How To Treat A Heart Attack

Transcription

1 INTENSIVISTENDAGEN 2014 PROGRAMMA & ABSTRACTS Donderdag 6 en vrijdag 7 februari Congrescentrum Brabanthallen, s-hertogenbosch Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC)

2 Cancidas (caspofungin, MSD) Breed toepasbaar bij Invasieve candidiasis Invasieve aspergillose * Empirische antifungale therapie Antifungale therapie zonder compromis Voor volwassenen én kinderen Voor neutropenen én niet-neutropenen Goed verdragen 1 Eenvoudige dosering 11 jaar klinische ervaring Referenties: * Invasieve aspergillose bij volwassene patienten en kinderen die niet reageren op amfotericine B, toedieningsvormen van amfotericine B met lipiden en/of itraconazol of deze niet verdragen. 1. D.W. Denning: Echinocandin antifungal drugs. The Lancet 362: , Raadpleeg de volledige productinformatie alvorens CANCIDAS voor te schrijven M Merck Sharp & Dohme BV, Postbus 581, 2003 PC Haarlem, Tel , medicalinfo.nl@merck.com, Evidence. Experience. Confidence. AINF

3 intensivistendagen COLOFON Uitgave Programma & abstracts Intensivistendagen 2014 NVIC Postadres: Domus Medica Postbus GC UTRECHT Bezoekadres: Domus Medica Mercatorlaan BL UTRECHT Telefoon: secretariaat@nvic.nl Website: KvK Utrecht: NVIC bankrelaties ABN AMRO Productiecoördinatie Van Zuiden Communications B.V. Vormgeving HGPDESiGN.NL studio@hgpdesign.nl Website: MEDonline B.V. informatie@medonline.nl Website: Inhoud 1 Congrescommissie Voorwoord 4 Sponsoren 5 Gesponsorde sessies 6 Algemene informatie 8 Programme-at-a-glance 11 Plattegrond 1931 Congrescentrum Brabanthallen 10 Programma donderdag 6 februari Programma vrijdag 7 februari Posteroverzicht 16 Awards en Grants 18 FCCS Instructeurs 2014 gezocht! 19 Voorzitters en sprekers 20 Abstracts oral presentations 32 Abstracts poster presentations 73 Aanvraag visitatie Drukwerk Van Zuiden Communications B.V. info@vanzuidencommunications.nl Website: Congresorganisatie Congress Company info@congresscompany.com Website: Advertentie-exploitatie/ contacten bedrijfsleven Congresactiviteiten: Congress Company Telefoon: sponsoring@congresscompany.com Website: Tijdschrift/website: Van Zuiden Communications B.V. Telefoon: info@vanzuidencommunications.nl Copyright 2014 NVIC Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, fotografie of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van NVIC. CONGRESCOMMISSIE 2014 dr. J. van Bommel, voorzitter a.i. Intensivist Erasmus MC, Rotterdam I. van Stijn Intensivist OLVG, Amsterdam dr. D.C.J.J. Bergmans Internist-intensivist Maastricht UMC+, Maastricht dr. E.C. Boerma Internist-intensivist MCL, Leeuwarden P.W. de Feiter Chirurg-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam dr. L.M.A. Heunks Longarts-intensivist Radboudumc, Nijmegen J.C.A. Joore Internist-intensivist UMC Utrecht, Utrecht J.M.R. Meijer Chirurg-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. P.G. Noordzij Anesthesioloog-intensivist St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein dr. A.C.J.M. de Pont Internist-intensivist AMC, Amsterdam dr. A.J.C. Slooter Neuroloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. S.J.C. Verbrugge Anesthesioloog-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam dr. E.J. Wils Internist-intensivist Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam

4 Sustain response. Reduce recurrence. Bevrijd uw patiënt van Clostridium difficile... NU GVS VERGOED!...minimaliseer recidieven met doelgerichte therapie! 13-DIF-003

5 intensivistendagen Voorwoord Geachte bezoeker, Welkom op de Intensivistendagen! De congrescommissie heeft ook dit jaar weer een veelzijdig en actueel congres voor u samengesteld. Opvallend is natuurlijk dat we zijn verhuisd naar een nieuwe locatie. Na vele jaren tot volle tevredenheid in Ede te gast geweest te zijn, zijn we er erg benieuwd naar hoe het in een andere omgeving bevalt. Verder hebben we het programma teruggebracht tot twee dagen. Niet omdat er niet genoeg te vertellen is integendeel maar omdat we op de Intensivistendagen vooral de focus willen richten op de laatste ontwikkelingen op wetenschappelijk en organisatorisch gebied. Op het Najaarscongres in september zullen dan vooral de klinisch-praktische dilemma s aan bod komen. In het programma vindt u dus naast de bekende onderdelen, zoals de wetenschappelijke abstracts en proefschriften en de case reports, ook presentaties over organisatie van de IC, opleiding van de nieuwe intensivist, de richtlijn Extracorporele circulatie en het nut van een behandeling. De eerste dag eindigt met de NVIC-erelezing, waarin een gerenommeerde collega zijn/haar visie op de IC- geneeskunde geeft. Na de ALV is het dan tijd voor het diner met feest. De tweede dag wordt afgesloten met een vers van de pers -sessie waarin recent belangrijke publicaties worden besproken. Parallel aan het programma vinden diverse interactieve workshops plaats, waarvoor u zich kunt inschrijven. Verder zijn we er trots op dat professor Mervyn Singer het internationale deel van het congres voor zijn rekening neemt met een keynote lecture over de oorsprong van lactaat. Onze dank gaat uit naar de jury van de NVIC-Pfizer Award en het NVIC secretariaat voor de intensieve voorbereidingen. Neemt u vooral ook de tijd om de stands op de informatiemarkt te bezoeken, waar de vertegenwoordigers van de industrie graag de laatste ontwikkelingen op hun gebied met u willen bespreken. Alleen met hun ondersteuning hebben we dit congres mogelijk kunnen maken. Mede namens de congrescommissie wens ik u allen veel plezier op het congres! Jasper van Bommel Voorzitter congrescommissie a.i.

