โดย นางน ศาร ตน คงสว สด งานว จ ย ฝ ายว ชาการ

Transcription

1 รายงานการว จ ยหน วยงาน เร อง การศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 โดย นางน ศาร ตน คงสว สด งานว จ ย ฝ ายว ชาการ งานว จ ยน เป นส วนหน งของการดาเน นงาน งานว จ ย ส งก ดฝ ายว ชาการ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ผลการตรวจสอบรายงานการว จ ย...

2 เร อง การศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญ แผนกประถม ป การศ กษา 2553 บทค ดย อ ของ นางน ศาร ตน คงสว สด งานว จ ย ฝ ายว ชาการ เสนอต อ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ประจาป การศ กษา 2553

3 น ศาร ตน คงสว สด (2553). การศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา การว จ ยคร งน ม จ ดม งหมายสาค ญ เพ อ ศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ด การศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม จาแนกตามด านต าง ๆ 4 ด าน ค อ ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน ด านการบร หารหล กส ตรและว ชาการ ด านการบร หารการจ ดการ ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน เพ อศ กษาป ญหาของบ คลากรท เก ยวข องในการพ ฒนาการจ ดการศ กษา ของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม และ ศ กษาความต องการในการพ ฒนาการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม กล มต วอย างท ใช ในการว จ ยคร งน ค อ น กเร ยน คร และผ ปกครอง จานวนท งหมด 351 คน ได มาโดยการเล อกแบบเจาะจง และเคร องม อท ใช แบบสอบถามเก ยวก บสภาพ การปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ช ดสาหร บน กเร ยน ทาข อ 1 ข อ 30 ช ดสาหร บคร ทาข อ 31 ข อ 116 และ ช ดสาหร บผ ปกครอง ทาข อ 117- ข อ 139 ม ผลการว จ ย ด งน 1. สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม จาแนกตามด านต าง ๆ 4 ด าน ค อ ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน ด านการบร หารหล กส ตรและว ชาการ ด านการบร หารการจ ดการ ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน อย ในระด บมาก โดยม ค า ร อยละส งกว าร อยละ การว จ ยพบป ญหาของบ คลากรท เก ยวข องในการพ ฒนาการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน อ สส มช ญแผนกประถม ด งน 2.1 น กเร ยนไม ทราบการปฏ บ ต เก ยวก บการจ ดให น กเร ยนม ความร เห นค ณค า และนาภ ม ป ญญาไทย ศ ลปะ ว ฒนธรรมไทยมาประย กต ใช 2.2 คร ไม ได นาว สด ท องถ นหร อว สด เหล อใช มาใช ในการผล ตส อ 2.3 โรงเร ยนให บ คลากรจากช มชนร วมเป นคณะกรรมการวางแผนการจ ดการเร ยนการสอน น อย 2.4 โรงเร ยนม โครงการปร บพฤต กรรมของน กเร ยนน อย 2.5 คร ไม ทราบข อม ลเก ยวก บการวางแผนการบร การท เน นความสะดวกรวดเร ว ความ เพ ยงพอ และค ณภาพของการบร การ เช น ความสะอาด ความปลอดภ ย และความสม าเสมอ 2.6 โรงเร ยนม แผนการร บน กเร ยนย งไม เหมาะสม และสอดคล องก บนโยบายของกระทรวง และสภาพของสถานศ กษา 2.7 โรงเร ยนย งสน บสน นการศ กษาแก น กเร ยนด อยโอกาส หร อน กเร ยนท ม ความสามารถ พ เศษน อย

4 2.8 ผ บร การย งส งเสร มให องค กรภายนอกและสภาน กเร ยนให เข ามาม ส วนร วมในการ บร หารสถานศ กษาน อย 3. การว จ ยพบความต องการในการพ ฒนาการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ด งน 3.1 กล มน กเร ยน ต องการให โรงเร ยนจ ดก จกรรมเก ยวก บการออกกาล งกาย ก ฬา ดนตร ศ ลปะ หร อชมรม เพ มข น 3.2 กล มคร ต องการให ลดภาระงานท นอกเหน อจากการเร ยนการสอนลง เพ อเน นค ณภาพ ทางการศ กษา และต องการให ส งเสร มการอบรม หร อพ ฒนาบ คลากรให ต อเน องและท วถ ง 3.3 กล มผ ปกครอง ต องการให ลดการพ ฒนาสถานท หร ออาคารลง และห นมาเน นเก ยวก บ การจ ดก จกรรมท เน นการจ ดการเร ยนการสอนท ม ค ณภาพและม ความส ขในการเร ยน

5 สารบ ญ บทท หน า 1 บทนา 1 ภ ม หล ง 1 ความม งหมายของการว จ ย 3 ประโยชน ท คาดว าจะได ร บ 3 ขอบเขตของการว จ ย 3 ประชากรและกล มต วอย าง 3 ต วแปรของการว จ ย 4 น ยามศ พท เฉพาะ 4 กรอบแนวค ด ในการว จ ย 5 สมมต ฐานการว จ ย 5 2 เอกสารและงานว จ ยท เก ยวข อง 6 โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม 6 การจ ดการศ กษาของประเทศไทย 8 ความหมายของการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน 12 การประเม นค ณภาพการศ กษา ระด บการศ กษาข นพ นฐาน รอบสาม 17 การประเม นสถานศ กษาเพ อร บรางว ลพระราชทาน 18 งานว จ ยท เก ยวข อง 19 3 ว ธ ดาเน นการว จ ย 24 ประชากรและกล มต วอย าง 24 เคร องม อท ใช ในการว จ ย 25 ข นตอนการสร างและตรวจสอบค ณภาพเคร องม อในการว จ ย 27 การเก บรวบรวมข อม ล 27 การว เคราะห ข อม ลและสถ ต ท ใช ในการว เคราะห 28 4 การว เคราะห ข อม ล 29 ผลการว เคราะห ข อม ล 29 5 สร ปผล อภ ปรายผล และข อเสนอแนะ 56 จ ดม งหมายของการว จ ย 56 สมมต ฐานของการว จ ย 56 ว ธ ดาเน นการว จ ย 56

6 บทท หน า เคร องม อท ใช ในการว จ ย 57 การเก บรวบรวมข อม ล 59 การว เคราะห ข อม ล 59 สร ปผลการว จ ย 59 อภ ปรายผลการว จ ย 61 ข อเสนอแนะ 62

