Downloaded from ijn.iums.ac.ir at 13:16 IRST on Saturday October 14th 2017 پرستاری چکیده.

Transcription

1 نشريه مركز تحقيقات مراقبتهاي پرستاري دانشگاه علوم پزشكي تهران(نشريه پرستاري ايران) دوره ۲۵ شماره ۷۶ تير ماه ۱-۹ ۱۳۹۱ چکیده تأثیر آموزش الگوی حل مسئله اجتماعی دزوریال و گلد فراید بر مهارت حل مسئله دانشجویان ١ سارا شهبازي پرستاری ٢ *محمد حيدري زمينه و هدف: حل مسي له يك مهارت حياتي براي زندگي در عصر حاضر است و يادگيري آن براي همگان ضروري است با توجه به اين كه بهترين راه دستيابي به عادات تفكر و قضاوت صحيح استفاده از برنامه هاي آموزشي و روش هايي است كه دانشجويان را با مساي ل واقعي مواجه مي سازد لذا هدف از اين مطالعه بررسي تاثير آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد( fried D) zurilla & gold بر مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري مي باشد روش بررسي: پژوهش حاضر يك مطالعه كارآزمايي تصادفي كنترل شده مي باشد كه بر روي 43 نفر از دانشجويان سال چهارم (ترم 7) كارشناسي پرستاري دانشكده پرستاري و مامايي حضرت فاطمه (س) دانشگاه علوم پزشكي شيراز انجام شده است جهت جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه هاي اطلاعات دموگرافيك و آزمون هوش هيجاني باراون (زير مقياس حل مسي له) استفاده شد سپس داوطلبان بصورت تصادفي به دو گروه تجربي (20 نفر) و شاهد (23 نفر) تقسيم شدند جهت گروه تجربي دوره آموزش مهارت حل مسي له برنامه ريزي شده بر اساس پروتكل دزوريلا و گلد فرايد به شيوه بحث گروهي و بارش افكار در گروه هاي 4 نفره به مدت شش جلسه و در طول دو ماه برگزار شد داده ها با استفاده از بسته نرم افزاري آماري SPSS نسخه 11 و با كاربرد تست هاي آماري توصيفي كاي اسكور و من ويتني مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند يافته ها: ميانگين نمرات مهارت حل مسي له دانشجويان گروه تجربي در مراحل بلافاصله و دو ماه پس از مداخله نسبت به گروه شاهد تفاوت آماري معني داري نشان داد (001>p) نتيجه گيري كلي: با توجه به تاثير و پايدار بودن اثر اين الگوي آموزشي آموزش پژوهش مديريت و بالين توصيه مي شود وارد نمودن آموزش مهارت حل مسي له در حيطه هاي مختلف پرستاري اعم از کلید واژه ها: آموزش حل مسي له دانشجويان پرستاري الگوي دزوريلا و گلد فرايد تاريخ دريافت: 91/2/2 تاريخ پذيرش: 91/4/3 ١ ٢ كارشناس ارشد پرستاري دانشكده پرستاري بروجن دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران كارشناس ارشد پرستاري دانشكده پرستاري بروجن دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران(*نويسنده مسي ول) Heidari@skummsacir شماره تماس:

2 نشريه پرستاري ايران دوره ۲۵/ شماره ۷۶ / تير ماه ۱۳۹۱ مقدمه حل مسي له يك مهارت حياتي براي زندگي در عصر حاضر است در اغلب جوامع همه بر اين باورند كه بايد (1) بر افزايش مهارت هاي حل مسي له تاكيد شود پرستاران نيز مانند ساير اقشار از اين قاعده مستثني نيستند (2) هنر مراقبت به دانش مهارت و تخصص نياز دارد و قلب عملكرد موثر توانايي حل مسي له است در بالين مشكلات بيماران به طور ثابت وجود دارند در حالي كه بسياري از دانشجويان پرستاري وارد محيط بالين مي شوند بدون اين كه بتوانند مشكل را بشناسند و براي حل آن طرح ريزي كنند (3) با وجود اهميتي كه براي توانمند ساختن دانشجويان پرستاري از نظر مهارت هاي حل مسي له در نظر گرفته شده است اما اين مهارت به صورت مدون و سازمان (4) يافته در برنامه هاي آموزش پرستاري ديده نمي شود از آنجايي كه مشكل گشايي و حل مسي له پايه و اساس فرايند پرستاري است پرداختن به اين موضوع و پرورش آن در پرستاران حاي ز اهميت مي باشد Brunner سه (5) نقش