Repositioning Thailand

Transcription

1 ย ทธศาสตร และแนวทาง การส งเสร มการค าระหว างประเทศ Repositioning Thailand กรมส งเสร มการค าระหว างประเทศ กระทรวงพาณ ชย 1

2 ท ศทางความเปล ยนแปลงในการค าระหว างประเทศ ( ) 3

3 การกระจายตลาดส งออก ตลาดใหม (ศ กยภาพส ง+รอง) โตข นจาก 47% เป น 68.4% (ตลาดเอเช ยม ส ดส วนส งถ ง 49%) ตลาดด งเด มลดลงจาก 50.5% เป น 28.7% ประเทศ ม ลค า (ล าน US$) ส ดส วน (%) ป 1997 ป 2012 ป 1997 ป ตลาดด งเด ม 29,456 65, สหร ฐอเมร กา 11,316 22, สหภาพย โรป (15) 9,274 19, ญ ป น 8,866 23, ตลาดใหม ของไทยท ม ศ กยภาพส ง 21, , จ น 1,750 26, อาเซ ยน (9) 12,716 56, อาเซ ยน (5) 11,083 39, CLMV 1,692 17, เอเช ยใต 795 7, ฮ องกง+เกาหล ใต +ไต หว น 6,085 19, ตลาดใหม ของไทยท ม ศ กยภาพรอง 5,993 44, ลาต นอเมร กา 694 7, ทว ปแอฟร กา 1,005 8, ทว ปออสเตรเล ย 1,107 11, ตะว นออกกลาง(15) 2,023 11, ร สเซ ย CIS และสหภาพย โรป (12) 527 3, ตลาดอ นๆ 1,484 5, รวม 58, ,

4 โครงสร างส นค าส งออกของไทย % ส นค าแร และ เช อเพล ง ส นค าอ ตสาหกรรม ส นค าอ ตสาหกรรม การเกษตร ส นค าเกษตรกรรม ส ดส วนส นค าส งออก หน วย : ส ดส วนร อยละต อการส งออกท งหมด ส นค าอ ตสาหกรรม 72.3% 75.1% ส นค าเกษตรกรรม 14.0% 10.3% ส นค าอ ตสาหกรรมเกษตร (แปรร ป) 8.5% 7.9% ส นค าแร และเช อเพล ง 2.7% 6.7% ส นค าอ น ๆ 2.5% 0% แรงงานไทย 41.1% (ป 2010) ทางานในภาคเกษตร Sectors ท สร างม ลค าเพ ม : เกษตรแปรร ปและอาหาร, OTOP, Lifestyle, ส นค าอ ตสาหกรรมท ใช R&D

5 โครงสร างผ ประกอบการส งออกของไทย 6.7 ล านล านบาท ม ลค าส งออก 2554 ม ลค าส งออก 2555 ระหว าง มกราคม ก นยายน : 9.64 ล านล านบาท GDP ของประเทศ ส งออกท งหมด SMEs ส งออก 29% 60% 10.5 ล านล าน เปร ยบเท ยบการม ลค าการส งออกท งหมด ก บม ลค า การส งออก SMEs ป 2554 * Y = C + I + G + (X - M) * เศรษฐก จของประเทศพ งพาภาคการส งออก SMEs เป นส วนประกอบสาค ญของภาคการส งออก ผ ส งออก ป ,000 ราย 92.5% ผ ส งออก ท งหมด ผ SMEs ส งออก เปร ยบเท ยบผ ประกอบการส งออก ป 2554 * เพ มม ลค าส นค า ขยายตลาด เพ มจานวนผ ประกอบการ SMEs ภาคส งออก 92.5% ของผ ส งออกเป นผ ประกอบการ SMEs 7