7 บ ญช ตาราง ตาราง หน า 1 แสดงจานวนประชากรและกล มต วอย างของน กเร ยน ค ณคร และผ ปกครองน กเร ยน 24 ช นประถมศ กษาป ท 6 2 แสดงจานวนและค าร อยละของผ ตอบแบบสอบถาม จาแนกตามสถานภาพ 30 3 แสดงค าร อยละของระด บการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญ 30 แผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 1 ผลส มฤทธ ทางการเร ยน ของกล มน กเร ยน 4 แสดงค าร อยละของระด บการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญ 32 แผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 2 การบร หารหล กส ตรและงานว ชาการ ของ กล มคร 5 แสดงค าร อยละของระด บการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญ 36 แผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 3 งานบร หารการจ ดการ ของกล มคร 6 แสดงค าร อยละของระด บการปฏ บ ต จร งด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญ 38 แผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 4 ความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน ของกล มผ ปกครอง 7 แสดงค าเฉล ยและส วนเบ ยงเบนมาตรฐานรายข อ ของการศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร ง 40 ด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด าน ผลส มฤทธ ทางการเร ยน 8 แสดงค าเฉล ยและส วนเบ ยงเบนมาตรฐานรายข อ ของการศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร ง 42 ด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 2 การบร หารหล กส ตรและงานว ชาการ 9 แสดงค าเฉล ยและส วนเบ ยงเบนมาตรฐานรายข อ ของการศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร ง 46 ด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 3 งานบร หารการจ ดการ 10 แสดงค าเฉล ยและส วนเบ ยงเบนมาตรฐานรายข อ ของการศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร ง 48 ด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ด านท 4 ความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน 11 แสดงภาพรวมของสภาพการปฏ บ ต จร งด านท 1 ด านท 4 ของการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา

8 บทท 1 บทนา ภ ม หล ง การศ กษาเป นรากฐานท สาค ญในการสร างและพ ฒนามน ษย ให ม ค ณภาพ เป นคนเก ง คนด ม ระเบ ยบว น ย ม ความซ อส ตย ส จร ต ร บผ ดชอบต อส งคมส วนรวม ม ความสาม คค และร กชาต ตลอด จนม จ ตสาน กของความเป นคนไทย นอกจากน ย งช วยในการพ ฒนาความร ความค ด ความสามารถและ ท กษะต างๆ ทาให เก ดกระบวนการเร ยนร อย างต อเน องตลอดช ว ต ด งน น การศ กษาจ งเป นเคร องม อ สาค ญสาหร บการปร บเปล ยนช ว ตมน ษย เข าส การเปล ยนแปลงของส งคม เพ อตอบสนองต อว ถ ทางการ ดารงช ว ตและการดาเน นช ว ตอย างม ความส ข พระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ.ศ และท แก ไขเพ มเต ม (ฉบ บท 2) พ.ศ เน น ให ท กฝ ายม ส วนร วมในการจ ดการศ กษา พร อมท งให ตระหน กถ งบทบาท หน าท และพ นธก จในการ จ ดการเร ยนร เพ อสน บสน น สร างเสร มและพ ฒนาผ เร ยนให ม ค ณล กษณะตามความม งหว งของส งคม โดย เน นผ เร ยนเป นสาค ญ ท งน ผ ปกครอง คร อาจารย ผ บร หารท งภาคร ฐและเอกชนต องร วมก นจ ดการเร ยน การสอน เพ อให ผ เร ยนเก ดพ ฒนาการท สมบ รณ และสมด ลท งร างกาย จ ตใจ อารมณ สต ป ญญาและอย ในส งคมได อย างม ความส ข รวมท งม ความร ความสามารถ เจตคต และค าน ยมท จะพ ฒนาตนเองอย าง ต อเน องตลอดช ว ต โดย ร ฐต องส งเสร มและสน บสน นการกระจายอานาจการจ ดการศ กษาเพ อให องค กร ปกครองส วนท องถ น ช มชน องค การทางศาสนา และเอกชน จ ดและม ส วนร วมในการจ ดการศ กษาเพ อ พ ฒนามาตรฐานและค ณภาพการศ กษาให เท าเท ยมและสอดคล องก บแนวนโยบายพ นฐานแห งร ฐ ตามท ระบ ไว ในร ฐธรรมน ญแห งราชอาณาจ กรไทย พ ทธศ กราช 2550 มาตรา 80 (4) นอกจากน สาน กงานร บรองมาตรฐานและประเม นค ณภาพการศ กษา (องค กรมหาชน) หร อ สม ศ. ได ดาเน นการตามเจตนารมณ ของพระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ.ศ.2542 แก ไขเพ มเต ม (ฉบ บ ท 2) พ.ศ ว าด วยการประก นค ณภาพการศ กษา ท ได ย ดหล กสากลว า การประก นค ณภาพ การศ กษาช วยทาให เก ดความม นใจ ว าผ เร ยนไม ว าอย ในท องถ นใด ก จะได ร บการศ กษาท ม ค ณภาพ ใกล เค ยงก น ฉะน นการกาหนดมาตรฐานในการประเม นจานวน 14 มาตรฐานในการประเม นรอบสอง ช วงป และ ในป พ.ศ.2553 สมศ. ได กาหนดมาตรฐานในการประเม นจานวนค ณภาพ ภายนอก รอบท สาม พ.ศ จานวน 4 มาตรฐาน ค อ 1)ผลการจ ดการศ กษา 2) การจ ดการ เร ยนการสอนท เน นผ เร ยนเป นสาค ญ 3) การบร หารจ ดการศ กษา และ 4) การประก นค ณภาพภายใน ท งหมด 11 ต วบ งช เพ อใช ในการประเม นค ณภาพการจ ดการศ กษาของสถานศ กษาท วประเทศ (สมศ หน า 3 5) ซ งการจ ดการศ กษาท ด ต องม เป าหมายท ช ดเจน และ ม ครอบคล มมาตรฐานของ หน วยงานต าง ๆ จะช วยทาให สถานศ กษาน น ๆ พ ฒนาน กเร ยนได ครบถ วนท กองค ประกอบ สาน กงาน