اساسي را براي پرستاران ذكر مي كند: عملكردي رهبري وپژوهشي (6) نقش پيش نياز انجام نقش هاي ذكر شده توانايي برقراري ارتباط با اعضاي تيم درماني و به ويژه مددجو شناخت مشكلات و حل آنها (7) مي باشد Wang به نقل از Taylor بيان مي كند: هنر مراقبت كردن به دانش مهارت و تخصص نياز دارد و لذا منظور از آموزش تنها گذراندن دوره هاي آموزشي قلب فعاليت هاي موثر پرستار توانايي حل مسي له است وي به نقل از Mcewen و Brawn در مي نويسد: حقيقت فرايند پرستاري حل مسي له است و اين معمولي ترين عنصر در بسياري از برنامه هاي پرستاري است (3) عليرغم اين كه انتظار مي رود پرستاران قادر باشند بهترين راه حل ها را در برخورد با مشكلات بيماران و نيازهاي آنها اتخاذ كنند ولي نتايج مطالعات نشان مي دهد كه اين مهارت در پرستاران از نمره پاييني برخوردار است و دانشجويان پرستاري نيز فاقد مهارت هاي كافي جهت حل مسي له هستند و اين در شرايطي وجود دارد كه امروزه در محيط پيچيده درمان پرستاران بايد مشكلات را درست كامل و سريع حل كنند حل مسي له را در (8 9 10) Altun مهارت 155 دانشجوي پرستاري اندازه گيري نمود نتايج مطالعه وي نشان داد پرستاران فاقد مهارت (8 9) ساختاربندي مشكل و حل آن هستند نتايج مطالعه معطري نيز نشان داد كه ميانگين نمره تفكر انتقادي دردانشجويان سال چهارم پرستاري تبريز تنها برابر با 10/73 بوده و طبق نقل قول ايشان از خليلي ميانگين اين نمره در دانشجويان پرستاري تهران برابر با 11/68 بوده (2) است اين در حالي است كه بخشي از نمره تفكر انتقادي به مهارت حل مسي له و قدرت تصميم گيري بستگي دارد صالحي و همكاران نيز پيشنهاد مي دهند بايد چارچوب پنداشتي برنامه درسي پرستاري در رابطه با مفاهيم حل مسي له و تفكر خلاق اصلاح شود (10) نيست بلكه ايجاد آمادگي براي به دست آوردن مهارت هاي فردي براي كار با ديگران و حل مسي له و تصميم گيري مي باشد (11) يكي از روش هاي آموزش مهارت حل مسي له استفاده از مدل حل مسي له دزوريلا و گلد فرايد مي باشد از نظر دزوريلا و همكاران واژه حل مسي له اجتماعي به فرايند حل مسي له در محيط طبيعي و ميشود دنياي واقعي اطلاق (12) مفهوم بسيار اساسي در مدل مشكل گشايي دزوريلا و همكارانش وجود دارد: مشكل مشكل گشايي و راه حل در مدل اصلي اراي ه شده توسط دزوريلا و گلدفرايد و مدل بعدي بازبيني شده توسط دزوريلا و Nezu 1982) دو مولفه عمومي و نسبتا مستقل -90) وجود دارد: جهت گيري به سوي مسي له مهارت هاي حل مسي له شش مرحله الگوي دزوريلا و گلد فرايد عبارتند از: جهت گيري كلي تعريف و صورت بندي مسي له توليد راه حل هاي بد عي بازبيني تصميم گيري اجراي راه حل و (12) با توجه به جامع بودن اين مدل و كاربرد آن ٢

3 تا ثير ا موزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت سارا شهبازي و محمد حيدري در زمينه هاي مختلف لذا هدف از اين مطالعه بررسي تاثير آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري مي باشد روش بررسی اين پژوهش يك مطالعه نيمه تجربي بوده كه در آن تاثير آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد (متغير مستقل) بر مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري (متغير وابسته) در دو گروه تجربي و شاهد در سال 1387 مورد بررسي قرار گرفته است شيوه نمونه گيري اين مطالعه مبتني بر هدف و حجم نمونه با كل جمعيت برابر بود نمونه اين پژوهش 43 نفر از كل دانشجويان سال چهارم (ترم 7 ) كارشناسي پيوسته پرستاري دانشكده پرستاري و مامايي حضرت فاطمه (س) دانشگاه علوم پزشكي شيراز بودند كه به صورت داوطلبانه در اين پژوهش شركت نمودند و به طور تصادفي در دو گروه تجربي (20 نفر) و شاهد (23 نفر) قرار گرفتند با توجه به اين كه دانشجويان سال