รายงานว จ ยในช นเร ยน

Transcription

1 รายงานว จ ยในช นเร ยน เร อง การพ ฒนาท กษะการค ดว เคราะห ในรายว ชา เทคโนโลย 1 ของน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ด วยร ปแบบการเร ยนร แบบเพ อนสอนเพ อน โดย นางเกศ น นาฏ แย มน ล ตาแหน ง คร ระด บ ค.ศ.1 ภาคเร ยนท 1 ป การศ กษา 2554 โรงเร ยนดงข ยว ทยาคม อ.ชนแดน จ.เพชรบ รณ ส งก ด สาน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 40

2 ความเป นมาของป ญหา พระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ ทธศ กราช 2542 ก าหนดแนวทางการจ ดการศ กษาโดยย ด หล กว าผ เร ยนส าค ญท ส ดท กคนม ความสามารถเร ยนร และพ ฒนาตนเองได ส งเสร มให ผ เร ยนสามารถพ ฒนา ตามธรรมชาต และเต มตามศ กยภาพ โดยจ ดเน อหาสาระและก จกรรมให สอดคล องก บความสนใจและความ ถน ดของผ เร ยน ค าน งถ งความแตกต างระหว างบ คคล กระบวนการจ ดการศ กษาม งเน นการฝ กท กษะ กระบวนการค ด การจ ดการ การเผช ญสถานการณ และการประย กต ความร มาใช ในการป องก นและแก ไข ป ญหา และผ เร ยนได เร ยนร จากประสบการณ จร งก บการเปล ยนแปลงอย างรวดเร วของส งคมและเทคโนโลย ก อให เก ดท งผลด และผลเส ยต อการดาเน นช ว ตในป จจ บ นของบ คคล ท าให เก ดความย งยากซ บซ อนมากย งข น จ าเป นต องปร บเปล ยนกระบวนการจ ดการศ กษาเพ อสร างคนให เป นคนด ม ป ญญา ม ความส ข ม ศ กยภาพ พร อมท จะแข งข น และร วมม ออย างสร างสรรค ในเวท โลก (กรมว ชาการ : 1) นอกจากส อท ด แล วเทคน คการสอนก เป นอ กอย างหน ง ท สามารถกระต นผ เร ยนให เก ดการพ ฒนาได ซ งเทคน คการสอนท สามารถตอบสนองความสามารถท แตกต างก นของน กเร ยนส งเสร มให น กเร ยนม การ ช วยเหล อก นในการเร ยนอ กท งผ เร ยนได พ ฒนาท งทางด านร างกาย อารมณ ส งคม และสต ป ญญาได ด ค อ ร ปแบบการเร ยนแบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน ว ธ การเร ยนร ของผ เร ยนม ได มาจากคร แต ผ เด ยว แต สามารถเร ยนร จากเพ อนน กเร ยนด วยก น เพราะ น กเร ยนด วยก นย อมประสบป ญหาในการเร ยนคลายๆก น เม อคนหน งเร ยนร เร มเข าใจ ก สามารถช วยเหล อเพ อ ได ว าป ญหาท ข ดข องอย ท ใด คนอ นก สามารถข ามพ นป ญหาด งกล าวน นได การเร ยนแบบเพ อนช วยเพ อนผ เร ยน ม โอกาสฝ กภาษาเท าก นขณะท ฝ กในกล ม ท กคนม โอกาสได แนะน าก นเองได มากกว าคร เน องจากว ยของ น กเร ยนท ใกล เค ยงก น (Young,1972 อ างถ งในสมหว ง น ลพ นธ, 2536) การเร ยนร จากเพ อนด วยก นท าให น กเร ยนเก ดการเข าใจได ด และเหมาะสม อ นเน องจากว ยของเด กท ใกล ก นซ งการท น นน กเร ยนผ เร ยนและ น กเร ยนผ สอนได ใช ภาษาพ ดในระด บเด ยวก นย อมก อให เก ดความเข าใจง ายข น น กเร ยนผ สอนเข าใจป ญหาของ ผ เร ยนได ง าย เพราะล กษณะป ญหาท คล ายคล งก บป ญหาท เขาได ประสบมาด วยตนเองน กเร ยนจะร ส กเป นอ สระ ในการซ กถาม และสารวจป ญหาต างๆ น กเร ยนผ สอนส วนใหญ จะม ความสนใจและต งใจท จะสอนมาก รวมท งม การเตร ยมพร อมก บบทเร ยนเสมอ น กจากน ย งม ความเช อม นในตนเองมาก ม ความร เร มกล าพ ดกล าแสดงออก (สมหว ง น ลพ นธ, 2536) จากประสบการณ การสอนว ชาคอมพ วเตอร น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ในภาคเร ยนท 1 พบว า การเร ยนว ชาคอมพ วเตอร น น น กเร ยนส วนใหญ เม อถ งเวลาเร ยนคอมพ วเตอร ในแต ละส ปดาห จะพยายาม ท างานตามค าส งของคร ผ สอน ให เสร จและใช เร วและใช เวลาน อยท ส ดเพ อท จะเหล อเวลาในการใช งาน อ นเทอร เน ต ประกอบก บ น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ขาดท กษะการทางานเป นกล ม ขาดการช วยเหล อก น ในหม เพ อนฝ ง คนเก งต างร บท างานให เสร จเพ อท จะได ม เวลาในการใช งานคอมพ วเตอร ส าหร บคนท อ อนหร อ ปานกลาง ก จะส งงานช า ซ งบางคร งอาจจะส งงานไม ตรงเวลาด วยซ าไป และจากการส งเกต น กเร ยนท ไม เข าใจในเน อหา จะเล อกท จะซ กถามเพ อนท อย ข างๆ มากกว าท จะซ กถามคร ผ สอน ด งน น ผ ว จ ยจ งเก ดความ