6 ป ญหาอ ปสรรคด านการส งออกของไทย 1. ขาดแคลนว ตถ ด บในหลายอ ตสาหกรรม 2. ขาดแคลนแรงงานท ง Unskilled และ Skilled 3. กฎระเบ ยบหลายส วนท เก ยวข องก บการทาธ รก จการค าระหว างประเทศย งล าสม ย และการปร บโครงสร างภาษ ศ ลกากรย งไม สมบ รณ เช น อ ตราภาษ นาเข าว ตถ ด บ บางส วนย งส งกว าส นค าสาเร จร ป เป นต น 4. ต นท นด านโลจ สต กส ของไทยย งอย ในระด บค อนข างส ง เม อเท ยบก บประเทศค แข ง 5. ผ ประกอบการไทย โดยเฉพาะอย างย ง SMEs ม อ ปสรรคในการเข าถ งแหล งเง นท น และข อม ล และขาดท กษะด านการใช ภาษาอ งกฤษ 6. มาตรการก ดก นทางการค าของประเทศค ค าม ร ปแบบท หลากหลายและซ บซ อน มากย งข น 7. ต นท นแฝงและความเส ยงในการดาเน นธ รกรรมทางเง นในประเทศท เป นตลาดใหม เช น จ น พม า อ นเด ย ร สเซ ย ประเทศในแอฟร กา เป นต น 8

7 ว กฤตเศรษฐก จและผลกระทบ ( ) 9

8 Global Financial Crisis 2009 Global Economic Downturn 2011 Euro Zone Economy Falls Deeper into Recession. การแข งข นส ง การก ดก นทาง การค าส ง การขยายต วของ เศรษฐก จโลก อย ในระด บต า GDP (YOY) World (%) Advanced Markets (%) ป ญหา หน สาธารณะ กล มย โรป ญ ป น การค าโลก ชะลอต ว การนาเข าของ ตลาดสาค ญ หดต ว Emerging Markets (%) Import (YOY) Japan (%) EU (%) USA (%) ท มา : International Monetary Fund, World Trade Atlas 10

9 มองไปข างหน า ( ) 11

10 Modern World Economy Digital Economy Globalization & Liberalization Climate Changes Demographic Changes ความก าวหน าทางเทคโนโลย กาล งปฏ ร ปภาคการส อสาร การขนส ง การผล ต การค า และการบร โภคส เศรษฐก จย คใหม การเป ดเสร ทาให การแข งข นทางการค าเข มข นข น FTAs เป นเคร องม อสาค ญในการขยายตลาดและสร างพ นธม ตร ม การนามาตรการก ดก นทางการค า (NTBs) มาใช มากข น Tariff Reduction กระต นการนาเข าเพ มข นส ง ในช วง 30 ป ท ผ านมา ภ ยธรรมชาต ก อความเส ยหายทางเศรษฐก จ เพ มข นมากกว า 3 เท าต ว น าท วมในไทยในป 2011 ส งผลเส ยหายในวงกว างตลอด International Supply Chain ถ ง 45,000 ล าน USD หลายประเทศเข าส งคมผ ส งอาย (Aging Society) เช น ญ ป น บางประเทศเข าส ส งคมหน มสาว เช น อ นเด ย Asian Century เอเช ยจะเป นศ นย กลางเศรษฐก จโลก แทนท สหร ฐฯและย โรป 12

11 โอกาสและความท าทายป ASIA AEC Domestic Asian Century เศรษฐก จเอเช ยขยายต วอย างต อเน อง ประชากรม รายได ส งข น ทาให ม กาล งซ อส งข น ภาคอ ตสาหกรรมการผล ตของไทย/อาเซ ยนเผช ญก บการแข งข นก บจ นร นแรงย งข น ว กฤต หน สาธารณะย โรปทาให อาเซ ยนและจ นห นมาค าขายในภ ม ภาคมากข น ความข ดแย งทางการเม องของจ นก บประเทศญ ป น เกาหล ใต ไต หว น ได สร างโอกาส ทางเศรษฐก จแก ไทยและประเทศค ค าอ นๆ มากข น AEC เป น Building Block to Thailand s Economic Future ส AEC ในป 2015 โดยไทยเป น Gateway to Mainland Southeast Asia Dual Track Policy: พ ฒนาตลาดภายในประเทศขยายส ดส วนบร โภค ลดการพ งพาการค าก บต างประเทศ ม งลดความยากจน

