The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund

Transcription

1 Mofani wa ditshebeletso tsa ditjhelete ya dumeletsweng TATAISO YA SETHO The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Ho thusa bahlokomedi/bathusi le ditho ho sebedisa letlole ka ho otloloha Kgatiso ya Mohala wa karolelano ya ditjeo:

2 Fairheads Benefit Services Dintlha tsa Boikopanyo: Mohala Setsi sa mehala sa Cape Town: Fekse ya Cape Town: Imeile: Ka poso The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund PO Box 4994 CAPE TOWN 8000 Webosaete Leqephe la kgwebo la Facebook Fairheads Benefit Services Etela Gauteng Ground Floor 45 Commissioner Str. JOHANNESBURG Mohala: /7/8 kapa 2nd Floor, Block A, Sandton Close 2 Cnr Norwich Close & Fifth Street SANDTON Mohala: Durban 22nd Floor, Office no Smith Str., Embassy Building DURBAN Mohala: Cape Town 14th Floor, 2 Long Str. CAPE TOWN Phone:

3 Bukana ena ya tataiso ke ya: Nomoro ya referense ya akhaonto ya setho: Dintlha tsa Boikopanyo:

4 Dikahare Tlhakisetso p. 2 Dihlooho tsa ditaba Tsela eo letlole le sebetsang ka yona p. 3 Tsela eo ditefo di etswang ka yona Karolo ena e bontsha ka botebo hore na ditefo di etswa jwang le hore na o ka romela dikopo ka tsela efe. p. 4 Ho netefatsa hore ditefo ha di emiswe Ho emisetswa ditefo ka tshohanyetso ho ka sitisa haholo. Karolo ena e bontsha bohlokwa ba ho tlatsa Setifikeiti sa Boteng (Certificate of Existence) selemo le selemo ho etsa bonnete ba hore ditefo ha di emiswe. p. 6 Batshwaredi ba hlokomela tjhelete ya hao p. 8 Ho emisetswa ditefo ka tshohanyetso ho ka sitisa haholo. Karolo ena e bontsha bohlokwa ba ho tlatsa Certificate of Existence (Certificate of Existence) selemo le selemo ho etsa bonnete ba hore ditefo ha di emiswe. Tsela eo tjhelete ya hao e ka letloleng e tsetetsweng ka yona p. 9 Boikarabelo bo bong ba balaodi ba letlole ke ho tsetela tjhelete e ka letloleng molemong wa setho ka tsela e nepahetseng. Karolo ena e bontsha hore na letlole le tsetela tjhelete ya setho jwang. Haeba o le mothusi/mohlokomedi, abelana ditaba tsena le setho hore se tsebe seo se ka se lebellang ha ho ka ba le se o hlahelang.

5 Ho boloka mohlala wa akhaonto ya setho p. 10 Boikarabelo bo bong ba balaodi ba letlole ke ho buisana le wena kgafetsa ka tsa akhaonto ya setho le dintlha tse ding. Karolo ena e bontsha hore dipuisano di ka o thusa jwang ho boloka rekoto ya akhaonto ya hao ya setho. Ha ho ba setho ha hao letloleng ho fela Akhaonto ya setho e behetswe ho thusa ka ditefello tsa dithuto tsa hao le ditjeo tsa kgodiso ka kakaretso. Empa ha nako e itseng e fihla, o ka qala ho iketsetsa diqeto tsa hore na o ka rata ho sebedisa tjhelete ena jwang. Bala karolo ena o tsebe hore na ho etsahalang ha ho ba setho sa letlole ho fela. p. 12 Seo o ka se etsang haeba o sa thabela tshebeletso ya rona p. 14 Le ha re lakatsa hore dintho di ka be di le ka tsela e itseng, ho na le nako e nngwe moo di sa tsamayeng ka nepo. Mohlomong ho be le dipatlisiso kapa ditefo di diehe mme ebe o kgopiswa ke tsebeletso eo o e fumanang. Karolo ena e o bontsha tsela ya ho etsa tletlebo ka tsela e tla o tswelang molemo. Re kwala ka ho re... p. 15 Ka kopo hlokomela: Ena ha se tokomane ya semolao. Ditaba tse bukaneng ena ke kgutsufatso ya melao ya letlole. Melao ya letlole e tla sebediswa ka nako tsohle.

