ค าน า ณ ฏฐณ ชา สายป าน

ช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 3 จ ดท าโดย นางสาวณ ฏฐณ ชา สายป าน โรงเร ยนระยองว ทยาคมปากน า จ งหว ดระยอง ส งก ดส าน กงานเขตพ นท การศ กษาม ธยมศ กษา เขต 18 ส าน กงานคณะกรรมการการศ กษาข นพ นฐาน กระทรวงศ กษาธ การ

ค าน า ช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 ช ดน จ ดท าข นเพ อใช เป นส อการเร ยนการสอนว ชาว ทยาศาสตร ม เน อหาสาระสอดคล องก บ หล กส ตรแกนกลางการศ กษาข นพ นฐาน พ ทธศ กราช 2551 แบ งเป น 6 เล ม ด งน เล มท 1 องค ประกอบของบรรยากาศ เล มท 2 อ ณหภ ม ของอากาศและช นบรรยากาศ เล มท 3 สมบ ต ของอากาศ เล มท 4 ปรากฏการณ ลมฟ าอากาศ เล มท 5 อ ต น ยมว ทยาและพยากรณ อากาศ เล มท 6 การเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ของโลก ช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 เล มน ค อเล มท 6 การเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ของโลก จ งหว งเป นอย างย งว าจะเป นประโยชน ต อ ผ เร ยน ผ สอน และผ สนใจในการศ กษาค นคว าหาความร เพ มเต มในเร อง การเปล ยนแปลง อ ณหภ ม ของโลก ให ก บตนเองหร อกล มผ เร ยนอย างม ประส ทธ ภาพ ณ ฏฐณ ชา สายป าน

สารบ ญ เร อง หน า ค าช แจง... 1 ค าแนะน าส าหร บน กเร ยน... 2 ข นตอนในการเร ยนด วยช ดการเร ยนร... 3 หน วยการเร ยนร ท 6 การเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ของโลก... 4 แบบทดสอบก อนเร ยน... 5 ใบความร ท 1 ป จจ ยท ม ผลต อการเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ของโลก... 7 ใบงานท 1 ป จจ ยท ม ผลต อการเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ของโลก... 12 ใบความร ท 2 ผลกระทบของภาวะโลกร อนท ม ต อส งแวดล อม... 14 ใบงานท 2 ผลกระทบของภาวะโลกร อนท ม ต อส งแวดล อม... 20 ใบงานท 3 ผลกระทบของภาวะโลกร อนท ม ต อส งแวดล อม... 23 แบบทดสอบหล งเร ยน... 26 บรรณาน กรม... 28 ภาคผนวก... 31 เฉลยแบบทดสอบก อนเร ยน... 32 เฉลยใบงานท 1... 33 เฉลยใบงานท 2... 35 เฉลยใบงานท 3... 38 เฉลยแบบทดสอบหล งเร ยน... 41

ค าช แจง ช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 ได จ ดท าข นเพ อใช เป นส อการเร ยนร ประกอบการแก ไขป ญหาการเร ยนร ว ชาว ทยาศาสตร ของ น กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 1 ม สาระและต วช ว ดตามหล กส ตรแกนกลางการศ กษาข นพ นฐาน พ ทธศ กราช 2551 ม การจ ดก จกรรมการเร ยนร อย างเป นระบบ ตามข นตอนการเร ยนร จากง ายไปหายาก ซ งผ เร ยนสามารถเร ยนร ด วยตนเอง โดยม คร เป นผ แนะน าและให ค าปร กษา แก ผ เร ยน ช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 เล มน ค อ เล มท 3 สมบ ต ของอากาศ ประกอบด วยสาระท ควรร ด งน ใบความร ท เร อง เวลาเร ยน/ช วโมง 1 ความด นของอากาศ 2 2 ความช นของอากาศ 2 รวม 4 1

ค าแนะน าส าหร บน กเร ยน น กเร ยนควรทราบถ งบทบาทของน กเร ยนในการศ กษาช ดการเร ยนร เร อง บรรยากาศ กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 ด งต อไปน 1. ช ดการเร ยนร น ค อ เล มท 3 สมบ ต อากาศ 2. น กเร ยนอ านค าอธ บายการใช ช ดการเร ยนร ให เข าใจ ถ าย งไม เข าใจให ซ กถาม 3..น กเร ยนจะต องม ความซ อส ตย ต อตนเอง ไม เป ดด เฉลยก อน จะเป ดด ได ต อเม อ ท าก จกรรมน นๆ เสร จส นแล ว เพ อตรวจสอบผลงาน 4. น กเร ยนท าแบบทดสอบก อนเร ยนเพ อว ดความร พ นฐาน 5. น กเร ยนต งจ ตให สงบ ม สมาธ ในการเร ยน 6. น กเร ยนต องม ความร บผ ดชอบต อตนเองและต องต งใจปฏ บ ต งานอย างจร งจ ง 7..น กเร ยนต องให ความร วมม อก บท กคนในการปฏ บ ต ก จกรรมท กคร ง แสดงออก อย างเต มท 8. เม อน กเร ยนศ กษาใบความร ในแต ละเล มซ งม รายละเอ ยดของเน อหาจนเข าใจด แล ว ให น กเร ยนท าใบงานตามข นตอน 9. เม อศ กษาเน อหาสาระครบท กสาระแล ว ให น กเร ยนท าแบบทดสอบหล งเร ยน ซ งเป นช ดเด ยวก นก บแบบทดสอบก อนเร ยนเพ อว ดความก าวหน า 2

ข นตอนในการเร ยนด วยช ดการเร ยนร ศ กษารายละเอ ยดของช ดการเร ยนร ศ กษาต วช ว ดความส าเร จ ท าแบบทดสอบก อนเร ยน ด าเน นการใช ช ดการเร ยนร 1. ข นน าเข าส บทเร ยน 1.1 แจ งว ตถ ประสงค ในการเร ยนร 1.2 บอกส งท น กเร ยนต องปฏ บ ต 2. ข นเร ยนร น กเร ยนปฏ บ ต ก จกรรมตามท ระบ ไว ในใบงาน 3. ข นสร ป สร ป อภ ปราย แลกเปล ยนเร ยนร ในช นเร ยน ทดสอบหล งเร ยน ไม ผ าน (ร อยละ 80) ผ าน (ร อยละ 80) ศ กษาช ดการเร ยนร อ นต อไป 3

