ทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารการศ กษา Theory and Practice in Educational Administration

Transcription

1 ทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารการศ กษา Theory and Practice in Educational Administration มหาว ทยาล ยส โขท ยธรรมาธ ราช บ ณฑ ตศ กษา สาขาว ชาศ กษาศาสตร 1 : เข ยน พ พ ฒน ประด บเพชร 2, ฉลาด จ นทรสมบ ต 3, ช ยย ทธ ศ รส ทธ 4 : ว จารณ หน งส อ Sukhothai Thammathirat Open University 1 : principle writer Pipat Pradubpech 2, Chalard Chantarasombat 3, Chaiyuth Sirisuthi 4 : to adjudge หน งส อประมวลช ดว ชาทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารการศ กษา Theory and Practice in Educational Administration เล มน ม จ ดม งหมายสำาค ญท จะให น กศ กษา สามารถประย กต ทฤษฎ ไปใช ให เป นประโยชน ต อการวางแผนการบร หารและควบค มด แล การบร หารตามภารก จของแต ละคน ได เข ยนเก ยวก บความหมายและความสำาค ญของทฤษฎ ความเป นมาและพ ฒนาการศ กษา ทฤษฎ การบร หารการศ กษาซ งทฤษฎ การบร หารท สำาค ญ ได แก ทฤษฎ ภาวะผ นำา ทฤษฎ ระบบส งคม ทฤษฎ องค การ ทฤษฎ การบร หารข อข ดแย ง ทฤษฎ พฤต กรรมองค การ เป นต น ทฤษฎ ท เก ยวข องก บการบร หารการศ กษา เช น ทฤษฎ การจ งใจ ทฤษฎ การส อสาร ทฤษฎ องค การและการต ดต อองค การ ทฤษฎ ประส ทธ ภาพ และประส ทธ ผลองค การ ระบบการศ กษาและระบบการบร หารการศ กษา ทฤษฎ และหล ก การในการปฏ บ ต ภารก จและการพ ฒนาการบร หาร 1 มหาว ทยาล ยส โขท ยธรรมาธ ราช บ ณฑ ตศ กษา สาขาว ชาศ กษาศาสตร 2 น ส ตปร ญญาเอก สาขาการบร หารและการพ ฒนา คณะศ กษาศาสตร มหาว ทยาล ยมหาสารคาม 3 รองศาสตราจารย ดร.คณะศ กษาศาสตร มหาว ทยาล ยมหาสารคาม 4 ผ ช วยศาสตราจารย ดร.คณะศ กษาศาสตร มหาว ทยาล ยมหาสารคาม 1 Sukhothai Thammathirat Open University, Graduate, Education 2 Ph.D. Candidate in Administration and Development, Faculty of Education, Mahasarakham University 3 Associate Professor Dr., Faculty of Engineering, Mahasarakham University 4 Associate Professor Dr., Faculty of Engineering, Mahasarakham University

2 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 ส งคมของมน ษย เป นส งคมท ม การรวมต วเป นกล ม หม เหล า เป นช มชนขนาดต างๆ ต งแต หม บ าน ตำาบล เม องและประเทศ จ งต องม การจ ดระบบระเบ ยบของส งคม เพ อให สามารถ ดำาเน นก จกรรมด านต างๆ เป นไปด วยความเร ยบร อย เพ อความอย รอดสงบส ข และบ งเก ดความ ก าวหน าในช มชนเหล าน น จ งเป นสาเหต ให เก ด สถาบ นส งคม และ การบร หาร ข นมา สถาบ นส งคมท จ ดต งข น ไม ว าจะเป นครอบคร ว ว ด โรงเร ยน และองค กรอ นๆ ท ง ภาคร ฐ และเอกชน จ งต องอำานวยความสะดวกหร อบร การเพ อประโยชน ส ขของสมาช ก และความเจร ญของส งคมโดยดำาเน นภารก จตามท ส งคมมอบหมาย ด วยการจ ดต ง องค การ บร หาร ท เหมาะสมก บล กษณะของก จกรรมน น ๆ ด งน น ส งคมก บองค การบร หาร จ งเป น ส งท ไม อาจแยกจากก นได ด งเช น ศาสตราจารย ว ลเล ยม ซ ฟฟ น (William S. Siffin) ได กล าวไว ว า หากปราศจากองค การบร หารแล วส งคมก จะไม ม หากปราศจากส งคมแล วมน ษย ก ไม อาจจะดำารงช ว ตอย ได บทความว จารณ หน งส อน ผ ว จารณ ได ช ให เห นประเด นสำาค ญ ท พบและจากการท ได ศ กษาหน งส อเล มน ผ ว จารณ ได แบ งออกเป น 4 ส วน ค อ ประเด น เน อหาโดยรวม องค ความร ท นำาไปประย กต ใช ข อเสนอแนะเช งว จารณ ในม มมองการปฏ บ ต จร งและบทสร ป ส วนท 1 ประเด นเน อหาโดยรวมของหน งส อ ในการดำาเน นก จกรรมต างๆ ของ ธ รก จหร อหน วยงานใดๆ ก ตามจะต องอาศ ย การต ดต อ ส อสารระหว างก นโดยม จ ดประสงค เพ อแลกเปล ยนข าวสาร ข อม ล ความร ความ ค ด อ นก อให เก ดความเข าใจอ นด ระหว างก น การต ดต อส อสารเป นกระบวนท สำาค ญในการบร หารโดยเฉพาะการอำานวย การเน องจากในท กข นตอนของการบร หาร ย อมม การต ดต อส อสารเข าไปเก ยวข องอย ด วยเสมอ ด งน นในการบร หารงานองค การ 162 ผ บร หารต องให ความสำาค ญในเร องการต ดต อ ส อสารเป นอย างย งเพราะความสำาเร จองค การ ไม อาจเก ดข นได ถ าขาดการต ดต อส อสารท ม ประส ทธ ภาพ นอกจากน การต ดต อส อสาร (Communication) ย งช วยให การดำาเน น ก จกรรมต างๆ ของหน วยงานเป นไปอย าง ถ กต องตรงตามว ตถ ประสงค ท วางไว ก อให เก ดผลสำาเร จในการปฏ บ ต งาน การต ดต อส อสารเป นการส งข อม ล ข าวสารจากบ คคลหน งไปย งบ คคลหน งหร อ