6 Tekodiso Hobaneng ha tjhelete e bolokilwe letloleng lena la mojalefa? Ha setho sa Letlole la ho beha meja fatshe se hlokahala, baboloki ba matlotlo ba lokela ho aba menyetla ya matlotlo ho bana ba setho seo se hlokahetseng ka tsela e tshepahalang kamoo ho ka kgonehang ka teng. Baboloki ba matlotlo ba ka etsa qeto ya ho lefa tjhelete letloleng la mojalefa ho na le ho e lefa ka ho otloloha ho bana ba hae. Boemong bona letlole la mojalefa e tla ba Letlole la Mojalefa la Basebetsi ba Morafo. Hona ho bitswa letlole la mojalefa. Mosebetsi wa lona ke ho sebetsa ka tjhelete e abetsweng bana ba mofu (bao e leng ditho tsa letlole). Haeba setho e le ngwana (ka tlase ho dilemo tse 18) kapa a na le bokowa/bohole (mohlala: a sa itekanela ka kelellong, a sa kgone ho nka boikarabelo ho tsa tjhelete, e le motho ya senyang), mothusi/mohlokomedi a ka fumantshwa ditefo ho tswa letloleng bakeng sa setho, ho thusa ka kgodiso ya hae. Maikarabelo a ka ke afe? Ha o le mothusi/mohlokomedi Tsela eo o sebedisang tjhelete ya setho se thlokomelong ya hao e ka etsa phapang e kgolo bokamosong ba setho. Nahana ka tsela eo o ka sebedisang tjhelete ena bakeng sa ho fa setho dithuto tse hlwahlwa le kgodiso. Bala puisano (mangolo) e tswang letloleng ho netefatsa hore o utlwisisa tsela eo letlole le sebetsang ka yona le seo o hlokang ho se etsa. Abelana ditaba tsena le setho ha ho hlokahala. Ha o le setho Morero wa tjhelete e ka letloleng lena ke ho o fa dithuto tse tsitsitseng le ho o thusa ho lokisetsa bokamoso. Sebedisa monyetla ona ka hloko. Netefatsa hore o utlwisisa seo o tlamehang ho se etsa hore ditefo tsa tlhapiso ena di nne di tswele pele. Mohlala, nka mehato ya hore o be le Bukana ya Boitsebiso (ID) ha o tshwara dilemo tse 16 mme o bule akhaonto ya banka ha o tshwara dilemo tse 18. (Tadima leqhepe la 12 ho isa ho la 13 bakeng sa lesedi le otlolohileng) Bukana ena e tla nthusa jwang? Bukana ena e ngolletswe haholoholo ho o thusa ho utlwisisa hore na letlole le sebetsa jwang le tsela e nepahetseng ya ho sebedisa tjhelete e fumanehang. Ka ho utlwisisa tsela ya ho sebedisa menyetla ena mothusi/mohlokomedi le setho ba ka sebedisana mmoho bakeng sa dithuto tsa setho le bokamoso bo bolokehileng ba tjhelete. 2 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

7 Ka moo letlole la majalefa le sebetsang ka teng Akhaonto ya setho e bulwa ha ho fetisetswa tefo ya tlhapiso bakeng sa lefu kahara letlole lena la mojalefa. Sepheo ke hore tjhelete ena e dule akhaontong ya setho ho fihlela se ba le dilemo tse 18 kapa ka mohlomong se qeta Sehlopha/ Kereiti ya 12. TJHELETE E KENANG Tefo ya tlhapiso ya lefu e fetisetswa akhaontong ya setho. Tjhelete e akhaontong ya hao ya setho e etswa letsete mme dipoello dife kapa dife tsa matsete di kopanngwa akhaontong ya hao. Sheba leqephe la 9 bakeng sa tlhahisoleseding e eketsehileng Akhaonto ya hao ya setho e behwa leihlo le ho laolwa ka hloko hore e kgone ho nka nako e telele ka moo ho hlokehang. AKHAONTO YA SETHO (e na le tjhelete ya setho e letloleng) TJHELETE E TSWANG Ditefiso di a lefiswa bakeng sa tsamaiso ya tjhelete e akhaontong ya setho. Ditefo tse fapafapaneng di ka etswa ho tswa akhaontong ya setho. Ditefo tsa kamehla di ka etswa ho tswa akhaontong ya setho kgwedi e nngwe le e nngwe, ho lefella ditjeo tse akaretsang tsa letsatsi le letsatsi Thuso ya ditjhelete e kgethehileng e ka etswa ka kopo ho lefella ditjeo tse jwalo ka ditefello tsa sekolo, yunifomo, dibuka, disebediswa tsa ho ngola, dipalangwang, jj. Sheba leqephe la 4 bakeng sa tlhahisoleseding e eketsehileng The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 3