9 คณะกรรมการข นพ นฐาน เป นอ กหน วยงานหน งท ม การกาหนดเกณฑ ในการตรวจและค ดเล อก สถานศ กษาเพ อร บรางว ลโรงเร ยนพระราชทาน ซ งได กาหนดค ณสมบ ต ของสถานศ กษา ขอบเขตการ ประเม น รายการและว ธ การประเม น เกณฑ การพ จารณาค ดเล อก ท งหมด 6 ด าน ค อ 1)ค ณภาพผ เร ยน 2)การบร หารหล กส ตรและงานว ชาการ 3)การบร หารการจ ดการ 4)ความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษา ก บผ ปกครองและช มชน 5)บ คลากรและการบร หารงานบ คลากร และ 6)ความด เด นของสถานศ กษา ซ ง แนวทางเหล าน ช วยทาให โรงเร ยนม แนวในการจ ดการศ กษา ท ม ค ณภาพส งกว าระด บมาตรฐาน(ค ม อการ ประเม นสถานศ กษาเพ อร บรางว ลพระราชทาน. 2547) โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม เป นองค กรทางการศ กษาท ม หน าท ให การศ กษาแก เด กและ เยาวชนเช นเด ยวก บโรงเร ยนของร ฐ นอกจากน สาน กงานคณะกรรมการการศ กษาเอกชน ซ งด แลกาก บ สน บสน นการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนเอกชนได กาหนดเป าหมายในการพ ฒนาการศ กษาเอกชน ค อ 1) โรงเร ยนเอกชนจ ดการศ กษาได อย างม ค ณภาพ ม ระบบการบร หารจ ดการท คล องต วท นสม ย และเป น สากล เป นองค การแห งการเร ยนร ได ร บความศร ทธาจากผ ร บบร การและช มชน 2) ผ บร หารโรงเร ยน เอกชนพ ฒนาระบบการบร หารและการจ ดการให เหมาะสมก บสภาพช มชนและส งคม 3) คร โรงเร ยน เอกชนพ ฒนากระบวนการจ ดการเร ยนการสอน ม ร ปแบบการเร ยนการสอนท หลากหลาย 4) คร โรงเร ยน เอกชนได ร บสว สด การและขว ญกาล งใจในร ปแบบต างๆ เพ อ ให สามารถดารงช ว ตอย ในส งคมอย างสงบ ส ข เป นท ยอมร บและยกย องในส งคม 5) น กเร ยนในโรงเร ยนเอกชนได ร บการพ ฒนาให ม ค ณล กษณะอ น พ งประสงค ท งด านจ ตใจและส งคม สต ป ญญา ส ขภาพพลานาม ย (สาน กงานคณะกรรมการการศ กษา เอกชน. 2545:17) การดาเน นงานของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถมได จ ดกระบวนการจ ดการศ กษา โดยกาหนด นโยบายในการจ ดแผนพ ฒนาโรงเร ยนข น เพ อใช เป นแนวทางในการพ ฒนาการจ ดการศ กษา โดย รวบรวมข อม ลจากแผนพ ฒนาเศรษฐก จและส งคมแห งชาต ฉบ บท 9 พระราชบ ญญ ต การศ กษาแห งชาต พ ทธศ กราช2542 แนวทางการจ ดการศ กษาคณะเซนต คาเบร ยล กาหนดปร ชญาของโรงเร ยน นโยบาย ของผ อานวยการ การว เคราะห ข อม ลพ นฐานและสภาพแวดล อมโดยใช เทคน ค SWOT ซ งนามากาหนด ว ส ยท ศน พ นธก จ เป าหมาย กลย ทธ มาตรการ และสภาพความสาเร จ ซ งการดาเน นการต าง ๆ ได ร บ ความร วมม อจากคณะคร น กเร ยน บ คลากรฝ ายต าง ๆ ในโรงเร ยน รวมถ งผ ปกครอง ศ ษย เก าและช มชน ด วย เพ อเป นกลไกสาค ญในไปส การปฏ บ ต งานต าง ๆ ให เป นร ปธรรมม ประส ทธ ภาพและเก ดประส ทธ ผล ต อน กเร ยนโรงเร ยนอ สส มช ญอย างย งย น (สารสนเทศสถานศ กษา. 2552) โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถมได ตระหน กถ งความสาค ญของการพ ฒนาค ณภาพผ เร ยน และ พยายามพ ฒนาว ธ การจ ดการศ กษาอย างเป นระบบ เพ อให กระบวนการจ ดการศ กษาม ความเหมาะสม ถ กต องและด ท ส ด ท งด านผลส มฤทธ ของผ เร ยน ด านการบร หารหล กส ตรและงานว ชาการ ด านการ บร หารจ ดการ และด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน การจ ดการศ กษาเป นงานบร การท

10 ต องให ความสาค ญก บความร หร อท ศนคต ของผ ใช บร การและผ ร บบร การ ซ งจะส งผลต อการดาเน นงาน จ ดการศ กษาท ม ค ณภาพอย างหล กเล ยงไม ได ด วยเหต น ผ ว จ ยเห นว าม ความจาเป นท จะต องศ กษาสภาพการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน อ สส มช ญแผนกประถม ว าม สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการศ กษาการจ ดศ กษามากน อยเพ ยงใด เพ อให ได ข อม ลนาไปจ ดทาเป นสารสนเทศเพ อการบร หาร อ นจะเป นประโยชน ต อการพ ฒนาโรงเร ยนให ม ค ณภาพ และเป นท ยอมร บจากผ เก ยวข อง ความม งหมายในการว จ ย 1. เพ อศ กษาสภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนก ประถม จาแนกตามด านต าง ๆ 4 ด าน ค อ ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน ด านการบร หารหล กส ตรและ ว ชาการ ด านการบร หารการจ ดการ ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน 2. เพ อศ กษาป ญหาของบ คลากรท เก ยวข องในการพ ฒนาการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน อ สส มช ญแผนกประถม 3. เพ อศ กษาความต องการในการพ ฒนาการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ประโยชน ท คาดว าจะได ร บ 1. ผ บร หารโรงเร ยน ทราบถ งสภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของสถานศ กษา ซ งสามารถนาผลการว จ ยไปใช ประโยชน ในการพ ฒนาโรงเร ยนให ด ย งข น 2. โรงเร ยนได ทราบถ งความค ดเห นของบ คลากรของโรงเร ยนและบ คลากรภายนอกโรงเร ยน เก ยวก บค ณภาพการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน ขอบเขตการว จ ย 1. ประชากรท ใช ในการว จ ย ประชากรท ใช ในการว จ ยคร งน ค อ บ คลากรคร จานวน 200 คน น กเร ยนระด บช นประถมศ กษา ป ท 6 จานวน 450 คน และผ ปกครองน กเร ยนระด บช นประถมศ กษาป ท 6 ท เป นกรรมการระด บ ห องเร ยน จานวน 85 คน ของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา กล มต วอย างท ใช ในการว จ ย กล มต วอย างท ใช ในการว จ ยคร งน ค อ บ คลากรคร จานวน 112 คน น กเร ยนระด บช น ประถมศ กษาป ท 6 จานวน 171 คน ผ ปกครองน กเร ยนระด บช นประถมศ กษาป ท 6 ท เป นกรรมการ

