การบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ

รายงานว จ ย การบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ Information Technology Project Management คณะสถ ต ประย กต ต ลาคม ๒๕๕๑ สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร

สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร ๑๑๘ ถนนเสร ไทย คลองจ น บางกะป กร งเทพมหานคร ๑๐๒๔๐ ประเทศไทย โทร : ๖๖๒-๓๗๕-๘๙๗๒ โทรสาร: ๖๖๒-๓๗๔-๒๗๕๙ E-mail : rcadmin@nida.ac.th ๒๕๕๑ โดยสถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร สงวนส ทธ : การค ดลอก การจ ดเก บไว ในระบบท จะเร ยกกล บมาใช ใหม หร อ การส งผ านในร ปแบบใด หร อว ธ การใด ไม ว าทางไฟฟ า เคร องกล การถ ายส าเนา การอ ดเส ยง หร อว ธ การอ นใด ต องขอ อน ญาตจาก สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร ยกเว น การน าเสนอท ประช มทางว ชาการและน าไปต พ มพ เผยแพร ใน วารสารทางว ชาการท งในประเทศและต างประเทศ และการ เผยแพร อ น ๆ ท ไม ใช การหาผลประโยชน เช งพาณ ชย ข อความและความค ดเห นใดในส งพ มพ ฉบ บน เป นของผ เข ยน/คณะว จ ย ม ใช ของสถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร ขอสงวน ส ทธ ท จะไม ร บผ ดชอบต อความเส ยหายท เก ดข นก บบ คคลหร อทร พย ส นอ นเป นผล มาจากส งใดในรายงานฉบ บน

การบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ Information Technology Project Management

อนาคตขององค การข นอย ก บความสามารถในการใช เทคโนโลย สารสนเทศท องค การทว การ ลงท นอย างมากมาย แต จากผลการด าเน นการกล บพบว าส วนใหญ โครงการเทคโนโลย สารสนเทศไม ประสบความส าเร จตามท องค การคาดหว ง ถ งแม ว าสถานการณ จะด ข นเร อยๆ ก ตาม การท สถานการณ ด ข นเน องจากองค การให ความส าค ญก บการบร หารโครงการ ด งน น จ งส งผลให เก ดความต องการ ผ จ ดการโครงการท ม ความสามารถมากข น สถาบ นการศ กษาต างๆ ได บรรจ ว ชา การบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ ไว ในหล กส ตร ทางด านเทคโนโลย สารสนเทศ แต ต าราการบร หารโครงการส วนใหญ จะเน นทางด านบร หาร ว ศวกรรม และเศรษฐศาสตร ส วนต าราภาษาไทยส าหร บการบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศม น อยมาก ผ เข ยนจ งได เร ยบเร ยงต ารา การบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ ตามแนวทางการบร หาร โครงการท ก าหนดโดย Project Management Institute (PMI) สถาบ นแห งน ได ก าหนดว าคนท จะเป น ผ จ ดการโครงการท ม ความสามารถต องม ความร 9 ด านค อ การบร หารการบ รณาการ การบร หาร ขอบเขต การบร หารเวลา การบร หารค าใช จ าย การบร หารค ณภาพ การบร หารทร พยากรมน ษย การ บร หารความเส ยง การบร หารการส อสาร และการบร หารการจ ดซ อจ ดจ าง ต าราเล มน จ งเร ยบเร ยงตาม องค ความร ด งกล าว ในการเร ยบเร ยงต าราเล มน ผ เข ยนขอขอบค ณ สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาสตร ท สน บสน นค าใช จ าย คณะกรรมการส งเสร มการว จ ยของสถาบ นท เห นความส าค ญของต าราและให ความ เห นชอบ ผ อ านต นฉบ บท ให ข อเสนอแนะท เป นประโยชน ผ เข ยนหว งว าต ารา การบร หารโครงการเทคโนล ย สารสนเทศ เล มน จะเป นประโยชน ส าหร บน กศ กษาสาขาการจ ดการระบบสารสนเทศ ว ทยาการคอมพ วเตอร เทคโนโลย สารสนเทศ และ สาขาอ นท เก ยวข องในมหาว ทยาล ยต างๆ รวมท งบ คคลท เก ยวข องก บการบร หารโครงการเทคโนโลย สารสนเทศในองค การท งภาคร ฐและเอกชน คณะสถ ต ประย กต วราภรณ จ รช พพ ฒนา สถาบ นบ ณฑ ตพ ฒนบร หารศาตร ต ลาคม 2551

ค าน า หน า 1 บทน า 1.1 สาเหต ความล มเหลวของโครงการ 1-1 1.2 ความหมายของโครงการ 1-2 1.3 ความหมายของการบร หารโครงการ 1-4 1.4 บทบาทของผ จ ดการโครงการ 1-6 1.5 ซอฟต แวร จ ดการโครงการ 1-9 1.6 สร ป 1-10 ค าถามท ายบท 1-10 2 การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ 2.1 บทน า 2-1 2.2 ว ธ การเช งระบบ 2-1 2.3 ต วแบบวงกลมสามวงส าหร บการบร หารโครงการ 2-2 2.4 ความเข าใจองค การ 2-3 2.5 การบร หารผ ม ส วนได เส ย 2-10 2.6 ข นตอนโครงการและวงจรช ว ตของโครงการ 2-11 2.7 วงจรช ว ตการพ ฒนาซอฟต แวร 2-13 2.8 วงจรช ว ตของโครงการก บวงจรช ว ตการพ ฒนาซอฟต แวร 2-14 2.9 กล มกระบวนการบร หารโครงการ 2-14 2.10 บร บทของโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ 2-20 2.11 สร ป 2-21 ค าถามท ายบท 2-22 3 การบร หารการบ รณาการ 3.1 บทน า 3-1 3.2 การวางแผนเช งกลย ทธ และการเล อกโครงการ 3-2 3.3 พ ฒนาเอกสารส ทธ โครงการ 3-11 3.4 ก าหนดขอบเขตงานเบ องต น 3-12