หน วยการเร ยนร ท 3 : สมบ ต ของอากาศ สาระส าค ญ บรรยากาศแบ งเป นช นตามอ ณหภ ม และการเปล ยนแปลงอ ณหภ ม ตามความส ง จากพ นด น มาตรฐานการเร ยนร มาตรฐาน ว 6.1 : เข าใจกระบวนการต างๆ ท เก ดข นบนผ วโลกและภายในโลก ความส มพ นธ ของกระบวนการต างๆ ท ม ผลต อการเปล ยนแปลง ภ ม อากาศ ภ ม ประเทศ และส ณฐานของโลก ม กระบวนการ ส บเสาะหาความร และจ ตว ทยาศาสตร ส อสารส งท เร ยนร และ น าความร ไปใช ประโยชน ต วช ว ด ว 6.1 ม.1/2 ทดลองและอธ บายความส มพ นธ ระหว าง อ ณหภ ม ความช นและ ความกดอากาศท ม ผลต อปรากฏการณ ทางลมฟ าอากาศ จ ดประสงค การเร ยนร ทดลองและอธ บายความส มพ นธ ระหว างความช นและความกดอากาศท ม ผลต อ ปรากฏการณ ทางลมฟ าอากาศได สาระการเร ยนร ความร ความช นและความกดอากาศ ท กษะ / กระบวนการ ทดลองและอธ บายความส มพ นธ ระหว างความช นและความกดอากาศ ค ณล กษณะท พ งประสงค ใฝ เร ยนร ม ความร บผ ดชอบ ซ อส ตย เห นค ณค าของการน าความร ไปใช ในช ว ตประจ าว น 4

แบบทดสอบก อนเร ยน ค าช แจง ให น กเร ยนเข ยนเคร องหมาย ลงในกระดาษค าตอบข อท ถ กท ส ด 1. บร เวณใดต อไปน ม ความด นบรรยากาศส งท ส ด ก. ห บเขา ข. ยอดเขา ค. เน นเขา ง. ไหล เขา 2. เคร องม อว ดความด นบรรยากาศเร ยกว าอะไร ก. บารอม เตอร ข. ไฮโกรม เตอร ค. ไฮโดรม เตอร ง. อะน โมม เตอร 3. บร เวณท ม หย อมความกดอากาศต าพ ดผ าน ล กษณะอากาศจะเป นอย างไร ก. ท องฟ าแจ มใส อากาศเย น ข. ท องฟ าม เมฆมาก อากาศเย น ค. ท องฟ าแจ มใส อากาศร อนอบอ าว ง. ท องฟ าม เมฆฝน อากาศร อนอบอ าว 4. ข อใดเป นค ากล าวท ถ กต อง อากาศในท ระด บส งม ความกดด นต ากว าระด บน าทะเล เพราะ... ก. อากาศในบร เวณท ต าม ฝ นละอองมาก ข. อากาศในบร เวณท ส งม มวลส งกว าอากาศในบร เวณท ต า ค. อากาศในบร เวณท ส งม มวลเบาบางกว าอากาศในบร เวณท ต า ง. การเคล อนท ของอากาศระด บส งเคล อนท ได เร วกว าอากาศระด บต า 5. ความด น 1 บรรยากาศหมายถ งข อใด ก. ความด นท กดลงพ นโลก ข. ความกดอากาศท กดลงพ นโลก ค. แรงด นอากาศต อหน งหน วยพ นท ง. ความด นท ด นให ปรอทส ง 760 ม ลล เมตร 6. เคร องม อท ใช ว ดค าความช นของอากาศเร ยกว าอะไร ก. บารอม เตอร ข. เทอร โมม เตอร ค. ไฮกรอม เตอร ง. แกลแวนอม เตอร 5

7. ค าความช นส มพ ทธ ท เหมาะสมก บร างกายมน ษย ม ค าประมาณก เปอร เซ นต ก. 0 เปอร เซ นต ข. 40 เปอร เซ นต ค. 100 เปอร เซ นต ง. 60 เปอร เซ นต 8. ความช นส มบ รณ หมายถ งอะไร ก. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อพ นท ท รองร บ ข. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อปร มาณของอากาศน น ค. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อมวลไอน าท อากาศอ มต ว ง. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าท อากาศอ มต วต อมวลของไอน าในอากาศ 9. อากาศม ความช นส มพ ทธ 100 เปอร เซ นต ข อใดถ กต องตามความเป นจร ง ก. ตากผ าแห งเร ว ร างกายร ส กสบาย ข. ตากผ าแห งช า ร างกายร ส กเย นสบาย ค. ตากผ าแห งช า ร างกายร ส กอ ดอ ดและเหน ยวต ว ง. ตากผ าแห งเร ว ร างกายร ส กอ ดอ ดและเหน ยวต ว 10. ความช นส มพ ทธ หมายถ งอะไร ก. ค าปร มาณของมวลไอน าในอากาศอ มต วค ดเป นร อยละของมวลไอน า ข. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าท ม อย จร งในอากาศก บมวลของไอน าในอากาศ อ มต ว ค. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศอ มต วก บมวลไอน าท ม อย จร ง ในอากาศ ง. ค าปร มาณของมวลไอน าท ม อย จร งในอากาศค ดเป นร อยละของมวลไอน า ในอากาศอ มต ว 6

ใบความร ท 1 เร อง ความด นของอากาศ ความด นอากาศ หมายถ ง แรงด น หร อ แรงกดของอากาศท กดมาย งพ นโลก เน องจากเราเคยช นก บความกดด นของ อากาศท ม รอบๆต วเรา จ งไม ร ส กว าถ กอากาศ กดด นต วเราแต เน องจากอากาศกดท บก นอย เป นระยะทางหลายไมล เหน อจากพ นผ วโลก จ งท าให ม แรงด นกดลงมาย งพ นโลก ความกดด น ของอากาศม การเปล ยนแปลงอย เสมอ ความ กดด นของอากาศน ม ผลต ออากาศท อย รอบต วเรา ในการพยากรณ อากาศเร ยกความด นบรรยากาศ หร อความด นอากาศ ว า ความกดอากาศ เราสามารถว ดความด นอากาศได หร อไม คร บ การว ดความด นอากาศสามารถท าได ด งน ค ะ 1. ว ดเป นความส งของน า ความด น 1 บรรยากาศ ค อ ความด นท อากาศด นให ระด บน าข นส งจากน าทะเลได ประมาณ 10 เมตร 7