6 4 intensivistendagen 2014 SPONSOREN Per 22 januari 2014: Preferred Platinum Partner Zilver Partners Sponsoren Added Pharma Astellas Pharma Baxter Oncology Bellco Dirinco Forest Laboratories Nederland Fresenius Kabi & Fresenius Medical Care Gambro - Lundia Hamilton Medical Nederland Maquet Netherlands Medicor Philips Healthcare Pulsion Benelux Secma Seiratherm Thermo Fisher Scientific

7 intensivistendagen GESPONSORDE SESSIEs Graag nodigen wij u uit voor het bijwonen van: LUNCHSYMPOSIUM Medical value of serum S-100B during Traumatic Brain Injury Voorzitter: dr. B. Jacobs, neuroloog traumaneurologie, UMCG, Groningen Clinical aspects of S-100B use in the management of mild traumatic brain injury dr. J. Undén, Malmö, Sweden S-100B as a tool to guide treatment of TBI patients in the NICU dr. B.M. Bellander, Karolinska University Hospital, Stockholm, Sweden Donderdag 6 februari, uur Zaal: Limousin 2 Dit lunchsymposium wordt mede mogelijk gemaakt door WORKSHOP Introductie van citraat en het fosfaathuismanagement bij CRRT dr. H. Hom, Intensivist-nefroloog Medisch Spectrum Twente, Enschede Citraat op Prismaflex in de praktijk, de Flexitrate-module F. Hoogstraate, Gambro Lundia AB, NL Branch Donderdag 6 februari, uur Zaal: Dexter 28 Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door WORKSHOP Medical value of serum S-100B during Traumatic Brain Injury - Verdieping op het lunchsymposium Voorzitter: dr. B. Jacobs, neuroloog - traumaneurologie, UMCG, Groningen Clinical aspects of S-100B use in the management of mild traumatic brain injury dr. J. Undén, Malmö, Sweden S-100B as a tool to guide treatment of TBI patients in the NICU dr. B.M. Bellander, Karolinska University Hospital, Stockholm, Sweden Donderdag 6 februari, uur Zaal: Dexter 28 Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door

8 6 intensivistendagen 2014 ALGEMENE INFORMATIE Contactgegevens locatie 1931 Congrescentrum Brabanthallen Oude Engelenseweg AA s-hertogenbosch Telefoon: Hotelaccommodatie In samenwerking met de organisatie heeft Efficiënt Hotel Partner kamers in optie geplaatst bij Golden Tulip Hotel Central, Mövenpick Hotel en Best Western Eurohotel Den Bosch. Voor het maken/wijzigingen van uw reservering kunt u telefonisch contact opnemen met Efficiënt Hotel Partner op telefoonnummer: U kunt daarnaast ook met uw vragen terecht bij de registratiebalie van de Intensivistendagen. Adresgegevens hotels Golden Tulip Hotel Central Burg. Loeffplein RX s-hertogenbosch Mövenpick Hotel Pettelaarpark PH s-hertogenbosch Best Western Eurohotel Den Bosch Kerkstraat KH s-hertogenbosch Parkeergelegenheid 1931 Congrescentrum Brabanthallen beschikt over voldoende parkeerplaatsen. De kosten bedragen 8,00 per dag en zijn voor eigen rekening. Let op: u heeft geen inrijkaart ontvangen, maar u heeft wel een uitrijkaart nodig. Uitrijkaarten kunt u, per pin, aanschaffen bij de automaat (de automaat staat bij de in/uitgang van het congrescentrum). Daarnaast is een parkeerkaart tegen contante betaling te verkrijgen bij de servicebalie van het congrescentrum (tot uur). Registratiebalie Bij de registratiebalie kunt u uw naambadge ophalen. U kunt hier ook terecht met al uw praktische vragen: de medewerkers helpen u graag! Openingstijden registratiebalie Donderdag 6 februari 2014: uur Vrijdag 7 februari 2014: uur NVIC secretariaat Het NVIC secretariaat is gedurende het gehele congres aanwezig met een stand. U kunt hier terecht met al uw vragen betreffende uw lidmaatschap en verenigingsactiviteiten. NVIC bestuur Uiteraard is het NVIC bestuur het gehele congres aanwezig en aanspreekbaar! BIG-nummer Om in aanmerking te komen voor accreditatie door een van onderstaande verenigingen dient u uw BIGnummer door te geven bij uw registratie. Wanneer u dit niet gedaan heeft, kunt u uw BIG-nummer alsnog doorgeven aan een van de medewerkers bij de registratiebalie van de Intensivistendagen. Het congressecretariaat zal er vervolgens zorg voor dragen dat uw aanwezigheid wordt doorgegeven via GAIA. Accreditatie Vereniging NIV Nederlandse Internisten Vereniging NVA Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie NVALT Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose NVK Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde NVMM Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie NVN Nederlandse Vereniging voor Neurologie NVSHA Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen NVTC Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie NVVC Nederlandse Vereniging voor Cardiologie NVvH Nederlandse Vereniging voor Heelkunde Accreditatiepunten 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (6 punten voor donderdag, 4 punten voor vrijdag) 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag) 8 punten (4 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag) 10 punten (5 punten per dag)

9 intensivistendagen ALGEMENE INFORMATIE Vereniging NVvN Nederlandse Vereniging voor Neurochirurgie Accreditatiepunten 10 punten (5 punten per dag) ZA Ziekenhuisapothekers 10 punten (5 punten per dag) Deelnamecertificaat Bij de registratiebalie van de Intensivistendagen ontvangt u, tezamen met uw naambadge en congrestas, uw certificaat van deelname. Hospitalityruimte Er is een hospitalityruimte beschikbaar waar u kunt genieten van een verse kop koffie en andere voorzieningen. Ook kunt u van de hospitalityruimte gebruikmaken voor afspraken met collega s of vertegenwoordigers van de industrie. NVIC Postadres: Postbus GC Utrecht Bezoekadres: Mercatorlaan BL Utrecht Telefoon: secretariaat@nvic.nl Website: Congresorganisatie Congress Company Postbus CK s-hertogenbosch Telefoon: info@congresscompany.com Website: Internetfaciliteiten 1931 Congrescentrum Brabanthallen beschikt over gratis WiFi in het gehele pand. U dient hiervoor in te loggen op de KPN Hotspot. U heeft geen wachtwoord nodig.

10 8 intensivistendagen 2014 PROGRAMME-AT-A-GLANCE De exacte begin- en eindtijden van de parallelsessies kunt u nalezen op pagina Donderdag 6 februari LIMOUSIN 2 DEXTER DEXTER 28 / Plenaire sessie Wisseltijd Hemo dynamics; modern monitoring Richtlijnen Workshop: Hoe beoordeel ik een artikel? Koffiepauze Neurologie & monitoring Inflammatie Workshop: Citraat Lunch Lunch symposium Postersessie P01 t/m P20 & P42 Organisatie en maatschappelijk perspectief Intensivist nieuwe stijl Workshop: S-100B Theepauze NVIC lezing ALV NVIC Borrel & NVIC-Pfizer Awarduitreiking Diner & feest Vrijdag 7 februari LIMOUSIN 2 DEXTER DEXTER Ventilatie & Milieu Heeft het nog zin? Koffiepauze How do I.. Ernstig metabool ontregeld Workshop: Religie, cultuur en staken van de behan deling Lunch Postersessie P21 t/m P Capita selecta Extra corporele support Theepauze Sessie Vers van de pers NVIC-MSD Awarduitreiking en borrel