8 Ka moo ditefo di etswang ka teng Letlole le ka etsa ditefo tsa kgwedi le kgwedi le dikopo tsa tjhelete tse ikgethileng ho bajalefa kapa bathusi/bahlokomedi ba bona. Diteko tsa kamehla Tjhelete ya kgwedi le kgwedi e tlameha ho sebedisetswa eng? Sepheo sa tjhelete ya kgwedi le kgwedi ke ho lefa ditjeo tsa letsatsi le letsatsi tsa ho phela tse hlahlellang bakeng a tlhokomelo ya setho. Tsena di ka kenyelletsa bodulo, dijo, jwalo jwalo. O tla fumana tjhelete e kae, neng? Tjhelete e tla lefshwa e itshetlehile ho tse latelang: boholo ba tlhapiso (Ha tlhapiso ya lefu e le kgolo, tefo e tla ba e phahameng) dilemo tsa setho (Ha setho se le tlase dilemong, tjhelete e tlameha ho dula letloleng nako e telele mme ditefo di tla ba nyenyane) makgetlo ao ho lefshwang ka oona (Ho ka lefshwa kgwedi le kgwedi, ka kotara, ka mora dikgwedi tse 6, kapa hang selemong) Batshwaredi ba letlole (Trustees) ba ka fetola tjhelete eo o e fumanang nako e nngwe le e nngwe. Tadima setifikeiti sa botho bakeng sa pehelo ya tjhelete e ka lefshwang. Ditefo tse kgethehileng tsa tshehetso ya tjhelete Ditefo tse kgethehileng tsa tshehetso ya tjhelete di tla lefuwa neng? Ditefo tse kgethehileng tsa tshehetso ya tjhelete di lefuwa ha mohodisi/mohlokomedi kapa setho se dilemong tsa boholo se etsa kopo, empa letlole le tla etsa qeto ya hore na kopo eo e ka lefshwa kapa tjhe. Dikopo tsena di ka etswa ha nngwe kapa tsa phetaphetwa. Motho ya kantle jwalo ka sekolo kapa yunivesithi a ka etsa kopo le yena, Batshwaredi ba letlole (Trustees) ba tla netefatsa kopo ena le mojalefa ya dilemong tse 18 ho ya hodimo le/kapa mothusi/ mohlokomedi pele ho lefshwa. Dikopo tse ikgethileng di ka etswa bakeng la thuto ya setho, kgodiso, bointlafato le bophelo bo botle. Tsena di kenyelletsa, mohlala, ditefello tsa sekolo, dibuka, dingolwang le yunifomo. dipalangwang dithuto tsa tlatsetso, dipapadi ditefello tsa meriana/bophelo bo botle ka kakaretso, ntho e nngwe le e nngwe eo letlole le nahanang hore e loketse setho 4 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

9 Nka etsa kopo e ikgethileng ya thuso ya tjhelete jwang? Haeba o batla ho etsa kopo ya tjhelete e ka thoko ho tjhelete ya kgwedi le kgwedi, hopola hore o - tla tlameha ho romella ditokomane/ditlankane ho tshehetsa kopo ya hao ho tswa letloleng fane ka aterese mmoho le nomoro ya hao ya mohala (ha ho hlokahala) nomoro ya hao ya tshupo (reference) e hlahisitsweng setatementeng sa botho e tlameha ho ngolwa kopong; mme o tlameha ho SAENA kopo. Ditjeo tsa thuto Haeba o batla ho kopa tjhetete bakeng sa dithuto o tlameha ho romella tse latelang: Setatemente kapa lengolo le tswang sekolong, koletjhe kapa yunivesithing, le hatisitsweng setempe hape le bontsha nomoro ya ngodiso ya sekolo le ntlha tse latelang: -- lebitso la setho -- sehlopha sa thuto seo setho se Ieng ho sona -- tlhakisetso ya hore dithuto tse tla lefellwa di ja bokae Diphetho tsa setho tsa ngwahola Dintlha tse latelang ka sekolo, koletjhe kapa yunivesithi: -- akhaonto ya banka -- nomoro ya mohala le ya fekse -- aterese ya imeile -- lebitso la motho ya ikarabellang sekolong Ditlankane tse bontshang ditheko tsa diaparo tsa sekolo, dingolwang, le dibuka tse balwang, mme di hlakisaditheko tsa dintho tse hlokahalang le hore na di kopelwa setho sefe. Bakeng sa dithuto tse phahameng (tertiary), re hloka ho tseba bolelele ba thuto eo setho se batlang ho ithutela yona. Netefatsa hore re na le akhaonto ya hao e nepahetseng ya banka ha mmoho le khopi ya bukana ya hao ya boitsebiso (ID) e hlapantsweng. SA BOHLOKWA HAHOLO: Dikopo tsena di tlameha ho finyella ho rona bonyane kgwedi el pele ho letsatsi leo tefello e lebelletsweng ka Iona, ho netefatsa hore re lefa ka letsatsi le behilweng. The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 5

10 Ho netefatsa hore ditefo tsa hao ha di emiswe Letlole la bajalefa le lokela ho netefatsa hore ditefo di leba bathong ba nepahetseng. Le etsa jwalo ka ho tiisa hore bahlokomedi/ bathusi ba ntse ba hlokometse ditho, ka ho ba tlatsisa foromo ya setifikeiti sa boteng selemo le selemo. Haeba letlole la bajalefa le sa fumane foromo e tlatsitsweng ka nako e nepahetseng, ditefo tsohle di a emiswa ho fihlela e tlatsitsweng ka nepo e finyella ho rona. Karolo ena e hlalosa hore na foromo ya setifikeiti sa boteng e tlatswa jwang ho netefatsa hore ditefo ha di emiswe. Ke tlameha ho etsang ka foromo ya setifikeiti sa boteng (Certificate of Existence (COE))? 1. Nka foromo ya hao, mmoho le tokomane ya hao ya boitsebiso (ID) ya nnete mme o etse fotokhopi ya ID ya hao, ho Mokhomishenara ya ananetsweng wa Ditlhapanyo kapa moofisiri (jwalo ka mookamedi wa sekolo, sepolesa, morena wa motse, mookamedi wa poso, moofisiri wa banka, moruti, magiseterata, ngaka, chartered accountant, ramolao/ mmuelli wa molao kapa basebetsi ba itseng diofisng tse ka etelwang). 2. Tekena/Saena foromo ena mahlong a moofisiri mme a ngole lebitso la hae a be a tempe foromo, a tiise khopi ya bukana ya hao ya boitsebiso (ID/Phasepoto) haeba a na le toka ya ho etsa jwalo. Bakeng sa ngwana e monyenyane dilemong ya tlhokomelong ya hao mme a fumana tlhapiso, mabitso le nomoro ya ID/Phasepoto di tlameha ho ba tsa ngwana empa mothusi/mohlokomedi o tlameha ho saena. 3. Kgutlisetsa foromo ena letloleng ka nako e kopilweng, sebedisa enfelopo e seng e lefelletswe eo o e fuweng, kapa e rometsweng ka fekse kapa imeile. Hopola hore o TLAMEHILE ho kgutlisetsa foromo e tlatsitsweng letloleng. -- Ha o batla ho latella mohlala wa tsamaiso ya poso mme o ikemiseditse ho e lefella, o ka e romella atereseng ya Fairheads ya poso (PO Box 4994, Cape Town, 8000) kapa ka batsamaisi ba poso (courrier) ho ya atereseng ya poso ya Fairheads (2 Long Street, Cape Town). Hopola ho e ngolla ho: Fairheads Benefit Services 4. O tla fumana SMS e tiisang hore Fairheads e fumane Setifikeiti sa Boteng se nepahetseng. Jwale haeba... Leha motho a ka tshepa hore maemo ana ha a na ho hlaha, ho ka etsahala hore mothusi/mohlokomedi a hlokahale pele setho se tshwara dilemo tse 18. Karolo ena e hlokomedisa hore ho tla etsahalang tlasa maemo ao. 6 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

