BAB ENAM PEMERKASAAN GURU, KEPUASAN KERJA, DAN KOMITMEN ORGANISASI. Dalam bab ini dihuraikan dapatan kajian daripada analisis data soal selidik yang

Transcription

1 BAB ENAM PEMERKASAAN GURU, KEPUASAN KERJA, DAN KOMITMEN ORGANISASI 6. Pengenalan Dalam bab ini dihuraikan dapatan kajian daripada analisis data soal selidik yang diperoleh daripada sebilangan 286 responden. Huraian dalam bahagian ini terdiri daripada latar belakang sampel, persepsi guru terhadap pemerkasaan, kepuasan kerja, dan komitmen organisasi, pengaruh pemerkasaan guru dalam enam dimensi, iaitu penglibatan dalam membuat keputusan, peningkatan profesionalisme, status, kepercayaan diri, autonomi, dan pengaruh pemerkasaan guru terhadap kepuasan kerja dan komitmen organisasi, dan yang terakhir ialah hubungan antara kepuasan kerja dengan komitmen organisasi. Data yang terkumpul telah dianalisis dengan program SPSS (Stastical Product and Service Solution) versi 5. dan statistik yang digunakan ialah kekerapan, peratus, nilai min, analisis regresi linear berganda, dan analisis korelasi Pearson. 6.2 Latar Belakang Sampel Bahagian ini menghuraikan latar belakang sampel berdasarkan item soal selidik Bahagian yang dikemukakan kepada sampel. Bahagian ini perlu untuk memperoleh profil sampel dari segi jantina, gred jawatan kepegawaian, peringkat pendidikan, bilangan tahun mengajar, dan gaji yang diperoleh dalam sebulan. 25

2 6.2. Latar Belakang Sampel Berdasarkan Jantina Jadual yang berikut menunjukkan bilangan sampel kajian mengikut jantina. Jadual 6. Latar Belakang Sampel Berdasarkan Jantina No Jantina Kekerapan (f) Peratus (%) Lelaki Perempuan Jumlah 286. Jadual 6. menerangkan bahawa sampel dalam kajian ini majoritinya ialah guru perempuan seramai 27 orang guru (75.9 peratus) sedangkan guru lelaki seramai 69 orang guru (2. peratus). Ini bermakna bahawa guru perempuan lebih ramai terlibat sebagai responden daripada guru lelaki dan fakta ini mencerminkan realiti nisbah jantina guru Sekolah Menengah Pertama Negeri di Malang Latar belakang Sampel Berdasarkan Gred Jawatan berikut: Gred jawatan guru yang wujud di Indonesia adalah seperti Jadual 6.2 yang 26

3 Jadual 6.2 Gred Jawatan Guru di Indonesia No Gred Jawatan Fungsional Gred Jawatan Golongan Guru Pertama II A 2 Guru Pertama Tingkat I II B 3 Guru Muda II C Guru Muda Tingkat I II D 5 Guru Madya III A 6 Guru Madya Tungkat I III B 7 Guru Dewasa III C 8 Guru Dewasa Tingkat I III D 9 Guru Pembina IV A Guru Pembina Tingkat I IV B Guru Utama Muda IV C 2 Guru Utama Madya IV D 3 Guru Utama IV E Sumber : Keppres No. 3 Tahun 23 Bagi guru yang dilantik menjadi pegawai pemerintah dengan pendidikan Diploma I, mempunyai gred jawatan II A. Sementara mereka yang memiliki sijil Sarjana Muda mempunyai gred jawatan IIIA. Kenaikan gred jawatan dihantar kepada pengerusi kepegawaian setiap dua tahun untuk diiktiraf dengan melampirkan aktiviti yang telah dilakukan seperti pengajaran, keaktifan dalam bidang peningkatan profesionalisme, sama ada dalam bentuk seminar mahupun bengkel, karya ilmiah yang dihasilkan dan aktiviti yang berkaitan dengan pengurusan murid. Kenaikan gred jawatan untuk guru bergantung kepada guru tersebut. Jika mereka memohon peningkatan gred 27

4 jawatan, tetapi tidak memenuhi syarat seperti yang tersebut di atas atau mereka tidak membuat rayuan peningkatan gred jawatan, maka gred jawatan guru tersebut tidak akan mengalami perubahan. Daripada soal selidik diperoleh taburan gred jawatan yang diperoleh sampel dalam melaksanakan kewajipan sebagai guru seperti Jadual 6.3 berikut: Jadual 6.3 Latar Belakang Sampel Berdasarkan Gred Jawatan Golongan No Gred Jawatan Golongan Kekerapan (f) Peratus (%) III A III B III C III D IV A Jumlah 286. Berdasarkan Jadual 6.2 seramai 3 orang guru (.8 peratus) dalam gred jawatan IIIA, 5 orang guru (.8 peratus ) dalam gred jawatan IIIB, manakala 37 orang guru (2.9 peratus) mempunyai gred jawatan IIIC, dan 59 orang guru (2.6 peratus) mempunyai gred jawatan IIID sedangkan guru dalam gred jawatan IVA seramai 5 orang guru (53.9 peratus). Ini bermakna bahawa majoriti guru memperoleh gred jawatan IV A, sedangkan mereka yang masih berada dalam gred jawatan di bawahnya adalah seramai 32 guru (6. peratus) 28

5 6.2.3 Latar belakang Sampel Berdasarkan Pendidikan Berdasarkan Undang-undang No. Tahun 25 tentang Guru dan Dosen (Pensyarah), seseorang guru Sekolah Menengah Pertama Negeri terendah berpendidikan Sarjana Muda. Daripada maklumat yang diperoleh berdasarkan soal selidik Bahagian, peringkat pendidikan guru adalah seperti Jadual 6. berikut. Jadual 6. Latar Belakang Sampel Berdasarkan Pendidikan No Pendidikan Kekerapan (f) Peratus (%) Diploma Sarjana Muda Sarjana 6 2. Jumlah 286. Daripada Jadual 6., didapati keputusan bahawa guru yang berpendidikan diploma seramai 3 orang guru (.8 peratus) dan yang berpendidikan Sarjana seramai 6 orang guru (2. peratus) dan guru yang mempunyai tingkat pendidikan Sarjana Muda seramai 29 orang guru (87. peratus). Ini bermakna bahawa majoriti guru sudah memenuhi syarat peringkat pendidikan yang harus ditempuh iaitu mempunyai pendidikan Sarjana Muda dan hanya.8 peratus yang belum memenuhi syarat iaitu masih berpendidikan pada peringkat diploma. Guru yang berpendidikan diloma, iaitu Diploma I, terdiri daripada calon guru yang mengikuti dengan masa latihan satu tahun. Bagi diploma II pula, mereka ialah calon guru yang telah menjalani latihan selama dua tahun. Guru yang mempunyai sijil 29

6 Diploma, sama ada Diploma I mahupun Diploma II dilantik sebagai guru Sekolah Menengah Pertama. Namun, sebagaimana yang dikemukakan sebelum ini, guru Sekolah Menengah Pertama terendah berpendidikan Sarjana Muda, dan guru yang mempunyai sijil diploma diharuskan untuk mengikuti pendidikan lanjutan, iaitu Sarjana Muda Latar belakang Sampel Berdasarkan Bilangan Tahun Mengajar Jadual 6.5 berikut menerangkan latar belakang sampel kajian berdasarkan bilangan tahun mengajar. Jadual 6.5 Latar Belakang Sampel Berdasarkan Bilangan Tahun Mengajar No Bilangan Tahun Mengajar (x) Kekerapan (f) Peratus (%) x 5 tahun tahun < x tahun tahun < x 5 tahun tahun < x 2 tahun x > 2 tahun Jumlah 286. Keputusan dalam Jadual 6.5 menunjukkan bahawa guru yang mempunyai pengalaman mengajar kurang daripada atau sama dengan lima tahun adalah seramai 25 orang guru (8.8 peratus), manakala yang mempunyai pengalaman mengajar lebih daripada lima tahun hingga kurang daripada tahun adalah seramai 2 orang guru (7. peratus), sedangkan seramai 3 orang guru (.8 peratus) mempunyai pengalaman 25