3 สนใจท จะนาร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อแบบเพ อนสอนเพ อน มาเพ อเป นเคร องม อในการจ ดการเร ยน การสอนให เก ดประส ทธ ภาพ และช วยกระต นให น กเร ยนได พ ฒนาท กษะกระบวนการค ดว เคราะห ของน กเร ยน ต อไป จ ดม งหมายของการศ กษาค นคว า 1. เพ อพ ฒนาท กษะการค ดว เคราะห ในรายว ชา เทคโนโลย 1ของน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 2. เพ อส งเสร มท กษะการทางานร วมก นเป นกล ม ความสาค ญของการศ กษาค นคว า - ส งเสร มให น กเร ยนร จ กทางานเป นกล ม ช วยเหล อซ งก นและก น - เพ อใช เป นแนวทางในการพ ฒนาท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนในรายว ชาอ น ต อไปโดยอาศ ย ร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน ขอบเขตของการศ กษาค นคว า 1. เน อหา ในรายว ชา เทคโนโลย 1 2. ประชากรและกล มต วอย าง 2.1 ประชากร หมายถ ง น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4 ป การศ กษา 2554โรงเร ยนดงข ย ว ทยาคม ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 40 จ งหว ดเพชรบ รณ จานวน 130 คน 2.2 กล มต วอย าง หมายถ งน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ป การศ กษา 2554 โรงเร ยนดงข ย ว ทยาคม ส งก ดสาน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 40 จ งหว ดเพชรบ รณ จานวน 36คน ซ งได มา โดยว ธ การส มอย างง าย 3. ต วแปร 3.1 ต วแปรต น (Independent Variable) ได แก ร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน 3.2 ต วแปรตาม (Dependent Variable) ได แก ท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยน น ยามศ พท เฉพาะ - การเร ยนแบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน หมายถ ง การจ ดการเร ยนร ท แบ งผ เร ยนออกเป นกล ม เล กๆ 2-4 คน สมาช กในกล มจะม ท งเพศหญ งและเพศชายและสามาช กในกล มจะม ความสามารถแตกต างก น ค อ ความสามารถส ง กลาง ต า กาหนดให ผ เร ยนเร ยนร วมก น เป นการช วยเหล อก นระหว างเพ อนในว ยเด ยวก น ร วมม อในการท างานเพ อให บรรล เป าหมาย ช วยก นอธ บายให สมาช กในกล มม ความร ความเข าใจในการเร ยนเหม อนก บท ตนเข าใจ ม การฝ กท กษะในการเร ยนร วมก น แลกเปล ยนความค ดเห นซ งก นและก น

