HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي استان مركزي در سال 3131

Transcription

1 7 وC دوره 4 شماره 5 زمستان 68 ويژهنامه )1-33( شيوع هپاتيت B HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي استان مركزي در سال دكتر فاطمه سادات مهدوياني دكتر سعيد صارمي دكتر محمد رفيعي چكيده سابقه و هدف بيماران تاالسمي ماژور و هموفيلي به دليل دريافت طوالني مدت خون و فرآوردههاي خوني در معرض خطر بيماريهاي عفوني نظير هپاتيت و ايدز هستند. فراواني بااليي از آلوودييهواي ويروسوي در ايوي بيمواران در سراسر جهان يزارش شده است. در ايي مطالعه شيوع عفونتهاي هپاتيت C B و HIV به همراه فاكتورهواي خطر مرتبط در بيماران هموفيلي و تاالسمي استان مركزي در سال 16 بررسي شده است. مواد وروشها در ايي مطالعه توصيفي 86 نفر از بيماران هموفيلي و 79 نفر از بيماران تاالسمي سرشماري شودند. اطالعوات مورد نياز به صورت پرسشنامهاي جمعآوري شد و نمونوههوا از نظور وجوود HIVAb و به روش االيزا بررسي شدند. نتايج مثبت بوه روش RIBA تاييود شودند. سوپ نمونههاي به دست آمده به تفكيك عوامل خطرساز و خصوصيات دمويرافيك بررسي و نتايج حاصله بر اساس آزمون كايدو) Chi-square ( دقيق فيشر) test t test )Fisher exact وريرسيون لجستيك با استفاده از نرمافزار SPSS تجزيه و تحليل شدند. يافتهها و HIVAb در تمامي بيماران مطالعه منفي بود. شيوع مثبت در بيماران تاالسومي %9/3 و در بيماران هموفيلي %8/9 با فاصله اطمينان %75 بود. هيچ يك از بيماران تاالسمي و هموفيلي كه بعد از انجوام طرح غربالگري اهداكننديان خون و فرآورده دريافت كرده بودند بوه هپاتيوت C مبوتال نبودنود. در بيمواران تاالسمي مثبت شدن با ميانگيي سي ميانگيي مدت زمان تزريق خون و ميوانگيي تعوداد واحودهاي خون دريافتي ارتباط معنيدار داشت. سي بيماران تاالسمي با مثبت ارتباط معنيدار داشت. در بيماران هموفيلي مثبت بودن نشانگرهاي و به ترتيب با مدت زمان استفاده از فاكتورهاي انعقوادي و سي بيماران ارتباط معنيدار داشتند. نتيجه گيری در ايي مطالعه شيوع هپاتيت B و HIV صفر بود. هپاتيت C در ايي بيماران به خصوص در بيماران همووفيلي شيوع بيشتري داشت و تمامي موارد مثبت آن مربوط به قبل از سال 195 بود. استفاده از روشهواي نوويي و حساستر آزمايشگاهي و استفاده از فاكتورهاي انعقادي ويروسزدايي شده راه حل كاهش آلوديي ويروسي در ايي بيماران ميباشد. كلمات كليدي: شيوع تاالسمي هموفيلي هپاتيت B هپاتيت HIV C تاريخ دريافت : 8/ 88/ تاريخ پذيرش : 7/71 81/ مؤلف مسؤول: پزشك عمومي مركز تحقيقات سازمان انتقال خون ايران و پايگاه منطقهاي اراك صندوق پستي 888 پزشك عمومي مركز تحقيقات سازمان انتقال خون ايران و پايگاه منطقهاي اراك 3- PhD آمار حياتي استاديار دانشگاه علوم پزشكي اراك

2 هپاتيت C B و HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي دكتر فاطمه سادات مهدوياني و همكاران HIV و C هپاتيت B مقدمه بيماران تاالسمي و هموفيلي به دليل اين كه مكررا خون و فرآوردههاي خوني دريافت ميكنند در معر خطر ابتال به بيماريهاي ويروسي منتقله از راه خون به وي ه هپاتيت و HIV هستند. موضوع عفونتهاي پ از انتقال خون عليرغا افزايش دانش بشري هنوز يكي از چالشهاي عمده جوامع انساني است. تحقيقات نشان داده است كه شيوع اين عفونتها به تعداد دفعات و مدت زمان تزريق خون و تاريخ اولين دريافت خون و فرآوردههاي خوني وابسته است) 7(. در حال حاضر در كشور ما بيش از 8 بيمار تاالسمي وجود دارد تحقيقات شيوع هپاتيت C را در بيماران تاالسمي كشور ما %3-% و در بيماران هموفيلي %8-%17 گزارش كردهاند) 3-8 (. در حال حاضر انتقال هپاتيت B از راه تزريق خون به ندرت صورت ميگيرد كه به ددمت طوالني