11 ระด บห องเร ยน จานวน 68 คน ของโรงเร ยน อ สส มช ญแผนกประถม ป การศ กษา 2553 ได มาโดยการ เล อกแบบเจาะจง 3. ต วแปรของการว จ ย ต วแปร ท ศ กษา : การศ กษา สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม จาแนกตามด านต าง ๆ 4 ด าน ค อ 1. ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน 2. ด านการบร หารหล กส ตรและว ชาการ 3. ด านการบร หารการจ ดการ 4. ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน ต วแปรตาม ได แก สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน อ สส มช ญแผนกประถม น ยามศ พท เฉพาะ 1. โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม หมายถ ง โรงเร ยนในส งก ดสาน กบร หารงานคณะกรรมการ ส งเสร มการศ กษาเอกชน (สช.) และสาน กงานเขตพ นท การศ กษา กร งเทพมหานคร เขต 1 ดาเน นการ บร หารงานโดยภราดาคณะเซนต คาเบร ยลแห งประเทศไทย ซ งย ายมาจากโรงเร ยนอ สส มช ญ เม อว นท 4 ธ นวาคม พ.ศ ใช ช อว า โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม 2. การจ ดการศ กษา หมายถ ง องค ประกอบท มาบ รณาการการทางานให บรรล เป าหมายของ โรงเร ยน เพ อการจ ดบร การทางการศ กษาให แก น กเร ยนและผ ปกครอง ตามกรอบแนวค ด 4 ด าน ค อ - ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน ซ งครอบคล ม ต วช ว ดมาตรฐานการศ กษาตามเกณฑ ค ณภาพ ภายนอก สมศ.รอบสาม มาตรฐานท 1 มาตรฐานท 5 - ด านการบร หารหล กส ตรและว ชาการ ซ งครอบคล ม ต วช ว ดมาตรฐานการศ กษาตาม เกณฑ ค ณภาพภายนอก สมศ.รอบสาม มาตรฐานท 6 - ด านการบร หารการจ ดการ ซ งครอบคล ม ต วช ว ดมาตรฐานการศ กษาตามเกณฑ ค ณภาพภายนอก สมศ.รอบสาม มาตรฐานท 6 - ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน ซ งครอบคล ม ต วช ว ดมาตรฐาน การศ กษาตามเกณฑ ค ณภาพภายนอก สมศ.รอบสอง มาตรฐานท 13 มาตรฐานท สภาพการปฏ บ ต จร ง หมายถ ง การดาเน นงานด านการจ ดการศ กษาของโรงเร ยนท ม พฤต กรรมการกระทาอย างเห นได ช ดเจน จนสามารถแสดงระด บการกระทาได เป น 4 ระด บ ค อ กระทา มากท ส ด กระทามาก กระทาน อย และ กระทาน อยท ส ด

12 4. ด านผลส มฤทธ ทางการเร ยน ประกอบด วย ความสามารถด านสต ป ญญา ความสามารถ ด านท กษะการจ ดการและการทางาน ส ขภาพและอนาม ย อารมณ ส งคม จ ตใจ 5. ด านการบร หารหล กส ตรและว ชาการ ประกอบด วย การจ ดทาแผนพ ฒนาค ณภาพการศ กษา การพ ฒนาหล กส ตร การเร ยนการสอน/การจ ดการเร ยนร การว ดและประเม นผล การผล ตและใช ส อ และเทคโนโลย ในการสอน การจ ดก จกรรมพ ฒนาผ เร ยน การน เทศภายใน การจ ดบรรยากาศให เอ อต อ การเร ยนร 6. ด านการบร หารการจ ดการ ประกอบด วย งานพ ฒนาบ คลากร ด านงบประมาณ งาน อาคารสถานท งานก จการน กเร ยน การจ ดระบบสารสนเทศ การสร างว ฒนธรรมการทางาน 7. ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บช มชน ประกอบด วย ด านคณะกรรมการ สถานศ กษา ด านองค กรสน บสน นจากภายนอก ด านการยอมร บซ งก นและก น ด านการส อสาร/ ประชาส มพ นธ ด านความพร อมของสถานศ กษา กรอบแนวค ดในการว จ ย ต วแปรอ สระ การแสดงระด บการปฏ บ ต ด าน ต าง ๆ ของ 1. น กเร ยน 2. คร 3. ผ ปกครอง ต วแปรตาม สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ด การศ กษา ของโรงเร ยนอ สส มช ญแผนก ประถม ประกอบด วย 4 ด าน 1. ด านผลส มฤทธ ของผ เร ยน 2. ด านบร หารหล กส ตรและงานว ชาการ 3. ด านการบร หารจ ดการ 4. ด านความส มพ นธ ระหว างสถานศ กษาก บ ช มชน สมมต ฐานในการว จ ย 1. สภาพการปฏ บ ต จร งด านค ณภาพการจ ดการศ กษาของ โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ปฏ บ ต อย ในระด บมาก (ส งกว าร อยละ 71 ข นไป)

13 บทท 2 เอกสารและงานว จ ยท เก ยวข อง การว จ ยคร งน ผ ว จ ยได ศ กษาแนวความค ดและหล กการท เก ยวข องเพ อนามาสร างกรอบแนวค ด สาหร บการว จ ยและการว เคราะห ข อม ลประกอบด วย 1. โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม 2. การจ ดการศ กษาของประเทศไทย 3. ความหมายของการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน 4. การประเม นค ณภาพการศ กษา ระด บการศ กษาข นพ นฐาน รอบสาม 5. การประเม นสถานศ กษาเพ อร บรางว ลพระราชทาน 6. งานว จ ยท เก ยวข อง 1. โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม โรงเร ยนอ สส มช ญ ก อต งโดยบาทหลวงเอม ล กอลมเบต เม อว นท 16 ก มภาพ นธ พ.ศ.2428 เพ อให การศ กษาแก เยาวชนไทย ท เขตบางร ก โรงเร นได ดาเน นการเป นท ไว วางใจของบ คคลท วไป ทาให ม น กเร ยนจานวนมากข น แต สถานท ม จานวนจาก ด ด งน น ภราดาว ร ยะ ฉ นทวโรดม อธ การโรงเร ยน สม ยน นเห นสมควรท ขยายโรงเร ยน จ งย ายไปต งอย ณ เลขท 90/1 ซอยสาทร11 แขวงยานนาวา เขต สาทร กร งเทพมหานคร เม อว นท 4 ธ นวาคม พ.ศ.2508 โดยย ายน กเร ยนช นประถมศ กษาป ท 1 4 จากเขตบางร ก มาทาการสอนย งท แห งน ใช ช อว า โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม โรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ได ร บอน ญาตให เป ดทาการสอนเม อว นท 22 พฤษภาคม พ.ศ และเร มให น กเร ยนเข าเร ยนว นแรกเม อว นท 23 พฤษภาคม พ.ศ.2509 พ ธ เป ดเม อว นท 6 พฤษภาคม พ.ศ.2510 โดย พระอ ครส งฆราชยวง น ตโย เป นผ ประกอบพ ธ เสกอาคาร และ ฯพณฯ หม อมหลวง ป น มาลาก ล ร ฐมนตร ว าการกระทรวงศ กษาธ การเป นประธานในพ ธ ป จจ บ นโรงเร ยนอ สส มช ญแผนกประถม ดาเน นการบร หารโดย ภราดาคณะเซนต คาเบร ยล แห งประเทศไทย เป นโรงเร ยนระด บประถมขนาดใหญ เป ดการสอนต งแต ช นประถมศ กษาป ท 1 6 ต งอย เลขท 90/1 ซอยสาทร 11 ถนนสาทรใต แขวงยานนาวา เขตสาทร กร งเทพมหานคร รห สไปรษณ ย โทรศ พท address : ปร ชญา ปณ ธาน ว ตถ ประสงค และนโยบายของโรงเร ยน ปร ชญา ของโรงเร ยนอ สส มช ญ