2. ว ดเป นความส งของปรอท ความด น 1 บรรยากาศ ค อความด นท อากาศด นให ปรอท ส ง 76 เซนต เมตร หร อ 760 ม ลล เมตร ท ระด บน าทะเล เคร องม อว ดความด นอากาศ ม อะไรบ างคร บ เคร องม อว ดความด นอากาศ ม หลายชน ด ด งน ค ะ บารอม เตอร แบบปรอท ประกอบด วยหลอดแก วกลวงยาว ม ปลายข างหน งป ด ม ปรอทอย เต ม คว าลงในอ างปรอท ถ าปรอท ส งกว า 760 ม ลล เมตร ถ อว าเป นความกดอากาศส ง บารอกราฟ เป นแอน รอยด บารอม เตอร แบบหน ง แต ปลายเข มช ต อเข าก บปากกา สามารถข ดบนกระดาษ กราฟท หม นด วยลานนาฬ กา แอน รอยด บารอม เตอร ประกอบด วยตล บโลหะ ร ปร างกลมแบนส บลมออกเก อบหมดตรงกลางตล บ ม สปร งต อไปย งคานและเข มช ท หน าป ด 8

แอลต ม เตอร เป นแอน รอยด บารอม เตอร ท ด ดแปลงมาใช ส าหร บว ดความส ง โดยแปลงค าความด นเป นความส งจากพ นโลก ใช ในเคร องบ น หร อต ดต วน กโดดร มเพ อบอกความส ง ค ณคร คร บ...เราจะค านวณความส ง จากความกดด นของอากาศได อย างไร คร บ เราสามารถน าค าความด นอากาศท ว ดได จากบารอม เตอร แบบปรอทมาหาความส ง จากระด บน าทะเลได โดยอาศ ยหล กความจร งท ว า เม อข นไปในท ส งจากระด บน าทะเล ความด น อากาศจะลดลง 1 ม ลล เมตรของปรอทท กๆ ระยะความส ง 11 เมตรจากระด บน าทะเล ซ งเรา สามารถค านวณโดยใช ส ตรด งน ความส งจากระด บน าทะเล = (760 - ความด นอากาศ ณ จ ดน น) x 11 9

ต วอย าง ยอดเขาภ เก าว ดความด นอากาศได 560 ม ลล เมตรของปรอท จงหาความส งยอดเขาน ยอดเขาส ง = (760-560) x 11 = 200 x 11 = 2200 เมตร อากาศม ล กษณะท เป นสสารท ม น าหน ก สามารถ ออกแรงกระท าต อส งต างๆ ท อย บนผ วโลก เราสามารถส งเกตแรงด นของอากาศได เม อเราเป า ล กโป งหร อส บยางล อรถ อากาศท เข าไปจะให ล กโป ง หร อยางล อรถพองข น ค าของแรงด นอากาศต อหน ง หน วยพ นท รองร บแรงด นน นก ค อ ความด นอากาศ หร อความด นบรรยากาศ ม หน วยเป นน วต นต อตาราง เมตร แรงด นอากาศบนพ นท ขนาดต างๆ ก นม ค า ไม เท าก นถ าพ นท มากแรงด นอากาศท กระท าต อพ นท น นก มากด วย ความส มพ นธ ระหว างแรงด น ก บ ความด น เป นด งน แรงด น ( F) = ความด น (P) x พ นท (A) พ นท ม หน วยเป นตารางเมตร แรงด น ม หน วยเป นน วต น ความด นม หน วย เป น น วต นต อตารางเมตร ต วอย าง ใบเร อม พ นท 12 ตารางเมตร ม ความด นบรรยากาศ 90 น วต นต อตารางเมตร จงหาแรงด น ก น วต น แรงด น = 90 x 12 = 1080 น วต น 10

กล มท... สมาช กในกล ม 1)... 2)... 3)... 4)... 5)... จ ดประสงค ของก จกรรม ทดลองและสร ปผลการทดลองเก ยวก บความด นอากาศได อ ปกรณ 1. ภาชนะ 2 ใบ ใบท 1 บรรจ น าอ ณหภ ม ประมาณ 70 องศาเซลเซ ยส ใบท 2 บรรจ น าอ ณหภ ม ปกต (ประมาณ 27 องศาเซลเซ ยส) 2. ล กโป ง 2 ใบ ว ธ ท า 1) เป าล กโป งให ม ขนาดพอเหมาะ (ประมาณผลส ม) และม ดปากให แน น ท ง 2 ใบ 2) น าล กโป งท ง 2 ใบ วางบนน าท เตร ยมไว อย างละ 1 ใบ 3) ส งเกตการเปล ยนแปลงพร อมบ นท กผล บ นท กผลการทดลอง รายการ เร มการทดลอง ใบงานท 1 เร อง ความด นอากาศ ผลการส งเกต ใบท 1 ในน า 70 องศาเซลเซ ยส ใบท 2 ในน าอ ณหภ ม ปกต ต งท งไว 5 นาท 11

ผลการทดลอง สร ปผลการทดลอง อภ ปรายผลการทดลอง 12

ก จกรรมท 2 การทดลอง เพ อนๆ ช วยก นศ กษาบ ตรก จกรรมให เข าใจ นะคร บก อนลงม อท าการทดลอง จ ดประสงค การทดลอง 1. ทดลองและอธ บายเก ยวก บความด นของอากาศท ระด บความส งเท าก นได 2. สามารถอธ บายความส มพ นธ ความด นของอากาศท ระด บความส งเท าก นได อ ปกรณ ท ใช 1. สายพลาสต กใสขนาดเส นผ านศ นย กลาง 0.6 เซนต เมตร 1 เส น 2. ถ งน าพลาสต กใส น าประมาณ 2 ถ ง 1 ถ ง 3 การเตร ยมความพร อมก อนการทดลอง 1. ส ารวจอ ปกรณ ท จ าเป นต องใช 2. ศ กษาว ธ การท าการทดลองร วมก น 3. ศ กษาแบบบ นท กผลการทดลอง 4. ร วมก นวางแผนและมอบหมายงานให สมาช กแต ละคน 5. ด าเน นการทดลองตามข นตอนท ก าหนด 13

ว ธ การทดลอง เรามาศ กษาว ธ การทดลองด วยก นนะคร บ 1. น าสายพลาสต กใสท เตร ยมมาจ มลงในน า ให น าเข าไปอย ประมาณคร งสาย 2. จ บปลายท งสองข าง งอเป นร ปต วย โดยให ปลายท งสองอย ในระด บเด ยวก น ส งเกตระด บน าท งสองข าง ด งร ป (ก) 3. ยกปลายด านม อขวาให ส งกว าปลายด านม อซ าย แล วเปล ยนให ปลายด านม อ ซ ายส งกว าปลายด านม อขวาบ างส งเกตและเปร ยบเท ยบระด บน าในสายพลาสต กใสแต ละ คร งว าม ล กษณะอย างไร แล วบ นท กผล 4. เป าลมเข าทางปลายด านใดด านหน งโดยเร มเป าเบาๆ ก อนแล วค อยๆ เพ มแรง เป าให มากข นเร อยๆ ด งร ป (ข) ระว งอย าให น าล นออกจากสายพลาสต กใส ส งเกตระด บน า ท ปลายสายท งสองข าง แล วบ นท กผล 14

