สาขาว ชาการบ ญช คณะบร หารธ รก จ ว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ ป การศ กษา 2554

การพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : การพ ฒนาระบบบ ญช คร วเร อน ของ หม บ านส นทราย อ.ดอยสะเก ด จ.เช ยงใหม Project Development Accounting System Study Case: Develop Account System SanSai Village A.Doisaket Chiang Mai ผ จ ดทา นางสาวขว ญใจ แก วก นทร รห ส 52105231 นางสาวส ดาพร ยาว น น รห ส 52105213 นางสาวส ดาล กษณ กวงแหวน รห ส 52105236 สาขาว ชาการบ ญช คณะบร หารธ รก จ ว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ ป การศ กษา 2554

การพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : การพ ฒนาระบบบ ญช คร วเร อน ของ หม บ านส นทราย อ.ดอยสะเก ด จ.เช ยงใหม Project Development Accounting System Study Case: Develop Account System SanSai Village A.Doisaket Chiang Mai ผ จ ดทา นางสาวขว ญใจ แก วก นทร รห ส 52105231 นางสาวส ดาพร ยาว น น รห ส 52105213 นางสาวส ดาล กษณ กวงแหวน รห ส 52105236 สาขาว ชาการบ ญช คณะบร หารธ รก จ ว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ ป การศ กษา 2554

ช อโครงการ : กรณ ศ กษาพ ฒนาระบบบ ญช คร วเร อนของ หม บ านส นทราย อ.ดอยสะเก ด จ.เช ยงใหม โดย : นางสาวขว ญใจ แก วก นทร : นางสาวส ดาพร ยาว น น : นางสาวส ดาล กษณ กวงแหวน สาขาว ชา : การบ ญช คณะบร หารธ รก จ ป การศ กษา : 2554 บทค ดย อ เน องจากประเทศไทย เป นประเทศท เศรษฐก จกาล งพ ฒนา และข นช อในเร องการทา เกษตรกรรมทาให ม การทาเกษตรกรรมหร อการประกอบอาช พเกษตรกร ท แตกต างก นตาม สภาพแวดล อม ของแต ละพ นท ภ ม ภาคในประเทศไทย และด วยประเทศไทยได ม การเพาะปล ก พ ชไร พ ชสวนเป นส วนมาก แต ในประเทศไทยม สภาพอากาศท แตกต างก น ในแต ละพ นท ของ ประเทศจ งปล กพ ชไร พ ชสวน แตกต างก นสาหร บพ นท ภาคเหน อเป นพ นท เม องหนาว ม สภาพ อากาศค อนข างหนาวเย น จ งเหมาะสาหร บ การทาเกษตรกรรมในร ปแบบการปล กพ ชผ กสวนคร ว เช น ผ กกาดขาว ผ กคะน า ผ กบ ง กล าปล เป นต น พ ชผ กเหล าน สามารถปล กได ตลอดท งป ซ งในช มชนของคณะผ จ ดท าม กล มเกษตรกรท ปล ก พ ชผ กสวนคร ว (เพ อพ ฒนาการท า บ ญช คร วเร อน ให แก เกษตรกรในกรณ ศ กษา หม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ) ซ งม การปล กและจ ดจาหน ายเองและย งไม ทราบเก ยวก บรายร บรายจ ายท แน นอน การจะใช ช ว ต ให อย รอดภายใต ส งคมป จจ บ น เป นแนวทางหน งท ประชาชนคนไทยควรย ดถ อค อ การพ งพาตนเอง ม ความพอประมาณและไม ประมาท ตามแนวปร ชญา เศรษฐก จพอเพ ยง ของพระบาทสมเด จ พระเจ าอย ห วภ ม พลอด ลยเดช ร ชกาลท 9 ทรงเล งเห นความสาค ญของการสร างภ ม ค มก นให ตนเอง ม ความพอประมาณ พอม พอก น พอม พอใช ค าน งถ งหล กเหต ผลและประมาณตนเอง พร อมก บสร างภ ม ค มก นให ตนเอง และทรงเต อนสต ประชาชนคนไทยไม ให ประมาท โดยเฉพาะ การใช จ ายเง นซ งเป นป จจ ยสาค ญในการดาเน นช ว ต การทาบ ญช ค อ การจดบ นท กข อม ล ในการดารงช ว ตของตนเอง หร อครอบคร ว ข อม ลท ได บ นท กจะเป นต วบ งช อด ต ป จจ บ น และอนาคตของช ว ตของต วเอง สามารถนาข อม ลอด ตมาบอกถ งป จจ บ นและอนาคตได บ ญช คร วเร อน หมายถ ง การบ นท กข อม ลด านอ น ๆ ในช ว ตของเราด วย เช น บ ญช ทร พย ส น พ นธ พ ช พ นธ ไม ในบ านและช นชนของเรา บ ญช เด กและเยาวชน บ ญช ภ ม ป ญญาด านต าง ๆ ของเราเป นต น หมายความว า ส งหร อเร องราวต าง ๆ ในช ว ตของเรา เราจดบ นท กได ท กเร อง หากประชาชนท กคนจดบ นท กจะม ประโยชน ต อตนเอง ครอบคร ว ช นชนและประเ ทศ จะเป นแหล งเร ยนร ครอบคร วเร ยนร ช นชนเร ยนร และประเทศเร ยนร

การเร ยนร เป นท มาของป ญญา ป ญญาท มาของความเจร ญท งกาย ส งคม ใจ และจ ตว ญญาณ ของมน ษย จะเห นว า การทาบ ญช หร อการจดบ นท กน ส าค ญย งกว าส งอ นใด บ คคลส าค ญ ในประเทศหลายท านเป นต วอย างท ด ของการจดบ นท ก เช น ท านพ ทธทาส ในหลวง และสมเด จพระเทพ ล วนเป นน กจดบ นท กท งส น การบ นท ก ค อการเข ยน เม อม การเข ยนย อมม การค ด เม อม การค ดย อมเก ดป ญญา แก ไขป ญหาได โดยเหต ผลว เคราะห พ จารณา ได ถ กต อง น นค อ ทางเจร ญของมน ษย น นเอง การทาบ ญช คร วเร อนในด านเศรษฐก จ หร อการบ นท กรายร บ รายจ ายท ทางราชการพยายามส งเสร มให ประชาชนได ท าก นน น เป นเร องการท าบ นท ก รายร บ-รายจ าย ประจาว น ประจาเด อน ว าม รายร บจากแหล งใด จานวนเท าใด ในแต ละว น ส ปดาห เด อนและป เพ อจะได เห นภาพรวมว า ตนเองและครอบคร ว ม รายร บ-รายจ ายเท าใด คงเหล อเท าใด เม อเห นต วเลขจะทาให เราค ดได ว าส งไม จาเป นน นม มากหร อน อยสามารถลดได หร อไม เล กได ไหม ถ าไม ลดไม เล กจะเก ดอะไรข น การจ ดทาบ ญช คร วเร อน หร อ บ ญช รายร บรายจ ายน ไม ใช แต เป นเพ ยงการจดบ นท กรายการต าง ๆ ท เป นเง นเท าน น แต ย งเป นการสร างความสาม คค ภายในครอบคร ว ร จ กช วยเหล อแบ งป นก นในส งคม ทาให ครอบคร วม ความส ข ใช ช ว ตโดยย ดหล ก ความพอเพ ยง ม เหต ม ผล ร จ กพ งพาตนเอง ท กคนร ถ งแหล งท มาของรายร บและการใช ไป ของค าใช จ ายในแต ละว นสามารถนาข อม ลการใช จ ายมาวางแผนบร หารการเง นในอนาคตได ด งน นว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ จ งได เล งเห นค ณค าของน กศ กษา ท ได เร ยนร และศ กษาตามรายว ชาการบ ญช ทางโรงเร ยนจ งเป ดโอกาสให น กศ กษาได ลงม อปฏ บ ต อย างแท จร ง โดยเร ยนว ชาโครงการ (Project) เพ อให สอดคล องก บคาขว ญของ ว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จท ว า ค ดเป น เน นปฏ บ ต จ ดการได และให น กศ กษานาความร ท ม อย ไปพ ฒนาการบ ญช คร วเร อน เพ อให น กศ กษาเก ดการพ ฒนาของตนเอง และการทางานอย าง เป นระบบ คณะผ จ ดทาโครงการ การพ ฒนาการบ ญช คร วเร อน ในระด บประกาศน ยบ ตรว ชาช พ ช นป ท 3 ในสาขาว ชาช พการบ ญช คณะบร หารธ รก จ ว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ จ งได เล งเห นความสาค ญน จ งเป นท มาของโครงการ พ ฒนาการบ ญช คร วเร อนให แก เกษตรกร กรณ ศ กษา: หม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม

ก ตต กรรมประกาศ โครงการพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : กา รพ ฒนาบ ญช คร วเร อน ของหม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ได ร บการสน บสน นจากว ทยาล ย เทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ ในการเร ยนร ผ านการปฏ บ ต เพ อให เก ดประส ทธ ภาพส งส ด โดยผ านการเร ยนร ในว ชา โครงการ ( Project) เพ อตรงตามเป าหมายท โรงเร ยนได ต งไว ค ดเป น เน นปฏ บ ต จ ดการได และนาความร ท ได เร ยนมาบ รณาการ เพ อให เป นประโยชน แก ช มชน ซ งจะเป นการจ ดประกายให น กศ กษาได เห นและสามารถสร างองค ความร ใหม ๆ ได อย ตลอดเวลา อ นจะส งผลให น กศ กษาสามารถนาไปประย กต ใช ในการเร ยนและการประกอบ อาช พได อย างเป นจร ง และม ประส ทธ ภาพอ กด วย ค ณ ะ ผ จ ด ท า ข อ ก ร า บ ข อ บ ค ณ อ า จ า ร ย เ บ ญ จ ว ร ร ณ เ ห ล ย ม จ น ด า และอาจารย ษร ญชนก ประด บ ให ค าแนะน า ข อเสนอแนะ พร อมท งช วยตรวจสอบ ปร บปร งและแก ไข โครงการพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : การพ ฒนาบ ญช คร วเร อน ของหม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม เป นอย างด มาโดยตลอด จนกระท ง โครงการพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : การพ ฒนาบ ญช คร วเร อน ของหม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ประสบความสาเร จและเร ยบร อยสมบร ณ ตามว ตถ ประสงค ท ต งไว คณะผ จ ดทา ขอกราบขอบค ณ สมาช กกล มเกษตรกรบ านส นทราย ท ให ความช วยเหล อและ ความอน เคราะห จากกล มเกษตรกร หม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ท ให การ สน บสน นโครงการพ ฒนาศ กยภาพทางการบ ญช กรณ ศ กษา : การพ ฒนาบ ญช คร วเร อน ของหม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม จ งทาให การทาโครงการน สาเร จล ล วง ไปได ด วยด คณะผ จ ดทาขอขอบค ณในความอน เคราะห และร วมม อท ด คณะผ จ ดทา 27 ก มภาพ นธ 2555

สารบ ญ เร อง หน า บทค ดย อ ก ก ตต กรรมประกาศ ค สารบ ญ ง สารบ ญตาราง ฉ สารบ ญร ปภาพ ช บทท 1 บทนา ความเป นมาและความสาค ญของป ญหา 1 ว ตถ ประสงค ของโครงการ 2 ประโยชน ของช มชนท คาดว าจะได ร บ 3 ประโยชน ท น กศ กษาจะได ร บ 3 ขอบเขตของการพ ฒนา 3 คาน ยามศ พท 5 บทท 2 แนวค ดทฤษฎ และงานโครงการท เก ยวข อง ทฤษฎ เศรษฐก จพอเพ ยง 6 ทฤษฎ การบ นท กบ ญช 12 แนวค ดทฤษฎ การออมเง น 15 งานว จ ยท เก ยวข อง 17 บทท 3 ข นตอนการดาเน นงาน การว จ ย 20 ประชากรและประชากรกล มต วอย าง 20 เคร องม อท ใช ในการว จ ย 20 การเก บรวบรวมข อม ล 21 การว เคราะห ข อม ล 21 บทท 4 ผลการดาเน นงาน การว เคราะห ข อม ล 23 การแปลความหมายค าคะแนน 23 การเสนอผลการว เคราะห ข อม ล 23

บทท 5 สร ปผล อภ ปรายผล และข อเสนอแนะ สร ปผลการว จ ย 31 ข อม ลเก ยวก บการเข าร วมโครงการ 34 อภ ปรายผลการดาเน นโครงการ 34 ข อเสนอแนะในการดาเน นโครงการ 35 ข อเสนอแนะในการดาเน นโครงการคร งต อไป 35 บรรณาน กรม 36 ภาคผนวก 37 แบบสอบถาม 38 ร ปภาพการดาเน นงาน 40 ประว ต ผ จ ดทาโครงการ 48

สารบ ญตาราง ตาราง หน า ตารางท 4 1 ข อม ลท วไปของผ ตอบแบบสอบถาม 24 ตารางท 4 2 แสดงระด บความร ความเข าใจในการทาบ ญช คร วเร อน 26 ตารางท 4 3 แสดงระด บการบ นท กบ ญช อย างต อเน องสม าเสมอ 27 ตารางท 4 4 แสดงระด บการบ นท กบ ญช คร วเร อนอย างถ กต อง 27 ตารางท 4 5 แสดงระด บการบ นท กบ ญช เก ดการวางแผนในการใช จ ายเง น 28 ตารางท 4 6 แสดงระด บการตระหน กในการใช จ ายเง นของผ บ นท กบ ญช 28 ตารางท 4 7 แสดงระด บการออมเง นหล งการบ นท กบ ญช 29 ตารางท 4 8 แสดงระด บการนาความร ไปเผยแผ ต อผ อ นได 29 ตารางท 4 9 แสดงระด บความพ งพอใจในส งท คณะผ จ ดทาให คาแนะนา 30

สารบ ญร ปภาพ ภาพท หน า ร ปภาพท 1 แสดงร ปปร ชญาเศรษฐก จพอเพ ยง 3ห วง 2เง อนไข 7 ร ปภาพท 2 แสดงร ปหล กการบ นท กบ ญช ตามระบบค 14 ร ปภาพท 3 แสดงร ปว ฏจ กรช ว ตท ควรจะเป นของบ คคลหน ง ๆ 17 ร ปภาพท 4 6 แสดงร ปบรรยากาศการทางานในว ทยาล ยของคณะผ จ ดทา 40 ร ปภาพท 7 11 แสดงร ปพ ชผ กสวนคร วของกล มเกษตรกร 41 ร ปภาพท 12 13 แสดงร ปการเปร ยบเท ยบก อนและหล งทาการพ ฒนาการบ นท กบ ญช 44 ร ปภาพท 14 15 แสดงร ปการสอนทาบ ญช ให ก บเกษตรกร 45 ร ปภาพท 16 20 แสดงร ปการออกสารวจพ นท ของคณะผ จ ดทา 46