11 intensivistendagen PLATTEGROND CONGRESLOCATIE

12 10 intensivistendagen 2014 PROGRAMMA INTENSIVISTENDAGEN 2014 Titel sessie Abstracts Postersessie Workshop Proefschrift Pauze DONDERDAG 6 FEBRUARI 2014 ZAAL: LIMOUSIN Plenaire sessie Voorzitters: dr. J. van Bommel & P.W. de Feiter Opening P.W. de Feiter, voorzitter NVIC Where does the lactate come from prof. M. Singer, University College London, UK Wisseltijd Effect of oxygen status on inflammatory parameters in humans H.D. Kiers, Radboudumc, Nijmegen ABSTRACT O Alkaline phosphatase attenuates the inflammatory response in human proximal tubule epithelial cell E. Peters, Radboudumc, Nijmegen ABSTRACT O Lunchsymposium: Medical value of serum S-100B during Traumatic Brain Injury ZAAL: LIMOUSIN Hemodynamics; modern monitoring Voorzitters: dr. J. van Bommel & P.W. de Feiter Year review circulatie dr. J. van Bommel, Erasmus MC, Rotterdam Mean systemic filling pressure dr. J. Maas Non-invasive monitoring of peripheral perfusion in critically ill patients dr. A. Lima Advanced hemodynamic monitoring in children dr. A. Nusmeier Postersessie P01 t/m P20 & P Organisatie en maatschappelijk perspectief Voorzitters: P.W. de Feiter & prof. dr. N.J.M. van der Meer Transparantie & NICE dr. D. Dongelmans, AMC, Amsterdam Visie professionals dr. B.J. Heesen, Orde van Medisch Specialisten, Utrecht Organisatie van zorg tijdens rampen dr. H.R. Naber, Isala, Zwolle Financiering prof. dr. N.J.M. van der Meer, Amphia Ziekenhuis, Breda Koffiepauze Theepauze Inflammatie Voorzitters: dr. D.C.J.J. Bergmans & dr. A.C.J.M. de Pont Year Review Infectie dr. D.C.J.J. Bergmans, Maastricht UMC +, Maastricht Controlling antibiotic resistance in the ICU dr. L.P.G. Derde NVIC lezing ALV Borrel & NVIC-Pfizer Awarduitreiking gevolgd door diner & feest

13 intensivistendagen PROGRAMMA INTENSIVISTENDAGEN 2014 Titel sessie Abstracts Postersessie Workshop Proefschrift Pauze DONDERDAG 6 FEBRUARI Wisseltijd ZAAL: DEXTER Richtlijnen Voorzitters: dr. D.C.J.J. Bergmans & dr. E.J. Wils Richtlijnen succesvol implementeren dr. M. van der Jagt, Erasmus MC, Rotterdam Nieuwe richtlijnen D.J. Mehagnoul Schipper, VieCuri Medisch Centrum, Venlo Postersessie P01 t/m P20 & P42 (achter in zaal Limousin 2) Intensivist nieuwe stijl Voorzitters: dr. E.C. Boerma & dr. O.L. Cremer Nieuwe IC beroepen prof. dr. J.G. van der Hoeven, Radboudumc, Nijmegen GIC dr. M.S. Arbous, LUMC, Leiden Crew Resource Management M. Haerkens, Wings of Care, s-hertogenbosch Intensivist in de nacht dr. O.L. Cremer, UMC Utrecht, Utrecht Koffiepauze Theepauze Neurologie & monitoring Voorzitters: J.M.R. Meijer & dr. A.J.C. Slooter Year in review: neurocritical care dr. A.J.C. Slooter, UMC Utrecht Cerebral hemodynamics in stroke and traumatic brain injury dr. M.J.H. Aries Delirium monitoring using physiological parameters W. van der Kooi, UMC Utrecht, Utrecht ABSTRACT O Early PREdiction of DELIRium in ICu patients (PRE-DELIRIC) - A. Wassenaar, Radboudumc, Nijmegen ABSTRACT O Association between benzodiazepine use and delirium in the ICU I. Zaal, UMC Utrecht, Utrecht ABSTRACT O Lunch ZAAL: DEXTER Workshop: Citraat dr. H. Hom, Intensivist-nefroloog Medisch Spectrum Twente, Enschede. Citraat op Prismaflex in de praktijk, de Flexitrate-module F. Hoogstraate, Gambro Lundia AB, NL Branch Workshop: S-100B - Verdieping op het lunchsymposium Voorzitter: dr. B. Jacobs, neuroloogtraumaneurologie, UMCG, Groningen Clinical aspects of S-100B use in the management of mild traumatic brain injury dr. J. Undén, Malmö, Sweden. S-100B as a tool to guide treatment of TBI patients in the NICU dr. B.M. Bellander, Karolinska University Hospital, Stockholm, Sweden ZAAL: DEXTER Workshop: Hoe beoordeel ik een artikel? - dr. M.S. Arbous, LUMC, Leiden

14 12 intensivistendagen 2014 PROGRAMMA INTENSIVISTENDAGEN 2014 Titel sessie Abstracts Postersessie Workshop Proefschrift Pauze VRIJDAG 7 FEBRUARI 2014 ZAAL: LIMOUSIN Ventilatie & Milieu Voorzitters: dr. L.M.A. Heunks & dr. S.J.C. Verbrugge Year review Beademing dr. L.M.A. Heunks, Radboudumc, Nijmegen Experimental Strategies directed at Inflammation and Coagulation in ARDS and TRALI dr. P.R. Tuinman Stewart approach of acid-base disorders in Intensive Care patients dr. M. Moviat Neurally adjusted ventilation in patients with ARDS J. Doorduin, Radboud UMC, Nijmegen ABSTRACT O Respiratory muscle recruitment during mechanical ventilation L.H. Roesthuis, Radboudumc, Nijmegen ABSTRACT O Lunch Postersessie P21 t/m P Capita selecta Voorzitters: prof. dr. J.G. van der Hoeven & J.C.A. Joore Quality of life one year after admission I.W. Soliman, UMC Utrecht, Utrecht ABSTRACT O Echo Long dr. H. Endeman, OLVG, Amsterdam Orgaandonatie dr. C.W.E. Hoedemaekers, Radboudumc, Nijmegen Optimaliseren spierfunctie op de IC prof. dr. J.G. van der Hoeven, Radboudumc, Nijmegen Koffiepauze Theepauze How do I.. Voorzitters: dr. E.C. Boerma & dr. P.W.G. Elbers Treat the hypoxic patient dr. D.A.M.P.J. Gommers, Erasmus MC, Rotterdam Treat the ventrical right dr. H.J. Bogaard, VU medisch centrum, Amsterdam Choose the right fluid dr. P. Elbers, VU medisch centrum, Amsterdam Sessie Vers van de pers Voorzitter: dr. J. van Bommel TTM-studie dr. J. Horn, AMC, Amsterdam microsoap - dr. E.C. Boerma, MCL, Leeuwarden NVIC-MSD Awarduitreiking en borrel

