การศ กษาและว เคราะห สถานการณ สารเสพต ด ด านการบาบ ดร กษาและฟ นฟ สมรรถภาพ ป 2554

Transcription

1 การศ กษาและว เคราะห สถานการณ สารเสพต ด ด านการบาบ ดร กษาและฟ นฟ สมรรถภาพ ป 2554

2 2 คานา ป ญหาสารเสพต ด เป นป ญหาส าค ญท ท กร ฐบาล ให ความส าค ญในการวางแผนแก ไข ป ญหา และเร งด าเน นการหากลว ธ การปราบปรามผ ค าสารเสพต ด พร อมท งบาบ ดร กษาผ ท ต ดสารเสพ ต ดแล วให เล กใช สารเสพต ด เพ อมาเป นก าล งส าค ญของช มชนและประเทศชาต ด งน นการวางแผนแก ไข ป ญหาด งกล าว จ งจ าเป นต องม ข อม ลท สามารถสะท อนต อป ญหา การศ กษาว เคราะห สถานการณ สาร เสพต ด ป 2554 จ ดท าข นโดยม ว ตถ ประสงค ในการน าข อม ลจากการรายงานผ เข าบาบ ดร กษาสารเสพต ด จากท กสถานบ าบ ดในท กส วนราชการท วประเทศ ท รายงานข อม ลระบบรายงานระบบเฝ าระว งและ ต ดตามป ญหายาเสพต ด ผ านเคร อข ายอ นเทอร เน ต (บสต.) ท ส าน กบร หารการสาธารณส ข ส าน กงาน ปล ดกระทรวงสาธารณส ข เป นผ ร บผ ดชอบบร หารจ ดการด แลข อม ล น ามาประมวลผลศ กษาว เคราะห สถานการณ ของผ เข าร บการบาบ ดป 2554 และเปร ยบเท ยบผลการดาเน นงานด านการค ดกรอง บาบ ดร กษา จ าหน ายและต ดตาม รวมท งด ชน ช ว ดผลความส าเร จ เพ อเผยแพร ให หน วยงานท เก ยวข อง และผ สนใจทราบและน าข อม ลไปใช ประโยชน ศ กษาอ างอ งต อไป สำน กบร หำรกำรสำธำรณส ข สำน กงำนปล ดกระทรวงสำธำรณส ข กระทรวงสำธำรณส ข ก นยายน 2555

3 เง อนไขและข อท ควรระว งของการว เคราะห ข อม ลจาก ระบบรายงาน ระบบต ดตามและเฝ าระว งป ญหา สารเสพต ด (บสต.) ข อม ลท น ำมำว เครำะห ท งหมดน เป นข อม ลจำก ระบบรำยงำน ระบบต ดตำมและเฝ ำระว งป ญหำ สำรเสพต ด ผ ำนเคร อข ำยอ นเทอร เน ต หร อช อย อค อ ระบบ บสต. ซ งเป นรำยงำนเก ยวก บกำรบ ำบ ดร กษำ และฟ นฟ สมรรถภำพผ เสพ ผ ต ดสำรเสพต ด ท หน วยบ ำบ ดท กส งก ดกระทรวง จ ำนวน 11,621 แห ง รำยงำน เข ำส ระบบฯ ป งบประมำณ 2554 ตำมโครงกำรพ ฒนำฐำนข อม ลระบบรำยงำน ระบบต ดตำมและเฝ ำระว ง ป ญหำสำรเสพต ด เร มดำเน นกำรต งแต 1 ม ถ นำยน 2546 จนถ งป จจ บ น ท งน ม เง อนไขและข อท ควรระว งใน กำรว เครำะห ข อม ล ด งน 1. ข อม ลช วง 1 ต ลำคม พฤษภำคม 2546 เป นช วงเร มต น กำรใช แบบรำยงำน สำรเสพต ดใหม ค อ แบบ บสต. แทนแบบ ปปส.1/2544 โดยท ระบบ บสต. ย งไม เป ดให รำยงำนท ำให ข อม ล ช วงด งกล ำว ขำดควำมสมบ รณ บำงส วน 2. ข อม ลผ เข ำร บกำรบ ำบ ดป งบประมำณ 2546 จะแตกต ำงจำกป งบประมำณอ น เน องจำก ร ฐบำลประกำศนโยบำยกำรต อส ก บป ญหำสำรเสพต ดอย ำงเข มแข ง โดยม แนวทำงกำรด แลผ เสพ/ ผ ต ดสำรเสพต ด ท มำแสดงตนต อทำงรำชกำร และส งให ท กหน วยถ อปฏ บ ต ในมำตรกำรกำรบ ำบ ดร กษำฟ นฟ และด แลผ เสพ/ผ ต ดสำรเสพต ด เป นผ ป วย ม กำรค นหำกล มเส ยง ในระด บหม บ ำน พร อมผล กด นผ เสพ/ผ ต ด สำรเสพต ด เข ำร บกำรบ ำบ ดฟ นฟ และพ ฒนำโดยส วนใหญ ใช ร ปแบบค ำยปร บเปล ยนพฤต กรรม จนท ำให ม ผลกำรบำบ ดฟ นฟ มำกกว ำภำวะปกต จ งไม สำมำรถเปร ยบเท ยบก บป งบประมำณอ น 3. ม กำรเปล ยนแปลงแบบรำยงำนสำรเสพต ด (บสต.) เช น ม กำรเปล ยนแปลงช วงอำย ประเภทสำรเสพต ด และอำช พ รวมท ง แบบ บสต.3 เพ มส วนส งต อเพ อกำรร กษำ เม อว นท 1 ต ลำคม ระบบรำยงำนสำรเสพต ด(บสต.) เป นระบบท ให สถำนบ ำบ ดสำมำรถ บ นท ก แก ไข ลบ ข อม ลในส วนท สถำนบำบ ดร กษำได ตลอดเวลำ ทำให เม อเปร ยบเท ยบข อม ล ในช วงเวลำท แตกต ำง จะท ำให ได ผลกำรว เครำะห ข อม ลท ไม เหม อนก น 5. จ งหว ดกร งเทพมหำนคร รวมอย ในภำคกลำง 6.ข อม ลท น ำมำว เครำะห เป นข อม ลท สถำนบ ำบ ดท วประเทศ ท กส งก ดกระทรวงรำยงำน เข ำส ระบบรำยงำนสำรเสพต ด(บสต.) ด งน ข อม ลป งบประมำณ 2547 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2547 ข อม ลป งบประมำณ 2548 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2548 ข อม ลป งบประมำณ 2549 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2549 ข อม ลป งบประมำณ 2550 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2550 ข อม ลป งบประมำณ 2551 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2551 ข อม ลป งบประมำณ 2552 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2552 ข อม ลป งบประมำณ 2553 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน 2553 ข อม ลป งบประมำณ 2554 หมำยถ งข อม ลต งแต 1 ต ลำคม ก นยำยน