บทท 1 บทนา การบ ญช (Accounting) เป นการจดบ นท กรายการต าง ๆ ท เก ยวก บการเง น ข นตอนของ ระบบการรวบรวมการว เคราะห และการรายงานข อม ลทางการเง น สมาคมน กบ ญช และผ สอบบ ญช ร บอน ญาตแห งประเทศไทย ซ งเร ยกช อย อว า ส.บช. (The Institute of Certified Accountant and Auditor of Thailand : ICAAT) ได ให ความหมายของ การบ ญช ไว ด งน การบ ญช (Accounting) หมายถ ง ศ ลปะของการเก บรวบรวม บ นท ก จาแนก และทาสร ปข อม ล อ นเก ยวก บเหต การณ ทางเศรษฐก จในร ปต วเง น ผลงานข นส ดท ายของการบ ญช ค อการให ข อม ล ทางด านการเง น ซ งเป นประโยชน แก บ คคลหลายฝ าย และผ ท สนใจในก จกรรม ของก จการ สมาคมผ สอบบ ญช ร บอน ญาตของประเทศสหร ฐอเมร กา (The American Institute of Certified Public Accountants: AICPA) ได ให ความหมายของการบ ญช ไว ด งน Accounting is the art of recording, classifying and summarizing in a significant manner and in terms of money, transactions and events which are, in part at least, of financial character and interpreting the results thereof. จากคาน ยามด งกล าว การบ ญช หมายถ ง ศ ลปะของการจดบ นท ก การจาแนกให เป น หมวดหม และการสร ปผล ส งสาค ญในร ปต วเง น รายการ และเหต การณ ต าง ๆ ซ งเก ยวข องก บ ทางด านการเง น รวมท งการแปลความหมายของผลการปฏ บ ต ด งกล าวด วย ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา เน องจากประเทศไทย เป นประเทศท เศรษฐก จกาล งพ ฒนา และข นช อในเร องการทา เกษตรกรรมทาให ม การทาเกษตรกรรมหร อการประกอบอาช พเกษตรกร ท แตกต างก นตาม สภาพแวดล อม ของแต ละพ นท ภ ม ภาคในประเทศไทย และด วยประเทศไทยได ม การเพาะปล กพ ช ไร พ ชสวนเป นส วนมาก แต ในประเทศไทยม สภาพอากาศท แตกต างก น ในแต ละพ นท ของประเทศ จ งปล กพ ชไร พ ชสวน แตกต างก นสาหร บพ นท ภาคเหน อเป นพ นท เม องหนาว ม สภาพอากาศ ค อนข างหนาวเย น จ งเหมาะสาหร บ การทาเกษตรกรรมในร ปแบบการปล กพ ชผ กสวนคร ว เช น ผ กกาดขาว ผ กคะน า ผ กบ ง กล าปล เป นต น พ ชผ กเหล าน สามารถปล กได ตลอดท งป ซ งในช มชนของคณะผ จ ดท าม กล มเกษตรกรท ปล ก พ ชผ กสวนคร ว (เพ อพ ฒนาการท า บ ญช คร วเร อน ให แก เกษตรกรในกรณ ศ กษา หม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ) ซ ง ม ก า ร ป ล ก แ ละจ ด จ า ห น า ย เ อ ง แ ละย ง ไม ท ร า บ เ ก ย ว ก บ ร า ยร บ ร า ย จ า ย ท แ น น อ น การจะใช ช ว ต ให อย รอดภายใต ส งคมป จจ บ น เป นแนวทางหน งท ประชาชนคนไทยควรย ดถ อค อ

การพ งพาตนเอง ม ความพอประมาณและไม ประมาท ตามแนวปร ชญา เศรษฐก จพอเพ ยง ของพระบาทสมเด จพระเจ าอย ห วภ ม พลอด ลยเดช ร ชกาลท 9 ทรงเล งเห นความสาค ญของการสร าง ภ ม ค มก นให ตนเอง ม ความพอประมาณ พอม พอก น พอม พอใช คาน งถ งหล กเหต ผลและประมาณ ตนเอง พร อมก บสร างภ ม ค มก นให ตนเอง และทรงเต อนสต ประชาชนคนไทยไม ให ประมาท โดยเฉพาะการใช จ ายเง นซ งเป นป จจ ยสาค ญในการดาเน นช ว ต การทาบ ญช ค อ การจดบ นท กข อม ล ในการดารงช ว ตของตนเอง หร อครอบคร ว ข อม ลท ได บ นท กจะเป นต วบ งช อด ต ป จจ บ น และอนาคตของช ว ตของต วเองให สามารถนาข อม ลอด ตมาบอกถ งป จจ บ นและอนาคตได บ ญช คร วเร อน หมายถ ง การบ นท กข อม ลด านอ น ๆ ในช ว ตของเราด วย เช น บ ญช ทร พย ส น พ นธ พ ช พ นธ ไม ในบ านและช นชนของเรา บ ญช เด กและเยาวชน บ ญช ภ ม ป ญญาด านต าง ๆ ของเรา เป นต น หมายความว า ส งหร อเร องราวต าง ๆ ในช ว ตของเรา เราจดบ นท กได ท กเร อง หากประชาชนท กคนจดบ นท กจะม ประโยชน ต อตนเอง ครอบคร ว ช นชน และประเทศ จะเป น แหล งเร ยนร ครอบคร วเร ยนร ช นชนเร ยนร และประเทศเร ยนร การเร ยนร เป นท มาของป ญญา ป ญญาท มาของความเจร ญท งกาย ส งคม จ ตใจ และจ ตว ญญาณของมน ษย จะเห นว า การทาบ ญช หร อการจดบ นท กน สาค ญย งกว าส งอ นใด บ คคลสาค ญในประเทศหลายท านเป นต วอย างท ด ของการจดบ นท ก เช น ท านพ ทธทาส ในหลวง และสมเด จพระเทพ ล วนเป นน กจดบ นท กท งส น การบ นท ก ค อการเข ยน เม อม การเข ยนย อมม การค ด เม อม การค ด ย อมเก ดป ญญา แก ไขป ญหาได โดยเหต ผลว เคราะห พ จารณา ได ถ กต อง น นค อ ทางเจร ญของมน ษย น นเอง การทาบ ญช คร วเร อน ในด านเศรษฐก จ หร อการบ นท กรายร บรายจ ายท ทางราชการพยายามส งเสร มให ประชาชนได ทาก น เป นเร องการท าบ นท ก รายร บ-รายจ าย ประจาว น ประจาเด อน ว าม รายร บ จากแหล งใด จานวนเท าใด ในแต ละว น ส ปดาห เด อนและป เพ อจะได เห นภาพรวมว า ตนเองและครอบคร ว ม รายร บ-รายจ ายเท าใด คงเหล อเท าใด เม อเห นต วเลขจะทาให เราค ดได ว าส งไม จาเป นน นม มาก หร อน อย สามารถลดได หร อไม เล กได ไหม ถ าไม ลดไม เล กจะเก ดอะไรข น การจ ดท า บ ญช คร วเร อน หร อ บ ญช รายร บรายจ ายน ไม ใช แต เป นเพ ยงการจดบ นท กรายการต าง ๆ ท เป นเง นเท าน น แต ย งเป นการสร างความสาม คค ภายในครอบคร ว ร จ กช วยเหล อแบ งป นก น ในส งคม ทาให ครอบคร วม ความส ข ใช ช ว ตโดยย ดหล ก ความพอเพ ยง ม เหต ม ผล ร จ กพ งพาตนเอง ท กคนร ถ งแหล งท มาของรายร บและการใช ไปของค าใช จ าย ในแต ละว นสามารถน าข อม ล การใช จ ายมาวางแผนบร หารการเง นในอนาคตได ด งน นโรงเร ยนพาย พเทคโนโลย และบร หารธ รก จ จ งได เล งเห นค ณค าของน กศ กษา ท ได เร ยนร และศ กษาตามรายว ชาการบ ญช ทางโรงเร ยนจ งเป ดโอกาสให น กศ กษาได ลงม อ ป ฏ บ ต อ ย า ง แ ท จ ร ง โ ด ย เ ร ย น ว ช า โ ค ร ง ก า ร ( Project) เ พ อ ให สอด ค ล อ ง ก บ ค า ข ว ญ ของว ทยาล ยเทคโนโลย พาย พและบร หารธ รก จ ท ว า ค ดเป น เน นปฏ บ ต จ ดการได และให น กศ กษานาความร ท ม อย ไปพ ฒนาการบ ญช คร วเร อน เพ อให น กศ กษาเก ดการพ ฒนา