غربالگري خونهاي اهدايي بر عليه هپاتيت B برميگردد) 7 (. بيماران تاالسمي به خاطر باال بودن آهن كبد به خودي خود در معر فيبروز كبدي درار دارند و كبد آنها آسيبپذيرتر از بيماران غير تاالسميك ميباشد. لذا ابتال به هپاتيتهاي ويروسي به خصوص هپاتيت C در اين بيماران ميتواند خطرناكتر از افراد غير تاالسميك بوده و صدمات جديتر از جمله كارسينوم هپاتوسلوالر را به شدت افزايش دهد) (. به عالوه هپاتيت C در بيماران هموفيلي نيز يكي از شايعترين بيماريهاي منتقله از راه خون است) 1 (. امروزه انجام آزمايشهاي غربالگري خون و استفاده از فاكتورهاي انعقادي ويروي زدايي شده شيوع اين بيماريها را در بيماران تاالسمي و هموفيلي كاهش داده اس ت) 8-7 (. طي سالهاي اخير در استان مركزي مطالعهاي مبني بر شيوع نشانگرهاي ويروسي در بيماران تاالسمي و هموفيلي صورت نگرفته است لذا انجام اين تحقيق ميتواند تاثير عوامل مرتبر را در ابتالي بيماران تاالسمي و هموفيلي به هپاتيت و HIV مضافا بر تعيين شيوع آنها بررسي نمايد. با شناسايي اين عوامل ميتوانيا در تقويت هر چه بيشتر مراكز انتقال خون تالش نموده و تالش وي هاي براي به حدادل رساندن عوار مرتبر با خون و فرآوردههاي آن انجام دهيا. در اين مطالعه شيوع در بيماران تاالسمي و هموفيلي مراجعه كننده به مراكز درماني استان مركزي در سال 7383 بررسي شده است. مواد و روش ها اين مطالعه به صورت توصيفي بوده و جمعيت مورد مطالعه شامل تمامي بيماران تاالسمي و هموفيلي مراجعه كننده به مراكز درماني استان مركزي كه در طر فراخوان شركت كردند بود. نحوه نمونهگيري به صورت سرشماري بود. اطالعات دموگرافيك بيماران و ها چنين اطالعاتي مربوط به زمان اولين دريافت خون و فرآورده و تعداد دفعات دريافت خون بر اساي پرسشنامه مخصوص تكميل شد. نمونه خون بيماران جهت انجام آزمايشهاي HIVAb به و آزمايشگاه سازمان انتقال خون اراك ارجاع شد. براي تاييد موارد مثبت تكرارپذير در مورد Anti-HCV آزمايشهاي الزم به روش RIBA نسل سوم انجام شد. نمونهها از جهت و طبق روش االيزا و جهت با كيت دياسورين HCV-RIBA HIVAb و به ترتيب توسر كيتهاي اوسينا و اينوژنتيك و بيوتست آزمايش شدند. نهايتا نتايجي مثبت در نظر گرفته شد كه آزمايش تاييدي آنها مثبت گزارش شد. نمونههاي به دست آمده به تفكيك متغيرهاي مورد مطالعه و عوامل خطرساز بررسي شدند و نتايج حاصله بر اساي آزمونهاي كايدو دديق فيشر رگرسيون لجستيك و از نرمافزار t test SPSS تجزيه و تحليل شدند. با استفاده يافته ها از 71 نفر بيمار تاالسمي ماژور مورد مطالعه 8 نفر مرد) %87/8 ( و 71 نفر زن) %78/8 ( بودند ميانگين سني بيماران تاالسمي ± 1/3 73/7 سال)محدوده 38 و سال( و ميانگين مدت زمان تزريق خون ± 7/7 77/3 سال بود. ميانگين تعداد واحدهاي خون تزريقي در بيماران تاالسمي 77/8 )در ± 17/3 محدوده 318 و 7( بار بود. هيچ يك از بيماران تاالسمي مورد مطالعه مبتال به هپاتيت B نبودند. و HIV و HCV-RIBA به ترتيب در %7/)7 نفر( و %1/)1 نفر( از بيماران تاالسمي مثبت بودند. ساير

3 دوره 7 شماره 8 زمستان 87 وي هنامه مشخصات بيماران تاالسمي در جداول 7 و 3 خالصه شده است. در جداول شماره الي 8 نتايجي مثبت در نظر گرفته شد كه آزمايش تاييدي آنها مثبت بود. بيماران مبتال به هموفيلي 78 نفر شامل 77 نفر هموفيلي 77 A نفر هموفيلي B 1 نفر فون ويلبراند و 7 نفر ساير اختالالت خونريزي دهنده بودند. ميانگين سني بيماران هموفيلي مورد بحث ± 7/3 /3 سال بود. ها چنين ميانگين مدت زمان استفاده از خون و فرآوردههاي خوني و فاكتورهاي كنسانتره انعقادي ± 8/7 73/ سال بود. هيچ يك از بيماران هموفيلي مبتال به هپاتيت B و HIV HCV نبودند) %38/ (. 