4 โดยประมวลผลจำกฐำนข อม ลระบบรำยงำนฯ ณ ว นท ๓๐ ส งหำคม 2555 ด งน นกำรใช ข อม ลสร ปสถำนกำรณ ป ญหำสำรเสพต ด ป 2554 ท เป นข อม ลจำกระบบ บสต. ควร ศ กษำ ให เข ำใจล กษณะของข อม ลเพ อกำรแปลผลท ถ กต อง และกำรน ำผลกำรว เครำะห ใช งำน ควรระว ง เง อนไขตำมท กล ำวข ำงต น ผลงานและความสาเร จการบาบ ดร กษาฟ นฟ สมรรถภาพ ตามรายป กำรว เครำะห ผลงำนและควำมส ำเร จกำรบ ำบ ดร กษำฟ นฟ สมรรถภำพ ตำมรำยป น เป นกำรศ กษำ โดยน ำข อม ลผ เข ำบ ำบ ดร กษำฟ นฟ สมรรถภำพในแต ละป งบประมำณ ต งแต ป 2547 ถ งป 2554 แล วใช ข อม ลเฉพำะของกล มบ คคลในแต ละป งบประมำณมำว เครำะห ต อเน องท กกระบวนกำรต งแต บ ำบ ดร กษำ จำหน ำย และต ดตำมหล งกำรบ ำบ ดร กษำ ประมวลผล จำกฐำนข อม ลระบบรำยงำนฯ ณ ว นท 30 ส งหำคม 2555 ด งน จำกข อม ลกำรบ ำบ ดร กษำผ เสพ/ผ ต ดสำรเสพต ด จำกระบบ บสต. ต งแต ป งบประมำณ พบว ำม ผลกำรดำเน นงำน ด งตำรำงต อไปน 4

5 5 ตารางผลงานและความสาเร จการบาบ ดร กษาฟ นฟ สมรรถภาพ ตามรายป ป งบประมาณ ลาด บ รายการ จานวนประชากรกลางป (ล านคน) ป 2547 ป 2548 ป 2549 ป 2550 ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 ร อย ร อย ร อย ร อย ร อย ร อย จานวน ละ จานวน ละ จานวน ละ จานวน ละ จานวน ละ จานวน ร อยละ จานวน ละ จานวน ร อยละ ผ เข าร บการบ าบ ด 42, , , , , , , , ผ เสพ 24, , , , , , , , ผ ต ด 18, , , , , , , , ผ ต ดยำเสพต ดร นแรง , , , , การจาหน าย 31, , , , , , , , อย ในกระบวนกำรบ ำบ ด 11, , , , , , , , กำรจำหน ำยแบบไม ครบ กำหนด 8, กำรจำหน ำยแบบครบ กำหนด 23, การต ดตาม (จากกล ม จาหน ายแบบครบก าหนด) 23, , , , , , , , ย งไม ได ต ดตำม 7, , , , , , , , ต ดตำมต งแต 1 คร งข นไป 15, , , , , , , , สร ปผลการต ดตาม (จาก กล มต ดตามต งแต 1 คร งข น ไป) 15, , , , , , , ,

6 ลาด บ รายการ ป 2547 ป 2548 ป 2549 ป 2550 ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ จานวน ร อยละ - ย งไม ส นส ดกำรกำร ต ดตำม 5, , , , , , , , ส นส ดกำรต ดตำม ไม ครบเกณฑ 4, , , , , , , , ส นส ดกำรต ดตำม ตำมเกณฑ 6, , , , , , , , สร ปผลการต ดตามตาม เกณฑ (จากกล มส นส ด การต ดตาม ตามเกณฑ ) 6, , , , , , , , หย ดได /เล กได เสพซ ำ อ นๆ , , ,