ของตนเอง และการทางานอย างเป นระบบ คณะผ จ ดทาโครงการ การพ ฒนา การบ ญช คร วเร อน ในระด บประ กาศน ยบ ตร ว ชาช พป ท 3 ในสาข าว ชาช พการบ ญช คณะ บร หารธ รก จ ว ทยาล ยเทคโนโลย และบร หารธ รก จ จ งได เล งเห นความส าค ญน จ งเป นท มาของโครงการ พ ฒนาการบ ญช คร วเร อนให แก เกษตรกร กรณ ศ กษา : หม บ านส นทราย อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ว ตถ ประสงค ของโครงการ 1. เพ อพ ฒนาระบบการบ ญช คร วเร อนของกล มเกษตรกรบ านส นทราย 2. เพ อให กล มเกษตรกรบ านส นทรายม ความร เบ องต นเก ยวก บบ ญช คร วเร อน 3. เพ อพ ฒนาศ กยภาพของน กศ กษาในการนาความร ไปพ ฒนาช มชน ประโยชน ของช มชนท คาดว าจะได ร บ 1.1 กล มเกษตรกรม ความร ความเข าใจในการทาบ ญช รายร บรายจ ายเบ องต น 1.2 กล มเกษตรกรสามารถดาเน นงานด านการทาบ ญช ได อย างเป นระบบ 1.3 กล มเกษตรกรสามารถร บร รายร บและรายจ ายได ง ายย งข น ประโยชน ท น กศ กษาจะได ร บ 1. ม ประสบการณ จากการทาโครงการ 2. เร ยนร จากการทางานจร ง 3. ใช ความร จากการเร ยนสาขาว ชาช พไปปฏ บ ต งานจร ง 4. ร จ กแก ไขป ญหาเฉพาะหน า 5. ฝ กการทางานเป นท ม 6. ม ความร บผ ดชอบในการปฏ บ ต งาน ขอบเขตของการพ ฒนา ขอบเขตด านเน อหา การทาบ ญช คร วเร อนเป นการจดบ นท กรายร บ รายจ ายประจาว น ของคร วเร อน ด งน น การทาบ ญช คร วเร อน จ งม ความสาค ญ ด งน 1. ทาให ทราบรายร บ รายจ ายและหน ส นของคร วเร อน รายร บ เป นเง น หร อของม ค าท คร วเร อนได ร บจากการประกอบอาช พ หร อผลตอบแทน ท ได ร บจากการแลกเปล ยน เช น เง นเด อน ดอกเบ ยจากเง นฝากธนาคาร รายได จากการขายส งของเหล อใช เป นต น

หน ส นเป นเง นหร อของม ค าท คร วเร อนได ร บจากแหล งภายนอก โดยม ภาระ ท ต องชดใช ค นในอนาคต เช น การก ย มเง นจากธนาคาร การก ย มเง นจากเพ อนบ าน เป นต น รายจ าย เป นเง นหร อของม ค า ท จ ายออกไป เพ อให ได ส งของหร อบร การ เช น ค าเช าบ าน ค าน า ค าไฟฟ า ค าอาหาร เป นต น 2. ทาให ทราบว าคร วเร อนม เง นคงเหล อเท าใดในแต ละว น 3. น าข อม ลมาใช ในการบร หารจ ดการเง น จ ดลาด บความส าค ญของรายจ าย และวางแผนการใช จ าย ว ารายจ ายใดม ความจาเป น รายจ ายใดไม ม ความจาเป นสามารถ ต ดออกได การบร หารจ ดการเง นเป นการจ ดการให เก ดความสมด ลระหว างรายร บและรายจ าย คร วเร อนควรม รายร บมากกว ารายจ าย หากรายร บน อยกว ารายจ าย คร วเร อนต องทาการก ย มเง น มาใช จ าย การก ย มเง น สามารถช วยแก ป ญหาได เพ ยงช วงระยะเวลาส น ๆ แต อาจเป นการสร าง ป ญหาในอนาคต ถ ารายร บน อยกว ารายจ ายเป นประจา คร วเร อนก จะม หน ส น พอกพ นข น ภาระหน ส นท ต องชาระค น ท งเง นต น และดอกเบ ยก จะเพ มข นตามระยะเวลาการก ย ม ทาให เป นป ญหาท บถมท แก ไขยาก การแก ป ญหาท ม นคงและถ กต องสามารถทาได 3 ว ธ ค อ 1. การหาทางเพ มรายร บ เช นการใช เวลาว างในการผล ตหร อแปลร ปส นค า เพ อนาไป จาหน าย 2. การต ดรายจ ายท ไม จาเป นออกจากการใช จ ายของคร วเร อน เช น รายจ ายเก ยวก บ การพน น เป นต น 3. การลดรายจ ายท จาเป นลง เช นการเด นทางโดยการเด นเท า หร อการป นจ กรยาน แทนการใช รถส วนต ว จะช วยลดค าใช จ ายในการเด นทาง และทาให ส ขภาพแข งแรงอ กด วย ขอบเขตด านประชากร กล มเกษตรกร หม บ านส นทราย ต.ล วงเหน อ อ.ดอยสะเก ด จ.เช ยงใหม จ านวน 15 ครอบคร ว