7 نفر از بيماران مثبت داشتند كه در 8 نفر) %37/1 ( از آنان ريبا نيز مثبت بود. ساير مشخصات بيماران هموفيلي در جداول 7 و 3 خالصه شده است. همان گونه كه مشاهده ميشود تمامي مبتاليان به HCV در هر دو گروه بيماران در گروه سني باالي 7 سال هستند. جدول 1: فراواني درصد متغيرهاي مطالعه در بيماران تاالسمي و مشخصات بيماران مرد جن زن متاهل تاهل مجرد ميانگين سن)سال( ميانگين مدت زمان تزريق خون يا فرآورده)سال( ميانگين تعداد واحد خون دريافتي سابقه واكسيناسيون هپاتيت B هموفيلي استان مركزي بيماران تاالسمي 8)87/8( 71)78/8( 71)7( 73/7 ± 1/3 77/3 ± 7/7 بيماران هموفيلي 88)88/( 7)77/8( )3/3( 77)71/1( /3 ± 7/3 73/ ± 8/7-77/8 ± 17/3 بلي خير نامعلوم 8)13/8( 77)3/8( )3( 73)78/8( )/7( )/7( جدول 3: فراواني درصد نشانگرهاي عفونتهاي ويروسي در بيماران تاالسمي و هموفيلي استان مركزي نشانگر عفوني HIVAb منفي 71)7( 78)78/8( 78)1/( 7)7/8( 71)7( بيماران تاالسمي مثبت )( 17)87/8( 7)7/8( 1)1/( )( منفي 78)7( )7/8( 37)81/7( 73)73/3( 78)7( بيماران هموفيلي مثبت )( 78)1/8( 7)7/7( 8)37/1( )( جدول : مقايسه متغير سي در دو يروه بيماران تاالسمي و هموفيلي با آزمايش HCV Ab مثبت و منفي سي نشانگر عفوني منفي )7(7 )7(3 )7/3(8 )81/7(1 )7/8(7 بيماران تاالسمي مثبت )7/1(3 )7/7(7 )1/(1 منفي )7(7 )7(3 )17/7(78 )8/8(7 )73/3(73 بيماران هموفيلي مثبت )8/7(7 )71/8(77 )37/1(8 < > 78 جمع

4 هپاتيت C B و HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي دكتر فاطمه سادات مهدوياني و همكاران در جدول شماره 7 عوامل خطر ساز در بيماران تاالسمي HCV ريبا مثبت و منفي مقايسه شده است. جهت ارزيابي فاكتورهاي خطر آلوده شدن به ويروي هپاتيت C در بيماران تاالسمي براي متغيرهاي ميانگين سن ميانگين مدت زمان تزريق خون و ميانگين تعداد واحدهاي خون دريافتي از آزمون استفاده شد. t با استفاده از اين آزمون تمام متغيرهاي مذكور ارتباط معنيداري با مثبت شدن داشتند) /8.)p تزريق خون و جن بين نشانگر ارتباط معنيدار وجود دارد) /8 در بيماران تاالسمي ها چنين ارزيابي متغيرهاي زمان شروع توسر آزمون دديق فيشر نشان داد كه مثبت و زمان شروع تزريق خون معيار زمان شروع تزريق خون دبل و بعد از سال 7318 ميباشد كه زمان شروع طر غربالگري اهداكنندگان از نظر هپاتيت C است. در مجموع در اين مطالعه طبق آناليز رگرسيون لجستيك مثبت بودن نشانگرهاي با تعداد دفعات تزريق خون در بيماران تاالسمي ارتباط نداشت. سن بيماران تاالسمي با مثبت بودن p< /8( %78 با مثبت شدن با فاصله اطمينان و /7= )OR ارتباط معنيدار داشت ولي ارتباط معنيدار نداشت. جدول شماره 8 فاكتورهاي خطر مثبت شدن را در بيماران هموفيلي نشان ميدهد. با استفاده از آزمونهاي آماري متغير جن و تأهل با مثبت شدن نشانگر ارتباط معنيدار ندارند ولي اين نشانگر با زمان شروع جدول 4: فراواني درصد متغيرهاي مطالعه در بيماران تاالسمي مثبت و منفي مثبت 3)7( 7)8( ± 8 1)77/7( )( 71/1 ± 8/7 7/8 ± 78/ منفي 71)77( 73)7( 7/7 ± 1/7 87)88/7( 37)7( 7/8 ± 7/8 73 ± 13/7 عوامل خطر ساز مرد جن زن ميانگين سن)سال( دبل از پايان سال 17 زمان شروع تزريق خون يا فرآورده بعد از آغاز سال 18 ميانگين مدت زمان دريافت خون و فرآورده)سال( ميانگين تعداد واحد خون دريافتي جدول 5: مقايسه عوامل خطر ساز در بيماران هموفيلي HCV Ab مثبت و منفي مثبت 3)37/1( )( 7)78/8( 78)3/7( 8)87( )( /8 ± 8/8 78/7 ± 1/8 منفي 38)7/3( 8)8( 7)87/8( 37)71/7( 7)77( 77)7( 78/7 ± 73/7 7/7 ± 8/8 عوامل خطر ساز مرد جن زن متاهل تاهل مجرد زمان شروع تزريق دبل از پايان سال 17 خون بعد از آغاز سال 18 ميانگين سن)سال( ميانگين مدت زمان دريافت خون و فرآورده