15 intensivistendagen PROGRAMMA INTENSIVISTENDAGEN 2014 Titel sessie Abstracts Postersessie Workshop Proefschrift Pauze VRIJDAG 7 FEBRUARI 2014 ZAAL: DEXTER Heeft het nog zin? Voorzitters: dr. A.M.E. Spoelstrade Man & dr. E.J. Wils Hematologie prof. dr. N.M.A. Blijlevens, Radboudumc, Nijmegen Effecten van beleidsbeperkingen op patiëntoutcome dr. A.M.E. Spoelstra-de Man, VU medisch centrum, Amsterdam In hospital cardiac arrest T.S.R. Delnoij, Maastricht UMC Attributable mortality of delirium in critically ill patients P.M.C. Klein Klouwenberg, UMC Utrecht, Utrecht ABSTRACT O Lunch Postersessie P21 t/m P41 (achter in zaal Limousin 2) Extra corporele support Voorzitters: dr. D.A.M.P.J. Gommers & dr. P. Noordzij Falend hart dr. D.W. Donker, UMC Utrecht, Utrecht Falende long dr. D. dos Reis Miranda, Erasmus MC, Rotterdam Visie van de ECLS commissie dr. D.A.M.P.J. Gommers, Erasmus MC, Rotterdam Koffiepauze Theepauze Ernstig metabool ontregeld Voorzitters: dr. A.C.J.M. de Pont & dr. S.J.C. Verbrugge Year review metabolisme & nieren dr. A.C.J.M. de Pont, AMC, Amsterdam Adenosine and immunomodulation dr. B.P.C. Ramakers Explorations of the therapeutic potential of influencing metabolism during criticall illness dr. H. Aslami NVIC-MSD Awarduitreiking en borrel ZAAL: DEXTER Religie, cultuur en staken van de behandeling S.A.A. Evers, VGVZ & J.H.S. Evers, LUMC, Leiden Effects related to ScvO2 guided preoperative optimalization in esophagectomy patients B.M. van der Kolk, Radboudumc, Nijmegen ABSTRACT O10

16 14 intensivistendagen 2014 POSTEROVERZICHT Tijdens de Intensivistendagen 2014 wordt gebruikgemaakt van digitale posterborden. Achterin de plenaire zaal, Limousin 2, zijn vier touchscreens geplaatst waarop u gedurende het gehele programma korte posterpresentaties kunt bekijken. Daarnaast vindt er op beide dagen een postersessie plaats waarin de auteurs hun poster in 5 minuten aan u zullen presenteren. U kunt ter plekke een keuze maken welke postersessie(s) u wenst te bezoeken: u hoeft zich hier niet separaat voor te registreren. Hieronder treft u het overzicht van de postersessies per dag. Er zijn vier parallelsessies per dag en de indeling is gemaakt op categorie en is een mix van abstracts en case reports. Samenvattingen van alle posters vindt u terug in dit programmaboek. Deze postersessies worden mede mogelijk gemaakt door Donderdag 6 februari, uur Categorie: Neurologie & delier - Limousin 2: Posterruimte 1 P01 - A systematic review of risk factors for delirium in the Intensive Care Unit I.J. Zaal P02 - Comparison of wrist actigraphy and video-based actigraphy for delirium detection in ICUs M. van den Boogaard P03 - Results of the first 6 months use of dexmedetomidine C.A.E. Watervoort P04 - Hypokalemic paralysis and profound metabolic acidosis in a woman with Sjögren s disease Y.J. Beijer P05 - Ictal asystole a rare complication of epilepsia M.J. Boer Categorie: Infectie & inflammatie - Limousin 2: Posterruimte 2 P06 - Surveillance cultures in Intensive Care Units. A study on current practice providing future perspectives J.B.J. Scholte P07 - Innate immune response-mediated late increase in SuPAR in multi-trauma patients K. Timmermans P08 - Intestinal Fatty Acid Binding Protein (i-fabp), a possible new marker for intestinal damage in trauma patients K. Timmermans P09 - An outbreak of Scabies norvegica in the intensive care; a challenging diagnosis with severe consequences M.R. KruijtSpanjer P10 - Fungal infection causing ischemia of the spinal cord N. Ayub Categorie: Beeldvorming - Limousin 2: Posterruimte 3 P11 - Using ultrasound of the lung to predict fluid responsiveness and estimate volume status J.M. Schoonejans P12 - Significant change in the practice of chest radiography in Dutch Intensive Care Units M. Tolsma P13 - Stating clear indications for chest radiographs after cardiac surgery increases their efficacy and safely reduces costs M. Tolsma P14 - Massive airembolus after LVAD placement in a patient with dilating end-stage heart failure J.V. Dikkeboer P15 - Inadvertent placement of a Central Venous Catheter (CVC) in the subclavian artery T.E. van der Krieken Categorie: Overig - Limousin 2: Posterruimte 4 P16 - Critical care pain observation tool a single center observational study E. Berger P17 - Implementation of a high volume, complex clinical pathway for cardiothoracic surgery patients in the Intensive Care Unit B.M. van der Kolk P18 - Hemodynamic management an international survey among pediatric intensive care physicians L. Frijns P19 - Disastrous consequences Influenza A and Pneumococcal co-infection A.M. Ruiter P20 - The powerful double-edged sword of thrombolysis Y.J. Beijer P42 - Stone Heart Syndrome H.G. Jongsma-van Netten