คาน ยามศ พท การพ ฒนา เร อง การพ ฒนาการบ ญช คร วเร อน กรณ ศ กษา : กล มเกษตรกร หม บ านส นทราย ตาบลลวงเหน อ อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม ค าน ยามของศ พท ท ใช ใน การศ กษา ด งน บ ญช คร วเร อน หมายถ ง สม ดท ใช จดบ นท ก รายร บ-รายจ าย ภายในครอบคร ว เศรษฐก จพอเพ ยง หมายถ ง แนวทางการดาเน นช ว ตของพสกน กรชาวไทยโดย พระบาทสมเด จพระเจ าอย ห วภ ม พลอด ลยเดช ร ชกาลท 9 ท ให คาน งถ ง ความพอประมาณ ความม เหต ผล การสร างภ ม ค มก นท ด ในต ว ตลอดจนใช ความร ความรอบคอบ และค ณธรรม ประกอบการวางแผนการต ดส นใจและการกระทา กล มเกษตรกร หมายถ ง กล มบ คคลท ประกอบอาช พเกษตรกร ในหม บ านส นทราย ตาบลลวงเหน อ อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม เกษตรกรรม หมายถ ง การเพาะปล กการเก บเก ยวของพ ช และการเล ยงส ตว รายร บ หมายถ ง รายร บท ได จากการขายผลผล ต, รายได ท ได จากการจ าง เป นต น รายจ าย หมายถ ง การชาระหน เง นก, จ ายเง นซ อค าป ย, จ ายเง นค าอาหาร, จ ายเง นให ล ก ไปโรงเร ยน เป นต น ศ กยภาพ หมายถ ง ค ณสมบ ต ท ม อย ในต วของเกษตรกร บ านส นทราย ตาบลลวงเหน อ อาเภอดอยสะเก ด ในด านความร ความสามารถ ด านการพ ฒนาค ณภาพของพ ชผ กสวน โดยการพ ฒนา การดาเน นงานต างๆ ในการประกอบอาช พเกษตรกรให ด ย งข น ผล ตผล หมายถ ง ส นค าท ได จากทาเกษตรกรรม เพ อนามาเป นรายได หร อเอาไว บร โภค การดาเน นงาน หมายถ ง กระบวนการ การทาเกษตรกรรม การเพาะปล กพ ชผ กสวนคร ว ของชาวเกษตรกร หม บ านส นทราย ตาบลลวงเหน อ อาเภอดอยสะเก ด จ งหว ดเช ยงใหม

บทท 2 แนวค ด ทฤษฏ และงานท เก ยวข อง ทฤษฎ เศรษฐก จพอเพ ยง เศรษฐก จพอเพ ยง (Sufficiency Economic) เศรษฐก จพอเพ ยง เป นแนวค ดใหม ท พระบาทสมเด จพระเจ าอย ห ว ร ชกาลท 9 ได พระราชทานแก ปวงชนชาวไทย ค าว า พอเพ ยง พระบาทสมเด จพระเจ าอย ห ว ได ทรงพระราชทานความหมายไว ด ง ต วอย างพระราชดาร ส คาว า พอเพ ยง ม ความหมาย กว างออกไปอ ก ไม ได หมายถ ง การพอม พอใช สาหร บใช ของต วเอง ม ความหมายว า พอม พอก น และความหมายน ก แปลว าเศรษฐก จพอเพ ยง การพ ฒนาตามหล กเศรษฐก จพอเพ ยง ค อการพ ฒนา ท ต งอย บนพ นฐานของทางสายกลาง และความไม ประมาท โดยคาน งถ ง ความพอประมาณ ความม เหต ผล การสร างภ ม ค มก นท ด ในต ว ตลอดจนใช ความร ความรอบคอบ และค ณธรรม ประกอบการวางแผน การต ดส นใจ และการกระทา ปร ชญาของเศรษฐก จพอเพ ยง ม หล กพ จารณา อย 5 ส วน ด งน กรอบแนวค ด เป นปร ชญาท ช แนะแนวทางการดารงอย และปฏ บ ต ตนในทาง ท ควรจะเป น โดยม พ นฐานมาจากว ถ ช ว ตด งเด มของส งคมไทย สามารถนามาประย กต ใช ได ตลอดเวลา และเป นการมองโลกเช งระบบท ม การเปล ยนแปลงอย ตลอดเวลา ม งเน นการรอดพ น จากภ ย และว กฤต เพ อความม นคง และความย งย นของการพ ฒนาค ณล กษณะ เศรษฐก จพอเพ ยง สามารถนามาประย กต ใช ก บการปฏ บ ต ตนได ในท กระด บโดยเน นการปฏ บ ต บนทางสายกลาง และการพ ฒนาอย างเป นข นตอน คาน ยาม ความพอเพ ยงจะต องประกอบด วย 3 ค ณล กษณะ พร อม ๆ ก นด งน 1. ความพอประมาณ หมายถ ง ความพอด ท ไม น อยเก นไป และไม มากเก นไป โดยไม เบ ยดเบ ยนตนเอง และผ อ น เช นการผล ต และการบร โภคท อย ในระด บพอประมาณ 2. ความม เหต ผล หมายถ ง การต ดส นใจเก ยวก บระด บของความพอเพ ยงน น จะต องเป นไป อย างม เหต ผล โดยพ จารณาจากเหต ป จจ ยท เก ยวข องตลอดจนคาน งถ งผลท คาดว าจะเก ดข น จากการกระทา อย างรอบคอบ 3. ก ารม ภ ม ค ม ก นท ด ในต ว หม ายถ ง การเตร ยมต ว ให พ ร อมร บผลก ระท บ และการเปล ยนแปลง ด านต าง ๆ ท จะเก ดข นโดยคาน งถ งความเป นไปได ของสถานการณ ต าง ๆ ท คาดว าจะเก ดข นในอนาคต ท งใกล และไกล เง อนไข การต ดส นใจและการดาเน นก จกรรมต าง ๆ ให อย ในระด บพอเพ ยงน น ต องอาศ ยท งความร และค ณธรรมเป นพ นฐาน กล าวค อ เง อนไขความร ประกอบด วย ความรอบร เก ยวก บว ชาการต าง ๆ ท เก ยวข องอย างรอบด าน ความรอบคอบท จะนา ความร เหล าน นมาพ จารณาให เช อมโยงก น เพ อประกอบการวางแผน และความระม ดระว ง

ในข นปฏ บ ต เง อนไขค ณธรรม ท จะต องเสร มสร างประกอบด วย ม ความตระหน กในค ณธรรม ม ความซ อส ตย ส จร ต และม ความอดทน ม ความเพ ยร ใช สต ป ญญาในการดาเน นช ว ตแนวทาง ปฏ บ ต / ผลท คาดว าจะได ร บ จากการนาปร ชญาของเศรษฐก จพอเพ ยงมาประย กต ใช ค อ การพ ฒนา ท สมด ล และย งย น พร อมร บต อการเปล ยนแปลงในท กด าน ท งด านเศรษฐก จ ส งคมส งแวดล อม ความร และเทคโนโลย ทางสายกลาง พอประมาณ ม เหต ผล ม ภ ม ค มก นในต วท ด เง อนไขความร (รอบร รอบคอบ ระม ดระว ง) เง อนไขค ณธรรม (ซ อส ตย ส จร ต ขย น อดทน สต ป ญญา แบ งป น) น าส ช ว ต/เศรษฐก จ/ส งคม/ส งแวดล อม สมด ล/ม นคง/ย งย น