7 7 ตาราง เปร ยบเท ยบความสาเร จการบาบ ดร กษาฟ นฟ สมรรถภาพตามรายป ป งบประมาณ ส ตร อ ตรำกำรเข ำร บกำรบำบ ด ต อ 1,000 ประชำกร จำนวนผ เข ำบำบ ด x 1000 จำนวนประชำกร ร อยละของผ เสพ/ผ ต ดท ร บกำรบำบ ดครบกำหนด จำนวนผ เข ำบำบ ดครบกำหนด x 100 จำนวนผ เข ำบำบ ดท งหมด ร อยละกำรต ดตำมอย ำงน อย 1 คร ง จำนวนกำรต ดตำมคร งท 1 x 100 จำนวนผ ถ กจำหน ำยแบบครบกำหนด ร อยละของผ เสพ/ผ ต ดท ร บกำรบำบ ดครบกำหนดและ ได ร บกำรต ดตำมอย ำงน อย 4 คร งใน 1 ป และต ดตำม ร อยละของผ เสพ/ผ ต ดท ร บกำรบำบ ดครบกำหนดและ ได ร บกำรต ดตำมอย ำงน อย 4 คร งใน 1 ป และหย ดได เล กได ผ ถ กจำหน ำยครบกำหนดต ดตำม ครบตำมเกณฑ แล วหย ดต ดตำม x 100 จำนวนผ ถ กจำหน ำยแบบครบกำหนด ผ ถ กจำหน ำยครบกำหนดต ดตำม ครบตำมเกณฑ แล วหย ดต ดตำม ด วยสำเหต หย ดได เล กได x 100 จำนวนผ ถ กจำหน ำยแบบครบกำหนด ป งบประมาณ

8 ผ ป วยสำรเสพต ดม โอกำสเข ำถ งบร กำรบำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ เพ มข นจำก 0.69 ต อพ น ประชำกรในป งบประมำณ 2547 เป น 2.99 ต อพ นประชำกร ในป งบประมำณ 2554 เพ มข นกว ำ 3 เท ำ โดยเฉพำะในป งบประมำณ ม กำรเพ มของอ ตรำเข ำร บบ ำบ ดต อ 1,000 ประชำกร มำกกว ำช วง ป งบประมำณ อย ำงช ดเจน ภำยใต ข อส นน ฐำนว ำม จำนวนผ ใช สำรเสพต ดมำกกว ำจำนวนผ เข ำ บำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพในช วงท ผ ำนมำ แสดงถ งกำรพ ฒนำศ กยภำพของหน วยบำบ ดของท กส วนรำชกำร ในกำรร บผ ป วยสำรเสพต ดให เข ำส ระบบกำรบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพเพ มมำกข น สอดคล องก บนโยบำยต อส ก บป ญหำสำรเสพต ดของประเทศ กราฟ เปร ยบเท ยบความความสาเร จอ ตราการเข าร บการบาบ ด ต อ 1,000 ประชากร ตามป งบประมาณ 8 ร อยละ ป งบประมาณ

9 ม ด ชน สำหร บว ดควำมสำเร จ ของกำรจ ดบร กำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพในเช งค ณภำพ ค อร อยละ ของผ เสพ/ผ ต ด ท ร บกำรบำบ ดครบกำหนด จำกข อม ลพบว ำ ม แนวโน มลดลงจำกร อยละ ในป งบประมำณ 2547 และเป นร อยละ ในป 2550 สำหร บในป งบประมำณ ม แนวโน มfuข นเร อยๆ จำก ร อยละ เป นร อยละ สำหร บในป งบประมำณ 2554 ลดลงใกล เค ยงก บป 2550 ค อร อยละ อำจจะเก ดจำกม กำรเร งนำผ ป วยเข ำร บกำรบำบ ดในขณะท หน วยบำบ ดม ควำมพร อมไม เพ ยงพอ จ งควรม กำร พ ฒนำสมรรถภำพและศ กยภำพของผ ให กำรบำบ ดร กษำ และพ ฒนำระบบกำรสน บสน นของหน วยงำน ต งแต หน วยบำบ ด, หน วยระด บจ งหว ด และส วนกลำง เพ อให ค ณภำพกำรด แลผ ป วยใช สำรเสพต ดด ข น ไม เป นภำระ ก บงบประมำณท ต องส ญเส ยก บกำรให บร กำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ ท ไม เหมำะสมก บสภำพของผ ป วย สำรเสพต ด ซ งส มพ นธ ก บควำมสำเร จของกำรบร กำร 9 กราฟ เปร ยบเท ยบความความสาเร จร อยละของผ เสพ/ผ ต ดท ร บการบาบ ดครบกาหนด ร อยละ ป งบประมาณ

10 ก จกรรมกำรต ดตำมผ ป วย ภำยหล งกำรบำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ ถ อว ำเป นข นตอนสำค ญในกำร ด แลผ ป วยสำรเสพต ด ไม ให กล บไปเสพซ ำ พบว ำม ร อยละกำรต ดตำมอย ำงน อย 1 คร ง ในระหว ำงป งบประมำณ ม แนวโน มด ข นเร อยๆ อย ระหว ำงร อยละ ถ งร อยละ สำหร บป งบประมำณ 2554 ม ค ำต ำลง ค อร อยละ เน องจำกผ ป วยบำงส วนท เข ำร บกำรบำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ ในช วงปลำยป งบประมำณ 2554 แล วม กำรจำหน ำยในช วงเด อนกรกฎำคม ถ ง ส งหำคม 2554 อำจย งไม ได ร บกำรต ดตำมคร งท 1 จำกผลกำรดำเน นงำนแสดงว ำ ม ผ ผ ำนกำรบำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพมำกกว ำร อยละ 30 ท ไม เข ำส กระบวนกำรต ดตำม ทำให ม ควำมเส ยงส งท จะกล บไปเสพซ ำเม อกล บส ส งแวดล อมเด มของผ ป วยสำรเสพต ด กราฟ เปร ยบเท ยบผลความสาเร จร อยละการต ดตามอย างน อย 1 คร ง ตามป งบประมาณ 10 ร อยละ ป งบประมาณ 60.20

