Міжнародна наукова конференція,
|
|
- Алёна Пожарская
- 7 years ago
- Views:
Transcription
1 МІНІСТЕРСТВО ОСВІТИ І НАУКИ, МОЛОДІ ТА СПОРТУ УКРАЇНИ ЛЬВІВСЬКИЙ НАЦІОНАЛЬНИЙ УНІВЕРСИТЕТ ІМЕНІ ІВАНА ФРАНКА КАФЕДРА ПОЛЬСЬКОЇ ФІЛОЛОГІЇ A jednak śpiewać będę wam pochwałę życia Żyłem, i z rzeczy ludzkich nic nie jest mi obce Leopold Staff у співпраці з ФАКУЛЬТЕТОМ ПОЛОНІСТИКИ ВАРШАВСЬКОГО УНІВЕРСИТЕТУ Міжнародна наукова конференція, присвячена пам яті Людмили Едуардівни Петрухіної ГАЛИЧИНА ЗЛАМУ XIX XX СТОЛІТЬ: МОДЕРНІЗМ ДВОХ НАРОДІВ. З УКРАЇНСЬКО-ПОЛЬСЬКОГО ДІАЛОГУ В ЛІТЕРАТУРІ ТА КУЛЬТУРІ. ІДЕЇ ОСЕРЕДКИ ВИДАННЯ Людмила Едуардівна Петрухіна (5 травня січня 2010) Львів, квітня 2011 року Львів 2011
2 ОРГАНІЗАЦІЙНИЙ КОМІТЕТ Марія Зубрицька голова оргкомітету, проректор Львівського національного університету імені Івана Франка Ярослав Гарасим заступник голови оргкомітету, декан філологічного факультету Львівського національного університету імені Івана Франка Алла Кравчук заступник голови оргкомітету, завідувач кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка Даріуш Дзюжинський д-р Інституту прикладної полоністики Варшавського університету Остап Сливинський доцент кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка Христина Стельмах доцент кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка Ірина Фрис к.ф.н., асистент кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка Юлія Сагата секретар оргкомітету, асистент кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка KOMITET ORGANIZACYJNY Maria Zubrycka przewodniczący komitetu organizacyjnego, prorektor Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Jarosław Harasym zastępca przewodniczącego komitetu organizacyjnego, dziekan Wydziału Filologicznego Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Ałła Krawczuk zastępca przewodniczącego komitetu organizacyjnego, kierownik Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Dariusz Dziurzyński dr Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Ostap Sływynski docent Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Chrystyna Stelmach docent Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Iryna Frys dr, asystent Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Julia Sahata sekretarz komitetu organizacyjnego, asystent Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Конференцію організовано за фінансової підтримки Посольства Республіки Польща в Києві Konferencja została zorganizowana przy wsparciu nansowym Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie 2 3
3 ПРОГРАМА КОНФЕРЕНЦІЇ PROGRAM KONFERENCJI 28 квітня, четвер Реєстрація учасників конференції (ауд. 327, кафедра польської філології) Урочисте відкриття конференції Пленарне засідання Обід Засідання секцій Перерва на каву Вечір, присвячений пам яті Людмили Едуардівни Петрухіної (ауд. 312) 28 kwietnia, czwartek Rejestracja uczestników konferencji (sala 327, Katedra Filologii Polskiej) Uroczyste otwarcie konferencji Sesja plenarna Obiad Praca w sekcjach Przerwa na kawę Wieczór, poświęcony pamięci Ludmyły Petruchiny (sala 312) 29 квітня, п ятниця Засідання секцій Обід Засідання секцій Урочисте закриття конференції 29 kwietnia, piątek Praca w sekcjach Obiad Praca w sekcjach Uroczyste zakończenie konferencji Екскурсія Львовом 30 квітня, субота Wycieczka po Lwowie 30 kwietnia, sobota 4 5
4 28 квітня, четвер Урочисте відкриття конференції Дзеркальна зала Марія Зубрицька проректор Львівського національного університету імені Івана Франка Ґжеґож Опалінський Генеральний консул Республіки Польща у Львові Ярослав Гарасим декан філологічного факультету Львівського національного університету імені Івана Франка Ірина Фрис асистент кафедри польської філології Львівського національного університету імені Івана Франка, Щоб кожен, дивлячись на трави, Душею був, наче трава, простий. Пам яті Людмили Едуардівни Петрухіної 28 kwietnia, czwartek Uroczyste otwarcie konferencji Sala Lustrzana Maria Zubrycka prorektor Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Grzegorz Opaliński Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie Jarosław Harasym dziekan Wydziału Filologicznego Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki Iryna Frys asystent Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki, By każdy, patrząc na trawę, Duszą, jak trawa, był prosty.... Pamięci Ludmyły Petruchiny Пленарне засідання Дзеркальна зала Даріуш Дзюжинський, Варшава, Категорія модернізму в польських літературознавчих дослідженнях (на фоні українського модернізму) Олексій Сухомлинов, Бердянськ, Бруно Шульц зачарований і звичайний у творах Анджея Хцюка Валерій Корнійчук, Львів, Світові образи в поезії Яна Каспровича та Івана Франка Sesja plenarna Sala Lustrzana Dariusz Dziurzyński, Warszawa, Kategoria modernizmu w polskich badaniach literackich (z modernizmem ukraińskim w tle) Ołeksij Suchomłynow, Berdiańsk, Bruno Schulz zaczarowany i zwykły w utworach Andrzeja Chciuka Wałerij Kornijczuk, Lwów, Postacie światowe w poezji Jana Kasprowicza i Iwana Franki 6 7
5 Ґжеґож Павел Бомб як, Варшава, Між Варшавою і Львовом. З питань культурного життя зламу XIX XX століть Ростислав Радишевський, Київ, Леся Українка і польський модернізм Дискусія Обід Grzegorz Paweł Bąbiak, Warszawa, Między Warszawą a Lwowem. Z zagadnień życia kulturalnego na przełomie XIX i XX wieku Rostysław Radyszewski, Kijów, Łesia Ukrainka i modernizm polski Dyskusja Obiad Секція теорії, історії літератури та компаративістики Перше засідання ауд. 312 Модератори: Галіна Парафіянович, Боґуслав Бакула Анна Кєжунь, Бялисток, Львів і Галичина в контексті спадщини Юліуша Словацького. Дослідники осередки видання Тетяна Довжок, Київ, Останній з клану ерцгерцога. Галицькі джерела і модерністський дух прози Анджея Кусьнєвича Тетяна Студентова, Вроцлав, Захер vs Мазох. Скромна привабливість смерті у творчості Леопольда Р. фон Захер-Мазоха Ярослав Нахлік, Львів, Топос душі у творчості митців першого покоління Молодої Польщі та Молодої Музи Олеся Церковняк-Городецька, Київ, Світоглядні основи раннього польського модернізму і філософія Шопенгауера Трейсі Вільсон, Лейпциг, Релігійні спільноти і дискурс про торгівлю жінками на зламі ХІХ ХХ століть у Львові Дискусія Культурологічна секція Перше засідання: ауд. 305 Модератори: Олексій Сухомлинов, Ґжеґож Павел Бомб як Євстахія Шимчук, Львів, Мистецькі об єднання АНУМ та ARTES у загальноєвропейському контексті Sekcja: teoria i historia literatury oraz komparatystyka Sesja pierwsza sala 312 Moderatorzy: Halina Para anowicz, Bogusław Bakuła Anna Kieżuń, Białystok, Lwów i Galicja wobec spuścizny Juliusza Słowackiego. Badacze instytucje edycje Tetiana Dowżok, Kijów, Ostatni z klanu arcyksięcia. Źródła galicyjskie oraz duch modernistyczny prozy Andrzeja Kuśniewicza Tetiana Studentowa, Wrocław, Sacher vs Mazoch. Dyskretny urok śmierci w twórczości Leopolda R. von Sacher-Masocha Jarosław Nachlik, Lwów, Topos duszy w twórczości artystów pierwszego pokolenia Młodej Polski i Młodej Muzy Ołesia Cerkowniak-Horodecka, Kijów, Podstawy światopoglądowe wczesnego modernizmu polskiego a lozo a Schopenhauera Tracie Wilson, Lipsk, Wspólnoty religijne i dyskurs o handlu kobietami na przełomie XIX XX wieku we Lwowie Dyskusja Sekcja kulturoznawcza Sesja pierwsza: sala 305 Moderatorzy: Ołeksij Suchomłynow, Grzegorz Paweł Bąbiak Jewstachija Szymczuk, Lwów, Grupy artystyczne ANAU (Asocjacja Niezależnych Artystów Ukraińskich) i ARTES w kontekście ogólnoeuropejskim 8 9
6 Барбара Лєна Ґєршевська, Кєльце, Фотографія і фільм у культурі Львова зламу XIX XX століть Ігор Сьомочкін, Львів, Національний стиль в архітектурі галицького міста доби модерну Світлана Стець, Львів, Дитячі образи в мистецтві позитивізму та модернізму (на прикладі картин Львівської національної галереї мистецтв) Андрій Кліш, Тернопіль, Співпраця українських та польських клерикальних організацій у Східній Галичині на рубежі ХІХ ХХ століть Ксенія Бородін, Іванна Гонак, Львів, Підписи архітекторів і скульпторів зламу XIX XX століть в епіграфіці сучасного Львова Дискусія Перерва на каву Вечір, присвячений пам яті Людмили Едуардівни Петрухіної (ауд. 312) Barbara Lena Gierszewska, Kielce, Fotogra a i lm w kulturze Lwowa przełomu XIX i XX stulecia Ihor Siomoczkin, Lwów, Styl narodowy w architekturze galicyjskiego miasta okresu modernizmu Switłana Steс, Lwów, Postacie dziecięce w sztuce pozytywizmu і modernizmu (na przykładzie obrazów Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki) Andrij Klisz, Tarnopol, Współpraca ukraińskich i polskich organizacji klerykalnych w Galicji Wschodniej na przełomie ХІХ i ХХ wieku Ksenija Borodin, Iwanna Honak, Lwów, Podpisy architektów i rzeźbiarzy przełomu XIX i XX wieku w epigra ce współczesnego Lwowa Dyskusja Przerwa na kawę Wieczór, poświęcony pamięci Ludmyły Petruchiny (sala 312) 29 квітня, п ятниця Секція теорії, історії літератури та компаративістики Друге засідання: ауд. 312 Модератори: Тетяна Довжок, Даріуш Дзюжинський Боґуслав Бакула, Познань, Галичанин Стефан Грабінський. Геопоетика, текст і контекст Лілія Сирота, Львів, Літературні публікації Польськоукраїнського бюлетеня ( ) як модель культурної взаємодії Олеся Нахлік, Львів, Рецепція творчості представників Молодої Польщі в сучасних українських літературознавчих дослідженнях Христина Стельмах, Львів, Образ фатальної жінки у творах Володимира Винниченка та Станіслава Пшибишевського 29 kwietnia, piątek Sekcja: teoria i historia literatury oraz komparatystyka Sesja druga: sala 312 Moderatorzy: Tetiana Dowżok, Dariusz Dziurzyński Bogusław Bakuła, Poznań, Galicjanin Stefan Grabiński. Geopoetyka, tekst i kontekst Lilia Syrota, Lwów, Publikacje literackie w Biuletynie Polsko-Ukraińskim ( ) jako model współpracy kulturowej Ołesia Nachlik, Lwów, Recepcja twórczości przedstawicieli Młodej Polski we współczesnych ukraińskich badaniach literaturoznawczych Сhrystyna Stelmach, Lwów, Postać femme fatale w utworach Wołodymyra Wynnyczenki i Stanisława Przybyszewskiego 10 11