7 mengajar antara tahun hingga 5 tahun. Keputusan lain ialah guru yang mempunyai pengalaman mengajar lebih daripada 5 tahun hingga 2 tahun adalah seramai 65 orang guru (22.7 peratus) dan yang mempunyai pengalaman mengajar lebih 2 tahun adalah seramai 5 orang guru (5.7 peratus). Ini bermakna bahawa majoriti sampel kajian mempunyai pengalaman mengajar lebih daripada 2 tahun, iaitu seramai 5 orang guru (5.7 peratus) dan hanya sebilangan kecil mereka yang mempunyai pengalaman kurang daripada lima tahun Latar Belakang Sampel Berdasarkan Gaji Jadual 6.6 berikut menerangkan keadaan sampel berdasarkan gaji guru yang diperoleh untuk sebulan. Jadual 6.6 Latar Belakang Sampel Berdasarkan Gaji No Gaji (x) Rupiah Kekerapan (f) Peratus (%) x.5 Juta Juta < x 2 Juta Juta < x 2.5 Juta x > 2.5 Juta 3.9 Jumlah 286. Daripada Jadual 6.6 didapati bahawa guru yang mempunyai gaji kurang daripada atau sama dengan.5 juta rupiah sebulan adalah seramai 57 orang guru (9.9 peratus) dan seramai 9 orang guru (.6 peratus) memperoleh gaji antara.5 juta 25

8 rupiah hingga 2 juta rupiah sebulan, manakala seramai 99 orang guru (3.6 peratus) memperoleh gaji antara 2 juta rupiah hingga 2.5 juta rupiah sebulan dan seramai orang guru (3.9 peratus) sebagai sampel dalam kajian ini memperoleh gaji lebih daripada 2.5 juta rupiah sebulan. Oleh itu, gaji sebagai pegawai pemerintah yang berkhidmat di Sekolah Menengah Pertama Negeri, majoriti mereka memperoleh gaji antara.5 juta rupiah hingga 2 juta rupiah sebulan, dan hanya sebilangan kecil yang memperoleh gaji lebih besar daripada 2.5 juta rupiah sebulan. Dalam dolar US, gaji guru di Indonesia adalah antara US S US S3, dalam kategori pendapatan negara miskin. Dalam hal ini, pemerintah Indonesia wajar membuat perancangan untuk menaikkan dana sistem pendidikan dan gaji guru-guru. 6.3 Persepsi Guru Terhadap Pemerkasaan, Kepuasan Kerja dan Komitmen Organisasi Soal selidik Bahagian 2 adalah tentang pemerkasaan guru. Keputusan daripada kajian dalam bahagian ini dikelompokkan kepada tiga bahagian, iaitu persepsi guru terhadap pemerkasaan, persepsi guru terhadap kepuasan kerja, dan persepsi guru terhadap komitmen organisasi Persepsi Guru Terhadap Pemerkasaan Pemerkasaan guru terdiri daripada enam dimensi, iaitu penglibatan guru dalam membuat keputusan, peningkatan profesionalisme, status guru, kepercayaan diri sebagai guru, pemberian autonomi untuk mengembangkan pembelajaran dan pengaruh guru untuk mewujudkan keadaan persekitaran yang baik untuk belajar. 252

9 Dalam bahagian ini turut dihuraikan dimensi dalam pemerkasaan guru, dan kesan yang ditimbulkan oleh pelaksanaan polisi pemerkasaan guru, iaitu kesan kebaikan dan kesan kelemahan. Keputusan kajian dihuraikan secara kekerapan, peratus dan nilai min. dengan menggunakan data yang telah ditransformasi daripada data berdasarkan skala Likert (skala ordinal) kepada skala selang. Hasil yang diperoleh daripada transformasi, didapati skor pemerkasaan guru yang terendah ialah dan yang tertinggi ialah.8, jika dikategorikan kepada 5 julat seperti Jadual 6.7 berikut. Jadual 6.7 Julat Nilai min Skor Pemerkasaan Guru No Julat Min Skor (x) Pentafsiran. x.636 Tidak < x Tidak < x 2.98 Kurang 2.98 < x < x Dimensi Penglibatan Guru dalam Membuat Keputusan Penglibatan guru dalam membuat keputusan ialah dimensi pertama daripada enam dimensi pemerkasaan guru. Dalam penyelidikan ini terdapat item soal daripada keseluruhan sejumlah 3 item soal selidik yang boleh dihuraikan seperti mana Jadual 6.8 berikut: 253

10 Jadual 6.8 Kekerapan, Peratus, dan Min Respon Penglibatan Guru dalam Membuat Keputusan di Sekolah No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 2 Saya ikut bertanggungjawab untuk mengawal pelaksanaan program sekolah % 2.7% % % 9 38.% Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang pelaksanaan program-program di sekolah 9 3.% 29.% % % % 3. Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang pelantikan guru untuk sekolah saya % % 6 2.3% % 8 6.3% Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang penyusunan kewangan sekolah 7 6.% 32.2% 7 2.8% % 3 5.% Saya mempunyai peluang untuk membantu meningkatkan profesionalisme rakan sejawat.9% 26 9.% % 5 5.7% 5 5.7% Saya mempunyai autonomi menentukan aktiviti pengembangan mata pelajaran.3% 6 2.% 3 5.% 7 5.% 89 3.% Saranan saya tentang pemecahan permasalahan yang ada di sekolah diperlukan oleh pengetua, guru-guru, dan staf 5.7% 6 5.6% 3 5.% % 35.%

11 Lanjutan Jadual 6.8 No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 36 Saya terlibat dalam penyusunan rancangan pembelajaran semester 2.7% 7 2.% 27 9.% % 7.9% Saya memiliki peluang membantu rakan sejawat mengembangkan idea-idea yang inovatif dalam pembelajaran 2.7% 8 6.3% % % 6 6.% 3. Min % % % % 7 2.5% 3.69 (Min max = 3.9 (36), Min terendah =2.9 (), Min keseluruhan =3.69) Daripada Jadual 6.8 didapati bahawa taburan respon dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru di Malang Indonesia, dapat dikategorikan kepada dua, iaitu taburan respon guru-guru boleh puas hati dari segi penglibatan dalam membuat keputusan yang terdiri daripada taburan respon memuaskan dan sangat memuaskan, dan guruguru yang kurang puas hati dengan taburan respon kurang memuaskan, tidak memuaskan dan sangat tidak memuaskan. Perkara-perkara yang menimbulkan rasa puas hati dalam kalangan guru dari segi proses membuat keputusan ialah: ) Penyusunan perancangan pembelajaran semester 2) Mengawal pelaksanaan program sekolah 3) Merancang aktiviti pengembangan subjek pelajaran ) Pemecahan permasalahan sekolah 5) Membantu mengembangkan inovasi pembelajaran kepada rakan sekerja 255