17 intensivistendagen POSTEROVERZICHT Vrijdag 7 februari, uur Categorie: Ventilatie & oxygenatie - Limousin 2: Posterruimte 1 P21 - Hyperoxemia is not associated with increased in-hospital mortality in critically ill patients L.W. de Boo P22 - Numbers tell the tale in lung protective mechanical ventilation; estimating body weight by eye versus calculating predicted body weight M.L. Gruijters-van den Bos P23 - Let s make things better volumetric capnography to determine dead space in ARDS patients J.L. Nollet P24 - A case of fatal asthma after use of a dietary supplement containing creatine M.P.M. Roukens P25 - Diffuse alveolar hemorrhage, a rare but possible fatal complication after combined anticoagulant therapy for acute myocardial infarction R.P.J. Segers Categorie: Overig - Limousin 2: Posterruimte 2 P26 - Shock after colonoscopy J. Boddé P27 - Unexplained Hypoxia and Budd-Chiari Syndrome in a patient with antiphospholipid syndrome J.J.H. Bunge P28 - Blinded by septic shock K. Kooning P29 - Mirizzi syndrome mimicking malignancy: the right sequence in diagnostic interventions P.A. Tel P30 - Oxaliplatin induced multi organ failure: a condition intensivists should be aware of S. Janssen P31 - Microscopic polyangiitis with primary central nervous system manifestations W.B. Prins Categorie: Outcome - Limousin 2: Posterruimte 3 P32 - Quality of life of critically ill patients six months and five years after discharge from Intensive Care T.N. Adonis P33 - Influenza A and B virus infection ; incidence, characteristics and outcome in critically ill patients in two Dutch intensive care D. Jansen P34 - Intoxicated ICU patients death after hospital discharge R. Brandenburg P35 - Mortality of patients readmitted to the ICU I.A. Meynaar P36 - Factors of influence on the morbidity and mortality after pancreaticoduodenectomy R.J.C. van den Broek Categorie: Outcome - Limousin 2: Posterruimte 4 P37-25-OH-vitamin D deficiency is a frequent finding in critically ill patients but is not an independent risk factor for mortality I.A. Meynaar P38 - Giant-cell myocarditis a giant challenge B.M.A. Pieters P39 - Unexplained high lactate levels after long bone fractures remember cerebral fat embolism syndrome R. van Vught P40 - First Pieris Japonica intoxication described in a human S. van Roosmalen P41 - Colchicine poisoning; Hesitate before extubate L.C.M. Schenning

18 16 intensivistendagen 2014 AWARDS EN GRANTS NVIC-Pfizer Award 2014 De Nederlandse Vereniging voor Intensive Care heeft in de periode proefschriften ontvangen die genomineerd zijn voor de NVIC-Pfizer Award. De Award bestaat uit een vergoeding van de kosten voor het drukken en verzenden van een exemplaar van het proefschrift aan alle intensive care afdelingen in Nederland. Op deze wijze wordt de nieuw opgedane kennis zoveel mogelijk verspreid. Een deskundige jury beoordeelt de thesen. Tijdens de Intensivistendagen houden de genomineerden een korte voordracht over hun werk. De Awardjury maakt vervolgens de winnaar bekend. De prijsuitreiking vindt plaats op donderdag 6 februari tijdens de borrel van uur. NVIC-MSD Award Tijdens de Intensivistendagen wordt veel origineel Nederlands wetenschappelijk werk gepresenteerd. Ingediende abstracts worden beoordeeld door een vakkundige jury. De beste abstracts worden beloond met de NVIC-MSD Award. Best Abstract Oral Presentation: 700, Best Abstract Poster Presentation: 450, Best Case Report Poster Presentation: 450, De prijsuitreiking vindt plaats op vrijdag 7 februari tijdens de afsluitende borrel van uur.

19 De volgende proefschriften zijn genomineerd: intensivistendagen AWARDS EN GRANTS dr. M.J.H. Aries Cerebral hemodynamics in stroke and traumatic brain injury dr. H. Aslami Explorations of the therapeutic potential of influencing metabolism during cirticall illness dr. L.P.G. Derde Controlling antibiotic resistance in the ICU dr. A. Lima Non-invasive monitoring of peripheral perfusion in critically ill patients dr. M. Moviat Stewart approach of acid-base disorders in Intensive Care patients dr. A. Nusmeier Advanced Hemodynamic Monitoring in Children dr. B.P.C. Ramakers Adenosine and immunomodulation dr. P.R. Tuinman Experimental Strategies directed at Inflammation and Coagulation in ARDS and TRALI Jury van de NVIC-Pfizer Award: Prof. dr. A.R.J. Girbes, voorzitter Prof. dr. J. Bakker Prof. dr. J.G. van der Hoeven Prof. dr. E. de Jonge Prof. dr. P. Pickkers Prof. dr. J.E. Tulleken Prof. dr. J.G Zijlstra dr. J. Maas Mean systemic filling pressure Feestelijke uitreiking Tijdens de borrel op donderdag 6 februari wordt de NVIC-Pfizer Award voor het beste proefschrift van 2013 uitgereikt. Tijdens de borrel op vrijdag 7 februari vindt de uitreiking van de NVIC-MSD Award plaats.

20 18 intensivistendagen 2014 FCCS INSTRUCTEURS 2014 GEZOCHT! FCCS INSTRUCTEURS GEZOCHT! U wilt toch ook dat uw arts-assistenten met de nodige basiskennis aan hun IC stage beginnen? Als instructeur van de FCCS cursus heeft u de kans om niet alleen uw eigen toekomstige arts-assistenten de basiskennis van de IC geneeskunde mee te geven, maar ook om landelijk deze rol te nemen. Daarnaast is het geven van deze cursus samen met collega-intensivisten uit het gehele land een gezellige, collegiale aangelegenheid. Dus wacht niet langer en schrijf u nu in! Op de volgende data wil ik als kandidaat-instructeur kennismaken met de NVIC FCCS cursus: DATA LOCATIE maart METS, Bilthoven maart OSG Houten april OSG Houten 6-7 mei OSG Houten mei OSG Houten 4-5 juni METS, Bilthoven juni METS, Bilthoven 9-10 juli OSG Houten augustus OSG Houten 8-9 september OSG Houten september OSG Houten 7-8 oktober METS, Bilthoven 3-4 november OSG Houten november OSG Houten 1-2 december OSG Houten december OSG Houten Locaties Opleidingsinstituut Spoedeisende Geneeskunde VvAA (OSG-VvAA) Ringveste 7a 3992 DD HOUTEN Medisch Training en Simulatie Center (METS Center) Rembrandtlaan 1c 3723 BG BILTHOVEN Naam: Functie: Organisatie: Adres: Postcode en woonplaats: Mobiel telefoonnummer: U kunt dit formulier tijdens de Intensivistendagen inleveren bij de NVIC stand, of retourneren aan: Secretariaat NVIC Postbus GC UTRECHT secretariaat@nvic.nl #