เพ อนๆ ใส ช อสมาช กกล มของตนเอง ด วยนะคร บ กล มท... ช อสมาช ก 1... 2... 3... 4... 5... 6... ตารางบ นท กผลการทดลอง รายการ ผลท เก ด 1. ระด บน าในสายพลาสต กใส - ปลายท งสองข างอย ระด บเด ยวก น - ปลายท งสองข างไม อย ในระด บเด ยวก น 2. เม อเป าลมเข าทางปลายสายพลาสต กด านใดด านหน ง หน ๆ ร วมก นสร ปผลการทดลองและบอกว ธ การน าไปใช ประโยชน ด วยคร บ (การสร ป) 15

สร ปผลการทดลอง การน าไปใช ประโยชน 16

ใบความร ท 2 เร อง ความช นของอากาศ ความช นอากาศ (humidity) ค อ ปร มาณไอน าท ม อย ในอากาศ โดยไอน าส วนใหญ จะระเหยมาจากแหล งน าต างๆ บนพ นผ วโลก เช น บ อน า แม น า ล าธาร ทะเล มหาสม ทร ปร มาณของไอน าท ม อย ในอากาศจะมากหร อน อยข นอย ก บอ ณหภ ม ของอากาศ กล าวค อ 1) อากาศอ มต ว ค อ อากาศท ร บไอน าไว เต มท แล ว ไม สามารถจะร บไอน าได อ ก ซ งเป นสภาวะอากาศท ม ความช นมากท ส ด 2) อากาศช น ค อ อากาศท ม ปร มาณไอน ามาก สามารถร บไอน าได เพ ยงเล กน อย ก อนท จะกลายเป นอากาศอ มต ว 3) อากาศแห ง ค อ อากาศท ม ปร มาณไอน าน อยมากๆ สามารถร บไอน าได อ กเป น จ านวนมาก ค ณคร คะ...เราจะบอกค าความช น ของอากาศ ได อย างคะ การบอกค าความช นของอากาศ ม 2 แบบ ค อ 1) ความช นส มบ รณ หมายถ งอ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศก บปร มาตร ของอากาศ ณ อ ณหภ ม เด ยวก น ม หน วยเป นกร ม/ล กบาศก เมตร หากอากาศม ความช นส มบ รณ 5 กร ม/ล กบาศก เมตร หมายความว า อากาศปร มาตร 1 ล กบาศก เมตรจะม ไอน าขณะน นอย 5 กร ม ความช นส มบ รณ = มวลของไอน าในอากาศ ปร มาตรของไอน าในอากาศ ณ อ ณหภ ม เด ยวก น 17

2) ความช นส มพ ทธ หมายถ งอ ตราส วนระหว างมวลของไอน าท ม อย จร ง ในอากาศขณะน นก บมวลของไอน าอ มต วท อ ณหภ ม และปร มาตรเด ยวก น น ยม บอกค าความช นเป นร อยละ ความช นส มพ ทธ = มวลของไอน าในอากาศ มวลของไอน าอ มต วท อ ณหภ ม และปร มาตรเด ยวก น x 100 ความช นในอากาศพอเหมาะ ค อ ความช น ส มพ ทธ 60% เหมาะท จะท าให เราร ส กสบาย ถ า ความช นมากกว าน จะท าให เราร ส กอ ดอ ด ต วเหน ยว เหนอะหนะ เพราะเหง อระเหยไม ได ด แต ถ า ความช นน อยกว าน อากาศจะแห งมาก เหง อท ต ว เราจะระเหยส อากาศได มาก ท าให เราร ส กเย น จน บางคร งท าให ผ วหน งแห งหร อแตก 18

การระเหยก บอ ณหภ ม ของอากาศ ปร มาณไอน าท อากาศร บไว จะมากหร อน อยข นอย ก บอ ณหภ ม ของอากาศ ถ าอ ณหภ ม ส ง อากาศจะร บไอน าได ปร มาณมาก ถ าอ ณหภ ม ต าอากาศก จะร บไอน าได ปร มาณน อย แต ถ า อากาศอย ในสภาพท ไม สามารถร บไอน าได อ ก แสดงว าอากาศขณะน นอ มต วด วยไอน า สภาวะน เร ยกว า อากาศอ มต วด วยไอน า ซ งเป นสภาวะท อากาศม ความช นมากท ส ด ปร มาณไอน าท อากาศ 1 ล กบาศก เมตร ณ อ ณหภ ม ต างๆก น จะร บไอน าได ด งน อ ณหภ ม ของอากาศ องศาเซลเซ ยส ( º C ) ปร มาณไอน า ( กร ม ) 10 9.3 20 17.5 30 30.5 เคร องม อท ใช ว ดความช นใน อากาศม อะไรบ าง ไฮกรอม เตอร แบบเส นผม เป นเคร องม อว ดความช นแบบ ง ายโดยใช เส นผม ถ าความช นส มพ ทธ ส ง เส นผมจะขยายต วข น ถ าความช นส มพ ทธ ต า เส นผมจะหดต วส น ไฮกรอม เตอร แบบกระเปาะเป ยก-กระเปาะแห ง ประกอบด วยเทอร มอม เตอร กระเปาะเป ยก-กระเปาะแห ง เม ออ านค าอ ณหภ ม เทอร มอม เตอร ท งสองต างก นก จะน าไป เท ยบก บตารางหาค าความช นส มพ ทธ ได 19