12 6) Perancangan program sekolah 7) Membantu peningkatan profesionalisme rakan sekerja Sebaliknya, guru-guru menyatakan tidak puas hati dalam perkara berikut : ) Pelantikan guru baharu 2) Penyusunan rancangan kewangan sekolah Nilai min kekerapan dan peratus taburan respon guru-guru puas hati adalah 97.7 (69.2 peratus), sedangkan nilai min kekerapan dan peratus yang kurang puas hati adalah seramai 58.3 (3.8 peratus). Ini bermakna bahawa majoriti guru-guru berasa puas hati dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru dari segi dimensi penglibatan dalam membuat keputusan. Jika dilihat daripada nilai min keseluruhan taburan respon adalah sebesar 3.69, dan berdasarkan Jadual 6.6 berhubungan dengan nilai min skor pemerkasaan guru, didapati dimensi penglibatan guru dalam membuat keputusan termasuk dalam kategori memuaskan Dimensi Peningkatan Profesionalisme Guru Dimensi kedua dalam pemerkasaan guru ialah peningkatan profesionalisme guru yang mempunyai tujuh item dalam soal selidik. Jadual 6.9 berikut menunjukkan hasil analisis data dalam aspek ini. 256

13 Jadual 6.9 Kekerapan, Peratus dan Nilai min Respon Peningkatan Profesionalisme Guru No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 3 Saya bekerja di persekitaran kerja yang mengutamakan profesionalisme.3% 8 2.8% 32.2% % 38.5% Saya diperlakukan sebagai seorang profesional 2.7% 2.2% % 8 5.7% 87 3.% Saya memiliki peluang untuk meningkatkan profesionalisme 2.7% 8 2.8% % % 8 29.% Saya bekerja di sekolah yang mengutamakan peningkatan prestasi murid.% 5.7% 23 8.% % 5.2% Saya diberi peluang untuk melanjutkan pengajian bagi membaiki profesionalisme saya 2.2% 2.2% 23 8.% 5.3% % Saya memiliki peluang untuk bekerjasama meningkatkan profesionalisme dengan rakan sejawat di sekolah %.%.% % % Polisi pemerkasaan guru mendorong guru untuk meningkatkan profesionalisme % 7 2.% 2 8.% 2 9.7% % 3.58 Min 3.% % %. 5.% % 3.8 (Min tertinggi = 3.523(32), Min terendah =3.28 (5), Min keseluruhan = 3.8) 257

14 Berdasarkan keputusan dalam Jadual 6.9, taburan respon dapat dikategorikan kepada dua, iaitu guru-guru yang berasa puas hati dengan usaha dan strategi yang dibuat oleh pihak sekolah dalam hal peningkatan profesionalisme yang terdiri daripada taburan respon memuaskan dan sangat memuaskan, dan guru-guru yang berasa kurang puas hati yang terdiri daripada taburan respon kurang memuaskan, tidak memuaskan, dan sangat tidak memuaskan. Secara amnya guru-guru yang puas hati, diperlihatkan daripada nilai min kekerapan dan peratus 2. (8. peratus) dan hanya.6 (5.6 peratus) guru-guru berasa kurang puas hati dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru dalam segi dimensi peningkatan profesionalisme. Dengan meneliti nilai min respon tertinggi sebesar dan terendah sebesar 3.28 serta berdasarkan Jadual 6.6 tentang julat nilai min skor dapatan kajian untuk pemerkasaan guru, dapatlah dikatakan bahawa nilai min respon tersebut termasuk dalam kategori memuaskan. Ini bermakna bahawa usaha daripada sekolah untuk melaksanakan peningkatan profesionalisme guru adalah memuaskan. Jika dilihat daripada nilai min respon item soal selidik, perkara-perkara yang menimbulkan rasa puas hati guru-guru dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru dari segi dimensi peningkatan profesionalisme ialah: ) Tempat kerja yang mengutamakan profesionalisme 2) Berasa diri diperlakukan sebagai seorang profesional 3) Mempunyai peluang meningkatkan profesionalisme ) Sekolah mengutamakan peningkatan prestasi murid 5) Mempunyai peluang untuk melanjutkan pengajian 6) Mempunyai peluang merancang usaha peningkatan profesionalisme dengan rakan sekerja 258

15 7) Polisi sekolah mendorong guru meningkatkan profesionalisme Dimensi Status Dimensi ketiga dalam pemerkasaan guru ialah status guru, yang terdiri daripada tujuh item dalam soal selidik. Jadual 6. berikut menunjukkan keputusan analisis. Jadual 6. Kekerapan, Peratus dan Min Respon Status Guru No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min Saya berasa dihormati dengan status saya sebagai seorang guru.3% 3.5% 3.5% % 8 28.% 3.3 Saya ialah orang yang sangat efektif dalam pekerjaan 2.7%.% % 9 52.% % Saya dihormati oleh rakan sejawat di sekolah 2.7% 7 2.% 5 7.8% % 6 2.% Saya disokong oleh rakan sejawat dalam pengembangan kepakaran pembelajaran.% 3.8% 5.% 5 52.% % Saya memiliki asas pengetahuan yang kuat dalam bidang kepakaran saya %.3% % % % Saya mempunyai kepakaran dalam pekerjaan saya sebagai seorang guru % 3.% 9 6.6% % 9 38.% Polisi pemerkasaan guru boleh meningkatkan status profesion keguruan.3%.% 2 7.3% % 7 37.% 3.57 Min..% 6. 2.% % % % (Min tertinggi = 3.53 (35),Min terendah = (6), Min keseluruhan = 3.363) 259

16 Berdasarkan Jadual 6., secara keseluruhan sebesar 8. peratus guru di Malang berasa puas hati dengan status profesion mereka, namun 5.6 peratus guru kurang puas hati dengan status profesion mereka dan ini mungkin berpunca daripada keadaan gaji yang rendah dan keadaan persekitaran kerja yang kurang memuaskan. Daripada kajian ini, perkara utama yang menimbulkan ketidakpuasan kerja ialah kekangan kemudahan yang menghalang keberkesanan kerja, kurang penghormatan oleh rakan sejawat, dan kekurangan sokongan rakan sejawat dalam pengembangan profesion keguruan. Status guru, dan perkara kepakaran dalam pekerjaan merupakan aspek yang mendapat nilai min kekerapan dan peratus respon memuaskan yang tinggi iaitu sebesar 2. (8. peratus). Sebaliknya, perkara yang menjejaskan status guru ialah keberkesanan tugas dengan nilai min kekerapan dan peratus sebesar 38.9 (5.6 peratus) responden. Namun, dilihat daripada nilai min kekerapan skor, tujuh item daripada dimensi status semuanya cenderung kepada respon memuaskan. Ini bermakna bahawa status guru dikatakan memuaskan Dimensi Kepercayaan Diri Dimensi kepercayaan diri sebagai seorang guru terdiri daripada enam item soal selidik seperti Jadual 6. berikut. 26

17 Jadual 6. Kekerapan, Peratus dan Min Respon Kepercayaan Diri No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 5 Saya mampu membantu murid menjadi murid yang mandiri dalam proses pembelajaran % 3.% 2 8.% % % 3.53 Saya mampu memperkasakan prestasi murid-murid saya % 7 2.%.% % % Saya terlibat dalam program meningkatkan prestasi murid 8 2.8% 8 2.8% % % % Saya boleh mengawal murid semasa belajar di sekolah 2.7% 6 2.% % % 6 2.3% Saya boleh mengembangkan keterampilan mengajar saya melalui interaksi dengan murid %.3% 7 2.% 9 52.% 29 5.% Saya mampu membuat inovasi dalam pembelajaran untuk meningkatkan prestasi murid %.%.% % % Min.7.6%.7.7% 3.7.7% % % (Min tertinggi = 3.65 (29), Min terendah =3.258 (7), Min keseluruhan = 3.398) Daripada Jadual 6., nilai min tertinggi ialah 3.65 tentang kepercayaan diri yang berkaitan dengan peluang mengembangkan keterampilan mengajar melalui interaksi dengan murid dan perkara ini cenderung kepada respon sangat memuaskan. Nilai min terendah ialah 3.258, iaitu tentang keterlibatan dalam program meningkatkan prestasi murid dengan kecenderungan kepada respon memuaskan. 26