11 ควำมสำเร จท ม งหว งของกำรด แลผ ป วยสำรเสพต ด ค อ กำรท ผ ป วยหย ด/เล กกำรใช สำรเสพต ดได ซ งตำม มำตรฐำนจะใช ระยะเวลำ 1 ป หล งกำรจำหน ำย จำกผลกำรดำเน นกำรพบว ำ ม แนวโน มลดลงจำกร อยละ ในป งบประมำณ 2547 เป น ในป งบประมำณ 2549 และเพ มข นเร อยๆ เป นร อยละ ในป 2553 แสดงว ำ ต งแต ป งบประมำณ ป 2550 หน วยบำบ ดม กระบวนกำรด แลผ ป วยยำเสพต ดในข นตอนต ดตำมด ข นเป น ลำด บ เน องจำกกำรปร บเปล ยนย ทธศำสตร และกำรจ ดกำร รวมท งกำรปร บท ศนคต ของผ เก ยวข องในกระบวน กำร ต ดตำมภำยหล งกำรจำหน ำย ให เห นควำมสำค ญและทำก จกรรมกำรต ดตำมอย ำงม ค ณภำพ สำหร บข อม ล ป งบประมำณ 2554 ม ค ำต ำลงอย ำงมำก ค อ ร อยละ เน องจำกเป นก จกรรมท ต องด แลผ ป วยสำรเสพต ด หล งกำรจำหน ำย ถ ง 1 ป ท ำให ม ผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจำหน ำยแล วย งต ดตำมไม ครบ 1 ป อ กจำนวนมำก ได แก ผ ป วยท ได ร บกำรจำหน ำยภำยหล งเด อนส งหำคม 2554 ท งหมด กราฟ เปร ยบเท ยบความความสาเร จร อยละของผ เสพ/ผ ต ดท ร บการบาบ ดครบกาหนด ได ร บการต ดตามได ตาม เกณฑ เท ยบก บได ร บการต ดตามได ตามเกณฑ และสร ปว าเล กได ตามป งบประมาณ ร อยละ ร อยละต ดตามได ตามเกณฑ ร อยละต ดตามได ตามเกณฑ และสร ปว าเล กได ป งบประมาณ

12 การศ กษาและว เคราะห สถานการณ สารเสพต ดท เข าร บการบาบ ดร กษา และฟ นฟ สมรรถภาพ ป งบประมาณ ข อม ลท ว เครำะห เป นของผ ป วยใช สำรเสพต ด ท เข ำส ระบบกำรบำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ ป งบประมำณ 2554 และม ข อม ลต อเน องของผ ป วยในกล มน ในข นตอนกำรจำหน ำยและกำรต ดตำม ซ งถ ก ประมวลผลจำกฐำนระบบรำยงำน บสต. เม อว นท 30 ส งหำคม 2555 และเน องจำกในป งบประมำณ 2555 ทำง สำน กบร หำรกำรสำธำรณส ข ได ปร บร ปแบบของเอกสำรจำกเด มร ปเล ม เป นแผ น ซ ด คณะผ จ ดทำจ งลดกำร ว เครำะห รำยกำรย อย และจ ดทำเป นไฟล อ เลคทรอน คส ซ งผ ท ได ร บข อม ลสำมำรถนำไปประมวลผลได ตำมควำม ต องกำร ทำงสำน กบร หำรกำรสำธำรณส ขได จ ดเตร ยมข อม ลด งกล ำวเป นไฟล ช อ rawdata antidrug3-5.mdb ประกอบด วย 1. ตำรำง - ทำเน ยบ เป นข อม ลของหน วยบำบ ดท รำยงำนในระบบ บสต. - บสต.3 - ป 54, บสต.4 - ป 54, บสต.5 - ป 54 เป นข อม ล บสต. 3,4,5 ในร ปแบบใกล เค ยง ก บไฟล ท ให ดำวน โหลด แต ม กำรปร บปร ง ค อ เพ มข อม ลของหน วยงำนหล ก (บสต.3 ค อ หน วยบำบ ด, บสต.4 ค อ หน วยบำบ ด, บสต.5 ค อ หน วยต ดตำม) ค อ อำเภอ, จ งหว ด, กรม, กระทรวง เพ อใช ประกอบกำร ประมวลผล, ต ดข อม ลส วนบ คคลของผ ป วยและผ รำยงำน 2. แบบสอบถำม - จ ดทำต วอย ำงกำรประมวลผลของข นตอนกำรบำบ ดร กษำ, จำหน ำยและต ดตำม ท งน ข อม ลในไฟล ด งกล ำว ม บำงส วนท ขำดค ณภำพ เช น เป นต วว ำง, ม ค ำไม ปกต เป นต น เก ดจำก ผ รำยงำนบำงส วนใช โปรแกรมเล นอ นเตอร เน ตท ไม ใช Internet Explore ทำให เง อนไขป องก นในระบบรำยงำน บสต.ไม ทำงำน กำรนำข อม ลไปใช ขอให เข ำใจและระม ดระว งในกำรแปลผลข อม ล