چهارم پرستاري قبلا دروس مفاهيم فرايند پرستاري و 15 واحد از واحدهاي كارآموزي باليني را پشت سر گذارده و نسبت به دانشجويان نوآموز بيشتر با محيط درمان بيماران و مساي ل موجود در محيط هاي بهداشتي آشنا هستند جهت شركت در اين پژوهش انتخاب شدند گروه ها از نظر سن جنس وضعيت تاهل معدل كل شش نيمسال گذشته سن و ميزان تحصيلات والدين محل سكونت دانشجويان سابقه مصرف داروهاي رواني سابقه شركت در كلاس هاي يوگا كنترل استرس حل مسي له و هوش هيجاني همگون بودند (0/05<P) به منظور اندازه گيري ميزان مهارت حل مسي له از آزمون هوش هيجاني باراون استفاده شد اين پرسشنامه در سال 1997 توسط بارون ساخته شد و داراي 133 سوال است و نخستين آزمون معتبر فرا فرهنگي جهت ارزيابي هوشبهر هيجاني محسوب مي شود و داراي 15 خرده مقياس هوش هيجاني مي باشد كه حل مسي له يكي از مهم ترين آنها مي باشد كه مستقلا با اين آزمون قابل اندازه گيري است هر سوال از اين پرسشنامه براساس پاسخ آزمودني از 1 تا 5 نمره دارد برخي ماده ها به طور مثبت و برخي به طور منفي نمره گذاري مي شوند مثلا پاسخ (هميشه) يا (اغلب) به يك جمله مثبت مانند: (من هميشه با كساني كه دوستشان دارم ملاقات مي كنم) نمره 5 گرفته و كلمه (اصلا ) نمره 1 مي گيرد و پاسخ (هميشه) يا (اغلب) به ٣

4 نشريه پرستاري ايران دوره ۲۵/ شماره ۷۶ / تير ماه ۱۳۹۱ انتظارات خودكارآمدي بالا به منظور اجرا نمودن مراحل مدل عادت به توقف تفكر و سپس اقدام به تلاش براي حل يك مسي له جلسه دوم: مرحله دوم: تعريف و صورت بندي مسي له گردآوري كليه اطلاعات در دسترس تفكيك حقايق از فرضياتي كه نيازمند تحقيق است تجزيه مشكل مشخص كردن اهداف واقعي جلسه سوم: مرحله سوم: توليد راه حل هاي بديل تعيين طيفي از راه حل هاي محتمل امكان انتخاب موثرترين پاسخ از ميان پاسخ ها جلسه چهارم: مرحله چهارم: تصميم گيري پيش بيني پيامدهاي احتمالي هر اقدام توجه به سودمندي اين پيامدها جلسه پنجم: مرحله پنجم: اجراي راه حل اجراي روش انتخاب شده جلسه ششم: مرحله ششم: بازبيني مشاهده نتايج حاصله از اجرا (14) ارزشيابي يك جمله منفي مانند: (من با كسي رابطه برقرار نمي كنم) نمره 1 گرفته و كلمه (اصلا ) نمره 5 مي گيرد براي به دست آوردن نمره خام فرد اين نمرات باهم جمع زده مي شود با تبديل نمره خام فرد به نمره استاندارد نمره ميانگين 100 با انحراف استاندارد 15 در اين آزمون به دست مي آيد كه با استفاده از دستورالعمل تفسيري پرسشنامه هوش هيجاني بارون تجزيه و تحليل مي گردد آقايي و همكاران پايايي اين آزمون را به روش بازآزمايي به فاصله زماني دو هفته براي 50 نفر 0/87 گزارش نموده (13) است پس از تكميل پرسشنامه از گروه تجربي براي شركت در برنامه آموزشي دعوت به عمل آمد به همين منظور برنامه مدون آموزشي مهارت حل مسي له با بهره گيري از الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد در شش دو جلسه ساعته در طول دو ماه و هر جلسه به طور جداگانه و بر اساس اهداف زير طراحي گرديد و سپس با استفاده از شيوه هاي بحث گروهي در گروه هاي چهار نفره مشاركت در گروه هاي كوچك پرسش و پاسخ و بارش افكار و با استفاده از وسايل كمك آموزشي مانند كتاب جزوه پوستر ويديو دانشكده پرستاري شيراز برگزار گرديد پرژكتور و در محل كليه جلسات دوره آموزشي بر اساس شش مرحله الگوي دزوريلا و گلد فرايد كه شامل مراحل: جهت گيري كلي تعريف و صورت بندي مسي له توليد راه حل هاي به ديل تصميم گيري اجراي راه حل و بازبيني است طراحي و اجرا گرديد: جلسه اول: مرحله اول: جهت گيري كلي توانايي شناخت مشكل پذيرش مشكل به عنوان يك پديده طبيعي بالقوه قابل تغيير اعتقاد به موثر بودن چارچوب حل مسي له دربرخورد با مشكل لازم به ذكر است كليه شركت كنندگان