3 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 หลายคน เพ อให เข าใจความหมายของข อม ล ข าวสารท ผ ส งส งไปและเก ดความเข าใจ อ นด ระหว างก นซ งการส งข าวสารอาจอย ในร ปของการส อสารด วยวาจา ลายล กษณ อ กษร การใช ก ร ยาท าทางอย างหน งอย างใด ก ได โดยอาศ ยช องทางในการต ดต อส อสาร ฉะน น งานด านการต ดต อส อสาร จ งเป นกระบวนการท ใช ส งเร องราวข าวสาร ข อความ เร องและภาพ ไปมาระหว างก นท ง ภายในหน วยงาน (Internal Communication) และภายนอกหน วยงาน (External Communication) ความสำาค ญของการต ดต อส อสารใช เป นหล กในการบร หารและปฏ บ ต งานส อสาร ท กประเภทในสาขาน เทศศาสตร และสาขาอ น ท เก ยวข อง สามารถนำามาสร างเป นกลย ทธ เพ อการเพ มประส ทธ ผลและประส ทธ ภาพ ของการส อสารมวลชน การส อสารพ ฒนาการ การส อสารการเม องหร อการส อสารธ รก จ ทฤษฎ การส อสารแนวปฏ บ ต สามารถนำามา ใช ในการพ ฒนาค ณภาพช ว ต ท งในด านการ ศ กษา การพ ฒนาอารมณ และจ ตใจ รวมท ง การพ ฒนาพฤต กรรม อาท ใช ส อเพ อการเร ยน ร ความเพล ดเพล น ความบ นเท งหร อจ ตบำาบ ด นอกจากน นย งจะเป นประโยชน ต อการส อสาร เพ อการพ ฒนาการเม อง เศรษฐก จ ส งคม ว ฒนธรรมและส งแวดล อม 163 การบร หารงานเพ อการปร บเปล ยน องค การจะต องคำาน งถ งความเป นจร งโดย ไม คำาน งถ งศ กด ศร และความต องการของ คน การบร หารงานระบบน จ งไม ค อยยอมร บ ค ณค าและว ธ การทำางานของคน เพราะสาย การบ งค บบ ญชากำาหนดไว แน นอนตายต วว า จากใครถ งใคร การแบ งงานจะแบ งตามความ ชำานาญเฉพาะอย าง การบรรจ เล อนข น เล อนตำาแหน งข นอย ก บความสามารถ ส วน ความส มพ นธ ระหว างบ คคลน นม จำาก ด แต ละ คนในหน วยงานจ งใช ความร ความสามารถ และประสบการณ ของตนเพ องานของตน มากกว าเพ องานส วนรวม ป จจ ยท ผล กด นให การพ ฒนาองค การ ประสบความสำาเร จ ป จจ ยหน งท สำาค ญได แก ผ ร บผ ดชอบ (In-Charge) น นก ค อท ปร กษา ท งท มาจากภายในองค การและภายนอก องค การซ งท ปร กษาเหล าน จะต องทำาหน าท ในการหาทางออกด วยการนำาเสนอระบบงาน ท เหมาะสมให ก บองค การ ไม ควรลอกเล ยน แบบจากองค การท ประสบความสำาเร จ (Best Practice) เท าน น เพราะการลอกเล ยนแบบ โดยไม ถ กนำามาปร บใช เหมาะสม อาจนำา ป ญหาและความข ดแย งตามมาภายหล งได ความสำาเร จของการพ ฒนาองค การ ป จจ ยสำาค ญท ถ อได ว าเป นแกนนำาของการ

4 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 พ ฒนาก ค อ บ คคลท ทำาหน าท เป นท ปร กษา ข ดความสามารถของท ปร กษาจ งเป นประเด น หล กท องค การควรจะตรวจสอบและพ จารณา เป นอย างมากการพ ฒนาความสามารถของ ท ปร กษาภายในและการมองหาท ปร กษา ภายนอกท ม ข ดความสามารถน นถ อได ว า เป นข อควรพ จารณาหล กซ งองค การจะต อง ใส ใจและให เวลาก บการกำาหนดว าใครควร จะทำาหน าท เป นท ปร กษาท เหมาะสมท งจาก ภายในและภายนอกองค การ องค การจำาเป นต องม การเปล ยนแปลง เพ อปร บต วให เข าก บสถานการณ ความค ด สร างสรรค จะเป นกระบวนการท ก อให เก ด การเปล ยนแปลง โดยเก ดเป นนว ตกรรมใหม ก อให เก ดผล ตภ ณฑ ใหม ผลงานใหม การ ให บร การระบบใหม ท จะตอบสนองความ ต องการของล กค า ป จจ ยต างๆ ท ม อ ทธ พล ต อการเปล ยนแปลง อาท สภาพแวดล อม ท วไป การเม อง เศรษฐก จ เทคโนโลย ส งคม ผ บร หารจ งควรจะต องแสวงหาความค ดใหม ๆ องค ความร ใหม เพ อพ ฒนาองค การต อไปให ประสบผลสำาเร จ ประส ทธ ภาพเป นการใช ทร พยากร ในการดำาเน นการใดๆ ก ตามโดยม ส งม งหว ง ถ งผลสำาเร จ และผลสำาเร จน นได มาโดยการ ใช ทร พยากรน อยท ส ด และการดำาเน นการ 164 เป นไปอย างประหย ด ไม ว าจะเป นระยะเวลา ทร พยากร แรงงาน รวมท งส งต างๆ ท ต อง ใช ในการดำาเน นการน นๆ ให เป นผลสำาเร จ และถ กต อง ประส ทธ ผลเป นการทำาก จกรรม การดำาเน นงานขององค กรสามารถสร างผล งานได สอดร บก บเป าหมาย/ว ตถ ประสงค ท กำาหนดไว ล วงหน า ท งในส วนของผลผล ต และผลล พธ เป นกระบวนการเปร ยบเท ยบผล งานจร งก บเป าหมายท กำาหนดไว ก อให เก ด ผลผล ต ผลล พธ ท ตรงตามความคาดหว ง ท กำาหนดล วงหน าไว มากน อยเพ ยงใด การม ประส ทธ ผลจ งม ความเก ยวข องก บผลผล ต และผลล พธ การดำาเน นงานเป นกระบวนการ ว ดผลงานท เน นด านป จจ ยนำาออก การบร หารแบบม ส วนร วม ค อ การท บ คคลในองค กรหร อต างองค กรได ร วมก นเพ อจ ดการงานให บรรล เป าหมาย ท ต องการร วมก นอย างม ประส ทธ ภาพและ สำาเร จ ท งน การม ส วนร วมน นๆ จะอย ใน ข นตอนใดๆ ก ตามโดยข นอย ก บความร ความสามารถประสบการณ ข อจำาก ดของ องค กรในแต ละกระบวนการของการดำาเน น การบร หารเป นเกณฑ การม ส วนร วมในการศ กษาก บการ บร หารและการจ ดการศ กษา ถ าจะพ จารณา