4 - ท กษะการค ดว เคราะห หมายถ ง ความสามารถของน กเร ยนท ค ด ว เคราะห ใคร ครวญ เพ อให ได ความร ความเข าใจ ท จะนาประกอบการต ดส นใจแก ป ญหา และสร างงานช นใหม ซ งว ดได จากการตอบค าถาม บนเว บบอร ด แบบฝ กท กษะการค ดว เคราะห และแบบทดสอบว ดท กษะการค ดว เคราะห โดยจะว เคราะห ใน 3 ล กษณะ ได แก 1) ว เคราะห เน อหา 2) ว เคราะห ความสาค ญ 3) ว เคราะห ความส มพ นธ - แบบทดสอบว ดท กษะการค ดว เคราะห หมายถ ง เคร องม อว ดท กษะการค ดว เคราะห โดยอาศ ย ค าถามท ม งเน นเพ อให เก ดความร ความเข าใจ และเก ดท กษะการค ดว เคราะห ท ผ ว จ ยสร างข น โดยย ดหล กการ ว เคราะห 5 W 1 H ในการสร างแบบทดสอบ ค อ What Where When Why Who และ How เพ อให เก ด ความช ดเจนในการค ดว เคราะห มากข น ข อสอบว ดท กษะการค ดว เคราะห เป นแบบ เล อกตอบ 4 ต วเล อก - แบบฝ กท กษะการค ดว เคราะห หมายถ ง ค าถามเช งค ดว เคราะห แก ป ญหาเก ยวก บเน อหา การ รายว ชาเทคโนโลย 1 ท ผ ว จ ยสร างข น โดยย ดหล ก การว เคราะห 1) ว เคราะห เน อหา 2) ว เคราะห ความส าค ญ 3) ว เคราะห ความส มพ นธ อย างม เหต ผล สมมต ฐานงานว จ ย 1. น กเร ยนท เร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ม คะแนนท กษะการค ดว เคราะห หล งเร ยนด วยร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน ส งกว าก อนเร ยน 2. น กเร ยนม พฤต กรรมการทางานกล ม ด ข น

5 เอกสารและงานว จ ยท เก ยวข อง ในการทาว จ ยในช นเร ยน คร งน ผ ว จ ยได ศ กษาเอกสารต างๆท เก ยวข อง ด งน 1. หล กส ตรแกนกลางการศ กษาข นพ นฐาน พ ทธศ กราช เน อหารายว ชา และต วช ว ด รายว ชาเทคโนโลย 1 3. ร ปแบบระบบการเร ยนการสอนและทฤษฏ ท เก ยวข องก บร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อ แบบ เพ อนสอนเพ อน 4. ท กษะกระบวนการค ดว เคราะห 5. เทคน คในการต งคาถามเพ อให เก ดท กษะการค ดว เคราะห กรอบแนวค ดในการทาว จ ยในช นเร ยน ร ปแบบการจ ดการเร ยนการสอน แบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน + เทคน คการต งคาถามเช งว เคราะห 5 W 1 H คะแนนท กษะการค ดว เคราะห รายว ชา เทคโนโลย 1 เพ มข น พฤต กรรมการ ทางานกล ม ด ข น

6 ว ธ ดาเน นการการว จ ย ผ ว จ ยได ดาเน นการตามข นตอน ด งต อไปน 1. ประชากรและกล มต วอย าง 2. เคร องม อท ใช ในการศ กษาค นคว า 3. ว ธ ดาเน นการ 4. การเก บรวบรวมข อม ล 5. การว เคราะห ข อม ล ประชากรและกล มต วอย าง 1.1 ประชากร หมายถ ง น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4 ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 โรงเร ยนดงข ยว ทยาคม สาน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 40 จ งหว ดเพชรบ รณ จานวน 130 คน 1.2 กล มต วอย าง หมายถ ง น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 โรงเร ยนดงข ยว ทยาคม สาน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 40 จ งหว ดเพชรบ รณ จานวน 36 คน เคร องม อท ใช ในการว จ ย 2.1 แบบทดสอบว ดท กษะการค ดว เคราะห รายว ชา เทคโนโลย แบบส งเกตพฤต กรรมการทางานกล ม 2.3 แผนการสอนรายว ชา เทคโนโลย 1 โดยใช ร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อแบบเพ อนสอนเพ อน

7 ว ธ ดาเน นการการว จ ย - ว เคราะห หล กส ตรแกนกลาง ป 51 - ว เคราะห เน อหาและต วช ว ด รายว ชา เทคโนโลย 1 - ว เคราะห ผ เร ยน - ศ กษาร ปแบบการสอนแบบต างๆ - ศ กษาเทคน คการต งคาถามเช ง ว เคราะห จ ดทาแผนการจ ดการเร ยนร รายว ชา เทคโนโลย 1 โดยใช ร ปแบบการเร ยนร แบบ ร วมม อแบบเพ อนสอนเพ อน ส งงเกต พฤต กรรมการ ทางานกล ม ทดสอบว ด ท กษะการค ด ว เคราะห จ ดการเร ยนการสอน แบบร วมม อแบบ เพ อนสอนเพ อน ก บน กเร ยนช น ม ธยมศ กษาป ท 4/2 ทดสอบว ด ท กษะการค ด ว เคราะห ว เคราะห ข อม ล

