Lasarusa Vuetibau Tabana ni vakadidike ni uneune Delainabua, Suva UA-LOKA Tsunami
Na UNEUNE kei na cabe ni UA- LOKA e sega ni dau yaco vakawasoma Ia,, e dau tara bi na kena vakacaca
La ki vakavuna na kena cawiri sobu mai vakamalua ki na I mawi e na 7.25 x 10-7 degree/ yabaki Toso vaka-ki na okalau-vualiku e na 10cm/yabaki Toso vaka-ki na Vualiku-I-ra e na 15cm/yabaki
Na ua loka e vu mai na ke na yaco na uneune e na boto ni sauloa mai wasawasa Cici ki vanua na UA LOKA Yavalata na waitui Ka vakavuna na ua loka Kaca na boto ni sau-loa, se sisi ni qele e loma ni wasawasa Uneune kaukauwa e na boto ni wasawasa
Cakau Toba Laki vakavuna na kaca se sisi ni qele e na boto ni sauloa Uneune kaukauwa E na boto ni saulo
Eda na sega ni vakila na ua loka ni da soko tiko e na loma wasaliwa. E qaidauvakilaiganaualokanisacabemai ua loka ni cakau ka cici yani e na loma ni toba kei na bati ni baravi 50m 10m 4 km Titobu Totolo ni ua Veiyawaki ni Ua
Na cabe ni UA LOKA e rawa ni vu mai na uneune e na noda loma ni wasawasa e Viti; ; se yaco sara mai e na wasawasa e vanua tani. Na uneune levu e na 1953 mai Suva e vakavuna na cabe ni UA LOKA Na uneune levu mai Chile e na 1960 e vakavuna e dua na UA LOKA levu, ni cici kosova na wasa Pasifika ka mate kina e 61 mai Hawai, 340 mai Japani
3000 e ra mate e ena baravi kei Chile Na Uneune kaukauwa qo ena 1960 mai na wasawasa vaka- Chile, na kena I vakarau ni kaukauwa e 9.5, e vakavuna na ua-loka me cici kosova na was Pasifika, mate 340 na tamata mai Japani, 61 mai Hawaii Japani Hawaii 2m na cere in ua ena toba mai Savusavu 9.5 na kena kaukauwa
9.2 na kena kaukauwa Hawaii Na Uneune kaukauwa qo ena 1946, mai na wasawasa vaka- Alaska, kena I vakarau ni kaukauwa e 9.2, e vakavuna na ua-loka me cici kosova na wasa Pasifika, ka cabeta na
Na ua Loka oqo e cici sara mai Alaska Ka ravuravu e na veibaravi kei Hawaii ; 1 ni siga April,1946 ; sivia e 400 e ra mate
Tsunamis (UA LOKA) yaco e na noda yasayasa e na loma ni 10 yabaki sa oti
Kevaka ko tu e baravi e na gauna e yaco kina e dua na tamani UNEUNE kaukauwa.. Dro sara vakatotolo ki loma ni vanua se ki na delana cecere de lakolako a cabe vakasauri na UA LOKA! Kua ni ko la ki tomiki ira na ika se ko via sarava na ua loka e baravi baleta ena toboki iko na ua! Kua ni siro mai ki baravi me yacova ni sa oti. Kevaka ko bera; kaba e na dua vunikau kaukauwa vinaka. Na I vakasala taumada me baleta na UA LOKA!
Oqo na ka e dau rawa ni yaco kevaka e toboki keda na UA LOKA.
Vakatakilakila 1. Uneune kaukauwa 2. Di sobu vakasauri na waitui 3. Rogoca na vadugu mai cakau Na cava mo cakava DRO VAKATOTOLO ki DELANA!