12 เป าหมายในการพ ฒนาเศรษฐก จไทยย คใหม ถอดสล ก Middle Income Trap Sustainable Competitiveness Quality& Standards Efficiency& productivity Relocation of Light Industries International Business Development Move Up Value Chain Higher Value-chain, more capital intensive manufacturing Development of Services sector Knowledgebased economy Value Creation Creativity + Innovation Moving From OEM to ODM Thai Brands Entrepreneurships 15

13 16 กรอบภารก จกรมส งเสร มการค าระหว างประเทศ ตลาด ส นค าและบร การ ผ ประกอบการ ป จจ ยพ นฐาน ช แนะช องทางการค าและการป อง นความเส ยง เจาะตลาดใหม ร กษาและขยายตลาดเด ม ยกระด บค ณภาพและมาตรฐานของส นค าและบร การของไทย และหล กเล ยงการแข งข นในตลาดระด บล าง สร างม ลค าเพ มทางเศรษฐก จ สร างเสร มองค ความร เพ อพ ฒนาความสามารถของ ผ ประกอบการโดยเฉพาะอย างย ง SMEs ให แข งข นได อย าง ย งย นในตลาดไทยและตลาดต างประเทศ สร างเสร มความแข งแกร งด านป จจ ยพ นฐาน: ท น/บ คลากร/ ว ตถ ด บ/เทคโนโลย /ข อม ล/ Connectivity พ ฒนาความส มพ นธ ก บค ค าอย างย งย น

14 17 1. บทบาทกรมส งเสร มการค าระหว างประเทศ Trade Promotion Product and Market Development Trade Facilitation เช น One Stop Service Center Consultation & Solution Provider 5. SME Entrepreneurship Development

15 กลย ทธ ตลาดและส นค า 27

16 (1) ตลาดส งออกและกล มส นค า/บร การเป าหมาย กล ม 1 : ตลาดใหม ของไทยท ม ศ กยภาพส ง (โอกาสส ง ความ เส ยงส ง) 1.1 เอเช ยตะว นออกเฉ ยงใต (ASEAN) 1.2 เอเช ยตะว นออก 1.3 เอเช ยใต กล ม 2 : ตลาดใหม ของไทยท ม ศ กยภาพรอง (โอกาสส ง แต เอกชนไทยย งสนใจน อย) กล ม 3 : ตลาดด งเด ม (มาตรฐานส ง เข าตลาดยาก แต ค าย งย น) 2.1 กล ม EFTA และ NORDICs 2.2 ตะว นออกกลาง 2.3 ลาต นอเมร กา 2.4 แอฟร กา 3.1 สหร ฐฯ 3.2 EU 3.3 ญ ป น 28

17 มาตรการผล กด นการส งออก ป

18 เป าหมายแผนปฏ บ ต การส งเสร มการส งออก ป ร กษาส วนแบ งตลาดของไทยในตลาดด งเด ม และขยายการส งออกไปย งตลาดใหม ของไทยท ม ศ กยภาพส งและศ กยภาพรอง 2. ม ผ ประกอบการ SMEs ไปดาเน นธ รก จในต างประเทศมากข น 3. พ ฒนาผ ส งออกกลางให แข งแรง เป นสากล และม จานวนมากข น (ป จจ บ นม จานวน ร อยละ 29 ของยอดส งออกรวม) เพ อรองร บการขยายต วของการค าในภ ม ภาคเอเช ย 4. ยกระด บผ ประกอบการไทยจาก OEM เป น ODM ให เพ มมากข น 5. เพ มจานวนบร ษ ทไทยให เป น Fair Trade Companies มากย งข น 6. เพ มจานวนแบรนด ส นค าและบร การของไทยให เป นท ยอมร บในตลาดต างประเทศ 41