5 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 ถ งเร องของการม ส วนร วม จะเห นว าม หลาย ล กษณะ หลายร ปแบบ ว ธ การ บางคนเพ ยง บร จาคเง นช วยเหล อโรงเร ยน ให คำาปร กษาแก โรงเร ยน หร อแม แต ช วยประชาส มพ นธ ก จการ ของโรงเร ยน เหล าน ก ถ อว าม ส วนร วม แต จะ ม ส วนร วมในการบร หารและการจ ดการศ กษา ด วยหร อไม น นก ต องพ จารณาเป นเร องๆ ไป ซ งการม ส วนร วมในการศ กษาก บการม ส วนร วม ในการบร หารและการจ ดการม ข อส งเกต ด งน 1. การม ส วนร วมในการศ กษา เช น การบร จาคเง นช วยเหล อ การร วมแรงซ อมแซม โรงเร ยน การเข าประช ม การบร จาคท ด น สร างโรงเร ยน การซ อเคร องคอมพ วเตอร เป นต น ในล กษณะน ไม ถ อเป นเร องของการ บร หาร เพราะว าเป นเร องท เข าไปเก ยวข อง ก บการศ กษาเท าน น 2. การม ส วนร วมในการบร หาร และจ ดการศ กษา ในหล กการบร หารจะม กระบวนการและขอบเขตท แน นอน เช น ม การใช ทร พยากร ใช เทคน คในกระบวนการ บร หาร ด งน น จ งต องพ จารณาว าก จกรรม ของผ เข าร วมม ล กษณะใดและเข าข ายของ การบร หารจ ดการหร อไม ในกรณ น บทบาท หน าท ของคณะกรรมการสถานศ กษาท กำาหนดข นใหม น น จะเข าล กษณะของการ ร วมบร หารก จการของสถานศ กษาเพราะม 165 การวางแผน การประช ม การแสดงความ ค ดเห น การประสานงาน การรายงานและ ต ดตามผล เป นต น เง อนไขของการม ส วนร วมในการ บร หาร แม ว าการบร หารแบบม ส วนร วมจะ เป นท ยอมร บและม ความสำาค ญต อการบร หาร งานตามว ทยาการสม ยใหม และน กบร หาร ท กองค กรต างต องการให เก ดบรรยากาศการ ทำางานเช นน ก ตาม แต บรรยากาศเช นน ม ใช จะเก ดข นได ง ายๆ ท งน ข นอย ก บผ บร หารและ ผ ปฏ บ ต งานเป นสำาค ญ ซ งท งสองฝ ายจะต องม ความปรารถนาร วมก นท จะให เก ดการม ส วนร วม การม ส วนร วมจ งจะเก ดข นได ในขณะเด ยวก น ถ าฝ ายหน งฝ ายใดหร อท งสองฝ ายไม พ ง ปรารถนาจะให เก ดการม ส วนร วม การม ส วน ร วมย อมจะไม ม ทางเก ดข นได จ งกล าวได ว า ป จจ ยท งสองด งกล าวเป นเง อนไขสำาค ญของ การม ส วนร วมในการบร หาร การปฏ บ ต งานขององค กรโดยท วไป จะเป นไปโดยการแบ งแยกหน าท ม การงาน แต ละแผนก ฝ าย กอง หร อ หน วยงานตาม คำาส งมอบหมายหน าท การงานหร อแผนภ ม ร ปแบบการจ ดองค กรของแต ละหน วยงาน ซ งม แยกต างก นท งราชการหร อเอกชน การ ปฏ บ ต งานเช งคำาส งหร อแผนภ ม เหล าน นเป น ล กษณะของการส งการจะเป นท งร ปแบบ

6 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 ประสานจากเบ องบนลงล าง หร อจากเบ องล าง ส บนหร อในระด บเด ยวก นได เสมอ พฤต กรรม การปฏ บ ต ล กษณะแนวส งการน เป นเร อง ปกต โดยม พ นฐานจากหล กองค กรท ได วางไว การพ ฒนาหร อการประสบความล ม เหลวหร อการประสบความสำาเร จของงาน ในองค กรเป นส งท สามารถมองออกและมอง ได โดยการทำางานเช งบ คคลเป นสำาค ญ แนว เปล ยนผ านซ งความสำาเร จใดๆ ท เก ดข นโดย การเสนอความค ดและร วมกระทำา กระทำาได แต ไม สอดร บเท าท ควร การจ ดกระทำาเพ อ องค กรให ม การพ ฒนาและเร งร ดจะต องก อ ให เก ดกระบวนการม ส วนร วม การบร หารแบบม ส วนร วมน น ม ต งแต อด ตท ย งไม ม การศ กษาเป นว ทยาการ ด งจะ เห นได จากการสร างกำาแพงเม องจ น พ ระม ด หร อการก อสร างพระบรมมหาราชว งของไทย การม ส วนร วมบร หารจ ดการได ม พ ฒนามา เป นลำาด บ ซ งม ท งแบบสร างสรรค และไม สร างสรรค ท ก อให เก ดความข ดแย ง ท งน เพราะมน ษย ม ความร ประสบการณ ค าน ยม ว ฒนธรรมประเพณ แตกต างก นจ งเป นหน าท ของผ ผล ตท จะใช ภาวะของการเป นผ นำา ใน การแก ไขสถานการณ ต างๆ จ งจะทำาให การ บร หารงานแบบม ส วนร วมบรรล เป าหมายใน ท ส ด 166 ประส ทธ ผล ม ความส มพ นธ ก บ ผลงานท องค กรพ งประสงค หมายถ งความ สำาเร จ ของการปฏ บ ต ท เป นไปหร อบรรล ตามเป าหมายและว ตถ ประสงค ขององค กร ด งน น ประส ทธ ผลจ งหมายถ ง ผลท เก ดข น ของงานน นจะต องสนองตอบหร อบรรล ตาม ว ตถ ประสงค ขององค การ ประส ทธ ผล หมายถ ง การทำาก จกรรม การดำาเน นงานขององค กรสามารถสร างผล งานได สอดร บก บเป าหมาย/ว ตถ ประสงค ท กำาหนดไว ล วงหน าท งในส วนของผลผล ต และผลล พธ เป นกระบวน การเปร ยบเท ยบ ผลงานจร งก บเป าหมายท กำาหนดไว ก อให เก ดผลผล ต ผลล พธ ท ตรงตามความคาด หว งท กำาหนดล วงหน าไว มากน อยเพ ยงใด การม ประส ทธ ผลจ งม ความเก ยวข องก บ ผลผล ตและผลล พธ การดำาเน นงานเป นกระ บวนการ ว ดผลงานท เน นด านป จจ ยนำาออก ส วนท 2 องค ความร ท นำาไปประย กต ใช ในแต ละโรงเร ยนจะม บร บทหร อ ส งแวดล อมภายในภายนอกท แตกต างก น การนำาทฤษฏ บร หารมาใช ก เหม อนการเล อก ว ธ การหร อกลย ทธ ในการทำางาน ท เหมาะสม ก บสภาพของโรงเร ยนน น ซ งเราต องเข าใจว า ทฤษฏ ใดเหมาะสมก บโรงเร ยนของเราอย างไร

