Araz ASLANLI. Baku Ezizbeyov district, Bine, (Mob) (work)

Transcription

1 Araz ASLANLI Baku Ezizbeyov district, Bine, (Mob) (work) PERSONAL Date of Birth: Place of Birth: Azerbaijan Marital Status: Married Place of residence: Azerbaijan Fields of Interest: Sports, Literature, movies, walking EDUCATION Ankara University: Institute of Social Sciences, (International Relations) PhD degree Ankara University: Institute of Social Sciences, (Management) - Master degree Hacettepe University, Economics and Management Department: specialization in Public Administrations Secondary school N.1, Bilasuvar district, Azerbaijan Republic WORK EXPERIENCE January/2000 February/2004 ASAM - (Eurasian Center for Strategic Studies) researcher/ analyst at the Caucasus Studies Centre (for Azerbaijan issues); February/2004 November/2006 TUSAM International Center of Security Strategies, Chairman of Caucasus Studies Centre. December/2006 ongoing October/2008 ongoing Chairman QAFSAM (Caucasian Center for International Relations and Strategic Studies) Khazar University, School of Humanities and Social Sciences, (instructor) 1

2 LANGUAGES Turkish (fluent) Russian (good) English (good) COMPUTER Word, Excel, PowerPoint, Internet applications, SPSS, Paper-Plus PUBLICATIONS & CONFERENCES A. Books 1. Haydar Aliyev Dönemi Azerbaycan Dış Politikası (Azerbaijan s Foreign Policy on the Eve of Haydar Aliyev; co-authored by İlham Hasanov); 2. Karabagh: bleeding scar of the Turkish world: Yeni Türkiye, Türkler Özel Edition 19. volume (Karabagh section of the Turkish World Encyclopedia); 3. Turkish Foreign Policy (edited by: İdris Bal, Turkey-Azerbaijan Relations section); 4. Qarabağ problemi: tarixi, həll prosesi, mahiyyəti 5. Güney Kafkasya: Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji (Ed: Araz Aslanlı, Cavid Veliyev) 6. Karabakh Problem: History, Essence, Solution Process 7. Black Sea as New Centre of International struggles: (Edited: Osman Metin Öztürk and Yalçın Sarıkaya), Azeri-Russian relations section; 8. Orange Revolutions (edited by: Sinan Ogan), Wave of revolutions and Azerbaijan section. 9. Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri son 20 ildə: uğurlar və imkanlar ( Azərbaycan- Türkiyə QHT əlaqələri section) 2

3 10. Yeni Küresel Mücadelede Kafkasya ve Karabağ Sorunu 11. Azerbaycan-Türkiye: Dostluk, Kardeşlik ve Strateji Ortaklık ( Türkiye- Azerbaycan Askeri İlişkileri section) B. ARTICLES 200 articles published both locally and internationally on newspapers and internet sites: 1. Araz Aslanlı, The Karabakh Question in Light of The Latest Development, Turkish News, 17 April Araz Aslanlı, Natural outcome of a policy of balance: Aliyev s Moscow visit, Turkish News, 26 March Araz Aslanlı, Karabag conflict from the early history up to now, Avrasya Dosyası, Azerbaycan Special, Edition 7, Number 1, Spring Emre Bayır-Araz Aslanlı, Threat-based Foreign Policy: Iran s Azerbaijan Policy, Strategic Analysis, Edition 2, Number 18, October Araz Aslanlı, Natural Consequence of Balanced Politics: Aliyev visit to Moscow, Strategic Analysis, Edition 2, Number 23, March Araz Aslanlı, Current Political Situation in Azerbaijan and Presidential Elections, 2003, July Araz Aslanlı, Tension between Georgia/North Osetya and Russia, Cumhuriyet Strateji, 26 July 2004, Edition 1, Number Araz Aslanlı, Turkey s South Caucasus Policy, Cumhuriyet Strateji, 9 August 2004, Edition 1, Number Araz Aslanlı, Azerbaijan-Iran relations, Cumhuriyet Strateji, 17 January 2005, edition 1, Number Araz Aslanlı, Armenia, new address of the revolution?, Cumhuriyet Strateji, 30 January 2005, Edition 1, Number Araz Aslanlı, Georgia will attempt to reach the end with the big steps, Cumhuriyet Strateji, 5 December 2005, Edition 2, Number Araz Aslanlı, Chine-Southern Caucasus countries relations, Türk Yurdu, February

