แบบศ กษาพรรณไม ในสวนพฤกษศาสตร โรงเร ยน

Size: px

Start display at page:

Download "แบบศ กษาพรรณไม ในสวนพฤกษศาสตร โรงเร ยน"

1 โครงการอน ร กษ พ นธ กรรมพ ชอ นเน องมาจากพระราชด าร สมเด จพระเทพร ตนราชส ดาฯ สยามบรมราชก มาร แบบศ กษาพรรณไม ในสวนพฤกษศาสตร โรงเร ยน ช อพ นธ ไม รห สพรรณไม ภาพวาดทางพฤกษศาสตร แสดงมาตราส วนร ปภาพด วย บร เวณท ส ารวจ ว นท ส ารวจ ผ ส ารวจ ช น ผ ร วมส ารวจ 1 ช น ผ ร วมส ารวจ 2 ช น ผ ร วมส ารวจ 3 ช น ผ ร วมส ารวจ 4 ช น ผ ร วมส ารวจ 5 ช น โรงเร ยน ถนน ต าบล อ าเภอ จ งหว ด รห สไปรษณ ย ก (ฉบ บปร บปร ง 2553)

บร เวณท ส ารวจ ว นท ส ารวจ ผ ส ารวจ ช น ผ ร วมส ารวจ 1 ช น ผ ร วมส ารวจ 2 ช น ผ ร วมส ารวจ 3 ช น ผ ร

2 ข อม ลพ นบ าน (ข อม ลเก ยวก บการใช ประโยชน และข อม ลอ น ๆ จากการสอบถามคนในท องถ น) ช อพ นเม อง (ช อในท องถ นท เก บต วอย างพ นธ ไม )... การใช ประโยชน ในท องถ น (ระบ ส วนท อาหาร ยาร กษาโรค... ก อสร าง เคร องเร อน เคร องใช... ยาฆ าแมลง ยาปราบศ ตร พ ช... ความเก ยวข องก บประเพณ ว ฒนธรรม หร อความเช อทางศาสนา... อ น ๆ (เช น การเป นพ ษ อ นตราย)... ใช และว ธ การใช ) : ท มาของข อม ล: ผ ให ข อม ลช อ... อาย... ท อย.... ว นท บ นท กข อม ล... สถานท บ นท ก

.. ยาฆ าแมลง ยาปราบศ ตร พ ช... ความเก ยวข องก บประเพณ ว ฒนธรรม หร อความเช อทางศาสนา.

3 ข อม ลพรรณไม ล กษณะว ส ย (habit) ล กษณะว ส ยอ น ๆ ไม ต น (tree) ไม พ ม (shrub) ไม ล มล ก (herb) เร อนยอด ทรงพ ม (crown shape) กลม (rounded) ร ปร ม (umbellate) ไม เล อย (climber) ไม รอเล อย (scandent) ร ปไข (oval) ทรงกระบอก (cylindric) ไผ (bamboo) ความส ง... ม. ความกว างทรงพ ม... ม. ถ นอาศ ย (habitat) เฟ ร น (fern) กล วยไม (orchid) ร ปกรวย (conical) อ น ๆ... ปาล ม (palm) พ ชบก (terrestrial) พ ชอ งอาศ ย (epiphyte) กาฝาก (parasite) ล าต น (stem) ชน ดของล าต น ล าต นใต ด น (underground stem) : พ ชน า (aquatic) : พ ชใต น า (submerged plant) พ ชลอยน า (floating plant) พ ชโผล เหน อน า (emerged plant) พ ชชายน า (marginal plant) เหง า (rhizome) ห วแบบม นฝร ง (tuber) ห วแบบห วหอม (bulb) ห วแบบเผ อก (corm) ล าต นเหน อด น (aerial stem) : ต งตรงเองได ต งตรงเองไม ได : ใช ล าต นเก ยวพ น (twining) ใช ม อเกาะ (tendril) ใช ตะขอ (hook) หร อหนามย ดเกาะ ใช รากย ดเกาะ (climbing root) ทอดนอนตามพ นด น : ทอดนอน (procumbent) ทอดช ยอด (decumbent) เกาะเล อย (creeping) -2 -

.. ปาล ม (palm) พ ชบก (terrestrial) พ ชอ งอาศ ย (epiphyte) กาฝาก (parasite) ล าต น (stem) ชน ดของล าต น ล าต นใต ด น (underground stem) : พ ชน า (aquatic) : พ ชใต น า (submerged plant) พ ชลอยน า