หน า 3.5 แผนการบร หารโครงการ 3-12 3.6 การปฏ บ ต งานโครงการ 3-18 3.7 การต ดตามและการควบค มงานโครงการ 3-20 3.8 การควบค มการเปล ยนแปลงแบบบ รณาการ 3-20 3.9 การป ดโครงการ 3-26 3.10 สร ป 3-27 ค าถามท ายบท 3-27 4 การบร หารขอบเขตโครงการ 4.1 บทน า 4-1 4.2 การวางแผนขอบเขต และแผนการบร หารขอบเขต 4-2 4.3 การก าหนดขอบเขต และข อก าหนดขอบเขตโครงการ 4-5 4.4 การสร างโครงสร างจ าแนกงาน 4-8 4.5 การทวนสอบขอบเขต 4-15 4.6 การควบค มขอบเขต 4-16 4.7 สร ป 4-18 ค าถามท ายบท 4-18 5 การบร หารเวลาโครงการ 5.1 บทน า 5-1 5.2 การก าหนดก จกรรม 5-2 5.3 การเร ยงล าด บก จกรรม 5-3 5.4 การประมาณการทร พยากรก จกรรม 5-7 5.5 การประมาณการช วงระยะเวลาก จกรรม 5-8 5.6 การพ ฒนาตารางเวลา 5-10 5.6.1 แผนภ ม แกนต 5-10 5.6.2 ว ธ เส นทางว กฤต 5-13 5.6.3 การจ ดตารางเวลาห วงโซ ว กฤต 5-23 5.6.4 เทคน คการทบทวนและการประเม นผลการท างาน: เทคน ค PERT 5-28 5.7 การควบค มตารางเวลา 5-31 5.8 สร ป 5-33 ค าถามท ายบท 5-34

หน า 6 การบร หารค าใช จ ายโครงการ 6.1 บทน า 6-1 6.2 การบร หารค าใช จ ายโครงการค ออะไร 6-1 6.3 การประมาณการค าใช จ าย 6-2 6.3.1 เทคน คและเคร องม อส าหร บการประมาณการค าใช จ าย 6-2 6.3.2 การประมาณการขนาดของซอฟต แวร ด วยฟ งก ช นพอยท 6-4 6.3.3 การประมาณการแรงงานด วยว ธ โคโคโม 6-19 6.3.4 ป ญหาท พบโดยท วไปของการประมาณการค าใช จ ายด านเทคโนโลย 6-40 สารสนเทศ 6.3.5 ต วอย างการประมาณการค าใช จ าย 6-41 6.4 การท างบประมาณค าใช จ าย 6-47 6.5 การควบค มค าใช จ าย 6-48 6.6 สร ป 6-54 ค าถามท ายบท 6-55 7 การบร หารค ณภาพโครงการ 7.1 บทน า 7-1 7.2 การบร หารค ณภาพค ออะไร 7-1 7.3 การวางแผนค ณภาพ 7-2 7.4 การประก นค ณภาพ 7-4 7.5 การควบค มค ณภาพ 7-5 7.6 เคร องม อ และเทคน คส าหร บการควบค มค ณภาพ 7-6 7.6.1 เคร องม อพ นฐานส าหร บการควบค มค ณภาพ 7-6 7.6.2 การส มต วอย างเช งสถ ต 7-11 7.6.3 ซ กส ซ กมา 7-11 7.6.4 การทดสอบและการทวนสอบ 7-15 7.7 การบร หารค ณภาพสม ยใหม 7-17 7.7.1 การบร หารค ณภาพของเดมม ง 7-17 7.7.2 การบร หารค ณภาพของจ ราน 7-20 7.7.3 ครอสบ และข อบกพร องเป นศ นย 7-21

หน า 7.7.4 อ ช คาวาและวงกลมค ณภาพ 7-23 7.7.5 มาตรฐานไอเอสโอ 7-24 7.8 ต วว ด 7-24 7.9 ต วแบบว ฒ ภาวะความสามารถแบบบ รณาการ 7-32 7.9.1 ต วแบบท เป นต วแทนแบบข นตอน 7-33 7.9.2 ต วแบบท เป นต วแทนแบบต อเน อง 7-37 7.10 การปร บปร งค ณภาพโครงการเทคโนโลย สารสนเทศ 7-41 7.11 สร ป 7-43 ค าถามท ายบท 7-44 8 การบร หารทร พยากรมน ษย โครงการ 8.1 บทน า 8-1 8.2 ทฤษฎ ในการบร หารคน 8-2 8.2.1 ทฤษฎ การจ งใจ 8-2 8.2.2 ทฤษฎ อ านาจและอ ทธ พลของธรรมเฮ ยนและไวล มอน 8-6 8.2.3 ทฤษฎ การปร บปร งประส ทธ ผลของโคว ย 8-8 8.3 การวางแผนทร พยากรมน ษย 8-10 8.3.1 ผ งโครงสร างโครงการ 8-10 8.3.2 การมอบหมายงานให ก บท มงานย อย 8-13 8.3.3 ตารางการมอบหมายความร บผ ดชอบ 8-15 8.3.4 แผนการบร หารก าล งพลและแผนภ ม แท งทร พยากร 8-15 8.4 การได ท มงาน 8-16 8.4.1 การค ดเล อกสมาช กท มงาน 8-16 8.4.2 การมอบหมายงานให ก บสมาช ก 8-18 8.4.3 การบรรจ ทร พยากร 8-21 8.4.4 การจ ดระด บทร พยากร 8-22 8.4.5 การก าหนดตารางเวลาการใช ทร พยากรภายใต ข อจ าก ดด านทร พยากร 8-24 8.5 การพ ฒนาท มงานโครงการ 8-25 8.6 การบร หารท มงาน 8-28 8.7 สร ป 8-30

หน า ค าถามท ายบท 8-32 9 การบร การการส อสารโครงการ 9.1 บทน า 9-1 9.2 การวางแผนการส อสาร 9-2 9.3 การกระจายสารสนเทศ 9-4 9.4 การรายงานการปฏ บ ต งาน 9-9 9.5 การบร หารผ ม ส วนได เส ย 9-10 9.6 ข อเสนอแนะส าหร บการปร บปร งการส อสารโครงการให ด ข น 9-11 9.7 สร ป 9-19 ค าถามท ายบท 9-20 10 การบร หารความเส ยงโครงการ 10.1 บทน า 10-1 10.2 การวางแผนบร หารความเส ยง 10-2 10.3 ประเภทของความเส ยงทางเทคโนโลย สารสนเทศ 10-4 10.4 การระบ ความเส ยง 10-7 10.5 การว เคราะห ความเส ยงเช งค ณภาพ 10-11 10.6 การว เคราะห ความเส ยงเช งปร มาณ 10-17 10.7 การวางแผนตอบสนองความเส ยง 10-20 10.8 การควบค มและต ดตามความเส ยง 10-22 10.9 สร ป 10-23 ค าถามท ายบท 10-24 11 การบร หารการจ ดซ อจ ดจ าง 11.1 บทน า 11-1 11.2 การวางแผนการซ อและการได มา 11-2 11.3 การวางแผนการท าส ญญา 11-8 11.4 การร องขอค าตอบจากผ ขาย 11-9 11.5 การเล อกผ ขาย 11-9 11.6 การบร หารส ญญา 11-10