ค ามาตรฐานความช นส มพ ทธ ภาวะอากาศท ท าให คนเราร ส กสบายจะอย ท อ ณหภ ม ประมาณ 23-24 C 0 และความช นส มพ ทธ ประมาณ 55% และท งอ ณหภ ม และความช นเป นเง อนไขท เก ยวข องก นใน ห องๆหน งท ม ประมาณความช นในอากาศอย จ านวนหน ง หากห องน นม อ ณหภ ม ส งข น ความช นส มพ ทธ ก จะลดลง หร อ ถ าห องน นม อ ณหภ ม ลดลง ความช นส มพ ทธ ก จะม ค าส งข น ท งน เน องจากค าความช นส มพ ทธ เท าก บปร มาณ ไอน าในอากาศ/ปร มาณไอน าอ มต ว ด งน นในการก าหนดภาวะอากาศจ งต องระบ ท งอ ณหภ ม และความช นควบค ไปด วยก นเสมอ และเป นท น าส งเกตว า หากเราลด ความช นให ต าลง เช น จากปกต 55% เป น 45 หร อ 50% ถ งแม อ ณหภ ม จะส งข นเป น 25 หร อ 27 C 0 คนก ย งอาจจะร ส กสบายอย ได ตารางหาค าความช นส มพ นธ http://www.maceducation.com/e-knowledge/2412212100/19.htm 20

ใบงานท 2 เร อง ความช นของอากาศ ก จกรรมท 1 ค าช แจง ให น กเร ยนร วมก นศ กษาใบความร และช วยก นตอบค าถามต อไปน ให ถ กต อง 1. ความช นของอากาศค ออะไร ตอบ......... 2. จงบอกประโยชน ของความช นของอากาศ ตอบ...... 3. การบอกค าความช นของอากาศโดยท วไปม ก ว ธ และบอกค าอะไรบ าง ตอบ......... 4. ความช นส มพ ทธ หมายถ งอะไร ตอบ............ 5. จงบอกล กษณะของเทอร มอม เตอร แบบกระเปาะเป ยก กระเปาะแห ง ตอบ......... 21

ก จกรรมท 2 การทดลอง กล มท... สมาช กในกล ม 1)... 2)... 3)... 4)... 5)... จ ดประสงค ในการท าก จกรรม สามารถตรวจสอบและแสดงให เห นได ง ายๆว าอากาศม ความช น อ ปกรณ ท ใช ในการทดลอง 1. กระดาษกรอง 1 แผ น 2. สารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 20 cm 3 3. บ กเกอร ขนาด 100 cm 3 4. ปากค บ 1 อ น 5. กรรไกร 1 อ น 6. เทปใส 1 ม วน หมายเหต : สารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% อาจเตร ยมจากโคบอลต (II) คลอไรด เฮกซะไฮเดรต (CoCl 2 6H 2 O) หน ก 5 g ใส ลงในบ กเกอร เทน ากล นลงไป เล กน อย คอนให สารละลายเข าก น จากน นเต มน ากล นให ครบ 100 cm 3 ว ธ การทดลอง 1. ต ดกระดาษกรอง ขนาด 5 เซนต เมตร 1 เซนต เมตร หลายๆ ช น 2. เทสารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% ประมาณ 20 cm 3 ลงในบ กเกอร 3. น ากระดาษกรองท ต ดจากข อ 1 จ มลงในสารละลายในข อ 2 ส งเกตและบ นท กส กระดาษกรอง 4. น ากระดาษกรองจากข อ 3 ไปตากแดดจนแห งด แล วส งเกตและบ นท กส กระดาษ กรอง 5. น ากระดาษกรองแต ละช นในข อ 4 ไปต ดตามสถานท ต างๆ โดยใช แผ นพลาสต ก ใสย ดต ดตามสถานท ท ต องการตรวจสอบว าอากาศม ความช น 22

บ นท กผลการทดลอง สถานท ส กระดาษกรอง บร เวณท ม อากาศแห งหร อม ความช นน อย บร เวณท อากาศม ความช นมาก สร ปผลการทดลอง 23

ก จกรรมท 3 จงค านวณหาค าตอบ 1. ท อ ณหภ ม 27 องศาเซลเซ ยส อากาศ 4 ล กบาศก เมตร ม ไอน า 40 กร ม และท อ ณหภ ม เด ยวก นน ท าให อากาศอ มต วด วยไอน าแล วอากาศ 1 ล กบาศก เมตร จะม ไอน า 25 กร ม จง หาท งความช นสมบ รณ และความช นส มพ ทธ ว ธ ท า 2. อ ณหภ ม 32 องศาเซลเซ ยส อากาศอ มต วด วยไอน า 140 กร มต อล กบาศก เมตร แต ใน บร เวณน นม ไอน าอย 100 กร มต อล กบาศก เมตร ความช นส มพ ทธ ของอากาศเท าก บ เท าไหร ว ธ ท า 24

แบบทดสอบหล งเร ยน ค าช แจง ให น กเร ยนเข ยนเคร องหมาย ลงในกระดาษค าตอบข อท ถ กท ส ด 1. ค าความช นส มพ ทธ ท เหมาะสมก บร างกายมน ษย ม ค าประมาณก เปอร เซ นต ก. 0 เปอร เซ นต ข. 40 เปอร เซ นต ค. 100 เปอร เซ นต ง. 60 เปอร เซ นต 2. ความด น 1 บรรยากาศหมายถ งข อใด ก. ความด นท กดลงพ นโลก ข. ความกดอากาศท กดลงพ นโลก ค. แรงด นอากาศต อหน งหน วยพ นท ง. ความด นท ด นให ปรอทส ง 760 ม ลล เมตร 3. อากาศม ความช นส มพ ทธ 100 เปอร เซ นต ข อใดถ กต องตามความเป นจร ง ก. ตากผ าแห งเร ว ร างกายร ส กสบาย ข. ตากผ าแห งช า ร างกายร ส กเย นสบาย ค. ตากผ าแห งช า ร างกายร ส กอ ดอ ดและเหน ยวต ว ง. ตากผ าแห งเร ว ร างกายร ส กอ ดอ ดและเหน ยวต ว 4. เคร องม อว ดความด นบรรยากาศเร ยกว าอะไร ก. บารอม เตอร ข. ไฮโกรม เตอร ค. ไฮโดรม เตอร ง. อะน โมม เตอร 5. ความช นส มบ รณ หมายถ งอะไร ก. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อพ นท ท รองร บ ข. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อปร มาณของอากาศน น ค. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศต อมวลไอน าท อากาศอ มต ว ง. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าท อากาศอ มต วต อมวลของไอน าในอากาศ 6. บร เวณท ม หย อมความกดอากาศต าพ ดผ าน ล กษณะอากาศจะเป นอย างไร ก. ท องฟ าแจ มใส อากาศเย น ข. ท องฟ าม เมฆมาก อากาศเย น ค. ท องฟ าแจ มใส อากาศร อนอบอ าว ง. ท องฟ าม เมฆฝน อากาศร อนอบอ าว 25