7 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 ก ตามเราต องคำาน งถ งนโยบายการศ กษาชาต กฎหมายท เก ยวก บการศ กษาอ กด วย หล กและทฤษฎ การบร หารท เรานำามา จากชาต ตะว นตกน นม มากมายหลายว ธ การ ตามย คสม ย เน องจากม น กการศ กษาไทยได ไปเร ยนร แล วนำามาประย กต ใช ก บประเทศไทย ซ งสำาเร จบ าง ไม สำาเร จบ าง การนำาทฤษฎ ใดท ไม เข าก บคนไทยก ส ญหายไปตามกาลเวลาส ง ใดปร บเข าก บว ถ ไทยได ก อย ยงคงกระพ นต อ ไปอย างไรก ด หากเราไม เปล ยนแปลง เราก ไม สามารถแข งข นหร อพ ฒนาได เท าก บประเทศอ น การบร หารสถานศ กษาแนวใหม น น ผ บร หารควรม หล กและกระบวนการบร หาร การศ กษาหล กการแนวค ดในการบร หารภาพรวม ของการบร หารท งน เพ อให การจ ดการบร หาร สถานศ กษาม ความเหมาะสมผ เข ยนจะได กล าว ถ งประเด นด งกล าวเพ อให เก ดความเข าใจและ ม มมองในการบร หารสถานศ กษาย งข นต อไป การบร หาร หมายถ ง ก จกรรมต างๆ ท บ คคลต งแต สองคนข นไปร วมม อก นดำาเน น การ เพ อให บรรล ว ตถ ประสงค อย างหน งอย าง ใดหร อหลายๆอย างท บ คคลร วมก นกำาหนด โดยใช กระบวนอย างม ระบบและให ทร พยากร ตลอดจนเทคน คต างๆ อย างเหมาะสม ส วนคำาว า การบร หารการศ กษา หมายถ ง ก จกรรมต างๆท บ คคลหลายคน 167 ร วมก นดำาเน นการ เพ อพ ฒนาสมาช ก ของส งคมในท กๆ ด าน น บแต บ คล กภาพ ความร ความสามารถ เจตคต พฤต กรรม ค ณธรรม เพ อให ม ค าน ยมตรงก นก บความ ต องการของส งคมโดยกระบวนการต างๆ ท อาศ ยควบค มส งแวดล อมให ม ผลต อบ คคล และอาศ ยทร พยากร ตลอดจนเทคน คต างๆ อย างเหมาะสม เพ อให บ คคลพ ฒนาไปตรง ตามเป าหมายของส งคมท ตนดำาเน นช ว ตอย คำาว า สถานศ กษา หมายความ ว า สถานพ ฒนาเด กปฐมว ย โรงเร ยน ศ นย การศ กษาพ เศษ ศ นย การศ กษานอกระบบ และตามอ ธยาศ ย ศ นย การเร ยน ว ทยาล ย ว ทยาล ยช มชน สถาบ นหร อสถานศ กษาท เร ยกช ออย างอ นของร ฐท ม อำานาจหน าท หร อม ว ตถ ประสงค ในการจ ดการศ กษาตาม กฎหมายว าด วยการศ กษาแห งชาต และตาม ประกาศกระทรวง บทบาทของผ บร หารในการบร หาร สถานศ กษาม ภารก จขอบข ายและการจ ดการ ศ กษาตามโครงสร างสายงานท เปล ยนแปลง ใหม และเป นบทบาทท ผ บร หารต องนำาไปใช หร อนำาไปปฏ บ ต ในภารก จ 4 ด าน ด งน 1. การบร หารงานว ชาการ เป นภารก จ งานในการบร หารงานว ชาการได โดยอ สระ คล องต ว รวดเร วสอดคล องก บความต องการ