7 Остап Сливинський, Львів, У незбагненній зелені : природа як трансгресія в поезії Болеслава Лесьмяна та Богдана Ігоря Антонича Алла Кравчук, Андрій Козицький, Львів, Літературознавчі дослідження науковців полоністичних кафедр Львівського університету наприкінці XIX на початку XX століть Дискусія Культурологічна секція Друге засідання: ауд. 305 Модератори: Євстахія Шимчук, Ромуальд Цудак Ольга Вознюк, Львів, Українсько-польська співпраця на шпальтах польського еміграційного часопису Культура Галіна Парафіянович, Бялисток, Стер : спроба аналізу львівського періоду журналу, Анна Цеґєла, Варшава, Зміни в стратифікації різновидів польської мови XX XXI століть Єжи Ковалевський, Львів, Модерністичні інспірації в сучасному викладанні польської мови в Україні Андрій-Аскольд Климчук, Рівне, Перші філателістичні товариства в Галичині Ельжбєта Віхровська, Варшава, Між знаннями і вміннями. Інститут прикладної полоністики як приклад реформи полоністичної освіти і нових перспектив співпраці з закордоном Дискусія Обід Ostap Sływynski, Lwów, W niepojętej zieloności : przyroda jako transgresja w poezji Bolesława Leśmiana i Bohdana Ihora Antonycza Ałła Krawczuk, Andrij Kozycki, Lwów, Badania literaturoznawcze naukowców katedr polonistycznych Uniwersytetu Lwowskiego końca XIX i początku XX wieku Dyskusja Sekcja kulturoznawcza Sesja druga: sala 305 Moderatorzy: Jewstachija Szymczuk, Romuald Cudak Olha Wozniuk, Lwów, Współpraca ukraińsko-polska na łamach polskiego emigracyjnego czasopisma Kultura Halina Para anowicz, Białystok, Ster : próba spojrzenia na lwowski okres pisma, Anna Cegieła, Warszawa, Zmiany w straty kacji odmian polszczyzny XX i XXI wieku Jerzy Kowalewski, Lwów, Modernistyczne inspiracje we współczesnym nauczaniu języka polskiego na Ukrainie Andrij-Askold Kłymczuk, Równe, Pierwsze towarzystwa latelistyczne w Galicji Elżbieta Wichrowska, Warszawa, Między wiedzą a umiejętnościami. Instytut Polonistyki Stosowanej jako przykład reformy kształcenia polonistycznego i nowych perspektyw współpracy z zagranicą Dyskusja Obiad Секція теорії, історії літератури та компаративістики Третє засідання: ауд. 312 Модератори: Анна Кєжунь, Ярослав Нахлік Ірина Сторощук, Львів, Жанрова специфіка роману про митця в українській і польській літературах міжвоєнного двадцяти- Sekcja: teoria i historia literatury oraz komparatystyka Sesja trzecia: sala 312 Moderatorzy: Anna Kieżuń, Jarosław Nachlik Iryna Storoszczuk, Lwów, Specy ka gatunkowa powieści o artyś cie w literaturze ukraińskiej i polskiej dwudziestolecia międzywojennego 12 13
8 ліття (романи Валер яна Підмогильного Місто і Ярослава Івашкевича Гіляри, син бухгалтера ) Світлана Ямборко, Київ, Василь Стефаник і польський модернізм: типологія творчих взаємин Богдан Сиванич, Львів, Рецепція філософсько-естетичних засад модернізму в новелістиці Владислава Оркана та Василя Стефаника Ольга Кевешлігеті, Ужгород, Модерністична інтерпретація теми життєдіяльності закарпатських українців і галичан у творчості Зореслава 30-х років ХХ століття Сильвія Вуйтович, Вроцлав, Приватна кореспонденція Митрополита Шептицького як культурний та історичний образ епохи (на вибраних прикладах) Ірина Фрис, Львів, Львівське об єднання Молода Муза в руслі загальноєвропейської модерністичної традиції Дискусія (powieści Waleriana Pidmohylnego Miasto oraz Jarosława Iwaszkiewicza Hilary syn buchaltera ) Switłana Jamborko, Kijów, Wasyl Stefanyk i modernizm polski: typologia relacji twórczych Bohdan Sywanycz, Lwów, Recepcja podstaw lozo cznoestetycznych modernizmu w nowelistyce Władysława Orkana i Wasyla Stefanyka Olha Keweszliheti, Użhorod, Interpretacja modernistyczna tematu życia zakarpackich Ukraińców i Galicjan w twórczości Zoresława w latach 30. ХХ wieku Sylwia Wójtowicz, Wrocław, Prywatna korespondencja Metropolity Szeptyckiego jako kulturowy i historyczny obraz epoki (na wybranych przykładach) Iryna Frys, Lwów, Lwowska grupa Młoda Muza w nurcie ogólnoeuropejskiej tradycji modernistycznej Dyskusja Урочисте закриття конференції Uroczyste zakończenie konferencji 30 квітня, субота Екскурсія Львовом (зустріч біля головного корпусу Університету, вул. Університетська, 1) 30 kwietnia, sobota Wycieczka po Lwowie (spotkanie przy gmachu głównym Uniwersytetu, ul. Uniwersytecka, 1) 14 15
9 Dariusz Dziurzyński, Warszawa РЕЗЮМЕ ДОПОВІДЕЙ УЧАСНИКІВ КОНФЕРЕНЦІЇ Kategoria modernizmu w polskich badaniach literackich (z modernizmem ukraińskim w tle) Modernizm jako kategoria historycznoliteracka doczekał się w polskim literaturoznawstwie kilku paradygmatycznych ujęć. Niniejszy referat poświęcony jest skrótowemu omówieniu tych naukowych koncepcji, począwszy od klasycznej de nicji Kazimierza Wyki przez ustalenia Ryszarda Nycza po konceptualizacje Włodzimierza Boleckiego. W miarę rozwoju badań możemy zaobserwować konsekwentną ekstrapolację pojęcia i zjawiska modernizmu, zbliżanego coraz bardziej do znaczenia przyjętego w kulturze anglosaskiej. W części końcowej zostanie naszkicowany związek modernizmu polskiego z modernizmem ukraińskim. Олексій Сухомлинов, Бердянськ Бруно Шульц зачарований і звичайний у творах Анджея Хцюка Анджей Хцюк польський письменник, поет, фейлетоніст, громадський діяч, видатна особистість еміграційного мистецького середовища. Незважаючи на значні досягнення й визнання, його творчість і особливо перцепція польської діаспори в Австралії викликали дещо суперечливе сприйняття сучасниками. Серед творчого доробку А. Хцюка виділяється так звана дилогія: Атлантида. Повість про Велике Князівство Балака (1969) та Місячна земля. Друга повість про Князівство Балака (1972), де вибудовується авторська етнокультурна модель Галичини міжвоєнного періоду. У зазначених творах письменник намагався подати власне сприйняття тодішньої суспільно-культурної системи багатонаціонального Балаку, причому креація художнього світу була позначена досвідом втрати малої вітчизни й емігрантським буттям на чужині. Таким чином, світ спогадів про спільну екзистенцію різних народів на спільній території та сусідство культур на пограниччі набував якісно нового значення. Авторська специфіка світогляду, а також закордонна перспектива згадування втраченого світу дитинства й молодості визначають особливість і неповторність цієї дилогії. Серед нараційного матеріалу, в тому числі низки образів різних національностей, особливо виділяється постать Бруно Шульца, якому Хцюк присвячує кілька розділів згаданої дилогії. Саме впливи письменника-модерніста Шульца на співця Князівства Балака та його місце в етнокультурній моделі Галичини, представленій в Атлантиді й Місячній землі, буде предметом розгляду нашої доповіді. Elżbieta Wichrowska, Warszawa Między wiedzą a umiejętnościami. Instytut Polonistyki Stosowanej jako przykład reformy kształcenia polonistycznego i nowych perspektyw współpracy z zagranicą Od dłuższego czasu na zjazdach krajowych i zagranicznych polonistów mówi się o przełomie w kształceniu uniwersyteckim. Zmiany wynikają z decyzji geopolitycznych (integracja unijna), ale rodzą się również pod wpływem czynników cywilizacyjnych (nowe media, wolny rynek pracy, mobilność społeczna). Polonistyka w przebudowie zostanie omówiona na przykładzie polonistyki warszawskiej, która w ciągu ostatnich lat za sprawą wyłonienia się nowego instytutu dostosowuje się do reformy edukacyjnej i wychodzi naprzeciw współczesnym realiom. Skrótowо zostaną omówione lokalne doświadczenia zawodowe, będące pryzmatem zmian na ogólną skalę. Grzegorz P. Bąbiak, Warszawa Między Warszawą a Lwowem. Z zagadnień życia kulturalnego na przełomie XIX i XX wieku Wystąpienie porusza problemy infrastruktury kulturalnej dwóch stolic: Warszawy i Lwowa. Uwypuklone zostaną kwestie związane z mecenatem państwowym i prywatnym przy tworzeniu i działalności towarzystw naukowych, bibliotek i muzeów. Ważnym aspektem rozważań będzie wskazanie jawnych i ukrytych treści narodowo-patriotycznych w inicjatywach kulturalnych, które podejmowane były przez przedstawicieli narodu bez państwa. Anna Kieżuń, Białystok Lwów i Galicja wobec spuścizny Juliusza Słowackiego. Badacze instytucje edycje Przedmiotem mojego zainteresowania jest Lwów jako główny ośrodek działalności naukowej, wydawniczej i kulturalnej skupionej wokół spuścizny Słowackiego. Zainteresowanie twórcą Króla-Ducha uwidoczniło się w życiu kulturalnym Galicji w pierwszych latach XX w. (apogeum osiągnęło w Roku Jubileuszowym 1909) i objęło środowisko uczonych (np. W. Hahn, B. Gubrynowicz, M. Janik, J. Ujejski, E. Kucharski), studentów (np. przyszłych uczonych J. Kleinera, M. Kridla), nauczycieli gimnazjalnych, a także literatów. Wyniki studiów ówczesnych badaczy biogra- i i tekstów Słowackiego, zaangażowanie instytucji lwowskich w udostępnianie wiedzy o poecie (Uniwersytet Lwowski, Ossolineum, Muzeum Lubomirskich, Towarzystwo im. A. Mickiewicza, Pamiętnik Literacki itd.) oraz istotne edycje jego dzieł (w tym rocznicowych, pierwodruków) zostaną przedstawione ze względu na określone cele referatu. Chciałabym uchwycić szczególny klimat intelektualny i emocjonalny towarzyszący galicyjskim wątkom wokół Słowackiego, a także zwrócić uwagę na odmienność młodopolskiego Lwowa w stosunku do Krakowa. Okazję do porównania tych dwóch formacji kulturowych dostarcza temat młodopolskiej recepcji Słowackiego