21 intensivistendagen SPREKERS EN VOORZITTERS Voorzitters dr. J. van Bommel Intensivist Erasmus MC, Rotterdam dr. D.C.J.J. Bergmans Internist-intensivist Maastricht UMC+, Maastricht dr. O.L. Cremer Anesthesioloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. P.W.G. Elbers Anesthesioloog-intensivist VUmc, Amsterdam P.W. de Feiter Chirurg-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam dr. D.A.M.P.J. Gommers Anesthesioloog-intensivist Erasmus MC, Rotterdam dr. L.M.A. Heunks Longarts-intensivist Radboudumc, Nijmegen prof. dr. J.G. van der Hoeven Internist-intensivist Radboudumc, Nijmegen J.C.A. Joore Internist-intensivist UMC Utrecht, Utrecht prof. dr. N.J.M. van der Meer Anesthesioloog-intensivist Amphia Ziekenhuis, Breda J.M.R. Meijer Chirurg-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. P.G. Noordzij Anesthesioloog-intensivist St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein dr. A.C.J.M. de Pont Internist-intensivist AMC, Amsterdam dr. A.J.C. Slooter Neuroloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. A.M.E. Spoelstra-de Man Internist-intensivist VUmc, Amsterdam dr. S.J.C. Verbrugge Anesthesioloog-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam dr. E.J. Wils Internist-intensivist Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam Sprekers dr. M.S. Arbous Anesthesiologist-intensivist LUMC, Leiden dr. D.C.J.J. Bergmans Internist-intensivist MUMC+, Maastricht prof. dr. N.M.A. Blijlevens Anesthesioloog-intensivist Radboudumc, Nijmegen dr. E.C. Boerma Internist-intensivist MCL, Leeuwarden dr. H.J. Bogaard Longarts VUmc, Amsterdam dr. J. van Bommel Intensivist Erasmus MC, Rotterdam dr. O.L. Cremer Anesthesioloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht T.S.R. Delnoij Cardioloog MUMC+, Maastricht dr. D. Dongelmans Anesthesioloog-intensivist AMC, Amsterdam dr. D.W. Donker Cardioloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. D. Dos Reis Miranda Anesthesioloog-intensivist Erasmus MC, Rotterdam dr. P.W.G. Elbers Anesthesioloog-intensivist Vumc, Amsterdam dr. H. Endeman Internist-intensivist OLVG, Amsterdam S.A.A. Evers Geestelijk verzorger OLVG, Amsterdam J.H.S. Evers Geestelijk verzorger (RK) LUMC, Leiden dr. D.A.M.P.J. Gommers Anesthesioloog-intensivist Erasmus MC, Rotterdam dr. M.H.T.M. Haerkens Traumatoloog Wings of Care, s-hertogenbosch dr. B.J. Heesen Directeur Orde van Medisch Specialisten, Utrecht dr. L.M.A. Heunks Longarts-intensivist Radboudumc, Nijmegen dr. C.W.E. Hoedemaekers Internist-intensivist Radboudumc, Nijmegen prof. dr. J.G. van der Hoeven Internist-intensivist Radboudumc, Nijmegen dr. J. Horn Neuroloog-intensivist AMC, Amsterdam dr. M. van der Jagt Neuroloog-intensivist Erasmus MC, Rotterdam prof. dr. N.J.M. van der Meer Anesthesioloog-intensivist Amphia Ziekenhuis, Breda D.J. Mehagnoul Schipper Intensivist VieCuri Medisch Centrum, Venlo dr. H.R. Naber Anesthesioloog Isala, Zwolle dr. A.C.J.M. de Pont Internist-intensivist AMC, Amsterdam prof. dr. M. Singer Professor of Intensive Care medicine University College London, UK dr. A.J.C. Slooter Neuroloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht dr. A.M.E. Spoelstra-de Man Internist-intensivist VUmc, Amsterdam

22 20 intensivistendagen 2014 ABSTRACTS ORAL PRESENTATIONS, O01-O010 JURY / Congrescommissie Jasper van Bommel, voorzitter a.i. Intensivist Erasmus MC, Rotterdam Ilse van Stijn Intensivist OLVG, Amsterdam Dennis Bergmans Internist-intensivist Maastricht UMC+, Maastricht Leo Heunks Longarts-intensivist Radboudumc, Nijmegen Hans Joore Internist-intensivist UMC Utrecht, Utrecht Joost Meijer Chirurg-intensivist i.o. UMC Utrecht, Utrecht Anne-Cornelie de Pont Internist-intensivist AMC, Amsterdam Arjen Slooter Neuroloog-intensivist UMC Utrecht, Utrecht Serge Verbrugge Anesthesioloog-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam Christiaan Boerma Internist-intensivist MCL, Leeuwarden Peter Noordzij Anesthesioloog-intensivist St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein Evert-Jan Wils Internist-intensivist Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam Peter de Feiter Chirurg-intensivist Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam O01 Effect of oxygen status on inflammatory parameters in humans H.D. Kiers 1,2, G.J. Scheffer 2, J.G. van der Hoeven 1, P. Pickkers 1, M. Kox 1,2 1 Department of Intensive Care Medicine, Radboudumc, Nijmegen, The Netherlands, 2 Department of Anesthesiology, Radboudumc, Nijmegen, The Netherlands Background: The optimization of oxygen delivery is a cornerstone of critical care medicine. In vitro and animal studies have shown that oxygen status (i.e. hypoxia or hyperoxia) directly influences the inflammatory response. Hypoxia exerts pro-inflammatory effects, supposedly mediated by the transcription factor hypoxia inducible factor 1α (HIF1α). On the other hand, hyperoxia is related to immune suppression, possibly through increasing oxidative stress. As such, permissive hypoxia or hyperoxia could be a cheap, non-pharmacological, non-invasive treatment modality to modulate the immune response in inflammatory conditions such as sepsis. However, human data on the effects of oxygen status on the inflammatory response are scarce. The aim of this study was to investigate the effects of systemic hypoxia and hyperoxia on inflammatory parameters in healthy subjects. Methods: 20 healthy, non-smoking, male volunteers, aged years were randomized to either hypoxia or hyperoxia. All subjects were admitted to the research department of the ICU for 9 hours. After baseline measurements, subjects were exposed to 3,5 hours of hypoxia (FiO 2 titrated to a peripheral saturation of 80 to 85%) or hyperoxia (FiO 2 of 100%) in an air tight respiratory helmet followed by 5,5 hours of exposure to room air without the helmet in place. Blood was obtained at various time points throughout the day as well as the next morning. Parameters obtained were basic hemodynamic and ventilator parameters, symptoms, blood gas analysis, leukocyte differentiation, circulating cytokines, ex vivo stimulation of leukocytes with lipopolysaccharide (LPS), HIF1α expression in neutrophils, monocytes and lymphocytes, and neutrophilic oxidative burst as measured by intracellular reactive oxygen species. Results: Hypoxia (SaO2 81.4( )%) was induced using an average FiO 2 of 12.1 (+-1.0)%. Hyperoxia (FiO 2 100%) resulted in an average PaO 2 of kpa. Hypoxic subjects exhibited a significant decrease in PaCO 2 and respiratory rate compared to hyperoxic subjects, and a significant increase in heart rate (figure 1). Hypoxia resulted in headache in 3 out of 10 subjects. Furthermore, hypoxic subjects displayed a significant increase in circulating neutrophils (figure 2), while no changes in other leukocyte subpopulations were observed. Hypoxia or hyperoxia did not induce detectable levels of circulating cytokines, and no effects cytokine production by leukocytes ex vivo stimulated with LPS were observed. There was large interindividual difference in leukocyte HIF1α expression in both hypoxic