8 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 ของผ เร ยนโดยย ดผ เร ยนเป นสำาค ญ ประสาน ความร วมม อก บครอบคร ว องค กร หน วยงาน และสถาบ นอ นๆ จ ดภารก จงานให ครอบคล ม การพ ฒนาหล กส ตรสถานศ กษา การพ ฒนา กระบวนการเร ยนร การว ดผลประเม นผล การว จ ย การพ ฒนาส อนว ตกรรมเทคโนโลย ทางการศ กษา แหล งเร ยนร และการพ ฒนา ระบบประก นค ณภาพภายในสถานศ กษา 2. การบร หารงบประมาณเป นภารก จ งานในการบร หารงบประมาณ ม งเน นความ คล องต ว โปร งใส ตรวจสอบได ย ดหล กบร หาร ม งเน นผลส มฤทธ และบร หารงบประมาณ แบบม งเน นผลงาน จ ดภารก จให ครอบคล ม การเสนอของบประมาณ การจ ดสรรงบ ประมาณ บร หารงานการเง น บ ญช พ สด และ ส นทร พย การตรวจสอบต ดตามและประเม นผล 3. การบร หารงานบ คคลเป นภารก จ งานในการบร หารงานบ คคล ม งส งเสร มให สถานศ กษาสามารถปฏ บ ต งานเพ อตอบสนอง ภารก จของสถานศ กษาบ คลากรทางการศ กษา ให ขว ญกำาล งใจยกย องเช ดช เก ยรต ความ ก าวหน างานในอาช พ จ ดภารก จให ครอบคล ม การวางแผนอ ตรากำาล ง การบรรจ แต งต ง การเสร มสร างประส ทธ ภาพในการปฏ บ ต ราชการ ตลอดจนว น ยและการร กษาว น ย 4. การบร หารท วไป เป นภารก จงาน 168 ในการบร หารงานท วไปเก ยวข องก บการ จ ดระบบการบร หารองค กรให บรรล ผลตาม มาตรฐานม งเน นการม ส วนร วมของบ คคล จ ดการศ กษาให ม ประส ทธ ภาพและประส ทธ ผล จ ดภารก จงานให ครอบคล ม งานสำาน กงาน การพ ฒนาระบบเคร อข าย ข อม ลสารสนเทศ เคร อข ายการศ กษา งานอาคารสถานท การ ระดมทร พยากรเพ อการศ กษา การจ ด ระบบ ควบค มภายในและประสานงานราชการ ก บเขตพ นท การศ กษาและหน วยงานอ น การบร หารเป นท งศาสตร และศ ลป การบร หารเป นสาขาว ชาท ม การ จ ดการระเบ ยบอย างเป นระบบ ค อม หล ก เกณฑ และทฤษฎ ท พ งเช อถ อได อ นเก ดจาก การค นคว าเช งว ทยาศาสตร เพ อประโยชน ในการบร หารโดยล กษณะน การบร หารจ ง เป นศาสตร (Science) เป นศาสตร ส งคม ซ งอย กล มเด ยวก บว ชาจ ตว ทยา ส งคมว ทยา และร ฐศาสตร แต ถ าพ จารณาการบร หารใน ล กษณะของการปฏ บ ต ท ต องอาศ ยความร ความสามารถ ประสบการณ และท กษะของ ผ บร หารแต ละคน ท จะทำางานให บรรล เป า หมาย ซ งเป นการประย กต เอาความร หล ก การและทฤษฎ ไปร บใช ในการปฏ บ ต งานเพ อ ให เหมาะสมก บสถานการณ และส งแวดล อม

9 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 การนำาหล กทฤษฎ มาใช การนำาหล กทฤษฏ ใดมาใช น นผ บร หาร ว เคราะห สภาพป ญหาของโรงเร ยนของ ตนเองว าควรนำาทฤษฏ ใดมาใช ในการแก ป ญหามาใช ให เหมาะสมก บสภาพของ โรงเร ยนของเรา การใช SWOT ว เคราะห สภาพภายนอกและภายในโรงเร ยน หาก ร เขาและร เรา ให รบร อยคร งก ชนะร อยคร ง เป นหน งประเด นกลย ทธ ด านการศ กของจ นใน สม ยโบราณ กล าวไว เพ อแสดงถ งการศ กษา ว เคราะห เพ อให ร จ ดอ อน จ ดแข งของตนเอง และค แข งข น ท จะนำามาซ งการกำาหนดกลย ทธ หร อแนวทางการสร างความสำาเร จในการ บร หารดำาเน นงานใดๆ ได ตามประสงค การ ศ กษาว เคราะห องค กร หน วยงานหร อของต ว บ คคล เพ อทบทวนจ ดอ อน (Weakness) จ ด แข ง (Strengths) โอกาส (Opportunities) อ ปสรรค (Threats) ในการทำางานหร อ เร ยกส นๆ ว า SWOT Analysis เป นหน งใน เคร องม อของการศ กษาว เคราะห เพ อนำาไปส การแก ไขป ญหาขององค กร หน วยงานหร อ ระด บบ คคล สามารถนำาไปใช ประโยชน ใน การบร หารองค กรได หลากหลาย เช น การ กำาหนดกลย ทธ ในการวางแผนธ รก จ การ วางแผนการตลาด แผนการดำาเน นงานเป น เคร องม อข นต นในการทำา Five Force สำาหร บ 169 การปร บปร งองค กร ใช การบร หารทร พยากร บ คคลหร อกระท งการศ กษาว เคราะห เพ อนำา ไปส การปร บปร งพฤต กรรมของแต ละบ คคล เพ อการพ ฒนาปร บปร งประส ทธ ภาพในการ ทำางานให ด ย งข น เป นการศ กษาเพ อทำาให เราร ว าอะไรเป นป ญหาหร อโอกาสท เรา ต องแก ไขปร บปร ง ท งน SWOT Analysis เป นการระดมความค ดของคนท เก ยวข อง ม ส วนร วมในการทำางานร วมก น ในหลายๆ ม มมอง ท จะช วยในการกำาหนดป ญหา กำาหนด ว ส ยท ศน ประเด นกลย ทธ และวางแนวทาง แก ไขป ญหาได อย างถ กต อง การนำาทฤษฎ การบร หารมาใช สำาหร บ ผ บร หารท เป นผ นำาการเปล ยนแปลงจำาเป น ต องพ ฒนาอย เสมอไม หย ดน ง ตามหล ก วงจรเดมม ง ค อ วางแผน ปฏ บ ต ตรวจสอบ และพ ฒนาอย างต อเน อง ไม ม ทฤษฏ ใดด ท ส ด แต ละทฤษฏ เหมาะสมในแต ละสถานการณ ด ง คนโบราณกล าวว าไฟไหม ในป า ให ใช ก งไม สดด บไฟ ไฟไหม กลางทะเลทรายให ใช ทรายด บไฟ ไฟไหม ร มแม น ำาให ใช น ำาด บไฟ เป นต น ผ บร หารสถานศ กษาก บ การสร างแรงจ งใจในการทำางาน ทำาไมจ งต องศ กษาและว เคราะห ส งท ได ร บ