4 เปล อกล าต น ส... ล กษณะ : เร ยบ แตกเป นเส น ยาง ไม ม ม : ใบ (leaf) ชน ดของใบ ขร ขระ ม หนาม แตกเป นสะเก ด อ น ๆ... ส ขาวใส ส ขาวข น ส อ น ๆ... ใบเด ยว (simple leaf) ใบประกอบ (compound leaf) : แบบน วม อ (palmate) แบบขนนก (pinnate) : ขนนกช นเด ยว (pinnate) ขนนกสองช น (bipinnate) ขนนกสามช น (tripinnate) ขนนกปลายค (odd-pinnate) ขนนกปลายค (even-pinnate) ส... ขนาดแผ นใบ กว าง... ซม. ยาว... ซม. จ านวนใบย อย (กรณ เป นใบประกอบ)... ใบ ขนาดแผ นใบย อย กว าง... ซม. ยาว... ซม. ล กษณะพ เศษของใบ... การเร ยงต วของใบบนก ง (phyllotaxy) สล บ (alternate) สล บระนาบเด ยว (distichous) เว ยน (spiral) ตรงข าม (opposite) ตรงข ามสล บต งฉาก (decussate) เป นวงรอบ (whorled) -3 -

ขนนกปลายค (odd-pinnate) ขนนกปลายค (even-pinnate) ส... ขนาดแผ นใบ กว าง... ซม. ยาว... ซม. จ านวนใบย อย (กรณ เป นใบประกอบ)... ใบ ขนาดแผ นใบย อย กว าง... ซม. ยาว... ซม. ล กษณะพ เศษของใบ.

5 ร ปร างแผ นใบ (leaf shape) ร ปแถบ (linear) ร ปล มแคบ (subulate) ร ปเข ม (acicular) ร ปขอบขนาน (oblong) ร ปร (elliptic) ร ปใบหอก (lanceolate) ร ปใบหอกกล บ (oblanceolate) ร ปไข กล บ (obovate) ร ปวงกลม (orbicular) ร ปห วใจ (cordate) ร ปไต (reniform) ร ปเค ยว (falcate) อ นๆ ร ปส เหล ยมข าวหลามต ด (rhomboid) ร ปห วล กศร (sagittate) ร ปเง ยงใบหอก (hastate) ร ปช อน (spathulate) ร ปสามเหล ยม (deltoid) ปลายใบ (leaf apex) เร ยวแหลม (acuminate) แหลม (acute) ต งหนาม (mucronate) แหลมเข ม ม รยางค แข ง (aristate) ยาวคล ายหาง (caudate) ม วน (cirrate) มน (obtuse) ห วใจกล บ (obcordate) เว าต น (emarginate) ต ด (truncate) เว าบ ม (retuse) เบ ยว (oblique) ร ปล ม (cuneate) มน (obtuse) ต ด (truncate) ร ปห วใจ (caudate) ร ปเง ยงล กศร (sagittate) ร ปเง ยงใบหอก (hastate) รอบข อ (perfoliate) แบบก นป ด (peltate) ร ปต งห (auriculate) โคนใบ (leaf base) ร ปไข (ovate) ต งแหลม (cuspidate) อ นๆ... สอบเร ยว (attenuate) อ นๆ

ปลายใบ (leaf apex) เร ยวแหลม (acuminate) แหลม (acute) ต งหนาม (mucronate) แหลมเข ม ม รยางค แข ง (aristate) ยาวคล ายหาง (caudate) ม วน (cirrate) มน (obtuse) ห วใจกล บ (obcordate) เว าต น (emarginate)

6 ขอบใบ (leaf margin) เร ยบ (entire) เป นคล น (undulate) หย กมน (crenate) หย กซ ฟ น (dentate) จ กฟ นเล อย (serrate) จ กฟ นเล อยถ (serrulate) หย กไม เป นระเบ ยบ (erose) ม ขนคร ย (ciliate) หย ก (lobed) เว าล ก (cleft) เป นแฉก (parted) หย กล ก (divided) อ นๆ... ดอก (flower) ชน ดของช อดอก ดอกเด ยว (solitary) ดอกช อ (inflorescence) : ช อกระจะ (raceme) ช อเช งลด (spike) ช อเช งลดม กาบ (spadix) ช อแบบหางกระรอก (catkin) ช อเช งหล น (corymb) ช อแยกแขนง (panicle) ช อกระจ กแยกแขนง (thyrse) ช อซ ร ม (umbel) ช อซ ร มเช งประกอบ (compound umbel) ช อกระจ กแน น (head; capitulum) ช อวงแถวเด ยว (cincinnus; helicoid cyme) ช อวงแถวค ช อฉ ตร (verticillate cyme) (scorpioid cyme) ช อกระจ ก (simple dichasium) ช อกระจ กเช งประกอบ (compound dichasium) ช อดอกย อย (spikelet) อ นๆ... ต าแหน งท ออกดอก ปลายยอด (terminal) ซอกใบ (axillary) ตามล าต นหร อก ง (cauliflorous) กล บเล ยง (calyx) แยกจากก น (polysepalous) ม จ านวน... กล บ ส... โคนเช อมต ดก น (gamosepalous) ปลายแยกเป น... แฉก ส

.. ดอก (flower) ชน ดของช อดอก ดอกเด ยว (solitary) ดอกช อ (inflorescence) : ช อกระจะ (raceme) ช อเช งลด (spike) ช อเช งลดม กาบ (spadix) ช อแบบหางกระรอก (catkin) ช อเช งหล น (corymb) ช อแยกแขนง

