จะเก ดเศรษฐก จใหม ท เร ยกว า เศรษฐก จแห ง ภ ม ป ญญาและการเร ยนร (Knowledge-based Learning Economy) และจะม ผลท าให ประเทศไทย ซ งม ทร พยากรบ คคล อ นม ความร เป นพ นฐานสามารถจะพ ฒนาล าหน าประเทศอ น ๆ ท ด อยใน ส วนน อย างมาก อย างไรก ตาม ว ทยาการใหม ต าง ๆ ได ข บเคล อนให ระด บการพ ฒนาของประเทศต าง ๆ ท เจร ญแล วก าวไปอย างรวดเร วมาก จนเก ดความเหล อมล ามากข นโดยล าด บ เน องจากประเทศท ล าหล ง ก าวหน าไม ท นเม อเก ดเศรษฐก จใหม ก เก ดช องว างทางเทคโนโลย ใหม มากข นโดยเฉพาะ ICT และ ช องว างน ไม เพ ยงแต ท าให ระด บความก าวหน าของประเทศต าง ๆ แตกต างก นเท าน น แต ย งท าให เก ดความเหล อมล าของส งคมในประเทศอ กด วย ประเทศไทยจ งควรตระหน กถ งปรากฏการณ น และควรจะเร งแก ไขพร อมก บป องก นม ให เก ดผลกระทบไปในทางท ไม พ งประสงค ได เน องจากข อ ว เคราะห ถ งศ กยภาพของประเทศไทยแสดงให เห นว าป จจ บ นประเทศไทยม ท งความเข มแข งและ ความอ อนแอ โดยจะต องด ารงสภาพอย ก บโอกาสและการค มคามท ามกลางการแข งข นของประเทศ ต าง ๆ ในโลกเศรษฐก จและส งคมใหม อ กยาวนาน นโยบายเทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาประเทศให เป นส งคมของภ ม ป ญญาและการ เร ยนร ส าหร บช วงเวลา พ.ศ ประกอบด วยองค ประกอบหล กสามองค ประกอบ ได แก การลงท นในการสร างทร พยากรมน ษย ท ม ความเหมาะสมและท นการ การส งเสร มให ม นว ตกรรมท ท นการเปล ยนแปลงของโลกท งในระบบเศรษฐก จและส งคม การลงท นและการส งเสร มให ม โครงสร างพ นฐานสารสนเทศ และอ ตสาหกรรม เก ยวเน องอย างจร งจ งและต อเน อง 121

3 กรอบนโยบายน ม ว ตถ ประสงค ท จะท าให ประเทศไทยบรรล เป าหมายส าค ญสามประการ ค อ เพ มข ดความสามารถในการใช เทคโนโลย เป นเคร องม อพ ฒนาประเทศ โดยม เป าหมายในการเล อนสถานภาพของประเทศไทยจากประเทศ ในกล มผ ตามท ม พลว ต (dynamic adopters) อ นด บต น ๆ ไปส ประเทศ ในกล มประเทศท ม ศ กยภาพเป นผ น า (potential leaders) อ นด บต น ๆโดยใช ด ชน ผลส มฤทธ ทางเทคโนโลย ของส าน กงานโครงการพ ฒนาแห งสหประชาชาต (UNDP) เป นเคร องประเม นว ด เพ มจ านวนแรงงานความร ของประเทศไทยจากประมาณร อยละ 12 ของแรงงาน ท งหมดให เป นร อยละ 30 ซ งเท าก บค าเฉล ยของแรงงานความร ของกล มประเทศพ ฒนาแล ว (OECD) ในพ.ศ ตามสถ ต ขององค การแรงงานระหว างประเทศ (ILO) พ ฒนาเศรษฐก จของประเทศ โดยเพ มส ดส วนของม ลค าอ ตสาหกรรมท เก ยวข องก บ การใช ความร เป นพ นฐานให ม ม ลค าถ งร อยละ 50 ของผล ตภ ณฑ มวลรวมประชาชาต (GDP) จากว ส ยท ศน และนโยบายด งกล าว น าไปส การก าหนดกลย ทธ การพ ฒนาโดยใช เทคโนโลย สารสนเทศท ส าค ญไว 5 กล ม ค อ เทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาด านภาคร ฐ (e-government) เทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาด านพาณ ชย (e-commerce) เทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาด านอ ตสาหกรรม (e-industry) เทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาด านการศ กษา (e-education) เทคโนโลย สารสนเทศเพ อการพ ฒนาด านส งคม (e-society) เม อน ากลย ทธ ท ง 5 น มาด าเน นการ โดยประสานส มพ นธ และเช อมโยงการด าเน นการ ของแต ละกล มด วยการวางแผนและการปฏ บ ต ท รอบคอบ บนพ นฐานของป จจ ยส าค ญอ กสามด าน ท จะเป นส อน าไปส เศรษฐก จและส งคมแห งภ ม ป ญญาและการเร ยนร ค อ การสร างทร พยากรมน ษย การส งเสร มนว ตกรรมและโครงสร างพ นฐานสารสนเทศและอ ตสาหกรรมสารสนเทศ เช อว าส บป ข างหน าประเทศไทยจะม การพ ฒนาไปส เป าหมายข างต นได อย างเหมาะสม เป าหมายและย ทธศาสตร การพ ฒนาใน นโยบาย IT 2010 นโยบาย IT 2010 ได ก าหนดเป าหมายและย ทธศาสตร การพ ฒนาในแต ละกล มสาขา สร ปได ด งน ด านภาคร ฐ (e-government) ม เป าหมายในการน า ICT มาพ ฒนาและปร บปร งระบบงานบร หารท ส าค ญท กประเภท ของส วนงานของร ฐ ให ม ประส ทธ ภาพส งส ด ภายใน พ.ศ และพ ฒนาบร การท ให แก สาธารณชนให ได ครบท กข นตอนใน พ.ศ

4 ด านพาณ ชย (e-commerce) ม เป าหมายม งสร างประโยชน โดยรวมในก จการพาณ ชย ของประเทศ ท งในความสามารถ ในการแข งข นของคนไทย และการพาณ ชย อ เล กทรอน กส ส าหร บธ รก จส งออก การค าและบร การ ตลอดจนการบร โภคของประชาชน ด านอ ตสาหกรรม (e-industry) ม เป าหมายในการส งเสร มและพ ฒนาการใช และการผล ตอ ปกรณ เทคโนโลย สารสนเทศ ของภาคเอกชน เพ อให เก ดอ ตสาหกรรมการผล ตท ใช ความร เป นทร พยากรส าค ญ ใน พ.ศ ด านส งคม (e-society) ม เป าหมายท จะลดความเหล อมล าของส งคม อ นเป นผลเน องมาจากความเหล อมล าใน การเข าถ งสารสนเทศและความร ซ งหมายถ งการพ ฒนาให ค ณภาพช ว ตของประชาชนท วไปด ข น และใกล เค ยงก นให มากท ส ดโดยล าด บ เพ อก อให เก ดเป นส งคมแห งภ ม ป ญญาและการเร ยนร ท ม ค ณภาพ ด านการศ กษา (e-education) ม เป าหมายในการสร างความพร อมของทร พยากรมน ษย ท งหมดของประเทศ เพ อช วยก น พ ฒนาให เก ดส งคมแห งภ ม ป ญญาและการเร ยนร ท ม ค ณภาพ ย ทธศาสตร ท ใช เป นการเน นหน กในการจ ดหา จ ดสร าง ส งเสร ม สน บสน น โครงสร าง พ นฐานสนสนเทศและอ ปกรณ เก ยวเน องก บการศ กษาและการเร ยนร รวมถ งว ชาการ ความร สารสนเทศต าง ๆ และผ สอน อ นจะม ส วนในการจ ดการ และการบร หารการศ กษาและ การฝ กอบรมท งว ชาการและท กษะเพ อพ ฒนาและยกระด บค ณภาพความร ของทร พยากรมน ษย ของ ไทยให เป นประชากร ก าล งคน และก าล งแรงงานท ม ค ณภาพและสมบ รณ ด วยภ ม ป ญญาและ การเร ยนร สามารถสร างสรรค เศรษฐก จและส งคมไทยให ม ความเจร ญก าวหน าท ดเท ยมประเทศท พ ฒนาไปแล วได โดยเร ว เพ อให บรรล ว ตถ ประสงค ข างต น จะต องลดความเหล อมล าของโอกาสในการเร ยนร ของ ประชากรไทยอ นส บเน องมาจากสถานภาพของสถาบ นการศ กษา หล กส ตรว ชาการ ภ ม ประเทศ สถานภาพทางเศรษฐก จและส งคม คลอดจนความร และสารสนเทศลงให มากท ส ด ผลล พธ ค อการ ยกระด บภ ม ป ญญาและค ณภาพก บปร มาณของความร ของประชากรไทยโดยท วไปให ส งข นโดย ล าด บ เพ อให เป นข มพล งในการพ ฒนาเศรษฐก จ ส งคม การเม อง และความม นคงของประเทศ อย างย งย นและยาวนานส บไปในอนาคต 123