23 intensivistendagen ABSTRACTS ORAL PRESENTATIONS, O01-O010 and hyperoxic subjects with no apparent effects of both treatments. Furthermore, hypoxia and hyperoxia did not influence neutrophilic oxidative burst. Conclusion: Exposure of 3.5 hours to mild hypoxia or hyperoxia does not lead to cytokine production, nor does it change the capacity of leukocytes to produce inflammatory cytokines upon ex vivo stimulation. The extent and duration of hypoxia and hyperoxia used in this study appears not to result in induction of HIF1α or increased reactive oxygen production, respectively. Figure 1. Respiratory and hemodynamic parameters during 3.5 hours of hypoxia and hyperoxia. The oxygen status adjustment period is marked in grey. P-values calculated using two-way ANOVA (interaction term) O02 Alkaline phosphatase attenuates the inflammatory response in human proximal tubule epithelial cells: the potential mechanism of action of the observed beneficial effects in septic patients with acute kidney injury E. Peters 1,2, S. Heemskerk 1,2, R. Masereeuw 2, P. Pickkers 1 1 Department of Intensive Care Medicine, Nijmegen Institute for Infection, Inflammation and Immunity, Radboudumc, Nijmegen, The Netherlands, 2 Department of Pharmacology and Toxicology, Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences, Radboudumc, Nijmegen, The Netherlands Figure 2. Neutrophil count during and after 3.5 hours of hypoxia and hyperoxia. The oxygen status adjustment period is marked in grey. P-values calculated using two-way ANOVA (interaction term) Background: Sepsis carries a high morbidity and mortality, especially when complicated by acute kidney injury (AKI). Currently, no treatment is available for sepsis-induced AKI. Two phase-ii trials showed that kidney function improved in critically ill patients with sepsis-induced AKI after treatment with the enzyme alkaline phosphatase (AP). 1,2 The mechanism of this beneficial effect on the kidney is unknown, but might be related to the dephosphorylation, and thereby detoxification, of endotoxin (lipopolysaccharide, LPS). We investigated the anti-inflammatory properties of AP by using a human proximal tubular cell model. Methods: Conditionally immortalized human proximal tubular epithelial cells (ciptec) were incubated with LPS (10 µg/ml) or TNF-α (10 ng/ml) to induce an inflammatory response. Recombinant human AP (10 U/ml) was added 2 hours prior to the inflammatory insult and the cytokine production of TNF-α, IL-6, and IL-8 was studied after 24 hours by ELISA. Supernatant of peripheral blood mononuclear cells (PBMCs), prestimulated for 24 hours with or without LPS (1 ng/ml), was added to the ciptec to mimic endotoxin-induced renal inflammation. AP was added 2 hours prior to this insult and IL-6 and IL-8 were measured after 24 hours. Data are expressed as mean ± SEM (n=5 per group) and the effect of AP was analyzed by one-way ANOVA. Results: AP pretreatment significantly reduced the LPS induced cytokine response of TNF-α (reduction 40.4 ± 7.9%, p<0.05), IL-6 (reduction 47.5 ± 3.1%, p<0.0001) and IL-8 (reduction 39.6±2.4%, p<0.0001) in ciptec (figure 1). Similar effects of AP were observed in ciptec stimulated with TNF-α, as the inflammatory response of IL-6 en IL-8 was significantly reduced by AP (IL-6: 21.0 ± 4.2%, p<0.05; IL-8: 21.6 ± 4.6%, p<0.05; figure 2). Inactive AP, lacking enzyme activity so it cannot dephosphorylate molecules, had no effect on both LPS- and TNF-α-induced

24 22 intensivistendagen 2014 ABSTRACTS ORAL PRESENTATIONS, O01-O010 Figure 1. AP significantly reduced the LPS induced cytokine response Figure 2. AP significantly reduced the TNF-α induced cytokine response Figure 3. AP significantly reduced the cytokine response induced by the supernatant of LPS-stimulated PBMCs cytokine response (figure 1 and 2). The supernatant of PBMCs, pre-incubated with LPS, induced the production of IL-6 and IL-8 in the ciptec. Stimulating the ciptec directly with 1 µg/ml LPS had no effect, demonstrating that the inflammatory response is induced by mediators present in the PBMC supernatant. AP treatment could significantly reduce this response (IL-6: 39.2 ± 9.6% reduced, p<0.05; IL-8: 34.9 ± 6.0%, p<0.05; figure 3). Conclusion: The dephosphorylating property of AP is responsible for the reduction of the cytokine response induced by LPS and TNF-α, as inactive AP had no effect. TNF-α and the inflammatory mediators in the PBMC supernatant itself cannot be dephosphorylated by AP, strongly suggesting that AP targets other molecules as well. A possible target might be ATP which is released by these cells upon stress conditions and can be con-

25 intensivistendagen ABSTRACTS ORAL PRESENTATIONS, O01-O010 verted by AP into the cytoprotective adenosine. These findings suggest that the ability of AP to reduce renal inflammation may account for the observed attenuated acute kidney injury in sepsis patients. References 1. Pickkers P, Heemskerk S, Schouten J, et al. Alkaline phosphatase for treatment of sepsis-induced acute kidney injury: a prospective randomized double-blind placebo-controlled trial. Crit Care. 2012;23:16, R Heemskerk S, Masereeuw R, Moesker O, et al. APSEP Study Group. Alkaline phosphatase treatment improves renal function in severe sepsis or septic shock patients. Crit Care Med. 2009;37:417-23, e1. O03 Delirium detection based on monitoring of blinks and eye movements A.W. van der Kooi 1, M.L. Rots 1, G. Huiskamp 2, F.A.M. Klijn 3, H.L. Koek 4, T. Numan 1, J. Kluin 5, F.S.S. Leijten 2, A.J.C. Slooter 1 1 Department of Intensive Care Medicine, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Center Utrecht, The Netherlands, 2 Department of Neurology and Neurosurgery, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Center Utrecht, The Netherlands, 3 Department of Psychiatry, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Center Utrecht, The Netherlands, 4 Department of Geriatrics, University Medical Center Utrecht, The Netherlands, 5 Department of Cardio-Thoracic Surgery, University Medical Center Utrecht, The Netherlands Background: Delirium is a common disorder in intensive care unit (ICU)patients and associated with impaired long-term outcome. Despite its frequency and impact, delirium is poorly recognized in ICU patients with current delirium screening tools as the confusion assessment method for the ICU. 1 Numerous studies have shown by using actigraphy that delirium is associated with a change in motor activity level. 2 However, actigraphy requires the patient to move the limbs spontaneously, which may be difficult in ICU patients because of pain, ICU acquired weakness, and use of physical restraint. Blinks and eye movements are less affected by these issues, and a decrease in eye movement velocity has been associated with a decrease of the level of consciousness. As the level of consciousness and motor activity can be affected in delirium, we hypothesized that monitoring of blinks and eye movements could provide a new approach for delirium detection. The objective of this study was to investigate whether blinks and eye movements are different in delirious patients compared to non-delirious patients. Methods: Electro-encephalography and electro-oculography recordings were made in 28 delirious- and 28 Table 1. Eye movements in patients with and without delirium The number of patients differs per variable, due to the impossibility of determining the duration of eye movements when patients had no eye movements and exclusion of patients for specific conditions. Five delirious patients were unable to keep their eyes open during the registration and excluded for eyes open analysis. One delirious patient would not close his eyes and excluded for eyes closed analysis. The T8 electrode was defect during eyes closed registration in one non-delirious patient and therefore excluded from eyes closed analysis. The electro-oculography channel of one non-delirious patient was defect and therefore, excluded for the analysis of blinks. Eyes Variable Delirium Median (IQR) Open Number of eye movements Open Closed Closed Non-delirium Median (IQR) p-value AUC (95% CI) Horizontal 6 (0-51) n=23 26 (0-55) n= ( ) Vertical 1 (0-13) n=23 15 (2-54) n= ( ) Blinks 12 (5-18)n=23 18 (8-25) n= ( ) Duration of eye movements (s) Horizontal 0.24 ( ) 0.14 ( ) ( ) n=14 n=17 Vertical 0.14 ( ) n=10 Blinks 0.50 ( ) n=20 Number of eye movements 0.07 ( ) n= ( ) n= ( ) < ( ) Horizontal 0 (0-42) n=27 0 (0-51) n= ( ) Vertical 5 (0-47) n=27 10 (0-52) n= ( ) Duration of eye movements (s) Horizontal 0.41 ( ) 0.08 ( ) < ( ) n=12 n=13 Vertical 0.15 ( ) n= ( ) n= ( ) Abbreviations: AUC= Area Under the Curve; CI= Confidence Interval; IQR= Interquartile Range; n= Number of patients for which variable could be determined.

