ส าน กระบาดว ทยา กรมควบค มโรค. Bureau of Epidemiology

Transcription

1

2 GOLDEN RULE OF REPORT WRITING กระช บ น าสนใจ 6. INTERESTING 5. PRESENTABLE น าเสนอได ช ดเจน 1. CONCISE GOLDEN Rule 4. READABLE อ านได ง าย ช ดเจน 2. CLEAR 3. ACCEPTABLE เป นท ยอมร บ

3 ขอบเขตเน อหา 1. ว ตถ ประสงค การเข ยนรายงาน 2. ประเภทของรายงาน 3. ว ธ การเข ยนรายงาน 4. ประโยชน ของการเข ยนรายงาน

4 ว ตถ ประสงค ของการเข ยนรายงานสอบสวนโรค 1. เพ อรายงานผลการ สอบสวนทางระบาดว ทยา 4. เพ อบ นท ก เหต การณ ระบาดของ โรคหร อป ญหา สาธารณส ขท เก ดข น WHY? 2. เพ อเสนอข อค ดเห น แก ผ บร หารและ ผ เก ยวข อง 3. เพ อเป นองค ความร และ แนวทางในการสอบสวน โรคในคร งต อไป

5 ประเภทของรายงานการสอบสวน 1. รายงานการสอบสวนเสนอผ บร หาร 1.1 รายงานการสอบสวนเบ องต น (Preliminary Report) 1.2 รายงานการสอบสวนสร ปเสนอผ บร หาร (Final Report) 2. รายงานการสอบสวนฉบ บสมบ รณ (Full Report) 3. รายงานบทความว ชาการ (Scientific Article)

6 1. ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวน ฉบ บสมบ รณ (Full report)

7 องค ประกอบของรายงานการสอบสวน ฉบ บสมบ รณ (1) 1. ช อเร อง (Title) 2. ผ รายงานและท มสอบสวนโรค (Principal Investigator & Team) 3. บทค ดย อ (Abstract) 4. บทน าหร อความเป นมา (Introduction or Background) 5. ว ตถ ประสงค (Objectives) 6. ว ธ การศ กษา (Methodology) 7. ผลการสอบสวน (Results)

8 องค ประกอบของรายงานการสอบสวน ฉบ บสมบ รณ (2) 8. มาตรการควบค มและป องก นโรค (Prevention & Control Measures) 9. ว จารณ ผล (Discussion) 10. สร ปผล (Conclusion) 11. ข อเสนอแนะ (Recommendations) 12. ป ญหาและข อจ าก ดในการสอบสวน (Limitations) 13. ก ตต กรรมประกาศ (Acknowledgment) 14. เอกสารอ างอ ง (Reference)

9 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ช อเร อง บอกถ งเน อหาว าสอบสวนโรคอะไร ท ไหน เม อไหร ไม ยาวเก นไป หร อส นเก นไปจนผ อ านไม เข าใจ ช อเร องจะน าสนใจมากข นหากม ประเด น จ าเพาะ เช น การสอบสวนการระบาดไข หว ด นกในครอบคร ว การระบาดของโรคห ดจาก ว คซ นท ม ประส ทธ ผลต า ข อแนะน า ให ต งช อเร องภายหล งเข ยนส วนอ น ท กอย างเสร จส นแล ว

10 ช อเร อง รายงานการสอบสวนโรค... เก ดข นท ไหน...เม อไร... นาย/นาง/น.ส.... ส าน กงาน... บทค ดย อ

11 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผ รายงานและท มสอบสวน - ช อ หน วยงาน ต าแหน ง - เร ยงตามปร มาณงาน ช อแรกเป นผ ม ส วนร วมใน การศ กษาท ส ด ช อถ ดไปก ม ส วนร วมน อยรองลง ไปจากช อแรก - ไม จ าเป นต องใส ช อผ ร วมงานท กคน - ระบ ท ท างานของผ แต งท กคน

12 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ บทค ดย อ เป นเน อความย อท เสนอประเด นส าค ญของการสอบสวน ส น ไม ควรเก น ค า เน อหา ความเป นมาโดยย อ ว ตถ ประสงค ของการศ กษา ว ธ การศ กษา ผลท ส าค ญ และความค ดเห น หร อ ข อเสนอแนะ ควรเข ยนส ดท าย ภายหล งเข ยนส วนอ น ๆ เสร จส นแล ว บทค ดย อจะเป นเคร องต ดส นใจให ผ อ านว าจะอ านต อไป หร อไม