หน า 11.7 การป ดส ญญา 11-11 11.8 สร ป 11-12 ค าถามท ายบท 11-13 12 การต ดต งระบบ การป ดโครงการและการประเม น 12.1 บทน า 12-1 12.2 การต ดต งระบบสารสนเทศ 12-1 12.3 การป ดโครงการ 12-4 12.4 การประเม นโครงการ 12-10 12.5 สร ป 12-12 ค าถามท ายบท 12-14 13 การบร หารการเปล ยนแปลง 13.1 บทน า 13-1 13.2 ธรรมชาต ของการเปล ยนแปลง 13-2 13.3 การวางแผนการบร หารการเปล ยนแปลง 13-6 13.4 การจ ดการก บความข ดแย งและการต อต าน 13-12 13.5 สร ป 13-15 ค าถามท ายบท 13-17 บรรณาน กรม ด ชน

บทน า หน า 1-1 1.1 สาเหต ความล มเหลวของโครงการ แสตนด สกร ปได ท าการส ารวจความค ดเห นของผ จ ดการโครงการเทคโนโลย สารสนเทศจ านวน 365 คน โดยได ท ารายงานผลการส ารวจท เร ยกว า CHAOS ในรายงานได ระบ สาเหต ความล มเหลวท ส าค ญของโครงการม 5 สาเหต ค อ การม ส วนร วมของผ ใช ถ าผ ใช ม ส วนร วม โอกาสท โครงการจะประสบความส าเร จมาก ข น เน องจากผ ใช จะให เวลาก บท มงานเพ อบอกความต องการ ช วยออกแบบส วน ประสานก บผ ใช (user interface) ช วยทดสอบ รวมท งช วยท มงานในช วงการน าระบบ ไปใช งาน การสน บสน นจากผ บร หาร เน องจากการพ ฒนาระบบสารสนเทศต องเก ยวข องก บ หลาย ๆ หน วยงาน จ งต องม ผ บร หารท ม ต าแหน งส ง คอยแก ป ญหาท อาจจะเก ดข นได ความช ดเจนของความต องการ การเข ยนความต องการต องก าหนดขอบเขตของงาน ว าม แค ไหน เน องจากธรรมชาต ของผ ใช เปล ยนความต องการอย เร อย ๆ ความต องการ เก ดข นใหม อย เร อย ๆ ผ จ ดการโครงการต องพ จารณาว าการเปล ยนแปลงท เก ดข นตรง น นเก นขอบเขตของงานหร อไม ถ าความต องการเข ยนไม ช ดเจนจะท าให เก ดป ญหา การโต แย ง หร อเน องานอาจเพ มข น ซ งจะม ผลให โครงการไม สามารถป ดได การวางแผนโครงการท เหมาะสม การวางแผนจะท าให เราร ว างานท ต องท าม อะไร ค าใช จ าย ทร พยากรท ต องการใช เวลาท ต องเสร จ ใครร บผ ดชอบ งานไหนต องเก ดข น ก อน ถ าไม ม การวางแผน จะม ผลท าให ระยะเวลาของโครงการต องขยาย ค าใช จ าย ส งข น หร ออาจท าให โครงการต องย ต กลางค น ความคาดหว งต อโครงการท สอดคล องก บสภาพความเป นจร ง ท มงานจะต องไม สร าง ความคาดหว งของผ ใช ท ม ต อโครงการเก นจร ง เพราะถ าส ดท ายแล วผ ใช พบว าระบบ ไม สามารถท าได อย างท ท มงานเคยพ ดไว จะท าให ผ ใช ผ ดหว งอย างร นแรง และเก ด ความร ส กต อต าน

บทน า หน า 1-2 การบร หารโครงการเป นว ธ การหน งท จะเพ มโอกาสท โครงการจะประสบความส าเร จ เพราะ เป นการน าเอาเคร องม อต าง ๆ มาช วยในการก าหนดแผนการด าเน นโครงการ ต ดตามงานท ท า การ ประมาณค าใช จ ายและทร พยากรอย างเหมาะสม การบร หารโครงการม ประโยชน ด งน ม การควบค มท ด ท งทางด านการเง น บ คลากร และทร พยากรอ นๆ ความส มพ นธ ก บล กค าด ข น เวลาในการพ ฒนาน อยลง ค าใช จ ายต า ระบบงานม ค ณภาพและน าเช อถ อ ก าไรเพ มข น ผลผล ตเพ มข น การประสานงานภายในท มด ข น ขว ญพน กงานด ข น 1.2 ความหมายของโครงการ โครงการ หมายถ ง ความพยายาม (การกระท า) ช วคราวท ใช เพ อสร างผล ตผล บร การหร อ ผลล พธ ท ม ล กษณะพ เศษ ไม เหม อนใคร โครงการม ค ณล กษณะด งน ม ว ตถ ประสงค ท กโครงการควรม ว ตถ ประสงค ท ช ดเจน เช น ต ดต งเคร องคอมพ วเตอร และซอฟต แวร เพ อสนองตอบการสอบถามของล กค าให เพ มข นร อยละ 95 ม อ ตล กษณ ของตนเอง ม ระยะเวลา โครงการม เวลาเร มต นและส นส ด พ ฒนาโดยว ธ การค อยๆ ท ารายละเอ ยดเพ มข น ในช วงแรกโครงการจะถ กก าหนด อย างกว างๆ เม อเวลาผ านไปรายละเอ ยดของโครงการเร มช ดเจน ใช ทร พยากร ทร พยากรประกอบด วยคน ฮาร ดแวร ซอฟต แวร เง น และทร พย ส นอ นๆ หลายโครงการเป นโครงการท เก ยวข องก บหลายหน วยงาน ซ งต องการคนจาก หน วยงานท เก ยวข อง หร อมาจากหน วยงานภายนอกองค การ ม เจ าของ หร อม ผ ให การสน บสน น โครงการท ม ผ เก ยวข องหลายกล มควรม คนท ร บผ ดชอบหล ก เพ อก าหนดท ศทาง ขอบเขตของงาน และสน บสน นด านการเง นก บ โครงการ

บทน า หน า 1-3 ม ความไม แน นอน เน องจากแต ละโครงการม ล กษณะเฉพาะ ไม เหม อนก น บางคร งจ ง เป นการยากท ก าหนดว ตถ ประสงค ของโครงการให ช ดเจน ประมาณระยะเวลาท ใช ใน การท าโครงการ การก าหนดค าใช จ ายท งหมด บร ษ ทผ ขายส นค าหร อบร การเล ก ก จการ สมาช กขอลางานโดยไม ม แผน ส งเหล าน ค อ ความไม แน นอนท ม อย ในท ก โครงการ โครงการม ข อจ าก ด 3 เร องค อ ขอบเขตของโครงการ เวลา และค าใช จ าย ข อจ าก ดน ม ผลกระทบต อความส าเร จของโครงการ ขอบเขตของโครงการ: งานท โครงการต องท าค ออะไร อะไรค อส งท ล กค าหร อผ สน บสน น คาดหว งจากโครงการ เวลา: เวลาท ต องการใช ตารางเวลาของโครงการ ค าใช จ าย: งบประมาณโครงการ ร ปท 1.1 ความส มพ นธ ระหว างข อจ าก ดโครงการ (Schwalbe, 2007) ร ปท 1.1 แสดงความส มพ นธ ระหว างข อจ าก ดโครงการ การบร หารข อจ าก ดจ งเป นการแลก เปล ยนระหว างขอบเขต เวลาและค าใช จ ายของโครงการเม อม การเปล ยนแปลงข อจ าก ดข อใดข อหน ง จะ ส งผลกระทบต อข อจ าก ดท เหล อ เช น ลดขอบเขตงานเพ อให สอดคล องก บเวลา และงบประมาณ โครงการท กโครงการม ความเส ยง ผ จ ดการโครงการต องต ดส นใจว าข อจ าก ดข อใดท ส าค ญท ส ด ถ าเวลา ส าค ญท ส ด ผ จ ดการโครงการต องเปล ยนขอบเขตของโครงการและค าใช จ ายเพ อให สอดคล องก บ ตารางเวลา แต ถ าขอบเขตโครงการส าค ญท ส ด ผ จ ดการโครงการอาจต องปร บเวลาและค าใช จ าย