11 Haeba mohodisi/mohlokomedi a hlokahala teng? Ka kakaretso, lelapa le tla buisana hore na ke mang a tla ba mothusi/mohlokomedi e motjha. Setifikeiti sa Lefu sa mothusi/ mohlokomedi ya hlokahetseng se tlameha ho romellwa ho ba letlole. Mothusi/mohlokomedi e motjha o tla hlongwa hang ha ba letlole ba fumane diforomo tsa tlatsetso bakeng sa ho fetolwa ha mothusi/mohlokomedi. Hore ditefo di qale ho lebiswa ho mothusi/mohlokomedi e motjha, letlole le tla hloka ditokomane tse ikgethileng. Re kopa o letsetse setsi sa mehala bakeng sa dintlha ka kotloloho kapa etela e nngwe ya diofisi tsa rona kapa webosaete maemong ana. Haeba mothusi/mohlokomedi a se a hloleha ho hlokomela setho? Ka nako tse ding setho se qetella se le tlhokomelong ya motho eo e seng mothusi/mohlokomedi. Maemong ana, ho ka nna ha ba le kgohlano ya hore eo e leng yena mothusi/mohlokomedi ke mang le hore ke mang ya ka nkang boikarabelo ba setho. Hape hape, Letlole le tla hloka ditokomane tse itseng. Re kopa o letsetse setsi sa mehala bakeng sa dintlha ka kotloloho maemong ana. Haeba ha ke batle ho fumana ditefo dife kapa dife ho tswa letloleng mothating ona teng? Ka nako tse ding mothusi/mohlokomedi o kgetha ho se sebedise tjhelete e ka akhaontong ya setho, a e tlohele moo ho fihlela setho se e hloka bakeng sa dithuto tsa yunivesithi, kapa a batla ho e tsetsela ha a ba le dilemo tse 18 kapa tse fetang moo. Haeba o sa batle ho fumana ditefo tsa kgwedi le kgwedi mothating ona, buisana le letlole ho lokisetsa hore ditefo di emiswe ho fihlela o re laela ka tsela e nngwe Haeba re batla ho fetola lebitso la setho kapa tlhaho ya hae? Dintlha tseo letlole le nang le tsona tsa setho di tlameha ho tshwana le tse tokomaneng e molaong e tswang Lefapheng la Selehae (Home Affairs) bakeng la setho. Haeba o batla ho etsa diphetoho dife kapa dife lebitsong ka tlhaho ya setho The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 7

12 mme di fapane le tse hlahang tokomaneng ya Lefapha la Selehae le tseo letlole le nang le tsona, o tla tlameha ho romela lengolo le tswang Lefapheng la Selehae ho letlole, mme le tiisang diphetoho tse entsweng. Haeba setho se hlokahala pele se fihlela dilemo tse 18? Maemong ana monyetla o tla lefshwa ho tswa ho lefa la setho. Letlole le tla hloka ditokomane tse latelang mme di hlapantswe: Setifikeiti sa Lefu sa setho, Lengolo la matla/bophethisetsi (executorship) le tswang ho master of the high court Bukana ya boitsebiso (ID) ya mophethisetsi (executor). Akhaonto e nepahetseng ya banka e lebitsong la lefa la setho se hlokahetseng, Lengolo la Taeloe Balaodi ba letlole ba hlokomela tjhelete ya hao Ke mang ya laolang letlole? Letlole ke setheo se ikemetseng sa molao se sa weleng tlasa khamphani efe kapa efe. Letlole le laolwa le ho buswa ke lekgotla la balaodi ba letlole le tlamehang ho ba le bonyane ditho tse nne, mme e mong wa bona e tlameha ho ba molaodi wa letlole ya ikemetseng. Tsamaiso ya letsatsi le letsatsi ya letlole e sebetswa ke Fairheads Benefit Services (Pty) Ltd. Hape letlole le tlameha ho ba le moofisiri wa sehlooho, mooditara, le mookamedi wa matsete ba ikemetseng mme ba filwe ditulo tsena ke balaodi ba letlole. Balaodi ba letlole ba na le tokelo ya ho fetola melao ya letlole. Diphetoho tsohle di tlameha ho ba ka tlasa tumello ya morejistara wa matlole a dipenshene e ngodisitsweng pele di ka sebediswa ka tsela efe kapa efe. 8 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