13 หล กเล ยง ต วย อ เช น รร. เป นต น ระบ เอกสารอ างอ ง ตาราง หร อร ปภาพใน บทค ดย อ การเข ยนผลการศ กษา หร อข อสร ป ซ งไม ปรากฏอย ในเน อเร องเลย

14 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ บทน าหร อ ความเป นมา บอกม ลเหต ของการออกไป สอบสวนโรค เก ดอะไร ท ไหน เม อไหร แหล งข าวใด ผ ให ข าวเป นใคร ข อม ลเบ องต นของ Index case ขนาดของป ญหา คณะสอบสวนประกอบด วยหน วยใด เร มสอบสวนและ เสร จส นเม อไหร

15 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ว ตถ ประสงค ในการสอบสวนโรค เป นต วก าหนดแนวทาง และขอบเขตในการหาค าตอบในการสอบสวนโรค ให ระบ ว ตถ ประสงค เฉพาะของการสอบสวนโรค เช น เพ อย นย นการว น จฉ ยและการระบาดของโรค เพ อศ กษาล กษณะทางระบาดว ทยาของโรคตาม บ คคล เวลา สถานท เพ อค นหาแหล งโรค ว ธ การถ ายทอดโรค และผ ส มผ สโรค เพ อหามาตรการในการป องก นควบค มโรค อ นๆ ตามแต กรณ เช น ศ กษาประส ทธ ภาพว คซ น

16 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ว ธ การศ กษาท ใช ในการสอบสวนโรค - ร ปแบบท ใช ในการศ กษา - น ยามผ ป วย - ศ กษาทางห องปฏ บ ต การ ส งแวดล อม - เคร องม อท ใช ในการสอบสวน - สถ ต ท ใช ในการว เคราะห ข อม ล ระบาดว ทยาเช งพรรณนา ระบาดว ทยาเช งว เคราะห Case-control study Cohort study

17 ว ธ การศ กษาท ใช ในการสอบสวนโรค 1. การศ กษาระบาดว ทยาเช งพรรณนา ข อม ลผ ป วยได จาก - ทบทวน / รวบรวม. (passive case finding) - ค นหาผ ป วย (active case finding) - น ยามท ใช ในการค นหาผ ป วย/ผ ส มผ ส - ว น จฉ ยผ ป วยจากอะไร:- อาการ อาการแสดง ผลLab อะไรบ าง 2. การศ กษาระบาดว ทยาเช งว เคราะห (ถ าม ) ร ปแบบการศ กษาใช case-control study หร อ cohort study - น ยาม case / control - เคร องม อ เช น แบบสอบถาม ถามอะไร 3. การศ กษาส งแวดล อม (ถ าม ) ส ารวจสภาพแวดล อม และเก บต วอย างจากส งแวดล อม ส งตรวจทางห องปฏ บ ต การ 4. สถ ต ท ใช ว เคราะห ข อม ล เช งพรรณนา และเช งว เคราะห (ถ าม )

18 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ย นย นการเก ดโรค ผลการศ กษา ย นย นการระบาด แสดงข อม ลให เห นว าม การเก ดโรคจร ง อาการ และอาการแสดงของผ ป วย ผลการว น จฉ ยของแพทย ผลการตรวจทางห องปฏ บ ต การ ข อม ลท วไป

19 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ 1 2 ย นย นการเก ดโรค ผลการศ กษา ย นย นการระบาด ข อม ลท วไป แสดงข อม ลให เห นว าม การระบาดเก ดข น กรณ outbreak แสดงจ านวนผ ป วยท งหมด กรณ epidemic แสดงข อม ลเปร ยบเท ยบจ านวนผ ป วยท พบก บ ค า median หร อจ านวนผ ป วยในช วงเวลาเด ยวก นในป ท ผ านมา แสดงให เห นช ดถ งพ นท ท ม การระบาด เช น อ ตราป วยรายพ นท 3

20 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผลการศ กษา ย นย นการเก ดโรค ย นย นการระบาด ข อม ลท วไป เป นส วนท แสดงให เห นสภาพท วไป ของพ นท เก ดโรค ในด านต างๆ ซ งอาจม ความส มพ นธ ก บการเก ดโรค ข อม ลประชากร ข อม ลทางภ ม ศาสตร ของพ นท เก ดโรค เส นทางคมนาคมและพ นท ต ดต อ ข อม ลทางเศรษฐก จ ความเป นอย ว ฒนธรรม ข อม ลส ขาภ บาล สาธารณ ปโภค ข อม ลส งแวดล อม เช น ปร มาณน าฝน