5 دوره 7 شماره 8 زمستان 87 وي هنامه تزريق خون اختالع معنيدار داشت) /7 به >p(. طوري كه تمامي بيماران هموفيل مبتال دبل از سال 7318 به هپاتيت C آلوده شدهاند. در اين مطالعه با استفاده از آناليز رگرسيون لجستيك مثبت بودن نشانگر با مدت زمان استفاده از فاكتورهاي انعقادي ارتباط معنيدار داش ت) /8 )p< ول ي ب ا مي زان س ن بيم اران ارتب اط معنيداري نداشت. در اين مطالعه مثبت بودن نشانگرهاي انعقادي )/8 با مدت زمان استفاده از فاكتورهاي كنسانتره )p< و هموفيل ارتباط معنيدار داشت) /8 با ميزان سن بيماران بحث شيوع عفونتهاي مورد بحث در بيماران تاالسمي در نقاط مختلف جهان و كشورمان طيف بسيار گستردهاي دارد كه ميتواند ناشي از اختالع در شيوع كلي اين عفونتها در جمعيت عمومي جامعه باشد. مطالعات مختلف فراواني هپاتيت C در بيماران تاالسمي كشورهاي مختلف جهان را از %3 تا %7 نشان داده است. در كشور ما نيز بررسيهاي انجام شده نشان داده است كه بين % تا %3 از بيماران تاالسمي ماژور آلوده به هپاتيت C ميباشند كه نسبت به شيوع %/7 هپاتيت C در جمعيت اهداكنندگان خون و شيوع كمتر از يك درصدي هپاتيت C در جمعيت كشورمان بسيار باالست) 7 77(. در مطالعهاي در اراك كه ها زمان با تحقيق حاضر انجام گرفت شيوع هپاتيت C در اهداكنندگان خون %/ گزارش شد كه اين نسبت نيز بسيار پايينتر از شيوع %1/ هپاتيت C در بيماران تاالسمي مورد مطالعه است) 73 (. مطالعات انجام شده بر روي بيماران تاالسمي در شيراز شيوع را %7/7 %71/8 و را %77/8 گزارش كردند. هيچ يك از بيماران در اين تحقيق HIVAb مثبت نداشتند) 77 (. در زاهدان نيز شيوع مثبت %/3 %88/ و %73/8 مثبت %7/ گزارش شد) 78 (. همان گونه كه مشاهده ميشود در اين دو مطالعه به استثناي كه در تحقيق ما) %7/8 ( شيوع بيشتري داشت ساير نشانگرها شيوع كمتري در مطالعه ما داشتند. اين اختالع ميتواند ناشي از شيوع متفاوت عفونتهاي مذكور در مناطق مورد مطالعه باشد. طي مطالعات انجام شده شيوع به و ترتيب در بيماران تاالسمي شهرهاي سمنان %7/7 و صفر دزوين %7/ و %7/7 رشت 73/8 %)فقر ) خرمآباد %8/77 و %7/7 تبريز %1/7 و صفر و يزد %7/7 و صفر گزارش شده است) 77-7 (. طي تحقيقات انجام شده در شهرهاي سمنان دزوين تبريز و يزد هيچ يك از بيماران تاالسمي شيوع 1/ درصدي HIVAb مثبت نداشتند) 7.)77 71 مطالعه ما نسبت به مطالعات انجام شده)به استثناي تبريز( نشاندهنده شيوع پايينتر هپاتيت C در بيماران استان مركزي است. همانند مطالعات انجام شده هيچ يك از بيماران تاالسمي مورد بحث ما بعد از سال 7318 به هپاتيت C مبتال نشدهاند) /8 در >p(. وادع شيوع هپاتيت C در بيماران زير 7 سال صفر بود كه بيانگر اثر چشمگير طر غربالگري اهداكنندگان خون كشور بر عليه هپاتيت C ميباشد) 7 77(. 71 ميانگين سن بيماران مورد بحث با مثبت شدن ارتباط معنيدار دارد بدين ترتيب كه هپاتيت C در بيماران مسنتر شيوع بيشتري دارد) /7 =p(. با توجه به اين كه تمامي بيماران آلوده مربوط به دبل از طر غربالگري سال 7318 ميباشند اين نتيجه دابل پيشبيني است زيرا مدت زمان بيشتري خون و فرآوردههاي خوني دريافت كردهاند و مواجهه بيشتري با خونهاي غربالگري نشده داشتهاند. تحقيقات مشابه انجام شده نيز مؤيد اين مطلب است) 7 78(. ها چنين ميانگين مدت زمان تزريق خون و تعداد واحدهاي خون دريافتي در بيماران تاالسمي اين مطالعه در گروه بيماران مثبت و منفي اختالع معنيدار دارد كه با نتايج تحقيقات انجام شده مطابقت دارد) /8 3()p<.)78 خوشبختانه هيچ يك از بيماران تاالسمي استان مركزي مثبت نداشتهاند. در %87/8 بيماران مثبت بود كه در مقايسه با بعضي مطالعات انجام شده باالتر است) 71 (. نتايج ياد شده ميتواند بيانگر غربالگري صحي خونهاي اهدايي و تاثير مثبت برنامه واكسيناسيون كشوري در كنترل گسترش عفونت هپاتيت B در اين بيماران باشد.