14 จ ดม งหมายของช ว ต ค อ การร จ กส จธรรมความจร ง และการเข าถ งธรรมอ นส งส ง อ น เป นบ อเก ดของช ว ต มน ษย ท กคนต องทางาน ความว ร ยะ อ ตสาหะเป นหนทางนาไปส ความสาเร จ ด งปณ ธาณ ท ว า LABOR OMNIA VINCIT ปณ ธาน ของโรงเร ยนอ สส มช ญ เราชาวอ สส มช ญ ต องต งม นในค ณธรรมของศาสนา ต องเช อม นในค ณค าและศ กด ศร ของคน ต องม งม นในความเป นเล ศด านว ชาการ ต องย ดม นในความร บผ ดชอบต อส งคม ว ตถ ประสงค ของโรงเร ยนอ สส มช ญ 1. พ ฒนาน กเร ยนให เป นบ คคลท งครบ ค อ พ ฒนาร างกาย สต ป ญญา อารมณ ส งคมและ จ ตใจ 2. ม งสร างเสร มให น กเร ยนเป นผ ท ย ดม นในหล กธรรมของศาสนา อ นจะช วยให แต ละคน สามารถดารงช ว ตอย ในโลกแห งความเป นจร ง แก ป ญหาช ว ตด วยส นต ว ธ ต ดส นใจด วย สต ป ญญา ม ความส ข มรอบคอบ และม ความร บผ ดชอบต อส งคม 3. ปล กฝ งให น กเร ยนร จ กทางานด วยความเพ ยรพยายาม อดทน อดกล น เส ยสละ ร กการ แสวงหาความร ปร บต วเข าก บส งคมและเทคโนโลย ในระด บสากล ม ค าน ยมท ถ กต อง อ น จะนาไปส ความสาเร จในช ว ต นโยบายของโรงเร ยนอ สส มช ญ 1. ให การศ กษาอบรมน กเร ยนเป นผ ม ความร ม ท กษะในระด บประถม และม ธยมอ นเป น พ นฐานในการค นคว าหาความร ต อเน องได ตลอดช ว ต 2. ปล กฝ งความร กชาต ศาสนา และพระมหากษ ตร ย อ นเป นว ถ ช ว ตของคนไทยในระบอบ ประชาธ ปไตย ร กษาศ ลปว ฒนธรรมและประเพณ อ นด งามของชาต 3. เน นความด เล ศทางว ชาการท งทฤษฎ และปฏ บ ต การเจนจ ดทางภาษาศาสตร คณ ตศาสตร และว ทยาศาสตร อ นจะช วยให น กเร ยนเป นคนม ท กษะ ม เหต ผล ม ความค ด เป นตรรกะและสร างสรรค ความม ระเบ ยบว น ยต อตนเอง เป นคนม ทรรศนะกว างขวาง 4. เน นการปฏ บ ต และปล กฝ งค าน ยมการเคารพในส ทธ ต อก นและก น ผน กกาล งทาความด ร วมก นพ ฒนาช มชนท ตนเป นสมาช กอย การจ ดการศ กษาของประเทศไทย

15 สาน กงานคณะกรรมการการศ กษาแห งชาต (2532 : 17-18) ได ให หล กการสาค ญในการจ ด การศ กษา กล าวค อ ให ผ เร ยนม พ ฒนาการท สมด ลในด านค ณล กษณะความเป นมน ษย ก บความร และ ท กษะสาหร บ การประกอบอาช พด านความร และว ฒนธรรมสม ยใหม ก บความร และว ฒนธรรมพ นบ านท สอด คล องก บสภาพการพ ฒนาทางเศรษฐก จ ส งคม และช มชนท หลากหลายเพ อการเร ยนท เหมาะสมก บ สภาพของแต ละบ คคลซ งหล กของการจ ดการศ กษาจะต องเป นไปในล กษณะท เช อม โยงก น ด งน 1. ความกว างขวางและเป นธรรม การจ ดการศ กษาท กระด บและท กประเภท ควรจ ดอย าง กว างขวางและเป นธรรม เพ อให แต ละบ คคลท ม ความแตกต างในด านเพศ ว ย ฐานะทางเศรษฐก จและ ส งคมได ม โอกาสและสามารถเข าร บบร การการศ กษาท เหมาะสมก บสภาพความต อง การและ ความสามารถ ณ ถ นท อย ของตนได ตลอดเวลาและต อเน องตลอดช ว ต โดยเฉพาะการศ กษาข นพ นฐาน น นควรจ ดอย างท วถ ง 2. ความสมด ล ควรจ ดการศ กษาให ผ เร ยนได พ ฒนาความสมด ล ระหว างป ญญา ค ณธรรม สมรรถภาพพ นฐานก บความร และท กษะสาหร บการประกอบอาช พ เพ อสร างพลเม องของประเทศท ม ค ณภาพ ค ณธรรม จร ยธรรม สามารถพ งตนเองได ในด านอาช พและความเป นอย ปร บต วได อย าง เหมาะสมก บการเปล ยนแปลงทางเศรษฐก จและส งคม ม ความค ดร เร มท จะพ ฒนาว ทยาการให ก าวหน า ตลอดจนการประย กต ใช ความร เพ อสร างสรรค และอย ร วมก นได อย างส นต ส ขในขณะเด ยวก นควรพ ฒนา ความสมด ลให ม การเร ยนร ว ทยาการสม ยใหม และว ฒนธรรมจากส งคมภายนอกท งต างประเทศและนอก ช มชนท อาศ ยก บการเร ยนร ด งเด มและว ฒนธรรมพ นบ านท ส งสมก นมาของช มชนโดยให ม การถ ายเท ความร ซ งก นและก น ระหว างความร สม ยใหม ก บว ฒนธรรมภายนอกความร ด งเด มก บว ฒนธรรมพ นบ าน เพ อให บ คคลได ร จ กตนเองและสภาพแวดล อมสามารถ ต ดส นใจและเล อกร บความร และว ฒนธรรมท ง สองประเภทด งกล าวด วยตนเองอย างเหมาะสม เพ อ ท จะนาไปพ ฒนาศ กยภาพของตนเองและส งคมได อย างม ประส ทธ ภาพอ กท งย งคงร กษาเอกล กษณ ความเป นไทยไว ได ด วย 3. ความสอดคล อง ควรจ ดการศ กษาให สอดคล องก บสภาพเศรษฐก จ ส งคมของประเทศ และส งคมในระด บต างๆ ท งในเขตเม องและชนบท เพ อให การศ กษาเป นไปในล กษณะท ส มพ นธ และ เช อมโยงก บสภาพแวดล อมว ถ ช ว ตของส งคมไทย ของช มชน ท งช มชนเม องและช มชนชนบท สามารถท จะนาไปส การเปล ยนแปลงทางเศรษฐก จและส งคมท เหมาะสมบนพ นฐานของความเป นจร งและความ เป นไปได การจ ดการศ กษาให สอดคล องก บสภาพแวดล อมทางเศรษฐก จและส งคมของช มชนท ม ล กษณะท เน นให ผ เร ยนร จ กตนเอง ร จ กช มชน ท อย อาศ ย ม ความร ส กส มพ นธ ก บช มชน ตลอดจน ตระหน กถ งความจาเป น ความต องการท จะพ ฒนาตนเองและพ ฒนา ช มชนน นให ก าวหน าไปในท ศทางท พ งประสงค ได 4. ความหลากหลาย การจ ดการศ กษาควรจ ดให ม ความหลากหลายท งในร ปแบบเน อหา และว ธ การเพ อให แต ละบ คคลสามารถใช โอกาสท ม อย เล อกเร ยนตามความถน ดความสามารถ ความ