7. ความช นส มพ ทธ หมายถ งอะไร ก. ค าปร มาณของมวลไอน าในอากาศอ มต วค ดเป นร อยละของมวลไอน า ข. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าท ม อย จร งในอากาศก บมวลของไอน าในอากาศ อ มต ว ค. อ ตราส วนระหว างมวลของไอน าในอากาศอ มต วก บมวลไอน าท ม อย จร งในอากาศ ง. ค าปร มาณของมวลไอน าท ม อย จร งในอากาศค ดเป นร อยละของมวลไอน าใน อากาศอ มต ว 8. เคร องม อท ใช ว ดค าความช นของอากาศเร ยกว าอะไร ก. บารอม เตอร ข. เทอร โมม เตอร ค. ไฮกรอม เตอร ง. แกลแวนอม เตอร 9. บร เวณใดต อไปน ม ความด นบรรยากาศส งท ส ด ก. ห บเขา ข. ยอดเขา ค. เน นเขา ง. ไหล เขา 10. ข อใดเป นค ากล าวท ถ กต อง อากาศในท ระด บส งม ความกดด นต ากว าระด บน าทะเลเพราะ ก. อากาศในบร เวณท ต าม ฝ นละอองมาก ข. อากาศในบร เวณท ส งม มวลส งกว าอากาศในบร เวณท ต า ค. อากาศในบร เวณท ส งม มวลเบาบางกว าอากาศในบร เวณท ต า ง. การเคล อนท ของอากาศระด บส งเคล อนท ได เร วกว าอากาศระด บต า 26

บรรณาน กรม กอบนวล จ ตต น นทน. ค ม อเตร ยมสอบสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช วงช นท 3 (ม.1-3) ช นม ธยมศ กษาป ท 1. กร งเทพมหานคร : ภ ม บ ณฑ ต, 2547. ถน ด ศร บ ญเร อง, กน ษฐา อ นอน นต และ ป นศ กด ช มเกษ ยน. ส อการเร ยนร รายว ชา พ นฐาน กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ส มฤทธ มาตรฐานว ทยาศาสตร ม.1 เล ม 2 ช วงช นท 3 ช นม ธยมศ กษาป ท 1. พ มพ คร งท 4. กร งเทพมหานคร : อ กษรเจร ญท ศน, 2547.. ส อการเร ยนร รายว ชาพ นฐาน กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ส มฤทธ มาตรฐานว ทยาศาสตร ม.1 เล ม 2 ช วงช นท 3 ช นม ธยมศ กษาป ท 1. พ มพ คร งท 7. กร งเทพมหานคร : อ กษรเจร ญท ศน, 2550.. ส อการเร ยนร รายว ชาพ นฐาน กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 เล ม 2. กร งเทพมหานคร : อ กษรเจร ญท ศน, 2552. บ ญชา แสนทว และคณะ. หน งส อเร ยนสาระการเร ยนร พ นฐาน ว ทยาศาสตร เล ม 2 กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช วงช นท 3 ช นม ธยมศ กษาป ท 1 ฉบ บปร บปร ง. กร งเทพมหานคร : ว ฒนาพาน ช, 2550. ประด บ นาคแก ว และ ดาว ลย เสร มบ ญส ข. หน งส อเร ยนรายว ชาพ นฐาน ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร. กร มเทพมหานคร : แม ค. 2553. ปร ชา ส วรรณพ น จ, นงล กษณ ส วรรณพ น จ และ ป ยดา ส วรรณพ น จ. ค ม อเตร ยมสอบว ทยาศาสตร ม.1-2-3 กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร. กร งเทพมหานคร : ไฮเอ ดพ บล ชช ง, 2550. พ มพ พ นธ เตชะค ปต และคณะ. ช ดก จกรรมการเร ยนร พ ฒนาการค ดว เคราะห กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 เล ม 2. กร งเทพมหานคร : บร ษ ทพ ฒนาค ณภาพว ชาการ, 2546.. หน งส อเร ยน รายว ชาพ นฐาน ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1. กร งเทพมหานคร : บร ษ ทพ ฒนาค ณภาพว ชาการ, 2552. ฝ ายว ชาการส าน กพ มพ ภ ม บ ณฑ ต. ค ม อเตร ยมสอบ สาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1. กร งเทพมหานคร : ภ ม บ ณฑ ต, 2553. 27

บรรณาน กรม(ต อ) ย พา วรยศ และคนอ น ๆ. หน งส อเร ยนสาระการเร ยนร พ นฐาน กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ว ทยาศาสตร ม.1 ช วงช นท 3. กร งเทพมหานคร : อ กษรเจร ญท ศน, 2547. ศร ล กษณ ผลว ฒน, ร ตนาภรณ อ ทธ ไพส ฐพ นธ และ ส ภาภรณ หร นทรน ตย. ส อการเร ยนร และเสร มสร างท กษะตามมาตรฐานการเร ยนร กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช วงช นท 1-3 เร องบรรยากาศ. กร งเทพมหานคร : น ยมว ทยา, 2546.. ส อการเร ยนร และเสร มสร างท กษะตามมาตรฐานและต วช ว ดช นป กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร ช นม ธยมศ กษาป ท 1 เล ม 2 เร องบรรยากาศ. กร งเทพมหานคร : น ยมว ทยา, 2552. สมพงษ จ นทร โพธ ศร. ค ม อเตร ยมสอบว ทยาศาสตร เล มรวม เทอม 1-2 ม.1 กล มสาระการเร ยนร ว ทยาศาสตร. กร งเทพมหานคร : ไฮเอ ดพ บล ชช ง, 2552. เส ยง เชษฐส ร พงศ. ค ม อว ทยาศาสตร ม.1 เล ม 2. นนทบ ร : เพ มทร พย การพ มพ, 2533. กรมอ ต น ยมว ทยา (ออนไลน ). เข าถ งจาก http://www.tmd.go.th/daily_forecast.php ส บค นว นท 24 เมษายน 2553. โครงสร างบรรยากาศ (ออนไลน ). เข าถ งจาก http://www.kanta.ac.th/media/sci/ ส บค นว นท 24 เมษายน 2553. ช นบรรยากาศ (ออนไลน ). เข าถ งจาก http://blog.eduzones.com/montra/2865 ส บค นว นท 24 เมษายน 2553. บรรยากาศ (ออนไลน ). เข าถ งจาก http://www.maceducation.com/e-knowledge/2412212100/19.html ส บค นว นท 24 เมษายน 2553. บรรยากาศ (ออนไลน ). เข าถ งจาก http://school.obec.go.th/sms_dontippai/page7.html ส บค นว นท 24 เมษายน 2553. http://kmcenter.rid.go.th/kmc14/f_water/pdf/situation5.pdf http://lib.edu.chula.ac.th/cuappl/libedu2007/lib_tech/ aspboard_question.asp?gid=59 http://www.environnet.in.th/kids/evdb/air/air02.html 28