7 กล บดอก (corolla) แยกจากก น (polypetalous) : โคนเช อมต ดก น (gamopetalous) : ม จ านวน... กล บ ส... ปลายแยกเป น... แฉก ส... ร ปดอกพ เศษ (พบในพ ชเฉพาะกล ม) ร ปกากบาท (cruciform) ร ปดอกถ ว (papilionaceous) ร ปดอกกล วยไม (orchid) เป นหลอด ร ปดอกเข ม (tubular) (salverform) ร ปล น (ligulate) ร ปปากเป ด (bilabiate) ร ปกรวย (funnelform) ร ปคนโฑ ร ปโถ (urceolate) ร ปกงล อ (rotate) ร ประฆ ง (campanulate) อ นๆ... อ นๆ... เกสรเพศผ (stamen) ม จ านวน... อ น ส และล กษณะ... เกสรเพศเม ย (pistil) ม จ านวน... อ น ส และล กษณะ... ร งไข (ovary) : ร งไข เหน อวงกล บ (superior ovary) ร งไข ก งใต วงกล บ (half-inferior ovary) กล น (scent) : ไม ม ม... ร งไข ใต วงกล บ (inferior ovary) ผล (fruit) ชน ดของผล ผลเด ยว (simple fruit) ผลกล ม (aggregate fruit) ผลรวม (multiple fruit) ผลสด (fleshy fruit) ผลแห ง (dry fruit) ผลแห งแก แล วไม แตก (dry indehiscent fruit) ผลม เน อหน งถ งหลายเมล ด (berry) ผลเมล ดเด ยวแข ง (drupe) ผลเปล อกแข งเมล ดเด ยว (nut) ผลแห งเมล ดล อน (achene) ผลธ ญพ ช ผลเปล อกแข งม กาบร ปถ วย (caryopsis) (acorn) ผลแบบแอปเป ล (pome) ผลแบบส ม (hesperidium) ผลป กเด ยว (samara) ผลแห งแก แล วแยกออกจากก น (schizocarp) ผลแห งแก แล วแตก (dry dehiscent fruit) อ นๆ... ผลแบบแตง (pepo) อ นๆ... ผลแห งแตกกลางพ (loculicidal capsule) ผลแตกเป นช อง (poricidal capsule) ฝ กแบบถ ว (legume) ผลแห งแตกแบบฝาเป ด ผลแห งแตกตามรอยประสาน (septicidal capsule) (circumscissile capsule; pyxidium) ฝ กแตกแนวเด ยว (follicle) ฝ กแตกแบบผ กกาด (silique) ฝ กห กข อ (loment) อ นๆ

(funnelform) ร ปคนโฑ ร ปโถ (urceolate) ร ปกงล อ (rotate) ร ประฆ ง (campanulate) อ นๆ... อ นๆ... เกสรเพศผ (stamen) ม จ านวน... อ น ส และล กษณะ.

8 ส ของผล ผลอ อนส... ผลแก ส... ร ปร างผล... ล กษณะพ เศษของผล... เมล ด (seed) จ านวนเมล ด... ส ของเมล ด... ร ปร างเมล ด... วาดภาพ หร อต ดภาพวาดส วนต างๆ ของพ ช ส วนของ... ส วนของ... ส วนของ... ส วนของ... ส วนของ... แสดงมาตราส วนร ปภาพด วย -7 -

9 สร ปล กษณะและข อม ลพรรณไม (สร ปล กษณะและข อม ลพรรณไม ต งแต หน า 2-7 และข อม ลพ นบ านหน า 1 โดยเข ยนเป นเร ยงความบรรยาย) ช อพ นธ ไม รห สพรรณไม - 8 -

10 ข อม ลพฤกษศาสตร ช อว ทยาศาสตร. ช อวงศ... ช อสาม ญ... ช อพ นเม องอ น ๆ... ถ นก าเน ด... การกระจายพ นธ : ในประเทศไทย... ในประเทศอ น ๆ... น เวศว ทยา... เวลาออกดอก... เวลาต ดผล... การขยายพ นธ... การใช ประโยชน ประว ต พ นธ ไม (การน าเข ามาปล กในประเทศไทย)... เอกสารอ างอ ง

.. น เวศว ทยา... เวลาออกดอก... เวลาต ดผล... การขยายพ นธ.

11 บ นท กข อม ลเพ มเต ม เช น ประว ต พ นธ ไม (ประว ต การน าเข ามาปล กในโรงเร ยน) เวลาการออกดอก หร อต ดผลนอกฤด กาล หร ออ น ๆ

บทปฏ บ ต การ : ประโยชน แท แก มหาชน

สาระการเร ยนร : ประโยชน แท แก มหาชน 1 บทปฏ บ ต การ : ประโยชน แท แก มหาชน หล กการ ร ศ กยภาพ ร จ นตนาการ ร ประโยชน สาระการเร ยนร เร ยนร การว เคราะห ศ กยภาพของป จจ ยศ กษา จ นตนาการเห นค ณ สรรค สร างว ธ การ