5 ความส าเร จการพ ฒนาเทคโนโลย และการส อสาร เง อนไขของการพ ฒนานโยบายและแผนต าง ๆ ไปส การปฏ บ ต ท จะให เก ดผลส าเร จไว โดย เปร ยบเสม อนก ญแจแห งความส าเร จ ได แก 1. การให ความส าค ญก บสารสนเทศ เน อหาและความร มากกว าหร อเท าก บการลงท นใน โครงสร างพ นฐานและอ ปกรณ รวมถ งการส งเสร มให เก ดการว จ ยพ ฒนาและนว ตกรรมท จะท าให ข ดความสามารถของไทยส งข นโดยไม หย ดย ง และสามารถพ งตนเองได มากข นท กขณะ นอกจากน นย งจ าเป นท จะต องสร างองค กรความร ในระด บต าง ๆ ของส งคมท งภาคร ฐและเอกชน ส าหร บก จกรรมการเร ยนร การพ ฒนาส งคม และการประกอบก จกรรมขนาดต าง ๆ ของ ประชาชนไทย 2. การพ ฒนาบ คลากรอย างต อเน อง ท งในระบบการศ กษาและนอกระบบ ท าให เก ดการ พ ฒนาแรงงานป จจ บ นไปส แรงงานท พ ฒนาด วยความร อ นย งย น และประชากรโดยรวมท จะรองร บ และสร างส งคมความร ท ม พลว ตร 3. การลดช องว างและความเหล อมล า อ นเป นผลกระทบจากการพ ฒนาเทคโนโลย สารสนเทศและการส อสาร (Digital Divide) ให แปรเปล ยนเป นการสร างโอกาสอ นท าให ความเหล อมล าในการขาดแคลนโครงสร างและอ ปกรณ ในท กษะและความรอบร ในว ฒนธรรม ประเพณ ในสภาวะแวดล อมและในความสามารถของการบร หารจ ดการลดลงหร อสลายไปโดยเร ว ท ส ด 4. การก าหนดและสร างกลไกท างานได อย างต อเน อง โดยต องม สภาวะ การเป นผ น า ท งในระด บก าหนดนโยบาย และการน านโยบายไปปฏ บ ต ให เก ดผล องค ประกอบจ าต องม ท ง ผ บร หาร (บ คลากร) ระด บผ น าประเทศและองค กรบร หารท ม ประส ทธ ภาพ และม ธรรมร ฐ ได แก 4.1 ให นายกร ฐมนตร เป นประธานคณะกรรมการเทคโนโลย สารสนเทศแห งชาต (กทสช.) โดยม ส าน กงานนโยบาย ICT ร บผ ดชอบด าเน นก จการในเช งนโยบายตามท คณะกรรมการได ก าหนดข น ให การบร หารงานและการจ ดการของส าน กงานนโยบายม ประส ทธ ภาพ และม ความโปร งใส โดย ไม ท างานเป นระบบราชการ เพ อม ความว องไว ร บการเปล ยนแปลงอย างรวดเร วของ ICT และ สถานการณ ของโลกแห งการแข งข น 4.2 ม ส าน กงานสน บสน นการปฏ บ ต การ ท าหน าท สน บสน นและช วยให เก ด ความร วมม อในการด าเน นการขององค กรปฏ บ ต ต าง ๆ เพ อเก ดความส าเร จ 4.3 เม อการด าเน นนโยบายของส าน กงานนโยบายและส าน กงานสน บสน น การปฏ บ ต การได พ ฒนาไปส ระด บชาต และม ขนาดของก จการกว างขวางเก นกว าก จกรรมเฉพาะกาล 124