10 Тетяна Довжок, Київ Останній з клану ерцгерцога. Галицькі джерела і модерністський дух прози Анджея Кусьнєвича Важливим культурно-естетичним чинником ідейної і формальної еволюції повоєнної польської прози була актуалізація елементів модерністського світогляду й модерністської естетики в польській літературі др. пол. ХХ ст. Казімєж Вика 1966 року писав: У розпалі процес, який можна було б назвати воскресінням Молодої Польщі. Ева Віґандт 1988 року відзначає згадану тенденцію вже як свідомий акт вписування в тяглість модерністської традиції: Надзвичайно важливий для видозмін повоєнної культурної свідомості ренесанс мистецтва Молодої Польщі і європейської сецесії, поєднаний зі встановленням відліку сучасності від зламу століть. Виміри модерністського світогляду визначатимуть напрямок творчого експерименту галичанина Анджея Кусьнєвича, проза якого, часопросторово прив язана до теренів старої монархії, тематично закорінена в середовищі польсько-українсько-єврейської галицької спільноти, є антираціоналістською й індивідуалістичною, в її поетиці домінує формальний експеримент деконструкція дискурсу, помноження точок зору, гра модальностей, замість сюжетних ліній набір імовірностей тощо. Його метод спрямований на розбиття схем традиційної образності та багатогранність огляду зображених явищ. А. Кусьнєвич застосовує прийом суб єктивних призм задля контрастивної характеристики людей і фактів, тож його тексти справляють ефект своєрідного багатоголосся (за В. Вєдіною). Зв язок творчості А. Кусьнєвича з модерністською традицією відкривається також у ретельній реконструкції міфу старої Австро- Угорщини, а особливо цісарсько-королівської Галичини, що своїми витоками пов язаний з естетикою європейського декадансу. У молодості А. Кусьнєвич увібрав модерністську культуру, атмосферу і клімат водночас la belle époque і n de siècle. Адже Молода Польща виявилася у цих двох іпостасях: у переконанні, що є вибраною епохою, епохою втіленої краси, і в переконанні, що є епохою кінця, відзначав М. Домбровський. Повісті На шляху до Коринфу (1964), Король обох Сицилій (1970), Урок мертвої мови (1977), Повернення (1987) становлять ретельну реконструкцію тієї епохи. З одного боку, це детальне відтворення елементів матеріальної культури: меблів, інтер єрів, одягу, торгових марок тощо, з іншого спроба відображення свідомості людей того часу. Найповніше втілення рис старої монархії знаходимо в образах головних героїв поручника Кікєрітца ( Урок мертвої мови ), Еміля Р. ( Король обох Сицилій ), оповідача Повернення, Адольфа і найбільш оригінальне в постаті українця Євгена, що є персонажем На шляху до Коринфу і дещо пізніших у часі Зон. Саме в образі українця відображено дві важливі складові габсбурзької епохи довершеність і завершеність, саме з українцем протагоніст творів А. Кусьнєвича провадить гротескну гру-лицедійство втілення-перевтілення в Іншого задля викриття відносності абсолютних істин у мультикультурному світі. Беззаперечною цінністю для А. Кусьнєвича є відносно мирне співіснування і обмін культурним досвідом численних народів у межах старої монархії. Важливою складовою стереотипу Галичини в польській суспільній свідомості, за Е. Віґандт, було переконання, що про Галичину важко говорити серйозно, іронізування було ніби фільтром для сприйняття того світу, який поволі ставав карикатурою себе самого. Космополітизм, бюр ократизм, чуттєвий гедонізм, декаденство головні мотиви габсбур зького міфу з являються у творчості А. Кусьнєвича в перверзійно-гротескній формі. Галицький дискурс А. Кусьнєвича глибоко просякнутий іронією та автоіронією, яка не дозволяє йому замикатися в самозакоханості без меж. Tetiana Studentowa, Wrocław Sacher vs Mazoch. Dyskretny urok śmierci w twórczości Leopolda R. von Sacher-Masocha Korelacja wzroku i dotyku inicjujących podróż w głąb ciała, człowieczeństwa, determinując wrażliwość antropologiczną, zwłaszcza w kręgu kultury śródziemnomorskiej, stanowi jeden z magistralnych tematów twórczości Leopolda R. von Sacher-Masocha. Autor Wenus w futrze jako postać graniczna, wymykająca się poniekąd dyskursowi imperialistycznemu, jednocześnie ukazuje piękno władzy jako twarz Meduzy, eksponuje szaleństwo widzialności będące swoistym połączeniem voyeuryzmu i przyjemności czytania. Niniejszy referat stanowi swoisty rekonesans, próbę przyjrzenia się wizji antropologicznej owego pisarza przedstawiającego, jak wolno przypuszczać, obraz zagłady, koniec apollińskości unicestwionej przez Naturę. Universum Sacher-Masocha naznaczony perwersją będącą pewnym aktem oddania się naturze przypomina świat widziany okiem przeciętym. Ów świat, podobnie jak w lmie Luisa Buñuela, stanowi swego rodzaju mozaikę, w której obok poetyki modernistycznej występuje wanitatywna wrażliwość baroku, które w połączeniu kreują fantasmagoryczną jedność snu i jawy. Ярослав Нахлік, Львів Топос душі у творчості митців першого покоління Молодої Польщі та Молодої Музи У доповіді із застосуванням порівняльного методу виділено спільні та відмінні аспекти вживання топосу душа в українській та польській ранньомодерністичній поезії, розглянуто трактування цього топосу в авторських концепціях світобудови К. Тетмаєра, Л. Стаффа, П. Карманського, Б. Лепкого, В. Пачовського. Проблематика пропонованого дослідження зумовлена тим, що в поезії раннього модернізму душа як виразник сутності людини стає центром художньої онтології, основним об єктом конструйованої в поезії світобудови, своєрідним маркером індивідуальності та 18 19
11 антропоцентризму світоглядних концепцій. У процесі розгляду семантичного оточення слова душа виокремлено основні світоглядні концепти, характерні для поетів першого покоління Молодої Польщі та Молодої Музи : концепт світу як юдолі страждань, місця вигнання з раю, світу як сну чи марева, світу як таємниці. Простежено шляхи виходу з екзистенційної кризи, що їх шукали поети-модерністи. Проведено паралелі між аналізованою творчістю та філософськими ідеями С. К єркегора, А. Шопенгауера, А. Берґсона, Ф. Ніцше, С. Пшибишевського, гебрайською антропологією, пізнішими здобутками екзистенціалістів. З ясовано відмінності у вживанні термінів душа і дух у ранньомодерністичній поезії. Олеся Церковняк-Городецька, Київ Світоглядні основи раннього польського модернізму і філософія Шопенгауера У доповіді йдеться про специфіку філософської думки польського модернізму, а саме про те, що створили її не філософи, а критики і письменники. Зв язок філософської рефлексії з літературною творчістю і критикою підкреслюють майже всі дослідники літератури Молодої Польщі. Цей зв язок проявляється передусім у тому, що літератори висловлюються на філософські теми і декларують філософські переконання, наприклад, С. Пшибишевський, З. Пшесмицький, Т. Міцінський та ін. Якщо говорити про ранній модернізм перехідну добу, то саме в цей час, на зламі століть, доходило до завершення суспільно-практичне продукування позитивістських ідей і матеріалістичного світогляду з одного боку, а з іншого на хвилі їх заперечення народжувався новий потужний дискурс, філософськими патронами якого стали, поряд з А. Шопенгауером, Ф. Ніцше, А. Бергсон, Е. Фон Гартман та ін. Дослідник К. Вика до патронів Молодої Польщі зараховував у першу чергу Ф. Ніцше і А. Бергсона, а вже потім А. Шопенгауера і Е. Гартмана. Філософія життя, яка проголошує життя основою складовою культури і суспільних відносин, підриває позитивістичну систему цінностей. Філософія життя сіє зневіру у вартість цивілізації, що розвивається у зв язку з промисловістю і капіталізмом. Напевно, в цій тенденції знаходить пояснення таке живе зацікавлення Молодої Польщі різними видами філософії життя. Волюнтаристська метафізика А. Шопенгауера, що окреслювала світ як суцільне зло, без усяких надій на покращення, була особливо прийнятною для модерністів у тих пунктах, де філософ вказував на рецепти обмеження згубного впливу волі на щастя людини: це передусім ескапізм, утеча від світу і замкнення в собі з метою самоспоглядання, мотив, запозичений з буддизму (нірвана), а також інший тип споглядання споглядання мистецтва як іще один різновид утечі від злої дійсності. Саме тут варто шукати джерела символічної поезії як метафізичного в суті своїй, вічного й незмінного начала. Вплив А. Шопенгауера на естетичну свідомість раннього модернізму не обов язково мав бути безпосереднім (філософ залишався неперекладеним), він обумовлювався швидше спільністю дискурсу, в якому виступали літературні критики, де, скажімо, такий розповсюджений вираз, як естетична контемпляція (споглядання) виступав як модний вислів, а згодом став уживатися майже як термін. Євстахія Шимчук, Львів Мистецькі об єднання АНУМ та ARTES у загальноєвропейському контексті Спроба віднайти першоджерела виникнення зовсім природного для України й, зокрема, Львова напряму, окресленого мною як український колоризм, провадить у 20-і роки минулого століття. Художники мистецьких об єднань АНУМ (Асоціація незалежних українських мистців) та ARTES відчули основи матриці українськості почасти в народному мистецтві, українській іконі з одного боку, а з іншого до їхнього арсеналу природно із знанням кількох іноземних мов увійшло класичне розуміння поступального розвитку світового мистецтва й причетність до першоджерел авангарду. Найцільнішими і результативними, на мій погляд, були два об єднання АНУМ й ARTES. Barbara Lena Gierszewska, Kielce Fotogra a i lm w kulturze Lwowa przełomu XIX i XX stulecia Pod koniec XIX w. we Lwowie zaistniało prężne środowisko artystów plastyków, inteligencji technicznej oraz literatów wykazujące szczególne zainteresowanie kulturą audiowizualną. Artystyczna fotogra a, obecna we Lwowie od lat 70. XIX w. aż do I wojny światowej, była modnym hobby, a kolekcjonowanie zdjęć docenili miejscowi koneserzy sztuki. Zaciekawienie sztuką światła ludzi teatru, literatury i sztuk plastycznych wzmogło się po wynalezieniu kinematografu, kiedy to odkryto użyteczność języka lmu i z fascynacją wykorzystywano go w nowopowstających przekazach literacko-artystycznych. Dla lwowskich twórców fotogra- a i lm stały się na przełomie XIX i XX stulecia impulsem budowania skrótowych i dynamicznych wypowiedzi. Włączenie elementów języka dziesiątej muzy m.in. do literatury, malarstwa, plakatu, scenogra i teatralnej służyło przełamaniu tradycyjnego myślenia o immanentności każdej sztuki, co dokonało się w pierwszych dziesięcioleciach XX w. Ігор Сьомочкін, Львів Національний стиль в архітектурі галицького міста доби модерну На формування нового міста в Галичині у другій половині ХІХ ст. наклали свій відбиток розвиток економіки промисловості, торгівлі, шляхів сполучень; політичні зміни створення дуалістичної Австро