13 Batshwaredi ba letlole ba sebetsang? Balaodi ba letlole ba ikarabella ho tsamaiso ka kakaretso ya Letlole. Hara tse ding, balaodi ba letlole ba tlameha ho, - tsamaisa letlole ka tsela e sebetsang hantle ebile e na le ponaletso ho kgetha batsamaisi ba matsete ba hlwahlwa le matsete. ho nka deqeto bakeng sa ditefello tse tswang letloleng ho buisana le ditho kgafetsa ho arabela ngangisano le ho phema dikgohlahano tsa ditabatabelo; le ho tseba le ho utlwisisa melawana le melao efe kapa efe e amang letlole la majalefa Tjhelete ya hao e ka letloleng e tsetetswe jwang Ke hobaneng tjhelete e letloleng e entswe letsete? Ho molemo hore tjhelete ya setho ka seng e ka letloleng e tsetelwe ka tsela eo e tla kgona ho anela dithloko tsa ditho. Ka lebaka la tsela eo letlole le tlamehang ho lefa tjhelete ya kgwedi le kgwedi ho ditho, matsete ka kakaretso a hata butle ho tsetelweng ha matsete. Sena se bolela hore, bakeng sa ho latella tswala e hodimo tjheleteng e tsetetsweng ka tsela e batlang e le kotsi haholo (higher risk), tjhebelo pele e hodima - Hore tjhelete e be teng ha ditefo di hlokahala; le Ho sireletsa khapitale (tjhelete e tlisitsweng ka letloleng ho tloha qalong) The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 9

14 Motsamaisi wa matsete ke mang? Balaodi ba letlole ba kgetha batsamaisi ba matsete (investment managers) ba sebetsang ka matsete ka tsela ya makgonthe e tshwanetseng ditho tsa letlole la majalefa. Tshebetso ya batsamaisi ba matsetse e lekolwa le ho tlalehwa ho batsamaisi ba letlole kotara e nngwe le e nngwe ya selemo. Tjhelete e tsetelwa jwang? Mekgwa e meraro e sebediswang bakeng sa ho tsetela tjhelete ho ya ka dilemo tsa setho, boholo ba akhaonto ya setho, le hore tjhelete e tla tsetelwa nako e kae. Tsona ke: Letlole la Mebaraka ya Ditjhelete (Money Market Fund) Tjhelete e nngwe e behwa ho money market fund hore e fumahene hanghang. Letlole la Lekeno (Income fund) Moo tjhelete e sa hlokahaleng hanghang, e tsetelwa ho income fund hore e kgone ho fumana tswala e ngatanyana. Letlole le tsitsitseng (Balanced fund) Ha akhaonto ya setho e le e kgolo mme setho se le senyane dilemong, tjhelete e tsetelwa ho balanced fund hore e tswale mme e hole bakeng sa bokamoso. Ho boloka mohlala wa akhaonto ya hao ya setho Re ka boloka mohlala wa akhaonto ya setho jwang? Ditho le/kapa bathusi/bahlokomedi ba tla fumana ditatemente tsa ditlhapiso nakong ya dikgwedi tse 6 kamora ho fela ha selemo sa ditjhelete sa letlole (mafelong a Hlakola selemo se seng le se seng) ha mmoho le foromo ya setifikeiti sa boteng. Sena se tla o bontsha hore: ho sebedisitswe tjhelete e kae selemong, ho na le tjhelete e kae mafelong a selemo sa ditjhelete, le hore tjhelete e tsetetsweng e kae. Ke etse eng ka setatemente sa ka sa ditlhapiso tsa setho Boloka ditatemente tsa ditlhapiso tsa setho tulong e bolokehileng. Haeba wena jwalo ka mothusi/mohlokomedi wa setho o fumane setatemente sa setho, nka boikgathatso ba ho buisana le setho ka sona. Ha o ka hlokahala kapa wa hloleha ho etsa seo ka baka la ho kula kapa ho holofala, ha setho se le seholo ho lekana, bonyane se tla 10 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