6 ก ควรพ ฒนาให ม การจ ดต งกระทรวงเทคโนโลย สารสนเทศ (ซ งควรจะรวมการส อสารไว ด วย) เพ อ ร บผ ดชอบการพ ฒนา ICT ของชาต ให เป นมาตรฐานสากล เช น ประเทศท พ ฒนาแล วหลาย ประเทศได ด าเน นการอย จะท าให ก จการ ICT ของไทยม ความสมบ รณ ก าวหน า และย งย น เป น การถาวรส บไป 4.4 ให ส วนงานราชการอ น ๆ ในระด บกระทรวง ทบวง และกรม ได เข าร วม ร บผ ดชอบด าเน นการโครงการตามแผนงานต าง ๆ ซ งเก ยวข องก บก จของแต ละส วนงาน โดย ได ร บนโยบายของร ฐบาลท เก ยวก บแผนแม บทฯ ไปด าเน นการด วยการวางแผนการปฏ บ ต การ และจ ดเตร ยมก าล งทร พยากรท กประเภทท จะต องใช ให สมบ รณ หากส งใดท ภาคเอกชนจะ ด าเน นการได เน องจากสภาวะของธ รก จหร อนโยบายของชาต เช น บร การโทรคมนาคม แข งข น เสร เป นต น ร ฐควรให เอกชนเข ามาม บทบาทในการให บร การจะประหย ดกว าสร างบร การของแต ละส วนราชการข นมาใช งานเอง ในการน ส าน กงานสน บสน นการปฏ บ ต การ (ตามข อ 4.2) อาจให ความช วยเหล อและสน บสน นได อย างด 4.5 เช อมโยงนโยบายและก จกรรมขององค กร ซ งม ภารก จก าหนดไว ในกฎหมายท จะ รองร บมาตรา 78 ของร ฐธรรมน ญแห งราชอาณาจ กรไทย พ.ศ เข าก บนโยบายและก จกรรม ของคณะกรรมการก จการโทรคมนาคมแห งชาต (กทช.) และคณะกรรมการก จการกระจายเส ยง และก จการโทรท ศน แห งชาต (กสช.) ซ งก าหนดไว ในพระราชบ ญญ ต องค กรจ ดสรรคล นความถ และก าก บก จการว ทย กระจายเส ยง ว ทย โทรท ศน และก จการโทรคมนาคม พ.ศ ท รองร บ มาตรา 40 ของร ฐธรรมน ญแห งราชอาณาจ กรไทย พ.ศ เพ อท าให คล นความถ ว ทย และ โครงสร างพ นฐานสารสนเทศ รวมถ งเทคโนโลย สารสนเทศโทรคมนาคมและการกระจายเส ยงท ผนวกเข าด วยก น (Convergence of Technology) ได ถ กน ามาใช เป นส อสาธารณะท ทรงประส ทธ ภาพ ส าหร บการแพร กระจายของข อม ล ข าวสาร การส อความ การเร ยนร และความร ให ประชาชนใน ส งคมไทยท กระด บม โอกาสสร างเสร มภ ม ป ญญาและการเร ยนร ด วยตนเองได ท กโอกาส บทบาทของสถานศ กษาก บเทคโนโลย ทางการศ กษา สถานศ กษาเป นหน วยงานทางการศ กษาท ส าค ญท ส ดในการน าเอานโยบายทางการศ กษา ของท กระด บไปบร หารจ ดการในสถานศ กษา เพ อให ผ เร ยนเก ดการเร ยนร และพ ฒนาตนเองอย าง เต มตามศ กยภาพ เพ อให เป นคนด ม ป ญญา และสามารถด ารงช ว ตอย ในส งคมได อย างม ส ข ด งน น ผ บร หารสถานศ กษาจ งเป นผ ท ม บทบาทส าค ญท ส ดในการบร หารจ ดการใน สถานศ กษาให บรรล เป าหมาย โดยเฉพาะในการน าเอาเทคโนโลย มาใช ในการเร ยนการสอน จ งขอ กล าวถ งบทบาทของผ บร หารสถานศ กษาในการน าเอาเทคโนโลย มาใช ในการเร ยนการสอน ด งน 125

7 1. การสร างองค ความร เพ อให การน าเอาเทคโนโลย มาใช ในการเร ยนการสอน เก ด ประโยชน ค มค าส งส ด การพ ฒนาความร และเทคน คว ธ การแก ผ เก ยวข อง จ งม ความจ าเป นและ ส าค ญย ง ผ ม ส วนเก ยวข องโดยตรง ได แก - ผ บร หารและคร โดยใช เทคโนโลย ทางการศ กษาท ก าวหน ามากข น บ คลากรจะต อง พ ฒนาท งด านการผล ตและการใช เทคโนโลย เพ อให ม ความร ความสามารถและท กษะ เพ อการใช เทคโนโลย ท เหมาะ ม ค ณภาพและประส ทธ ภาพ - ผ เร ยน พ ฒนาผ เร ยนให ม ความร และท กษะเพ ยงพอท จะใช เทคโนโลย ทางการศ กษา ในการแสวงหาความร ด วยตนเองได อย างต อเน องตลอดช ว ต 2. การจ ดหา เพ อให ม เทคโนโลย เพ อการศ กษาท พอเพ ยงต อการจ ดการศ กษา บทบาทของผ บร หาร สถานศ กษาจ าเป นอย างย งในการประสานเคร อข าย เพ อระดมทร พยากรในการจ ดหา เช น องค กร ปกครองส วนท องถ น องค กรเอกชน สมาคมต าง ๆ เทคโนโลย เพ อการศ กษาท ส าค ญ ได แก 1. แบบเร ยน ต ารา หน งส อทางว ชาการ 2. ส อ ส งพ มพ อ น ๆ 3. ว สด อ ปกรณ 4. เทคโนโลย อ น ๆ เช น ว สด อ ปกรณ ว ธ การ และเทคน คกระบวนการ ฯลฯ ล กษณะของเทคโนโลย เพ อการศ กษา ควรม ความหลากหลาย ช วยส งเสร มให การเร ยนร เป นไปอย าง ม ค ณค า น าสนใจ ชวนค ด ชวนต ดตาม สอดคล องก บว ธ การเร ยนร ธรรมชาต ของสาระการเร ยนร และความแตกต างระหว างบ คคลของผ เร ยน 3. การใช เทคโนโลย ในการจ ดการศ กษา บทบาทของผ บร หารสถานศ กษา ในการน าเทคโนโลย มาใช ในการจ ดการศ กษา เพ อให เก ดประโยชน ส งส ด จะครอบคล มในเร องต อไปน 3.1 การบร หาร โดยใช ประโยชน จากเทคโนโลย ท ม E-Office 3.2 การจ ดการเร ยนการสอน โดยการน าเอาเทคโนโลย มาช วยในการเร ยนการสอนให ม ประส ทธ ภาพย งข น เช น ETV, NET, Lining, Library, Internet 4. การก าก บ ต ดตาม และประเม นผล สถานศ กษาซ งเป นผ จ ดการศ กษา เพ อให ผลผล ตทางการศ กษา ค อ ผ เร ยนม ค ณภาพ ตามมาตรฐานท ก าหนด จ าเป นต องม ระบบการก าก บ ต ดตาม และประเม นผลท ม ประส ทธ ภาพ โดยต องม การด าเน นการท เป นระบบเคร อข าย การม ส วนร วมจากผ เก ยวข องท กส วน เพ อค นหา แนวทางร วมก นในการพ ฒนา 126

8 การประเม นผลการใช เทคโนโลย ทางการศ กษาควรค าน งถ งหล กประส ทธ ภาพ ประส ทธ ผล และประหย ดเป นส าค ญ ร ปแบบและต วอย างกระบวนการท างานของหน วยงานในการน าเทคโนโลย มาใช ใน การจ ดการและบร หาร จากนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศระยะ พ.ศ ของประเทศไทย หน วยงาน ต าง ๆ สามารถน านโยบายด งกล าวมาส การปฏ บ ต ด งเช น ส าน กงานคณะกรรมการการศ กษาข นพ นฐาน ได ก าหนดศ นย ปฏ บ ต การคณะกรรมการการศ กษาข นพ นฐาน (ObecDoc) ข น ซ งม ขอบข ายและ แนวทางในการท างาน ด งน ศ นย ปฏ บ ต การส าน กงานคณะกรรมการการศ กษาข นพ นฐาน (ObecDoc) ซ งม หน าท น าเสนอข อม ลสารสนเทศ เพ อการบร หารและการจ ดส นใจ ส าหร บผ บร หาร โดยท นายกร ฐมนตร สามารถเร ยกข อม ลของศ นย ปฏ บ ต การ สพฐ. สพท. และ โรงเร ยนได จ งจ าเป นท จะต องให สพท. และโรงเร ยนม เว บไซต เพ อน าเสนอข อม ลสารสนเทศ โดยเฉพาะ ด งแผนภ ม แผนภ ม แสดงการส บหาข อม ลสารสนเทศ ส งท นายกร ฐมนตร ต องการ MIS (Management Information System) EIS (Executive Information System) GIS (Geographic Information System) การบร หารจ ดการ การต ดส นใจ ภ ม ศาสตร 127