บรรณาน กรม(ต อ) http://www.krusarawut.net/mod/resource/view.php?id=1859 http://www.nstda.or.th/sci-kids-menu/1402-aerosphere http://www.rit.ac.th/homepage-sc/charud/scibook/sciencebook1/ index9.html http://www.thaigoodview.com/node/16635 29

ภาคผนวก 30

เฉลยแบบทดสอบก อนเร ยน ข อ ค าตอบ 1. ก 2. ก 3. ง 4. ค 5. ก 6. ค 7. ง 8. ข 9. ค 10. ง 31

กล มท... สมาช กในกล ม 1)... 2)... 3)... 4)... 5)... จ ดประสงค ของก จกรรม ทดลองและสร ปผลการทดลองเก ยวก บความด นอากาศได อ ปกรณ 1. ภาชนะ 2 ใบ ใบท 1 บรรจ น าอ ณหภ ม ประมาณ 70 องศาเซลเซ ยส ใบท 2 บรรจ น าอ ณหภ ม ปกต (ประมาณ 27 องศาเซลเซ ยส) 2. ล กโป ง 2 ใบ ว ธ ท า 1) เป าล กโป งให ม ขนาดพอเหมาะ (ประมาณผลส ม) และม ดปากให แน น ท ง 2 ใบ 2) น าล กโป งท ง 2 ใบ วางบนน าท เตร ยมไว อย างละ 1 ใบ 3) ส งเกตการเปล ยนแปลงพร อมบ นท กผล บ นท กผลการทดลอง รายการ ผลการส งเกต ใบท 1 ในน า 70 องศาเซลเซ ยส ใบท 2 ในน าอ ณหภ ม ปกต เร มการทดลอง ล กโป งลอยบนน าขนาดเท าผลส ม ล กโป งลอยบนน าขนาดเท าผลส ม ต งท งไว 5 นาท เฉลยใบงานท 1 เร อง ความด นอากาศ ล กโป งลอยบนน า ขนาดใหญ ข น (ม การเปล ยนแปลงขนาดขยายใหญ ข น) ล กโป งลอยบนน า ขนาดเท าเด ม (ไม พบเปล ยนแปลง) 32

ผลการทดลอง ล กโป งใบท 1 วางท งไว 5 นาท ในน า 70 องศาเซลเซ ยส พบว า ม การ เปล ยนแปลงค อขนาดใหญ ข น ส วนใบท วางในน าอ ณหภ ม ปกต ไม ม การเปล ยนแปลง สร ปผลการทดลอง จากผลการทดลองสร ปได ว า เม อวางล กโป งในน าร อนขนาดล กโป งจะ ขยายใหญ ข น อภ ปรายผลการทดลอง การขยายขนาดของล กโป ง เป นเพราะโมเลก ลของอากาศภายในล กโป ง ได ร บ พล งงานความร อน จ งเคล อนท เร วข น แต อากาศถ กป ดล อมด วยล กโป ง โมเลก ลของ อากาศจ งชนผ วในของล กโป ง ส งผลให ความด นอากาศในล กโป งเพ มและมากกว า ความด นภายนอก ท าให ล กโป งขยายข น 33

ก จกรรมท 2 การทดลอง เพ อนๆ ช วยก นศ กษาบ ตรก จกรรมให เข าใจ นะคร บก อนลงม อท าการทดลอง จ ดประสงค การทดลอง 1. ทดลองและอธ บายเก ยวก บความด นของอากาศท ระด บความส งเท าก นได 2. สามารถอธ บายความส มพ นธ ความด นของอากาศท ระด บความส งเท าก นได อ ปกรณ ท ใช 1. สายพลาสต กใสขนาดเส นผ านศ นย กลาง 0.6 เซนต เมตร 1 เส น 2. ถ งน าพลาสต กใส น าประมาณ 2 ถ ง 3 1 ถ ง การเตร ยมความพร อมก อนการทดลอง 1. ส ารวจอ ปกรณ ท จ าเป นต องใช 2. ศ กษาว ธ การท าการทดลองร วมก น 3. ศ กษาแบบบ นท กผลการทดลอง 4. ร วมก นวางแผนและมอบหมายงานให สมาช กแต ละคน 5. ด าเน นการทดลองตามข นตอนท ก าหนด 34

ว ธ การทดลอง เรามาศ กษาว ธ การทดลองด วยก นนะคร บ 1. น าสายพลาสต กใสท เตร ยมมาจ มลงในน า ให น าเข าไปอย ประมาณคร งสาย 2. จ บปลายท งสองข าง งอเป นร ปต วย โดยให ปลายท งสองอย ในระด บเด ยวก น ส งเกตระด บน าท งสองข าง ด งร ป (ก) 3. ยกปลายด านม อขวาให ส งกว าปลายด านม อซ าย แล วเปล ยนให ปลายด านม อ ซ ายส งกว าปลายด านม อขวาบ างส งเกตและเปร ยบเท ยบระด บน าในสายพลาสต กใสแต ละ คร งว าม ล กษณะอย างไร แล วบ นท กผล 4. เป าลมเข าทางปลายด านใดด านหน งโดยเร มเป าเบาๆ ก อนแล วค อยๆ เพ มแรง เป าให มากข นเร อยๆ ด งร ป (ข) ระว งอย าให น าล นออกจากสายพลาสต กใส ส งเกตระด บน า ท ปลายสายท งสองข าง แล วบ นท กผล 35

เพ อนๆ ใส ช อสมาช กกล มของตนเอง ด วยนะคร บ กล มท... ช อสมาช ก 1... 2... 3... 4... 5... 6... ตารางบ นท กผลการทดลอง 1. ระด บน าในสายพลาสต กใส - ปลายท งสองข างอย ระด บเด ยวก น - ปลายท งสองข างไม อย ในระด บเด ยวก น รายการ ผลท เก ด เท าก น เท าก น 2. เม อเป าลมเข าทางปลายสายพลาสต กด านใดด านหน ง ไม เท าก น หน ๆ ร วมก นสร ปผลการทดลองและบอกว ธ การน าไปใช ประโยชน ด วยคร บ (การสร ป) 36

สร ปผลการทดลอง ระด บน าในสายพลาสต กจะไม เท าก น ถ าปลายสายพลาสต กท งสองด านม แรงกด ไม เท าก นด านท ม แรงกดอากาศมากกว าจะอย ในระด บต ากว า เพราะถ กแรงกดอากาศ ด านท มากกว ากดข นไป และท ระด บความส งเด ยวก นระด บน าจะเท าก น เน องจากความ กดอากาศเท าก น การน าไปใช ประโยชน ใช ตรวจสอบแนวระด บในการก อสร างว าอย ในแนวระด บหร อไม 37

เฉลยใบงานท 3 เร อง ความช นของอากาศ ก จกรรมท 1 ค าช แจง ให น กเร ยนร วมก นศ กษาบ ตรเน อหา และช วยก นตอบค าถามต อไปน ให ถ กต อง 1. ความช นของอากาศค ออะไร ตอบ... ปร มาณของไอน าท เก ดจากการระเหยของแหล งน าต างๆบนพ นโลกและ... การคายน าของพ ช... 2. จงบอกประโยชน ของความช นของอากาศ ตอบ... ช วยในการงอกของเมล ดพ ชและการเจร ญเต บโตของพ ช... 3. การบอกค าความช นของอากาศโดยท วไปม ก ว ธ และบอกค าอะไรบ าง ตอบ... การบอกค าความช นของอากาศม 2 ว ธ ค อ... ความช นส มบ รณ และ ความช นส มพ ทธ... 4. ความช นส มพ ทธ หมายถ งอะไร ตอบ... ปร มาณเปร ยบเท ยบระหว างมวลของไอน าท ม อย จร งในขณะน นก บมวลของไอ... น าในอากาศท อ มต วท อ ณหภ ม และปร มาตรเด ยวก น...... 5. จงบอกล กษณะของเทอร มอม เตอร แบบกระเปาะเป ยก กระเปาะแห ง ตอบ... ประกอบไปด วยเทอร มอม เตอร 2 อ น ท กระเปาะเทอร มอม เตอร อ นหน งม ผ า... เป ยกห มอย ( กระเปาะเป ยก ) ส วนอ กด านหน งแช อย ในถ วยท ม น าอย ( กระเปาะแห ง )... 38

ก จกรรมท 2 การทดลอง กล มท... สมาช กในกล ม 1)... 2)... 3)... 4)... 5)... จ ดประสงค ในการท าก จกรรม สามารถตรวจสอบและแสดงให เห นได ง ายๆว าอากาศม ความช น อ ปกรณ ท ใช ในการทดลอง 1. กระดาษกรอง 1 แผ น 2. สารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 20 cm 3 3. บ กเกอร ขนาด 100 cm 3 4. ปากค บ 1 อ น 5. กรรไกร 1 อ น 6. เทปใส 1 ม วน หมายเหต : สารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% อาจเตร ยมจากโคบอลต (II) คลอไรด เฮกซะไฮเดรต (CoCl 2 6H 2 O) หน ก 5 g ใส ลงในบ กเกอร เทน ากล นลงไป เล กน อย คอนให สารละลายเข าก น จากน นเต มน ากล นให ครบ 100 cm 3 ว ธ การทดลอง 1. ต ดกระดาษกรอง ขนาด 5 เซนต เมตร 1 เซนต เมตร หลายๆ ช น 2. เทสารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% ประมาณ 20 cm 3 ลงในบ กเกอร 3. น ากระดาษกรองท ต ดจากข อ 1 จ มลงในสารละลายในข อ 2 ส งเกตและบ นท กส กระดาษกรอง 4. น ากระดาษกรองจากข อ 3 ไปตากแดดจนแห งด แล วส งเกตและบ นท กส กระดาษ กรอง 5. น ากระดาษกรองแต ละช นในข อ 4 ไปต ดตามสถานท ต างๆ โดยใช แผ นพลาสต ก ใสย ดต ดตามสถานท ท ต องการตรวจสอบว าอากาศม ความช น 39

บ นท กผลการทดลอง สถานท ส กระดาษกรอง บร เวณท ม อากาศแห งหร อม ความช นน อย น าเง น บร เวณท อากาศม ความช นมาก ชมพ แดง สร ปผลการทดลอง บร เวณท อากาศแห งไม ม ความช น ส กระดาษกรองท ช บสารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% จะให ส น าเง น แต ในบร เวณท อากาศม ความช นมาก ส กระดาษกรองท ช บ สารละลายโคบอลต (II) คลอไรด 5% จะเปล ยนจากส น าเง นเป นส ชมพ แดง 40

ก จกรรมท 3 จงค านวณหาค าตอบ 1. ท อ ณหภ ม 27 องศาเซลเซ ยส อากาศ 4 ล กบาศก เมตร ม ไอน า 40 กร ม และท อ ณหภ ม เด ยวก นน ท าให อากาศอ มต วด วยไอน าแล วอากาศ 1 ล กบาศก เมตร จะม ไอน า 25 กร ม จง หาท งความช นสมบ รณ และความช นส มพ ทธ ว ธ ท า ความช นส มบ รณ = มวลของไอน าท ม อย จร งในอากาศ ปร มาตรของอากาศ = 40 = 10 กร ม/ล กบาศก เมตร 4 มวลของไอน าท ม อย จร งในอากาศ ความช นส มพ ทธ = 100 มวลของไอน าอ มต วท อ ณหภ ม และปร มาตร มวลของไอน าในอากาศปร มาตร 4 ล กบาศก เมตร = 40 กร ม ต องท าให ไอน าอ มต ว ม ปร มาตรเท าก น ค อ 4 ล กบาศก เมตร จะม มวลของไอน าอ มต ว = 4 25 = 100 กร ม 40 ความช นส มพ ทธ = 100 = 40% 100 2. อ ณหภ ม 32 องศาเซลเซ ยส อากาศอ มต วด วยไอน า 140 กร มต อล กบาศก เมตร แต ใน บร เวณน นม ไอน าอย 100 กร มต อล กบาศก เมตร ความช นส มพ ทธ ของอากาศเท าก บ เท าไหร ว ธ ท า ความช นส มพ ทธ = มวลของไอน าท ม อย จร งในอากาศ 100 มวลของไอน าอ มต วท อ ณหภ ม และปร มาตร 100 = 100 = 75% 140 41

เฉลยแบบทดสอบหล งเร ยน ข อท ค าตอบ 1 ง 2 ก 3 ค 4 ก 5 ข 6 ง 7 ง 8 ค 9 ก 10 ค 42