10 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 จากการศ กษาว เคราะห บทความน บทบาท หน าท ของผ อำานวยการโรงเร ยนก ค อ การทำาอย างไรให ข าราชการคร และบ คคลกร ทางศ กษา บ คคลท ม ส วนร วมในการจ ดการ ศ กษา ทำางานให บรรล เป าประสงค สำาเร จได น นค อ ผ อำานวยการจะต องร จ กว ธ การสร างแรง จ งใจให ก บราชการคร ผ ใต บ งค บบ ญชา ผ ร วม จ ดการศ กษา ในการพ ฒนาจ ดการศ กษาของ โรงเร ยน ข าราชการคร ถ อว าม ความสำาค ญมาก คร ต องจ ดก จกรรม การเร ยนร ให ก บล กศ ษย เต บโตและพ ฒนาเป นสมาช กของช มชน ส งคมท ม ค ณธรรม จร ยธรรม ม ค าน ยมอ นพ ง ประสงค และ สามารถดำาเน นช ว ตอย ส งคมได อย างม ความส ขอย างม ค ณภาพ ได มาตรฐาน บทความน ทำาให ผ อำานวยการสามารถสร าง แรงจ งใจให เก ดก บข าราชการคร และบ คคล กรการศ กษารวมไปถ งผ ร วมพ ฒนาการ ศ กษา ทำางานเช งค ณภาพได ประส ทธ ภาพ ภายในโรเร ยนและนำามาใช เม อต องการแก ป ญหา ปร บปร งพ ฒนาแรงจ งใจในโรงเร ยน ใช ในการเสร มสร างท มงานของผ อำานวย การ เพ อปฏ ร ปโครงสร างโรงเร ยนต อไป องค การเป นระบบทางส งคม การเป น ผ บ งค บบ ญชา และผ ใต บ งค บบ ญชา เก ดจากค าน ยมของสมาช กในกล ม และ ค าน ยม ความเช อ รวมถ งอารมณ ของสมาช ก 170 ด วย ตรงก บหล กว ชาท เร ยน ค อ กล มทฤษฎ กำาหนดเป าหมาย (Goal-Setting Theory) แนวความค ดในการปฏ บ ต จาก หน งส อทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หาร การศ กษาสามารถลำาด บข นตอนการนำา ไปประย กต ใช ด งรายละเอ ยดต อไปน 1. ม มมองของผ บร หาร มองเห น ผ ใต บ งค บบ ญชา เป นผ ทรงค ณค าด าน ค ณธรรม จร ยธรรม ม ศ กด ศร ความเป น มน ษย ผ ได ร บแรงจ งใจท ด จะส งผลต อการ ปฏ บ ต งานและม ความค ดสร างสรรค ท ด ข น 2. ผ บร หารม ความเป นป ญญาชน ประพฤต ตนเป นแบบอย างท ด ท งกาย วาจา ใจ ด วยความจร งใจก บท กคนเป นท ยอมร บของ ผ ใต บ งค บบ ญชา เพ อนร วมงานอย างเสมอ ต นเสมอปลาย 3. การบร หาด านความส มพ นธ ในโรงเร ยน ทำาให บ คลากรท กคนม ค ณค า เม ออย ในโรงเร ยน และอย ร วมก บผ อ นท ร วมอาช พเด ยวก นได ด 4.การพ ฒนาคร เพ อให ท นต อการ เปล ยนแปลงใช ทฤษฎ ความคาดหว งของ Vroom ความเจร ญก าวหน าของ Hertzberg และการทำางานให สำาเร จด วนตนเองของ Argyris 5.ความภาคภ ม ใจของโรงเร ยน สร างความร กโรงเร ยน ภ ม ใจ จงร กภ กด ต อ สถานบ น สร างจ ดเด นให โรงเร ยน ทฤษฎ

11 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 ของ Barnard กระต นให บ คลากร พ ฒนา อาคารสถานท ให ด สวยงาม เน นการด แล และเอาใจใส น กเร ยนให ม ระเบ ยบว น ย เม อการศ กษาว เคราะห บทความน แล ว จะเห นได ว า การสร างแรงจ งใจให เก ด ก บข าราชคร และบ คลากรการศ กษา ผ เข า ร วมพ ฒนาการจ ดการศ กษา ม ความสำาค ญ อย างย งในการบร หารการศ กษา การทำาให เก ดความเข าใจ ความสามารถนำาไปประย กต ใช ทำาให เก ดประส ทธ ภาพในการพ ฒนาการ บร หารโรงเร ยนและท สำาค ญ ผ บร หารจะได ร บการยกย องว าเป นผ บ หารม ออาช พอย าง แท จร ง การบร หารแบบม ส วนร วม 1. เป นการสร างสรรค ให ม การระดม สรรพกำาล งจากบ คคลต างๆ เช นพล งความค ด สต ป ญญา ความร ความสามารถ ประสบการณ เป นต น 2. เป นการสร างบรรยากาศและพ ฒนา ประชาธ ปไตยในการทำางาน 3. ช วยให ลดความข ดแย งระหว าง ผ บร หารก บผ ปฏ บ ต งาน เพราะเก ดความเข าใจ ซ งก นและก นม ส วนช วยให ประสานงานก นด 4. การบร หารแบบม ส วนร วมจะทำาให งานม ประส ทธ ภาพและค ณภาพท ด เพราะจะม 171 ความร บผ ดชอบ 5. ผลงานท เก ดข นจะก อให เก ดความ ภาคภ ม ใจแก บ คลากร เพราะท กคนม ส วนร วม ในความสำาเร จของงาน 6. ช วยให การทำางานสำาเร จลงได ใน เวลาอ นรวดเร วเพราะม การแบ งหน าท ก นทำา 7. สร างความสมด ลระหว างฝ าย บร หารก บฝ ายปฏ บ ต ประส ทธ ผลต อการปฏ บ ต งานของคร สภาพแวดล อมในการทำางานของ คร จะด หร อไม น น ผ บร หารโรงเร ยนม ส วน สำาค ญอย างย งท งน เพราะผ บร หารจะเป น ผ ประสานงานให การทำางานของคร เป นไป อย างราบร น รวมท งส งเสร มให เก ดสภาพ แวดล อมท ด ในการทำางาน เพ อให คร เก ด ความพ งพอใจในการทำางาน ในการพ จารณา สภาพ แวดล อมการทำางานของคร ว าด หร อ ไม น น อาจพ จารณาได หลายประเด น ความ พ งพอใจในการปฏ บ ต งานและการได ร บการ สน บสน นทางส งคมของคร เป นต น เพราะการ ท ผ บร หารสามารถสร างความสาม คค ให เก ด ข นก บผ ใต บ งค บบ ญชา และให การสน บสน น ทางส งคมแก คร ท เหมาะสม ย อมทำาให คร ใน โรงเร ยนม ความส มพ นธ ท ด สามารถอย ร วม ก นได ม ขว ญและกำาล งใจในการทำางานซ ง