9 บทบาทหน าท ของศ นย ปฏ บ ต การ สพฐ. ศ นย ปฏ บ ต การ สพฐ. ม บทบาทหน าท ด งต อไปน 1. จ ดท าบ ญช ผ ใช (User Account) ส าหร บนายกร ฐมนตร รองนายกร ฐมนตร และผ ท เก ยวข อง 2. จ ดท าข อม ลบทสร ปส าหร บผ บร หารในร ปแบบท เหมาะสม เช น กราฟ ตาราง และ ข อม ล Real-Time 3. จ ดท าข อม ลแจ งเต อนสภาวะและสถานการณ ท ส าค ญ 4. น าเสนอข อม ลตามแนวทางท ศ นย ปฏ บ ต ตามนายกร ฐมนตร ก าหนด กระบวนการท างานและการได มาของข อม ลของศ นย ปฏ บ ต การของ สพฐ. ได จากส งพ มพ ข อม ล จากสถานศ กษา จากเขตพ นท การศ กษา หน วยงานอ น ๆ แล วน ามาส งเคราะห และ น าเสนอผ บร หารตามแผนภ ม ข างล าง แผนภ ม แสดงกระบวนการท างานและการได มาของข อม ล ผ บร หาร Presentation Analysis - ส อส งพ มพ - โทรศ พท - ฯลฯ Internet Website Database System - ข อม ลรายว น - ข อม ลทางการศ กษา - ข อม ลท เก ยวข อง หน วยงานนอกส งก ด ส าน กในส งก ด ส าน กงานเขตพ นท สถานศ กษาในส งก ด 128

10 ร ปแบบการเร ยกด ข อม ล ศ นย ปฏ บ ต การของ สพฐ. ม ร ปแบบการเร ยกด ข อม ลตามแผนผ งน Prime Minister s Operation Center ศ นย ปฏ บ ต การ ส าน กนายกร ฐมนตร Ministry s Operation Center PMOC Department Operation Center MOC Area Operation Center DOC School Operation Center นายกร ฐมนตร ผ บร หารฯ ศ นย ปฏ บ ต การ กระทรวง AOC ศ นย ปฏ บ ต การ สพฐ. SOC ศ นย ปฏ บ ต การ สพท. ศ นย ปฏ บ ต การ โรงเร ยน นายกร ฐมนตร หร อ ผ บร หารฯ ต องสามารถเร ยกด ข อม ลได ในท กระด บ จนถ งโรงเร ยน แผนภ ม แสดงร ปแบบการเร ยกด ข อม ล ร ปแบบการนส งข อม ลจากสถานศ กษาเข าส หน วยงานระด บ สพท. และส งให สพฐ. ต องสามารถส งได ใน ร ปแบบ Reao-Time หน วยงานระด บโรงเร ยน และ สพท. จะต อง น าเสนอข อม ลในเช งล ก เพ อการบร หารงานใน หน วยงานของท าน โดยอ งก บด ชน ต วช ว ดท DOC น าเสนอในเว ปไซต ของท าน AOC DOC MOC PMOC SOC แผนภ ม แสดงร ปแบบการส งข อม ล จากร ปแบบและต วอย างกระบวนการท างานของศ นย ปฏ บ ต การ สพฐ. สถานศ กษา สามารถน าไปประย กต และด าเน นการให สอดคล องเช อมโยง เพ อประโยชน ในการใช เทคโนโลย มาช วยในการบร หารจ ดการและการศ กษาให เก ดประโยชน ส งส ดต อไป 129

11 เอกสาร/แหล งค นคว าเพ มเต ม ว ฒ ช ย ประสารสอน. การใช เทคโนโลย การจ ดการเร ยนการสอน. กร งเทพฯ: บร ษ ท บ คพอยด จ าก ด, ศ กษาธ การ, กระทรวง. ค าช แจงประกอบพระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ.ศ และ ว เคราะห พ.ร.บ. การศ กษาแห งชาต ในร ปแบบของนโยบายและแผน. เอกสารอ ดส าเนา, หล กส ตรการศ กษาข นพ นฐาน พ ทธศ กราช กร งเทพฯ : โรงพ มพ องค การ ร บส งส นค าและพ สด ภ ณฑ, เอกว ทย แก วประด ษฐ. เทคโนโลย ทางการศ กษา หล กการและแนวค ดส. สงขลา : โรงพ มพ ภารก จการผล ตเอกสารและต ารา. มหาว ทยาล ยท กษ ณ จ งหว ดสงขลา,