12 Угорської монархії та надання широкої автономії провінціям (1867). Відтак лібералізація суспільства відкрила шлях до розвитку етнокультурного вектора в різних пластах міста як соціально-політичного організму. Пошуки національного стилю відбилися в архітектурі значимих міст Галичини починаючи з кінця ХІХ ст. Якщо для останньої чверті ХІХ ст. для міської архітектури притаманні історичні неостилі, представлені в різноманітних варіантах неоренесансу, неоготики та необароко, то починаючи з межі століть, поряд з загальною тенденцією зміни архітектурних форм у напрямі естетики модерну, спостерігається тенденція активних пошуків національного або національно-романтичного варіанта нового стилю. У столиці Галичини місті Львові польський національний варіант стилю модерн виражений в історико-романтичному трактуванні т. зв. польського аттику на зразок краківських Сукенниць (Торговий дім Ціппера на Ринку, Краківський готель на площі Соборній, 7, будинок Сокола на теперішній вул. Ковжуна тощо). У х рр. це модерністичне трактування садибного стилю на зразок дрібношляхетських садиб у віллах новоутворених житлових колоній на Новому Львові, в районі Личакова, на пагорбах вздовж вул. Зеленої. Закоп янський стиль, що прижився в Малій Польщі, також частково представлений у східній частині провінції. Але найяскравіше національно-романтична тенденція відбилася в українському варіанті трактування стилю модерн. Творчість І. Левинського, Л. Левинського. О. Лушпинського. Т. Обмінського яскраво презентують у Львові будинки товариства Дністер, теперішньої Лісотехнічної академії, колишнього санаторію Солецького на вул. Личаківській, вілли в карпатському стилі на передмістях. Ще однією з тенденцій історико-романтичного трактування стало повторенння львівських історичних архітектурних форм у новоство рених комплексах. Прикладом останнього етапу історизму у львівській архітектурі є вистрій будинків на пл. Галицькій у формах, наближених до фасаду костелу бернардинців (архіт. К. Боублік). Певні тенденції до національного напряму в модерному звучанні простежуються у творчості архітекторів-євреїв, а на Буковині, зокрема в Чернівцях, в проектах румунських зодчих, прикладом чого стало впровадження стилю необринковяну в архітектуру міста. Оцінюючи загальні напрями естетики модерну в Східній Європі, зокрема в Галичині, можна виділити два вектори: загальний, притаманний центрам Австро-Угорщини в цілому Відню, Будапешту, Загребу, Кракову, Львову, Чернівцям, а також національно спрямований, що найяскравіше виявлений в останніх двох провінційних столицях. Світлана Стець, Львів Дитячі образи в мистецтві позитивізму та модернізму (на прикладі картин Львівської національної галереї мистецтв) Приклади мистецького зображення дитини відомі від дуже давніх часів. В історії образотворчого мистецтва є чимало яскравих зраз- ків фахового опрацювання дитячої теми, найчастіше в сімейному контексті, в жанрових, портретних, релігійних композиціях. Серед них не тільки зображення королівських, магнатських потомків чи багатих буржуа, спроможних оплатити працю художника для увіковічення пам яті про свою родину. Чимало професійних художників малювали і своїх власних дітей, маючи на меті висловити особисті почуття. Виникнення таких портретів і їхнє досить широке побутування в європейському мистецтві зумовлювало розуміння того, що однією з найважливіших функцій сім ї, подружнього життя було, є і буде продовження людського роду в дітях. Щойно з часом у мистецтві проявилося філософське розуміння дитини як маленької людини з її особистим внутрішнім світом. Позитивізм, що мав витоки з раціоналізму доби Просвітництва і з яким пов язані мистецькі течії постромантизму й історизму, висунув на передній план дитячу тематику, що яскраво проявилося у творчості представників львівського бідермаєру Арендта, Яблонського та яскравого художника історизму Матейка. Мистецтво символізму й модерну вивело на палітру експериментальні методи пошуків нових тем дії, чину, які через призму дитячого світосприйняття та дитячі постаті передавали найтонші, мало вловимі настрої та емоційні стани у відповідних до них виразах. Підсиленням у цьому аспекті постає часом пейзажне тло, як наприклад, у творах Вітольда Прушковського, коли автор створює симбіоз почуттів, що йдуть з душі сільського хлопчини, у єдності з таємничою душею природи. Саме модернізм вивищував молодість і весну. Андрій Кліш, Тернопіль Співпраця українських та польських клерикальних організацій у Східній Галичині на рубежі ХІХ ХХ століть У доповіді аналізуються взаємини суспільно-християнських течій в українському та польському політичних рухах наприкінці ХІХ на початку ХХ ст. На основі епістолярної спадщини простежено еволюцію особистих взаємин між визначними представниками українських та польських клерикальних організацій у Східній Галичині на рубежі ХІХ ХХ століть. Ксенія Бородін, Іванна Гонак, Львів Підписи архітекторів і скульпторів зламу ХІХ ХХ століть в епіграфіці сучасного Львова У статті проаналізовано підписи архітекторів і скульпторів, що працювали у Львові наприкінці ХІХ на початку ХХ століть, як одну з проблем у вивченні епіграфіки сучасного Львова. Зазначений період був для міста етапом бурхливого індустріального та суспільного розвитку, з явилася потреба в нових громадських будівлях представницького класу (напр., вокзал, оперний театр, банки, торгові біржі тощо) та елітних сучасних житлових будинків, для зведен
13 ня яких часто запрошували іменитих архітекторів, інженерів і скульпторів. До нашого часу збереглися будівлі та декоративне оздоблення, які прикрашають місто завдяки таланту таких архітекторів, як А. Піллер, Я. Новорита, брати Шульци і скульпторів П. Войтовича, Ю. Белтовського, С. Пліхаля та ін. Проте підпис майстра на його роботі є нечастим, а інколи і малопримітним атрибутом оздоблення львівських будинків. Це зумовлено тим, що не кожен хотів чи вважав за необхідне або доцільне донести інформацію про себе і свою роботу. Припускаємо, що метою підписування могла бути реклама своїх послуг або бажання залишити про себе згадку. Отже, у доповіді проаналізовано тексти будівельних таблиць та авторських підписів на скульптурах, їхнє географічне розташування та притаманні їм характерні особливості такі, наприклад, як розміщення в просторі, форма виконання, використані матеріали тощо. Bogusław Bakuła, Poznań Galicjanin Stefan Grabiński. Geopoetyka, tekst i kontekst Stefan Grabiński ( ) jest pisarzem stosunkowo słabo poznanym przez polskich badaczy, a w zasadzie wciąż nierozpoznanym przez ukraińskich literaturoznawców. Galicjanin i lwowianin, posiadający związek z ukraińska kulturą religijną, kształcony w polskich szkołach i piszący wyłącznie po polsku, Grabiński trzymał się z dala od politycznych sporów i społecznych napięć cechujących Galicję pierwszej połowy XX wieku. Wydawał sie wręcz obojętny na to, co go otaczało. Jego twórczość ma niewielki związek z polską tradycją literacką (najbardziej związany był z Tadeuszem Micińskim, okultystą i mistykiem). Nic go też w zasadzie nie wiązało z ukraińską tradycją literacką. Kontekstem w Europie Środkowej dla Grabińskiego był europejski nurt powieści grozy i literatury okultystycznej, a przede wszystkim twórczość Gustawa Meyrinka, praskiego pisarza pochodzącego z Wiednia, autora Golema, Powieści alchemicznych, Nocy Walpurgii. Do tej pory pisano wyłącznie niemal o wpływie A.E. Poe go. Grabiński był twórcą w specy czny sposób związanym z kulturą i czasem Młodej Polski, a także dekadencką kulturą Austro-Węgier, już po upadku tych formacji. Kontekst twórczości Grabińskiego jest uniwersalny i ponadnarodowy, jak u mało którego pisarza. Być może jest to świadomy zabieg twórczy pozwalający na opuszczenie stref kon iktu narodowego, kulturalnego i politycznego, który trawił Galicję w latach XX wieku. Próby wpisywania tej twórczości w kontekst ukraiński wydają się przedwczesne ( zbłąkany syn ukraińskiej ziemi ), w polskim kontekście Grabiński istnieje niemal wyłącznie poprzez język twórczości, nie podejmując kluczowych idei społecznych czy politycznych. Kontekstem właściwym jest więc koncepcja sztuki i artysty wywodząca się z nurtu środkowoeuropejskiego, literackiego okultyzmu, z zasady niewłączającego się w spory narodowe, a istniejącego na zasadzie szczególnej geopoetyki. Powyższe problemy będą rozpatrywane na przykładzie Demona ruchu (1919) Dziedziny (1920) Stefana Grabińskiego i Golema (1915) G. Meyrinka. Tak jak dla Meyrinka kontekstem jest geopoetyka okul- tyzmu czeskiej Pragi, budującego się na tradycji żydowskiej, tak dla Grabińskiego kontekstem może być szczególna geopoetyka Galicji, wynikająca z jej kulturowej odrębności, ale fundującej się nie na tradycji narodowej, lecz kulturowej, stanowiącej połączenie wielu pierwiastków europejskich, w tym zwłaszcza nurtów gnostycznych i okultystycznych. Лілія Сирота, Львів Літературні публікації Польсько-українського бюлетеня ( ) як модель культурної взаємодії Сучасний інтерес до видання Biuletyn Polsko-Ukraiński можна пояснити кількома причинами, перша з яких вивчення ставлення поляків до українського населення в міжвоєнний час. Окрім того, у зв язку з великою кількістю публікацій про українську культуру того часу, читач потребує чітких орієнтирів і про зміст іноземної періодики, адже в ній також уміщувалися повідомлення про Галичину. Наше звернення саме до цього бюлетеня зумовили також ті періодичні видання х рр., у яких непривабливо була представлена українська історія та культура. Полемічність, якою пронизана міжвоєнна українська та польська преса, діаметрально протилежні оцінки духовної праці двох народів свідчили здебільшого про зневагу до українців чи поляків, відсутність спроб залагодити конфлікт між ними, об єднати їх культурною співпрацею. У бюлетені редакція, друкуючи художні твори Г. Сковороди, Т. Шевченка, П. Куліша, Лесі Українки, І. Франка, Є. Маланюка, О. Ольжича, Н. Лівицької-Холодної, Ю. Косача, В. Сосюри, Ю. Лободовського в перекладах З. Войнаровської, Б. Лепкого, Є. Погоновського, С. Твердохліба, Ч. Ястшембєц-Козловського та ін.; публіцистику І. Кедрина, Є. Маланюка, П. Зайцева, Л. Василевського, В. Бончковського, П. Дунін-Борковського та ін., літературознавчі і літературно-критичні огляди З. Мазура, К. Симонолевича-молодшого, Є. Маланюка, Р. Юнга-Жаховського, Л. Луціва, прагнула нагадати сучасникам про позитивний вплив відомих польських діячів на життя та діяльність українських митців, ознайомити польського читача з їхніми творами, закцентувати на українській тематиці у творчості польських письменників і тим самим зменшити високу напругу між двома народами. Частина матеріалів бюлетеня була спрямована проти тих публіцистів, які руйнували польську лояльність до галичан, а зокрема й проти тенденційності радянських досліджень. Кожне ім я у виданні Biuletyn Polsko-Ukraiński своєрідний інформаційний код тих чи інших національних подій, явищ, епох, спрямований на оберігання сучасників від духовного руйнування на чужині. Олеся Нахлік, Львів Рецепція творчості представників Молодої Польщі в сучасних українських літературознавчих дослідженнях У доповіді представлено огляд літературознавчих досліджень українських авторів, що присвячені творчості представників Молодої 24 25