6 هپاتيت C B و HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي دكتر فاطمه سادات مهدوياني و همكاران در اين بيماران بررسي نشانگر %7/8 گزارش شده و در آناليز رگرسيون لجستيك با متغير سن بيماران ارتباط معنيدار داشت) 7/7 =. OR /8 بدين معني >p(. كه آلودگي در بيماران كا سن كه اخيرا خون دريافت كردهاند شيوع كمتري دارد. مثبت بودن اين نشانگر ميتواند بيانگر آلودگي در گذشته باشد. به استثناي نفر تمامي بيماران تاالسمي مثبت نشانگر داشتند. در بيمار تاالسمي مذكور كه منفي بود نشانگر مثبت مثبت و مثبت بود و به هپاتيت C مبتال بودند. مطالعات انجام شده نيز نشان دادهاند در افرادي كه منحصرا داراي مثبت هستند عفونت توام با هپاتيت C بيشتر ديده ميشود) 7 (. در 78 نفر بيمار هموفيلي مورد بحث مثبت شدن نشانگرهاي و HCV-RIBA با مدت زمان استفاده از فاكتور كنسانتره انعقادي ارتباط معنيدار داشت) /8 ارتباط معنيدار داشت) /8 متغير سن فقر با مثبت شدن بيماران هموفيلي در رژيا درماني خود نيازمند به تزريق خون و فرآوردههاي خوني ميباشند. به همين دليل در معر خطر آلودگي با ويرويهاي منتقله از راه خون درار دارند. علت شيوع باالي عفونتها به خصوص HCV در اين بيماران استفاده از فرآوردههاي پالسمايي ميباشد كه با مخلوط نمودن پالسما از هزاران اهداكننده به دست ميآيد و نتيجتا آلودگي يك نمونه از پالسما سبب ابتالي حجا بااليي از بيماران ميشود. حدادل در % بيماران هموفيلي بيماري مزمن كبدي پيشرفت پيدا ميكند) 7 8(. طي مطالعات متعددي كه در كشورهاي مختلف انجام شده است شيوع عفونت هپاتيت B HIV و C در بيماران هموفيلي جوامع مختلف متفاوت است. با عنوان مثال شيوع عفونت HIV و HCV در بيماران هموفيلي سوئد به ترتيب گزارش شده است) 37 77(. 3 طبق نتايج مطالعات انجام شده در كشور ما شيوع HCV در بيماران هموفيلي شيراز %78 رشت %17/3 تهران %7/ خرمآباد %3 يزد %78/7 و در تبريز %87 گزارش شده است) (. 7 مقايسه نتايج حاصله طيف گستردهاي از شيوع اين بيماري را در بيماران هموفيل مناطق مختلف كشورمان و ساير كشورها اثبات ميكند. شيوع پايينتر هپاتيت C در بعضي از مناطق كشورمان نسبت به ساير كشورهاي منطقه ميتواند در اثر استفاده توام كرايو پرسيپيتيت و فاكتورهاي كنسانتره انعقادي در بيماران هموفيلي كشور باشد. طي تحقيقي كه در سال 7311 بر روي 77 بيم ار هموفيلي استان مركزي انجام شد شيوع %87 HCV گزارش شد. ها چنين در تحقيق ديگري كه در سال 7317 بر روي اين بيماران انجام شد %78/7 بيماران هموفيل استان مركزي مثبت داشتند)تحقيق منتشر نشده( كه از نتايج تحقيق حاضر) %37/1 ( بسيار بيشتر ميباشد) 37 (. دليل اختالع ميتواند اين باشد كه تعدادي از افرادي كه از نتايج آزمايش خود مطلع بودهاند در طر شركت نكردهاند. كاهش 77 درصدي در شيوع بيماران مطالعه سال 7317 نسبت به سال 7311 نيز ميتواند به اين دليل باشد. ولي نكته دابل تامل در اين مقايسه اين است كه اوال تمامي افرادي كه در مطالعه ما به هپاتيت C مبتال بودهاند مربوط به دبل از سال 7318 ميباشند) /7 به طوري كه تمامي مبتاليان در گروه سني باالي 7 سال درار داشتند. انجام تحقيق در سال 7311 و آلوده بودن تعداد زيادي از بيماران نيز در اين مقطع زماني مؤيد اين مطلب است و ثانيا بر اساي مطالعه انجام شده در اراك شيوع HCV در اهداكنندگان خون %/ ميباشد كه بسيار كمتر از اردام حاصله در بيماران هموفيلي است) 73 (. اين نكته خود بيانگر آلودگي بيماران هموفيلي استان مركزي در اثر استفاده از فاكتورهاي كنسانتره انعقادي ميباشد. مثبت شدن شاخص اين مطالعه با مدت زمان استفاده از فاكتورهاي كنسانتره انعقادي ارتباط معنيدار داشت كه با نتايج مطالعات مشابه مطابقت دارد) 3 7()/8 در اين مطالعه شيوع و HIVAb صفر بود كه %18 و %33/3 بوده است) 8 (. در بيماران هموفيلي ايتاليا آمريكا و انگلي شيوع HCV به ترتيب %7 %7 الي %7 و %83 بوده است) 1-7 (. شيوع HIV نيز در بيماران هموفيلي كشورهاي مختلف طيف گستردهاي دارد از جمله در آمريكا %83 فرانسه %8 انگلي %3 ايتاليا %31 دانمارك %77 و كانادا %88