در اين پژوهش در برنامه هاي معمول دانشكده كه شامل كلاس هاي تي وري و كارآموزي بوده است شركت داشته اند جهت ارزيابي كارايي دوره آموزشي از شيوه پيش آزمون پس آزمون با استفاده از فهرست خود ارزيابي مهارت حل مسي له بر اساس مدل دزوريلا و گلد فرايد در دو مرحله قبل و پس از مداخله استفاده شد اين فهرست بر اساس گام هاي پروتكل حل مسي له دزوريلا و گلد فرايد در 19 سوال و هر گزينه بر اساس مقياس رتبه بندي ليكرت از 1 (خيلي كم) تا 5 (خيلي زياد) طراحي شد حد اكثر نمره براي هر دانشجو 95 و حد اقل نمره 19 مي باشد براي تعيين روايي صوري اين فهرست از نظرات 10 نفر از آزمودني ها و 7 نفر از اساتيد صاحب نظر استفاده شد جهت بررسي روايي محتوايي اين پرسشنامه به 7 نفر از ۴

5 تا ثير ا موزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت سارا شهبازي و محمد حيدري %90/7(39 نفر) مونث بوده و همگي در سال چهارم (ترم 7) كارشناسي پيوسته پرستاري مشغول به تحصيل بودند اساتيد صاحب نظر اراي ه شد و مورد تاييد ايشان قرار گرفت پايايي اين آزمون در يك مطالعه پيلوت كه بر روي 10 نفر از دانشجويان ترم 6 پرستاري انجام گرفت با استفاده از آلفاي كرونباخ 0/85 بدست آمد و به شيوه پيش آزمون پس آزمون در دانشجويان ترم 6 پرستاري به فاصله دو هفته بررسي شد و ميزان همبستگي بين ميانگين نمره دانشجويان در بار اول و بار دوم 0/66 به دست آمد بلافاصله پس از پايان برگزاري كلاس ها و دو ماه پس از آن مجددا آزمون هوش هيجاني باراون (بخش حل مسي له) توسط دانشجويان گروه تجربي و شاهد تكميل و مقايسه گرديد و بخش مهارت حل مسي له مورد ارزيابي قرار گرفت جهت تجزيه و تحليل داده ها از بسته نرم افزاري آماري SPSS نسخه 11 استفاده شد و به منظور بررسي تغييرات مهارت حل مسي له از تست هاي آماري من ويتني ويلكاكسون آزمون مبتني بر تكرارFriedman (اين آزمون مي تواند تغييرات داده ها را در مراحل مختلف نسبت به يكديگر ارزيابي و مورد مقايسه قرار دهد براي مثال در اين مطالعه تغييرات ميانگين داده ها در فواصل قبل از مطالعه بلافاصله بعد از مطالعه و دو ماه بعد از مطالعه با يكديگر مقايسه گرديد) استفاده شد و براي بررسي و مقايسه اطلاعات دموگرافيك از آزمون كاي دو استفاده گرديد ضمنا سطح معني داري در اين پژوهش 0/05 منظور شد یافته ها اين پژوهش بر روي 43 نفر از دانشجويان پرستاري صورت گرفت كه % 9/3 (4 نفر) از آنان مذكر و ميانگين سني واحدهاي مورد پژوهش 21/74±0/72 بود نتايج آزمون آماري من ويتني نشان داد كه در بين دو گروه آزمون و شاهد از نظر متغير سن اختلاف آماري معني داري وجود ندارد همچنين آزمون آماري كاي دو نشان داد كه در بين دو گروه آزمون و شاهد از نظر متغيرهاي جنس محل سكونت تحصيلات پدر تحصيلات مادر ميزان علاقه به رشته تحصيلي سن پدر سن مادر و وقوع بحران اخير در خانواده اختلاف آماري معني دار وجود ندارد سابقه شركت در كلاس هاي يوگا حل مسي له هوش هيجاني و كنترل استرس نيز در هيچ يك از گروه ها وجود نداشت (0/05<P) قبل از مداخله جهت اطمينان از معادل بودن گروه ها معدل كل شش نيمسال گذشته و حل مسي له دانشجويان دو گروه مورد بررسي قرار گرفت مقايسه ميانگين و انحراف معيار معدل 6 نيمسال گذشته گروه آزمون (17/75±1/03) و گروه شاهد (17/22±0/73) همچنين ميانگين و انحراف معيار مهارت حل مسي له در گروه آزمون (27/70±2/63) و در گروه شاهد (27/56±4/34) بوده كه آزمون من ويتني تفاوت معني داري بين اين دو ميانگين نشان نداد( P>0/05 ) مقايسه ميانگين نمرات مهارت حل مسي له در مراحل بلافاصله بعد و دو ماه پس از مطالعه با استفاده از آزمون من ويتني بين دو گروه با هم مقايسه شدند كه نتايج بيانگر ارتقاء مهارت حل مسي له در گروه تجربي در مراحل مختلف بود (0/01>P) در حالي كه در گروه شاهد تفاوت معني داري مشاهده نشد (جدول شماره 1) ۵