12 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 ย อมส งผลไปถ งประส ทธ ผลของโรงเร ยน ส วนท 3 ข อเสนอแนะเช งว พากษ ในม มมอง การปฏ บ ต จร ง สำาหร บข อเสนอแนะในบางประเด น ท ผ เข ยนได เสนอแนะไว แล วในบางเร องน น ผ ว จารณ ได นำามาสร ปผนวกเข าก บแนวค ด ในการพ ฒนาได ด งน ถ าเราสนใจต ดตามข าวคราว เร องราว ท เก ดข นในส งคมไทย จะเห นว าม ข าวด าน ลบทางการศ กษามากข นแทบท กว น อ น เน องมาจากกระแสของการปฏ ร ปการศ กษา ท กำาล งถ กตราว าล มเหลวด วยสาเหต หลาย อย างแล วแต ใครจะมองหร อสนใจในจ ดใด ผลด ของการปฏ ร ปการศ กษาก ม มากมาย แต การตอบสนองแตกต างก น อาจเป นธรรมชาต ของคนท เห นว าส งใดด ก ช นชมเง ยบๆ ข าวจ ง ไม ค อยด ง แต ถ าเป นด านลบแม เร องเล กน อย ก ทำาให คนสนใจจ งเป นข าวด งข นมาได ง าย ส งท น าสนใจในขณะน ค อสาเหต ของ ค ณภาพการเร ยนการสอนท ด อยค ณภาพลง ท กว น จากการส งเกต การต ดตามข าวและ ประสบการณ ของผ เข ยนเห นว าสาเหต หน งท ทำาให งานว ชาการหร องานการเร ยนการสอน ด อยค ณภาพก ค อในสถานศ กษาม ล กษณะ การบร หารนำาว ชาการ หมายความถ งการให 172 ความสำาค ญต อก จกรรมอ นๆ มากกว าก จกรรม ทางว ชาการ ก จกรรมการเร ยนการสอนท ส ง ผลให น กเร ยนม ความร ความสามารถ ม ท กษะ ด านว ชาช พ เป นผ ม ค ณธรรม จร ยธรรมท ส งผล ต อการอย ร วมก นในส งคมอย างเป นส ข ประเด นท เป นสาเหต ทำาให การศ กษา ตกต ำา ม ด งน การกระจายอำานาจทางการศ กษา ทำาให สถานศ กษาสามารถพ ฒนาหล กส ตร ปร บปร งหล กส ตร บร หารการเร ยนการ สอน และสรรหาผ ดำารงตำาแหน งทางบร หาร ได ช มชนม โอกาสม ส วนร วมทางการศ กษา มากข นซ งเป นส งท ด ถ าม การบร หารจ ดการ ท ถ กต อง เหมาะสม โดยไม นำาไปใช เพ อผล ประโยชน ส วนตนหร อพวกพ อง บร หารด วย ความเป นธรรมและโปร งใสย ดหล กธรรมาภ บาล แต ถ าใช อำานาจ ไม ถ กต องก ส งผลเส ย ต อการเร ยนการสอน ส งท เก ดข นค อสถาน ศ กษา เช น อาจารย ในมหาว ทยาล ยสามารถ เล อกหร อสรรหาบ คคลเข าดำารงตำาแหน งทาง บร หารได เช น ตำาแหน งอธ การบด ผ อำานวย การ คณบด และจากการกระจายอำานาจทำาให ผ ดำารงตำาแหน งบร หารม อำานาจเบ ดเสร จในต ว ท ม อ สระในการบร หารมากข น และการอย ในวาระนานเก นไป (มากกว า 4 ป ) เพราะ เล อกก นเองในการอย ในตำาแหน งต างๆ เก ด

13 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 ผลเส ยค อการวางรากฐานของกล มของตน ท หย งล กเหน ยวแน นยากท จะเปล ยนแปลง ส งท ปฏ เสธไม ได ก ค อการม ผลประโยชน ร วมก นและท บซ อนท ม อ ทธ พลต อการบร หาร งานภายในท งในระด บนโยบายและปฏ บ ต ร กษา ผลประโยชน ร วมก น ถ าใครม ความค ดเห นท แตกต างออก ไปก จะถ กก ดก นหร อแม กระท ง กล นแกล ง จากการใช อำานาจในตำาแหน งท ก ว ถ ทาง ทำาให เก ดการแตกแยก แตกสาม คค ท น าเป นห วง ค อ ค ณภาพการศ กษา ค ณภาพของผ เร ยนท ตกต ำาท ม ผลถ งป ญหา ด านอ นท ตามมา การปฏ ร ปหล กส ตรและ การเร ยนการสอน ท คำาน งถ งค ณภาพของ คร เป นส งด และควรทำาอย างมาก แต ในทาง ปฏ บ ต ย อมเก ดป ญหาหร อข อบกพร องท ควร แก ไข เช น การให คร ทำาผลงานทางว ชาการ เพ อกำาหนดตำาแหน งหร อเล อนว ทยฐานะท ส งผลต อการเล อนข นเง นเด อนของคร ด วย ทำาให คร สนใจและทำาผลงานก นอย างมาก สภาพท เก ดข นทำาให มองว า นโยบาย และสภาพการบร หารการจ ดการศ กษาของ ไทยเป นอย างไร ทำาไมจ งบ ดเบ ยวถ งเพ ยงน จากกรณ น ท มองว าการบร หารนำาว ชาการ ค อ เน นอย างอ นมากกว าค ณภาพการเร ยนการสอน ส งท ควรทำาค อ เน นค ณภาพการเร ยน การสอนของคร เท าน น ไม ม ความร ก ส งไป 173 ศ กษาต อหร อจ ดอบรมให โดยตรง ถ าใครสอน ด ม การประเม น ให รางว ลหร อการตอบแทนท เป นข นเง นเด อน ให แข งก นด านค ณภาพการ เร ยนการสอนด กว าให ทำาผลงานทางว ชาการ ส วนท 4 บทสร ป กล าวโดยรวมแล วหน งส อประมวลช ด ว ชาทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารการ ศ กษา เล มน ม ค ณค าแก การอ านเน องจาก ในการศ กษาความหมายของการบร หารและ การบร หารจ ดการ ควรทำาความเข าใจแนวค ด เก ยวก บการบร หารเป นเบ องต นก อน กล าวค อ ส บเน องจากมน ษย เป นส ตว ส งคมซ งหมายถ ง มน ษย โดยธรรมชาต ย อมอย รวมก นเป นกล ม ไม อย อย างโดยเด ยว แต อาจม ข อยกเว นน อย มากท มน ษย อย โดดเด ยวตามลำาพ ง เช น ฤษ การอย รวมก นเป นกล มของมน ษย อาจม ได หลายล กษณะและเร ยกต างก น เป นต นว า ครอบคร ว (family) เผ าพ นธ (tribe) ช มชน (community) ส งคม (society) และประเทศ (country) เม อมน ษย อย รวมก นเป นกล มย อม เป นธรรมชาต อ กท ในแต ละกล มจะต องม ผ นำากล ม รวมท งม แนวทางหร อว ธ การ ควบค มด แลก นภายในกล ม เพ อให เก ดความ ส ขและความสงบเร ยบร อย สภาพเช นน ได ม ว ว ฒนาการตลอดมา โดยผ นำากล มขนาดใหญ