4 13. Araz Aslanlı, One more step towards the Karabagh conflict resolution: Meeting in Rambouillet, Cumhuriyet Strateji, 6 March 2006, Edition 2, Number Araz Aslanlı, La frontière entre la Turquie et l'arménie doit-t-il ouvrir?, Araz Aslanlı, Yerevan in pursuit of a new stage with Moscow, World Politics, August Araz Aslanlı, Unshared Caucasus, 2023, October Would Azerbaijan Choose to Use Force in the Karabakh Dispute?, EurasiaCritic, Montly Magazine on Eurasian Politics, May 2008, Is the US Increasing its Power in the Caucasus?, EurasiaCritic, Monthly Magazine on Eurasian Politics, December 2008, Karabağ'da çözüme doğru, 15 February 2009, Newsweek Türkiye, interview. 20. The third stage of the energetic game in Eurasia, Transparency, October, 2009, 4 (12). 21. Türkiye nin Normalleşme Arayışları Işığında Güney Kafkasya, 2023, October Qlobal siyasətdə Qafqaz, Analitik baxış, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin aylıq nəşri, 2010, N 4 (sentyabr-oktyabr), ss Azerbaijan - Russia Relations: Is Foreign Policy Strategy of Azerbaijan Changing?, Turkish Policy Quarterly, 20/12/ ci ildə Azərbaycan-Türkiyə siyasi münasibətləri, EcoVision, Sayı 10, Fervral Kardeş kazığı mı?, Radikal, Şuşa'sız 20 yıl: İşgal, katliam, ateşkes..., Zaman, Erdoğan`ın Azerbaycan Ziyaretinden Geriye Kalanlar, Strateji əməkdaşlığın qlobal əsəri: TANAP, , 4

5 C. TV AND RADIO PROGRAMS Involved and commented on his field of specialization in more than 50 TV and radio programs: August 2001, Voice of America, Developments regarding Azerbaijan-Armenian conflict August 2003; Near Plan program live on NTV Azerbaijan on the eve of presidential elections August 2003; for evening news on SkyTürk TV. Political developments in Azerbaijan August 2003; live on TRT-1 Sabah Haberleri (Morning News) program. Presidential Elections in Azerbaijan and future of Turkish-Azeri August 2003; live Arabic El-Alem TV, Power balance and struggles on the Caspian August 2003; BBC World radio. Developments on Karabagh conflict October 2003, Voice of America radio Presidential elections in Azerbaijan December 2003; live on CNN-Turk Manşet program Pre- and post- Haydar Aliyev Azerbaijan December 2003, TRT Ankara radio, Sabah Haberleri (Morning News) Karabagh Conflict May 2004, Radio Liberty/Radio Free Europe, Democratic Culture in the post-soviet geography February 2005, Eurasia radio/tv. Turkish-Armenian Relations March 2005, Başkent TV (Capital TV) on Karabagh Conflict October 2005, Eurasia Radio & TV; Pre-election situation in Azerbaijan and Azeri-Turkish relations December 2005, Radio Liberty/Radio Free Europe; Karabagh Conflict February 2006, TRT Tuksih Voice; on Khodjali Genocide July 2006, TGRT TV; on Baku- Tbilisi - Jeyhan Oil Pipeline July 2006, TRT 1 TV: on Baku- Tbilisi - Jeyhan Oil Pipeline. 5