เศรษฐก จพอเพ ยงก บทฤษฎ ใหม ตามแนวพระราชดาร เศรษฐก จพอเพ ยง และแนวทาง ปฏ บ ต ของทฤษฎ ใหม เป นแนวทางในการพ ฒนาท นาไปส ความสามารถในการพ งตนเอง ในระด บ ต า ง ๆ อ ย า ง เ ป น ข น ต อ น โ ด ย ล ด ค ว า ม เ ส ย ง เ ก ย ว ก บ ค ว า ม ผ น แ ป ร ข อ ง ธร ร ม ช า ต หร อการเปล ยนแปลงจากป จจ ยต าง ๆ โดยอาศ ยความพอประมาณ และความม เหต ผล การสร างภ ม ค มก นท ด ม ความร ความเพ ยร และความอดทน สต และป ญญา การช วยเหล อ ซ งก นและก น และความสาม คค เศรษฐก จพอเพ ยงความหมายกว างกว าทฤษฎ ใหม โดยท เศรษฐก จ พอเพ ยงเป นกรอบแนวค ดท ช บอกหล กการ และแนวทางปฏ บ ต ของทฤษฎ ใหม ในขณะท แนวพระราชดาร เก ยวก บทฤษฎ ใหม หร อเกษตรทฤษฎ ใหม ซ งเป นแนวทางการพ ฒนาการเกษตร อย างเป นข นตอนน น เป นต วอย างการใช หล กเศรษฐก จพอเพ ยงในทางปฏ บ ต ท เป นร ปธรรม เฉพาะในพ นท ท เหมาะสม ทฤษฎ ใหม ตามแนวพระราชดาร อาจเปร ยบเท ยบก บหล กเศรษฐก จ พอเพ ยง ซ งม อย 2 แบบ ค อ แบบพ นฐาน ก บ แบบก าวหน า ได ด งน ทฤษฎ ใหม ข นท 1 ท ม งแก ป ญหาของเกษตรกรท อย ห างไกลแหล งน า ต องพ งน าฝน และประสบความเส ยง จากการท น าไม พอเพ ยง แม กระท งส าหร บการปล กข าวเพ อบร โภค และม ข อสมมต ว า ม ท ด นพอเพ ยงในการข ดบ อ เพ อแก ไขป ญหาในเร องด งกล าว จากการแก ป ญหาความเส ยง เร องน าจะทาให เกษตรกรสามารถม ข าว เพ อการบร โภคย งช พในระด บหน ง และใช ท ด นส วนอ น ๆ สนองความต องการพ นฐานของครอบคร ว รวมท งขายในส วนท เหล อเพ อม รายได ท จะใช เป น ค าใช จ ายอ น ๆ ท ไม สามารถผล ตเองได ท งหมดน เป นการสร างภ ม ค มก นในต วให เก ดข นในระด บ ครอบคร ว อย างไรก ตาม แม กระท ง ในทฤษฎ ใหม ข นท 1 ก จาเป นท เกษตรกรจะต องได ร บ ความช วยเหล อจากช มชนราชการ ม ลน ธ และภาคเอกชน ตามความเหมาะสม ความพอเพ ยง ในระด บช มชน และระด บองค กรเป นเศรษฐก จพอเพ ยงแบบก าวหน า ทฤษฎ ใหม ข นท 2 เป นเร องของการสน บสน นให เกษตรกรรวมพล งก นในร ปกล มหร อสหกรณ หร อการท ธ รก จต าง ๆ รวมต วก นในล กษณะเคร อข ายว สาหก จ กล าวค อ เม อสมาช กในแต ละครอบคร ว หร อองค กรต าง ๆ ม ความพอเพ ยงข นพ นฐานเป นเบ องต นแล วก จะรวมกล มก นเพ อร วมม อก น สร างประโยชน ให แก กล ม และส วนรวมบนพ นฐานของการไม เบ ยดเบ ยนก น การแบ งป นช วยเหล อ ซ งก นและก น ตามก าล งและความสามารถ ของตนซ งจะสามารถท าให ช มชนโดยรวม หร อเคร อข ายว สาหก จน น ๆ เก ดความพอเพ ยงในว ถ ปฏ บ ต อย างแท จร ง

เหต ท เร ยกว า "ทฤษฎ ใหม " ม การจ ดแบ งท ด นออกเป นส ดส วนท ช ดเจน เพ อประโยชน ส งส ดของเกษตรกรรายย อ ย ม พ นท ถ อครองขนาดเล ก ซ งไม เคยม ใครค ดมาก อน ม การคานวณปร มาณน าก กเก บให เพ ยงพอ ในการเพาะปล กตลอดป โดยหล กว ชาการม การวางแผนท สมบ รณ แบบโดยม 3 ข น ทฤษฎ ใหม ข นต น การจ ดสรรท อย อาศ ยและทาก นให แบ งพ นท ซ งโดยเฉล ยแล วเกษตรกรไทยม เน อท ถ อครอง ประมาณ 10-15 ไร ต อครอบคร วออกเป น 4 ส วน ค อ แหล งน า นาข าว พ ชผสมผสาน โครงสร าง พ นฐานในอ ตราส วน 30:30:30:10 โดยหากถ อครอง 10 ไร ก แบ งตามพ นท ด งน 1. ส วนแรก ร อยละ 30 (3 ไร ) ให ข ดสระก กเก บน าในฤด ฝนไว เพาะปล กและใช เสร ม การปล กพ ช ในฤด แล งได ตลอดป ท งย งใช เล ยงปลาและปล กพ ชน า พ ชร มสระเพ อบร โภคและเพ ม รายได ให ก บครอบคร วอ กทางหน งด วย โดยพระราชทานแนวทางว าต องม น า 1,000 ล กบาศก เมตร ต อการเพาะปล ก 1ไร โดยประมาณและบนสระน าอาจสร างเล าไก เล าหม ได ด วย 2. ส วนท สอง ร อยละ 30 (3 ไร ) ให ทานาข าว คนไทยบร โภคข าวเป นอาหารหล ก โดยม เกณฑ เฉล ยเกษตรกรบร โภคข าวคนละ 200 ก โลกร มข าวเปล อกต อป เกษตรกรม ครอบคร วละ 3-4 คน ด งน นควรปล กข าว 5 ไร ผลผล ตประมาณไร ละ 30 ถ ง ซ งเพ ยงพอต อการบร โภคตลอดป เพ อย ดหล กพ งตนเองได อย างม อ สรภาพ 3. ส วนท สาม ร อยละ 30 (3 ไร ) ปล กไม ผล ไม ย นต น ไม ใช สอย ไม ทาเช อเพล ง ไม สร าง บ าน พ ชผ ก พ ชไร พ ชสม นไพร ฯลฯ เพ อการบร โภคและใช สอยอย างพอเพ ยง หากเหล อบร โภค นาไปจาหน าย เป นรายได ต อไป 4. ส วนท ส ร อยละ 10 (1 ไร ) เป นท อย อาศ ยและอ นๆ เช น ถนน ค นด น ลานตากข าว กองป ยหม ก โรงเพาะเห ด พ ชผ กสวนคร ว เป นต นท งน หากม ท ด นมากก แบ งตามส ดส วน โดยประมาณด งกล าว ทฤษฎ ใหม ข นก าวหน า หล กการด งกล าวมาแล ว เป นทฤษฎ ใหม ข นท หน งเม อเกษตรกรเข าใจ ในหล กการ และได ลงม อปฏ บ ต ในท ด นของตนจนได ผลแล ว เกษตรกรก จะสามารถพ ฒนาตนเอง ไปส ข น พออย พอก น และต ดค าใช จ ายลงเก อบท งหมด ม อ สระจากสภาพป จจ ยภายนอกแล วและเพ อให ม ผล สมบ รณ ย งข น จ งควรท จะต องดาเน นการตามข นท สองและข นท สามต อไปตามลาด บด งน