14 Польщі. Головну увагу зосереджено на вивченні двох середовищ прояву цієї рецепції перекладів як джерела текстів для аналізу та безпосередньо науково-публіцистичного дискурсу, які в сукупності дають змогу цілісно висвітлити специфіку засвоєння та осмислення творчості польських представників раннього модернізму українськими літературознавцями. Завдяки дослідженню вказаної проблематики у діахронному зрізі виявлено зміни та тенденції в перебігу української рецепції творчості Молодої Польщі у різний історичний час. Дослідження є першим системним висвітленням та опрацюванням специфіки проявів рецепції творчості Молодої Польщі в незалежній Україні. Оскільки виявлення особливостей сприйняття будь-якого твору можливе лише при зіставленні, до аналізу залучаємо також дослідження творчості К. Тетмаєра, Л. Стаффа, А. Лянґе, Б. Лесьмяна на батьківщині. Христина Стельмах, Львів Образ фатальної жінки у творах Володимира Винниченка та Станіс лава Пшибишевського Література епохи модернізму пропонує нові підходи у зображенні жінок та творення нових жіночих типів. Одним з центральних жіночих образів у літературі модернізму є образ фатальної жінки, основною характеристикою якого є еротичне наповнення. Жінкоюспокусницею, яка нищить кілька людських доль, постає Ева, героїня драми С. Пшибишевського Сніг. У творах В. Винниченка маємо кілька типів фатальної жінки емансипантки, гетери або Музи (Калерія Прокопенкова (п єса Пригвождені ), Сніжинка ( Чорна Пантера і Білий Медвідь та ін.) Жінка у творах С. Пшибишевського рідко виступає активним суб єктом, натомість, у творах В. Винниченка превалюючою моделлю є самостійна, вольова фатальна жінка. Остап Сливинський, Львів У незбагненній зелені : природа як трансгресія в поезії Болеслава Лесьмяна та Богдана Ігоря Антонича У доповіді робиться спроба порівняти спосіб переживання стихії природи в поезії двох яскравих поетів-модерністів Болеслава Лесьмяна та Богдана Ігоря Антонича. Образи природи в обох поетів трактуються як такі, що належать до царини парарелігійності, а входження в лоно природи зближується з актом трансгресії виходу з обмеженої екзистенції в непередбачуване буття. Мотив містичного прилучення до природи простежений на прикладі низки віршів польського та українського поетів і розглянутий у категоріях екстазу та епіфанії. Аналіз виявів екстатичних станів, пов язаних із прилученням до стихії природи, дозволяє стверджувати значну близькість Б. І. Антонича до традиції християнської містики з її неухильною вірою в присутність остаточної божественної цілі, тоді як екстатичне падіння в природу в Б. Лесьмяна ближче до дохристиянських містерій, учасник яких (у випадку вірша ліричний герой) піддається значному онтологічному ризикові, балансуючи між любов ю і смертю. Алла Кравчук, Андрій Козицький, Львів Літературознавчі дослідження науковців полоністичних кафедр Львівського університету наприкінці XIX на початку XX століть Головним осередком літературознавчих студій у Львові на рубежі ХІХ ХХ ст. були кафедра історії польської мови та літератури та створена 1903 р. кафедра історії польської літератури Львівського університету, які очолювали, відповідно, Роман Пілат та Вільгельм Брухнальський, а також Пьотр Хмельовський та Юзеф Калленбах. Свої літературознавчі студії в цей час розпочали Юліуш Кляйнер, Еугеніуш Кухарський та низка інших відомих пізніше літературознавців. Особливе місце в розвитку польського літературознавства у Львові займав Ян Каспрович, який, працюючи журналістом, займався серед іншого літературною та театральною критикою р. він очолив створену спеціально для нього у Львівському університеті кафедру порівняльної літератури. Ольга Вознюк, Львів Українсько-польська співпраця на шпальтах польського еміграційного часопису Культура Завдяки діяльності редактора часопису Єжи Ґєдройця, а також кола його однодумців, відбувся перелом імагологічної рецепції українця в польській свідомості. Першим кроком до цього стала публікація на шпальтах часопису листа польського священика Юзефа Маєвського із закликом залишити Львів українцям, а Вільнюс литовцям. Запровадження рубрики Українська хроніка на шпальтах часопису, де повідомлялося про події радянської України, життя української еміграції, стало переломним етапом у розумінні українця як Іншого в польському культурному просторі. Публікувалися на шпальтах часопису й відомі українські культурні діячі, серед яких були Ю. Шерех-Шевельов, Б. Левицький, Л. Мосендз, Є. Маланюк, І. Лисяк- Рудницький. Вагомою була публіцистична участь Є. Стемповського та Ю. Лободовського на сторінках паризької Культури в контексті українсько-польських взаємин. Польські автори створили нову платформу для українсько-польського діалогу. Імагологічний аналіз тематики статей, присвячених українській проблематиці на шпальтах часопису, дає змогу зробити висновок, що польських авторів найбільш цікавили питання української історії від давнини до сьогодення, української релігійної проблематики, сучасної літератури тощо. Натомість українські автори висвітлювали діяльність української еміграції, української культури, яку знищувала радянська система
15 Halina Para anowicz, Białystok Ster : próba spojrzenia na lwowski okres pisma, Dwutygodnik Ster, założony przez Paulinę Kuczalską-Reinschit, wychodził we Lwowie ( ), a potem w Warszawie ( ). Jej inicjatorką i twórczynią była zaangażowana publicystka, działaczka społeczna i sufrażystka. Kształcona na Zachodzie, poliglotka, zafascynowana aktywnością europejskich sufrażystek, miała ona duży wpływ nie tylko na kształt pisma, lecz także na ruch kobiecy w Galicji i w ogóle na ziemiach polskich. Skupiła wokół Steru grono wybitnych społeczników i ważne osobistości literatury na przełomie wieków. Wiele miejsca w piśmie poświęcano sprawom oświaty i edukacji oraz kwestiom równouprawnienia kobiet, w tym także w nauce. Z dzisiejszej perspektywy warto spojrzeć na środowisko skupione wokół redakcji i jego wpływ na klimat intelektualny Lwowa. Anna Cegieła, Warszawa Zmiany w straty kacji odmian polszczyzny XX i XXI wieku Zróżnicowanie języka polskiego było zawsze wypadkową zróżnicowania wspólnot w obrębie kultury. W pierwszych dwudziestu latach XX wieku polszczyzną ogólna, czyli literacką czynnie posługiwała się głównie inteligencja. Zwiększaniu liczby użytkowników języka mówiących polszczyzną ogólną towarzyszył w XX wieku inny proces standaryzacji i homogenizacji języka ogólnego, a więc jego banalizacja i upraszczanie. Na początku XX wieku podstawowe dla podziału polszczyzny na odmiany były dwie różnice: pierwsza to różnica między językiem ogólnym a odmianami regionalnymi i druga między typem pisanym a mówionym języka. W końcu XX wieku polski język ogólny przestaje być już językiem literackim. Od połowy wieku można już zaobserwować proces umasowienia się polszczyzny ogólnej oraz zaniku gwar, a także towarzyszący mu inny proces specjalizowania się odmian naukowych, zawodowych oraz środowiskowych. Różnice między odmianami wywodzącymi się z pisanego i mówionego typu języka tracą na ważności. Podstawową dla straty kacji polszczyzny staje się w latach siedemdziesiątych opozycja między typem o cjalnym a nieo cjalnym języka. Jerzy Kowalewski, Lwów Modernistyczne inspiracje we współczesnym nauczaniu języka polskiego na Ukrainie Status języka polskiego na terenie dzisiejszej Ukrainy zmieniał się wielokrotnie. We współczesnej dydaktyce języka polskiego na Ukrainie można wyróżnić różne sytuacje dydaktyczne: od nauczania języka polskiego jako ojczystego, przez język mniejszości narodowych, po jako obcy; od szkoły przy ambasadzie w Kijowie, poprzez zajęcia fakultatywne i w siatce godzin po szkoły sobotnie. Owe sytuacje dydaktyczne wynikają bezpośrednio z czasów modernizmu, gdy język polski był jednym z wielu w wielonarodowej i wielojęzykowej Galicji. Wiele tekstów kultury, odwołując się bezpośrednio do czasów europejskiego modernizmu, starało się udowadniać europejskość kultur lokalnych: Hucułów, Bojków, Łemków. Czynili to zarówno twórcy wywodzący się z tych terenów (przebywający często na emigracji i tworzący swoje dzieła w duchu nostalgii i tęsknoty), jak też z różnych tzw. centrów. Klimat wielokulturowości, iluzja bezpieczeństwa kraju lat dziecinnych (wieku XIX, zapominając na chwilę o czekającym już strasznym wieku XX) świetnie sprzyja nauczaniu języka (obcego) w duchu interkulturowego nauczania języków obcych zalecanego przez Radę Europy, umiejscawia język w bliskich uczniowi realiach swojego miejsca na ziemi. Program kulturowy w nauczaniu języka polskiego na Ukrainie odpowiada na skomplikowany status tego języka oraz na założenia kształcenia interkulturowego, którego idee są zawarte w dokumentach Rady Europy. Łączy metodykę języka jako ojczystego, jako drugiego i jako obcego z promocją kultury polskiej. Polega na nauczaniu języka w oparciu o teksty kultury. Przykładem realizacji programu kulturowego w nauczaniu języka polskiego może być lekcja 1. z powstającego podręcznika Jestem stąd. Temat kształcenia kulturowego jest obecnie niezmiernie popularny w Europie, w tym w Polsce. Na ile doświadczenia edukacji wielokulturowej i