7 دوره 7 شماره 8 زمستان 87 وي هنامه به ترتيب از نتايج به دست آمده در مطالعات رشت 7/1 %)فقر %/1 و صفر تبريز %/3 و ) ) شيراز %/7 تهران /7 %)فقر كمتر ميباشد. اختالع در شيوع اين ويرويها ميتواند بيانگر تفاوت شيوع اين بيماريها در مناطق مختلف و يا اختالع در جمعيت سني بيماران مورد مطالعه باشد. علت پايين بودن ميزان آلودگي به ويروي HIV در مناطق مختلف كشورمان نسبت به ساير كشورها ميتواند به دليل مصرع توام كرايو به همراه فاكتورهاي كنسانتره انعقادي باشد. ها چنين با توجه به شيوع كا HIV در بين اهداكنندگان خون كشور و در شهر اراك)طي مطالعات انجام شده( اين نتيجه نيز دابل پيشبيني ميباشد) 73 (. نشانگر در %1/8 بيماران مثبت بود كه با توجه به پوشش 13/8 درصدي واكسيناسيون هپاتيت B بيماران هموفيلي دابل انتظار بود. اين نتايج از نتايج مطالعات ديگر كمتر است) 7 (. نشانگر سن بيماران هموفيلي ارتباط معنيدار داشت) /8 با ميزان )p< بدين معني كه مثبت بودن اين نشانگر كه بيانگر عفونت B هپاتيت درگذشته است در بيماران مسنتر شيوع بيشتري داشت. به دليل عدم اجراي روشهاي ويرويزدايي در فاكتورهاي كنسانتره انعقادي كه در گذشته تعيين شدهاند اين نتيجه نيز دابل پيشبيني ميباشد. ها چنين تاثير مثبت واكسيناسيون كشوري هپاتيت B به خصوص در بيماران با ميانگين سني كا نيز اين مورد را توجيه ميكند. نتيجهگيري بين عفونتهاي منتقله از راه خون هپاتيت C در بيماران تاالسمي و هموفيلي بيشترين شيوع را داشت. انجام آزمايش تاسي بر روي خونهاي اهدايي از بدو سازمان انتقال خون و اجراي طر واكسيناسيون كشوري هپاتيت B مصرع توام كرايو به همراه فاكتورهاي كنسانتره انعقادي و شيوع پايين HIV در بين اهداكنندگان خون از علل شيوع پايين هپاتيت B بيماران تاالسمي و هموفيلي مطالعه ميباشد. در و HIV اجراي طر غربالگري اهداكنندگان بر عليه هپاتيت C در كشور اثر چشمگيري داشته است به طوري كه در تمامي مطالعات انجام شده در كشور شيوع هپاتيت C در بيماران تاالسمي و هموفيلي بعد از اجراي طر به شدت كاهش يافته و در بسياري از موارد به صفر رسيده است. با توجه به اين كه هنوز واكسن مؤثري براي پيشگيري از هپاتيت C و ايدز در دستري نيست ددت و ممارست در انجام طر هاي مختلف غربالگري اعا از مشاوره با اهداكنندگان خود حذفي محرمانه و استفاده از روشهاي نوين آزمايشگاهي و روز آمد نگهداشتن آنها با استفاده از روشهاي نو و نسلهاي جديدتر كيتهاي آزمايشگاهي با حساسيت باالتر جهت كاهش دوره پنجره بيماريها استفاده از فاكتورهاي انعقادي ويروي زدايي شده به همراه تشخيص و درمان به مودع بيماران آلوده تنها راه حل موجود جهت كاهش آلودگي ويروسي اين بيماران ميباشد. انجام اين تحقيقات به منظور تضمين و تاييد سالمت خونهاي توليدي و به حدادل رساندن عوار متعادب تزريق خون منجر به اجراي نظام مرادبت از خون ميشود كه ميتواند به منظور ابزار كنترل كيفي فرآوردههاي خوني استفاده شود. تشكر و قدرداني در خاتمه الزم ميدانيا از كاركنان بيمارستان اميركبير اراك و كليه همكاراني كه ما را در اجراي اين تحقيق ياري نمودند تشكر و ددرداني نماييا.