6 نشريه پرستاري ايران دوره ۲۵/ شماره ۷۶ / تير ماه ۱۳۹۱ جدول شماره ۱: مقايسه تغييرات ميانگين نمرات مهارت حل مسي له در مراحل بلافاصله و دو ماه پس از مداخله بين دو گروه تجربی و شاهد گروه تجربي شاهد p-value زمان مطالعه /56 4/34 27/56 4/34 27/69 4/18 27/70 2/63 29/25 3/29 31/30 3/52 بحث و نتیجه گیری قبل از مداخله بلافاصله پس از مداخله دو ماه پس از مداخله ميانگين انحراف معيار ميانگين انحراف معيار ميانگين اين مطالعه با هدف تاثير آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري انجام گرفت نتايج مطالعه نشان ميدهد آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت حل مسي له آنان تاثير مثبت داشته است و به طور واضح افزايش يافته است به انحراف معيار علاوه تغييرات ايجاد شده دو ماه پس از مداخله نيز پايدار مانده است نتايج مطالعه حاضر مو يد آن است كه مهارت حل مسي له در دانشجويان پرستاري شيراز از سطح بالايي برخوردار نبوده است كه نتايج مو يد مطالعات معطري در تبريز خليلي در تهران و Altun در تركيه كه ميزان مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري مينمايد (8 9) مي باشد را در سطح پاييني گزارش لذا لزوم توجه به اين موضوع مهم براي برنامه ريزان پرستاري بسيار حاي ز اهميت ميباشد در پژوهشي كه Wang در تايوان انجام داد تاثير ادغام استراتژي هاي حل مسي له با فرايند پرستاري را بر پيشرفت توانايي هاي حل مسي له باليني در دانشجويان پرستاري سنجيد نتايج اين مطالعه نشان داد دانشجويان هرچه بيشتر با استراتژي هاي حل مسي له مانوس شوند موفقيت كاربرد اين مهارت در مراقبت باليني بيشتر خواهد بود در مطالعه اي ديگر Altun ميزان درك 218 دانشجوي پرستاري و مامايي را از توانايي حل مسي له در تركيه بررسي نمود نتايج اين مطالعه نشان داد كه معدل مهارت حل مسي له دانشجويان 83/54±19/14 بوده و كلا ميزان بالايي نداشته و اين نمره در دانشجويان مامايي بيشتر از (9) دانشجويان پرستاري بوده است D zurilla و همكارانش در پژوهشي به بررسي اعتماد به نفس و حل مسي له اجتماعي به عنوان عوامل پيشگيري كننده از پرخاشگري در دانشجويان پرداختند نتايج اين مطالعه نشان داد بين اعتماد بنفس و حل مسي له اجتماعي ارتباط مستقيم وجود دارد و هر دو نقش پيشگيرانه در (14) بروز پرخاشگري دارند در مطالعه ديگري معطري به بررسي تاثير آموزش حل مسي له بر خودپنداري دانشجويان پرستاري پرداخت نتايج به دست آمده نشان داد آموزش حل مسي له بر خودپنداري دانشجويان تاثير مثبت دارد (9) يافته هاي اين پژوهش بيانگر تاثير مثبت آموزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت حل مسي له دانشجويان پرستاري است مشاهدات پژوهشگر و تحليل نظرسنجي از دانشجويان گروه تجربي نشان مي دهد كه دانشجويان با فرا گرفتن مهارت حل مسي له اجتماعي توانسته اند در شناخت مشكلات و پذيرش آنها و نحوه برخورد با آنان و توجه به نقاط ضعف و قوت خود به انتخاب بهترين راه حل ها بپردازند (3) ۶

7 تا ثير ا موزش الگوي حل مسي له اجتماعي دزوريلا و گلد فرايد بر مهارت سارا شهبازي و محمد حيدري Fung از نظر همكاران روش حل مسي له به صورت فعاليت گروهي و خصوصا فعاليت در گروه هاي كوچك بستر مناسبي را براي دستيابي به بهترين نتايج فراهم ميكند و موجب تقويت تفكر انتقادي در افراد مي گردد آنها معتقدند درآموزش روش حل مسي له آنهم به صورت كار گروهي مهارت هاي شناختي همچون مشاهده مقايسه سازماندهي اطلاعات تعيين و كنترل متغيرها تدوين و تجربي فرضيه ها تحليل استنباط ارزشيابي و (16) قضاوت تقويت مي گردد همچنين نتايج مطالعات Wang و Kaolo نشان