ทฤษฎ ใหม ข นท สอง เกษตรกรรวมพล งในร ป กล ม หร อ สหกรณ ร วมแรง ร วมใจก น ดาเน นการในด านต าง ๆ ด งน 1. การผล ต (พ นธ พ ช เตร ยมด น ชลประทาน ฯลฯ) โดยเกษตรกรจะต องร วมม อในการผล ต โดยเร มต งแต ข นเตร ยมด นการหาพ นธ พ ช ป ย การจ ดหาน า และอ น ๆ เพ อการเพาะปล ก 2. การตลาด (ลานตากข าว ย ง เคร องส ข าว การจาหน ายผลผล ต) เม อม ผลผล ตแล วจะต อง เตร ยมการต างๆ เพ อการขายผลผล ตให ได ประโยชน ส งส ด เช น การเตร ยมลานตากข าวร วมก น การจ ดหาย ง รวบรวมข าว เตร ยมหาเคร องส ข าวตลอดจนการรวมก นขายผลผล ตให ได ราคาด และลด ค าใช จ ายลงด วย 3. การเป นอย (กะป ปลา อาหาร เคร องน งห ม ฯลฯ) ในขณะ เด ยวก นเกษตรกรต องม ความ เป นอย ท ด พอสมควร โดยม ป จจ ยพ น ฐานในการ ดารงช ว ต เช น อาหาร การก นต างๆ เส อผ า ท พอเพ ยง 4. สว สด การ (สาธารณส ข เง นก ) แต ละช มชน ควรม สว สด การและบร หารท จาเป น เช น ม สถาน อนาม ยเม อยามป วยไข หร อม กองท นไว ก ย มเพ อประโยชน ในก จกรรมต าง ๆ ของช มชน 5. การศ กษา (โรงเร ยน ท นการศ กษา) ช มชนควรม บทบาทในการส งเสร มการศ กษา เช น ม กองท นเพ อการศ กษา เล าเร ยนให แก เยาวชนของช มชนเอง ส งคมและศาสนา ช มชนควรเป นท รวม ในการพ ฒนาส งคมและจ ตใจ โดยม ศาสนาเป นท ย ดเหน ยว ก จกรรมท งหมดด งกล าวข างต น จะต อง ได ร บความร วมม อ จากท กฝ ายท เก ยวข องไม ว าส วนราชการ องค กรเอกชน ตลอดจนสมาช กใน ช มชนน นเป นสาค ญ ทฤษฎ ใหม ข นท สาม เม อดาเน นการผ านพ นข นท สองแล ว เกษตรกรหร อกล มเกษตรกรก ควรพ ฒนาก าวหน า ไปส ข นท สามต อไป ค อ ต ดต อประสานงาน เพ อจ ดหาท น หร อแหล งเง น เช น ธนาคาร หร อบร ษ ท ห างร านเอกชน มาช วยในการลงท นและพ ฒนาค ณภาพช ว ต ท งน ท งฝ ายเกษตรกรและฝ ายธนาคาร หร อบร ษ ทเอกชนจะได ร บประโยชน ร วมก น กล าวค อ เกษตรกรขายข าวได ในราคาส ง (ไม ถ กกดราคา) ธนาคารหร อบร ษ ทเอกชนสามารถซ อข าวบร โภคในราคาต า (ซ อข าวเปล อก ตรงจากเกษตรกรและมาส เอง) เกษตรกรซ อเคร องอ ปโภค บร โภคในราคาต า เพราะรวมก นซ อเป น จานวนมาก (เป นร านสหกรณ ราคาขายส ง) ธนาคาร หร อบร ษ ทเอกชน จะสามารถกระจาย บ คลากร เพ อไปดาเน นการในก จกรรมต าง ๆ ให เก ดผลด ย งข นลดป ญหาการอพยพ ย ายถ นของ ประชากร โดยม อาช พท ม นคงและรายได ท ต อเน อง เป าหมายการพ ฒนาเศรษฐก จ 3 ประการ

ก) ด านประส ทธ ภาพค อ การขยายต วทางเศรษฐก จ โดยม กจะพ จารณาจากการขยายต ว ของผลผล ตรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product) ซ งแสดงว าในระยะเวลา 1 ป ประเทศผล ตส นค าและบร การรวมแล วเป นม ลค าเท าใด ด งน น การท ประเทศม GDP ขยายต ว จ งหมายถ งว าส งคมม การผล ตส นค า และบร การเพ มข นเร อยๆอย างต อเน อง ม ทร พยากรมากข น ประชาชนโดยรวมม ความม งค งมากข น ซ งการขยายต วได ด แสดงว าระบบเศรษฐก จม ประส ทธ ภาพ ม การจ ดสรรทร พยากรท ด ข) ด านเสถ ยรภาพทางเศรษฐก จ ค อ การท ต วแปรทางเศรษฐก จท สาค ญไม เปล ยนแปลง อย างรวดเร ว การไม ม shock ในระบบเศรษฐก จ ท งน ประชาชนโดยท วไปย อมไม ชอบ การเปล ยนแปลงอย างรวดเร ว ทาให ปร บต วได ยาก ในด านเสถ ยรภาพน ม กจะมองได หลายม ต ค อ การม เสถ ยรภาพในระด บราคาของส นค า หมายถ ง การท ระด บราคาของส นค าไม เปล ยนแปลง อย างฉ บพล น ประชาชนสามารถคาดการณ ราคาส นค าและบร การได การม เสถ ยรภาพของ การม งานทา หมายถ ง การท ตาแหน งงานม ความเพ ยงพอ ต อความต องการของตลาดแรงงาน การม เสถ ยรภาพของอ ตราแลกเปล ยนเง นตราต างประเทศ หมายถ ง การท อ ตราแลกเปล ยนเง นตรา ต างประเทศไม ม การเปล ยนแปลงอย างฉ บพล น ซ งจะม ผลต อเสถ ยรภาพของราคาในประเทศ และทาให วางแผนการทาธ รกรรมระหว างประเทศม ความย งยากมากข น ค) ด านความเท าเท ยมก น โดยท วไปหมายถ ง ความเท าเท ยมก นทางรายได เม อเศรษฐก จ ม การเปล ยนแปลงไปในทางท ด ข น แต ปรากฏว า รายได ของคนในประเทศม ความแตกต างก น มากข นเร อย ๆ แสดงให เห นว าม คนเพ ยงกล มน อยได ประโยชน จากการขยายต วของเศรษฐก จ สถานการณ จะเลวร ายไปกว าน อ ก หากเศรษฐก จม การเปล ยนแปลงไปในทางท ด ข น แต ปรากฏว า ม คนจนมากข นเร อยๆ ในช วงก อนว กฤต ป 2540 ประเทศไทยม การขยายต วท ด ท งด านการส งออก การผล ต รวมท งม การปร บโครงสร างการผล ต โดยม ความเป นอ ตสาหกรรมมากข น ส นค าอ ตสาหกรรมก เป น ส นค าท ม ท กษะการผล ตส งข น อ ตราการขยายของผลผล ตมวลรวมของประเทศไทย ในช วงป พ.ศ.2502-พ.ศ.2516 เฉล ยร อยละ 8.1 ต อป, ป พ.ศ.2517-พ.ศ.2528 ซ งเป นช วงท เศรษฐก จตกต า ท วโลก อ ตราการขยายของผลผล ตรวมของประเทศย งส งถ งร อยละ 6.3 ต อป และป พ.ศ.2529-พ.ศ.2539 อ ตราการขยายของผลผล ตรวม ของประเทศเฉล ยต อป ของไทยค อ ร อยละ 9.1 ซ งจะเห นได ว า ก อนเหต การณ ว กฤต ทางเศรษฐก จ ประเทศไทยม การเจร ญเต บโตทางเศรษฐก จท ด มาโดยตลอด แม จะลดลงบ างในช วงป พ.ศ.2539 ซ งเป นช วงท เศรษฐก จตกต าท วโลกก ตาม นอกจากน เศรษฐก จของประเทศไทยม เสถ ยรภาพส ง ท งเสถ ยรภาพของระด บราคาส นค า เสถ ยรภาพของอ ตราแลกเปล ยน และเสถ ยรภาพของการม งานทา อย ในระด บท ไม เป นป ญหา โดยท ในป พ.ศ.2504-พ.ศ.2513 ประเทศไทยม อ ตราเง นเฟ อเฉล ยร อยละ 2.3 ต อป ช วงป