18 Bagaimanapun, daripada taburan respon memuaskan, didapati bahawa kekerapan dan peratus terbesar adalah 65 responden (57.7 peratus) berkaitan dengan inovasi dalam pembelajaran untuk meningkatkan prestasi murid. Taburan sangat memuaskan dengan kekerapan dan peratus tertinggi sebesar 29 responden (5. peratus) adalah tentang peluang guru untuk mengembangkan keterampilan mengajar melalui interaksi dengan murid. Ini bererti bahawa majoriti guru sangat puas hati bekerja sebagai guru untuk tujuan membina sahsiah murid. Nilai min skor keseluruhan pula ialah 3.398, yang memperlihatkan respon memuaskan. Ini bermakna bahawa kepercayaan diri sebagai guru dalam melaksanakan tugas telah menunjukkan rasa puas hati bagi guru Dimensi Autonomi Jadual 6.2 berikut menunjukkan keputusan respon bagi dimensi autonomi guru yang terdiri daripada lima item soal selidik. Jadual 6.2 Kekerapan, Peratus, dan Nilai min Respon Autonomi Guru No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 6 Saya mempunyai autoriti penuh dalam melaksanakan pembelajaran di kelas 2.7% 2.7% 3.8% 2 2.3% 5 52.% Saya mampu mengajar murid sesuai dengan bidang dan kepakaran yang saya miliki % 2.7% 3.5% 2 3.% 5 52.%

19 Lanjutan Jadual 6.2 No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 8 Saya memiliki kebebasan mengembangkan subjek pembelajaran % 3.% 2.2% 7 5.% 2 3.% Saya mempunyai peluang melakukan inovasi kurikulum.9% 9 6.6% 6 22.% 3 5.% 6 6.% Polisi pemerkasaan guru memberi kebebasan dan autonomi kepada guru dalam urusan kurikulum.%.9% % 7 5.% % 3.79 Min.% 8 2.8% 3..6% % % 3.29 (Min tertinggi = 3.72 (2), Min terendah = (2), Min keseluruhan = 3.29) Darpada Jadual 6.2 diperoleh keputusan tentang pemberian autonomi kepada guru dalam melaksanakan aktivitinya. Nilai min tertinggi ialah 3.72 dengan tafsir sangat memuaskan, yang berkaitan dengan peluang mengajar sesuai dengan bidang dan kepakaran yang dimiliki, manakala nilai min terendah ialah dengan pentafsiran memuaskan yang berkaitan dengan peluang melakukan inovasi kurikulum. Keputusan dalam Jadual 6.2, menjelaskan bahawa terdapat tiga perkara yang menunjukkan taburan respon sangat memuaskan, iaitu: ) Autoriti melaksanakan pembelajaran di kelas 2) Peluang mengajar sesuai dengan bidang dan kepakaran yang dimiliki 3) Diperoleh kebebasan untuk mengembangkan subjek pembelajaran. 263

20 Ini bermakna bahawa guru mempunyai autonomi dalam hal perancangan dan proses pembelajaran di kelas, disamping mempraktikkan kepakaran mereka serta mempunyai kebebasan untuk mengembangkan subjek pembelajaran. Seterusnya, jika nilai min keseluruhan daripada taburan respon dikelompokkan kepada dua, iaitu kategori guru-guru yang puas hati dalam pemberian autonomi yang menunjukkan respon memuaskan dan sangat memuaskan, sedangkan kategori kedua ialah kategori guru-guru yang kurang puas hati, isitu dengan nilai min taburan respon kurang memuaskan, tidak memuaskan dan sangat tidak memuaskan. Daripada dua kategori ini diperoleh jumlah nilai min kekerapan dan peratus untuk setiap kelompok, iaitu 23.6 (85.2 peratus) dan 2. (.8 peratus). Ini bermakna bahawa majoriti guru berasa puas hati terhadap polisi yang dilakukan oleh pihak sekolah dalam memberikan autonomi kepada guru untuk melaksanakan pembelajaran, iaitu sesuai dengan inovasi dan kreativitinya Dimensi Pengaruh Jadual 6.3 berikut menjelaskan pengaruh seorang guru dalam meningkatkan keadaan persekitaran yang baik untuk belajar, aspek ini melibatkan lapan item soal selidik. Jadual 6.3 Kekerapan, Peratus dan Min Respon Pengaruh Guru No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min Polisi pemerkasaan guru disambut baik oleh sebahagian besar guru di daerah saya.%.9% % % %

21 Lanjutan Jadual 6.3 No Item Soal Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 7 Saya memiliki kemampuan untuk menyelesaikan masalah kerja sebagai guru di sekolah.3%.3% 29.% % 89 3.% Saya ikut berpartisipasi mengembangkan staf 5 7.8% 5.% 9 3.8% 9 3.8% 9 3.% Saya memiliki pengaruh untuk meningkatkan kualiti pembelajaran 2.7% 3.5% 7 6.% % 7 2.5% Saya sering terlibat dalam membina program peningkatan kualiti pendidikan di sekolah 2.2% 2 7.% % 3 6.9% 2.7% Saya berasa memiliki kemampuan untuk mempengaruhi orang lain dalam pengembangan mata pelajaran.3%.9% % 7 5.% % Saya mampu mempengaruhi rakan sejawat dalam mengembangkan proses pembelajaran di kelas 8 2.8% % % 9.% 2.7% Polisi pemerkasaan guru mampu meningkatkan kualiti pendidikan di sekolah % 6 2.% 26 9.% % 8.3% Min % % 6 2.3% 3. 5.% % 3.69 (Min tertinggi = (3),Min terendah = (3), Min keseluruhan = 3.69 ) 265

22 Daripada Jadual 6.3 didapati polisi pemerkasaan guru dalam meningkatkan kualiti sekolah. Nilai min tertinggi ialah dengan respon memuaskan. Manakala partisipasi guru dalam mengembangkan staf menunjukkan nilai min terendah iaitu dengan respon kurang memuaskan. Ini bererti bahawa guru kurang puas hati dalam keterlibatannya untuk mengembangkan staf. Demikian juga jika dilihat daripada taburan respon sangat tidak memuaskan, memperlihatkan kekerapan dan peratus 5 responden (7.8 peratus). Daripada Jadual 6.3 juga diperoleh keputusan bahawa taburan respon memuaskan mempunyai kekerapan dan peratus sebesar 76 responden (6.5 peratus), iaitu yang berkaitan dengan pelaksanaan polisi pemerkasaan guru disambut baik oleh sebahagian besar guru di Malang. Ini bererti bahawa sebahagian besar guru puas hati dengan adanya polisi pemerkasaan guru. Demikian juga jika dilihat daripada taburan respon sangat memuaskan. Kekerapan dan peratusnya ialah 8 responden (.3 peratus) yang merupakan kekerapan majoriti untuk semua respon sangat memuaskan, dalam hal polisi pemerkasaan guru dapat meningkatkan kualiti pendidikan di sekolah. Daripada keputusan ini, jelaslah bahawa guru sangat puas hati dengan adanya polisi pemerkasaan guru. Dengan adanya pelaksanaan polisi pemerkasaan guru, kualiti guru dapat ditingkatkan, dan sebagai impaknya kualiti murid akan meningkat. Hal ini secara tidak langsung dapat meningkatkan kualiti sekolah. Seterusnya terdapat tujuh perkara yang melibatkan rasa puas hati berhubung dengan pengaruh mewujudkan keadaan persekitaran baik untuk belajar, iaitu: ) Guru menyambut baik pelaksanaan polisi pemerkasaan guru 2) Guru mempunyai kemampuan untuk menyelesaikan permasalahannya di sekolah 3) Guru mempunyai pengaruh meningkatkan kualiti pembelajaran 266

