ประจ กษ พยานการเร ยนร (Learning Portfolio) สมหว ง พ ธ ยาน ว ฒน

Transcription

1 ประจ กษ พยานการเร ยนร (Learning Portfolio) สมหว ง พ ธ ยาน ว ฒน

2 1. ความหมายของ Portfolio I. คณะกรรมการจ ดทาพจนาน กรมศ พท ศ กษาศาสตร ได บ ญญ ต ศ พท Portfolio ว า ประจ กษ พยาน หร อ แฟ มสะสมผลงาน โดยได ให ความหมายว า

3 1. ความหมายของ Portfolio เอกสารรวบรวมผลของงานด านต างๆท เก บรวบรวมไว เป น ร องรอยการทางานและเป นหล กฐานแสดงผลส มฤทธ หร อความสาเร จ ของงาน เอกสารด งกล าวอาจประกอบด วย ว ฒ บ ตร เก ยรต บ ตร ประกาศน ยบ ตร รายละเอ ยดโครงการและก จกรรมท ดาเน นการ ภาพวาด ภาพระบายส ภาพถ าย ประว ต การศ กษา ประว ต การทางาน ใบร บรอง การทางาน ร ปภาพความสาเร จในการเล นก ฬา ดนตร การร วมก จกรรม ทางว ชาการ รางว ลจากการแข งข น การประกวดต างๆซ งจ ดเป นระบบ เป นหมวดหม ช วยให ผ อ านประจ กษ พยาน หร อ แฟ มสะสมผลงาน เข าใจศ กยภาพของผ จ ดทาแฟ มอย างเป นร ปธรรมมากข น

4 1. ความหมายของ Portfolio II. ตามความหมายของ Advanced Learner s Dictionary of Current English หมายถ ง กระเป าซ ง ปกต ทาด วยหน งส ตว ส าหร บเก บกระดาษ เอกสาร ภาพวาด (Oostarhof:1994) หร อ ส งท บรรจ หล กฐาน เอกสารต างๆไว อย างเป นระบบเพ อแสดงให เห นถ งความร ความสามารถ ท กษะ รวมท ง ค ณล กษณะบางประการของเจ าของประจ กษ พยานหร อ แฟ มสะสมผลงาน (Bird:1990)

5 1. ความหมายของ Portfolio III.จาก Merriam-Webster Online Dictionary (2008) ได ให ความหมายของประจ กษ พยานหร อแฟ ม สะสมผลงานไว ว า ช ดของเอกสาร ภาพ หร อ ผลงานท เก บ รวบรวมไว ในท เด ยวก นในช วงเวลาและถ กน ามาใช เพ อการ ประเม นผลการปฏ บ ต งานหร อการต ดตามความก าวหน าใน การปฏ บ ต งาน

6 2. ประเภทของประจ กษ พยาน แบ งตามล กษณะกายภาพ เป น 2 ประเภท ค อ 1) ประจ กษ พยาน ท เป นการจ ดเก บเอกสารหล กฐานต างๆ เร ยกว า Paper-Based Portfolio และ 2) ประจ กษ พยานอ เล กทรอน กส (Electronic Portfolio or E-Portfolio) ท จ ดโดยใช ฐานข อม ล(Data base) และใช โปรแกรมทางคอมพ วเตอร ในการ พ ฒนาประจ กษ พยาน เช น Macromedia Dreamweaver เป นต น Niguidula (1997) ได แสดงว าม การพ ฒนาประจ กษ พยานอ เล กทรอน กส หร อ E-port เป นประจ กษ พยานด จ ตอล (a digital portfolio)

7 2. ประเภทของประจ กษ พยาน แบ งประเภทของ ประจ กษ พยาน โดยท วไปในวงการนาไปใช เป นส วน หน งของการประเม นผลการเร ยนร โดยคาน งถ งล กษณะและ ว ตถ ประสงค ของประจ กษ พยาน ซ งแบ งได เป น 3 ประเภทใหญ ด งน (ช ยพฤกษ เสร ร กษ และคณะ, 2540 ; อาภรณ บางเจร ญพงศ, 2541; ส ว ทย ม ลคา, 2543) 1. ประจ กษ พยานส วนบ คคล (personal portfolio) 1.1 ประจ กษ พยานเก ยวก บต วผ เร ยน 1.2 ประจ กษ พยานท ด ท ส ด

8 2. ประเภทของประจ กษ พยาน 2. ประจ กษ พยานทางว ชาการ (academic portfolio) 2.1 ประจ กษ พยานสาหร บให ระด บคะแนนในแต ละรายว ชา 2.2 ประจ กษ พยานแบบบ รณาการ 2.3 ประจ กษ พยานกล ม 2.4 ประจ กษ พยานหลายช นเร ยน 2.5 ประจ กษ พยานท ม ความหลากหลายทางสต ป ญญา ประจ กษ พยานของช นเร ยน 2.7 ประจ กษ พยานของโรงเร ยน 2.8 ประจ กษ พยานของจ งหว ด