13 ภาระงานเปร ยบเท ยบรายป งบประมาณ ( ) 13 ภำระงำนเปร ยบเท ยบรำยป งบประมำณ เป นกำรศ กษำภำระงำนของหน วยบ ำบ ดท รำยงำนข อม ลกำร บ ำบ ดร กษำผ เข ำร บกำรบ ำบ ดสำรเสพต ด เพ อว เครำะห ก จกรรมในกำรบ ำบ ดร กษำด แลผ ป วยสำรเสพต ด ต งแต กำรค ดกรอง กำรเข ำบำบ ด กำรส งต อผ ป วย กำรจ ำหน ำย และกำรต ดตำม ท เป นผลจำกก จกรรมท เก ดข นในแต ละ ป งบประมำณ ซ งผ เข ำร บกำรบ ำบ ดสำรเสพต ด อำจไม ใช ผ เข ำร บกำรบ ำบ ดในป เด ยวก น เช นกรณ กำรต ดตำมจะ เป นภำระงำนในป หน งแต เป นผ เข ำบำบ ดร กษำในป ท ผ ำนมำ ซ งกำรว เครำะห จะใช ข อม ลท เก ดช วงเด ยวก นในแต ละ ป ค อ ช วงว นท 1 ต ลำคม ว นท 30 ก นยำยน ของท กป งบประมำณ ในกำรศ กษำน ประมวลผล จำกฐำนข อม ล ระบบรำยงำน บสต. ณ ว นท 30 ส งหำคม 2555 ตาราง การเปร ยบเท ยบภาระงานด านการบาบ ดร กษาและฟ นฟ ฯ ตามป งบประมาณ ภาระงาน การค ดกรองและส งต อ 186,484 51,028 44,793 63,021 94, , , , การบาบ ดร กษา 2.1 กำรบำบ ดร กษำ 42,962 49,162 56,393 63, , , , , กำรส งต อเพ อกำรร กษำ 1,803 6,232 9,465 14,211 24,195 29,603 33,202 35, การจาหน ายเพ อการต ดตาม 75,860 32,988 31,590 33,343 43,381 63,146 84, , การต ดตาม 664,951 77,151 65,696 83,660 98, , , ,941 จำกข อม ลพบว ำภำระงำนด ำนกำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ สมรรถภำพ ม แนวโน มเพ มข นในท กข นตอนกำร ด แลผ ป วยท ใช สำรเสพต ด ยกเว นในป งบประมำณ 2547 ม จ ำนวนมำกกว ำปกต เน องจำกม ผ เข ำร บกำรบ ำบ ดในป ท ผ ำนมำมำกกว ำภำวะปกต จำกนโยบำยกำรต อส ก บป ญหำสำรเสพต ดอย ำงเข มแข ง จ งไม สำมำรถเปร ยบเท ยบ ก บป งบประมำณอ นได

14 ภาระงานด านการบาบ ดร กษาและฟ นฟ ฯ 14 การค ดกรอง กำรค ดกรองและส งต อ พบว ำข อม ลของป งบประมำณ พบว ำม แนวโน มเพ มข นจำก 44,793 รำย ในป งบประมำณ 2549 เป น 179,852 รำย ในป งบประมำณ 2554 กราฟ เปร ยบเท ยบจานวนของภาระงานค ดกรองของผ ป วยสารเสพต ด ตามป งบประมาณ จำนวน 200, , , , , , , ,000 94, , ,117 80,000 60,000 40,000 51,028 44,793 63,021 20, ป งบประมาณ

15 การบาบ ดร กษา ภำระงำนกำรบำบ ดร กษำของแต ละป งบประมำณ พบว ำม ผ ป วยสำรเสพต ดท ถ กจ ำแนกเป นกล มผ เสพ เป นส วนใหญ ระหว ำงร อยละ ถ ง และม แนวโน มคงท ในประมำณ กล มท ถ ก จ ำแนกว ำเป นกล มผ ต ดยำเสพต ดร นแรงม ท ศทำงเพ มข นในระหว ำงร อยละ ในป งบประมำณ แต ในส วนของกล มผ ต ดม แนวโน มลดลงเร อยๆ จำกร อยละ ในป งบประมำณ 2548 เป นร อยละ ในป งบประมำณ 2551 และม ส ดส วนคงท ต อเน องจำกร อยละ ในป งบประมำณ 2552 เป นร อย ละ ในป งบประมำณ 2554 ถ งแม ส ดส วนของกล มผ ต ดลดลง แต เม อพ จำรณำถ งจำนวนผ ใช สำรเสพต ดจะม มำกข นอย ำงต อเน องในท กกล มของผ ป วยสำรเสพต ดท เข ำร บกำรบำบ ดร กษำ ตาราง การเปร ยบเท ยบจานวนภาระงานการบาบ ดร กษา แยกตามผ ป วยสารเสพต ดท ถ กจาแนก ตามป งบประมาณ ผ ป วยสารเสพต ดท ถ กจาแนก 2,547 2,548 2,549 2,550 2,551 2,552 2,553 2,554 ผ เสพ 24,532 26,204 32,434 38,018 60,026 80,782 86, ,244 (57.10 ) (53.34) (57.51) (59.99) (59.76) (60.72) (60.83) (61.80) ผ ต ด 18,276 22,693 22,885 24,378 38,419 49,193 52,220 69,686 (42.54) (46.19) (40.58) (38.47) (38.25) (36.98) (36.67) (36.42) ผ ต ดยำเสพต ดร นแรง , ,992 3,055 3,564 3,418 (0.35) (0.54) (1.90) (1.55) (1.98) (2.30) (2.50) (1.79) รวมท งหมด 42,960 49,126 56,393 63, , , , ,348 กราฟ เปร ยบเท ยบส ดส วนของภาระงานการบาบ ดร กษา ตามผ ป วยสารเสพต ดท ถ กจาแนกตาม ป งบประมาณ % ร อยละ 90% 80% % 60% 50% ผ ต ดยาเสพต ดร นแรง 40% ผ ต ด 30% ผ เสพ 20% 10% 0% 2,547 2,548 2,549 2,550 2,551 2,552 2,553 2,554 ป งบประมาณ