23 ) Guru terlibat dalam mengawal peningkatan kualiti sekolah 5) Guru memiliki kemampuan dalam pengembangan mata pelajaran 6) Guru mampu mengembangkan proses pembelajaran di kelas 7) Pelaksanaan polisi pemerkasaan guru dapat meningkatkan kualiti sekolah Berbeza dengan perkara pengembangan staf, guru berasa kurang puas hati kerana tidak mempunyai pengaruh untuk ikut serta melaksanakannya. Jika pengelompokan taburan respon dilakukan dengan membahagikan taburan kepada dua, iaitu respon kurang puas hati yang terdiri daripada taburan respon kurang memuaskan, tidak memuaskan dan sangat tidak memuaskan sebagai kelompok pertama dan kelompok kedua ialah respon guru yang puas hati yang terdiri daripada taburan respon memuaskan dan sangat memuaskan, maka diperoleh nilai min kekerapan dan peratus untuk setiap kelompok iaitu 87.3 (3.5 peratus) untuk kelompok pertama dan kelompok kedua sebesar 98.7(69.5 peratus). Ini bererti bahawa majoriti guru berasa puas hati dengan pengaruh yang dimilikinya dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru. Bagaimanapun, jika dilihat nilai nilai min keseluruhan iaitu 3.69 dengan respon memuaskan, menunjukkan keputusan bahawa secara purata guru berasa puas hati dengan pengaruh yang dimilikinya dalam pelaksanaan pemerkasaan guru. Daripada enam dimensi pemerkasaan seperti mana yang dihuraikan sebelumnya, terdapat beberapa keputusan. Daripada nilai min keseluruhan taburan respon untuk semua dimensi pemerkasaan guru diperoleh peratus taburan respon sebesar 2 peratus untuk kelompok sangat tidak memuaskan, 3. peratus tidak memuaskan, 2.9 peratus kurang memuaskan, 5.7 peratus memuaskan, sedangkan untuk kelompok sangat memuaskan sebesar 3 peratus. 267

24 Jika disusunkan dengan aturan menurun, maka keputusan berikut diperoleh untuk enam dimensi pemerkasaan guru: ) Dimensi autonomi mempunyai nilai min 3.29 dengan respon memuaskan 2) Dimensi peningkatan profesionalisme mempunyai nilai min 3.9 dengan respon memuaskan 3) Dimensi kepercayaan diri mempunyai nilai min dengan respon memuaskan ) Dimensi status mempunyai nilai min dengan respon memuaskan 5) Dimensi penglibatan guru dalam membuat keputusan mempunyai nilai min 3.69 dengan respon memuaskan 6) Dimensi pengaruh mempunyai nilai min 3.69 dengan respon memuaskan Ini bermakna bahawa polisi pemerkasaan guru diterima baik oleh para guru di kawasan Malang kerana guru berasa puas hati dalam enam dimensi pemerkasaan guru Corak Respon Pemerkasaan Guru dengan Respon Jadual 6. meringkaskan keputusan item soal selidik dengan respon sangat memuaskan antara keseluruhan sebanyak 3 item soal selidik. Jadual 6. Corak Markat Respon Pemerkasaan Guru Bagi Respon Dimensi No Item Soal Min Markat Autonomi 2 Saya boleh mengajar murid sesuai dengan bidang dan kepakaran yang saya miliki Autonomi 6 Saya mempunyai autoriti melaksanakan pembelajaran di kelas Kepercayaan Diri 29 Saya boleh mengembangkan keterampilan mengajar saya melalui interaksi dengan murid

25 Lanjutan Jadual 6. Dimensi No Item Soal Min Markat Autonomi 8 Saya memiliki kebebasan untuk mengembangkan subjek pembelajaran 3.66 Daripada Jadual 6. diperoleh maklumat tentang empat item soal selidik yang mempunyai nilai min sangat memuaskan, dengan skor tertinggi sebesar 3.72 untuk perkara guru boleh mengajar murid sesuai dengan bidang dan kepakaran mereka. Markat kedua adalah untuk perkara autoriti guru dalam melaksanakan pembelajaran di kelas dengan nilai min Untuk perkara guru boleh mengembangkan keterampilan mengajar melalui interaksi dengan murid memperoleh nilai min 3,65 dan yang terakhir dengan nilai min sebesar 3.66 adalah untuk perkara kebebasan guru dalam mengembangkan subjek pembelajaran. Tiga daripada empat item soal selidik ialah dimensi autonomi dan satu daripadanya ialah dimensi kepercayaan diri. Hal ini bermakna dari segi pelaksanaan polisi pemerkasaan guru Sekolah Menengah Pertama Negeri di Malang yang memberikan rasa sangat memuaskan kepada guru dikaitkan dengan pemberian autoriti kepada guru untuk merancang dan melaksanakan pembelajaran. Demikian juga dengan dimensi kepercayaan diri, item soal selidik yang memberikan rasa sangat memuaskan kepada guru ialah perkara pengembangan pembelajaran. Dengan respon yang sangat memuaskan guru boleh melaksanakan perancangan dan pelaksanaan pembelajaran yang mempunyai tujuan untuk meningkatkan kualiti prestasi murid Corak Respon Pemerkasaan Guru dengan Respon Item soal selidik yang mendapat respon memuaskan terdiri daripada 36 soal selidik. Manakala corak respon pemerkasaan guru bagi respon memuaskan 269

26 dikelompokkan kepada tiga kategori, pertama ialah kategori dengan julat antara dan 3.5 dengan pentafsiran memuaskan kelompok tinggi diperoleh 7 item soal. Daripada kategori ini, iaitu tiga dimensi membuat keputusan, lima dimensi peningkatan profesionalisme, empat dimensi status, tiga dimensi kepercayaan diri dan dua dimensi pengaruh. Ini bererti bahawa respon memuaskan kelompok tinggi daripada pelaksanaan polisi pemerkasaan guru majoritinya adalah dimensi peningkatan profesionalisme, sehingga usaha yang dilakukan oleh pihak pelaksana polisi pemerkasaan guru boleh menjadikan guru berasa puas dalam pelaksanaan peningkatan profesionalisme guru. Jadual 6.5 ialah corak respon memuaskan termasuk kategori tinggi. Jadual 6.5 Corak Respon Pemerkasaan Guru bagi Respon Kategori Tinggi Dimensi No Item Min Markat Status 35 Saya mempunyai kepakaran dalam pekerjaan saya sebagai seorang guru 3.53 Peningkatan Profesionalisme 32 Saya memiliki peluang untuk bekerjasama mengembangkan profesionalisme dengan rakan sejawat di sekolah Pengaruh 3 Polisi pemerkasaan guru mampu meningkatkan kualiti pendidikan di sekolah Peningkatan Profesionalisme Polisi pemerkasaan guru mendorong guru untuk meningkatkan profesionalisme 3.58 Status 2 Polisi pemerkasaan guru dapat meningkatkan status profesion keguruan Kepercayaan Diri 5 Saya mampu membantu anak-anak menjadi murid yang mandiri dalam proses pembelajaran