16 ต องการและความสนใจ เพ อพ ฒนาศ กยภาพของตนเองให ได โดยเหมาะสมก บสภาพแวดล อม ทาง เศรษฐก จและส งคม ภายใต การจ ดการศ กษาท หลากหลายน จะต องจ ดให ได ตามมาตรฐานการศ กษา และสอดคล องก บนโยบายการพ ฒนาการศ กษาของชาต โดยส วนรวม ด งน นการจ ดการศ กษาจ งควรม งให ผ เร ยนม พ ฒนาการท สมด ลในด านค ณล กษณะความเป น มน ษย ความร และท กษะสาหร บการประกอบอาช พ ตลอดถ งว ฒนธรรมสม ยใหม ก บว ฒนธรรมพ น บ าน เพ อสนองต อความต องการของช มชนและประเทศชาต ทางด านแผนพ ฒนาการศ กษาฉบ บท 8 (พ.ศ ) (สาน กงานคณะกรรมการการ ศ กษาแห งชาต. 2532: 20) กล าวถ งการจ ดการศ กษาให สอดคล องก บความต องการของส งคม โดยได ตระหน กถ งความจาเป นในการพ ฒนา คน และ ค ณภาพของคน โดยเห นว า คนเป นท งป จจ ยและ ผลล พธ ท สาค ญท ส ดของการพ ฒนาประเทศ จ งเน นคนเป นศ นย กลางหร อจ ดหมายหล กของการพ ฒนา ม งให ท กคนม การพ ฒนาอย างเต มศ กยภาพและม โอกาสท จะม ส วนร วมในการพ ฒนาประเทศท กๆ ด าน อย างเต มท ซ งต องอาศ ยการมองว ส ยท ศน ของคนไทยและส งคมไทยจากฐานของการศ กษา การ ว เคราะห กระแสโลกาภ ว ตน และส งแวดล อมต างๆ ท จะม ปฏ ส มพ นธ ก บการศ กษา ท งในแง ของต วเหต และผลกระทบท จะได ร บควบค ไปก บการพ จารณาแก ไขป ญหา อ ปสรรคข อข ด ข องต างๆ ท งร ฐและ เอกชน ภาคธ รก จเอกชน น กว ชาการแขนงต างๆ เจ าหน าท ของร ฐและน กการเม อง สาหร บย ทธศาสตร การจ ดการศ กษาท จะผล ตผ เร ยนให ม ค ณล กษณะตามความต องการของ ส งคมย คไร พรมแดนได น น ประสงค ส งขะไชย (2540 : 45) ให ความเห นว า การจ ดการศ กษาควรต องม ล กษณะด งต อไปน ค อ 1. คร ม ว ส ยท ศน กว างไกลครอบคล มระบบการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน และสามารถปร บ กระบวนท ศน การจ ดการเร ยนการสอนท ม กระบวนการท ช ดเจนม งส ผ เร ยนเป นศ นย กลาง 2. ผ บร หารโรงเร ยนต องเข มแข ง สามารถพ ฒนาระบบภ ม ป ญญาในการจ ดการศ กษาท เข าใจถ งแก นแท ของกระบวนการเร ยนการสอนอย างแท จร ง และพร อมท จะพ ฒนาการศ กษาของโรงเร ยน ให เข าส ย คโลกไร พรมแดน 3. ศ กษาน เทศก พ ฒนาระบบภ ม ป ญญาด วยกระบวนการว จ ยและพ ฒนานว ตกรรมการ เร ยนการสอนท ส งผลต อคร ในการจ ดประสบการณ การเร ยนร ท เน นน กเร ยนเป นศ นย กลาง 4. การศ กษาท กคนสามารถเร ยนร ได แต เร ยนร ด วยว ธ การท ต างก นตามเอก ตบ คคลและ จ ด ให ท กคนได ร บการศ กษา ( Education for All) สามารถพ ฒนาตนเองได อย างต อเน องท งในและ นอกระบบโรงเร ยน 5. ช มชนให ความสาค ญก บการศ กษา โดยระดมสรรพกาล งท กส วนของส งคมช วยก น การศ กษาจ งเป นหน าท ของคนท กคน (All of Education)