15 tseba seo se lokelang ho se etsa. Hopola ho sebedisa referense e ngotsweng setatementeng sa setho bakeng sa dipotso kapa dipuisano le letlole. Ka kopo hopola ho sebedisa nomoro ya referense e setatementeng sa tlhapiso ya setho bakeng sa dipotso tsohle le kgokahano le letlole la majalefa. Ke puisano efe hape eo nka e lebellang? Letlole le etela ditulo tse nang le ditho selemo le selemo, ho fa bathusi/bahlokomedi dintlha tse otlolohileng ka moo letlole le sebetsang le hore ba ka sebedisa ditshebeletso tsa rona jwang. Maeto ana a bitswa di-roadshow mme a phatlalatswa dikoranteng tsa lehae. Bathusi/bahlokomedi ba tulong tsena ba romellwa di-sms ho ba tsebisa ka di-roadshow tsena. Hodima sena, ditho le bathusi/bahlokomedi ba na le tokelo ya ho lekola kgatiso ya melawana ya letlole le ditatemente ka nako efe kapa efe e amohelehang le ntle le ho lefa diofising tsa letlole (sheba kamora leqephe) mme ba hatise ditokomane tsena ka bo bona. Dikhopi tsa ditokomane tsena di ka koptjwa ka ho lefa tjhelete e lekantsweng ke balaodi ba letlole. The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 11

16 Ha botho ba hao bo fela Setho se fumana ditefo ho fihlela neng? Setho se tla fumana lengolo bonyane dikgwedi tse 3 pele botho bo fela mme se na le boikgethelo ba ho tlohella tjhelete ka letloleng kapa ho e fumana kaofela. Letlole la setho le fihla pheletsong ha setho se fihlela dilemo tsa boholo (dilemo tse 18)*. Mothating ona, tjhelete e setseng akhaontong ya setho e lefshwa ho setho. NTLE LE 1. Ha setho se batla ho dula letloleng nako e telele. Leha setho se ka ba le dilemo tse 18, se ka kgetha ho boloka monyetla wa sona letloleng. Ka tsela ena botho bo ka tswela pele ho fihlela tefo ya ho qetela e lefshwa. 2. Haeba tjhelete e setseng e le nyane haholo Ha akhaonto ya setho e le ka tsase ho tjhelete e itseng (e lekantsweng ke boto ya batshwaredi ba letlole), ha ho sa tswela setho molemo ho ba le akhaonto ya setho le ho lefella ditshebeletso. Maemong ana, tjhelete e salletseng e tla lefshwa ho mothusi/mohlokomedi leha setho se le ka tlase ho dilemo tse Haeba setho se hlokahala pele se fihlela dilemo tse 18 Maemong ana tlhapiso e tla leshwa lefeng la setho *Setho se holofetseng se tla dula letloleng bophelo ba sona bohle, ntle le ha thibelo ya molao e kgaotsa kapa ha tjhelete e fela Nka etsang, jwalo ka setho, ho fumana tjhelete e salletseng akhaontong ya setho? Hore o fumane tjhelete e salletseng akhaontong ya setho, o tlameha ho etsa tse latelang: Dilemong tse 16 etsa ditlhophiso tsa ho fumana bukana ya boitsebiso (ID) 1. Nka ditshwantsho tse pedi tse lekanang le tsa ID (mabenkele a mangata a di etsa ka theko e tlase) 2. Nka ditshwantsho tsena le lengolo la hao la tlhaho o ye le tsona Lefapheng la tsa Selehae le haufi le wena 3. Ofising ya Lefapha la tsa Selehae, tlatsa foromo ya kopo ya ID (Form BI 9) 4. Kamora nako e ka bang dikgwedi tse pedi, kgutlela ofising ya Lefapha la Selehae ho lata ID. (Lefapha le ka nna la fumana tsela ya ho o tsebisa ha ID ya hao e se e fihlile mme o tsebe o e lata. 12 The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