16 พบว ำม ผ ป วยสำรเสพต ดตำมภำระงำนกำรบำบ ดร กษำ ท เข ำส ระบบสม ครใจ ม จำนวนลดลงอย ำงช ำๆและต อเน อง ระหว ำงป งบประมำณ และเพ มข นเล กน อยเป นร อยละ ในป งบประมำณ 2554 ระบบบ งค บบำบ ดม จำนวนและส ดส วนของผ ป วยสำรเสพต ดเข ำบำบ ดร กษำ เพ มข นตลอด โดยม ส ดส วนในช วงป งบประมำณ อย ระหว ำงร อยละ และสำหร บระบบต องโทษม ส ดส วนค อนข ำงคงท อย ระหว ำงร อยละ ในช วง ป งบประมำณ และลดลงเป นร อยละ 8.64 ในป งบประมำณ 2554 เน องจำกส ดส วนกำรเพ มข นอย ท และระบบ บ งค บบำบ ด ระบบสม ครใจ ตำมลำด บ ตาราง การเปร ยบเท ยบจานวนภาระงานการบาบ ดร กษา แยกตามระบบ ตามป งบประมาณ ผ ป วยสารเสพต ดท ถ ก จาแนก ขณะบาบ ดร กษา สม ครใจ 17,218 13,130 14,798 15,778 23,326 29,513 29,693 40, บ งค บบำบ ด 20,948 28,545 34,060 40,286 65,757 87,463 96, , ต องโทษ 4,727 7,487 7,535 7,313 11,355 16,054 15,800 16, รวมท งหมด 42,893 49,162 56,393 63, , , , , กราฟ เปร ยบเท ยบร อยละของภาระงานการบาบ ดร กษา แยกตามระบบ ตามป งบประมาณ ร อยละ ป งบประมาณ สม ครใจ บ งค บ บาบ ด ต องโทษ

17 ผลการจาหน าย ในช วงป งบประมำณ ม ควำมเปล ยนแปลงของผ ป วยสำรเสพต ดท ถ กจำแนกขณะ จำหน ำย ค อระบบสม ครใจม จำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท ถ กจำแนก และส ดส วนลงลดจำก 60,347 คน ค ดเป นส ดส วน ร อยละ เป น 11,306 คน ร อยละ หล งจำกป 2549 จนถ ง 2552 ส ดส วนของภำระงำนกำรจำหน ำย ของแต ละระบบค อนข ำงคงท ด งน ระบบสม ครใจ ส ดส วนระหว ำง และลดลงในป งบประมำณ ม ส ดส วนลดลงอย ในระหว ำง ในขณะท ระบบบ งค บบำบ ด ม ส ดส วนระหว ำง และเพ มข นในป งบประมำณ ม ส ดส วนอย ในระหว ำง สำหร บระบบต องโทษ ม จำนวนและส ดส วนระหว ำง และลดลงเป น ในป งบประมำณ 2553 และลดลงเป น ในป งบประมำณ 2554 ตาราง การเปร ยบเท ยบจานวนภาระงานการจาหน าย แยกตามระบบ ตามป งบประมาณ ผ ป วยสารเสพต ดท ถ ก จาแนก ขณะจาหน าย สม ครใจ 60,339 14,671 11,309 11,936 17,602 21,791 22,746 29,016 (79.54) (44.47) (35.80) (35.80) (40.58 (34.51) (26.87) (27.84) บ งค บบำบ ด 13,296 14,263 16,023 17,021 19,842 33,012 52,135 67,381 (17.53) (43.24) (50.72) (51.05) (45.74) (52.28) (61.59) (64.64) ต องโทษ 1,401 3,879 4,256 4,385 5,937 8,339 9,765 7,829 (1.85) (11.76) (13.47) (13.15) (13.69) (13.21) (11.54) (7.51) ไม ระบ ระบบ (1.09) (0.53) (0.01) (0.00) - (0.01) (0.01) (0.01) รวมท งหมด 75,860 32,988 31,590 33,343 43,381 63,146 84, ,

18 กราฟ เปร ยบเท ยบส ดส วนของภาระงานการจาหน าย แยกตามระบบ ตาม ป งบประมาณ 18 ร อยละ สม ครใจ บ งค บ บาบ ด ต องโทษ ป งบประมาณ

19 การต ดตามภายหล งการบาบ ดร กษา กำรต ดตำมภำยหล งกำรบำบ ดร กษำ พบว ำ ผ เข ำร บกำรบ ำบ ด ได ร บกำรกำรต ดตำมป งบประมำณ 2547 มำกท ส ดจำกนโยบำยกำรต อส ก บป ญหำสำรเสพต ด ป งบประมำณ 2546 ในป งบประมำณ พบว ำม แนวโน มเพ มข นจำก 77,151 รำย ในป งบประมำณ 2548 เป น 273,941 รำย ในป งบประมำณ 2554 กราฟ เปร ยบเท ยบจานวนของภาระงานการต ดตามภายหล งการบาบ ดร กษา ตามป งบประมาณ จานวน 700, , , , , , , ,000 77,151 65,696 83,660 98, , , , ป งบประมาณ