17 6. ผ เร ยนร จ กร กษาส ทธ และหน าท ของตนเองในการศ กษาและใฝ หาความร ต อเน องตลอด ช ว ต ภ รมยา อ นทรกาแหง (2540 : 23) กล าวถ งว ตถ ประสงค ของการจ ดการศ กษา ค อ 1. ด านพ ทธ พ ส ย ( Cognitive Domain) ได แก การจ ดการศ กษาเพ อให บรรล ความร ความจา ความเข าใจ การนาไปใช การว เคราะห การส งเคราะห และการประเม นค า 2. ด านเจตพ ส ย ( Affective Domain) ค อ การจ ดการศ กษาเพ อให บรรล การร บร การตอบสนอง การเห นค ณค า การจ ดระบบและการเก ดก จน ส ย 3. ด านท กษะพ ส ย ( Psychomotor) ค อ การจ ดการศ กษาเพ อให บรรล ผลในการใช อว ยวะต างๆ ให ใช งานได อย างด เป นฐานรองร บการพ ฒนาส งคม เศรษฐก จและการเม องอย างม ความส มพ นธ ด วยความสาค ญของการจ ดการศ กษา พ ก ล ส หาพงษ (2546 : 25 29) ได กล าวถ งผลการ ศ กษาว จ ยของกองว จ ยทางการศ กษา กรมว ชาการ ซ งเช อว าว ฒนธรรมและสภาพแวดล อมของสถาน ศ กษา รวมท งการปล กฝ งค าน ยมท ถ กต องเป นป จจ ยสาค ญท จะหล อหลอมความเป นคนด ม ป ญญาและม ความส ขให ก บผ เร ยนได ซ งผลการว จ ยปรากฏผลเป นไปตามสมมต ฐานท ต งไว ด งต อไปน 1. ว ฒนธรรมสถานศ กษา ได แก หล กการบร หารแบบม ส วนร วมของท กฝ าย นโยบายการ จ ดการเร ยนการสอน ส อ อ ปกรณ ตลอดจนพ ฒนาศ กยภาพของคร พฤต กรรมการจ ดการเร ยนการสอนท เน นผ เร ยนเป นสาค ญซ งส งผลให ผ เร ยนม ความม นใจในตนเอง ใฝ ร ใฝ เร ยน กระต อร อร น ม ความส ข ม ความค ดสร างสรรค ตลอดจนการจ ดก จกรรมเด นของสถานศ กษาซ งผ เร ยนจะได ร บประสบการณ ตรงและ นาประสบการณ น นไปใช ในช ว ตประจาว นได การสร างความภาคภ ม ใจท ม ต อสถานศ กษาทาให ผ เร ยนม ความสมานฉ นท รวมถ งการม ส วนร วมของผ ปกครองในการพ ฒนาสถาน ศ กษาถ อเป นส วนสาค ญของ ว ฒนธรรมในสถานศ กษา 2. สภาพแวดล อมสถานศ กษา การจ ดสภาพแวดล อมให เอ อต อการเร ยนร ความด ความส ข ของผ เร ยนในระด บมากได แก การปล กต นไม ให ร มร นภายในสถานศ กษา การจ ดบร เวณสถานศ กษาให น าอย การจ ดสวนและปล กไม ดอกไม ประด บให สวยงาม ภายในห องเร ยนม แสงสว างเพ ยงพอ อากาศ ถ ายเทด ม อาคารเร ยนและอาคารประกอบเพ ยงพอ ผ สอนม ความร ความ สามารถ แต งกายส ภาพ เร ยบร อย ม การจ ดก จกรรมท หลากหลาย 3. ค าน ยมของสถานศ กษา ค าน ยมท เอ อต อการเร ยนร ซ งจาแนกตามค าน ยมท ปล กฝ งว ธ การ ปล กฝ งและผลท ปรากฏ อ นได แก ค าน ยมท ปล กฝ งให แก ผ สอนและผ เร ยนด านความร บผ ด ชอบ ตรงเวลา เป นคนด ม ค ณธรรมจร ยธรรม ม พฤต กรรมท พ งประสงค ม ระเบ ยบว น ยแต งกายส ภาพเร ยบร อยถ ก ระเบ ยบ ความม ส มมาคารวะ มารยาทด พ ดจาไพเราะส ภาพเร ยบร อย ม น าใจเอ ออาทรต อก น เส ยสละ ให อภ ย เมตตากร ณา การอน ร กษ ว ฒนธรรม ขนบธรรมเน ยม ประเพณ ธรรมชาต และส งแวดล อม ซ งว ธ

18 ปล กฝ งได แก การประช มคร ช แจงมอบหมาย ด แลก จกรรมโครงการต างๆ โดยเน นการทางานร วมก น การ ส งคร ไปส มมนาด งานศ กษาต อ ความเป นแบบอย างท ด ของผ บร หาร ฝ กให ผ เร ยนปฏ บ ต ตามค าน ยมของ สถานศ กษาโดยผ านก จกรรม โครงการ ม การต ดตามรายงานผล รวมถ งการประชาส มพ นธ ให คร ปล กฝ ง ค ณธรรม จร ยธรรม โดยสอดแทรกในการเร ยนการอบรมบ มน ส ยผ เร ยนท หน าเสาธง พาไปพ ฒนาจ ตท ว ด และค ายพ ทธธรรมซ งผลท เก ดข นจะทาให ผ สอนและผ เร ยนม พฤต กรรมท สถานศ กษาคาด หว งตามท ได ร บการปล กฝ งมา 4. ส งท ผ เร ยนประท บใจในสถานศ กษา ได แก คร ท สอนด ม จรรยาบรรณ ม ความเป นก นเอง ก บผ เร ยน ม แหล งการเร ยนร ส งแวดล อมด และม ส อการเร ยนการสอนเพ ยงพอ ม เพ อนด เพ อนเก ง และ ในส วนข อเสนอแนะจากผ ให ข อม ล ค อ ท กคนท กฝ ายต องร วมก นปล กฝ งค าน ยมท พ งประสงค แก ผ เร ยน และม การประเม นพฤต กรรมของผ เร ยน เพ อการปร บปร งและพ ฒนาตนเองเสมอ รวมถ งต องพ ฒนา ศ กยภาพของคร ในด านการจ ดการเร ยนการสอนอย างม ประส ทธ ภาพอย างต อเน อง อ กท งส งเสร ม ก จกรรมท หลากหลายเพ อสร างความส มพ นธ อ นด ระหว างบ าน ว ด และโรงเร ยนส ง เสร มผ ทาด ใฝ เร ยนร ด วยการให รางว ลและเป นท ยอมร บของบ คคลท วไป Smith และ Tomlinson (อ างใน ว โรจน สารร ตนะ : 27) ย งกล าวถ งป จจ ยท สาค ญของโรงเร ยนท ประสบผลสาเร จว าประกอบด วย 1. ภาวะผ นาและการบร หาร 2. การม ส วนร วมในการต ดส นใจของคร (หล กส ตร ว ธ การ การจ ดองค กร การใช ทร พยากร และนโยบายของโรงเร ยน) 3. ม บรรยากาศของการยอมร บซ งก นและก น (คร ก บคร น กเร ยนก บน กเร ยน คร ก บน กเร ยน คร ก บผ ปกครอง เป นต น) 4. ม การสอนและข อม ลย อนกล บไปในทางบวกต อน กเร ยน ด งน นจะเห นได ว าการจ ดการศ กษาได ให ความสาค ญในการพ ฒนาคนและค ณภาพของคน โดย ให คนเป นศ นย กลางของการพ ฒนาและม งให ท กคนม การพ ฒนาในท กด านอย างเต มศ กยภาพและให ม ส วนร วมในการพ ฒนาประเทศในท กๆ ด านอย างเต มท โดยประสานเช อมโยงด านความเป นธรรม ความ สมด ล ความสอดคล องก บสภาพเศรษฐก จและส งคม ภายใต การบร หารจ ดการท ด แบบม ส วนร วม ม สภาพแวดล อมท เอ อต อการเร ยนร ช มชนให ความสาค ญต อการศ กษา ผ เร ยนร จ กส ทธ หน าท ของตนเอง จ งจะทาให การจ ดการศ กษาสาเร จล ล วงไปด วยด บรรล ตามว ตถ ประสงค ของการจ ดการศ กษาของ ประเทศ 4. ความหมายของการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน

19 การจ ดการศ กษา ค อ ความพยายามของบ คคลท จะจ ดระบบงานและจ ดระบบคนเพ อให ทา งาน สาเร จตามเป าหมายอย างม ประส ทธ ภาพ (กรมว ชาการ. 2540: 3) ในอ กความหมายหน ง การจ ดการ ค อ การจ ดทาการบร หารและการควบค ม (บ ญท น ดอกไธสง : 1) ในส วนของการศ กษา ค อ กระบวนการสร างความเจร ญเต บโตงอกงาม (Process of Growth) (ชน ตา ร กษ พลเม อง : 1) ฉะน นการจ ดการศ กษาของโรงเร ยน จ งเป นความพยายามท จะจ ดระบบงาน และจ ดระบบคนเพ อให เก ดกระบวนการสร างความเจร ญเต บโตงอกงามในส วนของร างกาย อารมณ ส งคม และสต ป ญญาให เก ดข นก บน กเร ยนในโรงเร ยนได อย างม ประส ทธ ภาพ ตามแนวทางการปฏ ร ปการศ กษาอ นประกอบด วย การจ ดการศ กษา การจ ดกระบวนการเร ยนการสอน การว ดและประเม นผลและการน เทศการเร ยนการ สอน (สาน กงานคณะกรรมการประถมศ กษาแห งชาต ก : คานา) ในการจ ดการศ กษาระด บ ประถมศ กษาย ดหล กพ ฒนาการ ด งท ภ ญโญ สาธร (2526: 148) ได กล าวไว 9 ประการ ค อ 1. การพ ฒนาทางกาย ส ขภาพท งร างกายและจ ตใจ และการร กษาอนาม ยของร างกาย ท งน สถานศ กษาระด บประถมศ กษาท ม อย ท กตาบลท วประเทศ ควรจะคาน งถ งท งส ขภาพ ความปลอดภ ย จากอ บ ต เหต และภย นตรายอย างอ น การพ กผ อนหย อนใจในเวลาว าง และการสาธารณส ขของเด กและ ของช มชนท โรงเร ยนน นต งอย 2. พ ฒนาการทางส งคมและอารมณ ของแต ละบ คคล เน นการพ ฒนาจ ตใจให เข มแข ง ม นคง ควบค มอารมณ ได เพ อการอย ร วมก นโดยส นต ในส งคม 3. ความประพฤต ด ม ศ ลธรรม จรรยามารยาทและว ฒนธรรมอ นด งาม อย างท คนไทยท กคน ควรปฏ บ ต ค าน ยมอย างไทย และความเช อถ อในเร องอ นม เหต ผล ไม งมงายในส งท ไม ม เหต ผล 4. มน ษยส มพ นธ หร อการส มพ นธ ต ดต อระหว างบ คคล ซ งควรจะเป นไปด วยด ฉ นท ม ตรด วย ความส ภาพต อก น จร งใจต อก น เคารพความค ดเห นซ งก นและก น ท งน ต องไม ข ดต อหล กความเสมอภาค ความเป นธรรม และความย ต ธรรม 5. ความตระหน กย ดม นในสถาบ นสาค ญของไทย ค อ สถาบ นชาต ศาสนา พระมหา กษ ตร ย และเอกล กษณ ไทย ตลอดจนเคารพในสถาบ นการปกครองของไทย ซ งม องค สาม ค อ ศาลสถ ตย ต ธรรม สภาน ต บ ญญ ต และร ฐบาล ซ งทาหน าท บร หารราชการแผ นด นตามกฎหมายและในการควบค มด แลของ สภาน ต บ ญญ ต ซ งเป นผ แทนปวงชนชาวไทย 6. ส งแวดล อมตามธรรมชาต และทร พยากรตามธรรมชาต ตลอดจนสมบ ต ทางประว ต - ศาสตร และว ฒนธรรมของชาต ซ งท กคนควรจะหวงแหน และธารงร กษา หร อใช อย างระม ดระว ง ม ให เส ยหายเพ อล กหลานไทยในอนาคตจะได ม ส วนใช ตลอดไป 7. พ ฒนาการทางส นทร ยภาพ ได แก การฝ กห ดอบรมส งสอนให ม ความร กความช นชมและ ความน ยมในส งท ด ท สวยงามและจรรโลงใจในด านศ ลปะ ดนตร วรรณกรรม นาฏกรรม สถา ป ตยกรรม และส งประด ษฐ ท ด ท สวยงามต างๆ

20 8. การต ดต อส อความหมายเข าใจก นด วยภาษาไทยท ถ กต อง ส ภาพเหมาะสมก บบ คคลท ก คน ด วยความจร งใจและเน นการร กษาภาษาไทยไว ให ม นคงท งในการพ ด ฟ ง อ านและเข ยน ไม ว าจะเป น ร อยกรอง ร อยแก ว หร อภาษาธรรมดาท วไป 9. ความร ความเข าใจและการใช ว ธ การคานวณต างๆ เพ อประโยชน ในการครองช พ การจ ดการศ กษาของโรงเร ยน เป นการใช ป จจ บ นท ม อย และว ธ การต างๆ เพ อดาเน นการให เก ด การเร ยนร ในต วเด กน กเร ยน 4.1 การจ ดการศ กษา การจ ดการศ กษาของโรงเร ยน หมายถ งการแก ป ญหาองค การให บรรล ผลสาเร จตามเป า หมาย (ถว ล เก อก ลวงศ : 17) อ กความหมายหน ง หมายถ งการทางานของคณะบ คคลต งแต 2 คนข นไป ท ร วมก นปฏ บ ต งานให บรรล เป าหมายร วมก น (เจร ญ ไวรว จนก ล : 8) ในส วนของ โรงเร ยนในฐานะองค การท ประกอบด วยคนต งแต 2 คนข นไปมาทางานร วมก น (บ ญท น ดอกไธสง. 2540: 22) ย อมสะท อนให เห นเป าหมายของการเก ดและต องดารงช ว ตอย ได อย างม ค ณค าต อสมาช ก ฉะน น การจ ด การศ กษาของโรงเร ยน ค อ การดาเน นงานของกล มบ คคลเพ อบร การทางการศ กษาแก สมาช กในส งคมเพ อให เป นสมาช กท ด ของส งคม (หวน พ นธ พ นธ. 2529: 7) สาน กคณะกรรมการประถมศ กษาแห งชาต (2528 ก : 5) ได กาหนดภารก จของการจ ด การศ กษาในโรงเร ยนประถมศ กษาไว 6 งาน ค อ งานว ชาการ งานบ คลากร งานก จการน กเร ยน งาน ธ รการและการเง นงานอาคารสถานท และงานความส มพ นธ ก บช มชน ด งรายละเอ ยดของงานแต ละงาน ไว ด งน 1. งานว ชาการ ถ อเป นงานหล กส วนงานท เหล อเป นงานสน บสน น ซ งทางสาน ก งาน คณะกรรมการการประถมศ กษาแห งชาต (2528 ก : 16) ได กาหนดขอบข ายของงานว ชาการในราย ละเอ ยดสาหร บโรงเร ยนประถมศ กษาออกเป น 9 งาน ด งต อไปน 1.1 งานด านหล กส ตรและการนาหล กส ตรไปใช 1.2 งานการเร ยนการสอน 1.3 งานว สด ประกอบหล กส ตรและส อการเร ยนการสอน 1.4 งานว ดผลและประเม นผล 1.5 งานห องสม ด 1.6 งานน เทศการศ กษา 1.7 งานด านวางแผนและกาหนดว ธ ดาเน นงาน 1.8 งานส งเสร มการสอน 1.9 งานประช มอบรมทางว ชาการ