Tiseba 2004 (8.9) June 1994 (7.8) Jan 1996 (7.9) Tiseba 1992 (7.7) Julai 1998 (6.8) Jan 2001 (6.2)? Gauna Cava beka E na yaco kina eke? Ua Loka e sa yaco oti e na nodatou I bili ni wasewase ni
Na UNEUNE kei na UA LOKA mai Papua Niuqini ena Jiulai 1998 Veicoqa na I sema ni Veleti
Na veibaravi ka cabe kina na ua loka sivia 60km na ken balavu NEW GUINEA TRENCH Sissano Lagoon
Uto ni UNEUNE e na I ka 17 ni Julai 1998 (yaco e na 9 na kaloko e na bogi)
Vuka takoso ka rai-vaka mai Sissano ki Malol NIMAS MALOL AROP WARAPU SISSANO GOVERNMENT STATION
Na koro ko AROP ni se bera ni cabe na UA LOKA Rocky Roe 1984
AROP
Na I rairai kei WARAPU, 6 na yabaki ni bera na cabe ni UA LOKA
Na valenilotu mai Sissano, e ra a tara na kaulotu 1926
Vakacacani na valenilotu
D-E Vakacacani na Veidogo kei na I teitei Vakacacani na valenilotu mai Arop
Tobutobu mai Arop, sivia na drau na yago ni tamata e ra a ciri voli kina
Vakatalega kina na tobutobu mai Malol; edai e levu na sui ni yago e ra se tu ga kina MALOL LAGOON
Keimami vakila e dua na tamani UNEUNE kaukauwa E ra babale na veivale! Oti toka e 8 na miniti, keimami sa rogoca na kena vadugu ka tubu mai cakau na UA LOKA ka sa cici tiko mai ki Vanua, e voleka ni 20m na cere ni UA LOKA soqona vata kecega na Vale kei natamata sega tale ni dua na ka e vo.
E sega tale ni dua na ka e Vakavo e na koro oqo!
Warapu - e vakacacani talega na buturara simede ni vale Toso e na 60 m
Warapu - na loma ni vanua e kania mai na ua loka
Vakacacani na I tikotiko ni Matanitu e Sisano
Mo rai mai na koronivuli ki baravi D-E Koronivuli mai AROP 500m mai na baravi
Vakacaca levu mai MAK 400m ki na loma ni Vanua na cabe ni loka Vakacacani na I teitei gaunisala ni bavelo MAK E sega saraga na nodra gaunisala ni veidroyayaki vakatotolo
Yali na valenilotu levu
A-D Koronivuli ni lotu mai Sisano Na katavila qo e toso e na 60 m
E tarai Jayapura (160 km ) - cere ni ua e 2 m - loka e loma ni toba e 2 siga Tabulu na veitolo ni kau lelevu
2000 e ra mate, e sivia 5000 e ra vakamavoataki Buluti na yago ni mate E ra Vukei na Mavoa [Photographs Patrick Hamilton]
Otie ruanasigae sa qai yaco mai na veivuke ni Matanitu
Oso na valenibula
Meda raica rawa e vei na vanua se delana cere e da rawa ni dro bula kina E dodonu meda veitalanoataka vakakoro Many talks
Dikevi na ua loka e a yaco oti Dikevi vakamatailalai na nuku keina soso
G-H Tarau Point: Tsunami sediments Pot-hole >1.6 m deep filled with sand Large rip-up clasts
What caused the tsunami? It was not the first earthquake - timing and focus of the wave are wrong. Probably it was a slumping of seabed sediments 13 minutes after the first earthquake, at a point 30 km northeast of Arop-Warapu. The evidence is drawn from onshore and offshore mapping, T-wave records, and examination of the sea floor.
Dikevi na boto ni sauloa me rawa ni kilai kina na,a vu sara mada vakacava na cabe ni ua loka NG Trench Slump Kunei rawa Na sisi ni qele levu Lagoon Canyon
Dikevi rawa ni a kaca na boto ni sauloa ka ra vei sisiyaki na qele, ka mani vakavuna na UA LOKA.