26 24 intensivistendagen 2014 ABSTRACTS ORAL PRESENTATIONS, O01-O010 age- and gender-matched non-delirious postoperative cardiac surgery patients. Patients were evaluated for delirium by a geriatrician, psychiatrist or neurologist using the Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders IV criteria. Blinks were automatically extracted from electro-oculograms and eye movements from electro-encephalography recordings using independent component analysis. The number and duration of eye movements and blinks were compared between patients with and without delirium, based on the classification of the delirium experts described above. Eye movements were assessed during eyes open and eyes closed condition. Results: There were no significant differences between patients with and without delirium in age (mean ± SD 76 ± 5.7 versus 74 ± 8.6; p=0.21), gender (n=14 (54%) males versus n=16 (57%) males; p=0.81), bypass time (median(interquartile range) 129 (95-158) versus 108 (77-168); p=0.07) and Euroscore (median(interquartile range) 7 (6-9) versus 7 (5-8); p=0.17). During eyes open registrations, delirious patients showed, compared to non-delirious patients, a significant decrease in the number of blinks per minute and number of vertical eye movements per minute, as well as an increase in the average duration of blinks (table 1). During eyes closed, the average duration of horizontal eye movements was significantly increased in delirious patients compared to patients without delirium (table 1). Conclusion: This is the first study with automatic eye movement detection in delirious patients. We found that spontaneous eye movements, in particular blinks, were affected in delirious patients, which holds promise for the development of an objective tool to detect delirium. References 1. van Eijk MM, van den Boogaard M, van Marum RJ, et al: Routine use of the confusion assessment method for the intensive care unit: A multicenter study. Am J Respir Crit Care Med. 2011;184: Osse RJ, Tulen JHM, Hengeveld MW, et al: Screening methods for delirium: early diagnosis by means of objective quantification of motor activity patterns using wrist-actigraphy. Interact Cardiovasc Thorac Surg. 2009;8: O03 Delirium detection using EEG: what and how to measure? A.W. van der Kooi 1, I.J. Zaal 1, F.A.M. Klijn 2, H.L. Koek 3, T. Numan 1, R.C.A. Meijer 4, F.S.S. Leijten 5, A.J.C. Slooter 1 1 Department of Intensive Care Medicine, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Center Utrecht, Utrecht, The Netherlands, 2 Department of Psychiatry, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Centre Utrecht, Utrecht, The Netherlands, 3 Department of Geriatrics, University Medical Centre Utrecht, Utrecht, The Netherlands, 4 Department of Cardiothoracic Surgery, University Medical Centre Utrecht, Utrecht, The Netherlands, 5 Department of Neurology and Neurosurgery, Brain Center Rudolf Magnus, University Medical Center Utrecht, Utrecht, The Netherlands Background: Despite its frequency and impact, delirium is poorly recognized with current screening methods in critically ill patients. 1 Electroencephalography (EEG) is a sensitive tool for delirium diagnosis, but inconvenient in routine patient care. 2 To perform EEG-based monitoring of delirium with a limited number of electrodes, we studied the optimal electrode derivation and EEG characteristic to discriminate delirium from non-delirium. Methods: Standard EEGs were recorded in 28 delirious and 28 age- and gender-matched non-delirious postoperative cardiac surgery patients. A geriatrician, psychiatrist or neurologist evaluated the patient for delirium using the Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders IV criteria. The first minute of artefact-free data with eyes closed and with eyes open was selected. For eyes-closed recordings, all possible bipolar derivations were studied, while for eyes-open only occipital and parietal electrodes were used. For each derivation, 6 EEG parameters were evaluated: relative power in the delta, theta, alpha and beta frequency band, peak frequency and slow-fast ratio. Using a Mann-Whitney U-test, all combinations of derivations and parameters were compared between delirious and non-delirious patients and p-values were ranked and corrected for multiple testing (eyes closed alpha adjusted =4.0*10-5 ; eyes openalpha adjusted =5.6*10-4 ). Results: There were no significant differences between patients with and without delirium in age (mean ± SD 76 ± 5.7 versus 74 ± 8.6; p=0.21), gender (n=14 (54%) males versus n=16 (57%) males; p=0.81), bypass time (median (interquartile range) 129 (95-158) versus 108 (77-168); p=0.07) and Euroscore (median (interquartile range) 7 (6-9) versus 7 (5-8); p=0.17). Table 1 lists the 10combinations of EEG derivations and EEG characteristics with the lowest p-value for the eyes closed condition, while table 2 lists these 10 combinations for the eyes open condition. When comparing the eyes-closed with eyes-open condition, the p-value for the best derivation and characteristic for eyes-closed was smaller than for eyes-open. With eyes closed, the optimal combination of electrode derivation and EEG characteristic was F8-Pz and relative delta power (p=1.8*10-12, table 1). Also neighboring electrodes of