6 18. 6 July 2007, Radio Liberty/Radio Free Europe; on Karabagh Conflict July 2007, Radio Liberty/Radio Free Europe; on Karabagh Conflict August 2008, TRT1 TV, on war in South Ossetia July 2009, VOA, on Elections in Iran September 2009, VOA, on Turkey-Armenian relations October 2009, RFE\RL, on Karabagh Conflict July 2009, VOA, on Iranian elections April 2010, İTV-TRT, on Turkey-Armenian-USA-Azerbaijan relations November 2012, GÜNAZ Tv, on processes in the Middle East September 2013, VOA Tv, on Syrian crisis D. CONFERENCES Attended or sent papers to around 20 conferences organized both in Azerbaijan and Turkey, which include, for instance, General Assembly of World Azerbaijanis, Baku Annual International Forum of Azerbaijan Students Union, Forums of Azerbaijan Students Union organized at Brussels-based European Parliament, Symposium of Young Azeri Scholars in Istanbul, Armenian Issue hosted by the Turkish History Organization in Ankara, Turkish States and Nations Held in Antalya 10. Friendhsip, Brotherhood and Cooperation General Assembly, Ankara-held International 38 th ICANAS General Assembly, a workshop on Turkey-Azerbaijan relations in İstanbul on June organized by Economic and Social Research (SETA). 6

7 Araz ASLANLI Ünvan: Əzizbəyov rayonu, Binə qəsəbəsi, Sahə, 39 Telefonlar: Mobil: Şəxsi Məlumatlar Doğum yeri və tarixi: Azərbaycan/ Ailə vəziyyəti: Evli Vətəndaşlığı: Azərbaycan Respublikası Maraq dairəsi: idman, ədəbiyyat, kino, gəzinti Təhsil Ankara Universiteti İctimai Elimlər İnstitutu, Beynəlxalq Münasibətlər, Doktorantura Ankara Universiteti İctimai Elimlər İnstitutu, İdarəetmə və Siyasətşünaslıq Bölümü, İdarəetmə Kafedrası, Magistratura; Dissertasiya: Qarabağ Problemi və Həll Prinsipləri Hacettepe Universiteti İqtisadiyyat və İdarəetmə Elmləri Fakultəsi, Dövlət İdarəçiliyi və Politologiya, Bakalavr; Diplom İşi: Türkiyə-Suriya Münasibətləri Hacettepe Universiteti Fənn Elmləri Fakültəsi, Biologiya, Bakalavr 2-ci kursdan ayrılmışam TÖMER Türkcə kursu Biləsuvar Rayonu Xırmandalı kənd 1 saylı orta məktəb, orta təhsil İş Təcrübəsi Yanvar 2000-Fevral 2004 ASAM (Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi) Kafkasya Araştırmaları Masası, Şimali Qafqaz üzrə mütəxəssis, daha sonra Azərbaycan Şöbəsinin rəhbəri; 7

8 Fevral 2004-Noyabr 2006 TUSAM (Ulusal Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi) Ümumqafqaz Şöbəsinin rəhbəri və TUSAM Sədr Vəkili Qafqaz Beynəlxalq Münasibətlər və Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin (QAFSAM) rəhbəri Noyabr Xəzər Universitetinin müəllimi Xarici Dil Türk dili (əla səviyyədə) Rus dili (orta səviyyədə) İngilis dili (orta səviyyədə) E. KİTABLAR 12. Haydar Aliyev Dönemi Azerbaycan Dış Politikası (İlham Həsənov ilə bərabər) 13. Uluslararası Mücadelenin Yeni Odağı: Karadeniz (Redaktor: Prof. Dr. Osman Metin Öztürk ve Dr. Yalçın Sarıkaya), Azerbaycan-Rusya İlişkileri bölümü; 14. Qarabağ problemi: tarixi, həll prosesi, mahiyyəti 15. Güney Kafkasya: Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji (Redaktor: Araz Aslanlı, Cavid Veliyev) 16. Karabakh Problem: History, Esence, Solution Process 17. Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri son 20 ildə: uğurlar və imkanlar ( Azərbaycan- Türkiyə QHT münasibətləri bölümü) 18. Azerbaycan-Türkiye: Dostluk, Kardeşlik ve Strateji Ortaklık ( Türkiye- Azerbaycan Askeri İlişkileri bölümü) 19. Türk Dünyasının Kanayan Yarası: Karabağ, Yeni Türkiye, Türkler Özel Sayısı 19. cilt (Türk Dünyası Ansiklopedisi Karabağ maddesi); 20. Türk Dış Politikası (Redaktor: İdris Bal, Türkiye-Azerbaycan İlişkileri bölümü); 21. Uluslararası Mücadelenin Yeni Odağı: Karadeniz (Redaktor: Osman Metin Öztürk ve Yalçın Sarıkaya), Azerbaycan-Rusya İlişkileri bölümü; 22. Turuncu Devrimler (Redaktor: Sinan Ogan), Devrimler Dalgası ve Azerbaycan bölümü. 23. Yeni Küresel Mücadelede Kafkasya ve Karabağ Sorunu 8