พ.ศ.2514-พ.ศ.2523 อ ตราเง นเฟ อของประเทศไทยค อร อยละ 10.0 ต อป และในป พ.ศ.2524-พ.ศ.2533 ประเทศไทยม อ ตรา เง นเฟ อเฉล ยร อยละ 4.4 ต อป อย างไรก ด ระบบเศรษฐก จ ไทยก ม ความไม สมด ลในหลายด าน เช น การกระจายรายได ถ งแม ว าส ดส วนคนท ม รายได ต ากว า เส นความยากจนลดลง คนจนกล บม ส ดส วน ของรายได ท น อยลง แต คนม ฐานะจะม รายได เพ มมากข น ทฤษฎ การบ นท กบ ญช ทฤษฎ การบ นท กรายการทางบ ญช (Recording transaction) แบ งเป น 2 ระบบ ด งน 1. ระบบบ ญช เด ยว (Single - entry bookkeeping or single - entry system) เป นว ธ การบ นท กบ ญช เพ ยงด านเด ยวเท าน นค อ ด านเดบ ตหร อด านเครด ต ระบบบ ญช เด ยว จะบ นท กเฉพาะรายการในบ ญช เง นสด หร อ บ ญช ท ส าค ญบางบ ญช เช น บ ญช ล กหน หร อบ ญช เจ าหน เท าน น โดยไม ได ใช การบ นท กรายการตามระบบบ ญช ค ท ต องบ นท กรายการ บ ญช ท งด านเดบ ตและเครด ต การบ นท กบ ญช ตามระบบบ ญช เด ยวน น ยมใช ในก จการขนาดเล กท เจ าของเป นผ ควบค มและจดบ นท กเอง สาหร บธ รก จขนาดย อมข นไปไม ควรนาระบบบ ญช เด ยว มาใช เน องจากจะม ป ญหาในการเก บข อม ล การตรวจสอบความถ กต องของข อม ลทางการบ ญช และการจ ดทางบการเง น 2. ระบบบ ญช ค (Double - entry bookkeeping or double - entry system) เป นว ธ การท ใช ปฏ บ ต ในการบ นท กรายการบ ญช ต าง ๆ ประกอบด วยรายการใน สม ดรายว นท วไป รายการในสม ดบ ญช แยกประเภท ตลอดจนเอกสารหล กฐาน การบ นท กเหล าน ม ระบบการและประเพณ ปฏ บ ต ต าง ๆ ซ งอาจใช ได ก บท งก จการขนาดเล กและขนาดใหญ ท งน เพ อ ว ตถ ประสงค ท จะทาให สามารถเสนอรายงานทางการเง นได ถ กต องตามท ควรและท นต อเหต การณ การบ นท กบ ญช ตามระบบบ ญช ค แต ละรายการจะเก ยวข องก บบ ญช สองด าน ค อบ นท กด านเดบ ต บ ญช หน งและบ นท กด านเครด ตใน อ กบ ญช หน งด วยจานวนเง นท เท าก น และจะม ผลทาให เก ดด ล ข นในต วเอง และในขณะเด ยวก นก จะทาให ผลรวมของยอดบ ญช ท เก ดจากท กรายการรวมก นแล ว ได ค าเป นศ นย น นก ค อ ผลรวมของยอดด ลเดบ ตเท าก บผลรวมยอดด ลเครด ต การจ ดทารายละเอ ยด ของยอดบ ญช ต าง ๆ ประกอบก นเป นยอดรวมท งส น เร ยกว า งบทดลอง (สมาคมน กบ ญช และผ สอบบ ญช ร บอน ญาตแห งประเทศไทย.2538) การบ นท กบ ญช จะใช หล กระบบบ ญช ค ด งน นรายการค าท กรายการต องบ นท กโดย เดบ ตบ ญช หน ง และเครด ตอ กบ ญช หน งด วยจานวนเง นท เท าก นเสมอ เร ยกว า บ ญช น นได ด ลก น แต ในบางคร งรายการค าท เก ดข นในเวลาเด ยวก นม หลายบ ญช อาจบ ญช อาจบ นท กบ ญช โดยเดบ ต

หร อเครด ตบ ญช หลายบ ญช รวมก นได เร ยกว า การรวมรายการ (Compound entry) แต จานวน เง นรวมของเดบ ตและเครด ตจะต อง เท าก นเสมอ นอกจากน นเม อบ นท กรายการค าเร ยบร อย แล วยอดคงเหล อของแต ละบ ญช ท ม ยอดด ลเดบ ต เม อนามารวมก นจะเท าก บยอดคงเหล อของแต ละ บ ญช ท ม ยอดด ลเครด ต ซ งเป นไปตามหล กสมการบ ญช ท ว า ส นทร พย เท าก บ หน ส นและท น รวมก น สมการบ ญช จากงบด ล ยอดรวมของส นทร พย จะเท าก บยอดรวมของหน ส นและส วนของเจ าของเสมอ ไม ว าก จการจะม รายการค าเก ดข นหร อเปล ยนแปลงไปในร ปแบบใดก ตาม เม อพ จารณาทางด าน ส นทร พย จะเป นการแสดงถ งส งท ก จการเป นเจ าของ ส วนทางด านหน ส นและส วนของเจ าของ จะเป นการแสดงถ งแหล งท มาของเง นลงท นของก จการว ามาจากเจ าหน และเจ าของก จการ เป นจ านวนเท าใดในแต ละกล ม ด งน นส ทธ เร ยกร องของเจ าหน รวมก บส ทธ เร ยกร อง ของส วนเจ าของ จ งเท าก บส นทร พย ท งหมดของก จการ ซ งแสดงออกมาเป น สมการบ ญช (Accounting equation) หร อสมการงบด ล ได ด งน ส นทร พย = หน ส น + ส วนของเจ าของ (Assets)= (Liabilities)+ (Owners' Equity) รายการค า รายการค า ค อ เหต การณ ทางการเง นท ม ผลทาให การดาเน นงานของก จการและก อให เก ด การเปล ยนแปลงในส นทร พย หน ส นและส วนของเจ าของ วงจรบ ญช ค อ ลาด บข นตอนในการลงบ ญช โดยเร มต นจากรายการค า นาไปว เคราะห จดบ นท ก ในสม ดข นต น จ ดให เป นหมวดหม โดยผ านไปย งบ ญช แยกประเภท แล วนามาสร ปผล ในร ปของรายงานทางการเง น บ ญช แยกประเภท ได แก บ ญช แยกประเภทส นทร พย หน ส น ส วนของเจ าของ รายได และค าใช จ าย ม 2 แบบ ค อ แบบต ว T และแบบแสดงยอดคงเหล อ หล กบ ญช ค การบ นท กบ ญช ใช หล ก ท ก ๆ เดบ ต จะต องบ นท กเท าก บในท ก ๆ เครด ต บ ญช แยกประเภท จะต องนามาจ ดให เป นหมวดหม โดยเร ยงจาก ส นทร พย หน ส น ส วนของเจ าของ รายได และค าใช จ าย โดยให นาหมายเลขมากาก บ เร ยกว า ผ งบ ญช