9 2. ประเภทของประจ กษ พยาน 3. ประจ กษ พยานเช งว ชาช พ (professional portfolio) 3.1 ประจ กษ พยานการสม ครเข าศ กษาต อ 3.2 ประจ กษ พยานเก ยวก บประสบการณ ในการสอน 3.3 ประจ กษ พยานของคร 3.4 ประจ กษ พยานของผ บร หาร 3.5 ประจ กษ พยานของศ กษาน เทศก

10 2. ประเภทของประจ กษ พยาน ถ าแบ งประเภทตามเจ าของประจ กษ พยาน แบ งเป น 4 ประเภท 1) ประจ กษ พยานของผ เร ยน 2) ประจ กษ พยานของคร 3) ประจ กษ พยานของผ บร หาร 4) ประจ กษ พยานของศ กษาน เทศก

11 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.1 ความเป นมาของประจ กษ พยานการเร ยนร การประเม นผลผ เร ยนจากการสะสมผลงาน โดยเน นให ผ เร ยนม บทบาทเป น ผ สร างความร จากส งท ได เร ยนร และความเข าใจของตนเอง การประเม นผ เร ยน โดยใช ประจ กษ พยานการเร ยนร หร อแฟ มสะสม ผลงานแทนข อสอบแบบเล อกตอบ การประเม นผลการเร ยนโดยใช ประจ กษ พยานการเร ยนร หร อแฟ มสะสม ผลงาน (portfolio assessment) สมชาย ม งม ตร (2539) พบว า น กเร ยน ป. 5 ท ได ร บการประเม นผล โดยใช ประจ กษ พยานการเร ยนร หร อแฟ มสะสมผลงานของน กเร ยนม ค าเฉล ย ผลส มฤทธ ทางการเร ยนและความคงอย ของการเร ยนร ว ชาภาษาไทยส งกว า น กเร ยนท ได ร บการประเม นผลการเร ยนร แบบด งเด ม

12 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.2 ความหมายของประจ กษ พยานการเร ยนร ประจ กษ พยานการเร ยนร หร อแฟ มสะสมผลงานของผ เร ยน หมายถ ง ส งท ใช บรรจ หล กฐาน หร อผลงานท แสดงถ งผลส มฤทธ ทางการ เร ยน ความสามารถ เจตคต ท กษะ ความพยายาม ความก าวหน า และ พ ฒนาการอย างแท จร งของผ เร ยนด านใดด านหน งหร อหลายๆด าน โดยใช ว ธ การเก บรวบรวมอย างม จ ดม งหมาย และม ระบบ ม จ ดม งหมายในการเล อก ผลงาน เกณฑ การประเม นผล และสะท อนความค ดในกระบวนการเร ยนร ของผ เร ยนอ นเป นหนทางให ผ เร ยนร จ กค ดและเพ มพ นความสามารถในการ เร ยนร ต อไปได

13 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.3 ความม งหมายของประจ กษ พยานการเร ยนร 1.เพ อให เจ าของประจ กษ พยานการเร ยนร ได ประเม นตนเอง 2. เพ อให คร ผ สอนได ประเม นเจ าของประจ กษ พยานการเร ยนร 3. เพ อให ผ ปกครองและคร ต ดต อส อสารก นในการวางแผน แก ป ญหา และส งเสร มการเร ยนร ของผ เร ยน 4. เพ อประก นค ณภาพการเร ยนร โดยผ เร ยน คร และผ เก ยวข อง

14 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.4 ประเภทของประจ กษ พยานการเร ยนร ประจ กษ พยานการเร ยนร ท เน นกระบวนการ (process oriented portfolio) ประจ กษ พยานการเร ยนร ท เน นผลผล ต (product oriented portfolio)

15 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.5 ล กษณะของประจ กษ พยานการเร ยนร 1.ม การแสดงจ ดม งหมายท ช ดเจน 2. ม การบ รณาการ 3. ม แหล งข อม ลท หลากหลาย (multisources) 4. สะท อนให เห นถ งสภาพท แท จร ง (authentic) 5. เป นร ปแบบการประเม นท เป นพลว ต (dynamic) 6. สะท อนบ คล กภาพเป นเอกล กษณ (unique) 7. น าไปใช ได ในหลายจ ดประสงค (multipurposes)