9 F. Məqalələr Qarabağ problemi, Azərbacanda yerli idarəetmə orqanları, Qloballaşma, Türkiyənin xarici siyasəti, regiondakı enerjidaşıyıcılar ilə əlaqədar proseslər, Qafqazdakı münaqişələr, Qafqaz ölkələrinin xarici siyasətlərinin müxtəlif istiqamətləri, bu ölkələrdə demokratiyanın inkişafı məsələləri və s. mövzularda 300-dən çoxn elmi və publisistik məqalənin müəllifiyəm. Strateji planlaşdırma və strateji idarəetmə üzrə fərdi tədqiqatlar aparmışam. Məqalələrim ingilis, rus, alman, fransız və türk dillərində qəzet, jurnal və internet saytlarında dərc olunub. Bunlardan bir qismi aşağıda qeyd olunub: 29. The Karabakh Question in Light of The Latest Development, Turkish News, 17 Nisan Natural outcome of a policy of balance: Aliyev s Moscow visit, Turkish News, 26 Mart Tarihten Günümüze Karabağ Sorunu, Avrasya Dosyası, Azerbaycan Özel, Cilt 7, Sayı 1, İlkbahar Emre Bayır-Araz Aslanlı, Tehdit Merkezli Bir Dış Politika: İran ın Azerbaycan Politikası, Stratejik Analiz, Cilt 2, Sayı 18, Ekim Denge Politikasının Doğal Sonucu: Aliyev in Moskova Ziyareti, Stratejik Analiz, Cilt 2 Sayı 23, Mart Ermenistan ın Azerbaycan Topraklarını İşgali Sorununun Hukuki Boyutu: Azerbaycan ın Meşru Müdafaa Hukuku Devam Ediyor mu?, Ermeni Araştırmaları, Bahar 2003, Sayı Azerbaycan da Mevcut Siyasal Durum ve Devlet Başkanlığı Seçimi, 2023, Temmuz Gürcistan-Güney Osetya-Rusya Gerginliği, Cumhuriyet Strateji, 26 Temmuz 2004, Yıl 1, Sayı Türkiye nin Güney Kafkasya Politikası, Cumhuriyet Strateji, 9 Ağustos 2004, Yıl 1, Sayı Azerbaycan-İran İlişkileri, Cumhuriyet Strateji, 17 Ocak 2005, Yıl 1, Sayı Devrimin Yeni Adresi Ermenistan mı?, Cumhuriyet Strateji, 30 Ocak 2005, Yıl 1, Sayı Gürcistan Sonuca Kadife Adımlarla Ulaşmayı Deneyecek, Cumhuriyet Strateji, 5 Aralık 2005, Yıl 2, Sayı Çin-Güney Kafkasya Ülkeleri İlişkileri, Türk Yurdu, Şubat Karabağ Sorununun Çözümü Sürecinde Bir Adım Daha: Rambouillet Görüşmeleri, Cumhuriyet Strateji, 6 Mart 2006, Yıl 2, Sayı La frontière entre la Turquie et l'arménie doit-t-il ouvrir?, Erivan, Moskova İle Yeni Dönem Peşinde Koşuyor, Dünya Gündemi, Ağustos Paylaşılamayan Kafkasya, 2023, Ekim Türkmənistan Yeni Prezidentinə Qovuşdu, 1 Mart Kosovo Müstəqilliyini Elan Etdi: Bəs Sonra?, 24 fevral Would Azerbaijan Choose to Use Force in the Karabakh Dispute?, EurasiaCritic, Montly Magazine on Eurasian Politics, May 2008, 9