8 การเก บรวบรวมข อม ล ในการทาว จ ยคร งน เป นการททาว จ ยเช งทดลอง ผ ว จ ยจ งม การเก บรวบรวมข อม ลด งน การทดลองใช แบบการทดลอง กล มทดลองกล มเด ยวท ม การทดสอบก อนเร ยนและหล งเร ยน (One-Group Pretest- Posttest Design) สอบก อน การจ ดกระทา สอบหล ง T 1 X T 2 ความหมายของส ญล กษณ X แทน การจ ดการเร ยนการสอนแบบ Cooperative Learning T 1 แทน แบบว ดท กษะการค ดว เคราะห ก อนเร ยน (Pretest) T 2 แทน แบบว ดท กษะการค ดว เคราะห หล งเร ยน (Posttest) การว เคราะห ข อม ล การว เคราะห ข อม ล ผ ว จ ยได นาข อม ลท ได จากการเก บรวบรวมมาว เคราะห โดยการหาค า 1. หาค าเฉล ย ( X ) จากส ตร อ างถ ง (บ ญชม ศร สะอาด, 2535, หน า 102) X X N เม อ X แทน คะแนนเฉล ย X แทน ผลรวมของคะแนน N แทน จานวนน กเร ยนในกล มต วอย าง หาค าความเบ ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (ไชยยศ เร องส วรรณ, 2533, หน า 138) จากส ตร S.D. = N X 2 ( N( N 1) X ) เม อ S.D. แทน ส วนเบ ยงเบนมาตรฐานของคะแนน X 2 แทน ผลรวมของคะแนนแต ละต วยกกาล งสอง ( X ) 2 แทน ผลรวมของคะแนนท งหมดยกกาล งสอง N แทน จานวนน กเร ยนในกล มต วอย าง 2

9 ผลการว เคราะห ข อม ล จากการทดลองเร ยนด วยว ธ การเร ยนร แบบร วมม อ รายวว ชา เทคโนโลย 1 ส าหร บน กเร ยนช น ม ธยมศ กษาป ท 4/2 ผลการเปร ยบเท ยบท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยน ปรากฏผลด งตาราง ตารางแสดงการเปร ยบเท ยบคะแนนท กษะการค ดว เคราะห ก อนและหล งเร ยนด วยร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อ คะแนนท กษะการ ค ดว เคราะห ก อนเร ยน หล งเร ยน จานวน น กเร ยน คะแนนเต ม ค าเฉล ย X ส วนเบ ยงเบน มาตรฐาน(S.D.) จากตาราง พบว าผลการเปร ยบท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4/2 ก อน เร ยน คะแนนเฉล ย เท าก บ 7.67 และส วนเบ ยงเบน มาตรฐานเท าก บ 2.33 คะแนนเฉล ยหล งเร ยน เท าก บ ส วนเบ ยงเบน มาตรฐานเท าก บ 1.91 ด งน น แสดงว าท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนหล งเร ยน ด วยร ปแบบว ธ การเร ยนร แบบร วมม อแบบเพ อนสอนเพ อน ส งกว าก อนเร ยน