Vakadidike e na loma ni Tobutobu baleta na ua loka E sa yaco oti Sand and peat Peat, 1000 y-o
Na vatu-koala oqo e vakatakila vei keda ni otioti ni UA-LOKA me cabe ike e a yaco e na 1,000 na yabaki sa oti
Na I vakamacala ni kena buli na vatu-koala e na loma tobutobu vanua veidabibi waitui Tabulu na veivunikau ena veidabibi UA LOKA Tubu tale mai na vunikau vou Qele & Nuku Vuki me vatu-koala
Na ka e da rawa ni vuli mai kina Ni da raica lesu na UA LOKA mai Papua Niuqini Na sisi ni qele e na loma ni wai e rawa ni vakavuna na UA LOKA lelevu Dina ga ni sega soti ni kaukauwa sara na Uneune (6.8) ka vakavuna na UA LOKA E dodonu meda na dau qaqarauni na veikoro lelevu, lalai e da tiko e na veibaravi
Uneune e sa yaco oti e Viti e na loma 120 na yabaki sa oti
Preliminary Earthquake Risk Zoning Map
Uneune e na 1953, kena vakarau ni kaukauwa e Ms 6.7
UNEUNE KEI NA UA LOKA E NA 1953 Na veibaravi ka tarai ira na UA LOKA Savusavu (3m) Suva (5m) 3 e mate Pop. 10000 Levuka (3m) Uto ni UNEUNE Nakasaleka & Yale (5m), 5 e mate, pop. 9000
E a yaco e dua na uneune mai na bati ni cakau mai Navua, (M6.6) ka qai vakavuna na cabe ni ua loka e Suva ni oti e 4 na miniti
E vakacacana na ua loka na noda Wavulevu mai Suva E kasura na yasana taucoko qo
Vakacacani na ba-ni ni-ua e Suva, UA LOKA (1953) Kaukauwa ni uneune 6.6
Ko ira na I otioti ni ua loka ni se bera ni qai malumu sobu yani vakadua
Era veicoqacoqa na waqa mai na wavu
Na tamani vatu lase levu oqo a kauta mai na ua loka
Impressions of submarine landslides SUVA 1953 Earthquake Epicenter Fault Line trending North east Fan-shape of submarine landslides
Dikevi ni Boto ni sauloa Me rawa ni da kila kina, e a vu vakacavanaua LOKA ni 1953
Sisi ni qele mai bati ni cakau? SUVA 1953 Uto ni uneune Cabe na UA LOKA!Gaunisala ni Uneune makawa Sisi ni qele e bati ni cakau
Meda Nanuma Vinaka! Na UA LOKA (Tsunami) e vu mai na noda wasawasa e Viti E SA NA SEGA TALE NI DUA NA GAUNA NI SOLI VAKARO
E RAWA NI SOLI NA I VAKARO NI UA LOKA KEVAKA E CICI TIKO MAI VAKAYAWA MAI VANUA TANI!
Yaco na uneune qo e na I ka 26 ni Tiseba 2004 e na 7:30am,na utona e tiko e na 10 km e na loma ni qele, E (M8.9) na vakarau ni kaukauwa ni uneune ka qai vakavuna e dua na tamani ua loka levu mai na wasawasa vaka-idia
17 30 m Cere ni UA LOKA sivia 350,000 e ra mate e na veibaravi kei Aceh, Thailand, Sri Lanka, India, Myanmar, Maldives, Andaman isles, Kenya, Somalia
Era vakadinadinataka ni suka vakasauri na wai ki wasawasa ni se bera ni cabe mai na UA LOKA
Na I matai ni ua e sega ni rairai rerevaki ; kara tabili vakayauyau ki baravi me ra la ki sarava
E da na qoro beka? Ia ni da sarava vakavoleka Edanaseganidrobulamaikina
Talei ni da sarava, ia e ka Vakadomobula! Na mate saraga e da sa mai tavaka qo!
E sa tekivu mera vakila ni rawa ni na dromuci ira ua loka era sarava tiko
E ra qai veidroyaki, sa bera!
E ka totolo Na UA LOKA E na toboki Keda vakaidina
Sega ni rawa na vakaruru e na loma ni lori, baleta ni na rawa ni tavuki
E vakaleqai na bula e na so na gauna ni da sega ni muria na I vakasala Banda Aceh, Sumatra Indonesia VAKASALA! Kua ni la ki sarava voleka e BATINIWAIn a UA LOKA
E vuqa vei ira na wekada e ra na vakaleqai tu e na dua na gauna balavu E da sa kerei mera qai nanumi e noda qaqa ni masu
Na ka meda CAKAVA Meda veitalanoataka Vakoro ka vakawasoma na UA LOKA kei na kena rerevaki Meda kila na Vanua meda na dro kina Meda veitalanoataka talega vaka Matavuvale E sa dodonu meda vuli mai na leqa e tarai ira mai vanua tani!
Vinaka saka Vakalevu na vakarorogo