27 Lanjutan Jadual 6.5 Dimensi No Item Min Markat Peningkatan Profesionalisme Membuat Keputusan 2 Saya bekerja di sekolah yang mengutamakan peningkatan prestasi murid 36 Saya terlibat dalam penyusunan rancangan pembelajaran semester Pengaruh 7 Saya memiliki kemampuan untuk menyelesaikan masalah kerja sebagai guru di sekolah Membuat Keputusan Peningkatan Profesionalisme 2 Saya ikut bertanggungjawab untuk mengawal pelaksanaan program sekolah 3 Saya bekerja di persekitaran kerja yang mengutamakan profesionalisme Status 28 Saya memiliki asas pengetahuan yang kuat dalam bidang kepakaran saya 3. 2 Membuat Keputusan Kepercayaan Diri Kepercayaan Diri 3 Saya mempunyai autonomi menentukan aktiviti pengembangan mata pelajaran 33 Saya mampu membuat inovasi dalam pembelajaran untuk meningkatkan prestasi murid Saya mampu memperkasakan prestasi murid-murid saya Status Saya berasa dihormati dengan status saya sebagai seorang guru Peningkatan Profesionalisme 9 Saya diperlakukan sebagai seorang profesional Kategori kedua dengan julat antara 3.2 dan dengan pentafsiran memuaskan kelompok sederhana diperoleh daripada sebelas item soal selidik, iaitu dimensi membuat keputusan, peningkatan profesionalisme, dan kepercayaan diri. Kesemua dimensi ini terdiri daripada dua item dan tiga dimensi untuk status, sedangkan untuk pengaruh dan autonomi terdapat satu dimensi. Ini bererti bahawa dalam kategori 27

28 sederhana untuk respon memuaskan, semua dimensi dalam pemerkasaan guru masuk dalam kelompok ini, dan yang terbanyak adalah dimensi status, dan yang terkecil pula ialah dimensi pengaruh dan dimensi autonomi. Huraian tentang hal ini boleh dinyatakan seperti Jadual 6.6 berikut Jadual 6.6 Corak Respon Pemerkasaan Guru bagi Respon Kategori Sederhana Dimensi No Item Min Markat Peningkatan Profesionalisme Membuat Keputusan Kepercayaan Diri Peningkatan Profesionalisme 27 Saya diberi peluang untuk melanjutkan pelajaran bagi membaiki profesionalisme saya 3 Saranan saya tentang pemecahan permasalahan yang ada di sekolah diperlukan oleh pengetua, guru-guru dan staf 23 Saya boleh mengawal murid semasa belajar di sekolah 5 Saya memiliki peluang untuk mengembangkan profesionalisme Pengaruh 9 Saya memiliki pengaruh di sekolah untuk meningkatkan kualiti pembelajaran Status Saya adalah orang yang sangat efektif dalam pekerjaaan Status 22 Saya didokong oleh rakan sejawat saya dalam pengembangan kepakaran pembelajaran Kepercayaan Diri Membuat Keputusan 7 Saya terlibat dalam program untuk meningkatkan prestasi murid 38 Saran saya tentang pembelajaran diperlukan rakan sejawat Status 6 Saya dihormati oleh rakan sejawat di sekolah Autonomi Polisi pemerkasaan guru memberi kebebasan dan autonomi kepada guru dalam urusan kurikulum

29 Kategori ketiga dengan julat antara 2.98 dan 3.2 dengan pentafsiran respon memuaskan kategori rendah yang terdiri daripada lapan item soal selidik. Tiga item daripada dimensi membuat keputusan, empat item dimensi pengaruh dan satu item dimensi autonomi. Daripada keputusan ini didapati bagi kategori rendah untuk respon memuaskan majoritinya ialah dimensi pengaruh. Namun terdapat juga item untuk dimensi membuat keputusan dan autonomi. Corak respon memuaskan dengan kategori rendah adalah seperti Jadual 6.7 berikut Jadual 6.7 Corak Respon Pemerkasaan Guru bagi Respon Kategori Rendah Dimensi No Item Min Markat Membuat Keputusan 39 Saya memiliki peluang membantu rakan sejawat mengembangkan ide-ide yang inovatif dalam pembelajaran Pengaruh Polisi pemerkasaan guru disambut baik oleh sebahagian besar guru di daerah saya Membuat Keputusan 8 Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang pelaksanaan program di sekolah 3. 3 Pengaruh 3 Saya berasa memiliki kemampuan untuk mempengaruhi orang lain dalam pengembangan mata pelajaran Autonomi 2 Saya mempunyai peluang melakukan inovasi kurikulum Membuat Keputusan 26 Saya mempunyai peluang untuk membantu meningkatkan profesionalisme rakan sejawat Pengaruh 37 Saya mampu mempengaruhi rakan sejawat dalam mengembangkan proses pembelajaran di kelas Pengaruh 25 Saya sering terlibat dalam membina program peningkatan kualiti pendikan di sekolah

30 Daripada huraian tersebut didapati bahawa respon memuaskan pelaksanaan polisi pemerkasaan guru, dan peningkatan profesionalisme menduduki peringkat tertinggi dalam segi responnya, Sebaliknya, dimensi pengaruh berada pada peringkat terendah. Ini bermakna bahawa pelaksanaan peningkatan profesonalisme guru-guru Sekolah Menengah Pertama Negeri di Malang Indonesia boleh menjadikan guru puas hati Corak Respon Pemerkasaan Guru dengan Respon Kurang Pelaksanaan polisi pemerkasaan guru yang terdiri daripada enam dimensi, skor nilai min responnya boleh dikelompokkan kepada tiga, iaitu sangat memuaskan, memuaskan, dan ketiga adalah kurang memuaskan yang terdiri daripada tiga item soal selidik seperti Jadual 6.8 berikut. Jadual 6.8 Corak Markat Respon Pemerkasaan Guru bagi Respon Kurang Dimensi No Item Min Markat Membuat Keputusan 2 Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang penyusunan kewangan sekolah 2.62 Pengaruh 3 Saya ikut berpartisipasi mengembangkan staf Membuat Keputusan Saya terlibat dalam membuat keputusan tentang pelantikan guru untuk sekolah saya Daripada Jadual 6.8 didapati bahawa respon guru terhadap pelaksanaan polisi pemerkasaan guru yang termasuk kategori kurang memuaskan terdiri daripada tiga item soal selidik iaitu dimensi membuat keputusan dan pengaruh. Untuk dimensi membuat keputusan, guru kurang puas hati tentang penglibatan mereka dalam 27

31 perancangan masalah kewangan sekolah dan pelantikan guru baharu yang berkhidmat di sekolah. Berlainan pula dengan dimensi pengaruh, guru kurang puas hati terhadap partisipasi yang dimiliki oleh guru dalam pengembangan staf Kesan Pemerkasaan Guru Daripada soal selidik Bahagian 2, responden telah diminta untuk mengemukakan lima perkara yang merupakan kesan kebaikan pelaksanaan pemerkasaan guru. Demikian juga lima perkara yang merupakan kesan kelemahan pelaksanaan pemerkasaan guru. Hasilnya diperoleh 6 perkara tentang kebaikan dan 2 perkara kelemahan yang boleh dikelompokkan seperti Jadual 6.9 berikut: Jadual 6.9 Kesan Kebaikan Pelaksanaan Pemerkasaan Guru No Kesan Kebaikan Pelaksanaan Pemerkasaan Guru Kekerapan (f) Peratus(%) Meningkatkan profesionalisme guru Meningkatkan kreativiti guru Memberikan autonomi kepada guru dalam mengelolakan kelas Meningkatkan kualiti sekolah Meningkatkan kepercayaan diri sebagai guru Menambahkan pengetahuan guru Meningkatkan hubungan menjadi lebih baik dengan rakan sejawat dan pengetua 6. 8 Kesejahteraan guru meningkat Meningkatkan kemandirian guru 26. Jumlah 6 275