16 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.6 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร 1. จ ดม งหมาย เพ อให บรรล จ ดม งหมายของรายว ชาหร อหล กส ตรท กาหนดไว เพ อให ผ เร ยนสามารถประเม นตนเองได จากการสะท อนความค ดใน งานของตนเอง และพ ฒนาตนเอง เพ อประเม นความร บผ ดชอบของคร จากความสามารถในการสอน ให ผ เร ยนบรรล จ ดหมายของรายว ชาหร อหล กส ตร และจ ดม งหมาย ของการเร ยนการสอน

17 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.6 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร 2. เน อหา 1) ช นงานท ผ เร ยนค ดเล อก 2) การสะท อนความค ดเห นของผ เร ยน 3) จ ดม งหมายท ช ดเจน 4) ต วอย างในระหว างเร ยนและช วงส ดท าย 5) ต วอย างหล กฐานท แสดงถ งความเจร ญงอกงาม หร อ การเจร ญเต บโตของผ เร ยน

18 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร หล กฐานและผลงานแสดงความก าวหน า และการเปล ยนแปลงของผ เร ยน ท แสดงว าผ เร ยนบรรล จ ดม งหมายของประจ กษ พยานการเร ยนร ม 4 ประเภท ได แก (Barton and collin: 1997) 2.1 เอกสารและผลงานท เก ดข นระหว างการเร ยนการสอนในช นเร ยน เช น แบบฝ กห ด และ การบ าน เป นต น 2.2 เอกสารและผลงานท แสดงถ งงานท ผ เร ยนทานอกห องเร ยน เช น การส มภาษณ โครงการพ เศษ เป นต น 2.3 เอกสารท คร และผ ท เก ยวข องใช แสดงให เห นถ งความก าวหน าในการเร ยนร ของ ผ เร ยน เช น แบบบ นท กการส งเกตของคร แบบบ นท กของผ เร ยน เพ อนในช นเร ยน ผ ปกครอง และการสอบในล กษณะต างๆ เป นต น 2.4 เอกสารท ผ เร ยนเตร ยมข นเฉพาะ เพ อบรรจ ลงในประจ กษ พยานการเร ยนร ซ ง ประกอบด วยจ ดม งหมายท ต งไว

19 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3. การกาหนดเวลา เป นการวางแผนว าจะให ผ เร ยนประเม นประจ กษ พยานการเร ยนร เม อไรและด วยว ธ การใด โดยส งท จะถ กนามากาหนดก ค อ 3.1 การประเม นตนเอง 3.2 การสะท อนความค ดเห น (reflection) 4. การประเม นประจ กษ พยานการเร ยนร เป นการประเม นความ สอดคล องหร อความส มพ นธ ระหว างจ ดม งหมายของประจ กษ พยาน การเร ยนร ก บหล กฐานต างๆในประจ กษ พยานการเร ยนร

20 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.7การออกแบบประจ กษ พยานการเร ยนร 1. เป าหมายของประจ กษ พยานการเร ยนร ค ออะไร 2.ผลงานอะไรบ างท ต องการเก บรวบรวมไว ในประจ กษ พยานการเร ยนร 3. เกณฑ มาตรฐานและเกณฑ การประเม นจะใช ได อย างไร 4. อะไรค อเป าหมายหล กและกลไกในการประเม น 5. เกณฑ การประเม นม ความคงเส นคงวาและย ต ธรรมเพ ยงใด 6. ผลการประเม นตรงเป าหมายท ต องการประเม นหร อไม

21 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.8 ข นตอนของการสร างประจ กษ พยานการเร ยนร 1. ข นกาหนดจ ดประสงค และประเภทของประจ กษ พยานการ เร ยนร ของผ เร ยน (plan) 2. ข นรวบรวมช นงาน (collect) 3. ข นเล อกช นงาน (select) 4. ข นสะท อนความค ด (reflect) 5. ข นทาให สมบ รณ (perfect) 6. ข นประเม นผลงาน (evaluate) 7. ข นเช อมโยงความส มพ นธ (connect)

22 3. ประจ กษ พยานการเร ยนร 3.9 ว ธ การประเม นประจ กษ พยานการเร ยนร ว ธ ท หน ง การประเม นช นงานแต ละช นในประจ กษ พยานการเร ยนร แล วหาค าเฉล ย ว ธ ท สอง การประเม นตามองค ประกอบหร อสมรรถภาพ หร อตาม ม ต ของงาน ว ธ ท สาม การประเม นประจ กษ พยานการเร ยนร โดยรวม