21 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผลการศ กษาทาง ระบาดว ทยา ผลการตรวจทาง ห องปฏ บ ต การ ผลการศ กษา 4.1 ระบาดว ทยาเช งพรรณนา ล กษณะการกระจายโรคตามบ คคล ล กษณะการกระจายโรคตามเวลา ล กษณะการกระจายโรคตามสถานท ผลการศ กษาทาง สภาพแวดล อม ผลการเฝ า ระว งโรค 4.2 ระบาดว ทยาเช งว เคราะห แสดงผลการว เคราะห ข อม ลต างๆ ตามสมมต ฐานท ต งไว

22 ระบาดว ทยาเช งพรรณนาเป นส วนท แสดงให เห นถ งล กษณะของ การเก ดโรคตามต วแปรทางระบาดว ทยา การกระจายของโรคตามบ คคล - แสดงอ ตราป วย (Attack rate) ท เก ดข นท งหมด - อธ บายถ งกล มอาย หร อเพศท ม อ ตราป วยส งส ด ต าส ด และกล มใด เก ดโรคมากท ส ด การกระจายตามเวลา - แสดงระยะเวลาเก ดโรค(duration of outbreak) ต งแต รายแรกถ งรายส ดท าย - ระยะฟ กต วโรค - epidermic curve บอกหร ออธ บายล กษณะการเก ดโรคเป นแบบใด

23 ระบาดว ทยาเช งพรรณนา การกระจายตามสถานท - แสดงอ ตราป วยจ าแนกในแต ละพ นท เช น จ าแนกตาม ช นเร ยน หม บ าน น าเสนอโดยใช ตาราง/แผนภ ม /แผนท - แสดงท ศทางการกระจายของโรค โดยใช spot map ให เห นถ งจ ดท เก ดผ ป วยรายแรก

24 ระบาดว ทยาเช งว เคราะห แสดงถ งว ธ การว เคราะห ข อม ล ต างๆตามสม ม ต ฐานท ต งไว โดยแสดงตารางว เคราะห การทดสอบป จจ ยท สงส ย ตามร ปแบบการศ กษา ป จจ ยท สงส ย ป วย ไม ป วย ก น ไม ก น ก น ไม ก น OR 95%CI

25 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผลการศ กษาทาง ระบาดว ทยา ผลการตรวจทาง ห องปฏ บ ต การ ผลการศ กษา ผลการศ กษาทาง สภาพแวดล อม ผลการเฝ า ระว งโรค เก บต วอย างในคนและส งแวดล อม เก บอะไรบ างจ านวนเท าไหร ว ธ ท ตรวจ สถานท ส งตรวจ ผลการตรวจท ได แสดงส ดส วนการตรวจพบเช อ

26 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผลการศ กษาทาง ระบาดว ทยา ผลการตรวจทาง ห องปฏ บ ต การ ผลการศ กษา ผลการศ กษาทาง สภาพแวดล อม อธ บายส งแวดล อมท เก ยวข องก บการเก ดโรค สภาพโรงคร ว แหล งน า ส วม กรรมว ธ การปร งอาหาร ผลการเฝ า ระว งโรค

27 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ผลการศ กษาทาง ระบาดว ทยา ผลการตรวจทาง ห องปฏ บ ต การ ผลการศ กษา ผลการศ กษาทาง สภาพแวดล อม ผลการเฝ า ระว งโรค อธ บายผลการเฝ าระว งโรคหล งว นเร มป วยของผ ป วยรายส ดท าย จนครบ 2 เท าของระยะฟ กต วของโรคในว นท เท าไหร ผลเป นอย างไร ม ผ ป วยรายใหม หร อไม

28 ผลการศ กษา เสนอผลตามล าด บเหต การณ ในว ธ การศ กษา เสนอเฉพาะผลท ส าค ญ ไม จ าเป นต องม รายละเอ ยด เล กๆ น อยๆ ท กอย าง ถ าม ตาราง กราฟ หร อร ปภาพ ต องใส หมายเลข ก าก บ และเร ยงตามเหต การณ ในเน อเร อง จ านวนตาราง กราฟ และร ปภาพ จะได ส งส ดเท าไร ข นก บวารสารแต ละฉบ บ ถ าเสนอตารางแล ว ไม จ าเป นต องลอกข อม ลในตารางลง ไป ในเน อเร องอ ก

29 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ มาตรการควบค มและป องก นโรค เพ อควบค มการระบาดท เก ดข นในขณะน น เพ อป องก นไม ให เก ดผ ป วยรายใหม Agent Host Environment

30 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ว จารณ ผล ว จารณ ความส าเร จ หร อล มเหลวในการ ควบค มโรค อธ บายเหต การณ ท เก ดข น ส นๆ อภ ปรายว าผลท ได ตรงก บ ว ตถ ประสงค หร อสมม ต ฐานหร อไม โดยเช อมโยงก บวรรณกรรมว าอะไร ท เหม อนเด ม อะไรท แตกต าง แตกต างอย างไร เพราะอะไร อภ ปรายให เห นถ งความแตกต างหร อคล ายคล ง ก บการระบาดในอด ตหร อไม อย างไร เป นการแปลผลการสอบสวนและให เหต ผลการแปลน น

31 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ป ญหาและข อจ าก ดในการสอบสวนโรค ระบ ป ญหาอ ปสรรคท เก ดข น ข อจ าก ดท พบในขณะสอบสวนโรค บอกแนวทางการแก ไขป ญหา ส าหร บการสอบสวน คร งต อไป

32 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ สร ปผลการสอบสวน ตอบว ตถ ประสงค และสมม ต ฐานท ต งไว ย นย นการเก ดโรคและการระบาด แหล งร งโรค ว ธ ถ ายทอดโรค กล มเส ยง ป จจ ยเส ยง สถานการณ ล าส ด

33 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ข อเสนอแนะ ข อเสนอให ผ เก ยวข องเก ยวก บมาตรการควบค ม ป องก นโรคไม ให เก ดในอนาคต ข อเสนอเพ อปร บปร งการสอบสวนในคร งหน า ให สอดคล องและจ าเพาะ ก บผลการศ กษา

34 องค ประกอบและว ธ การเข ยนรายงาน ฉบ บสมบ รณ ก ตต กรรมประกาศ ผ ให ความร วมม อในการสอบสวนโรค ผ ให การสน บสน นด านการตรวจทางห องปฏ บ ต การ ผ ท ให ข อม ลอ นๆ ประกอบการสอบสวนโรค เอกสารอ างอ ง ร ปแบบแวนค เวอร ( Vancouver Style) ร ปแบบมาตรฐาน อ นๆ ตามท วารสารก าหนด

35 2. ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวน เบ องต น (Preliminary Report)

36 หล กการเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น -รายงานการสอบสวนผ ป วยเฉพาะราย ให ระบ รายละเอ ยดข อม ลผ ป วยรายน นและผ ส มผ ส -รายงานการสอบสวนการระบาด ให สร ปรายละเอ ยดข อม ลผ ป วยท กราย น าเสนอเป น ภาพรวมการระบาด

37 องค ประกอบของรายงานการสอบสวนเบ องต น ประกอบด วย 6 ห วข อหล ก ความยาว 1-2 หน ากระดาษ A4 ความเป นมา ผลการสอบสวนโรค แนวโน มของการระบาด ก จกรรมควบค มโรคท ท าไปแล ว สร ปความส าค ญ และเร งด วน ข อเสนอเพ อพ จารณาด าเน นการ

38 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น บทน าหร อ ความเป นมา บอกให ทราบถ งเหต การณ ผ ดปกต ท น าไปส การ สอบสวนการระบาด เก ดอะไร ท ไหน เม อไหร แหล งข าวใด ผ ให ข าวเป นใคร ข อม ลเบ องต นของ Index case ขนาดของป ญหาท ได ร บแจ ง เร มสอบสวนและเสร จส นเม อไร ว ตถ ประสงค ในการสอบสวนโรค

39 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น ผลการศ กษา - สถานการณ ท เก ดข นจ านวนผ ป วย เส ยช ว ต - ผ ป วยเป นใคร หร อเป นกล มเส ยงใด - แหล งร งโรคและว ธ ถ ายทอดโรค - สาเหต ของการระบาด - ป จจ ยเส ยงท ส มพ นธ ก บการระบาด - ผลตรวจทางห องปฏ บ ต การ ศ กษาส งแวดล อม

40 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น ก จกรรมควบค มโรคท ด าเน นการแล ว - ระบ ก จกรรมควบค มโรคท ด าเน นการแล ว - ระบ หน วยงานท ร วมด าเน นการควบค มโรค - รายงานผลการควบค มโรคในเบ องต น