20 ด ชน ช ว ดภาระงาน 1.ร อยละของผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจำหน ำยแบบครบเกณฑ ท กำหนด ส ตร : จำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจำหน ำยแบบครบกำหนด (บสต.4 ครบกำหนด) X 100 จำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท จำหน ำยท งหมดในห วงเวลำเด ยวก น (บสต.4ท งหมด ยกเว น ถ ก จ บและเส ยช ว ต) ผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจ ำหน ำยแบบครบเกณฑ ท ก ำหนด พบว ำ ป งบประมำณ 2547 มำก ท ส ด เน องจำกเป นช วงท ม นโยบำยผล กด นผ ป วยเข ำบ ำบ ด ซ งใช กระบวนกำรค ำยปร บเปล ยนพฤต กรรม ท ใช ระยะเวลำบ ำบ ดร กษำส น ท ำให จ ำนวนผ ผ ำนบ ำบ ดแบบครบก ำหนดม จ ำนวนแตกต ำงจำกป อ นๆ มำก ส ำหร บ ป งบประมำณ พบว ำม แนวโน มผ เข ำกำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ ตำมเกณฑ ท ก ำหนด เพ มข นตำมล ำด บ จำกร อยละ ในป งบประมำณ 2548 เป นร อยละ ในป งบประมำณ 2552 และในป งบประมำณ พบว ำม แนวโน มผ เข ำกำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ ตำมเกณฑ ท ก ำหนดลดลง เป นร อยละ แสดงให เห นถ งค ณภำพของหน วยบำบ ดร กษำยำเสพต ด ท ลดลงเน องจำกจ ำนวนผ เข ำบ ำบ ดม มำกข นจำกนโยบำยเร งร ดฯ คง ต องม กำรตรวจสอบป ญหำ จ ดบกพร อง เพ อให กำรสน บสน น และพ ฒนำหน วยบ ำบ ดในท กส งก ดให ม ค ณภำพในกำร บำบ ดร กษำให ได ตำมมำตรฐำนของกระทรวงสำธำรณส ข ตาราง เปร ยบเท ยบจานวนผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการจาหน าย แยกตามสาเหต ตามป งบประมาณ ป งบประมาณ ท งหมด ครบ ถ กจ บ ตาย ไม ครบ ด ชน กาหนด กาหนด ,860 65, , ,988 25, , ,590 24, , ,343 26, , ,381 35, , ,146 51,868 1, , ,654 62,549 1, , ,233 67,909 1, ,

21 กราฟ เปร ยบเท ยบร อยละของผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการจาหน ายแบบครบเกณฑ ท กาหนด ตามป งบประมาณ 21 ร อยละ ป งบประมาณ

22 ผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจำหน ำยแบบครบเกณฑ ท กำหนด แยกตำมระบบกำรเข ำบ ำบ ดร กษำ พบว ำระบบสม ครใจม ผลกำรจำหน ำยแบบครบเกณฑ ท กำหนดลดลง ช วงป งบประมำณ จำกร อยละ เป น แสดงถ งป ญหำเร องค ณภำพกำรด แลผ ป วยโดยเฉพำะในกรณ ท ต องม กำรส งต อเพ อบ ำบ ดร กษำ เช นผ ป วยสำรเสพต ดในระบบบ งค บบ ำบ ด เป นต น เม อม กำรก ำหนดนโยบำยและแนวทำงกำรท ำงำนท ช ดเจนข น ท ำให ผลส ำเร จในกำรจ ำหน ำยด ข นเป นล ำด บจนในป งบประมำณ ด วยเหต ผลข ำงต นท ำให ระบบ บ งค บบำบ ด ในช วงป งบประมำณ ม ผลงำนประมำณร อยละ 85 แต ในป งบประมำณ และม ค ำลดลงอย ำงช ดเจน ป ละประมำณร อยละ 15 โดยม ผลงำนร อยละ ในป งบประมำณ 2553 และ ร อยละ ในป งบประมำณ 2554 สำเหต ท ผ ป วยขำดกำรร กษำ เน องจำกส วนใหญ เป นว ยแรงงำน ม กำรย ำย ท อย บ อยคร ง เพ อให ระบบกำรบ ำบ ดร กษำได ค ณภำพมำกข น หน วยบ ำบ ดควรม กระบวนกำรในกำรช กจ งให ผ ป วยเข ำส กระบวนกำรบำบ ดจนครบกำหนด และบร หำรจ ดกำรให ม ระบบกำรส งต อไปบ ำบ ดร กษำในสถำนบ ำบ ด แห งใหม ท สะดวกแก กำรเด นทำงไปบำบ ดอย ำงต อเน องจนครบก ำหนด ส ำหร บระบบต องโทษม ผ ป วยสำรเสพต ด ท ได ร บกำรจำหน ำยแบบครบเกณฑ ท กำหนดคงท อย ระหว ำงร อยละ ถ ง

23 ตาราง เปร ยบเท ยบจานวนผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการจาหน าย แยกตามระบบการเข าบาบ ดร กษาและสาเหต ตามป งบประมาณ 23 ผลการจาหน าย ระบบสม ครใจ 60,339 14,671 11,309 11,936 17,602 21,791 22,746 29,016 ครบกำหนด 53,604 10,545 7,327 8,105 13,868 17,749 18,268 23,628 ถ กจ บ เส ยช ว ต ไม ครบกำหนด 6,252 3,950 3,835 3,675 3,499 3,858 4,285 5,179 ไม ระบ ด ชน ระบบบ งค บบาบ ด 13,296 14,263 16,023 17,021 19,842 33,012 52,135 67,381 ครบกำหนด 10,523 11,617 13,613 14,563 16,747 27,338 36,276 36,276 ถ กจ บ ,326 1,326 เส ยช ว ต ไม ครบกำหนด 2,600 2,418 1,890 1,968 2,473 3,881 7,505 7,505 ไม ระบ ด ชน ผลการจาหน าย ระบบต องโทษ 1,401 3,878 4,259 4,384 5,934 8,325 9,683 7,829 ครบกำหนด 1,158 3,245 3,600 3,564 4,818 6,781 8,005 6,428 ถ กจ บ เส ยช ว ต ไม ครบกำหนด ,226 1,274 1,057 ไม ระบ ด ชน