międzykulturowej (interkulturowej) w Polsce, skierowanej do uczniów w polskich szkołach, a traktującej o mniejszościach narodowych w Polsce, mogą być przydatne w kształceniu na Ukrainie? Warto zauważyć, że sporą grupę uczących się języka polskiego na Ukrainie stanowią Polacy jako grupy mniejszości. Do nich zatem mogłaby być skierowana oferta kształcenia międzykulturowego, tak, by odnaleźli się w swoich miejscach zamieszkania. Андрій-Аскольд Климчук, Рівне Перші філателістичні товариства в Галичині Витоки філателістичного колекціонування в Галичині слід шукати ще за часів появи перших поштових марок. Першими збирачами марок були особи, що традиційно вели жваве листування духовенство, вчителі та жінки. Поява першого філателістичного товариства у Львові припадає на 1921 р., коли було засновано Польський клуб філателістів. З 1923 р. у Львові почав діяти Польський союз академіків філателістів, з 1924 р. товариство видавало часопис Kurier Filatelistyczny (згодом Ilustrowany Kurier Filatelistyczny ). Упродовж х років на цих теренах існувало кілька українських філателістичних клубів та гуртків шкільної молоді. Такі гуртки існували у Станіславові (теперішньому Івано-Франківську), Дрогобичі, Стрию, Перемишлі. Організований філателістичний рух серед українців у Львові розпочався 1 лютого 1927 року, коли при Верховній пластовій команді було започатковано так званий філателістичний курс, який тривав упродовж місяця. У 1926 році в Коломиї було засновано Коломийський клуб філателістів. Організація мала велику філателістичну бібліотеку, а чле
Programming the Microchip Pic 16f84a Microcontroller As a Signal Generator Frequencies in Railway Automation
988 Programming the Microchip Pic 16f84a Microcontroller As a Signal Generator Frequencies in Railway Automation High School of Transport "Todor Kableshkov" 1574 Sofia, 158 Geo Milev str. Ivan Velev Abstract
More informationProblem A. Nanoassembly
Problem A. Nanoassembly 2.5 seconds One of the problems of creating elements of nanostructures is the colossal time necessary for the construction of nano-parts from separate atoms. Transporting each of
More informationA-level POLISH. Unit 2 Reading and Writing Report on the Examination. 2685 June 2014. Version: 1.0: 0614
A-level POLISH Unit 2 Reading and Writing Report on the Examination 2685 June 2014 Version: 1.0: 0614 Further copies of this Report are available from aqa.org.uk Copyright 2014 AQA and its licensors. All
More informationBracia Lwie Serce - podsumowanie
Bracia Lwie Serce - podsumowanie Normal 0 21 false false false PL X-NONE X-NONE Już kolejny raz wspominamy o działaniach jakie mają miejsce w ZSPiP w Chmielinku w związku z programem Uczenie się przez
More informationPolish n-grams and their correction process
Polish n-grams and their correction process Bartosz Ziółko, Dawid Skurzok, Małgorzata Michalska Department of Electronics AGH University of Science and Technology Kraków, Poland bziolko@agh.edu.pl www.dsp.agh.edu.pl
More informationCONTEXT VISUALIZATION OF EDUCATIONAL COURSES
CONTEXT VISUALIZATION OF EDUCATIONAL COURSES Jassem Krzysztof Adam Mickiewicz University, Poznań (POLAND) jassem@amu.edu.pl... Abstract 1 INTRODUCTION In a standard higher education course, knowledge is
More informationANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 519 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 519 SECTIO D 2005 Akademia Wychowania Fizycznego Wrocław University School of Physical Education Wrocław AGNIESZKA SURYNT,
More informationFrom synthesis of the active substance to the registration of plant protection product
From synthesis of the active substance to the registration of plant protection product 67 Pestycydy, 2007, (3-4), 67-75. ISSN 0208-8703 From synthesis of the active substance to the registration of plant
More informationRussian Introductory Course
Russian Introductory Course Natasha Bershadski Learn another language the way you learnt your own Succeed with the and learn another language the way you learnt your own Developed over 50 years, the amazing
More informationGCSE Polish. Other Guidance. Exemplar Material: Writing Spring 2010
GCSE Polish Other Guidance Exemplar Material: Writing Spring 2010 Pages Mark Scheme 3-4 Student 1 Student s Work 5-6 Commentary 7 Student 2 Student s Work 8-9 Commentary 10 Student 3 Student s Work 11-13
More informationPART 2: QUESTIONS FOR CONSULTATION. Organisation, if any, whose views are being represented:polish students
PART 2: QUESTIONS FOR CONSULTATION The Department of Education and Skills is drafting a Foreign Languages in Education Strategy. The views of stakeholders are being sought to inform the development of
More informationVOLUME AND PRICE AS FACTORS OF POLAND S EXPORT IN THE LIGHT OF OTHER BSR COUNTRIES
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 29 Jerzy Dudziński Jarosław Narękiewicz University of Szczecin VOLUME AND PRICE AS FACTORS OF POLAND S EXPORT IN THE LIGHT OF OTHER BSR COUNTRIES
More informationCOLLOQUIUM WYDZIAŁU NAUK HUMANISTYCZNYCH I SPOŁECZNYCH KWARTALNIK 4/2013
COLLOQUIUM WYDZIAŁU NAUK HUMANISTYCZNYCH I SPOŁECZNYCH KWARTALNIK 4/2013 Ł u k a s z W y s z y ń s k i A k a d e m i a M a r y n a r k i W o j e n n e j w G d y n i T H E R O L E O F E D U C A T I O N
More informationModerator: Hello everyone in chat with Photon Energy a.s. Thank you for your questions already asked, let s begin!
Moderator: Hello everyone in chat with Photon Energy a.s. Thank you for your questions already asked, let s begin! morc: Dear Georg, first of all congratulations on your sales, TCI, operational cash flow
More informationMatematyka. Kandydat powinien wyczerpująco wypowiedzieć się na powyższe tematy oraz wyrazić własną opinię na ich temat.
Przykładowe zagadnienia i pytania z języka polskiego, wiedzy ogólnej, matematyki i języka angielskiego dla kandydatów do Liceum Filmowego z Oddziałami Dwujęzycznymi i Liceum Kreacji Gier Wideo przy Warszawskiej
More informationTRANSNATIONAL CORPORTIONS STRATEGIES OF EXPANSION. A new look on the role of strategy in a development of an organization
MAGDALENA ROSIŃSKA EWA KLIMA UNIWERSYTET ŁÓDZKI TRANSNATIONAL CORPORTIONS STRATEGIES OF EXPANSION The aim of this article is to show that in the conditions of dynamically progressing globalization, the
More informationManuscript guidelines
Manuscript guidelines General information All the manuscripts submitted to Studia Medioznawcze [ Media Studies ] have to fulfill the formal requirements as follows: 1. Text should be delivered in WORD
More informationGCSE Polish. Other Guidance Exemplar Student Marked Work: Writing Spring 2012. Copyright 2012 AQA and its licensors. All rights reserved.
GCSE Polish Other Guidance Exemplar Student Marked Work: Writing Spring 2012 Copyright 2012 AQA and its licensors. All rights reserved. The Assessment and Qualifications Alliance (AQA) is a company limited
More informationNURSING EDUCATION IN POLAND AND EUROPEAN STANDARDS
Studia Medyczne 2008; 9: 9-13 NURSING EDUCATION IN POLAND AND EUROPEAN STANDARDS KSZTAŁCENIE PIELĘGNIAREK W POLSCE A STANDARDY EUROPEJSKIE Grażyna Nowak-Starz 1, Kazimiera Zdziebło 2, Monika Szpringer
More informationwww.ceeol.com Workshop Osteuropaforschung online Perspektiven für Kooperation Central and Eastern European Online Library
Workshop Osteuropaforschung online Perspektiven für Kooperation München 30.November-01.Dezember, 2006 Bea Klotz C.E.E.O.L. Frankfurt am Main 256 Publications in 23 Languages 204 Publishing Houses from
More information65 Years of Gathering Archival Resources of the Nicolaus Copernicus University
Biuletyn Polskiej Misji Historycznej Bulletin der Polnischen Historischen Mission Nr 6/2011 ISSN 2083-7755 Paulina Bunkowska, Bożena Kierzkowska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Archiwum Uniwersyteckie)
More informationLOCAL ACTORS AND LOCAL DEVELOPMENT. THE CASE OF POLAND
PRACE NAUKOWE UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO WE WROCŁAWIU RESEARCH PAPERS OF WROCŁAW UNIVERSITY OF ECONOMICS nr 283 2013 Local Economy in Theory and Practice ISSN 1899-3192 Local Development Governance Aspects
More informationMarket Behaviour of Children and Teenagers
ISSN 1899-5772 Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl 3(9) 2008, 15-22 SEGMENTATION OF YOUNG CONSUMERS IN TERMS OF THEIR MARKET ACTIVITY Grażyna Adamczyk Poznan University of Life
More informationSTRUCTURE OF EXPORT ACTIVITY OF FOREIGN DIRECT INVESTORS IN ŁÓDŹ VOIVODESHIP
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 677 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 43 2011 AGNIESZKA KŁYSIK-URYSZEK University of Łódź STRUCTURE OF EXPORT ACTIVITY OF FOREIGN DIRECT INVESTORS
More informationWe invite you to the Summer School in the year of the World Youth Day (July 26-31, 2016) in Krakow.
We invite you to the Summer School in the year of the World Youth Day (July 26-31, 2016) in Krakow. The Jagiellonian University, founded in 1364, is the oldest university in Poland and the second oldest
More informationThe Role of Dynamic Computer Models in Teaching about Microworlds at the Primary Level
The Role of Dynamic Computer Models in Teaching about Microworlds at the Primary Level 1 Małgorzata Nodzyńska, 2 Joanna Tajduś 1 Department of Didactic of Chemistry, Pedagogical University, Kraków, Poland
More informationHow To Pass A Pplsh1
Version 1.0: 0612 General Certificate of Education (A-level) June 2012 Polish PLSH1 (Specification 2685) Unit 1: Reading and Writing Report on the Examination Further copies of this Report on the Examination
More informationPodejście i techniki w tłumaczeniach wybranych wierszy ks. Jana Twardowskiego
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Podejście i techniki w tłumaczeniach wybranych wierszy ks. Jana Twardowskiego Andrzej Otto Translation approaches and techniques used by translators of selected poems
More informationIn 2002, 2005, and 2008 the European Commission granted the School the European Label Award for innovative initiatives in language teaching.