23 4. แนวค ดเก ยวก นการประเม นการเร ยนร โดยประจ กษ พยานการเร ยนร การเร ยนร ตามแนวการเร ยนร เพ อสร างสรรค ด วยป ญญา (Constructionism) ซ งผ เร ยนเร ยนร ส งต างๆโดยได ลงม อ ทดลองและสร างส งต างๆข นมาน น สอดคล องและเหมาะสม อย างมากก บการประเม นผลโดยใช ประจ กษ พยานการเร ยนร

24 4. แนวค ดเก ยวก นการประเม นการเร ยนร โดยประจ กษ พยานการเร ยนร ข นตอนในการประเม นการเร ยนร โดยใช ประจ กษ พยานการเร ยนร การกาหนดว ตถ ประสงค กาหนดประเภทของประจ กษ พยานการเร ยนร การกาหนดเกณฑ การประเม น การรวบรวมประมวลต วอย างผลงาน (Collecting Samples) การประเม นประจ กษ พยานการเร ยนร หร อแฟ มสะสมผลงาน (Evaluating the Portfolio)

25 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ตอนท 1 ส วนน า ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย 1.แนะน ารายว ชา ความส าค ญ และความน าสนใจ 2.แนะน าผ สอน 3.แนะน าผ เร ยน และผ จ ดทา LP 4.ว ตถ ประสงค ของการจ ดทา LP 5.ผลล พธ การเร ยนร (LO) ตาม TQF 6.เน อหาสาระของว ชา 7.กาหนดตารางการเร ยนร เพ อบรรล ผลล พธ การเร ยนร

26 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย 5. ผลล พธ การเร ยนร (LO) ตาม TQF 1) ม ค ณธรรมและความกล าหาญทางจร ยธรรมในการบร หารจ ดการ โครงการว จ ย 2) ม ความเป นผ น าในการบร หารจ ดการโครงการว จ ย 3) ม ความสามารถในการประสานงานร วมม อรวมพล งและการทางานเป นท ม 4) ม แรงบ นดาลใจ และจ นตนาการในว ชาการบร หารจ ดการโครงการว จ ย ให ส าเร จอย างม ค ณภาพ ได มาตรฐานและเป นแบบอย างท ด

27 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย 5. ผลล พธ การเร ยนร (LO) ตาม TQF 5) ม ความร ความสามารถและเจตคต ท ด ในการบร หารจ ดการ โครงการว จ ยอย างประก นค ณภาพตามหล กธรรมาภ บาล 6) ม ความค ดร เร มสร างสรรค ม ความค ดเช งระบบในการบร หาร จ ดการโครงการว จ ย 7) ม ท กษะในการใช ภาษา การส อสารและเทคโนโลย สารสนเทศเพ อ การบร หารจ ดการโครงการว จ ย และการน าเสนองานว จ ย 8) ม ความใฝ ร แสวงหาความร และว จ ยเพ อสร างองค ความร ใหม เก ยวก บการบร หารจ ดการโครงการว จ ย

28 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย ตอนท 2 การเร ยนร และการบรรล ผลล พธ การเร ยนร 2.1 เป นการบ นท กก จกรรมการเร ยนร ท งท เป นทางการและไม เป น ทางการ และการบรรล ผลล พธ การเร ยนร พร อมแสดงหล กฐานการ เร ยนร ในแต ละคร ง 2.2 สร ปการบรรล ผลล พธ การเร ยนร แต ละ LO 2.3 ผลท เก ดข นเท ยบก บผลท คาดหว งก อนเร ยน 2.4 ผลตามความร ส กท ได ร บจากการเร ยนว ชาน

29 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ตอนท 3 การสะท อนค ด เช น 3.1 ป จจ ยท ส งผลในการบรรล หร อไม บรรล LO หร อไม ได ตามท คาดหว ง 3.2 การนาความร ท ได ร บไปประย กต ใช 3.3 การเร ยนร จากการปฏ บ ต จร ง ควบค ก บทฤษฎ 3.4 การม บทบาทและประสบการณ ในการกาหนด LO ของผ เร ยน (goal setting by students) 3.5 การเร ยนร โดยการม ส วนร วม 3.6 การเร ยนร จากการถ ายทอดประสบการณ ของผ สอน 3.7 อ นๆ ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย

30 ส วนประกอบของประจ กษ พยานการเร ยนร (LP) ว ชา การบร หารจ ดการโครงการว จ ย ตอนท 4 การประเม นตนเองแบบรวมสร ปตาม LO (goal based) ประเม นอ สระ (goal free) และข อเสนอแนะ 1.การประเม นรวมสร ปในแต ละ LO 2.การประเม นรวมสร ปโดยอ สระ 3.ข อเสนอแนะต อผ สอนและผ เร ยนในการจ ดการเร ยนการสอนในอนาคต

31 สมหว ง พ ธ ยาน ว ฒน