41 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น แนวโน มของการระบาด พยากรณ แนวโน มการระบาด โดยประมวลจาก - จ านวนผ ป วยย นย น ผ ป วยสงส ยท พบ - พบสาเหต หร อแหล งร งโรคหร อไม - มาตรการควบค มโรคม ประส ทธ ภาพหร อไม - อย ในฤด การระบาดของโรคหร อไม

42 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น สร ปความส าค ญทางสาธารณส ข และความเร งด วน - สร ปขนาดของป ญหา และผลกระทบต อประชาชน - ระด บของผลกระทบด านเศรษฐก จ การท องเท ยว -เป นการระบาดหร อเป นโรคอ บ ต ใหม หร อไม - ต องการความเร งด วนในการแก ไขป ญหาหร อไม

43 ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวนเบ องต น ข อเสนอเพ อพ จารณาด าเน นการ - มาตรการควบค มโรคเด มท ต องด าเน นการต อ - ระบ มาตรการใหม ท ต องด าเน นการเพ ม - ระบ หน วยงานท ต องประสานงานด าเน นการ - ให ความส าค ญก บการเฝ าระว งโรคต อเน อง

44 3. ว ธ การเข ยนรายงานการสอบสวน สร ปเสนอผ บร หาร (Final Report) หล กการเด ยวก นก บการเข ยนรายงานฉบ บสมบ รณ แต ม เพ ยงองค ประกอบหล กเท าน น ได แก ช อเร อง ผ รายงานและท มสอบสวนโรค ความเป นมา ว ตถ ประสงค ว ธ การศ กษา ผลการสอบสวน มาตรการควบค มป องก นโรค สร ปผล

45 ประโยชน ท ได ร บจากการเข ยนรายงาน ผ เข ยนได ร บความร เพ มเต มจากขบวนการเข ยน เร ยบเร ยงข อม ล ผ บร หารและผ เก ยวข องได ร บทราบเหต การณ ท เก ดข น และน าไปใช ประโยชน วางแผนควบค มและป องก นโรคต อไป ผ อ านได ร บความร ในเร องการสอบสวนทางระบาดว ทยา พ ฒนาค ณภาพของการสอบสวนทางระบาดว ทยา

46 จ ดอ อนของรายงานการสอบสวนโรค 1. ความเป นมา:- ย งไม ครอบคล มประเด นท ควรจะม เช น ข อม ลของ index case ความจ าเป นท ต องสอบสวนโรค ท มสอบสวน ระยะเวลาท ออกสอบสวน 2. ว ตถ ประสงค ของการสอบสวนโรค ไม ช ดเจน 3. ว ธ การสอบสวนไม สอดคล องก บว ตถ ประสงค 4. การต งน ยามผ ป วย เพ อการค นหาผ ป วยเพ มเต ม ส วน ใหญ ไม ถ กต อง ไม ครอบคล ม

47 5. ผลการสอบสวนไม ตอบว ตถ ประสงค &ไม สามารถบอกประเด น ส าค ญของการสอบสวนโรคได เช น ขนาดของป ญหาการเก ดโรค ในคร งน น ๆ, ขอบเขตการเก ดโรคไม ช ดเจน, การถ ายทอดโรค, ป จจ ยสน บสน นให เก ดการแพร ระบาด ฯลฯ จ งเสม อนเป นเพ ยง การรายงานผ ป วยเท าน น 6. ล าด บข นตอนการเข ยน:- กล าวถ งประเด นเด ยวก น ซ า ไป ซ ามา 7. เน อหามากเก นความจ าเป น:- การลอกรายละเอ ยด ของ อาการ การร กษา ผล Lab จากแฟ มทะเบ ยนผ ป วยเก อบ ท งหมด มาไว ในรายงานสอบสวนโรค ท ควรเป นค อสร ปประเด น จากรายละเอ ยดเหล าน นออกมาให ได ว า ล กษณะอาการหล ก ค อ อะไร สอดคล องก บ ผล Lab/ การร กษาของแพทย หร อไม และ จากข อม ลด งกล าว สามารถสร ปได หร อไม ว า น าจะเป นโรคใด

48 8. ข อเสนอมาตรการควบค มป องก น ย งไม สามารถระบ มาตรการ ท จ าเพาะและสอดคล องก บสถานการณ จร ง เช น การให ยาแก ผ ส มผ สมากเก นความจ าเป น, ค าแนะน าในการควบค มโรค ควร ระบ ให ช ดเจนว า ข อเสนอเหล าน น จะให ใครท า จะท าอย างไร และเร มท า/ส นส ดเม อไร, 9. ขาดความเข าใจเร องการสอบสวนเช งพรรณนาและเช ง ว เคราะห

49

50