The Jagiellonian University, founded in 1364, is the oldest university in Poland and the second oldest university north of the Alps. Located in one of the most beautiful European cities, historic Kraków,
More informationTQM TOOLS IN CRISIS MANAGEMENT
TQM TOOLS IN CRISIS MANAGEMENT Anna Starosta 1 Grzegorz Zieliński 2 Abstract The current article is concerned with basic aspects connected with improvement of crisis management activities employed by economic
More informationUNDERGRADUATE STUDY SKILLS GUIDE 2014-15
SCHOOL OF SLAVONIC AND EAST EUROPEAN STUDIES UNDERGRADUATE STUDY SKILLS GUIDE 2014-15 ECONOMICS AND BUSINESS HISTORY LANGUAGES AND CULTURE POLITICS AND SOCIOLOGY 1 1. AN INTRODUCTION TO STUDY SKILLS 5
More informationM. GRZEŚKOWIAK, R. PODLEWSKI, Z. ŻABA, A. TUROWSKA-KÓSKA
Nowiny Lekarskie 2001, 70, 7, 847 853 M. GRZEŚKOWIAK, R. PODLEWSKI, Z. ŻABA, A. TUROWSKA-KÓSKA THE EFFECTIVENESS IN TEACHING OF THE MANAGEMENT IN EMERGENCY SITUATIONS BASED ON THE REALIZATION OF TEACHING
More informationIС A A RT 2013. Proceedings Volume 2. 5th International Conference on Agents and Artificial Intelligence. Barcelona, Spain 15-18 February, 2013
«'.''«ИЧИЧГШ ИШ М Ш * /////>. л ъ и г ш я ш и ъ в т ъ т ', : 4 р * т Ъ ъ ^ Х 'Ш У Л *а * 1 ЛЧй==:й?й!^'ййй IС A A RT 2013. *»ф«ч>»д* 'И И в Я в З Г З г И Ж /а 1 * icw-ia & «:*>if E M e i i i i y. x '-
More informationLEWICKI, CZESŁAW, UBERMAN, MARTA
SENIOR CITIZENS LIFESTYLE AND LIFE WISDOM IN PRE- SCHOOL CHILDREN S PICTURES STYL ŻYCIA I MĄDROŚĆ ŻYCIA SENIORÓW W REPERTUARACH OBRAZOWYCH DZIECI PRZEDSZKOLNYCH LEWICKI, CZESŁAW, UBERMAN, MARTA Abstrakt
More informationTHE CARD OF DESCRIPTION THE EDUCATION MODULE
Name of course/module THE CARD OF DESCRIPTION THE EDUCATION MODULE MODERNISATION DESIGN OF HISTORICAL MONUMENTS Code A-E_K_2.1_011 Main field of study Education profile (general academic, practical) Year
More information> Elektroniczne czasopismo naukowe z dziedziny logistyki < FORMS OF MARKET COORDINATION VERSUS SUPPLY CHAIN MANAGEMENT AS COMPANIES CORE COMPETENCIES
http://www.logforum.net LogForum > Elektroniczne czasopismo naukowe z dziedziny logistyki < ISSN 1734-459X 2006 Vol. 2 Issue 2 No 4 FORMS OF MARKET COORDINATION VERSUS SUPPLY CHAIN MANAGEMENT AS COMPANIES
More informationA NEW APPROACH TO GENERATING PSEUDOISOCHROMATIC PLATES
Maciej LASKOWSKI A NEW APPROACH TO GENERATING PSEUDOISOCHROMATIC PLATES ABSTRACT Pseudoisochromatic plates have been used for detecting dichromacy (especially protanopia and deutanopia) for almost a century.
More informationThe structure of local government financial information systems: the case of very early XXI century US
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO nr 873 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 77 (2015) DOI: 10.18276/frfu.2015.77-27 s. 267 275 The structure of local government financial information
More informationTHE EFFECTIVENESS OF ONLINE ADVERTISING OF COMPANIES IN POLAND
THE EFFECTIVENESS OF ONLINE ADVERTISING OF COMPANIES IN POLAND * Abstract: Over a span of the recent years the internet has become one of the main channels of marketing communication. Online advertising
More informationLodz an attractive place for Japanese FDI
http://dx.doi.org/10.18778/7969-832-5.08 Lodz an attractive place for Japanese FDI Marcin Włodarczyk Director, Investor Service Office, City of Lodz 1. Lodz a City of Opportunities Lodz a City of Opportunities
More informationThe Role of the Food Industry in the Development of Eastern Poland
The Role of the Food Industry in the Development of Eastern Poland 233 PhD Iwona Szczepaniak Food Industry Economics Department Institute of Agricultural and Food Economics National Research Institute
More informationPotential of applying databases in the planning process of sustainable development
THE MAŁOPOLSKA SCHOOL OF ECONOMICS IN TARNÓW RESEARCH PAPERS COLLECTION, ISSUE 1/2011 Łukasz PopŁawski, MaŁgorzata Rutkowska-PodoŁowska, Grzegorz PodoŁowski, RadosŁaw BuŁat, Maciej StĘpieŃ* Potential of
More informationThe Millennium Development Goals and Information and Communication Technologies
Dr inż. Colin F. Hales PNDIG, Zakład Metod Ilościowych Uniwersytet Rzeszowski The Millennium Development Goals... 301 The Millennium Development Goals and Information and Communication Technologies INTRODUCTION
More informationSociology of Dwelling. Book of Abstracts
Edited by Magdalen Łukasiuk Marcin Jewdokimow Sociology of Dwelling. Book of Abstracts Sociology of Dwelling. Book of Abstracts Edited by Magdalena Łukasiuk Marcin Jewdokimow Sociology of Dwelling. Book
More informationLifelong Learning Programme LdV Partnership Project. Improving Employment Opportunities in the Labour Market for Marginalised Communities
Lifelong Learning Programme LdV Improving Employment Opportunities in the Labour Market for Mrs. Elena Čermáková, Labour Office Czech Republic Local Office in Jablonec nad Nisou Mr. Gerard Griffin Department
More informationDEVELOPMENT OF FREIGHT RATES IN POLISH ROAD CAN POLISH FORWARDERS COMPETE ON PRICE WITH GERMAN FOWARDERS?
Joost PLATJE* DEVELOPMENT OF FREIGHT RATES IN POLISH ROAD TRANSPORT - CAN POLISH FORWARDERS COMPETE ON PRICE WITH GERMAN FOWARDERS? This article presents research on the development of freight rates in
More informationINSURANCE PROTECTION OF MUSEUM COLLECTIONS HIRED FOR TEMPORARY EXHIBITIONS
Roczniki Administracji i Prawa nr XV(2), s. 169-177 Oryginalny artykuł naukowy Original Article Data wpływu/received: 02.09.2015 Data recenzji/ Accepted: 18.11.2015 Data publikacji/published: 14.12.2015
More informationTHE INNOVATIVE POTENTIAL OF POLISH ENTERPRISES
acta universitatis nicolai copernici DOI: http://d.doi.org/10.12775/aunc_zarz.2014.002 ZARZĄDZANIE XLI nr 1 (2014) Pierwsza wersja złożona 31.05.2013 ISSN 1689-8966 Ostatnia wersja zaakceptowana 17.06.2014
More informationTHE DEMOGRAPHIC STRUCTURE OF SOCIETY AND INDIVIDUAL FARMERS SOCIAL INSURANCE. Introduction
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXV (2007) WŁADYSŁAWA ŁUCZKA-BAKUŁA, LIDIA JABŁOŃSKA-PORZUCZEK THE DEMOGRAPHIC STRUCTURE OF SOCIETY AND INDIVIDUAL FARMERS SOCIAL INSURANCE From Department of
More informationJournal of Agribusiness and Rural Development
ISSN 1899-5772 Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl 3(9) 2008, 5-13 ATTITUDES OF YOUNG CONSUMERS TOWARDS PROMOTION BASED ON ADVERTISING Grażyna Adamczyk Poznan University of Life
More informationE-LEARNING IN THE MANAGEMENT OF POLISH COMPANIES
2015 POLISH JOURNAL OF MANAGEMENT STUDIES E-LEARNING IN THE MANAGEMENT OF POLISH COMPANIES Wyslocka E. * Abstract: E-learning, or to put it simply learning through the Internet becomes in Poland more popular
More informationTHE INFLUENCE OF THE COMMON AGRICULTURAL POLICY AND EU FUNDS ON RURAL DEVELOPMENT AFTER THE ACCESSION OF POLAND TO THE EUROPEAN UNION
POLISH POLITICAL SCIENCE YEARBOOK VOL XLIII 2014 PL ISSN 0208-7375 THE INFLUENCE OF THE COMMON AGRICULTURAL POLICY AND EU FUNDS ON RURAL DEVELOPMENT AFTER THE ACCESSION OF POLAND TO THE EUROPEAN UNION
More informationas Mandatory Procedures for Architects and Engineers
Poznan University of Technology Faculty of Civil and Environmental Engineering Institute of Sructural Engineering Public BIM Standards as Mandatory Procedures for Architects and Engineers Adam Glema CMM-2013,
More informationApplication of the outsourcing concept in managing small and medium-sized enterprises
MAREK MATEJUN * Application of the outsourcing concept in managing small and medium-sized enterprises [ For more publications visit www.matejun.com ] 1. Introduction Outsourcing defined as a concept of
More informationThe European Ombudsman
Overview The European Ombudsman Е в р о п е й с к и о м б у д с м а н E l D e f e n s o r d e l P u e b l o E u r o p e o E v r o p s k ý v e ř e j n ý o c h r á n c e p r á v D e n E u r o p æ i s k e
More informationInterpreting strategies in prosecution interviews using videoconference interpreting
AVIDICUS 2 Assessment of Video-Mediated Interpreting in the Criminal Justice Services EU Criminal Justice Programme, Project JUST/2010/JPEN/AG/1558, 2011-2013 Interpreting strategies in prosecution interviews
More informationMEDICAL TOURISM TRENDS IN POLAND TRENDY W POLSKIEJ TURYSTYCE MEDYCZNEJ
[DOI: http://dx.doi.org/10.12775/mbs.2015.020] Medical and Biological Sciences, 2015, 29/2, 63-67 ORIGINAL ARTICLE / PRACA ORYGINALNA Urszula Religioni 1, Mateusz Religioni 2 MEDICAL TOURISM TRENDS IN
More informationCONDITIONINGS OF ORGANIC AGRICULTURAL PRODUCTION SUBSIDIZING DURING THE ACCESSION PERIOD 2007-2013*
Agricultural Engineering 7(132)/2011 CONDITIONINGS OF ORGANIC AGRICULTURAL PRODUCTION SUBSIDIZING DURING THE ACCESSION PERIOD 2007-2013* Anna Szeląg-Sikora Institute of Agricultural Engineering and Informatics,
More informationBELAVEZHA 25 years after. Białowieża 25 lat później
BELAVEZHA 25 years after States, nations and borders Białowieża 25 lat później Państwa, narody, granice DEADLINE FOR PAPER PROPOSALS: MAY I5, 2016 call for papers W E E C Warsaw East European Conference
More informationPOLISH LABOR MARKET NEEDS IN TECHNICAL PROFESSIONS FROM EMPLOYERS AND TEACHERS POINT OF VIEW
General and Professional Education 3/2012 pp. 7-11 ISSN 2084-1469 POLISH LABOR MARKET NEEDS IN TECHNICAL PROFESSIONS FROM EMPLOYERS AND TEACHERS POINT OF VIEW Marcin Matuszak Department of Mechatronic
More informationHow To Use Equal Access To Information To Help People In A Library
Ian M. Johnson * Department of Information Management Aberdeen Business School, The Robert Gordon University Aberdeen, UK USING EQUAL ACCESS TO INFORMATION TO LEVERAGE PROFESSIONAL DEVELOPMENT [RÓWNY DOSTĘP
More informationEFFECT OF SURFACE COVER ON GROUND TEMPERATURE SEASON S FLUCTUATIONS
FOUNDATIONS OF CIVIL AND ENVIRONMENTAL ENGINEERING No. Czesław OLEŚKOWICZ-POPIEL, Janusz WOJTKOWIAK, Ilona PRĘTKA Poznan University of Technology Institute of Environmental Engineering EFFECT OF SURFACE
More informationCorporate Social Responsibility in large companies in the city of Karlovac
Corporate Social Responsibility in large companies in the city of Karlovac Karlovac University of Applied Sciences Abstract: Due to the growing social consciousness and public pressure as well as legislation,
More informationZARZĄDZENIE Nr 177/2013 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 19 grudnia 2013 r.