24 กราฟ เปร ยบเท ยบร อยละของผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการจาหน ายแบบครบเกณฑ ท กาหนด แยกตามระบบการ เข าบาบ ดร กษา ตามป งบประมาณ สม ครใจ บ งค บบาบ ด ต องโทษ

25 2.ร อยละผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรจ ำหน ำยแบบครบเกณฑ ท ก ำหนด ได ร บกำรต ดตำมตำม ระยะเวลำท กำหนด ส นส ดกำรต ดตำมสร ปว ำ หย ดได /เล กได ส ตร จำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรต ดตำมตำมระยะเวลำท กำหนด ส นส ดกำรต ดตำมสร ปว ำ หย ดได /เล กได (บสต. 5 อย ำงน อย 4คร งและใช เวลำต ดตำม 1 ป คร งส ดท ำยสร ปว ำ หย ดได /เล กได ) X 100 จำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรต ดตำมตำมระยะเวลำท กำหนดท งหมด (บสต.5 อย ำงน อย 4คร ง และใช เวลำ ต ดตำม 1 ป ) ผ ป วยท ผ ำนกำรบ ำบ ดร กษำและฟ นฟ สภำพ ตำมระยะเวลำท ก ำหนด จะม กระบวนกำรด แล ภำยหล งกำรบ ำบ ดร กษำ ได แก กำรต ดตำมท ม มำตรฐำนค อ ผ ป วยจะได ร บกำรต ดตำมอย ำงน อย 4 คร ง ในช วง ระยะเวลำ 1 ป ภำยหล งกำรบำบ ดร กษำ และเม อต ดตำมตำมระยะเวลำท กำหนด จะม กำรสร ปส นส ดกำรต ดตำม จำกข อม ลพบว ำม ป ญหำของกระบวนกำรต ดตำม ท กล มผ ป วยภำยหล งกำรบ ำบ ดร กษำ และ ได ร บกำรต ดตำมอย ำงน อย 4 คร ง ในช วงระยะเวลำ 1 ป ม จ ำนวนลดลงต งแต ป งบประมำณ รวมท ง กล มผ ป วยใช สำรเสพต ดท ได ร บกำรต ดตำมท ม มำตรฐำน แล วม ผลสร ปว ำ หย ดได /เล กได ม แนวโน มลดลงใน ช วงเวลำเด ยวก น แต พบว ำต งแต ป งบประมำณ จ ำนวนผ ป วยสำรเสพต ดท ได ร บกำรต ดตำมตำม ระยะเวลำท กำหนดในแต ละป ม ปร มำณเพ มมำกข นเร อยๆท กป จำก จ ำนวน 5,771 รำยในป 2550 เพ มข นท กป จนถ งป 2554 จ ำนวน 26,795 รำย ส วนค ณภำพย งไม เปล ยนแปลงไปมำกน ก อำจต องเน นเร องกำรบร หำร จ ดกำรงบประมำณในกำรต ดตำมผ ป วยภำยหล งกำรบ ำบ ดให เข มแข งมำกย งข น และม กำรซ กซ อมควำมเข ำใจถ ง แนวทำงปฏ บ ต ระหว ำงกำรต ดตำม 1 ป ว ำหำกพบผ ป วยกล บไปเสพซ ำ ต ดตำมไม ได หร อสำเหต อ นๆ ท คำดว ำจะ ส งผลให เม อครบ 1 ป จะไม สำมำรถพ ส จน ว ำผ ป วยหย ดกำรใช สำรเสพต ด จะต องหย ดกระบวนกำรต ดตำม เพ อให ทรำบว ำเม อพบบ คคลเด มต องม กำรนำเข ำส กำรบำบ ดร กษำในรอบใหม 25

26 ตาราง เปร ยบเท ยบจานวนผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการต ดตามตามระยะเวลาท กาหนด แยกตามผลสร ปส นส ดการต ดตาม ตามป งบประมาณ ป งบประมาณ รวมต ดตามตาม สร ปว า หย ด สร ปว าเสพ ด ชน ช ว ด ระยะเวลาท กาหนด ได /เล กได ซ า/อ นๆ , ,152 14, ,680 15, ,322 4, ,771 5, ,126 5, ,343 7,219 1, ,704 13,841 1, ,795 22,446 4, กราฟ เปร ยบเท ยบร อยละผ ป วยสารเสพต ดท ได ร บการจาหน ายแบบครบเกณฑ ท กาหนด ได ร บการต ดตามตาม ระยะเวลาท กาหนด ส นส ดการต ดตามสร ปว า หย ดได /เล กได ตามป งบประมาณ ร อยละ ป งบประมาณ

27 คณะผ จ ดทาค ม อ นำงดวงตำ อ อนส วรรณ ผ อำนวยกำรสำน กบร หำรกำรสำธำรณส ข 2. นำยจำร ว ฒน บ ษรำค มร หะ ท นตแพทย ชำนำญกำรพ เศษ 3. นำงพรรณณ วำท ส นทร น กว ชำกำรสำธำรณส ขชำนำญกำรพ เศษ 4. นำงล นลำ ต เอ ยง น กว ชำกำรสำธำรณส ขชำนำญกำร 5. นำงกฤต กำ เฉ ดโฉม น กว ชำกำรสำธำรณส ขชำนำญกำร 6.นำงอ จฉรำ ว ไลสก ลยง น กว ชำกำรสำธำรณส ขชำนำญกำร - กล มงำนเทคน คบร กำร งำนยำเสพต ด โทร โทรสำร Website Program ระบบรำยงำนข อม ลยำเสพต ด (บสต.) antidrug.moph.go.th