داد استفاده از استراتژي هاي حل مسي له در مراقبت از بيماران نقش قابل توجهي در بهبود توانايي حل مسي له پرستاران در بالين دارد اين مسي له بدين معني است كه هرچه دانشجويان بيشتر با استراتژيهاي حل مسي له مانوس شوند كاربرد اين مهارت ها در بالين بيشتر خواهد بود (3) در اين مطالعه نيز جهت آموزش مهارت حل مسي له از روش بحث گروهي و پرسش و پاسخ و فعاليت در گروه هاي كوچك با استفاده از پروتكل مدون و جامع دزوريلا و گلد فرايد انجام گرفت در اين روش دانشجويان را در موقعيت هاي واقعي مشكل با استفاده از تجارب قبلي خود دانشجويان در زمينه تحصيلي شغلي و زندگي فردي يعني اصول آموخته شده حل مسي له قرار داده است لذا با آموزش اين مهارت كه خصوصيت اصلي آن به كارگيري حل مسي له اجتماعي مي باشد مي توان انتظار داشت كه مهارت حل مسي له به عنوان يك فرايند با پيامدهاي اجتماعي تقويت گردد چرا كه مرحله اول اين پروتكل جهت گيري كلي به مسي له است كه بر روي كنترل واكنشهاي انسان در برخورد با مشكلات و عواملي كه منجر به بروز اين احساسات مي شوند تاكيد مي كند سپس فراگير در گام هاي بعدي اين الگو با داشتن عقيده پذيرش مشكل به عنوان يك واقعيت زندگي با خوش بيني به آينده و استفاده از تفكر منطقي به جاي گرفتن تصميمات تكانشي و اجتنابي يك تصميم قاطع گرفته و ياد مي گيرد با بازبيني مكرر مسير طي شده نقاط ضعف و قوت خود را شناسايي نموده و در صورت برخورد با موانع راه هاي ديگر را امتحان نمايد با توجه به ضرورت مهارت حل مسي له در حرفه پرستاري اعم از آموزش و پژوهش و بالين و با توجه به نقش غير قابل انكار آن در موفقيت پرستاران در عرصه هاي مديريت پژوهش آموزش و مراقبت و مي توان انتظار داشت كه آموزش اين مهارت موجب ارتقاي پرستاران در اجراي وظايف خطير و مهم ايشان مي شود تقدیر و تشکر پژوهش فوق قسمتي از پايان نامه كارشناس ارشد و طرح مصوب معاونت پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز با شماره طرح: 4248 مي باشد و كليه هزينه هاي مالي آن توسط اين معاونت پرداخت شده است از كليه مسي ولان محترم آموزشي و پژوهشي دانشكده پرستاري شيراز و دانشجويان عزيز پرستاري اين دانشكده كه ما را در انجام اين پژوهش ياري نمودند كمال تقدير و تشكر را داريم فهرست منابع 1 Salami SO, Aremu AO Relationship between problem solving ability and study behavior among school-going adolescents in southwestern Nigeria Electronic J Res Educ Psychol 2006;4(1): Moattary M, Abedi H, Fathiazar S, Amini A [Reflection perspectives of Tabriz Nursing Student] Iran J Med Sci Educ2005;2(1)40 Persian 3 Wang JJ, Lo CH, Ku YL Problem solving strategies integrated into nursing process to promote clinical problem solving abilities of RN-BSN students Nurse Educ Today 2004 Nov;24(8): ٧

8 نشريه پرستاري ايران دوره ۲۵/ شماره ۷۶ / تير ماه ۱۳۹۱ 4 Hoyt P Problem Solving for Better Health Nursing: a working approach to the development and dissemination of applied research in developing countries Appl Nurs Res 2006 May;19(2):110-2; discussion 2 5 Potter P, Perry A Basic nursing: Theory and Practice 3 rd ed Philadelphia: Mosby, Smeltzer S, Bare B, Hinkle J, Cheerer K Medical-Surgical nursing 11 th ed Philadelphia Lippincott Williams wilkins, Phipps W Medical Surgical Nursing StLousi: Mosby, Altun I The perceived problem solving ability and values of student nurses and midwives Nurse Educ Today 2003 Nov;23(8): Moattari M, Soltani A, Mousavinasab M, Aiattollahi A [The effect of problem solving skill