32 Jadual 6.9 menerangkan tentang kesan kebaikan pelaksanaan pemerkasaan guru yang terdiri daripada sembilan perkara. Majoriti responden mengemukakan bahawa kebaikan pelaksanaan polisi pemerkasaan guru boleh meningkatkan profesionalisme guru dengan kekerapan dan peratus sebesar 85 responden (28.9 peratus) dan seramai 3 responden (2.5 peratus) menyatakan bahawa pelaksanaan polisi pemerkasaan guru boleh meningkatkan kreativiti guru dalam melaksanakan tugas pembelajaran. Kesan kebaikan yang berikutnya ialah guru berasa memperoleh autoriti untuk membuat perancangan pembelajaran dan melaksanakannya dengan membuat inovasi sebagai usaha untuk meningkatkan kualiti prestasi murid yang akan memberikan impak kepada meningkatnya kualiti sekolah. Selain itu, dengan adanya pelaksanaan polisi pemerkasaan, guru merasakan adanya peningkatan kepercayaan diri sebagai seorang guru, kerana pengetahuan guru menjadi meningkat. Di samping itu impak yang ditimbulkan dengan adanya pemerkasaan ialah eratnya hubungan antara rakan sejawat dan dengan pengetua. Hal ini disebabkan adanya ketelusan dalam membuat perancangan dan pelaksanaan program sekolah dan kesannya kepada kenaikan gaji guru. Tambahan lagi dengan pelaksanaan program sertifikasi sebagai amanat daripada Undang-undang No. Tahun 25 tentang Guru dan Dosen (pensyarah) maka penambahan gaji kepada guru yang sudah lulus program sertifikasi sudah dilaksanakan. Dalam pelaksanaan sesuatu program, paling tidak terdapat dua hal yang memberikan impak, iaitu kebaikan yang boleh diperoleh peserta program dan kelemahan yang ditimbulkannya. Pelaksanaan pemerkasan guru Sekolah Menengah Pertama Negeri di Malang juga mempunyai kelemahan dalam pelaksanaannya. 276

33 Daripada soal selidik Bahagian 2 diperoleh 2 perkara dan dapat dikelompokkan kepada sembilan kategori seperti Jadual 6.2 berikut. Jadual 6.2 Kesan Kelemahan Pelaksanaan Pemerkasaan Guru No Kesan Kelemahan Pelaksanaan Pemerkasaan Guru Kekerapan (f) Peratus (%). Kesejahteraan guru masih rendah Kemudahan masih rendah Pelaksanaan tidak purata Penyelenggaraan hanya melaksanakan kehendak pusat dan tidak ada lanjutannya Persekitaran kurang menyokong Kewangan terhad Kurang kerjasama Masih terdapat unsur kolusi, rasuah dan nepotisme Kurang motivasi dan maklumat 6. Jumlah 2 Daripada Jadual 6.2, seramai 2 responden (28.6 peratus) responden menyatakan bahawa pemerkasaan guru memberikan kesan, iaitu kelemahan pelaksanaan pemerkasaan guru menunjukkan masih rendahnya kesejahteraan yang boleh diterima oleh guru. Selain itu, kemudahan bagi guru juga masih rendah dan bukan semua guru memperoleh peluang yang sama dalam pelaksanaan pemerkasaan guru. Seterusnya seramai 66 responden (5.7 peratus) responden menyatakan bahawa pelaksanaan pemerkasaan guru hanya melaksanakan perintah daripada pusat dan 277

34 bersifat semasa. Dengan perkataan lain, lanjutan daripada pelaksanaan pemerkasaan guru belum diteruskan oleh daerah dan sekolah. Kesan kelemahan berikutnya ialah tiadanya sokongan daripada persekitaran dalam pelaksanaan pemerkasaan. Kekerapan dan peratusnya ialah 3 responden (7. peratus), sedangkan masalah kewangan yang terhad untuk melaksanakan pemerkasaan guru mempunyai kekerapan dan peratus sebesar 7 responden (. peratus). Kesan yang akhir diberikan oleh responden dari segi kelemahan pelaksanaan pemerkasaan guru ialah rendahnya motivasi guru dan rendahnya maklumat yang diperoleh guru. Kekerapan dan peratusnya sebesar 6 responden (. peratus) disamping masih adanya unsur rasuah, kolusi dan nepotisme. Ini bermakna bahawa dalam pelaksanaan polisi pemerkasaan guru memang belum boleh meningkatkan kesejahteraan guru. Koordinasi yang baik antara pelaksana polisi dengan guru sebagai subjek pelaksanaan polisi pemerkasaan juga belum ada, sehingga maklumat yang diterima oleh guru masih rendah Persepsi Guru terhadap Kepuasan Kerja Daripada soal selidik Bahagian 3 diperoleh keputusan tentang kepuasan kerja yang dialami responden sebagai guru seperti yang terdapat pada Jadual 6.2. Keputusan yang diperoleh dihuraikan dalam bentuk kekerapan dan peratus. Untuk mentafsirkan nilai min daripada item soal selidik, digunakan data yang telah ditransformasi daripada data dalam skala Likert(skala ordinal) kepada skala selang. Skor nilai min kepuasan kerja yang terendah adalah dan yang tertinggi ialah.265. Semua ini dikelompokkan kepada lima kategori seperti Jadual 6.2 berikut. 278

35 Jadual 6.2 Julat Nilai min Skor Respon Kepuasan Kerja Guru No Julat Skor (x) Pentafsiran. x.653 Tidak < x 2.36 Tidak < x Kurang < x < x.265 Faktor yang mempengaruhi kepuasan kerja guru, seperti mana yang dihuraikan dalam ulasan rujukan terdiri daripada dua faktor yang mempengaruhinya, iaitu faktor dalaman dan faktor luaran yang boleh dihuraikan seperti yang berikut Faktor Dalaman Faktor dalaman daripada kepuasan kerja terdiri daripada 5 item soal selidik. Faktor ini dikelompokkan kepada lima dimensi, iaitu pekerjaan itu sendiri, tanggungjawab, kemajuan dan peluang untuk berkembang, pengiktirafan, dan pencapaian. Skor yang diperoleh daripada soal selidik Bahagian 3 boleh dihuraikan bagi setiap dimensi seperti berikut. ) Dimensi Pekerjaan Itu Sendiri Daripada soal selidik Bahagian 3 diperoleh skor dimensi pekerjaaan itu sendiri. Dimensi ini terdiri daripada tiga item soal selidik seperti Jadual 6.22 berikut. 279

36 Jadual 6.22 Kekerapan,Peratus dan Nilai min Respon Dimensi Pekerjaan Itu Sendiri No Item Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 8 Kerja yang dilakukan membolehkan diri bertemu dan berinteraksi dengan orang lain 2.7% 2.7% 6 2.% % 5.3% 3.99 Kerja sesuai dengan personaliti.% 7 5.9% % % 7 2.5% Kerja sesuai dengan yang dicita-citakan.3% 5.7% % % % 3.72 Min 2.3.9% 8 2.7% % % % (Min Tertinggi 3.99 (8), Min Terendah 3.58 (), Min Keseluruhan 3.739) Bagi tujuan pentafsiran, taburan respon kekerapan dan peratus dikelompokkan kepada dua kategori. Pertama adalah guru berasa puas hati yang terdiri daripada taburan respon memuaskan dan sangat memuaskan, dan yang kedua adalah kurang puas hati yang terdiri daripada taburan respon kurang memuaskan, tidak memuasakan dan sangat tidak memuaskan. Berdasarkan keputusan dalam Jadual 6.22 didapati bahawa rersponden menyatakan puas hati seramai 276 responden (96.5 peratus) perkara profesion guru membolehkan mereka bertemu dan berinteraksi dengan orang lain. Ini merupakan aspek sosiologi, dan satu perkara yang berkaitan dengan kepuasan kerja. Hanya sedikit guru 28