8 هپاتيت C B و HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي دكتر فاطمه سادات مهدوياني و همكاران Referance: 1- Najmabadi H, Teimourian Sh, Khatibi T, Neishabury M, Pourfarzad F, Jalili Nejad S, et al. Amplification refractory mutation system (ARMS) and revers hybridization in the detection of b-thalassemia mutation. Arch of Iraninan Medicine 001;4(4): Memon MI, Memon MA. Hepatitis C: an epidemiological review. Viral Hepatitis 00;(9): Saber-firrozi M, Yazdankhah S, Karbasi HT. Anti HCV seropositivity among multiply transfused patients with B- thalassemia major in southern Iran. Irn J Med Sci 1996;1: Ebrahim-Poor S, Yaghoobi M, Gharamaleki V, Khoshavar H, Sakini E, Madadi A. Seroepidemological studies of hepatitis B and C in hemophiliacs in northwestern Iran. Irn J Med Sci 1997;(3-4): لک مني ه. بررس شيوع هپاتيتها C, B و عفونت HIV در بيماران هموفيل سمينار بيماريها خونريز دهنده ارث تهران ايران Telfer PT, Garson JA, Whitby B. Combination therapy with interferon alpha and ribavarin for chronic hepatitis C virus infection in thalassemic patients. British Journal of Haematology 1997(98): Ghosh K, Jhoshi Sh, Shetty S, Pawar A, Chipkar S. Transfusion transmitted disease in hemophilics from western India. Indian J Med Res 000;(11): Hill HA, Stein SF. Viral infections among patients with hemophilia in the state of Georgia. Am J Hematology 1998:59(1): Covas DT, Botura Neto E, Zago MA. The freguency of blood-borne viral infections: a pop multitransfused brazilian patients. Rev Inst Med Trop Sao Paulo 1993: Al-Sheyyab M, Batieha A, EL khateeb M. The prevalence of Hepatitis B, Hepatitis C and HIV markers in multi-transfused patients. J Trop Pediatric 001:47(4): ميرمؤمن شهرام. هپاتيت C و تاالسم سمينار تازهها هپاتيت تهران ايران Alavian SM, Gholami B, Massarat S. Hepatitis C risk factors in iranian volunteer blood donors : a casecontrol study. Gastroentrology and hepatology 00;17(10): مهدويان فاطمه سادات صارم سعيد مقصودلو مهتاب پورفت اله عل اکبر. بررس شيوع عفونتها ويروس دابل انتقال از راه خون در اهداکنندگان مستمر و غير مستمر اراد در 7 ماه اول سال فصلنامه علم پ وهش خون. دوره دوم 7387 شماره 1: Ghaderi A, Habib-Aghai M. High prevalence of anti HCV and HILV1 antibodies in thalassemia major patients of southern Iran. Irn J Med Sci 1996;1(1,): صانع مقدم اسماعيل سوادکوه سيما رخشان فيروزه. شيوع هپاتيت,B C در بيماران تاالسم ماژور مراجعه کننده به بيمارستان عل اصغر )ع( زاهدان در سال فصلنامه پ وهش خون. 738 شماره 7 دوره حسين ميرمحمدعل منتظر محمدرضا حجار زاده بهزاد علويان سيد مؤيد. بررس شيوع هپاتيت B C, در بيماران تاالسم ماژور در استان سمنان. نشريه خون علويان سيد مؤيد کفاي جعفر يکتاپرست بابک حجار زاده بهزاد. بررس شيوع هپاتيت B,C در بيماران تاالسم استان دزوين. مجله پزشک کوثر شماره 1)( Ansar MM, Kooloobandi A. Prevalenc of hepatitis C virus infection in thalassemia and hemodialysis patients in north Iran-Rasht. Viral Hepatitis 00;9: محسن زاده اعظا ورکوه خشايار. بررس ميزان شيوع هپاتي ت B, C در بيماران تاالسم ماژور و هموفيل شهر خرم آباد در سال خالصه مقاالت دوازدهمين کنگره بيماريها عفون وگرمسير ايران تهران. 738 صفحه تراب سيد اسماعيل عابد آشتيان کيومرث دهخدا رحيا مقدم عبدالناصر سرخاب رو انگيز بهرام محمدخالد. بررس شيوع هپاتيت C, B در بيماران تاالسم ماژور استان آذربايجان شرد در سال 738 فصلنامه علم پ وهش خون دوره دوم 7387 شماره :7 7- جوادزاده شهشهان هايده عطار مهد ياور محمد طاهر,C B و عفونت HIV در صوابيه شکوفه بررس شيوع هپاتي ت بيماران تاالسم و هموفيل استان يزد در سال 738. فصلنامه علم پ وهش خون. دوره شماره : 1 - Fawaz I, Ramia S. Decline in hepatitis B infection in sickle cell anemia and beta thelassemia major. Archives of Disease in Childhood 1993;69: Chung JL, Kao JH, Kong MS. Hepatitis C and G virus infection in polytransfused children. Eur J pediatr 1997;156 : Wendemyer H, Cornberg M, Tegmeyer B. Isolated anti-hbv core phenotype in anti-hcv positive patients is associated with hepatitis C virus replication. Clin Microbial Infect 004;10: Blanchette VS, Vorstman E, Shore A, Wang E, Petric M, Jett BW, et al. Hepatitis C infection in children with hemophilia A and B. Blood 1991;78(): مار نلسون اينگا. هموفيل. مؤسسه فرهنگ انتشارات زهد 738 صفحه Geodret JJ, Elaine Eyster M, Lederman M, Mandalaki T, Moerloose P, White GC. End stage liver disease in persons with hemophilia and transfusion associated infections. Blood 00;100: Markris M, Preston F, Resondal F, Underwood JCE, Rice H, Triger D. The natural history of chronic hepatitis C in haemophilias. British J Hematology 1996;94:

9 دوره 7 شماره 8 زمستان 87 وي هنامه 9- Tradati G, Clobe M, Mannucci PM, Rami MG, De fazio C, Gamba G. A prospective multicenter study of hepatocellular. Blood 1998;91: تراب سيد اسماعيل عابد آشتيان کيومرث دهخدا رحيا مقدم عبدالناصر خالد بهرام محمد دولتخواه رويا. بررس ميزان شيوع هپاتيت.HIV, C B در بيماران هموفيل استان آذربايجان شرد در سال فصلنامه علم پ وهش خون. دوره شماره Mansour-Ghanei F, Fallah MS, Shafaghi A, Yousefi- Mashhoor M, Ramezani N, Farzaneh F, et al. Prevalence of hepatitis B and C seromarkers and abnormal liver function tests among hemophiliacs in guilan (northern province of Iran). Med Sci Monit 00;8(1): حجار زاده بهزاد علويان سيد مؤيد صابر محمد مهد حاج بيگ بشير. هپاتيت C در بيماران هموفيل. خالصه مقاالت يازدهمين کنگره بيمار اسفند 18 صفحه 9. ها عفون و گرمسير ايران تهران. 33- Karimi M, Yarmohammadi H, Ardeshiri R. Inherited coagulation disorsers in southern Iran. Hemophilia 00;8(6): Ghamari M, Hashemieh M. Hepatitis C in hemophilia and thalassemia major in Markazi province. Zendegi 1998;3(9-10):63. 31

10 هپاتيت C B و HIV در بيماران تاالسمي و هموفيلي دكتر فاطمه سادات مهدوياني و همكاران Prevalence of hepatitis B, C and HIV infection in thalassemic and hemophilic patients of Markazi province in 004 Mahdaviani F. 1, (MD), Saremi S. 1, (MD), Rafiee M. 3 (PhD) 1 Iranian Blood Transfusion Organization Research Center Arak Regional Blood Transfusion Center 3 Arak University of Medical Sciences Abstract Background and Objectives Major thalassemic and hemophilic patients in regular need of blood and blood products are prone to risk of aquiring infections such as hepatitis and AIDS. High prevalence of such viral factors has been reported all over the world. In this study, the prevalence rates of hepatitis B, C, HIV and relevant factors were evaluated among hemophilic and thalassemic patients in Markazi province in the year 004. Materials and Methods In this descriptive study, 68 hemophilic and 97 thalassemic patients were selected. The necessary information through questionnaires was gathered and the subjects were tested for markers of HIVAb,,,, and through the ELISA method. HCV positive cases were confirmed by RIBA method. The results were evaluated regarding risk factors and demographic characteristics. Results were analysed through chi-square, fisher exact, t-test and logestic regression in SPSS software. Results In all of the patients, and HIVAb were negative. The prevalence rate of positive was 7.% in the thalassemic and 36.7% in the hemophilic patients. None of the thalassemic and hemophilic patients who had received blood and blood products after implementation of the screening program showed hepatitis C. In thalassemic patients, positive showed significant correlation with the age, blood transfusion duration, and the number of administered blood units. In hemophilic patients, positive markers of and had significant correlation with consumption duration of coagulation factors and age average of patients. Conclusions In this study, prevalence rates of hepatitis B and HIV were zero. In these patients, the prevalence rate of hepatitis C was higher especially in hemophilic patients and all of the positive cases were attributed to the period before The use of advanced methods, more sensitive tests, and virally inactivated factor concentrates are the ways of viral infection reduction in these patients. Key words: Prevalence, Thalassemia, Hemophilia, Hepatitis B, Hepatitis C, HIV SJIBTO 008; 4(5): -3 Received: 13 Nov 006 Accepted: 5 Apr 008 Correspondence: Mahdaviani F., MD. IBTO-Research Center. Arak Regional Blood Transfusion Center. P.O.Box: 858, Arak, Iran. Tel: (098861) 9903; Fax : (098861) DR_Fmahdaviani@yahoo.com 3