training on self-concept of nursing students of the Shiraz faculty of nursing & midwifery] Iran J Educat Med Sci 2005; 5(14): Persian 10 Salehi Sh, Bahrami M, Hoseini SA [Critical thinking, clinical decision making in nursing] Nurs Midwif Research 2005; 12(5): Persian 11 Mayer JD, Salovey P Emotional intelligence as zeitgeist, as personality and as a mental ability, in The Handbook of Emotional Intelligence San Fransisco, California: Jossey bass, D'Zurilla TJ, Sheedy CF Relation between social problem-solving ability and subsequent level of psychological stress in college students J Personal Soc Psychol 1991;61(5): Esmaeeli M, Ahadi H, Delavar A, Shafieabadi A [Effects of emotional intelligence Factors Training on Enhancing Mental Health] Iran J Psychiatr Clin Psychol (IJPCP) 2007, 13(2): Persian 14 D'zurilla TJ, Chang EC, Sanna LJ Self-esteem and social problem solving as predictors of aggression in college students J Soc Clin Psychol 2003;22(4): Fung D, Howe C Liberal Studies in Hong Kong: A New Perspective on Critical Thinking through Group Work Think Skills Creat 2012 ٨

9 Iran Journal of Nursing (IJN) Vol 25, No 76, Jun 2012: 1-9 The Impact of Training by Social Problem-Solving Model of D Zurilla & Gold Fried on Problem-Solving Skills of Nursing Students Shahbazi S 1 MSc * Heidari M 2 MSc Abstract Background & Aim: Problem solving is a skill vital for life today and its learning is essential for everyone Considering that the best way to achieve the correct habits of thinking and judgment is to use educational programs and to confront students with real issues, the aim of this study was to identify the effect of D zurilla & gold fried problem solving model s training on problem solving skill of nursing students Materials & Methods: It was a randomized controlled trial The sample consisted of 43 undergraduate nursing students of the Hazrat Ftemeh School of nursing and midwifery of Shiraz University of Medical Sciences who participated voluntary and were randomly assigned into experimental(n= 20) and control (n=23) groups The experimental group participated in six sessions of problem solving Data was collected by the problem solving subscale of Bar-On emotional intelligence questionnaire and analyzed using SPSS-PC (v11) Results: there was a significant difference between the mean scores of problem solving skills in the experimental group and control group immediately and two months after the intervention (p<001) Discussion: Regarding the impact of this model on the improvement of problem solving skills and the stability of its effects, using this model in different areas of nursing, including education, management, research and clinical area is recommended Key words: Education, Problem Solving, Nursing Students, D'zurilla & Gold Fried Social Problem Solving Model Received: 21 Apr 2012 Accepted: 23 Jun MSc in Medical-Surgical Nursing Borujen Nursing Faculty, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran 2 MSc in Medical-Surgical Nursing Borujen Nursing Faculty, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran(*Corresponding Author) Tell: Heidari@skummsacir