37 kurang puas hati dengan perkara ini. Ini bermakna interaksi sosial kepada satu perkara dalam faktor dalaman tentang kepuasan kerja. Daripada Jadual 6.22 didapati bahawa bekerja sebagai guru adalah sesuai dengan personaliti seseorang, aspek ini memperlihatkan rasa puas hati responden, iaitu seramai 22 responden (79 peratus). Ini bererti bahawa dalam melaksanakan tugas pembelajaran, guru berasa puas hati yang kerana personaliti mereka sememangnya sebagai seseorang yang mempunyai keinginan untuk melaksanakan tugas menyampaikan ilmu pengetahuan, dan hal ini juga sesuai dengan yang dihasratkan dalam mencapai profesion. Seramai 25 responden (85.7 peratus) taburan respon menjelaskan keadaan tersebut, dan hanya sebahagian kecil yang menjadikan guru berasa kurang puas hati. Seterusnya berkaitan dengan dimensi pekerjaan itu sendiri, iaitu faktor kepuasan kerja, diperoleh nilai min respon sebesar 3.739, dan berdasarkan Jadual 6.2 dimensi ini boleh dikategorikan dalam pentafsiran sangat memuaskan. Daripada keputusan ini bahawa dimensi pekerjaan itu sendiri, iaitu faktor dalaman kepuasan kerja guru dalam melaksanakan tugas adalah sangat memuaskan. 2) Dimensi Tanggungjawab Dimensi yang berikutnya ialah dimensi tanggungjawab yang terdiri daripada dua item soal selidik daripada keseluruhan item soal selidik sebilangan 5 item soal selidik termasuk faktor dalaman kepuasan kerja yang dapat dihuraikan seperti Jadual 6.23 berikut. 28

38 Jadual 6.23 Kekerapan,Peratus dan Nilai min Respon Dimensi Tanggungjawab No Item Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 5 Guru bertanggungjawab terhadap usaha sendiri.% 8 2.8% 8 6.3% % % 3.75 Diberi tanggungjawab baharu tanpa menjanjikan kemajuan dalam kerjaya 9 3.% 5.% 89 3.% % % 3.5 Min % 26 9.% %.5 39.% % 3.33 Daripada Jadual 6.23, secara am boleh dijelaskan bahawa min respon dimensi tanggungjawab termasuk dalam kategori memuaskan. Namun jika diperhatikan perkara tanggungjawab tentang tugas diri sendiri, nilai min respon yang diperoleh adalah sebesar 3.75 dengan pentafsiran sangat memuaskan. Ini menunjukkan bahawa guru berasa puas hati berkaitan dengan tugas dan tanggungjawab dalam melaksanakan tugas. Hal ini dibuktikan melalaui kekerapan dan peratus taburan respon sebanyak 256 responden (89.5 peratus), dan hanya sebahagian kecil iaitu seramai 3 responden (.5 peratus) guru kurang berpuas hati terhadap perkara ini. Hal ini berbeza dengan pemberian tanggungjawab yang baharu kepada guru tanpa adanya kemajuan dalam kerjaya. Perkara ini mempunyai nilai min respon 3.5 dengan pentafsiran memuaskan, dan seramai responden (5.3 peratus) adalah taburan respon untuk keadaan tersebut, dan sebanyak 2 responden (9.8 peratus) berasa kurang puas hati terhadap hal ini. Ini bermakna tanggungjawab guru dalam melaksanakan tugas adalah sangat besar, dan guru akan melaksanakan tugas tersebut. 282

39 Namun jika impak terhadap profesionnya tidak jelas, maka guru akan berasa kurang puas hati. 3) Dimensi Kemajuan dan Peluang untuk Berkembang Dimensi kemajuan terhadap pekerjaan yang dilaksanakan dan peluang yang diperoleh oleh guru untuk berkembang dalam pekerjaannya merupakan dimensi ketiga daripada faktor dalaman yang mempengaruhi kepuasan kerja guru. Dimensi ini terdiri daripada empat item soal selidik daripada keseluruhan item soal selidik faktor dalaman iaitu sejumlah 5 item soal selidik. Huraian untuk setiap item soal selidik sepertimana pada Jadual 6.2 berikut. Jadual 6.2 Kekerapan, Peratus dan Nilai min Respon Dimensi Kemajuan dan Peluang untuk Berkembang No Item Tidak Tidak Taburan Respon Kurang Min 6 Kerja membentuk kematangan berfikir.%.% 2.2% 7 5.% 27.% Kerja tidak memerlukan kreativiti (-) 6 2.% 7 2.% 2 7.% % % Kerja sentiasa memerlukan inisiatif 2.7% 2.7% 3.5% % 3 6.9% Kerja memberi peluang menimba pengalaman untuk kemajuan kerjaya.%.% 6 5.6% 9 52.% 7.9% Min 2.7% 3.3.%.5 5.% 23 3.% % 3.92 (Min Tertinggi 3.925(6), Min Terendah (22), Min Keseluruhan 3.92) 283

40 Jadual 6.2 memberikan keputusan tentang taburan respon dimensi kemajuan dan peluang untuk berkembang yang merupakan faktor dalaman daripada kepuasan kerja. Nilai min tertinggi yang dicatatkan ialah dengan pentafsiran sangat memuaskan, iaitu berkaitan dengan perkara pekerjaan sebagai guru membentuk kematangan berfikir. Pentafsiran memuaskan pula adalah tentang perkara kematangan berfikir menunjukkan kekerapan dan peratus sebesar 7 responden (5. peratus). Sementara untuk taburan respon sangat memuaskan adalah seramai 27 responden (. peratus). Ini bererti bahawa guru sangat puas hati dengan pekerjaannya kerana dengan bekerja sebagai seorang guru boleh membentuk kematangan berfikir. Selain itu, pekerjaan sebagai seorang guru yang sentiasa memerlukan inisiatif menduduki peringkat kedua dalam dimensi ini. Nilai min yang diperoleh adalah sebesar 3.9 dengan pentafsiran sangat memuaskan. Sementara perkara inisiatif dan kreativiti guru, menunjukkan rasa puas hati guru-guru. Hal ini ditunjukkan dalam Jadual 6.2. Seramai 253 responden (88.5 peratus) memberikan pendapatnya tentang perkara ini. Ini bererti bahawa guru-guru berasa puas hati dengan peluang yang diperoleh untuk melakukan inisiatif dalam melaksanakan tugas. Berikutnya ialah item yang berkaitan dengan kreativiti seorang guru. Item soal selidik ini juga melibatkan pertanyaan negatif, sehingga penskoran yang dilakukan adalah terbalik. Responden yang memilih skor, iaitu skor untuk sangat memuaskan, 2 untuk taburan memuaskan, 3 untuk kurang memuaskan, manakala skor adalah untuk tidak memuaskan dan 5 untuk pentafsiran sangat tidak memuaskan. Hasil yang diperoleh menunjukkan bahawa sebahagian besar guru memerlukan kreativiti dengan kekerapan dan peratus yang dicatatkan adalah sebesar 95 responden (68.2 peratus), dan mereka yang bersetuju bahawa guru tidak memerlukan kreativiti mempunyai kekerapan dan peratus sebesar 3 responden (.5 peratus). Bagi mereka yang mempunyai pendapat 28