19 42 กลย ทธ การส งเสร มการค าระหว างประเทศ (Strategic Approaches) 1. เจาะและพ ฒนาตลาดเช งล ก : Vertical Approach (Target Markets & Sectors) 2. ดาเน นก จกรรมแบบควบรวมส นค าและบร การท เก ยวเน อง : Cluster-Based Approach (Combination of Goods & Services) 3. สร างความใหม และแตกต างในการดาเน นก จกรรมส งเสร มการค า (Tailor-Made Approach) รวมท งส งเสร มการสร างนว ตกรรมส นค า/บร การของไทย 4. ค ดกรองค ค าและส นค าเพ อสร างความเช อถ อและความย งย นในการทาธ รก จ : Business Reliability Assessment 5. เข าถ งค ค า (ผ ซ อ) : Knock-Door Approach 6. เด นตาม trends เช น ส นค า/บร การด านการร กษาส ขภาพและส งแวดล อม 7. สร างผลประโยชน ร วมก บประเทศค ค า : Win-Win (Benefit Sharing) 8. ใช ส อด จ ตอล (Digital Commerce) และ Social Media 9. สร างพ นธม ตรและบ รณาการระหว างหน วยงานภาคร ฐ เอกชน และสถาบ นว ชาการ: Public-Private Partnership (PPP)&Public-Private-Academic Partnership( PPA)

20 44 โครงการสาค ญด านการส งเสร มการค าระหว างประเทศ ป โครงการ Knock-Door เพ อบ กเจาะตลาดเช งร ก Quick Win 1.1 Cluster-Based เช น ผลไม อาหาร ข าว ช นส วนยานยนต เป นต น 1.2 Market-Based เช น อ นโดน เซ ย (อาเจะห ) ฟ ล ปป นส เป นต น 2. โครงการ SMEs Pro Active Quick Win 3. โครงการส งเสร ม OTOP และ OTOP Online (ในกรอบ Thaitrade.com) 4. โครงการ Thailand Sourcing Fair (ม.ย.2556) Quick Win 5. โครงการ PPP Facilitation (G2B) 6. โครงการสร างเพ ม OEM เป น ODM 7. โครงการ Thailand Fair Trade 8. โครงการ Supply Chain Solution Online (ในกรอบ Thaitrade.com) 9. โครงการจ ดต งศ นย Supply Chain Solution 10. โครงการ Thais buy Thais Quick Win 11. ศ นย บร การธ รก จการค าระหว างประเทศ (Ease of Doing Business) 12. ศ นย พ ฒนาการค าและธ รก จไทยในประชาคมเศรษฐก จอาเซ ยน (1+9 แห งท วอาเซ ยน) 12.1 โครงการ AEC Young Blood 12.2 โครงการ Market Intelligence

21 การบ รณาการก บหน วยงานท เก ยวข อง 46

22 ความส มพ นธ ระหว างการท องเท ยว-การค า-การลงท น Trade Export +Import Investment Tourism

23 บ รณาการ ต นน า กลางน า ปลายน า ต างประเทศ/ในประเทศ ป จจ ยการผล ต มาตรฐานการผล ต การลงท น กฎหมายและภาษ ใน การประกอบธ รก จ (คน/ว ตถ ด บ/เทคโนโลย /การเง น) กษ./อก./กค./ รง./พณ. พ ฒนาส นค า/บร การ มาตรฐานและค ณภาพ ส นค า/บร การ ห อง Lab อก./พณ./สธ. Trade Infrastructure คม./กค./พณ./ICT ต างประเทศ/ในประเทศ พ ฒนาและอานวย ความสะดวกด าน การตลาด มาตรการก ดก นทาง การค า (NTBs) พณ./กษ./ อก./กต. 48