ZARZĄDZENIE Nr 177/2013 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 19 grudnia 2013 r. zmieniające zarządzenie Nr 108/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 20 września 2012 r. w sprawie opłat za
More informationINFLUENCE OF GREEN AREAS ON URBAN LANDSCAPE
TECHNICAL SCIENCES Abbrev.: Techn. Sc., No 13, Y 2010 DOI 10.2478/v10022-010-0011-x INFLUENCE OF GREEN AREAS ON URBAN LANDSCAPE Chair of Civil Engineering and Building Constructions University of Warmia
More informationTest z języka angielskiego
Małe olimpiady przedmiotowe Test z języka angielskiego ORGANIZATORZY: Wydział Edukacji Urzędu Miasta w Koszalinie Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie Imię i nazwisko. Szkoła Szkoła Podstawowa nr
More informationWielkopolska Digital Library project: cooperation of regional libraries in creation and management of digital resources http://www.wbc.poznan.
Wielkopolska Digital Library project: cooperation of regional libraries in creation and management of digital resources http://www.wbc.poznan.pl/ Jakub Bajer jakub@ml.put.poznan.pl Halina Ganińska ganinska@ml.put.poznan.pl
More informationZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 59 2013
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 760 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 59 2013 DARIUSZ WIELGÓRKA DETERMINANTS OF SUCCESS IN MANAGING CONSOLIDATION IN THE BANKING SECTOR IN POLAND
More informationEuropean Federation of Oto-Rhino-Laryngology Societies (EU.F.O.S.) Past, Present and Future
104 European Federation of Oto-Rhino-Laryngology Societies (EU.F.O.S.) Past, Present and Future Jan Olofsson Otolaryngol Pol 2009; 63 (2): 104-107 by Towarzystwo Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi
More informationBook of abstracts and proposals supplement
Suwałki, April 17-19, 2013 TRANSREGIONAL CO-OPERATION and EASTERN PARTNERSHIP NEW MATERIALS and PROCESSES HEALTH ICT ENERGY ENVIRONMENT Book of abstracts and proposals supplement Innovative Eastern Poland
More informationThe Image of Poland as a Tourist Destination in the Country s Main Economic Partners
DOI:10.17951/h.2015.59.3.91 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. XLIX, 3 SECTIO H 2015 Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska, Department of Economics
More informationGrzegorz Pawlikowski
Politics and Society 7/2010 ESSAYS Grzegorz Pawlikowski THE UKRAINIAN NATIONAL MINORITY IN THE POST-WAR POLAND. THE CASE BASED ON PROGRAMS OF POLITICAL PARTIES AND UNDERGROUND ORGANISATIONS (1939 1945)
More informationDevelopment Strategy of the Mazowieckie Voivodship 2030 development priorities
Development Strategy of the Mazowieckie Voivodship 2030 development priorities ABSTRACT This paper presents the vision and goals put forward in The Development Strategy of the Mazowieckie Voivodship 2030.
More informationLIBRARIANS' PARTICIPATION IN BIBLIOTHERAPY TREATMENT OF DISTRESSED STUDENTS
Nosrat Riahinia * Tarbiat Moallem University Ali Azimi ** Iran University of Medical Sciences Sohrab Seify *** Elmi Karbordi University LIBRARIANS' PARTICIPATION IN BIBLIOTHERAPY TREATMENT OF DISTRESSED
More informationIMPACT OF THE GLOBAL FINANCIAL CRISIS ON COOPERATION BETWEEN SMEs AND BANKS
IMPACT OF THE GLOBAL FINANCIAL CRISIS ON COOPERATION BETWEEN SMEs AND BANKS Joanna Bednarz 1 Magdalena Markiewicz 2 Abstract The sector of SMEs plays a key role in the economic development in Poland. On
More informationSELECTED PREMIUM ESTIMATION METHODS IN AUTOMOBILE LIABILITY INSURANCE
A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FO LIA O ECONOM ICA 225, 2009 A n n a S zym a ń ska * SELECTED PREMIUM ESTIMATION METHODS IN AUTOMOBILE LIABILITY INSURANCE A bstract Correct insurance
More informationCUSTOMER RELATIONSHIP MANAGEMENT IN A FITNESS CLUB CASE STUDY OF IT SOLUTIONS APPLIED IN A SELECTED ORGANIZATION
INFORMATYKA EKONOMICZNA BUSINESS INFORMATICS 4(34). 2014 ISSN 1507-3858 Aleksandra Leśniewska University School of Physical Education in Wrocław e-mail: aleksandra.lesniewska@awf.wroc.pl CUSTOMER RELATIONSHIP
More informationHow To Understand The History Of The Poland Banking Sector
Monika Pettersen-Sobczyk, Marta Musiał Uniwersytet Szczeciński Polish banking market consolidation in 2009 2013 Summary: From the beginning of the 90 s Polish banking sector has been undergoing radical
More informationASSISTING THE FAMILY NEW INNOVATIVE FOR SOCIAL SUPPORT FOR FAMILY
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 75 Nr kol. 1922 Barbara SKOCZYŃSKA-PROKOPOWICZ School of Law and Public Administration, Przemyśl-Rzeszów ASSISTING THE FAMILY
More informationFactors of pro-innovation environment in Slovak and Polish business units
132 MARTIN MIZLA, PETRA PEŠÁKOVÁ Doc. Ing. Martin Mizla, PhD Ing. Petra Pešáková Faculty of Business Economics in Košice University of Economics in Bratislava Factors of pro-innovation environment in Slovak
More informationWspółczesna Gospodarka
Współczesna Gospodarka Contemporary Economy Vol. 5 Issue 1 (2014) 13-25 Electronic Scientific Journal ISSN 2082-677X www.wspolczesnagospodarka.pl CONCEPT OF SUSTAINABLE CHAIN DEVELOPMENT IN TIMES OF GLOBALIZATION
More informationSchool uniforms a step towards equality. It s all about modesty, not fashion and money
Student s Worksheet 1 Exercise 1 Read the statements about writing articles below and decide if you agree with them or not. 1. An article should always be written in a formal style. 2. It has the same
More informationBiblioteka UW/ UW Library Consortium of European Research Libraries (CERL) Consortium of European Research Libraries (CERL) http://www.cerl.
List of selected international associations and networks which the University of Warsaw is a member of (based on data submitted by UW's units), last update March 2013 UW's Units Name of an Association/
More informationProduction Engineering - Personnel Education for the Needs of Market Economy
MPRA Munich Personal RePEc Archive Production Engineering - Personnel Education for the Needs of Market Economy Józef Gawlik and Remigiusz Gawlik Cracow University of Technology, Cracow University of Economics
More informationUniwersytet Warszawski
Uniwersytet Warszawski Centrum Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych i Edukacji Europejskiej Uniwersyteckie Kolegium Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego Przemysław Żygadło Nr albumu: 226155 Computer-Assisted
More informationPolishPod101 Learn Polish with FREE Podcasts
Basic Bootcamp S1 Self Introduction: Basic Greetings in 1 English Vocabulary Phrase Usage Grammar Points Cultural Insight 3 4 6 Dzień dobry. Nazywam się Nowak. Dzień dobry. Kot. Miło mi panią poznać. Bardzo
More informationPoland Instytut Gospodarstwa Społecznego, Szkoła Główna Handlowa
Poland Important scientific and other institutions which influence the scientific and political debate on social protection reforms - if not mentioned otherwise, all the following institutions are public.
More informationEnergy Sector Modernization vs a Change in the Role of Renewable Energy Sources
36 dr Paweł Frączek Rzeszów University Department of Investment Economics and Strategic Management Energy Sector Modernization vs a Change in the Role of Renewable Energy Sources INTRODUCTION Realization
More informationBUILDING VISUAL IDENTITY OF SCIENTIFIC AND RESEARCH UNITS AND THE ROLE OF VISUALIZATION IN COOPERATION WITH BUSINESS
BUILDING VISUAL IDENTITY OF SCIENTIFIC AND RESEARCH UNITS AND THE ROLE OF VISUALIZATION IN COOPERATION WITH BUSINESS Open Access MINIB, 2014, Vol. 14, Issue 4 BUILDING VISUAL IDENTITY OF SCIENTIFIC AND
More informationZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 639 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 37 2011
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 639 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 37 2011 JACEK JAWORSKI BOOKKEEPING METHODS USED IN THE POLISH SME SECTOR. AN EMPIRICAL ANALYSIS 1 Introduction
More informationship but at the midship the water level decreases. This phenomenon is the reason of the ship squat in shallow water as presented in Figure 1.
ARCHIVES OF CIVIL AND MECHANICAL ENGINEERING Vol. VIII 2008 No. 1 Assessment of ship squat in shallow water using CFD JACEK JACHOWSKI Gdańsk University of Technology, G. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk
More informationSecond-level Digital Divide (DD2): An investigation into online users skills 1
dr inż. Colin F. Hales Zakład Metod Ilościowych Uniwersytet Rzeszowski Second-level Digital Divide (DD2): An investigation into online users skills 1 INTRODUCTION It is a universally accepted fact that
More informationPOLISH YOUTH ON THE EUROPEAN LABOUR MARKET
POLISH YOUTH ON THE EUROPEAN LABOUR MARKET Abstract: The starting point of this article is to attempt to analyze the current situation on the labor market in Europe. In order to characterize the European
More informationXSLT Transformation... 1 Desired effect... 1 Files... 1 XML... 2 XSLT... 3 Result file... 4
XSLT Transformation... 1 Desired effect... 1 Files... 1 XML... 2 XSLT... 3 Result file... 4 XSLT Transformation This technique allows you distinguish data and layout into two separated files. You need
More informationForest higher education in Polish National Qualification Framework
Forest higher education in Polish National Qualification Framework Micha³ Zasada, Arkadiusz Grucha³a ARTICLE Abstract A new Polish Act on Higher Education, enforced in 2011, introduced National Qualification
More informationTransferring large amount of data over the Internet network
SOBCZYK Andrzej 1 MARCINIAK Marian 2, 3 Transferring large amount of data over the Internet network INTRODUCTION It became very common that even very large amount of data is nowadays transmitted over the
More informationGreen Paper on the European Research Area: new perspectives (adopted by the EC on 4 April, 2007)
Green Paper on the European Research Area: new perspectives (adopted by the EC on 4 April, 2007) - realising a single labour market for researchers - developing world-class research infrastructures - strenghtening
More informationChicken, fox and coca cola cans
Final report Chicken, fox and coca cola cans Piotr Chmielewski Polska Akcja Humanitarna C301505015 Training Youth in Various Form of Media Kenya, Nairobi Mathare Youth Sport Association Summary Internship
More informationPresentation of social responsibility in exporters missions
THE MA OPOLSKA SCHOOL OF ECONOMICS IN TARNÓW RESEARCH PAPERS COLLECTION, ISSUE 2 (16)/2010 ANNA CZUBA A* Presentation of social responsibility in exporters missions Key words: corporate social responsibility,
More informationCorporate Social Responsibility in Bulgaria: Advantages and challenges
Corporate Social Responsibility in Bulgaria: Advantages and challenges Mariyana Evgenieva Lyubenova Academy of Economics D.A. Tsenov Department of Industrial Business and Entrepreneurship Abstract: Corporate
More information