บทน า หน า 1-4 ร ปท 1.2 ส วนท เก ยวข องก บการบร หารโครงการ (ปร บปร งจาก Schwalbe, 2007) 1.3 บร หารโครงการค ออะไร การบร หารโครงการค อ การประย กต ความร ท กษะ เคร องม อ และเทคน ค เข าก บก จกรรมของ โครงการเพ อให งานออกมาตรงก บความต องการของโครงการ ผ จ ดการโครงการต องอ านวยความสะดวก ให กระบวนการท งหมดท างานให ตรงก บความต องการและความคาดหว งของผ ใช หร อล กค า ร ปท 1.2 แสดงส วนท เก ยวข องก บการบร หารโครงการซ งประกอบด วยผ ม ส วนได ส วนเส ยก บโครงการ ความร การ บร หารโครงการ เคร องม อและเทคน คการบร หารโครงการ ผ ม ส วนได ส วนเส ยก บโครงการค อ บ คคลท เก ยวข อง หร อได ร บผลกระทบจากก จกรรม ต างๆ ของโครงการ รวมถ งผ สน บสน นโครงการ ท มงาน เจ าหน าท สน บสน นล กค า ผ ใช ผ ค า และแม แต ผ ท อย ตรงข ามก บโครงการ ความร การบร หารโครงการเป นความร ความสามารถท ส าค ญท ผ จ ดการโครงการต อง พ ฒนา ความร น ม 9 ด าน โดย 4 ด านเป นความร หล กในการบร หารโครงการ ส วนอ ก 5 ด านเป นความร ท สน บสน นการบร หารโครงการ ความร เหล าน ได ถ กก าหนดโดย สถาบ นการบร หารโครงการ (Project Management Institute (PMI)) ซ งเป นสถาบ น ท ออกใบร บรองบ คคลท ผ านการทดสอบความร ท ง 9 ด าน สถาบ นได ออกแนวทางการ บร หารโครงการท ก าหนดความร ท ง 9 ด านในเอกสารท ช อ PMBOK Guide 2002 o ความร หล ก ประกอบด วย การบร หารขอบเขตโครงการ (project scope management) เป นการ ก าหนด และบร หารขอบเขตงานท งหมดท ต องการเพ อให งานโครงการเสร จ สมบ รณ

บทน า หน า 1-5 การบร หารเวลาโครงการ (project time management) เป นการประมาณ เวลาท ต องการใช เพ อให งานเสร จสมบ รณ พ ฒนาตารางเวลาโครงการ และการควบค มให โครงการเสร จตามเวลา การบร หารค าใช จ ายโครงการ (project cost management) เป นการ เตร ยมและบร หารงบประมาณโครงการ การบร หารค ณภาพโครงการ (project quality management) เพ อให แน ใจว าโครงการม ค ณภาพตามท ได ก าหนด o ความร ท สน บสน นการบร หารโครงการ การบร หารการบ รณาการโครงการ (project integration management) เป นการประสานความร การบร หารโครงการท กด านเพ อให งานของ โครงการสามารถท าออกมาพร อมก น ในเวลาท ก าหนด การบร หารทร พยากรมน ษย โครงการ (project human resource management) เป นความร ท ตระหน กถ งการใช คนท เก ยวก บโครงการ อย างม ประส ทธ ผล การบร หารการส อสารโครงการ (project communication management) เก ยวก บการสร าง การรวบรวม การกระจาย การจ ดเก บข อม ลโครงการ การบร หารความเส ยงโครงการ (project risk management) เป นการระบ การว เคราะห การตอบสนองต อความเส ยงท เก ยวข องก บโครงการ การบร หารการจ ดซ อจ ดจ าง (project procurement management) เป น การจ ดหาส นค าและบร การจากนอกองค การ เคร องม อและเทคน คการบร หารโครงการเป นส งท ช วยให ผ จ ดการโครงการและท มงาน ท างานท เก ยวก บความร 9 ด าน เคร องม อและเทคน คท น ยมใช ในการบร หารเวลาค อ แผนภ ม แกนต (Gantt chart) ผ งเคร อข ายโครงการ (project network diagram) และ การว เคราะห เส นทางว กฤต (critical path analysis) ตารางท 1.1 แสดงเคร องม อและ เทคน คท ใช ในความร การบร หารโครงการ 9 ด าน