24 แนวทางบ รณาการเพ อส งเสร มการลงท น 49

25 การส งออกม ความเช อมโยงก บการลงท นจากต างประเทศ (FDI) 51% ของม ลค าการส งออก (ป 2010) มาจากการลงท นของ ต างชาต (MNCs) ใน sectors สาค ญๆ เช น อ เล กทรอน กส ยานยนต และส วนประกอบ เคร องใช ไฟฟ าและ ส วนประกอบ อาหาร/เกษตรแปรร ป ผลการรวบรวมโดย Mckensy: ป 2010 ผ ส งออกจานวน 24,000 ราย ประกอบด วย MNCs, ผ ส งออกรายใหญ (ม ลค าส งออก >150 ล านเหร ยญสรอ.) ผ ส งออกรายเล กและกลาง (ม ลค าส งออก <150 ล านเหร ยญสรอ.) 50

26 การส งเสร มการลงท นโดยตรงจากต างประเทศ (Inbound) ว ตถ ประสงค การส งเสร มลงท นโดยตรงจากต างประเทศ เพ อเพ มความสามารถในการแข งข นและสร างม ลค าเพ มให ก บส นค าไทย เพ มรายได จากการลงท นโดยตรงและการส งออกของต างชาต ในไทย เพ มบทบาทของไทยในฐานะ Supply Chain ของโลก ประเทศเป าหมาย ลาด บความสาค ญ ประเทศเป าหมาย 1 ย โรป ญ ป น อเมร กาเหน อ 2 จ น เกาหล ใต ไต หว น 3 ออสเตรเล ย น วซ แลนด ส งคโปร 51

27 ตลาดและส นค าเป าหมายท จะส งเสร มการมาลงท นในไทย (Inbound) เกษตรแปรร ป สาขาอ ตสาหกรรมเป าหมาย ยานยนต & ช นส วนโดยเฉพาะอย างย งยานยนต ร นใหม เช น EV, FFV, Fuel Cell และช นส วนท ใช เทคโนโลย ส งใน การผล ต E & E โดยเฉพาะอย างย ง HDD และช นส วน เซลล แสงอาท ตย และElectronic Design เคร องจ กรและอ ปกรณ Creative Industries เช น Software & Animation, Design Center บร การม ลค าเพ มส ง เช น ROH พล งงานทดแทน เทคโนโลย ข นส ง เช น Biotech, Nanotech, Bioplastics ส งแวดล อม เช น การบาบ ดของเส ย การนาว สด ท ไม ต องการใช แล วกล บมาใช ใหม เป นต น ท มา : BOI ประเทศเป าหมาย ย โรป ญ ป น เกาหล ไต หว น ออสเตรเล ย น วซ แลนด สหร ฐฯ ย โรป (เช น เยอรมน ฝร งเศส สหราชอาณาจ กร อ ตาล สเปน) ญ ป น เกาหล จ น ไต หว น ออสเตรเล ย อ นเด ย อเมร กาเหน อ ย โรป (เช น กล มเบเนล กซ สเปน สว เดน) ญ ป น เกาหล ไต หว น ฮ องกง สหร ฐฯ ย โรป ญ ป น เกาหล จ น ไต หว น อเมร กาเหน อ ย โรป อเมร กาเหน อ ย โรป ญ ป น จ น ฮ องกง อเมร กาเหน อ ย โรป ญ ป น เกาหล จ น ไต หว น อเมร กาเหน อ ย โรป (เช น เยอรมน ออสเตร ย สว ตเซอร แลนด นอร เวย สว เดน ญ ป น ไต หว น ออสเตรเล ย น วซ แลนด ) ย โรป (เช น เยอรมน ออสเตร ย สว ตเซอร แลนด ญ ป น 52