17 Ha o fihlela dilemo tse 18 bula akhaonto ya banka 1. Botsa metswalle mme o etele dibanka tse mmalwa mme o nke qeto ya hore o kgetha efe. Shebisisa ditjeo le ho botsa hore o tla hloka tjhelete e kae ha o bula akhaonto. 2. Lokisa ditokomane tseo o tla di hloka bankeng ho bula akhaonto ya banka. Tsona ke: -- Bukana ya hao ya boitsebiso (ID) -- foromo ya Lengolo la taelo e tswang letloleng (ho bontsha banka hore ho na le tjhelete eo o tla e fumana) -- Bopaki ba aterese (moo o dulang) bona e ka ba dintho tse tshwanang le laesense ya TV, kapa tumellano ya tefo ya rente, kapa akhaonto ya masepala. Haeba o sa ntse o dula le mothusi/mohlokomedi, ho ka etsahala hore o se ke wa ba le ditokomane tsena. Maemong ana, nka lengolo le tswang ho mothusi/mohlokomedi wa hao le hlalosang kamano ya hao le yena; hore o dula le yena mme a bolele bobedi dinomoro tsa lona tsa di-id. Hodima tsena, nka bopaki bo bontshang moo a dulang (tokomane efe kapa efe e bontshang aterese moo o dulang teng le mothusi/ mohlokomedi wa hao) 3. Etela banka e kgethilweng ke wena mme o kope ho bua le motho ya ka o thusang ho bula akhaonto ya hao ya banka. Hore tjhelete e tle e lefshwe akhaontong ya setho ya banka, re kopa o romelle letlole ditokomane tse latelang: lengolo la Taelo le tswang letloleng, le tlatsitsweng le ho saenwa ke setho pela Mokhomishenara wa Ditlhapanyo (Ofisiri ya sepolesa, leqwetha, motsamaisi wa banka, maseterata kapa e mong wa basebeletsi ba diofisi tsa rona). Mokhomishenara wa ditlhapanyo le yena o tlameha ho saena lengolo lena. khophi ya bukana ya boitsebiso e hlapantsweng dintlha tsa setho tsa banka (akhaonto ya banka e TLAMEHA ho ba lebitsong la setho) The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 13

18 Haeba ke sa kgotsofalla tshebeletso teng? Haeba o na le tletlebo kgahlanong le Letlole la mojalefa o lokela ho e romela ka lengolo ho: The Complaints Officer Setsi sa Mehala: Fekse: Imeile: fbf@fairheads.com The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund P O Box 4994, Cape Town, 8000 Haeba taba ena e sa rarollwa nakong ya dibeke tse 3 tsa ho amohelwa ke mohlanka wa ditletlebo o ka lebisa taba ena ka lengolo ho: The Trustees of the Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Setsi sa Mehala: Fekse: Imeile: fbf@fairheads.com Fairheads Benefit Services (Pty) Ltd PO Box 4994, Cape Town, 8000 Haeba tletlebo e sa rarollwa nakong ya matsatsi a 30 a kamohelo ke batshwaredi, o ka lebisa taba ena ka lengolo ho: The Pension Funds Adjudicator Setsi sa Mehala: Fekse: Imeile: enquiries@pfa.org.za Webosaete: Poso: PO Box 580, Menlyn, 0063 O ka boela wa ikopanya le: The office of the National Consumer Commission Setsi sa Mehala: Fekse: Imeile: complaints@thencc.org.za Webosaete: Poso: Private Bag X84, Pretoria, The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide

19 Re kwala ka ho re Ka mora ho bala tataiso ena ya setho, o tlameha o be o na le kutlwisiso e tsepameng ya dintlha tsa bohlokwa ka akhaonto ya hao ya setho, tsona ke: Seo letlole le o fang sona Maikarabelo a hao Ke mang ya hlokomelang tjhelete ya hao Tlhahiso leseding eo o e fumanang ho tswa letloleng Seo o ka se etsang ha letlole le sa o kgotsofatsa Melao e behilweng ya letlole le ditatemente tsa tjhelete di fumaneha ofising tsa Fairheads Benefit Services (Pty) Ltd, 2 Long Street, Cape Town, 8001 He eba o na le dipotso tse ding, o amohelehile ho ikopanya le Fairheads Benefit Services (sheba leqephe le ka morao bakeng sa dintlha tsa boikopanyo). The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund Member Guide 15

20 Dintlha: 16 Dintlha

21 Dintlha: Dintlha 17

22 Dintlha: 18 Dintlha

23 Dintlha: Dintlha 19

24 Fairheads Benefit Services Dintlha tsa Boikopanyo: Mohala Setsi sa mehala sa Cape Town: Fekse ya Cape Town: Imeile: Ka poso The Fairheads Umbrella Beneficiary Fund PO Box 4994 CAPE TOWN 8000 Webosaete Leqephe la kgwebo la Facebook Fairheads Benefit Services Etela Gauteng Ground Floor 45 Commissioner Str. JOHANNESBURG Mohala: /7/8 kapa 2nd Floor, Block A, Sandton Close 2 Cnr Norwich Close & Fifth Street SANDTON Mohala: Durban 22nd Floor, Office no Smith Str., Embassy Building DURBAN Mohala: Cape Town 14th Floor, 2 Long Str. CAPE TOWN Phone: