ĐÁNH GIÁ KIẾN THỨC PHÒNG TRÁNH NHIỄM TRÙNG Ở BỆNH NHÂN LỌC MÀNG BỤNG LIÊN TỤC NGOẠI TRÚ

Transcription

1 ĐÁNH GIÁ KIẾN THỨC PHÒNG TRÁNH NHIỄM TRÙNG Ở BỆNH NHÂN LỌC MÀNG BỤNG LIÊN TỤC NGOẠI TRÚ Vương Tuyết Mai 1, Phạm Thanh Tuyền 2, Đỗ Gia Tuyển 1 1 Trường Đại học Y Hà Nội; 2 Trường Đại học Thăng Long Nghiên cứu của chúng tôi được thực hiện nhằm đánh giá kiến thức phòng tránh nhiễm trùng ở bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú. Nghiên cứu mô tả cắt ngang dựa vào bộ câu hỏi đánh giá kiến thức phòng tránh nhiễm trùng của bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú được thực hiện ở các bệnh nhân đang được điều trị bằng phương pháp lọc màng bụng liên tục ngoại trú tại khoa Thận - Tiết niệu, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 03/2014 đến tháng 09/2014. Nghiên cứu bao gồm 188 bệnh nhân, nam chiếm tỉ lệ 56,4% (n = 106) và nữ chiếm tỉ lệ 43,6% (n = 82). Tuổi trung bình của các đối tượng nghiên cứu là 45,4±13,3 (18-87 tuổi). Hầu hết bệnh nhân sống ở nông thôn, chiếm tỉ lệ 77,7% (n = 146), bệnh nhân sống ở thành thị chiếm tỉ lệ 22,3% (n = 42). Trình độ học vấn dưới cấp 3 chiếm tỉ lệ cao nhất là 47,3% (n = 89), trình độ học vấn cấp 3 chiếm 28,2% (n = 53) và trình độ học vấn trên cấp 3 chiếm 24,5% (n = 46). Số bệnh nhân thuộc diện nghèo là 107 bệnh nhân (57%) cao hơn so với số bệnh nhân thuộc diện đủ sống (81 bệnh nhân chiếm 43%). Kết quả nghiên cứu cho thấy tổng điểm trung bình bệnh nhân đạt được là 16,2 ± 3,7, điểm trung vị là 16/35 điểm, điểm thấp nhất là 5 điểm, điểm cao nhất là 27 điểm. Nhóm bệnh nhân đạt điểm kiến thức cao chiểm tỉ lệ thấp 6,4% (n = 12), nhóm bệnh nhân có điểm kiến thức trung bình chiếm 30,9% (n = 58), nhóm bệnh nhân đạt điểm kiến thức thấp chiếm tỉ lệ khá cao 62,7% (n = 118). Từ khoá: Lọc màng bụng liên tục ngoại trú (CAPD) I. ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh thận mạn đang tăng lên nhanh chóng và trở thành một vấn đề y tế toàn cầu [1]. Tỉ lệ mắc bệnh thận mạn trên thế giới khoảng 8 16% dân số thế giới [2]. Tại Anh mỗi năm tỉ lệ suy thận mạn tính là 100/ dân [3], Hoa Kỳ tỉ lệ suy thận mạn tính là 336/ dân [4]. Khi bệnh nhân bị suy giảm chức năng thận, người ta căn cứ vào mức lọc cầu thận để lựa chọn biện pháp điều trị. Khi mức lọc cầu thận dưới 15 ml/phút/1.73 m 2 da, cần áp dụng các phương pháp điều trị thay thế thận: ghép thận, thận nhân tạo và lọc màng bụng. Trên thế giới có khoảng trên 1,8 triệu người đang được điều trị thay thế thận Địa chỉ liên hệ: Vương Tuyết Mai, Bộ môn Nội tổng hợp, Trường Đại học Y Hà Nội vuongtuyetmai@gmail.com Ngày nhận: 6/8/2015 Ngày được chấp thuận: 10/9/2015 [5]. Ước tính có khoảng 10 15% số bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối được điều trị bằng phương pháp lọc màng bụng [6]. Lọc màng bụng ngày càng trở nên phổ biến do tính đơn giản, thuận tiện và bệnh nhân có thể tự thực hiện tại nhà [7; 8]. Có hai phương pháp lọc màng bụng đó là: lọc màng bụng liên tục ngoại trú (CAPD - Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis) và lọc màng bụng tự động bằng máy (APD Automated Peritoneal Dialysis). Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay thì phương pháp lọc màng bụng liên tục ngoại trú là phương pháp lọc màng bụng phổ biến. Lọc màng bụng liên tục ngoại trú được bệnh nhân tự thay dịch bằng tay. Mỗi tháng bệnh nhân chỉ phải đến viện tái khám và lĩnh dịch 1 lần. Với phương pháp lọc màng bụng liên tục ngoại trú thì việc bệnh nhân tự thực hiện các thao tác thay dịch và chăm sóc tại nhà không 74 TCNCYH 97 (5)

2 chỉ giúp giảm quá tải ở các bệnh viện tuyến trung ương mà còn là giải pháp giúp cho bệnh nhân mắc bệnh thận mạn giai đoạn cuối vẫn có thể tiếp tục công việc, học tập, tiếp tục tạo ra những lợi ích kép về kinh tế cho người bệnh, gia đình họ và xã hội [7]. Tuy nhiên, phương pháp lọc màng bụng có thể gặp thất bại do các biến chứng, đặc biệt là các biến chứng nhiễm trùng và một tỉ lệ tương đối cao bệnh nhân lọc màng bụng phải chuyển đổi phương pháp là do biến chứng viêm màng bụng [9]. Các biến chứng nhiễm trùng trong đó có viêm màng bụng có thể hạn chế hơn khi bệnh nhân có đầy đủ kiến thức về phương pháp lọc màng bụng. Bệnh nhân có kiến thức về phương pháp lọc màng bụng tốt sẽ tuân thủ điều trị tốt hơn và tỉ lệ nhiễm trùng thấp hơn [10; 11]. Việc tìm hiểu, đánh giá kiến thức của bệnh nhân lọc màng bụng để có kế hoạch tái huấn luyện, nhắc nhở bệnh nhân trong vấn đề phòng tránh và phát hiện sớm các triệu chứng nhiễm trùng là vô cùng cần thiết. Vì vậy nghiên cứu này được tiến hành nhằm mục tiêu đánh giá kiến thức phòng tránh nhiễm trùng ở bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Phương pháp Nghiên cứu tiến cứu mô tả cắt ngang. 2. Đối tượng Tất cả bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp lọc màng bụng liên tục ngoại trú tại khoa Thận - Tiết niệu, bệnh viện Bạch Mai từ tháng 03/2014 đến tháng 09/2014 đạt tiêu chuẩn nghiên cứu: trên 18 tuổi, có thời gian lọc màng bụng liên tục ngoại trú trên 6 tháng, có thể tiếp xúc và trả lời được bộ câu hỏi dùng cho phỏng vấn, đồng ý và tình nguyện tham gia vào nghiên cứu. 3. Nội dung nghiên cứu - Bộ câu hỏi nghiên cứu đánh giá kiến thức phòng tránh nhiễm trùng của bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú dựa theo bộ câu hỏi trong nghiên cứu của Sayed và cộng sự [10]. - Bộ câu hỏi bao gồm 15 câu hỏi được chia thành 3 nhóm câu hỏi: - Nhóm câu hỏi kiến thức về viêm màng bụng bao gồm các câu hỏi liên quan đến triệu chứng, xử trí và phòng ngừa viêm màng bụng: câu 1 đến câu 3. - Nhóm câu hỏi kiến thức về nhiễm trùng chân catheter bao gồm các câu hỏi liên quan đến triệu chứng, xử trí và phòng ngừa nhiễm trùng chân catheter: câu 4 đến câu 6. - Nhóm câu hỏi kiến thức về xử trí các sự cố có thể gặp tại nhà: câu 7 đến câu Bệnh nhân được một điểm cho mỗi ý trả lời đúng (2-3 điểm cho mỗi câu hỏi), số điểm tối đa cho 15 câu hỏi là 35 điểm và được chia làm 3 bậc: + Thấp: dưới 18 điểm. + Trung bình: 19 đến 21 điểm. + Cao: trên 21 điểm. 4. Xử lý số liệu: Số liệu được phân tích bằng phần mềm SPSS Đạo đức nghiên cứu Đối tượng tham gia nghiên cứu được thông báo về mục đích nghiên cứu và tự nguyện tham gia nghiên cứu. Số liệu nghiên cứu chỉ phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học, không sao chép, không để lộ danh tính đối tượng. Trong quá trình phỏng vấn, các đối tượng có quyền từ chối bất cứ câu hỏi nào mà họ không muốn trả lời, người nghiên cứu cũng không gây một áp lực nào đòi hỏi hoặc cố gắng thuyết phục đối tượng để lấy thông tin và họ có thể ngừng cuộc phỏng vấn bất cứ khi nào họ muốn. Nghiên cứu không có hại cho bệnh nhân. TCNCYH 97 (5)

3 III. KẾT QUẢ Nghiên cứu được tiến hành trên 188 bệnh nhân bao gồm 56,4% là nam và 43,6% là nữ. Tuổi trung bình là 45,4 ±13,3, tuổi nhỏ nhất là 18 tuổi, lớn nhất là 87 tuổi. Bảng 1. Đặc điểm chung của nhóm đối tượng nghiên cứu Đặc điểm Số bệnh nhân (n = 188) % Nhóm tuổi < , ,2 > ,8 Nơi ở Thành phố 42 22,3 Nông thôn ,7 Học vấn Dưới cấp ,3 Cấp ,2 Trên cấp ,5 Kinh tế gia đình Xóa đói giảm nghèo 49 26,1 Thiếu thốn 58 30,9 Đủ sống 80 42,6 Dư sống 1 0,5 Bệnh nhân ở độ tuổi từ chiếm lệ cao nhất (62,2%). Hầu hết bệnh nhân sống tại nông thôn chiếm tỉ lệ 77,7%. Nhóm bệnh nhân có trình độ học vấn dưới cấp 3 chiếm tỷ lệ cao nhất 47,3%. Số bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế xóa đói giảm nghèo và thiếu thốn vẫn còn chiếm tỷ lệ cao (26,1% và 30,9%). Bảng 2. Phân bố nhóm tổng điểm kiến thức của bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú Nhóm điểm Số bệnh nhân (n = 188) % Thấp (< 18 điểm) ,7 Trung bình (19-21 điểm) 58 30,9 Cao (> 21 điểm) 12 6,4 76 TCNCYH 97 (5)

4 Tổng điểm trung bình bệnh nhân đạt được là 16,2 ± 3,7, điểm trung vị là 16/35 điểm, điểm thấp nhất là 5 điểm, điểm cao nhất là 27 điểm. Bệnh nhân thuộc nhóm điểm thấp chiếm tỉ lệ cao nhất (62,7%), bệnh nhân thuộc nhóm điểm cao chiếm tỉ lệ thấp nhất (6,4%). Bảng 3. Bảng điểm kiến thức về viêm màng bụng Kiến thức về viêm màng bụng Trả lời đúng Trả lời sai n 1 % n 2 % Triệu chứng chính của viêm màng bụng Xử trí khi thấy dịch đục Dịch đục , ,9 Đau bụng , ,6 Sốt 91 48, ,6 Liên lạc với nhân viên y tế , ,2 Mang túi dịch đục lên bệnh viện kiểm tra 30 16, ,0 Rửa tay trước khi thay dịch , ,7 Phòng ngừa viêm màng bụng Thực hiện đầy đủ các bước của quy trình thay dịch như được hướng dẫn 86 45, ,3 Bệnh nhân trả lời đúng nhiều nhất ở các câu: đau bụng là một triệu chứng chính của viêm màng bụng (89,4%), liên lạc với nhân viên y tế khi phát hiện dịch đục (88,8%). Bệnh nhân trả lời sai nhiều ở các câu: mang túi dịch đục lên bệnh viện kiểm tra (84,0%), thực hiện đầy đủ các bước của quy trình thay dịch như được hướng dẫn (54,3%). Bảng 4. Bảng điểm kiến thức về nhiễm trùng chân catheter Kiến thức về nhiễm trùng chân catheter Trả lời đúng Trả lời sai n 1 % n 2 % Triệu chứng chính của nhiễm trùng chân catheter Xử trí khi thấy chảy mủ ở chân catheter hoặc triệu chứng của nhiễm trùng chân catheter Chảy dịch/chảy mủ , ,6 Đỏ da xung quanh chân catheter , ,7 Nhiều vảy 5 2, ,3 Liên lạc với nhân viên y tế , ,6 Thay băng sạch chân catheter 2 lần/ngày , ,3 Sử dụng betadine để sát trùng chân catheter 64 34, ,0 TCNCYH 97 (5)

5 Kiến thức về nhiễm trùng chân catheter Trả lời đúng Trả lời sai n 1 % n 2 % Phòng ngừa nhiễm trùng chân catheter Giữ catheter thế nào trong suốt quá trình tắm Cố định catheter chắc bằng băng dính và túi đeo 8 4, ,7 Thay băng chân catheter hàng ngày ,1 13 6,9 Băng kín catheter trong suốt quá trình tắm , ,8 Tránh để nước vào chân catheter , ,8 Thay băng chân catheter hàng ngày sau khi tắm 29 15, ,6 Bệnh nhân trả lời đúng nhiều nhất ở câu thay băng chân catheter hàng ngày để phòng nhiễm trùng chân catheter (93,1%).97,3% bệnh nhân chưa trả lời được nhiều vảy là một triệu chứng của nhiễm trùng chân catheter. Bảng 5. Bảng điểm kiến thức về các sự cố có thể gặp tại nhà Kiến thức về xử trí sự cố có thể gặp tại nhà Trả lời đúng Trả lời sai n 1 % n 2 % Chạm phải đầu kết nối vô trùng của catheter Dịch không chảy trong khi thay dịch Rỏ rỉ dịch từ catheter hay chân catheter Sưng mắt cá chân, khó thở và tăng cân nhanh chóng Hoa mắt, chóng mặt, yếu mệt và cân nặng giảm hơn so với bình thường Ngừng thay dịch và đậy nắp mới lại 55 29, ,7 Liên lạc với nhân viên y tế , ,0 Kiểm tra các đầu kết nối và các kẹp 37 19, ,3 Nếu dịch vẫn không chảy thì ngừng thay dịch và liên lạc với nhân viên y tế 78 41, ,5 Ngừng thay dịch 79 42, ,0 Liên lạc với nhân viên y tế ,0 15 8,0 Uống giảm bớt nước 76 40, ,6 Liên lạc với nhân viên y tế và dùng dịch có nồng độ cao 2,5% hoặc 4,25% , ,8 Uống nhiều nước hơn 13 6, ,1 Liên lạc với nhân viên y tế và ngừng dùng dịch có nồng độ cao 2,5% hoặc 95 50, ,5 4,25% 78 TCNCYH 97 (5)

6 Bệnh nhân trả lời đúng nhiều nhất ở câu cần liên lạc với nhân viên y tế khi thấy rò rỉ dịch từ catheter hay chân catheter (92%). Bệnh nhân trả lời sai nhiều ở câu là uống nhiều nước hơn khi thấy hoa mắt, chóng mặt hoặc cân nặng giảm hơn so với bình thường (93,1%). IV. BÀN LUẬN Trong nghiên cứu này, tuổi trung bình của bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú là 45,4 ± 13,3 tuổi, thấp nhất là 18 tuổi và cao nhất là 87 tuổi. Nhóm bệnh nhân có độ tuổi từ tuổi chiếm tỉ lệ cao nhất (62,2%). Đây là độ tuổi lao động và điều này cũng cho thấy phương pháp lọc màng bụng liên tục ngoại trú là giúp cho bệnh nhân vẫn có thể duy trì công việc của mình. Phần lớn bệnh nhân sống ở vùng nông thôn chiếm 77,7% và chỉ có 22,3% bệnh nhân sống ở thành thị. Điều này có thể do bệnh nhân ở nông thôn thường xa trung tâm thận nhân tạo nên lựa chọn phương pháp lọc màng bụng để có thể tự thực hiện tại nhà và chi phí thấp hơn so với phương pháp thận nhân tạo tại bệnh viện [12]. Trình độ học vấn dưới cấp 3 chiếm tỉ lệ lớn nhất (47,3%). Điều này cũng là một khó khăn khi điều dưỡng huấn luyện về kiến thức và kĩ năng thực hành cho bệnh nhân về phương pháp lọc màng bụng. 57% bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế nghèo. Điều này cũng có thể ảnh hưởng tới sự tuân thủ trong vấn đề giữ gìn vệ sinh sạch sẽ và tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Tổng điểm trung bình bệnh nhân đạt được là 16,2 ± 3,7 điểm, điểm trung vị là 16/35 điểm, điểm thấp nhất là 5 điểm và điểm cao nhất là 27 điểm. Kết quả nghiên cứu của tác giả Sayed S.A.M. và các cộng sự thì điểm trung vị thấp hơn nghiên cứu của chúng tôi (11,5/35 điểm) nhưng điểm cao nhất bệnh nhân đạt được cũng giống nghiên cứu của chúng tôi là 27 điểm [12]. Nhóm bệnh nhân đạt điểm thấp chiếm tỉ lệ cao nhất (62,7%) và nhóm bệnh nhân đạt điểm cao chiếm tỉ lệ thấp nhất (6,4%). Điều này có thể bởi sau một thời gian điều trị lọc màng bụng, bệnh nhân thường quên kiến thức phòng tránh nhiễm trùng như đã được hướng dẫn ban đầu. Vì vậy cần phải có kế hoạch kiểm tra, đánh giá lại kiến thức của bệnh nhân một cách định kỳ để điều chỉnh, cải thiện chương trình huấn luyện một cách liên tục và có kế hoạch tái huấn luyện phù hợp, hiệu quả hơn cho bệnh nhân [13-15]. Một trong những biến chứng nhiễm trùng nặng và nguy hiểm trong phương pháp lọc màng bụng là biến chứng viêm màng bụng. Do đó, tất cả bệnh nhân lọc màng bụng đều được hướng dẫn nhận biết các triệu chứng chính của viêm màng bụng để phát hiện kịp thời tình trạng nhiễm trùng và lên bệnh viện điều trị sớm. Trong nghiên cứu này, hầu hết bệnh nhân (89,4%) biết đau bụng là một triệu chứng của viêm màng bụng nhưng có tới 51,6% bệnh nhân chưa trả lời được sốt cũng là một triệu chứng của viêm màng bụng. Trong khi nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự thì có hơn 50% bệnh nhân không trả lời được sốt và đau bụng là triệu chứng của viêm màng bụng [10]. Khi bị viêm màng bụng, 88,8% bệnh nhân trong nghiên cứu này sẽ gọi điện cho nhân viên y tế nhờ sự hỗ trợ nhưng hầu hết bệnh nhân quên mang theo túi dịch đục đầu tiên lên bệnh viện để kiểm tra (84%). Việc mang túi dịch lên bệnh viện là việc làm rất quan trọng để nhân viên y tế làm xét nghiệm cấy dịch lọc màng bụng trong túi dịch đục đầu tiên. Điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị viêm màng bụng [16]. Bệnh nhân có kiến thức phòng ngừa viêm màng bụng tốt sẽ góp phần TCNCYH 97 (5)

7 đáng kể vào việc giảm tỉ lệ viêm màng bụng. Trong nghiên cứu này, 55% bệnh nhân hiểu rửa tay trước khi thay dịch là việc làm hết sức ý nghĩa giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. Kết quả này cao hơn trong nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự, có dưới 50% bệnh nhân trả lời đúng câu hỏi này [10]. Trong nghiên cứu của Dong J. và cộng sự cũng có tới 51,5% bệnh nhân thường mắc lỗi trong quy trình rửa tay [12]. Chăm sóc chân catheter là việc làm hàng ngày của bệnh nhân lọc màng bụng nhằm giúp chân catheter luôn sạch sẽ và phòng tránh nhiễm trùng chân catheter. Trong nghiên cứu này, hầu hết bệnh nhân trả lời đúng chảy dịch/chảy mủ, đỏ da xung quanh chân catheter cũng là triệu chứng của nhiễm trùng. Bên cạnh đó, chỉ có 2,7% bệnh nhân trả lời được có nhiều vảy là một triệu chứng của nhiễm trùng chân catheter. Trong nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự thì trên 50% bệnh nhân trả lời đúng hết các triệu chứng của nhiễm trùng chân ống [10]. 93,1% bệnh nhân biết thay băng sạch chân catheter hàng ngày là cách tốt nhất để phòng tránh nhiễm trùng. Kết quả này cao hơn nhiều so với nghiên cứu của Sayed S.A.M., dưới 50% bệnh nhân không trả lời được phải thay băng chân catheter hàng ngày để phòng tránh nhiễm trùng [10]. Có thể với các bệnh nhân lọc màng bụng ở các nước phát triển, do môi trường sống sạch sẽ nên bệnh nhân không cần phải băng và thay băng chân catheter hàng ngày. 95,7% bệnh nhân không cho rằng cố định chắc chân catheter bằng băng dính và túi đeo cũng là một biện pháp giúp phòng tránh nhiễm trùng. Với câu trả lời này, bệnh nhân trong nghiên cứu của chúng tôi trả lời sai nhiều hơn so với nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự [10]. Có lẽ bệnh nhân của chúng tôi chưa hiểu hết rằng nếu chân catheter cố định không chắc sẽ làm tổn thương da xung quanh chân ống khi bệnh nhân vận động, gây chảy dịch hoặc máu và tạo vảy xung quanh chân catheter. Điều đó khiến cho nguy cơ nhiễm trùng chân catheter tăng lên. Hơn nữa việc cố định chân catheter chắc bằng băng dính và túi đeo là một khó khăn đối với một số bệnh nhân do khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam. Lọc màng bụng là một phương pháp được bệnh nhân tự thực hiện thao tác thay dịch tại nhà. Hơn nữa đây là phương pháp cần sự vệ sinh sạch sẽ và đặc biệt vô trùng tuyệt đối trong các bước kết nối túi dịch với đầu kết nối vô trùng của catheter. Vì vậy việc hướng dẫn bệnh nhân xử trí tốt các sự cố có thể xảy ra tại nhà cũng góp phần đáng kể để phòng tránh nhiễm trùng. Nghiên cứu này cho thấy 70,7% bệnh nhân chưa trả lời được phải ngừng thay dịch và đậy nắp mới lại khi chạm phải đầu kết nối vô trùng. Kết quả này tương tự nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự, trên 50% bệnh nhân không trả lời đúng câu hỏi này [10]. Đây là một xử trí rất quan trọng bởi nếu bệnh nhân tiếp tục thay dịch khi chạm phải đầu kết nối vô trùng, vi khuẩn sẽ xâm nhập vào bên trong màng bụng và gây nhiễm trùng. Theo Harwell C.M thì có tới 41% trường hợp viêm màng bụng là do đụng chạm các đầu kết nối vô trùng [17]. Một trong những sự cố hay gặp tại nhà của bệnh nhân là dịch không chảy. Khi phát hiện dịch không chảy ra, 80,3% bệnh nhân trong nghiên cứu này không biết cách kiểm tra các đầu kết nối và các kẹp. Đây là một thao tác đơn giản mà bệnh nhân nên làm trước khi thay đổi tư thế hay gọi điện cho nhân viên y tế nhờ sự hỗ trợ. Rò rỉ dịch từ catheter hay chân catheter xảy ra nếu bệnh nhân không biết cách giữ đúng catheter khi cho vào túi đeo, khi catheter bị gập, xoắn nhiều lần hoặc khi bị vật sắc nhọn đâm thủng. Trong trường hợp đó, 80 TCNCYH 97 (5)

8 việc quan trọng nhất bệnh nhân cần làm là ngừng thay dịch. Với câu hỏi này, bệnh nhân trong nghiên cứu này trả lời đúng 42%, thấp hơn trong nghiên cứu của Sayed S.A.M. và các cộng sự [10]. V. KẾT LUẬN Kết quả nghiên cứu cho thấy tổng điểm trung bình bệnh nhân đạt được là 16,2 ± 3,7 điểm, điểm trung vị là 16/35 điểm. Nhóm bệnh nhân đạt điểm kiến thức cao chiểm tỉ lệ thấp 6,4%, nhóm bệnh nhân có điểm kiến thức trung bình chiếm 30,9%, nhóm bệnh nhân đạt điểm kiến thức thấp chiếm tỉ lệ khá cao 62,2%. Lời cám ơn Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn các em sinh viên đã cùng thực hiện các đề tài nghiên cứu về bệnh Thận - Tiết niệu. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn ban chủ nhiệm, các bác sỹ và điều dưỡng khoa Thận - Tiết niệu, bệnh viện Bạch Mai đã tạo điều kiện cho chúng tôi trong quá trình nghiên cứu. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Lysaght M.J., (2002). Maintenance dialysis population dynamics: current trends and long-term implications. J Am Soc Nephrol, 13, Jha V., Garcia G., Iseki K et al (2013). Chronic kidney disease: global dimension and perspectives. The Lancet, 382, Ansell D., F.T (2004). UK renal registry report Bristol: UK Renal Registry 4. United States Renal Data System (USRDS), (2005) 2004 annual report. Am J Kidney Dis 2005, Grassmann A., Gioberge S., Moeller S., Brown G (2005). ESRD patients in 2004: global overview of patient numbers, treat-ment modalities and asociated trends. Nephrol Dial Trans-plant, 20, Mehrotra R., Nolph K.D (2001). Peritoneal dialysis should be the first choice of initial renal replacement therapy for more patients with end-stage renal disease. ASAIO J, 47, Trần Quý Tường (2013). Lợi ích kép với người bệnh và bệnh viện. Sức khỏe và đời sống. 8. Tokgoz B (2009). Clinical advantages of peritoneal dialysis. Perit Dial Int, 29(2), Perez F.M., Rodriguez C.A., Gardiz N.R et al (1111). Peritonitis related mortality in patient undergoing chronic peritoneal dialysis. Peritoneal Dialysis International, 25, Sayed S.A.M., Aisha H.A., Ahmed M.E et al (2013). Effect of the patient s knowledge on peritonitis rates in Peritoneal Dialysis. Peritoneal Dialysis International, 33, Bernardini J (2009). Training and retraining: Impact on peritonitis. Peritoneal Dialysis International, 30, Dong J., Chen Y (2009). Impact of the bag exchange procedure on risk of peritonitis. Perit Dial Int, 30, Nevillle A., Jenkins J., William J.D., et al (1111). Peritoneal Dialysis training: a multisensory approach. Pert Dial Int, 25(3), Anderson R.M., Funnel M.M., Aikens J.E et al (2009). Evaluating the efficacy of an empowerment - based self-managerment consultant intervention: result of a two-year randomized controlled trial., The Patient Educ, 1, TCNCYH 97 (5)

9 15. Manns B.J., Taub K., Vanderstraeten C et al (2005). The impact of education on chronic kidney disease patients plans to initiate dialysis with self-care dialysis: a randomized trial. Kidney International, 68, Li P.K., Szeto C.C., Piraino B et at (2010). Peritoneal Dialysis - related infections recommendations. Perit Dial Int, 30, Harwell C.M (1997). Peritonitis Dialysis International, 17, Summary ASSESSING THE KNOWLEDGE OF INFECTION PREVENTION AMONG CONTINUOUS AMBULATORY PERITONEAL DIALYSIS PATIENTS The study was conducted to assess the knowledge of infection prevention among Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis patients. A cross-sectional study based on a questionnaire about the knowledge of infection prevention in Peritoneal Dialysis therapy was performed on Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis patients at the Nephro - Urology Department, Bach Mai Hospital, Hanoi, Vietnam from March to September This study included 188 patients. Their mean age was 45.4 ± 13.3 years (from years), 56.4% were male and 43.6% were female. Only 22.3% patients lived in the urban area whereas 77.7% was from the rural area. Educational level of less than high school, high school and college educated were 47.3%, 28.2% and 24.5% respectively. Low income patients accounted for 57%, which was higher than patients with average income (43%). The achieved knowledge score ranged from 5 to 27 with a mean score of 16.2 ± 3.7 and the median score was 16 of 35 points. There were more patients with low knowledge score (62.7%) than those with middle and high knowledge score (30.9% and 6.4%). Keywords: Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis (CAPD) 82 TCNCYH 97 (5)