14 Journal of Administration and Development, Mahasarakham University Volume 2 Number 2 May August 2010 เช น ในระด บประเทศของภาคร ฐในป จจ บ น อาจเร ยกว า ผ บร หาร ขณะท การควบค ม ด แลก นภายในกล มน นเร ยกว า การบร หาร (administration) หร อการบร หารราชการ (public administration) ด วยเหต ผลเช นน มน ษย จ งไม อาจหล กเล ยงจากการบร หารหร อการ บร หารราชการได ง าย และทำาให กล าวได อย าง ม นใจว า ท ใดม ประเทศท น นย อมม การบร หาร หน งส อเล มน จะช วยให การบร หาร จ ดการในสถานศ กษาเป นไปด วยความเร ยบร อย และม ประส ทธ ภาพ ซ งเป นการดำาเน นงาน หร อการปฏ บ ต งานใดๆ ของหน วยงานของร ฐ และ/หร อเจ าหน าท ของร ฐท เก ยวข องก บคน ส งของและหน วยงานโดยครอบคล มเร อง ต างๆ เช น (1) การบร หารนโยบาย (Policy) (2) การบร หารอำานาจหน าท (Authority) (3) การบร หารค ณธรรม (Morality) (4) การบร หารท เก ยวข องก บส งคม (Society) (5) การวางแผน (Planning) (6) การจ ดองค การ (Organizing) (7) การบร หารทร พยากรมน ษย (Staffing) (8) การอำานวยการ (Directing) (9) การประสานงาน (Coordinating) (10) การ รายงาน (Reporting) และ (11) การงบ ประมาณ (Budgeting) เช นน เป นการนำา กระบวนการบร หาร หร อ ป จจ ยท ม ส วน สำาค ญต อการบร หาร ท เร ยกว า แพ มส - โพสคอร บ (PAMS-POSDCoRB) แต ละ ต วมาเป นแนวทางในการให ความหมาย เอกสารอ างอ ง ก ตต ศ กด พลอยพาน ชเจร ญ. (2542). ระบบควบค มค ณภาพท หน างานค วซ เซอร เค ล, กร งเทพฯ : บร ษ ท เทคน คคอล แอพโพรช เคาน เซลล ง แอนด เทรนน ง จำาก ด. จ นทราน สงวนนาม. (2551). ทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารสถานศ กษา. พ มพ คร งท 1 กร งเทพฯ : บ คพอยท. ชวล ต หม นน ช. (2535). อ ทธ พลของภาวะผ นำาของคณะบด ท ม ต อประส ทธ ผล ของการบร หารงาน ว ชาการในสถาบ นอ ดมศ กษาเอกชน. ว ทยาน พนธ ด ษฎ บ ณฑ ตร ฐประศาสนศาสตร, สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร. น ตต พงศ ว เวตนนท, กำาพล ก จชระภ ม. (2537). Process management. กร งเทพฯ : พ มพ ท บร ษ ท อ นโนกราฟฟ กส จำาก ด. 174

15 วารสารการบร หารและพ ฒนา มหาว ทยาล ยมหาสารคาม ป ท 2 ฉบ บท 2 พฤษภาคม ส งหาคม พ.ศ.2553 พจนาน กรมฉบ บราชบ ณฑ ตยสถาน พ.ศ (2542). กร งเทพฯ : สำาน กพ มพ อ กษร เจร ญท ศน. ไพฑ รย เร งกมล. (2541). การสร างแรงจ งใจในการปฏ บ ต งาน : งานท น กบร หารควร ตระหน ก. วารสารพ ฒนาการศ กษา. 10, 27 : ภรณ ก ร ต บ ตร. (2529). การพ ฒนาประส ทธ ผลขององค กร. กร งเทพฯ : สำาน กพ มพ โอเด ยนสโตร. ร ง แก วแดง และช ยณรงค ส วรรณสาร. (2536). แนวค ดเก ยวก บประส ทธ ผลและประส ทธ ภาพ องค การในแนวการศ กษาช ดว ชาทฤษฎ และแนวปฏ บ ต ในการบร หารการ ศ กษา(หน วยท 11). นนทบ ร : สำาน กพ มพ มหาว ทยาล ยส โขท ยธรรมาธ ราช. ศ ร พงษ เศาวภายน. (2548). หล กการบร หารการศ กษา: ทฤษฎ และแนวปฏ บ ต. พ มพ คร งท 2. กร งเทพฯ : บ คพอยท. สมยศ นาว การ. (2535). การบร หารเช งกลย ทธ และนโยบายธ รก จ, กร งเทพฯ :โรงพ มพ กร งช นพ ฒนา. ส พจน ทรายแก ว. (2545). การว ดผลการปฏ บ ต งาน. เอกสารประกอบการส มมนาเช งปฏ บ ต การจ ดทำาแผนกลย ทธ และการบร หารงานม งผลงาน. เช ยงราย : สำาน กพ มพ สถาบ นราชภ ฏ เช ยงราย. เสนาะ ต เยาว. (2542). หล กการบร หาร. กร งเทพฯ : โรงพ มพ มหาว ทยาล ยธรรมศาสตร. อร ณ ร กธรรม. (2532). การพ ฒนาองค กร แนวค ดและการประย กต ใช ระบบส งคม. กร งเทพฯ : สำาน กพ มพ สำาน กงานเลขาธ การคณะร ฐมนตร. 175