บทน า หน า 1-6 ตารางท 1.1 เคร องม อและเทคน คท ใช ในความร การบร หารโครงการ 9 ด าน (Schwalbe, 2007) ความร เทคน คและเคร องม อ การบร หารการบ รณาการ ว ธ การเล อกโครงการ ระเบ ยบว ธ การบร หารโครงการ การว เคราะห ผ ม ส วนได เส ย เอกสารส ทธ โครงการ (project charters) แผนการบร หารโครงการ ซอฟต แวร การ บร หารโครงการ คณะกรรมการควบค มการเปล ยนแปลง การบร หารคอนฟ กกร เรช น การประช มทบทวนโครงการ ระบบการอน ม ต งาน การบร หารขอบเขต ข อก าหนดขอบเขตโครงการ โครงสร างจ าแนกงาน ข อก าหนดของงาน แผนการ บร หารขอบเขต การว เคราะห ความต องการ การควบค มการเปล ยนขอบเขต การบร หารเวลา แผนภ ม แกนต ผ งเคร อข ายโครงการ การว เคราะห เส นทางว กฤต เทคน คการทบทวน และประเม นผลการท างาน (PERT) ตารางเวลาโซ ห วงว กฤต การเร งร ดเวลา (crashing) เส นทางล ด (fast track) การทบทวนหล กไมล (milestones) การบร หารค าใช จ าย ม ลค าป จจ บ น อ ตราผลตอบแทนจากการลงท น การว เคราะห การจ ายค นท น แฟ ม ธ รก จ (business case) การบร หารม ลค าท ได ร บ การบร หารกล มโครงการ (project portfolio management) ประมาณการค าใช จ าย แผนการบร หารค าใช จ าย ซอฟต แวร ด านการเง น การบร หารค ณภาพ ซ กส ซ กมา (six sigma) ผ งควบค มค ณภาพ ผ งพาเรโต ผ งก างปลา หร อ ผ งอ ช คาวา การตรวจสอบค ณภาพ (quality audit) ต วแบบว ฒ ภาวะ (maturity models) ว ธ การเช งสถ ต การบร หารทร พยากรมน ษย เทคน คการจ งใจ การฟ งอย างเห นอกเห นใจ (empathic listening) ส ญญาท มงาน ผ งการมอบหมายความร บผ ดชอบ แผนภ ม แบบแท งทร พยากร การจ ดระด บ ทร พยากร การสร างท ม การบร หารการส อสาร แผนการบร หารการส อสาร การบร หารความข ดแย ง การเล อกส อการส อสาร โครงสร างพ นฐานการส อสาร รายงานสถานภาพ แม แบบ เว บไซต โครงการ การบร หารการจ ดซ อจ ดจ าง การว เคราะห การท าหร อการซ อ ส ญญา ค าร องขอข อเสนอโครงการ หร อข อเสนอ ราคา การเล อกแหล งส นค าหร อบร การ การต อรอง การจ ดซ อจ ดจ างแบบ อ เล กทรอน กส การบร หารความเส ยง แผนการบร หารความเส ยง ผ งผลกระทบ/ความเป นไปได การจ ดล าด บความเส ยง การจ าลองแบบมอนต คาร โล (Monte Carlo simulation) การต ดตามความเส ยง ส บอ นด บแรก 1.4 บทบาทของผ จ ดการโครงการ บทบาทของผ จ ดการโครงการในแต ละองค การม ความแตกต างก น แต บทบาทท ผ จ ดการ โครงการส วนใหญ ม ด งน

บทน า หน า 1-7 ก าหนดขอบเขตโครงการ ก าหนดผ ม ส วนได ส วนเส ย ผ ต ดส นใจและว ธ ด าเน นการ พ ฒนารายละเอ ยดของงาน ประมาณเวลาท ต องการ พ ฒนาผ งการบร หารโครงการเร มแรก ก าหนดทร พยากรและงบประมาณท ต องการ ประเม นความต องการ ระบ และประเม นความเส ยง เตร ยมแผนฉ กเฉ น ก าหนดความพ งพาระหว างก จกรรม ก าหนดและตามรอยหล กไมล ท ว กฤต ม ส วนร วมในข นตอนการทบทวน ปกป องร กษาทร พยากรท จ าเป น บร หารกระบวนการควบค มการเปล ยนแปลง รายงานสถานภาพโครงการ PMBOK Guide 2002 ได เสนอแนะว าผ จ ดโครงการท ด ควรม ท กษะท หลากหลาย โดยเฉพาะ ในเร องต อไปน ความร การบร หารโครงการ ประย กต ความร มาตรฐาน และกฎระเบ ยบ ความร สภาวะแวดล อมโครงการ ผ จ ดการโครงการต องเข าใจการเปล ยนแปลง และ การท างานในองค การ สภาวะแวดล อมทางด านการเม อง และกายภาพ ความร และท กษะท วไปด านการบร หาร ผ จ ดการโครงการควรเข าใจประเด นท ส าค ญท เก ยวข องก บการบร หารด านการเง น บ ญช การจ ดซ อจ ดจ าง การตลาด ส ญญา การ ผล ต การกระจายส นค า การส งก าล งบ าร ง (logistics) ห วงโซ อ ปทาน การวางแผนเช ง ย ทธศาสตร การวางแผนเช งกลย ทธ การบร หารการปฏ บ ต งาน โครงสร างองค การ การบร หารพฤต กรรมบ คคล

บทน า หน า 1-8 ท กษะทางด านมน ษยส มพ นธ ผ จ ดการโครงการควรม ท กษะด านการส อสารท ม ประส ทธ ผล การม อ ทธ พลเพ อให งานส าเร จ การเป นผ น า การกระต น การต อรอง การ จ ดการความข ดแย ง และการแก ป ญหา ม ค าถามว า ผ จ ดการโครงการเทคโนโลย สารสนเทศควรม ท กษะอะไรบ าง บางคนค ดว า ท กษะ ท ส าค ญของผ จ ดการโครงการเทคโนโลย สารสนเทศค อ ความร ความเข าใจเทคโนโลย ท ต องใช ใน โครงการ แต ไม จ าเป นต องเป นผ เช ยวชาญในเทคโนโลย เฉพาะอย าง เพ ยงแต ผ จ ดการโครงการต องม ความร พอท จะสร างท มงานท เข มแข ง ถามค าถามท ถ กต อง จ ดการให งานเด นไปตามแผนท วางไว บาง คนกล บค ดว าท กษะท ส าค ญส าหร บผ จ ดการโครงการเทคโนโลย สารสนเทศค อ ม ความร ทางธ รก จท ด เพ อน าท มงานในส งงานท ตรงก บความต องการทางธ รก จ เป นการยากท ผ ท ม ความร หร อม พ นฐานทางเทคโนโลย สารสนเทศเพ ยงเล กน อยจะเป น ผ จ ดการโครงการเทคโนโลย สารสนเทศขนาดใหญ เพราะเป นการยากท จะท างานร วมก บผ จ ดการคนอ น และผ ขายส นค าหร อบร การ และยากท จะได ร บการยอมร บจากท มงาน อย างไรก ตาม ผ จ ดการโครงการ เทคโนโลย สารสนเทศขนาดใหญ ไม จ าเป นต องเป นผ เช ยวชาญด านเทคโนโลย สารสนเทศ แต ควรม ประสบการณ การท างานในเทคโนโลย ท หลากหลาย รวมท งควรเข าใจว า โครงการท ก าล งบร หารจะช วย เสร มหร อขยายธ รก จได อย างไร ม หลายบร ษ ทท ผ จ ดการด านธ รก จท ด สามารถเป นผ จ ดการโครงการ เทคโนโลย สารสนเทศท ด มาก เพราะเขาเหล าน นจะเน นท การท าให โครงการตอบสนองความต องการทาง ธ รก จ และไว วางใจให ท มงานจ ดการในรายละเอ ยดทางด านเทคโนโลย เป นท น าเส ยใจท คนหลายคนท ท างานด านเทคโนโลย สารสนเทศไม ต องการพ ฒนาความร และ ท กษะใดๆ นอกจากท กษะทางด านเทคโนโลย เขาเหล าน ไม เห นว า ท กษะด านมน ษยส มพ นธ และธ รก จ จะพ ฒนาประส ทธ ภาพการท างาน จากการศ กษาพบว า การเป นผ น าท ม ประส ทธ ผลควรม ค ณล กษณะท ระบ ในตารางท 1.2 ผ น าท ม ประส ทธ ผลต องเป นผ สร างท ม ผ ส อสาร ม ความเช อม นในตนเองส ง เน นท ผลล พธ ก าหนดเป าหมาย ความเป นผ น า (leadership) และการบร หาร (management) ใช แทนก น แต ท จร งแล วม ความ แตกต างก น โดยท วไป ผ น าเน นเป าหมายระยะยาว และว ตถ ประสงค ท กว าง กระต นบ คคลให บรรล เป าหมายเหล าน ส วนผ จ ดการเน นจ ดการก บรายละเอ ยดแต ละว น เพ อให บรรล เป าหมายเฉพาะ บางคน จ งกล าวว า ผ จ ดการท าส งให ถ ก ส วนผ น าท าส งท ถ ก (Managers do things right, and leaders do the right things) ผ น าก าหนดว ส ยท ศน ผ จ ดการท าให บรรล ว ส ยท ศน (Leaders determine the vision, and managers achieve the vision) อย างไรก ตาม ผ จ ดการโครงการโดยมากม บทบาทท งผ น า และผ จ ดการ ผ จ ดการโครงการท ด ร ว าคนเป นผ ท าและท าลายโครงการ ด งน น ผ จ ดการโครงการต องเป น