10 49. Is the US Increasing its Power in the Caucasus?, EurasiaCritic, Montly Magazine on Eurasian Politics, December 2008, Karabağ'da çözüme doğru, 15 Fevral 2009, Newsweek Türkiye, müsahibə. 51. "Türkiye Ermenistan İlişkilerindeki Gelişmeler", 21-ci Yüzyıl Türkiye, Ocak-Şubat- Mart The third stage of the energetic game in Eurasia, Transparency, October, 2009, 4 (12). 53. Türkiye nin Normalleşme Arayışları Işığında Güney Kafkasya, 2023, Oktyabr Karabağ Sorunu: Çözüme Ne Kadar Yakınız? Tarihsel Arkaplan 1, 28 iyun 2010, 55. Rusya ile ABD arasında görüş ayrılığı mı mevcut?, Karabağ Sorunu: Nereden Nereye?, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü, 25 noyabr 2010, Azerbaycan ın Enerji Stratejisi, Cumhuriyet Strateji, Noyabr Azerbaijan - Russia Relations: Is Foreign Policy Strategy of Azerbaijan Changing?, Turkish Policy Quarterly, 20/12/ Kardeş kazığı mı?, Radikal, Şuşa'sız 20 yıl: İşgal, katliam, ateşkes..., Zaman, Qarabağ Problemi, Minsk Qrupu, Atəşkəs, Qarabağ dünən, bu gün və sabah mövzusunda 11-cu elmi-əməli konfransının materialları, May 2012, Erdoğan`ın Azerbaycan Ziyaretinden Geriye Kalanlar, Strateji əməkdaşlığın qlobal əsəri: TANAP, , Gezi Parkı Hadisələri və Model Ölkə Türkiyə, , Yeni Müsavat, Model_ölkə _Türkiyə 65. Gezi Parkı Olayları ve "Model Ülke" Türkiye, , G. Televiziya və radio proqramları Müxtəlif ölkələrin nüfuzlu televiziya və radio kanallarında (TRT, NTV, CNN-Türk, ART, El-Alem, BBC, RFE/RL, VOA) 200-ə yaxın çıxışım olub. Bunlardan bir qismi aşağıda qeyd olunub: avqust 2001, Voice of America, Azərbaycan-Ermənistan Münaqişəsi mövzusu avqust 2003, NTV canlı yayın, Yakın Plan, Prezident Seçkisi Prosesi və Azərbaycan mövzusu avqust 2003, SkyTürk axşam xəbərləri, Azərbaycandakı Siyasi Proseslər mövzusu avqust 2003, TRT-1 canlı yayın, Sabah Haberleri, Azərbaycanda Prezident Seçkisi və Türkiyə-Azərbaycan Münasibətlərinin Gələcəyi mövzusu avqust 2003, Ərəbcə yayınlanan El-Alem televiziyası, canlı yayın, Xəzərdə Qüvvələr Balansı və Mübarizələr mövzusu avqust 2003, BBC World, Qarabağ Probleminin Həllinə Dair Cəhdlər mövzusu oktyabr 2003, Voice of America, Azərbaycanda Prezident Seçkisi mövzusu dekabr 2003, CNN-Türk canlı yayın, Manşet, Heydər Əliyev Dövründə və Sonrasında Azərbaycan mövzusu. 10

11 dekabr 2003, TRT Ankara Radiosu, canlı yayın, Sabah Haberleri, Qarabağ Problemi mövzusu may 2004, Radio Liberty/Radio Free Europe, Keçmiş Sovet Regionunda Demokratiya Mədəniyyəti mövzusu fevral 2005, Avrasya Radyo Televizyonu, Türkiyə-Ermənistan Münasibətləri mövzusu mart 2005, Başkent Tv, canlı yayın, Qarabağ Problemi mövzusu Aprel 2005, RFE\RL, Azərbaycan öz gələcək vətəndaşları saydığı Dağlıq Qarabağ erməniləri ilə münasibətləri necə qurmalıdır? oktyabr 2005, Avrasya Radyo Televizyonu, Parlament Seçkiləri Öncəsində Azərbaycandakı Vəziyyət və Türkiyə-Azərbaycan Münasibətləri mövzusu dekabr 2005, Radio Liberty/Radio Free Europe, Qarabağ Problemi mövzusu fevral 2006, TRT Türkiye nin Sesi radiosu, Xocalı Soyqırımı mövzusu iyul 2006, TGRT, canlı yayın, Bakı-Tbilisi-Ceyhan Neft Kəməri mövzusu iyul 2006, TRT 1, canlı yayın, Bakı-Tbilisi-Ceyhan Neft Kəməri mövzusu iyul 2007, Radio Liberty/Radio Free Europe, Qarabağ Problemi mövzusu iyul 2007, Radio Liberty/Radio Free Europe, Qarabağ Problemi mövzusu Oktyabr 2008, Az TV(radio), Cənubi Qafqazda baş verən hadisələrin təhlili noyabr 2008, TRT, KKTC-nin müstəqil dövlət kimi elan olunmasının 25 illiyi münasibəti ilə proqram Aprel 2009, İctimai TV, Uydurma Soyqırım İddiaları İyul 2009, VOA, İranda seçki sonrası vəziyyət Sentyabr 2009, VOA, Türkiyə-Ermənistan münasibətləri Oktyabr 2009, RFE\RL, Qarabağ problemi Oktyabr 2009, VOA, Erdoğanın İran səfəri Aprel 2010, İTV-TRT ortaq yayını, Türkiyə-Ermənistan-ABŞ-Azərbaycan münasibətləri Noyabr 2012, GÜNAZ Tv, Yaxın Şərq regionundakı proseslər Sentyabr 2013, VOA Tv, Suriyadakı proseeslər H. TOPLANTILAR Müxtəlif konfrans, qurultay və digər tədbirlərdə iştirak etmiş, Qarabağ problemi, Azərbaycan xarici siyasətinin müxtəlif istiqamətləri və başqa mövzularda çıxışlar etmişəm. Məsələn, sentyabr 2006-cı il tarixində Antalyada keçirilən 10-cu Türk Dünyası Dostluq, Qardaşlıq və Əməkdaşlıq Qurultayının Beynəlxalq Münasibətlər komissiyasında Türk Dünyasının Ümumi Yarası: Qarabağ mövzusunda çıxış etmişəm ci ilin sentyabrında Ankarada keçirilən ICANAS-38 Beynəlxalq Elmi Konfransında Etnik Münaqişələr, 24 Oktyabr 2008-ci il tarixdə Süleyman Dəmirəl Universitetində keçirilən Beynəlxalq Elmi Simpoziumda Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri mövzusunda mühazirə və İyun 2009-cu il tarixdə İstanbulda 11

12 keçirilən yüksək səviyyəli rəsmilərin və ekspertlərin iştirakı ilə Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərinə dair mətbuata qapalı müzakirələrdə, 2010-cu ilin avqustunda Giresun Universitetində keçirilən beynəlxalq Qaradəniz Regionu Simpoziumunda, 2010-cu ilin dekabrında Şimali Kipr Türk Respublikasında keçirilən 21-ci Əsrdə Türk Dünyası adlı beynəlxalq sempoziumda, 2011-ci ilin dekabrında Erzurumda keçirilən BAĞIMSIZLIĞININ 20. YILINDA AZERBAYCAN-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ adlı beynəlxalq konfransda, 2014-cü il yanvarın 20-də Ankarada keçirilən Qarabağ Problemi: Haradan çıxış etmişəm cu ilin iyulunda İstanbulda keçirilən Gənc Liderlər Zirvəsində Azərbaycanı təmsil edən 4 iştirakçıdan biri olmuşam. I. İctimai Fəaliyyətlər Xaricdə təhsilim və araşdırma mərkəzlərindəki işlərimlə yanaşı diaspor və lobbiçilik fəaliyyətlərini təşkil edərək ölkəmizin xaricdə təbliğ və təmsil olunması istiqamətində də işlər görmüşəm. Müxtəlif illərdə müxtəlif diaspor təşkilatlarında rəhbər vəzifələr tutmuşam cu ildə qurulan, ümumi dövlətçilik xəttinə xidməti əsas tutan və 50-yə yaxın tədbirin təşkilatçısı olan ABAD Azərbaycan (Azad, Bütöv, Adil və Demokratik Azərbaycan) təşkilatının qurucularından biri və ilk sədri olmuşam. Avropa Azərbaycanlı Tələbələr Forumunun (FASE) qurucularından biri və 3 ilə yaxın müddətdə İdarə Heyətinin üzvü olmuşam. 12