28 การส งเสร มการลงท นไทยในต างประเทศ (Outbound) ว ตถ ประสงค การส งเสร มลงท นไทยในต างประเทศ เพ อเพ มความสามารถในการแข งข นและสร างม ลค าเพ มให ก บผ ประกอบการไทย เพ มรายได แก ประเทศจากผลกาไรจากการไปลงท นในต างประเทศ เพ มบทบาทของไทยในประชาคมเศรษฐก จโลก ประเทศเป าหมาย ลาด บความสาค ญ ประเทศเป าหมาย 1 อ นโดน เซ ย พม า เว ยดนาม 2 ประเทศอาเซ ยนอ นๆ จ น อ นเด ย 3 ตะว นออกกลาง เอเช ยใต และแอฟร กา 53

29 ตลาดและส นค าเป าหมายในการส งเสร มการลงท นไทยในต างประเทศ (Outbound) ประเทศ เป าหมาย ธ รก จเป าหมาย อาเซ ยน เกษตร แปรร ปอาหาร เคร องด ม ธ รก จเก ยวข องก บทร พยากรธรรมชาต เช น แร ธาต พล งงาน และว ตถ ด บการเกษตร ธ รก จท ใช แรงงานเข มข น (กล ม CLMV) ธ รก จท ไม ได ร บ GSP จากประเทศพ ฒนา ว สด ก อสร าง อ ตสาหกรรมพ นฐาน จ น เกษตร แปรร ปอาหาร เคร องด ม ธ รก จยานยนต ป โตรเคม, กระดาษ บร การท องเท ยว/ก จการท เก ยวข อง เช น ร านอาหาร โรงแรม ธ รก จส ขภาพ สปา อ นเด ย ยานยนต เกษตร แปรร ปอาหาร เคร องด ม ท องเท ยว/ก จการท เก ยวข อง เช น ร านอาหาร โรงแรม ธ รก จส ขภาพ สปา ก อสร าง พ ฒนาอส งหาร มทร พย ท มา : BOI 54

30 แนวทางการบ รณาการระหว าง DITP และ BOI ลาด บ ข อเสนอแนวทางความร วมม อ 1. การเช อมโยงข อม ล/ส งต อ ผ ประกอบการ 1. การเช อมโยง link ส ข อม ลด านการค าและด านการลงท นระหว างก น 2. การแลกเปล ยนข อม ล และเอกสารส อประชาส มพ นธ เพ อเผยแพร ให แก ผ ประกอบการ 3. การส งต อผ ประกอบการท มาขอคาแนะนาด านการลงท นจากกรมฯ 2. การกาหนดย ทธศาสตร ร วมก นและบ รณาการ แผนงานส งเสร ม การ ลงท น/การดาเน นธ รก จไทย ไปย ง BOI 1. จ ดประช มร วมก นเพ อกาหนดอ ตสาหกรรม/ธ รก จเป าหมาย กาหนด ย ทธศาสตร การลงท น/การดาเน นธ รก จไทยในต างประเทศ โดย แบ งงานตามความถน ด เช น สค. ม งเน นการส งเสร ม การขยาย ธ รก จบร การไทยและอ ตสาหกรรมเบาบางประเภท ส วน BOI ม งเน นการลงท นในอ ตสาหกรรมหน ก/อ ตสาหกรรมการผล ต 2. จ ด Roadshow และ Business Matching ร วมก นระหว าง สค. BOI ททท. ในพ นท เป าหมาย เช น อ นโดน เซ ย ก มพ ชา พม า เว ยดนาม 3. แลกเปล ยนข อม ลแผนงาน/โครงการ (การจ ดคณะผ แทนการค าไป เจรจาธ รก จ การจ ดส มมนา) เพ อเผยแพร ประชาส มพ นธ การ ดาเน นโครงการแก ภาคเอกชน 4. จ ดฝ กอบรมบ คลากรของแต ละหน วยงานร วมก น เพ อแลกเปล ยน องค ความร และถ ายทอดประสบการณ 55