บทน า หน า 1-9 ผ น าให ท มไปส ความส าเร จ ต องม ว ส ยท ศน ในการช น าโครงการ ผ จ ดการโครงการต องม ท กษะการบร หาร เช น จ ดการงานของโครงการให ม ประส ทธ ผล ตารางท 1.2 ค ณล กษณะท ส าค ญส าหร บการเป นผ จ ดการโครงการท ม ประส ทธ ผลก บผ จ ดการ โครงการท ไม ม ประส ทธ ผล (Schwalbe, 2006) ผ จ ดการโครงการท ม ประส ทธ ผล ผ จ ดการโครงการท ไม ม ประส ทธ ผล ช กน าโดยใช ต วอย าง ก าหนดต วอย างท ไม ด ม ว ส ยท ศน เป นคนท ไม แน ใจต วเอง ม ความเช ยวชาญทางเทคน ค ขาดความเช ยวชาญทางเทคน ค เป นคนต ดส นใจ เป นผ ส อสารท ไม ด เป นผ ส อสารท ด เป นผ กระต นหร อช กจ งท ไม ด เป นผ กระต นหร อช กจ งท ด ค ดค านผ บร หารระด บส งเม อจ าเป น สน บสน นสมาช กในท ม กระต นหร อส งเสร มความค ดใหม ๆ 1.5 ซอฟต แวร บร หารโครงการ ซอฟต แวร บร หารโครงการในตลาดแบ งออกเป น 3 กล มใหญ ๆ ด งน เคร องม อระด บพ นฐาน (low-end tools) เคร องม อเหล าน ม ฟ งก ช นการบร หารงาน พ นฐาน เช น สร างแผนภ ม แกนต เหมาะก บโครงการขนาดเล ก ผ ใช คนเด ยว เช น Milestones Simplicity โดย KIDASA Software, Inc. เคร องม อระด บกลาง (midrange tools) เป นเคร องม อท พ ฒนาจากเคร องม อ ระด บพ นฐาน เหมาะก บโครงการขนาดใหญ ข น ผ ใช หลายคน และหลายโครงการ เคร องม อระด บน สามารถสร างแผนภ ม แกนต ผ งเคร อข าย (network diagrams) ช วย การว เคราะห เส นทางว กฤต การจ ดสรรทร พยากร การตามรอยโครงการ (tracking project) การรายงานสถานภาพโครงการ ต วอย างของเคร องม อระด บน ค อ Microsoft Project เคร องม อระด บส ง (high-end tools) หร อเคร องม อจ ดการโครงการระด บองค การ (enterprise project management) สามารถจ ดการโครงการขนาดใหญ มากๆ กระจายการท างานหลายกล ม สร ปรวมแต ละโครงการให เห นภาพรวมท กโครงการของ

บทน า หน า 1-10 องค การ สามารถบ รณาการก บโปรแกรมจ ดการฐานข อม ลองค การ สามารถเข าถ ง ผ านอ นเทอร เน ต 1.6 สร ป โครงการหมายถ งความพยายาม (การกระท า) ช วคราวท ใช เพ อสร างผล ตผล บร การหร อ ผลล พธ ท ม ล กษณะพ เศษ ไม เหม อนใคร โครงการม ล กษณะท ไม เหม อนก น ช วคราว และพ ฒนาแบบ ค อยๆ เพ ม โครงการต องการทร พยากร ม ผ สน บสน นโครงการ และเก ยวข องก บความไม แน นอน ข อจ าก ดของการบร หารโครงการค อ การบร หารขอบเขต เวลา และค าใช จ ายของโครงการ การบร หารโครงการเป นการประย กต องค ความร ท กษะ เคร องม อ และเทคน คเข าก บก จกรรม โครงการ เพ อให ตรงก บความต องการ ผ ม ส วนได เส ยค อ คนท เข าร วมหร อได ร บผลกระทบจากก จกรรม กรอบงานส าหร บการบร หารโครงการรวมถ งผ ม ส วนได เส ย ความร การบร หารโครงการด านต างๆ และ เทคน คและเคร องม อการบร หารโครงการ ความร 9 ด านค อ การบร หารการบ รณาการโครงการ ขอบเขต เวลา ค าใช จ าย ค ณภาพ ทร พยากรมน ษย การส อสาร ความเส ยง และการบร หารการจ ดซ อจ ดจ าง จาก การศ กษาแสดงให เห นว า การสน บสน นของผ บร หารระด บส ง การม ส วนร วมของผ ใช ผ จ ดการโครงการท ม ประสบการณ และว ตถ ประสงค ท ช ดเจนค อ ส งส าค ญต อความส าเร จของโครงการ ผ จ ดการโครงการม บทบาทส าค ญในการช วยให โครงการและองค การประสบความส าเร จ ผ จ ดการโครงการต องท างานหลายหน าท ม ท กษะท หลากหลาย และพ ฒนาท กษะในการบร หารโครงการ อย างต อเน อง ม ท กษะในการพ ฒนาระบบงานต างๆ โดยเฉพาะความเป นผ น า ค าถามท ายบท 1. โครงการค ออะไร และม ค ณล กษณะอะไร 2. ข อจ าก ดของโครงการค ออะไร จงอธ บาย 3. การบร หารโครงการค ออะไร 4. จงอธ บายกรอบการบร หารโครงการ 5. ผ จ ดการโครงการม บทบาทอะไร 6. ท กษะอะไรท ผ จ ดการโครงการควรม 7. เพราะเหต ใดความเป นผ น าจ งม ความส าค ญต อผ จ ดการโครงการ

การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ หน า 2-1 2.1 บทน า ทฤษฎ และแนวความค ดเก ยวก บการบร หารโครงการไม ยากแก การเข าใจ แต ส งท ยากค อ การ ใช ทฤษฎ และแนวความค ดในสภาพแวดล อมท หลากหลาย ผ จ ดการโครงการต องตระหน กถ งประเด น ต างๆ ท แตกต างก นในการบร หารโครงการ เน องจากแต ละโครงการม เอกล กษณ ภายใต สภาวะแวดล อม ของโครงการน นๆ เน อหาของบทน จะครอบคล มส วนประกอบบ างส วนท เก ยวข องก บความเข าใจ สภาพแวดล อมโครงการ เช น ว ธ การเช งระบบ ความเข าใจองค การ การบร หารผ ม ส วนได เส ย ความ เข าใจความส มพ นธ ระหว างวงจรช ว ตโครงการก บวงจรช ว ตการพ ฒนาซอฟต แวร ความเข าใจบร บทของ โครงการเทคโนโลย สารสนเทศ และกล มกระบวนการบร หารโครงการ 2.2 ว ธ การเช งระบบ ถ งแม ว าโครงการจะเป นการรวมต วกล มคนช วคราวเพ อสร างผล ตผลหร อให บร การ แต ผ จ ด การโครงการไม สามารถด าเน นโครงการแยกออกจากองค การ โครงการจะต องท างานในสภาวะแวดล อม ขององค การในระด บกว าง และผ จ ดการโครงการจ าเป นต องพ จารณาโครงการภายใต บร บทเช งองค การ เพ อจ ดการสถานการณ ท สล บซ บซ อนได อย างม ประส ทธ ผล ผ จ ดการโครงการจ าเป นต องใช ม มมองแบบ องค รวม หร อการค ดเช งระบบ (systems thinking) ว ธ การเช งระบบค อ ว ธ การเช งว เคราะห แบบองค รวมเพ อการแก ป ญหาท สล บซ บซ อน เป น ว ธ การท รวมการใช ปร ชญาระบบ (systems philosophy) การว เคราะห ระบบ (systems analysis) และ การบร หารระบบ (system management) ปร ชญาระบบค อ ต วแบบภาพรวมท งหมดส าหร บการค ด เก ยวก บส งต างๆ เสม อนระบบ การว เคราะห ระบบค อ ว ธ การแก ป ญหาท ต องม การก าหนดขอบเขตของ ระบบ การแบ งระบบเป นส วนๆ การระบ และการประเม นป ญหา โอกาส ข อจ าก ด และความต องการ จากน น น กว เคราะห ระบบตรวจสอบค าตอบท เป นทางเล อกส าหร บการปร บปร งสถานการณ ป จจ บ น ก าหนดทางเล อกท ด ท ส ด (optimum) หร ออย างน อยทางเล อกท พ งพอใจ (satisfactory) หร อแผนการ ด าเน นการ รวมท งตรวจสอบแผนก บระบบท งหมด การบร หารระบบหมายถ งประเด นเช งธ รก จ เทคโนโลย และองค การท เก ยวก บการสร าง การบ าร งร กษา และการท าการเปล ยนแปลงให ก บระบบ

การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ หน า 2-2 การใช ว ธ การเช งระบบม ความส าค ญต อความส าเร จของการบร หารโครงการ ผ บร หารระด บส ง และผ จ ดการโครงการต องท าตามปร ชญาระบบเพ อให เข าใจว าโครงการม ความส มพ นธ ก บองค การ ท งหมดอย างไร ผ จ ดการโครงการต องใช การว เคราะห ระบบเพ อก าหนดความต องการ ต องใช การบร หาร ระบบเพ อระบ ประเด นหล กทางด านธ รก จ เทคโนโลย และการว เคราะห ความส มพ นธ ระหว างองค การก บ แต ละโครงการเพ อก าหนดผ ม ส วนได ส วนเส ยท ส าค ญ 2.3 ต วแบบวงกลมสามวงส าหร บการบร หารโครงการ ร ปท 2.1 ค อ ต วแบบวงกลมสามวงส าหร บการบร หารโครงการจ ดหาคอมพ วเตอร โน ตบ ค (notebook computer) วงกลมแต ละวงหมายถ ง ธ รก จ (business) องค การ (organization) และ เทคโนโลย (technology) ท งสามวงม ผลกระทบอย างส งต อการเล อก และการบร หารโครงการให ส าเร จ ว ทยาล ยม ค าใช จ ายอะไร น กศ กษาต องเส ยค าใช จ ายอะไร ผลกระทบต อการลงทะเบ ยนค ออะไร ธ รก จ องค กร เทคโนโลย โครงการจ ดหาโน ตบ คกระทบต อน กศ กษาท งหมดหร อ เฉพาะน กศ กษาบางสาขา โครงการน กระทบต อน กศ กษาท ม เคร องคอมพ วเตอร แล ว อย างไร ใครเป นคนอบรมให ก บน กศ กษาและพน กงานของคณะ ใครเป นผ บร หารและสน บสน นการอบรม โน ตบ คควรจะใช ระบบปฏ บ ต การแบบใด ซอฟท แวร อะไรท ควรจะลงในเคร องโน ตบ ค รายละเอ ยดข อก าหนดฮาร ดแวร ม อะไร ฮาร ดแวร จะม ผลกระทบต อ LAN และการเข าถ งอ นเตอร เน ตอย างไร ร ปท 2.1 ต วแบบวงกลมสามวงส าหร บการบร หารโครงการ (Schwalbe, 2007) ผ ม ว ชาช พทางเทคโนโลย สารสนเทศชอบว นวายอย ก บเทคโนโลย การแก ป ญหาท เก ดข นในแต ละว น และชอบก งวลก บป ญหาของคน หร อการเม องท ปรากฎในองค การ ขณะเด ยวก น ผ ม ว ชาช พทาง เทคโนโลย สารสนเทศย งละเลยประเด นส าค ญทางธ รก จ เช น ความค มค าทางด านการเง น การใช ว ธ แบบองค รวมช วยให ผ จ ดการโครงการบ รณาการประเด นทางธ รก จ และองค การเข ามาในการวางแผน

การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ หน า 2-3 2.4 ความเข าใจองค การ 2.4.1 กรอบขององค การ องค การสามารถมองด วยกรอบท แตกต างก นได 4 กรอบค อ กรอบโครงสร าง กรอบ ทร พยากรมน ษย กรอบการเม อง และกรอบส ญล กษณ ผ จ ดการโครงการต องเร ยนร ท จะท างานก บกรอบ เหล าน กรอบโครงสร าง (structural frame) เป นกรอบท เน นโครงสร างองค การ ความ แตกต างของบทบาท และความร บผ ดชอบของกล ม เพ อให บรรล เป าหมายและ นโยบายท ก าหนดโดยผ บร หารส งส ด รวมท งการประสานงานและการควบค ม ประเด นส าค ญท เก ยวก บเทคโนโลย สารสนเทศค อ องค การควรให บ คลากรทาง เทคโนโลย สารสนเทศรวมศ นย ท แผนกหน ง หร อกระจายไปอย ในแผนกต างๆ เป น ต น กรอบทร พยากรมน ษย (human resources frame) เป นกรอบท เน นความ สอดคล องก นระหว างความต องการขององค การก บความต องการของคน ซ งจะไม ค อยสอดคล องก น เช น โครงการจะม ประส ทธ ภาพ ถ าบ คลากรท างานอาท ตย ละไม น อยกว า 80 ช วโมง เป นเวลาหลายเด อน ตารางการท างานน ข ดแย งก บช ว ตของ บ คลากร ประเด นทางเทคโนโลย สารสนเทศท เก ยวข องก บกรอบทร พยากรมน ษย ค อ การขาดแคลนบ คลากรท ม ท กษะทางเทคโนโลย สารสนเทศภายในองค การ และ ตารางเวลาท ไม สอดคล องก บความเป นจร งท บ บบ งค บโครงการ กรอบการเม อง (political frame) เป นกรอบท เน นการเม องของบ คคลและการเม อง ขององค การ การเม องในองค การจะอย ในร ปของการแข งข นระหว างกล ม หร อ ระหว างบ คคล เพ ออ านาจและความเป นผ น า กรอบการเม องสมม ต ว าองค การค อ การรวมก นของบ คคลต างๆ และกล มท สนใจ การต ดส นใจท ส าค ญค อ การจ ดสรร ทร พยากรท ขาดแคลน การแข งข นก นเพ อให ได ทร พยากรท ขาดแคลนท าให เก ด ความข ดแย ง และการใช อ านาจเพ อให ได ทร พยากรน น ผ จ ดการโครงการต องให ความสนใจในประเด นการเม องและอ านาจ ผ จ ดการต องร ว าใครเป นฝ ายตรงข าม ใครสน บสน นโครงการ ประเด นท ส าค ญทางเทคโนโลย สารสนเทศท เก ยวข องก บ กรอบการเม องค อ การเคล อนย ายอ านาจจากการท างานรวมศ นย ไปย งหน วย ปฏ บ ต งาน หร อจากผ จ ดการตามหน าท (functional manager) เป น ผ จ ดการ โครงการ

การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ หน า 2-4 กรอบส ญล กษณ (symbolic frame) เป นกรอบท เน นส ญล กษณ และความหมาย ส งท ส าค ญในเหต การณ ใดๆ ในองค การอาจไม ใช ส งท ได เก ดข นจร งๆ แต ต อง พ จารณาท ความหมาย เช น การท ผ บร หารส งส ดขององค การเป ดการประช ม โครงการเป นส ญญาณท ด หร อเป นการค กคาม กรอบส ญล กษณ ย งม ความส มพ นธ ก บว ฒนธรรมองค การ เช น การแต งกาย จ านวนช วโมงการท างาน การด าเน นการ ประช ม โครงการเทคโนโลย สารสนเทศหลายๆ โครงการเป นโครงการระหว าง ประเทศ และม ผ ม ส วนได เส ยมาจากว ฒนธรรมท หลากหลาย ความเข าใจ ว ฒนธรรมเหล าน เป นส วนท ส าค ญของกรอบส ญล กษณ 2.4.2 โครงสร างองค การ โครงสร างองค การม 3 แบบค อ โครงสร างตามหน าท (functional structure) โครงสร าง แบบโครงการ (project structure) และโครงสร างแบบแมทร กซ (matrix structure) ด งแสดงในร ปท 2.2 โครงสร างองค การม อ ทธ พลต อโครงการสร ปในตารางท 2.1 โครงสร างตามหน าท โครงสร างตามหน าท ม ล กษณะเป นล าด บข น โดยม ผ บร หารส งส ดอย ระด บบนส ดท รองประธาน หร อ ผ จ ดการฟ งก ช นต างๆ ต องรายงาน เช น ผ จ ดการโรงงาน ผ จ ดการทร พยากรมน ษย ผ จ ดการเทคโนโลย สารสนเทศ เป นต น พน กงานแต ละแผนกจะม ความเช ยวชาญเฉพาะ โครงสร างตาม หน าท เป นโครงสร างท ย ดหย นในการใช บ คลากรท างานให โครงการ เน องจากบ คลากรสามารถกล บไป ท างานประจ าของตนได ท นท ท โครงการส นส ด โครงการสามารถใช ผ เช ยวชาญในแผนกท างานนอกเวลา ได ในทางตรงก นข าม โครงสร างองค การแบบน ส งผลกระทบต อโครงการค อ ผ จ ดการโครงการไม ม อ านาจบ งค บบ ญชา การขอความร วมม อจากแผนกอ นๆ อาจท าได ยาก แต ละแผนกม งเน นแต โครงการ ของตนเอง บ คลากรอาจให ความสนใจน อย เพราะค ดว าเป นการเพ มภาระ โครงสร างแบบโครงการ โครงสร างแบบโครงการม โครงสร างเป นล าด บข นเช นเด ยวก น แต แทนท จะเป นรอง ประธาน หร อผ จ ดการท รายงานต อผ บร หารส งส ด กล บเป นผ จ ดการแผนงาน (program) ท รายงานต อ ผ บร หารส งส ด ผ ร วมงานในแผนงานม ท กษะท หลากหลายเพ อท างานโครงการต างๆ ได สมบ รณ โครงสร างองค การแบบน สามารถท าโครงการได เสร จอย างรวดเร ว ผ จ ดการโครงการม อ านาจเต มท และ ม ผ ร วมงานท อ ท ศเวลาให ก บโครงการอย างเต มท โดยม เป าหมายร วมก น การส อสารก บผ บร หารระด บส ง ท าได อย างรวดเร ว ถ งแม ว าผ จ ดการโครงการจะม อ านาจส งส ดในโครงสร างแบบโครงการ แต การจ ดแบบ

การบร หารโครงการและบร บทเทคโนโลย สารสนเทศ หน า 2-5 น ไม ม ประส ทธ ภาพ การมอบหมายพน กงานให ท างานเต มเวลา เป นการใช ทร พยากรไม เหมาะสม เช น ถ าคนเข ยนเอกสารเช งเทคน คถ กมอบหมายให ท างานเต มเวลาก บโครงการหน ง แต อาจไม ม งานให ท าใน บางว น องค การย งต องจ ายเง นให พน กงานคนน นเต มเวลา การจ ดแบบโครงการอาจท าให ไม เก ดการ ประหย ด ร ปท 2.2 โครงสร างองค การ (Schwalbe, 2007)