10 จากการการส งเกตพฤต กรรมกล ม ระหว างการจ ดการเร ยนการสอนด วยว ธ การเร ยนร แบบร วมม อ รายวว ชา เทคโนโลย 1 สาหร บน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4 ปรากฏผลด งตาราง ตารางแสดงการส งเกตพฤต กรรมการทางานกล ม กล ม ช วยเหล อก น การม ส วนร วม ความ กระต อร อร น ความตรงต อ เวลา ความม น าใจต อ ก น กล มท 1 มาก มาก มาก ปานกลาง มาก กล มท 2 มาก มาก มาก มาก มาก กล มท 3 มาก มาก มาก มาก มาก กล มท 4 มาก มาก มาก มาก ปานกลาง กล มท 5 ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง มาก มาก กล มท 6 มาก มาก มาก ปานกลาง ปานกลาง กล มท 7 มาก มาก มาก มาก มาก กล มท 8 ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง มาก มาก กล มท 9 มาก มาก มาก ปานกลาง ปานกลาง กล มท 10 มาก มาก มาก มาก มาก กล มท 11 มาก มาก มาก มาก มาก จากตารางการส งเกตพฤต กรรมการทางานกล ม พบว า การช วยเหล อก น เฉล ยอย ในระด บ มาก การม ส วน ร วม เฉล ย อย ในระด บมาก ความกระต อร อร น เฉล ย อย ในระด บมาก ความตรงต อเวลาและ ความม น าใจ ต อก น เฉล ย อย ในระด บมาก สร ปผลการว จ ย ผลการเปร ยบเท ยบท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนก อนเร ยนและ หล งเร ยนด วยว ธ การเร ยนร แบบร วมม อ แบบ เพ อนสอนเพ อน ในรายว ชาเทคโนโลย 1 ส าหร บน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 4 พบว า คะแนนท กษะการค ดว เคราะห หล งเร ยนส งกว าก อนเร ยน แสดงว าเทคน คการจ ดการเร ยนการสอนแบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน ประกอบก บเทคน คการต งคาถาม กระต นการค ดว เคราะห ท าให ท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยน เพ มข น 2. ผลจากการส งเกตพฤต กรรมการทางานกล มของน กเร ยนหล งเร ยนด วยว ธ การเร ยนร แบบร วมม อ แบบ เพ อนสอนเพ อน ในรายว ชาเทคโนโลย 1 พบว า การช วยเหล อก น เฉล ยอย ในระด บ มาก การม ส วน ร วม เฉล ย อย ในระด บมาก ความกระต อร อร น เฉล ย อย ในระด บมาก ความตรงต อเวลาและ ความม น าใจ ต อก น เฉล ย อย ในระด บมากอย ในระด บมาก แสดงให เห นว าเทคน คการจ ดการเร ยนการสอนแบบร วมม อ แบบเพ อนสอนเพ อน กระต นให น กเร ยนร จ กการท างานเป นกล มช วยเหล อซ งก นและก นจ งท าให พฤต กรรม ของน กเร ยนเปล ยนแปลงไปในทางท ด ข น

11 อภ ปรายผล ผลการเปร ยบเท ยบท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนก อนเร ยนและ หล งเร ยนด วยว ธ การเร ยนร แบบร วมม อ แบบ เพ อนสอนเพ อน ในรายว ชาเทคโนโลย 1 พบว า คะแนนท กษะการค ดว เคราะห หล งเร ยนส ง กว าก อนเร ยน อย างม น ยสาค ญทางสถ ต ท ระด บ.05 แสดงให เห นว า กระบวนการในการจ ดการเร ยนการสอน ภายใต ร ปแบบการเร ยนร แบบร วมม อแบบเพ อนสอนเพ อน ผนวกก บเทคน คในการต งค าถาม ท าให น กเร ยนได พ ฒนาท กษะการค ดว เคราะห จ งส งผลให ท กษะการค ดว เคราะห ของน กเร ยนหล งเร ยนเพ มข น ซ งสอดคล อง ก บ ส าน กงานคณะกรรมการการศ กษาแห งชาต (2548 : 23)ได ให ความเห นว า การต งค าถาม ผ เร ยน จ าเป นต องร จ กการต งค าถามให เป น ขณะเด ยวก นการต งค าถามท ด คร ต องคอยกระต นให ผ เร ยนค ดหา ค าตอบซ งจะช วยฝ กฝนเพ มพ นท กษะในการค ดของผ เร ยน อย าต งค าถามท ใช เฉพาะความจ าหร อความร มา ตอบเท าน น ควรต งคาถามท ผ เร ยนสามารถใช ความเข าใจ ใช การค ดท จะน าไปประย กต ใช ใช การค ดว เคราะห ส งเคราะห และการประเม นผล ซ งสอดคล องก บผลการศ กษาของ เช ดศ กด โฆวาส นธ (2530 : 28-29) กล าวว า การใช ค าถามของคร ม กจะเป นไปในล กษณะรวบร ดต ดตอนเป นค าถามระด บต าท ม งเพ อความร ความจ ามากกว าการค ด ไม เป ดโอกาสให น กเร ยนเก ดการเร ยนร หร อสามารถขยายแนวค ดของตนได และ คาถามของคร ย งไม เร าให น กเร ยนใช ความสามารถด านการค ดระด บท ส งกว าความร ความจ า มาค ดแก ป ญหา หร อหาคาตอบ สอดคล องก บ ส รศ กด หลาบมาลา (2533 : 15) ท กล าวในทานองเด ยวก นว า ในการท จะท าให เด กผ เร ยน อย าต งค าถามท ใช เฉพาะความจ าหร อความร มาตอบเท าน น ควรต งค าถามท ผ เร ยนสามารถใช ความเข าใจ ใช การค ดท จะนาไปประย กต ใช ใช การค ดว เคราะห ส งเคราะห และการประเม นผล